Cymro a'r Celt Llundain

Am Gymry Llundain. SWARPI.A wyddoch chwi beth yw hwimw ? Os na wyddoch, wel ewch i Castle Street nos Iau nesaf. Bydd y rhai sydd yn gwybod yno yn llu. Y SULGWYN.—Ar adeg gwyliau'r Sulgwyn cynhelir cymanfa bregethu capel y Boro. Mae argoelion y ceir cyfres fendithfawr o gyfarfodydd eleni eto. UNDEB Y GWEINIDOGION.—Cynhaliodd yr Undeb uchod ei gyfarfod misol E brill 26, yn Falmouth Road, dan lywyddiaeth y Parch. John Humphreys. Pasiwyd pleidJais o gydymdeimlad a Mr. Owen, Battersea Rise, ar farwolaeth sydyn ei frawd. Darllennodd y Parch. T. F. Jones bapur ar Thomas Aquinas," yn rhoi ei hanes a'i le a'i ddylan- wad yn nadblygiad diwinyddiaeth, athron- iaeth, a gwleidiadaeth Ewrop a'r byd. Dat- ganwyd cydymdeimlad a Mrs. Prytherch yn herwydd ei gwaeledd. Llanwyd ei He yn dra deheuig wrth y ford de gan Mrs. John Hughes, Clapham. Bydd y cyfarfod nesaf yn Battersea Rise, Mai 17, pryd y darllenir papur gan y Parch. S. E. Prytherch ar Bragmatiaeth." MR T. W. HANoooK.- Ebrill 26 bu farw yr uchod yn ei breswylfod, 35, Meadow Row, New Kent Road, S.E., wedi ychydig ddydd- iau o gystudd. Athraw ysgol oedd Mr. T. W. Hancock, o alluoedd uwchraddol. Cysegrodd ei fywyd i addysg a llenyddiaeth ei wlad. Ysgrifennodd lawer ar hynafiaeth- au Cymreig i wahanol gyfnodolion, ac ym- hyfrydai yu hanes a hynafiaethau siroedd Cymru. Meddai gasgliad gwerthfawr o hen lyfrau Cymreig, a threuliodd lawer o'i oriau hamdden yn yr Amgueddfa Brydeinig, &c., yn chwilio i henafion Cymru ac y mae yn golled na fuasai wedi ei osod am y deng- mlynedd-ar-hugain diweddaf i ysgrifennu ar hynafiaethau ein gwlad a'n cenedl. Nod- weddid ef gan ddiarddangosrwydd ysbryd ymgiliai yn naturiol o'r golwg bob amser, oddigerth pan osodid arno i ddarllen papur ar ryw destyn llenyddol neu hanesyddol, yna deuai ei nerthoedd a'i wybodaeth yn amlwg. Aelod oedd yn y Boro', ac yr oedd gan y Parch. D. C. Jones ae yntau afael rhyfeddol y naill yn y Hall. Nid oedd siarad- wr hyglyw a chlir ond yr oedd yr hyn a draethai yn werthfawr. Glynnodd yn afael- gar yn athrawiaethau y tadau drwy ei oes. Tra yn Rhyddirydwr cryf ac aiddgar mewn gwleidiadaeth bu yn eitbaiol geidwadol yn ei ddiwinyddiaetb, ac yn syml yn ei ffydd yn Nuw. Ymwrolai fel un yn gweled yr an- weledig. Dydd Gwener, Ebrill 30, gosodwyd ei farwol gorph yn ei fedd yn Nuohead. Gwenai y blodau a gwyrddlesni ieuanc y dail, a chanai yr adar o gylch y bedd. Gosodwyd garlantau ar ei arch gan ei gyf- eillion a'i edmygwyr. Gwelsom wrth ei fedd Mri. W. Prytherch Williams, Bond, James Jones, G. Jenkins, &c. Gweinydd- wyd yn y ty, yn yr eglwys, ac wrth y bedd gan ei gyfaill mynwesol y Parch. D. C. Jones. Diau y cyhoeddir ei hanes a'i waith cyn hir. Pwysed y ddaear yn esmwyth ar ei fynwes, a nodded Duw i'w feibion enwog i gerdded yn ol ei draed. MR. W. J. LEWIS, NEW NORTH ROAD.— Dydd Llun, Mai 3ydd, bu farw'r masnachwr adnabyddus uchod yn ei breswylfod, 24, Marquess Road, Canonbury, ar ol hir gys- tudd, ac efe yn 52 mlwydd oed. Brodor o ardal Talybont, Ceredigion, oedd Mr. Lewis, ond yr oedd wedi ymsefydlu yn Llundain ers blynyddau, ac yn dra Ilwyddiannus fel llaethwr. Yr oedd yn aelod ffyddlawn ar byd y blynyddau yng ngbapel y Tabernacl, King's Cross, a chymerai ran flaenllaw ynglyn a'r eglwys yn ei holl fudiadau tra y caniataodd ei iecbyd. Rhyw bum mlynedd yn ol daeth yn ddioddefydd tost o'r diffyg tieuliad, ac o'r adeg bonno byd yn awr bu'n dihoeni tan yr anhwyldeb, a hynny er gwaetba pob gallu meddygol. Dydd Llun diweddaf daearwyd ei weddillion yng ngbladdfa Abney Park, ynghanol arwydd- ion o alar cyffredinol. Mae cydymdeimlad ei lu cyfeillion a'r weddw a'r tri mab sydd wedi eu gadael i alaru eu colled mawr. Nodded y Nef fo trostynt yn awr eu trallod. CYFARFOD RHYDDFRYDIG.