Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
18 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
.>. IOTHIIIIWIHI, I I'M ,|| I || RELIABLE | RAINCOATS ] 401 If you are in need of a raincoat I you can trust we can satisfy you. We are making a special feature this season of smart, up-to-date raincoats which are really I weatherproof and yet are very > moderate in price. Cl We would is like you to see these coats, we have a large stock ready-to-wear, ■{ and if you cannot call and see them personally, we shall be most i pleased to send you patterns. I <80, They are well cut and well tail- f ored. 3 Pripes from 21s. a J THOMAS and SON, Hope Street,
' JOHNSTOWN.
JOHNSTOWN. DIACONIAID NEWYDD—Y mae Eglwys jjSlloh, M.C Johnstown, wedi bod gyda'r forchwyl pwysig o ddewis diaconiaid. 'o y Seiat. nos Sabboth diweddaf, dew- fgwýd Mr Kenrick Kenrick, a Mr J Arthur tones, fel dau ddiacon newydd. Cynrych- jofwyd y Cyfarfod Misol ar yr achlysur, fan Mr David Roberts (Capel Mawr), a'r arch W Benjtirjin (Garth).
I Cyngherttd Cor Plant Gobaith.
Cyngherttd Cor Plant Gobaith. Oynhaliwyd y cyngberdd blynyddol) jjnewu cysylltiad, a Cbor Plaut Capel Gob- re Aith yn y Neuadd Gyhopddus, nos Ferch- gr diweddaf, pryd y liywyddwyd dros gyn- ( uiliad lluosog gan y Parch Wynn Davies. Y mae gan blant Pentrefelin yn awr ad- 1 Bilftd cysurus i addoli ynddo. Ychydig o Jynyddau yu ol yr oeddynt yo cydgyfarjud I „n'tt gilydd mewn ty di-breswyl lie yr I Jjyfiforddwyd hwynt gan jchydig o ffydd- joniaid, pa rai sydd yn gofalu am danynt ( yut yn awr, sef Mr Robert Ed wards, Mr I John Edwards, a Mr John Roberts. I Ni ddadblygodd yr actios bach o'r ty-capel yD Pentrefelin i'r adeilad press- BDOl heb gryn lawer o lafur a hunan- J adiad; ac y mae disgyblu rtifer o lant anysgedig fet ag i'w gwneyd yn gor jptant perffaith, yn glod nid bychan i'w arweitjydd medrus, Mr H Iorwerth jiJLewis. Agorwyd y cyngherdd drwy i'r cor ,toddi datgtteilad o "Casablanca," (TPrice), tr dernyn y buout yn fuddugoi arno yn 3" eisteddfod y Rhos, eleni. Yr oedd y plant wedi eu trefuu yn brydferth ar y llwyffio, &c yr oedd eu hull enaid yn eu gwaith. Wedi anerchiad fer gaa y cad- Birydd, cymerodd Mr Lewis y cor mewn Ilaw, ac aed yn mlacn gyda'r perfformiad I ."ofr gantawd gyssegredig Goruchafiaeth I Joseph." Yr oedd y gerddoriaeth yn gyfaddas i leisiau y plant, ac yn bleserus ft dyddorol i'w gwrando. Rhoddwyd dar- julk naturiol a byw o'r hanes yn yr unawd- jm a'r cydganau. Datganwyd y gwahau- ol bwyntiau yn banes bywyd Joseph mewn modd gwir feirtrolgar gan y cor, ac yr oedd yn amiwg fod y rhai bach wedi deaU ysbryd a meddwl y gerddoriaeth a'r geiriau Aethpwyd drwy y perfformiad beb uu copi yn nwylaw y plant, yr hyn ftddarigogai pa mor drwyadl oedd y gwaith fbagbaratowi. Nid oes genym ond can- moliaeth i'r cor a'r arweinydd. Yr unawdwyr oeddynt Miss Edith PaVies, Gwrecsam, a Miss Fiances Jones, tBbos, y rhai oeddynt ychwanegu yn fawr ot-m d. at orpheniad y perfformiad. Y cyfeilydd ydoedd Mr John Williams, Jones street, yr hwn a roddodd gynorth- try mawr i'r cor a'r unawdwyr, ac ar- ddaugoeodd chwaeth a medr a neillduol yn ei chwareu. Cariwyd y diolcbiadau arferol yn un- frydol, ar gynygiad Mr Robert Jones, yn juael ei eililo gan Mr John Edwards.
Advertising
Cardiau Coffa ,JL Detholiad o'r Cardiau mwyaf destl us o ran patrymau, a mwy- af rhesymol o ran pris j'w cael yn Swyddfa'r Herald.
