Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cleber o'r Clwb.
Cleber o'r Clwb. Ar wahan i'r ffaith mai Cymro-ac aelod o'r Clwb hwn—sy'n gyfrifol am y Gyllideb bresennol, nid yw'r pwnc yn cael ond ychydig sylw gan yr aelodau. Gwn fod clybiau yn dod tan farn Mr. Lloyd George, ac fod yn rhaid iddynt dalu toll o dair ceiniog yn y bunt ar yr holl dderbyniadau oddiwrth wirodydd meddwol; ond ni fydd hyn yn effeithio dim ar y Olwb Cymreig. Yma, nid oes ond ychydig o yfed a pherchenogion yr adeiladau, ac nid rheolwyr y Clwb, sydd a'r drwydded. Mewn cynhadledd o'r aelodau, a gaed yma y nos o'r blaen, y cwestiwn cenedl- aethol mawr fu dan ystyriaeth y cwmni ydoedd— Clust Sydenham Jones. I Nid am fod gan Mr. Sydenham Jones glustiau hirach na neb arall. Yn wir, mae'r llys gwladol wedi penderfynu mai clustiau o faintioli priodol sydd gan y bargyfreitbiwr enwog hwn. Ond, er hyn oil, pan ddaeth Dr. Dan a'r hanes, fod rhyw eilliwr wedi torri darn o glust Sydenham, aeth pawb yn glustiau i gyd i wrando'r stori. Un diwrnod, teimlai Sydenham fod ei wallt yn rhy hir, ac aeth i siop eilliwr yn ardal Holborn i'w dorri. Yn y weithred honno, aeth llaw yr eilliwr i grynnu, neu fe'i dychrynwyd gan rywbeth, gyda'r canlyniad gofidus iddo dorri darn bychan o glust Sydenham, yn ogystal a'r gwallt. Am ei golled enfawr, gwysiodd Sydenham wr y siswrn o flaen ei well, a bu raid iddo dalu deg gini a'r, costau am eu aflerwch. Deg Gini am ddarn o glust Gwaeddai Bryant, "acam ddarn llai na banner chwarter owns o'r aelod. Beth pe bae wedi torri ei glust i gyd, faint fyddai'r pris wedyn" ? Aeth Dr. Dan a'r lleill i geisio gwneud y swm i fyny, ar reol y cube root a'r compound interest, ond 'roedd y ffig- yrau yn arutbrol erbyn eu cyfrif at eu gilydd. Trueni na fuasai'r gwr bach wedi cyflawni hynny o waith," ebe Norick, "er mwyn i'r ddirwy gael ei danfon i Lloyd George. Buasai'r swm yn ddigon i dalu y 16 miliwn sydd arno eisieu heb angen gosod yr un dreth ycbwanegol arnom." Ond beth ddeuai o Sydenham a dim ond un glust ganddo ? holai D. Rhys. 0," atebai Bryant, "byddai ef yn ddigon gwlad- garol i aberthu hynny, os gallai fod o les i'r Ymerodraeth yn ei chyfyngder arianol presennol." Colli dust er mwyn y deyrnas, yn wir," ebai Norick, yn wawdlyd, 'dyw hynny yn ddim o beth yn yr oes aberthol hon. Fe wn 1 am rai pobl wedi colli eu pennau er mwyn cael tipyn o doll ar fwyd y werin." Ac aeth y Tariff Reformers yn fudion gan y teimlent mai ergydio atynt hwy oedd y cellweiryn Norick. Beth am Ginio iddo? Ond a gaiff gorches Sydenham fyned yn ofer, ac heb y gydnabyddiaeth briodol 0 ydymdeimladoddiwrth aelodau y Clwb ? holai'r Capten. Cotiwch ei fod wedi gweithio yn galed er mwyn ffurfio y fath sefydliad yn ein plith, ac mae'n Gymro pur enwog ym mysg gwyr yr Uchel Lys." A ydych am ei wahodd i ginio ? holai Woodward Owen. "Neu yn wrthrych t-Huminated address"? awgrymai Dr. Dan. Oud cyn i'r cwmni benderfynu beth i'w wneud, wele'r gwr yn cerdded i mewn, gyda phyfaill iddo, a chan wenu yn siriol derbyn- lodd longyfarchiadau y dorf am ei Iwyddiant yn amddiffyn urddas ei glust. Ap SHON.
