Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
I!ií¡, miinaraEKBBamBannn I t. Get down your Calendar | Put a red ring round the date, SATUEDAY, AUGUST 9th, | to remind you that on that day 1 THOMAS' SUMMER • J SALE :| will commence. | All our Sales are famous tor ster- | ting* value. We never offer anything I that we would not sell at regular I prices from day to day, but this | Summer our Sale will unquestion- | ably be the leading bargain event of | the,season. I We shall offer you extraordinary I bargain inducements in just those you most need. Come early pn the Opening day. IVT s | THO .-A & SON, J 42 Be 43 Hope Street, WREZSAM.
-------! - ""'I'- -IIL----ER…
"I'- -IIL- ER SERGHUS GOFFADWRIAETH AM ZACHARIAH DODD, Anwyl briod Mrs Sarah Dodd, Church St., Yr hwn a fu farw Awst 2il, 1908. Y TEULU. "BLODECGLWM AR FEDD" (Penillion Ooffa i'r diweddar Zechariah .I Dodd, Church Street, Rhos). Dagrau gofid sydd yn gwlychu Tannau'm telyn, hiraoth sydd Yn rhoi trymder yn y canu Gwyd o waelod calon brudd Collwyd cyfaill, syrthiodd Cristion Ac fe ddeil y loes yn hir, Cwympodd do, yn arwr ffyddlon A'i loeyw gledd o blaid y gwir. Er ei symud, erys swynion Ei gymeriad byth yn ir, Cedwir cannoedd o'i gynghorion Darnau coeth ei brofiad gwir I Ambell aelwyd drist a lonwyd Ctyda. gwen oddiar oi fin, Llawer gweddw dlawd gysurwyd Gyda'i eiriau fel y gwin. Pan yn nesu at yr Orsedd Gyda'i wen angylaidd fwyn Llifai drosodd mewn gorfoledd 'R oedd bob gair yn llawn o swyn A bydd adsain ei weddiau Rhwng hen furiau OapelMawr Yn adgofio'r plant o'r tadau Sydd yn nghwmni'r lesu mawr. Collodd Eglwys un o'i chewri, Cpllodd en wad un o'i blant, Collodd aelwyd ei goleuni Collodd daear werthfawr Sant; Ond mae marw i'r sant yn elw Ac mae'r bedd yn ddor gwell byd, Zechariah Dodd sydd heddy w 'N iach o'i hoff ofidiau gyd. Er fod blwyddyn wedi troedio Dros yr erw lie mae'r bedd, Er fod stormydd wedi eu cerfio Ar ei gareg arw ei gwedd, Wedi'r ddrychin, daeth ryw angel Ac a blanodd flodau syw, EydS yn dweyd mewn odlau tawel y Bod y sant o hyd yn fyw. T. I
'' ...'.-..RHOS.
RHOS. CERDDOROL;-Mae Mr Caradog Roberts wedi ei appwyntio yn feirniad cerddorol yn Eisteddfod Aberteifi. Y beirniaid er- aill ydynt Mr S Coleridge Taylor, Llun- dain, a Mr David Thomas, Abertawe. Mae'r wobr yn y brif gorawl yn £100, ac yn nghystadleuaeth y corau meibion yn £50 MARWOLAETH.