'.tHELYNT Y GLOWYR. -0-
t HELYNT Y GLOWYR. -0- 30,000 0 LOWYR YN SEFYLL ALLAN. Y mae cynwrf mawr yn mblith Glowyr Deheudir Cymru y dyddiau presenol. Et's peth amser y mae oddeutu saith mil o lowyr pyllau y Powell-Duffryn yn Nvffryn Aberdar, wedi bod ar streic, ac ofuir fod perygl i'r ymgais a wueir a wneir i setlo yr helynt syrthio drwodd. Y mae Mr Harm, prif oruchwyliwr y pyllau, wedi gwrthod cyfarfod MrC B Stantor), ayent y glowyr. Ymddeugys mai y rheswin am hyny oedd, i Mr Stanton anfon gair dros y teliffon i Mr Harm, ieu., yn absenoldeb ei dad, yn dweyd os y byddai i black- legs gael eu goddef yn y pyllau, "fod yna lofruddiaeth yn mYDed i gymeryd lie." Dywed Mr Stanton fod Mr Hal m wedi rhoddi i'r geiriau ystyr na fwrindwyd roddi iddynt. Yr hyn a feddyliai ddweyd oedd na fyddai yn gyfrifol am ddim a ddigwyddai os y caniateid "black-legs" yn y pylJau. Decbreu yr wythnos hon, dywedwyd y byddai i ddeuddeg mil o lowyr ag oedd- ynt yn gweithio yn mhyllau Mr D A Thomas, A.S,, a'i Gwmni, sefyll allan. Nid yn unig y maent wedi gwrthod oil- ystyried y mater, ond y maent wedi aw- grymu i weithwyr pyllau y Powell-Duffryn i ffurfio undeb ar wahan i undeb presenol y glowyr. Y mae byn vn ychwanegu at ddifrifwch y setyllfa. Os y ffurfir undeb o'r fath, ]' bydd ganddo aelodaeth o rhwng 30,000 a 40,000. Yn ychwanegol, ceisir dwyn allan lowyr y Powell-Duffryn yn Nyffryn y Rhymni, i ddangos eu cydymdeimlad a'r dynion yn Nyffryn Aberdar. O y llwyddir yn hyn, bydd nifer y lowyr ar streic yn Ne Cym- ru dros 40,000.
Cyfnewidiadau yn y Cabinet.
Cyfnewidiadau yn y Cabinet. Cadarnhawyd yr adroddiad fod yr Arglwydd Morley wedi rhoddi i fyry ei swydd fel Ysgrifenydd i'r India, ac y cymerid ei gan Iarll Crewe, dydd Iau diweddaf, pan gyhoeddwyd yr adroddiad swyddogol a ganlyn io, Downing street, Whitehall. Y mae y Bienin wedi gweled yn dda i gymeradwyo yr appwyntiadau canlyn- ol: Viscount Morley, O.M., i fod yn Llyw- ydd y Cynghor. Iarll Crewe, K.G., i fod yn Ysgrifenydd Llywodraethol dros India. Y Gwir Anrhydeddus Lewis Harcourt, A.S., i fod yn Ysgrifenydd Llywodraethol y Trefedigaethau. Iarll Beauchamp, K.C.M.G., i fod yn First Commissioner of His Majesty's Works. .ø
Boddi yn Acrefair.
Boddi yn Acrefair. Cynhaliwyd trengholiad yn Ruabon> dydd Llun diweddaf, o flaen y Crwner, Mr Kenrick, a rheithwyr, ar ba rai yr oedd Mr Geogre Beckett, yn foreman, i chwilio i fewn i achos marwolaeth un Thomas Bishop, 2, Queen street, Ruabon, corph yr hwn a gatwyd yn y gamlas, yn Acrefair, prydnawn Sul diweddaf. Yr oedd wedi bod ar goll er y dydd Gwener. Dywedodd yr Heddgeidwad J Roberts, iddo gael ei hysbysu oddeutu chwarter i dri, ddydd Sul, fod yna ddyn yn y gamlas, a chafodd y corph yn y dwfr. Pan y tyn- odd ef allan, cafodd fod marwolaeth wedi cymeryd lie yn flaenorol. Cludodd y corph i Ruabon. Cafodd allan lie yr oedd Bishop yn byw, a chymerodd y corph i'r ty yn 2, Queen street. Yr oedd y dyn wedi bod ar goll, ac yr oedd wedi trefnu gyda'r Rhingyll Fox i gymeryd y cotph adref os y deuid o hyd iddo yn ei ddistrict' ef. Y Crwner A oedd yna unrhyw reswm pam na ddylid fod wedi cymeryd y corph i'r ty ? Yr Heddgeidwad Nag oedd, syr. Y Crwner Onid oedd yna reswm iech- ydol? Ai nid oedd y corph yn decom- posed ? Yr Heddgeidwad: Nag ydoedd, yn y mesur lleiaf. Y Crwner Well, o hyn allan, cofiwch, os gwelwch yn dda, pa bryd bynag y byddwch yn darganfod corph, ac yr hys- bysir fi o'r farwolaeth, eich bod yn ei gym- eryd i'r preswylfod, os na bydd yna ryw reswm arbenig pam na ddylid ei gymeryd yno. Nid wyf yn eich beio. i Yn gweithredu ar gynhor y Crwner, dychwelodd y rheithwyr ddyfarniad o Caed wedi boddi," gan ychwanegn nad oedd yna dystiolaeth ddigonol i ddangos y modd yr aeth Bishop i'r dwfr.