[No title]
HYSBYSIR fod darlun arall o Die Aber- daron wedi ei ddarganfod, ond nid yw hyn yn rhyw syndod mawr, oherwydd y mae amryw ddarluniau honedig o hono ar gael. Y ffaith yw nad oes sicrwydd i un o'r lluniau hyn gael eu wneud pan oedd Die ar dir y byw. Rhyw luniau oddiar gof ydynt bron i gyd, a gwyr pawb y fath bethau anghyw r yw y rhai hynny.
EISTEDDFOD GENEDLAETHOL. Y…
EISTEDDFOD GENEDLAETHOL. Y CYMRY. Llundain, Mehefin 15, 16, 17, a 18, 1909. RHESTR YR YMGEISWYR. BARDDONIAETH. Awdl y Gadair-11 Gwlad y Bryniau." Thomas Gray, Telos, Pro Patria, Pen y Mvnydd, Iolo Wyn, Iolo, Swn Tyrfa Fawr, Emrys Wledig, Derwen, Alun Wyn, Dan y Bryn- iau, lorwerth Fynglwyd, Dringiedydd, Hywel, Hiraethus, Alastor, Mab y Bryniau, Arthur Wynn, Tysul, Cigfran, Glasfryn. (21) Pryddest y Goron^ Yr Arglwydd Rhys." Rhygyfarch, Cadell, Merfyn Abad, Elidir, Cadwgan y Fwyell, A laddo a leddir. (6) Oywydd-" Mynachlog Ystrad Fflur." Banneddon, Meudwy'r Mynydd, ldris, Ab Cynfyn, Bugail Aberdyfi. (5) Bugeilgerdd ar fesur-11 Tri Th'rawiad." Rhys Cwm Dwythwch, Risiart Wyn, Sisial Ganu. (3) Myfyrdraeth "Goronwy Owen yn ffarwelio a. Phrydain." Doloros, Ar y Traeth, Craig y Nos, Ewyn y Don, Adwythfardd, Goreu Awen Gwirionedd, Meilir, Prydydd Bychan, Aylwin. (9) Cyfres o Delynegion—" Tymhorau Bywyd." Cadell, Min y ffordd, Glaswyn, Min yr Hwyr, Lluddedig, Iago, Min yr Hwyr (2), O'r Wlad. (8) Cyfres o Benillion ar fesur Triban Morganwg— Calan Gauaf." Gwrid yr Hwyr, Siemsyn Twrtel. (2) Baled—" Owain Lawgoch." John Wynne, Telyn Cymru, Elen Lwyddog, Ffroissart Macaulay, Dafydd Ffeiriad, Tant y Werin. (6) Englyn—" Cenin Pedr." Amarylis (a), Briallen, Llais o'r Glyn, Zenie, Bachgen y Garreg Atteb, Hanesydd, Cynwyd- fab, Bychan ap Fychan, Amarylis (b), Non, Botanist, Aberglaslyn, Telyn Ebrill, Min-y- 11 ffordd, Lluestwr, Celt, Gwynfyfyr, Idwal Hen, Gwernydd, Gwladgarwr, Egbert, Ferfain, Gamil, Llywenarth (1), Llvwenarth (2), Llywenarth (3), Cenhinen Pedr, Odla- gored, Odlgudd, Adgof, Llwyd y Berth, Ap Mawrth, Pren Almon, Llwyn Celyn, Calderon, Craffsyllwr, Bardd o'r Cwm, Andre le Notre, Hywel, Min y Nant, Silas o Scilly, Swinburne, Llwybr y Wenallt, Affodyle, Tantus amor florem, E.W., I.O.B., Daffodil, Pelydryn, loan Gwilym, Jonathan Thompson, Aelfryn, Brychan, Brychan (2), Gwenynen, Peredur Mawrth, Rhys, Dewi Rhys. Rhys Wyn. Un yn gweled, Daffodil (2), Y Blodeu- yn Olaf, Sapho, Seithenin, Cato, Gaius, Garddwr, Benja, Min yr Allt, Glasgrug, Bon y Clawdd, Dwyfor, Byfo, Crithig, Aderyn To, Anadl y Gwanwyn, Uaerdroia, Awel Gardd, Gwynfryn, Burns, Ar y Maes, Toriad y Dydd, Daffo Dyle, Narcissus, N. Poeticus, Hoff o'u Hil, Mab y Pant, Meudwy'r Maes, Cymro a'u car. (89) Pump Hit, a Thoddaid-" Syr Hugh Owen, Stephen Evans, Syr Lewis Morris, W. Cadwaladr Davies, a John Griffith (Y Gohebydd) Er cof am danynt, Grudd Wleb, Blodau Hiraeth, Caradog, Tan yr Yw, Caradog