— Gyda gofid y croniclwn farwolaeth Mrs Etiz Thomas, gweddw y diweddar Mr Enoch Thomas, High street, Rhos. Yr hyn a gymerodd le dydd Mercher diweddaf. Er pan gollodd ei phriod rai blynyddau yn ol mae Mrs Thomas wedi gwneyd ei chartref gyda'i mherch yn Ngwrecsam, lie hefyd y bu t, farw. Yr oedd yn aelod ffyddlawn, fel ei phriod, o Eglwys Penuel, lie yr oedd yn lawr ei pharch. Dygir y corph i'w hen gartref ynHig-h street, Rhos, acoddiyno y cymer y gladdedigaeth ie heddyw'r prydnawn (Gwener). PRIODAS. Dydd Mercher diweddaf, yn Nghapel Bethlehem, cymerodd priodas brydferth rhwng Mr Henry Williams, i pedwervdd mab y Parch a Mrs W Wil- liams, Ponkey, a\ Miss Ma^ie Jones, pumec1 merch Mr "k- Mrs Wi'.liam Jones, Mountrrti «.freet, Rhos. GAv-ithredai Mr Alfred \V .Uiains (brawd y t>'iodfab)/ fel j gwas pri^Jasol, a Miss Lizzie Jones (chwaer v briodasferch) fel mcrwyn. Cyf- hvynwyd y briodasferch gan ei thad, Mr 'I Wiliiarn'" Jones. d gan y. Parch R Roberts, yn cael ei gynorthwyo gan-y Parch J Howell, Ponkey. Chwar- euwyd v Wedding March ar yr organ gan Mr Cafadog Roberta. Cynhai- i\yyd boreubryd wedi y gwaanath yn nghartref y briodasferch. Yn ddilynol ymadawodd y ddeuddyn hapus am Hor- wich, lie y treulir'y mis mel. Derbyniwyd Hawef iawn o anrhegion. Y yun diweddaf cym- y: Cyn^horwr Richard Jones ei ddos- ^aVtb^jb. Sul y Capel Mawr am .tfJio,a ;b wibdaith trwy Eccleston Ferry £ ,jGa«t. r un dydd aeth dosbarth Mrs street, o ysgol Sul Dewi. I Langollefi yr aeth Mrs l^ae^el Eya»s, yn nghyd a'i dosbarth a •¥6g^d<Sul['Capel Mawr, yr un dydd.' Yr ddiwrnod neilldcidtv ffafriol, £ mwynhaodd pawb eu hunain yn fawr.
Prawf=Achos Pwysig i Weithwyr.
Prawf=Achos Pwysig i Weithwyr. Dydd Mercher gwrandawyd achos o'r pwys mwyaf i lowyr, vn Llys yr Appel, pryd y gofynwyd i'r Master of the Rolls, a'r Arglwyrld-Farnwyr Kennedy a Far- well, i roddi o'r neilldu ddyfarniad o dan y Ddeddt lawn i Weithwyr o eiddo y Barnwr Moss yn Llys Sirol Treffynnon. Yn Tachwedd diweddaf anafodd dyn o'r enw Davies ei droed tra yn dilyn ei or- uchwyliaeth yn Nglofa Point of Ayr, a bu raid iddo roddi ei waith i fyny yn Jonawr. O'r adeg hyn hyd Mawrth diweddaf pryd y bu farw, derbynioJd iawn-daliad. Bu am flynyddau yn dueddol i ddarfodedig- aeth, a gwrthodai yr appelyddion gyfrif- oldeb ar y tir iddo farw oddiwrth y dar- fodedigaeth. Cafodd y Barnwr Moss fod y ddamwain wedi prysuro marwolaeth, ac yr oedd Llys yr Appel yn awr yn dal at y dyfarniad hwn.
Damwain Angeaol yn Nglofa…
Damwain Angeaol yn Nglofa Black Park. r Dydd Gwener, cyfarfyddodd glowr o'r enw John Jones, 60 oed, yn byw yn Chirk Green, a damwain yn y lofa uchod, yr hon yn anfFortuniis a drodd yn angeuol. Yr oedd yn gweithio fel canlynwr y rhaff, a thybir iddo, tra yn rhoddi tywod arni rhag iddi lithro, gael ei law yn dyn rhwng y rhaff a'r olwyn, gyda'r canlyniad iddo gael ei dynu i'r peirianau. Pan rhydd- hawyd ef cafwyd fod ei law wedi ei thynu ymaith yn glir, a'i ben wedi ei anafu yn ddifrifrol. Dygwyd ef i'r Ian mor fuan ag oedd modd, ond bu farw yn mhen ryw haner awr. Yn y trengholiad dydd Llun, o flaen y Crwner, Ll Kenrick, dychwel- wyd rheithfarn o Farwolaeth Ddamwein- iol.