BARDDONIAETH.
BARDDONIAETH. BLODEUYN AR FEDD (LIZZIE, anwyl blentyn Mr a Mrs Christmas Williams, Stanley Road, Ponky) I Ein Lizzie o'i blin loesion-ehedodd Mewn hoewder weithion j, I felus wlad nefolion, s I gadw'r^wyl gyda'r Iôn. Ar unwaith, drist rieni-o cofiwch, Mewn cyfoeth mae Lizzie Yn y wledd, mewn hedd mae hi, Yn eirias delynori. Ponkey. JOHN JARVIS.
Mr Harri Evans a Chanu Cymru.…
Mr Harri Evans a Chanu Cymru. Dydd Gwener diweddaf, bu Mr Harri Evans, arweinydd galluog Cymdeithas Gorawl Gymreig Lerpwl, yn traddodi an- erchiad ragbrol o flaen Cymdeithas Len- yddot Dinbych, ar Gerddorion a Cherdd- oriaeth Gymreig," ac ynddi dywedodd rai pethau go finiog. Difynwn :ran ohoni isod 44 Yr wyf yn rhyfeddu fod cantori.in Cymru, gyda'r eithriad o'r pedwar Davies," yn anwybyddu caneuon cenedl- aethol Cymru. Nid oes ganddynt syniad am dlysni y cyfryw ganeuon pan y cenid hwy gan gantorion medrus. Yr yd I, m yn Nghymru wedi bod yn rhy hir dan Iywnd- raeth yr emyn-donau. Cymeir lie y gAn genedlaethol. gan yr emyn-don, ond yr, wyf yn gobeithio gweled y dydd pan na, chenir y cyfryw emyn-donau mewn ffeir- iau, ymrysonfeydd y bel-droed, cerbydau rheilffordd, a llwyfan yr Eisteddfod. P/if; nodwedd y Gerddoriaeth Gymreig yw ei chryfder teimladol. Yr ydym, fel cenedl, todd bynag, wedi bod yn rhy hir yn yr anialwch. Yr ydym wedi galarnadu a chwyntan i'r fath raddau, nes yr ydym yn meddwl fod yr holl donau yn y cywar lleddf o angenrheidrwydd yn Gymreig. Nis gall neb fyned drwy brofiad cerddorol j mwy poenus yn gdrddorol, na gwrandaw: ar y don 44 Aberystwyth yn cael ei chanu II yn Lloegr. Nid ei chartref ydyw. Nis gellir ei chanu ond gan Gymry ac yn Nghymru. Er ein bod fel Cymry yn cael ein hystyried yn genedl wir gerddorol, nid ydym wedi cyfranu dim at gerddoriaeth bwysicat y byd. Y mae yn syndod gym- aint yw yr undonedd arddull a dififyg cynghanedd a gwreiddiolder geir yn ngweithiau y cerddorion Cymreig—ac yr wyf fi yn un o honynt—yn ngwyneb cyf- oeth yr arddtrll a'r gynghanedd a geir yn yr hen ganeuon cenedlaethol. Y mae hyn, efallai, i'w briodoli i fodolaeth yr I emyn-don. Myn y bobl gael cerddoriaeth alarnadol, gyda'r canlyniad fod cerddor-; ion Cymreig wedi rhoddi ffordd er mwyn j cyfarfod a'r gofyn. Pwy erioed glywodd am gerddoriaeth y ddawns yn cael ei! chyfansoddi gan Gymro ? Y ffaith yw, ein bod tel cenedl wedi myned i le rhy! gul." I;
PENYCAE.,
PENYCAE. DAMWAIN.—Digwyddodd Mr Samuel j Roberts, mab Mr Robert Roberts, Bron- y-Wawr Penycae, (ac arweinydd y gan yn I Eglwys Salem, Penycae), a damwain j ddifrifol yn Fferm Cross-street. Ym-j ddengys fod tan wedi tori allan yno dydd i T. J M RT •_ 1 2 J I 1-aui, ac toa ivir KOOenS, yr nwn oeas fa;, un o oddeutu ugain o gynorthwywyr o dan ofal yr Heddgeidwad Shone, yn brys- I ur taflu dwfr ar y tin, oddiar un o'r ad- eiladau, pan y Hithrodd ei droed, a dis- gyrrodd i'r Itawr, uchder oddeutu pymtheg I troedfedd. Tarawodd fwyell ag oedd I newydd fod yn ei defnyddio, yr hon a ddis- gynodd ar ei law dde, gan achosi briwiau tost. Yr oedd dau o'i fysedd bron wedi eu tori ymaith. J