Llwyd, Gwyllt Walia, Blodeu y Marohogion. (8) Drama Fe r- Meudwy Mon, Peredur, SiJurlad, Bleddyn, Sioncyn Gwair a'r Hen Lyffant. (5) Cyfres o Ymddiddanion Dychmygol- Wrth y Pentan, Anian. (2). RHYDDIAITH. Traethodau—" Cymry yn Rhyfel y Rhosynau." D. Jay Manselton, Caerwynt, Arthur Lothering- ton, Gwerfyl, Meirion, Cefn Gwyn, Pererin, Myrddin. (8) Bywyd a Gwaith y Myddeltoniaid." Rhirid Bothon, Llywarch Hen. Cemaes, Vene- dotia, Eilian Llwyfo. (5) "Bywyd Cymdeithasol y Mabinogion." Freelance, Ormyc, Pryderi, Pasbt, Observist Morfran, Mona, Tempus fugit, Mona (2). (9 Casgliad o Len-Gwerin Sir Faesyfed." Bugail Moel Hywel, Giraldus. (2) Ll&wlyfr i addysgu Cymraeg." Orydd, Peredur fab Efrog. (2) Carolwyr a Charolau Cymreig." Mab y Garol. (1) Y Jacobeaid Cymreig." Rhosen Wen. (1) Oaagliad o Enwau lteoedd yn Sir Fflint." Brynteg, Sandde, Strathclydian, Rhydwen Isfryn, Windrush Cumber. (6) Nofel yn Gymraeg yn disgrifio bywyd Cymreig yn ystod y Rhyfel Cartrefol. M.K., Huwco, Viva Amor, Cymro, Idris Darren. (5) CYFIEITHIADAU. 0'1' Saesneg i'r Gymraeg. Gwydion ap Don, Athraw Plant Bychain, Sub Rosa, Dafydd ap Dafydd, Emlyn, Elsa, Meirionfab, Romano Lavo hit Heisyllt, Moonbeam, Omega, Oadifor ap Ywein, Gwersyllwr, Hendre, Gwilym Dewi, Snow- donian, Un hoff o'r Nant, Gwilym ap Dafydd ap Gwilym, Peregrine, Ceulan, Leo, Eryri Wen, Nid Romany Chat, Ap Meilir, Gwenno, Merfyn Glyn-garth, George Borrow, Normal, Gomer, Gelliwig, Amanw, Plentyn Ervri, Crecen, Min y Don, Gwion y Gwyll, Pen- llwyn, Isaled, Peryddon, Cystenyn. (39) O'r Gymraeg i'r Saesneg. Laus Deo, Iorwerth Tir larll a Lehrer, Huw Roberts, Haras, Glascoedwr, April Showers. (6) O'r Ffrancaeg i'r Gymraeg. Gynyr, S.J., Maitre d'Ecole de Gilles, Gyda'r Wawr, Conil-fab, Vive la Republique, Ap Conan, Llys-fab, Entente, Idloes, Tartarin de Tarascon, (11) CYFANSODDIADAU CERDDOROL. Cyfeiliant i Alawon Cymreig. Amoroso, Silurian, Idris, Glyn Peris. (4) Symudiad Cyntaf Sonata i'r Berdoneg a'r Sodd- grwth. Lizzie. (1) Can i Soprano. Ceridwen, Ivor Hael, Huw Goch, Manorbier, Gland wr, Serioso, Celticus, Ap Gwalia, Merfyn, Burded, Neo Celtic, Iorwerth Glan Tawe, Seinydd, Romeo, Erylmor, Tempo Rubato, Un o blant y Mynydd, Alawr, GLan y Dwr. (19) Can i Denor. Caractacus, Mab y Wawr. (2) Can i Faritone. Fox Rendel, Morlais, Palamon, lorwerth Glan Tawe, Alawydd, Gwladgarwr. (6) Testynau, a Gwobrwyon Arbennig Cymdeithas yr Eisteddfod Genedlaethol. 1. Yn yr Adran Lenyddol—" Mynegai i Lenyddiaeth Gylchgronawl Cymru." Twm ap Ifan ap Rhys, Rhys Pentwyn. (2) 2. Yn yr Adran Gerddorol "Ballai i Gor a Cherddorfa." Idris. (1) 3. Yn Adran y Celfau Cain-Rhestr o Ddarluniau a gweithiau celfyddydol ereill, yn Llundain gan Gymry neu yn dal perthynas a Chymru." Wilson Gibson, Tomos, A Lover of Welsh Scenery. (3) W. E. DAVIES D. R. HUGHES Ysgrifenwyr Cyffredinol. 63, Chancery Lane, London, W.C.