Yr Arddangosfa Genedlaethol…
Yr Arddangosfa Genedlaethol yn Nghaerdydd. Yr wythnos hon cynhelid arddangosfa (pageant) fawr genedlaethol yn Nghaer- dydd. Ynddi ceir cynrychioliad byw o hen wroniaid, a phrif ddigwyddiadau yn hanes rhamantus ein gwlad o dan wahan- ol gyfnodau. Ymddengys iddi droi allan yn hynod lwyddianus, gan fod miloedd o I edrychwyr yn casglu yno bob dydd, a llawer iawn o honynt yn perthyn i hen deuluoedd Cymreig o waed uchel, ydynt fel mae yn fwyaf gresynus, bron wedi anghofio'r graig y naddwyd hwy o honi. Pe cyrhaedda yr arddangosfa ond i ddwyn y rhai hyp i deimlo fod hanes gan Gymru fechan sydd yn werth ei gofio a'i gadw yn fyw, a chreu ynddynt eto deimlad mwy j cenedl-arol trwy hyn, credwn y bydd wedi cyrhaedd ei hamcan. .■Yr'olygfa gyntaf, yr hon a gyme: ir gan yr Arglwyddes Bute ydyw o Dame Wales yp galw ar W.ahanol Siroedd y Dywysog- ;ae,t^Tddad^eni ychydig o'u hanes. Geilw arnynt tfwy ddvveyd <l eu bod wedi cyfar- fod I iidatiil'u' coflcadwriae'th' .gwroniaid cadarn yr oesau a fu." G.wneir yr. ar- ddangosfa i fyny o bump o brif olygfeydd, yn cael eu britho gan nifer o rai llai, y rhai sydd yn cynrychioli hanes y wlad o ddyddiau Caradog ddewr, yn y ganrif gyntaf hyd ddeddf yr Uniad yn 1536; Yn y gyntaf ceir golwg ar y tywysog Carad- :og -yn, cael cynorthwy y Siluriaid i ymladd yn erb,yr/y, Rq,pfeiniaid..Y n hon defnydd- ir sereVftdniv^^inj^r^cledd fel y gwneir ar lwyfan Eis^'Slffod^i^y:. ,?,ofynai yr Archddefwydd "A oes' ^ed^,w6'W:V.»; Y gw&hanraeth ydyw fod y dorf y' tr"o -.h.wp yn lie gwaeddi Heddwch yn bloeddfd" Rhyfel." Gwneir hyn deirgwaith, ac yn ddiiyuol tyn yr Archdderwydd y cledd o'r wain, a chyflwyna ef i Caradog yn ar- |. wydd o'i ddewisiad fel Pen Cadwr ar y liuoedd arfog Cymreig oedd i fyned allan t, yn erbyn treiswyr eu gwlad. Yn yr aili olygfa ceir gCfl^-g ar gyfnod euraidd ein gwlad dan Arthur Frenm, yr hwn yn ol hen draddodiad sydd yn gorwedd yn Ynys Afallon, ac a ddaw eto yn ol i rydd- hau ei wlad o orthrwm, ac i'w harwain yn ol i hvybrau dyrchafiad. Y trydydd golygfa ydyw yr un o Hywel Dda gyda'i gyfreithiau clod us fu mewn g rym am salth cant: o flynyddoedd, hyd at Grufrydd ap Llewelyn, yr hwn a gyfunodd Cymru trwy ("onewest. Y nv bedwervdd ceir tro'wi?; u I ar yr ymchechf::1, fu rhwng y 1 a'r 'C.ymry o ddyfodiad y c wlad bon, yn cynwys ..ma.rwplat f i wto'l twel- yn ein Llyw olaf,a chyhoeaaiaa o v^wain Glyndwr fel Tywysog Cymru. Yn yr olaf cawn Gymro yn dod yn 01 i orsedd' ein gwlad yn mhersonHarri y Pumed, a'r modd gwrol yr yrnddygodd 'y Cymry yn niKvydr Agincourt. Y 'trefnwyr ydynt Mr G' E Haw trey | Mr Owen Rhoscomyl, a|Mr A W.Swash, | Pywedir fod v gcist o'r 'troi allan yn cyr- haeddyd ^15,000.