Rev Evan Jones's Views on…
Rev Evan Jones's Views on tHe, Church Commission. The Rev Evan Jones, Carnarvon, seen about the published summary of the re- port of the Welsh Church Commission, expressed his pleasure that there were at last signs of the 44 interminable work of the Commission coming to an end. <41 am als,) glad," he said that the Estab- lished Church appeal s to be in such a flourishing condition in Wales. No one wishes to destroy or injure it, and its great success (as we are informed) in winning back the Wetsh people may, we hope, give it greater courage to face its approaching disestabl shment. The re- port shows that the supporters of the Church are ready to place it among the various denominations of Wales only as the largest of them, and cease to claim it as the national church at the Principality. Thsn what is said of Nonconformity—its excess of zeal, provision for worshippers, and religious activity general ly-toge ther with the present Parliamentary represen- tation of Wales, shows its position when placed against the united Free Churches. After all, the findings of the Commission will have no bearing whatever upon the deep-rooted injustice from which Welsh Nonconformists suffer and which can on- ly be removed by disestablishment."
Politics and Eisteddfod.
Politics and Eisteddfod. At a meeting of the Anglesey Eisteddfod Association, Mr Hugh Thomas, jun., Beaumaris, in presenting the report of the local committee, stated that the eistedd- fod held there in May last had paid its way in spite of difficulties with which they had to contend. They had had to combat a social organisation which had at the eleventh hour been engineered by some people who wished to make capital out of the success or failure of the county eistedd- fod. He hoped thut no future eisteddfod would have politics introduced into it by those who were avowedly its enemies.— (Hear, hear). They as a committee had done their very utmost'to steer clear of the difficulty, but all their efforts had proved futile It was, perfectly clear that some people were determined to destroy the gathering in its influence for good if they possibly could do so.
Advertising
_T" P w | f The COMPLETE I I I KITCHEN. I | (l Is y0llr Kitchen coiiipl(-te ? I)oes it need anything ? If it does we can supply it. We have a thoroughly com- prehensive stock of Kitchen Furniture, and we CfllI ftrrnhk your Kitchen completely for a very small sum. C[' J f you need a dresser, or a table, or a chair or two, or B SOILe new linoleum perhaps, we can show you just the very things, and give you excellent value. Kitchen Fumt- Iture is one section of our sto^k, but it's a good one. C5 fi -—— I THOMAS & SON, I FURNISHING DEPARTMENT, i 40 Hope Street, Wrexham | -—— I THOMAS & SON, I FURNISHING DEPARTMENT, i 40 Hope Street, Wrexham | L "Coming Events cast their shadows before them. One of the Greatest Events of next year will be the GRAND-BAZAAR Which will be held at Ebenezer Congregational Chapel, Queen-St., R H 0, S On the 14th and, 15th of MARCH, 1911. PARTICULARS TO FOLLOW. ■t,
í.j11 ! FOOTBALL.