-Mae Cymdeithas y Rbyddfrydwyr Cymreig yn trefnu i gynnal cyfarfod cyhoeddus yn Holborn Town Hall ddydd Mawrth nesaf, pryd y disgwylir amryw ddoniau areithyddol i draethu eu barn ar bwnc Datgysylltiad. Cred Cymry Llun- dain fod yn hen bryd i ddihuno'r wlad ar y pwnc hwn, ac, feallai, os ceir ami i gyfarfod cyhoeddus, y bydd yn rhyw symbyliad i'r Weinyddiaeth i hyrwyddo'r Mesur drwy ei dri darlleniad yn Nhy'r Cyffredin. I HOLLOWAY.- Nos Iau. Ebrill y 29ain cyf cynbaliwyd Swper Coffi llwyddiannus yng nghapel Sussex Road, dan lywyddiaeth medrus J. Foulkes Jones, Ysw. Datganwyd ac adroddwyd gan nifer o bobl ieuainc yr eglwys, a chafwyd sketch dyddorol allan o'r Bardd a'r Cerddor." Haedda'r ysgrifen- yddion, Miss Maude Williams a Mr. R. H. Jones, glod am drefnu rhaglen mor odidog, ac hefyd Mr. a Mrs. 0. M. Williams am ei gwledd haelionus. CYMDEITHAS RHYDDFRYDOL CYMRY LLUN- DAIN.—Dymunwn alw sylw ein darllenwyr at yr hysbysiad, mewn colofn arall, o gyfarfod y Gymdeithas uchod ar y 18fed o'r mis hwn, o dan lywyddiaeth William Jones, Ysw., A.S.

Bwrdd y Gol. Erbyn hyn mae'r beirdd a'r llenorion yn dechreu anadlu yn rhydd. Ar ol yr holl bryder a'r llafur ynglyn a'u cynyrchion Eisteddfodol yr oedd yn amheuthyn eu gweled mor hapus yn y cynulliad gaed yma ddechreu'r wythnos. Yr oedd dau neu dri o'r awdlwyr yn eu plith, ac edrychai pob un fel pe bae ei awdl ef wedi ei dyfarnu yn oreu eisoes. Rhodd- wyd croesaw :ynnes i'r oil gan Fardd yr Offis-yr hwn oedd yn llywio'r gweithrediadau yn absenoldeb y Gol—a dywedodd y byddai yn bleser calon ganddo i dderbyn rhan o'r wobr at achosion cenedlaethol os digwyddai iddi ddod i un o feirdd Llundain. Ar hyn wele Finsent yn dod i mewn yn wen o glust i'w gilydd, a chredai'r dorf ei fod wedi cael ei wneud yn A S. neu yn Syr, neu ei fod wedi cael y trecha ar Bwyllgor yr Eisteddfod mewn rhyw gynygiad o'i eiddo. A oes heddweh," llefai'r Bardd o'i gadair, "oherwydd ni wna dim y tro i'r Finsent ond y mesurau caethion neu iaith yr Archdderwydd a Machreth." Heddwch," atebai pennaeth yr Eisteddfod, yn lion, "ac mae'n dda gennyf gyhoeddi i'r frawdoliaeth sydd yma yngbyd fod croesaw iddynt oil ddod i'r Orsedd fawr a geir yn Hyde Park ar adeg yr Eistedd- fod. Hon, meddai, fydd prif Wyl y Cymry yn Llundain yn ein dyddiau ni, ac rwyn gobeithio felly y gwna pob Cymro ei ran yn deyrngarol i'w genedl fel ag i sicrhau ei llwyddiant, yn ogystal a chadw i fyny urddas yr hen sefydliad sydd wedi dod i lawr i ni o'r oesau boreuaf." Ar ol i'r Finsent orffen, dacw Eifionydd yn codi a chanddo Geninen olygus fel button hole. Cofied y beirdd," meddai, "am urddau'r orsedd a'r arholiad sydd i gymeryd lie ynglyn a hi. Os am ddod i mewn i'r cylch cyfrin does ond un allwedd o hyn allan, sef drwy arholiad. Felly, feirdd yr awen barod, deuwch ataf oil am y manylion." Gan fod galw am y frawdoliaeth i fynd i lawr i Dy'r Cyffredin i gynnal breichiau Lloyd George ni chaed amser i wrando ar anerchiadau yr hil farddol, ond cynghorodd Bardd yr Offis hwy oil i baratoi eu henglynion byrfyfyr erbyn adeg yr Orsedd yn Hyde Park. CYFARCHIAD PRIODASOL i Miss Gladys Vincent Evans a Mr. John Clark, Ebrill 27ain, 1909. Diddan yw dydd uno dau-yn rhwymyn Awr amod hyd angau Ond eel uniad calonnau Yw y llw sydd yn lleshau. 0 rianedd yr Ynys, ni welodd loan ail i Wladys, A thyngodd- ei waith ddengys- Rho 'i, o'i bodd, aur ar ei bys. Hithau'r eneth roi 'i hunan-i hygar Gyfoethogi loan Ni allai 'i reddf gael gwell rhan Na 'r feinir fyw ei hanian. lor weno ar eu huniad,—a'i heddwch A'u noddo hwy 'n wastad Eu hoes fo'n oes o fwynhad, Heb un cur boeno'u cariad. MACHRETH A'I CANT.