[No title]
f3 Enillodd M- Thomas Jones, Bryn, Pen-y-j Ian, Ruaf:-n;i%vs n rilit-i yi Nghymdeithas Flodau. (. tUctho; );n"iU'nJiiinr,"¡ dydd: Gwener, rfrn l-ymtlu-g iliy\. vg^ei-h. o Swqet) Peas, « Yrt'Mw;rdd Gwarcheidwaid -Ffestiniog; yr wythnos; hon gwnaeth hen wr 75 ml wydd oed- appel arcvgael ijrnu ei ch-w oddiar, lyfrau y G^areheid-wahi,1 am ei fod yn awyddus" i 'd 0 w yn glif 1 am adeuddeg tnts' ef bod yn gymwys i dderbyn i blwydd-dal i'r hen. Caniatawyd ei gais.
Advertising
AdE I, et special offer -mm 8 FOR THIS MONTH ONLY, j Suits to Measure I Lflf/1 Usual Price, 45s This Month, 40s I do 38s0d do 36s Lflf/1 Usual Price, 45s This Month, 40s I JrEr do 38s6d do 36s 71 |H | do 34s6d do 32s ,,4-; /II. do 28s6d do 268 -J:t. IJJl J. W. JONES, Paris Hse, Hnos Amll imillill nfIT 9 It looks like Butter! It tastes like Butter! It melts like Butter' In fact, it is so like Butter in EVERY respect, that experts have failed to distinguish 1% A 'Golden Fleece' mJfi:'tnB- A II- lN'P!' W'\J"" 'I.q J:1.:t1IIIIl'I:\ .JIIi!rr;f.'¡.A. from the Best Butter. .< ■ PER Do LBO or I i li>s- for SfolKng. ;v ■■ Every C-, o c e rvzito is a'member of the • Grocers' "Hssoclatloss sells "GOLDEN JLEEOE" WAR'MfUNL "ttf "=' -B" JS. JBL .IY, T.' "G' .1 • H E R ft LP FFi e E.
•I sjBigtqddfpjl Gadeiriol…
I sjBigtqddfpjl Gadeiriol y Rhos. KBMRNIADAETH AR DESTYN Y GADAIR. "Hen Gartref Meddyliau o Hedd." "Tri sydd wedi cynyg ar destyn y gadair. .,Jffm'r testyn yn gyfoethog o farddoniaeth, ac tlJi raid i'r awen grwydro am ddefnyddiau .Qym.a te iddi i ymfwynhau ynghanol rhyfedd- .odau dihysbydd. HJRFEYD.- Mae ei arddull yn gyffredin, a'i :<Sfigyrau weithiau yn gymysglyd. Nid yw yn 4tteddwl yn glir, nac yn dweyd yr hyn a fedd- .qlis yii ofalus. Mae yn rhy hael o'r ansodd- .ftr6u. Newidia. ei fesurau yn rhy ami. Son- tiÍa am arlwyo dinas well. Defttyddia odl ang- tfhyvriv—uwch i odli a harddwch. Mae yn an- i]l»apus yn ei hupynt, ac nid yw ei gynghanedd- tfJon yn rheolaidd weithiau. Er engraifft:— "Arfaothau gwyddorau gant" ■"lor a'i rodd, hedd-brynodd hawl." Diwedda ei gan gydag englyn gwallus a di- wibwynt. Dilyna ei destyn yn ffyddlon, a gwna fmdrech led dda i fynegu ei oludoedd. IP,viEL.-Mae Peniel yn feddyliwr cryf, a'i ■ Awen yn dreiddgar, ond nid yw wedi cael gwel- .edig"th eglur. Barddona natur y Duwdod a ,g"rth yr Ymgnawdoliad yn helaeth, ond nid yw'ofHwybr yn oleu, na'i gan yn ipeddu 'un- siliaefch. Mae yn fwy cartrefol yn y mesur, .thydd. nag yn y gynghanedd. CeiT ixwm ac :,sgafn yn y llinell hon VVrth wneyd dyn yn wyn ei wedd." Díhangocld rhai llinellau gwallus o'i law :— Dewisol froo-vr Iesu Geisio Ei nerth cyson a wnant Oiio, y mae ganddrt rai foroTviadau hapus :— Er y g,),(I, Abarth ei Fab. wrbh ei fodd." Y FJION Fimv.