í j FOOTBALL. -0- I RHOS v JOHNSTOWN. I WELSH SENIOR CUP. I For the third time this season these local rivals met on the ground of the home team. Johnstown played a strong team. which included Llew Griffiths, late of Wrexham. Rhos were not so fortun- ate having their custodian absent. The Opening exchanges were fast and both I sides paid visits to their respective goals Johnstown had several openings, but fail- ed to utilise them. The Rangers could not get their old pace, perhaps owing to wet and heavy state of the pitch. The Johnstown men were by far the most dan- gerous, their passing was quick and the forwards collective. The outside right H Pritchard played a capital game, his cen- tering were beautifully placed and ought to havo given Johnstown the lead. Joe Griffiths and R Williams the home backs were severely tested, but were not to be caught napping, they cleared with judge- ment and strength. The game so far, was conspicious for its stoppages. Rhos made several determined and dangerous j rushes and were unfortu iate in not scor- ing. Roberts from the right sent in a terriffic shot which just grazed the cross- bar. The half-backs of both teams had a hard time. The Rhos left wing were not playing their usual dangerous game and ought to have scored on one occasion. The interval arrived with a clean sheet. The Rangers kicked down the slope the second half and soon were bombarding the visitor's goal. Johnstown next paid a flying visitfbut Williams nipped a danger- ous run and again reversed the play. S Jones made a gallant attempt all on his own but was frustrated just when in good j shooting range. A breakaway by the Johnstown forwards was brilHantly made and which resulted in the Johnstown team scoring from close quarters. This goal stirred up the Rangers and seemed to, inject dash into their play, in fact it was an all-round awakening. Johnstown played well and again got away but the half-backs forced them back. Roberts crossed several smart passes one of which he drove in, but was caught by the visitor custodian, but from a close spectator's point of view the leather was well over the mark, but the referee did not think so and the ball was safely cleared. Twenty minutes to play and Johnstown leading spurred on the homesters, they p esseJ severely but could not score. Several corners were forced, which were badly placed owing to the slippiness of the b;ilt. The game now became exciting and fast Johnstown kicked h'ir,l. but the Rangers soon came down. Adam and Bowen the I,
Advertising
NATIONAL ADVANCE & INVESTMENT SOCIETY LTD. IS Expressly Established and stored Pursuant to Act of Prtrlimaent. to mnke Private Advances without Loan. Offices formalities. To all clasaaB (Male or.Female), FROM £ 10 TO iClOOO ON SIMPLE WRITTEN PROMISE TO REPAY. for any imlnedite need or private nso; to otart ra busiaweH, to. furuish your house; to beiy sto*k whta the market ig low to p rent or rates. Cash sent by p)st if de-iireti. You can get money privately here as interviews are anneceaaary, and referecc^s are not required. Genuine appiioaeioaa never re- fused, The adveica car; be ptid back by BiOlItht, quarterly, or htif-yearly irjautlnwatf. or if desired the advance can remain out up to fire ye-tre by pay. iug interest only Distance no objeet. Interest and repayment lowest in R;nglaud -and WalH. Strict privacy and straightforward deal legs guaraij- teed. Borrowers paying extortionate iatoreat else- where are requested to apply to us when eEisrmjf loans can be paid off and 1-irgor advances made ,t much lower rates of interest. It will cost yoa nothing to inquire, bnt may save you pounds, by inquiring in stricc confidence in Englioh or Welsk, for our free prospectus to the National Aclvouoo and XnTestm&i Society. Ltd., t9 QUEEN STREET, WREXHAM. Head Office: 41, CORPORATION STREET, MANCHESTER (National Telephone jifiO 1 5). Established 1887.
Advertising
:J't'IfX'tfJ" i I AAA G00D BUSINESS ENVEL- I U vJ U OPES for 2/Ch — Cali aa-d see same at Herald Office. i
PONKEY.
Jltodd deuheuig a harddonol, gan Miss r, JVfyfanwy Ann Williams, ac eiliwyd hi fan Mrs Jonathan Jones, a diolchodd Mrs ictweil iddynt oil ar y diwedd am y Zwrandawiad astud a'r geiriau caredig a sfoddwyd iddi. Siaradwyd hefyd yn ystod •y cyfarfod gan Mrs Enock Thomas, Mrs Tom Griffiths, Mri Thomas Jones, Jon- athan Jones, W Williams, John Roberts, "f Cynghorwr C Morgan, a'r Henadur Jonathan Griffiths, U H.
í.j11 ! FOOTBALL.
.¡:- 1iI. Johnstown defence played rattling good games and were responsible for their side's upkeep, they seem to do the right thing in the right time and place. Alf Mathews the pivot of the halves tackled with success all the attempts of the visit- ing forwards to reverse the play, and what he failed to do with his feet, he managed with his head. Sam Jones goc away and after beating several of his opponents he netted the most difficult goal of the season from a most awkward angle which gave the surprised cnstodiaa no earthly chance of saving. This good performance brought from the delighted home surporters rounds of applause. The both teams now on equal footing playod strenuously but nether teams would give each other the slightest chance to get j away. The game ending in a draw of one goal each.