—Dy'ma gnu iraidd a melod- iMdd,—y gyngbanedd a'r mesar rhydd yn yrn- .doddi i w giiydd yn naturiol, ond nid yw'r mor hapus yn y. gynglianedd ag yn y -,alesut rhydd. Frin y geiiir cymeradwyo y' ffldwy iinell ganlynol Do, darfod i Huw Dei-fel H Ohwyry ,h\vyut,*heddwch yr Ion nid yw'r llinell hon yn gywir :— Y clyw anthem dyn a'i weithiau Dylxi y Fron Friw wella yr anafau hyn. Nla-L, ganddo awen nwyfas a thyner. Treiddia galün m destyn, a thyf ei gan yn gyfanwaith ilyfryd dan wlitlv o eneiaiad. Mae Peniel yn deiiwpg o'r Gadair, a byddai fn hawdd ei wobrwyo, oud nid yw yn canu mor ■SaydCerfch ac effeifchiol a'r Fron Friw. Wedi ,darilc darlien a chydmaru y ddau vn ofalus. teimlir .■yn ddibatrus, fod. mireinder awenyddol, a Sloewdor meddyliol y Fron Friw, yn hawlio y •toll. Ar ah a eLydwybod, BETHEL. J, BJHIL'\I\D\ETH YR ENGLYN. Pedwar ar cldeg p Baplyrjiou ar "Yr Ystlum." ,.i?Sheuir hwy i dri do^bfWth. Tri yu wallus—" Slim y Oweaot a" Slim. Y ddau eyntsf hb. am GYDghancdd, a'r olaf yn waliua yn itKoll. n!af. Ynvral ddosbai'th mae y Gw.yll," "Brig" Hwyr, O'wladwr," Min-Noa," <[ Mendwy." JSngiyttion go dda 1ir y oyfari. fu V trvcvdd dnslwrtVi rnna <• fivtrnlah" Bar- y b," 0, Qycl i'r ■■ ot.d yn au- "Baicu ■; —Sisglyn da. Y bairhy cl, yn y .igair cyt'c-L.. • Mire j X-jt;. '—Englyn da otto. -Y'gair t]awd yn Tjw.nfv.dd. •. > jf* v-wl.' --derbirni<J3, Yr eagyll yn Tomia 3." lib"—Eiyglyn naturiol. Y. llinell gyntaf yn V,!U. lib"—Eiyglyn naturiol. Y. llinell gyntaf yn u v g r-Hos."—rEnglyn• natnriol efcto. Heb fod I yn Kryt. Xíd vraa un englyn uwchraddol. Y peth goreu a eliir wneyd yw rbanu y wobf- rhwng, a Gyda r Nos." BETHEL. a ma^ y.r Sydd yn gydradd: a f! Rhos- n <■ 4^'ilir Aled) ydyw Mr William George (Jdyfyr Stanley town, Pontygwaifch,' Rhondda.! IDOdwn y ddau Epglyn gyda'u. gily .dd:t., .ywiog E Hwyr, dearywiog Ednogyn—yw Ystlfiimj; Anneetlas haf grwydryn A r ganaf oer ogof fyn y ] 1 gysgodi, i gwsg gwedyn. i Heiny{ (Qd,ddaèebra',ii fvw-.ar'hin'biåf Dechreu nos ein dyohryn yw. EILU AIED. MEL,
barddoniaeth.
barddoniaeth. ANERCHIAD I'r Cyngborwr TED JONES, ar ei ymddiawyddiad fel ysgrifenydd Cymdeithas y "Rational," Cangben y Ponkey. Ted odiaeth tydi ydyw—tin gwion 11 0 gariad diyftry w Gwr enwog.a gwir anwyw, Sydd mewn clod yn bod a byw. y Un hynod barod, yn berwi—o wres, Gyda grym yn toddi; Pob moddion er daioni, Mae i'r tlawd, yn frawd o fri.. Trist. yw'n teintjjad, ymadwelT^-raae a ni, Ond mewn hedd mao'n gadael; ..lacti hefydj i"pwydd uohafael,—r *.S I gorOti.bedd a n gwron Bael. ) Yn 6in,pli|h yii fendithiol—y-'lp^dd' Metya bywyd/efnyddol Llu o'r "lJrftnch "fJdd well aFol hi gywir waith i,htigo? ol. 5 Am hyny yma heno,—y rhoddwn ArwydcEm o'n credo Nid hyo, betb aydd o dano Ar faiugc serch gymera fo. Ponkey. JOHN JARVIS