Gwalia

BANGOR. Eisteddfod G>enedl*ethol. Deribyniodd .y^^rifenT<ldicn Eisteddfod Ckoediaetbol Bangor—y hln Parry a Down*—y tanysgrifiodau canlynol:— YxMilwria>d Henry Piatt. 25p: y "National Pro- vincial Bank." trwy Mr W. lOp 10s; y rln Allvopp. trwy y Milwriacl Savage. 5p 5s; Are! wycM Mostyn, 21p Meistri XoyeUo a'i Gyf., 5p 5s; Meistri Enoch Gyf., 2p 2s. Marwoia^-th. — Foreu Gwener diweddaf bu farw Mrs Aim Wiiliams, yr hon fu yn dal trwydded y f>I'.«styn Arms Inn, Himd, am ddooga.m mlynedd. Pwyllgor Adeilachi yr Eisteddfod.—Nos Fercher cynhaliwyd cyfarfod o Bwyllgor Adeiladu yr Eis- taddfod Genedla-ethol sydd i'w chynal yn Mangor y flwyddyn nes.:1.f. tar, lywyddiaeth Mr Owen Owen. -Mr John Pritohard (Bodhyfryd) a. gyflwynodd wiroddiad yr is-bwyllsror benodwyd' i edrych allan dir cyfaddas i adeiladu pafiliwn amo. Cymer- odd trafodaath faith Ie parthed' yr amrywiol leiniau fcir a n wgrv mwy d, etc. ond yn y diwedd' pen- dfjrfynwyd fed i Mr Frank Bellis, ysg. myg. y pwyllgor. gaffael planiau pafiliwn yr Eisteddfod C^aedlac'tiiol ddiw-eddaf gynboliwyd yn Mamgor, a'u bod yn iddo apelio am amc-anbrisiau am ■waeuthur adeilad cyffelyb mewn dur a baiarn crychedig. ddydlia.d: y Morwyr. Hirael.—Cynhaliwyd cyfar- f-vi b!vnydd:>l pwyllgor y sefydliad uchod, yn yr nos Lun diweddàf. Cynwysai y rhai oeddynt bresenol sylfaenydd y sefydliad (y: Anrhycf. Kleanor Douglas Pennant), Miss Pope, a r Meistri Robert Roberts. Cadwaladr Davies, John Hiisrhes. G. Owen, Gadben Pritchard, Hugh Wil- luuna ac F. Southwell. Cymerwvd y gadair gan Va- Southwell Iyn absenoldeb anoclieladwy y Parch T. Edwin Jones (ficer ieu-engaf).—Mi^s Pennant a. 3ihwdrl sylw y pwyllgor at y rheolau yr oeddynt wedi bod dan adolygiad a. chael' eu cymeradwyo. 'Pe n -d e rfymvyd rhoddi copi i bob un a aelodau y pwyllgor, yn nphyda. gosod: un i fyny yn ystafell- dmrlien. y sefydliad. Ail-etholwyd aelodau y pwyHgor, ac yehwanegwyd! Meis.tri Owen Roberts RC Henry Ellis at eu nifer. — Pasiwyd pLeidlais o gydy mdieimlad gyda gweddw a tbeulu y diweddar Mi W. T. Roberts, Garth, aelod ff,ddlawn am hwer o flynyddoedd. — Pasiwyd diolchgarwch oilonoe: i'r rliai canlynol am roddiion o lyfrau a. phapvrau Arglwyddes Waddolog y Penrhyn, yr Ænrhvd. Fiinm a Douglas Pennant. Meistri W. A. Hew, John I Vtchard (Bodhyfryd), James Smith fljjnyds Banff); Jarvis a FosteT ac i Mrs Humphrey Williams am gertio gio yn ddidal yn nghydiag i'r TLybarch Archddiiacon Pryce a Oadben Langdon am draddodi darlithiau g'svlluog a difyr.—Wedi ychydig oVafodae-th bellaeh. dibenwyd y gweitbredialda-u. LLYS YR YNADON. Cynhaliwyd y lly-s uchod ddydd Mawrth, o flaen Mr '['liortiDs Lewis ac ynadon eraill. Tori yr Hedd-wch. John Steward1, Bangor, a eyhuddwyd gan yr Uch-arolygydd Harris o dori yr hldwch yn Hig-h-street, Bangor, trwy ymladd gyda dyn a rail.—•Rh-.Fymwyd ef drosodd i gadw yr heddwdh am chwe' mis. <> ^Icxklwdiodi, Etc. — Dixwywyd Henry Hughes 5 a'r cor>*tau am fod yn feddw mewn tafarndy yn Methesda,. — Robert Thomas a ddirwywyd 5s a'r costau am fodl yn feddw ac afreolus yn Methesda. Arcbeb Ymwaiianiad. — Ellen furfeclian, a apeliodd am ;ux'heb i ymwahanu oddi- wth ei g-wr, Daniel WillLaons, asiedydd. — Ym- ddtmgiTsoddl Mr S. R. Dew dros yr achrwynyddtes, »; yr oedd! Mr J. Pentir Williaarns dTOS y ditfynydd. ■—Yr Adiwynyddes, yn ei thystiol&eth, a ddywed- odd iddi fod yn briod a'r difiynydd. am 38 o flynyddoedd, a. 1 'bod yn fam i diri-ar- o blant. Bu dan orfod i adael1 ei gwr amryw weithiau. ac yn ar yr oedd yn byw ifteroh oiierwydd ymddygiad ei gwr tuag ati. Dywedai ei fod yn hoff o'r ddiod, iddb yn fynyen ei bygwth, ac y bu raid i'r plant ymyryd er rhwystro i'r ditfynydd wneuthur unrhyw niwed iddi. Yr oedd erbyn hyn yn ei chael yn anmbcxsibl bvw ef. gan fod ami ei ofn. Ymddygai tuag ati hi yn sobr yr un fath a phan mewn diod. Dywedou'd ei gwr wrthi ei fod yn enill 24s yr wyth- not-. Yr oedd rhyw gamddealltwriaeth ilhiyngddi hi ag ef o berthynas i'r ty. — Rhoddwyd tystiolaeth a.teijol gan rai o blant }"r achwynyddes.—Y Diffynydd' a. dd^vedot?(f ei yn briodl ers agos i ddeugain mlynedd. Yr oedd wedi byw yn hapus gyda'i v, rj.ig oddigea-th pan wedi cael diod. Aeth yn ym- rbyiLgdvio a hi yn nghylch rhyw broperti. Kid of-did >-nr«ed wedi taro ei wraig, er y gallai fod wedi defnyddio geiria-u {:elyd, eithr nid' haner c^'maiut ag a arferodd hi tuag ato ef (chwerthin). C.-jaI.I ei -rrraig ef o honi ei hum Yr oedd efe ) 11 koliol baiod i fyw yn briodo! gyda hi eto, ac yr codd yn d^irAi^ ganddo am yr hyn gymerasai ie. Gwatlai iddo fygwth ei wraig, a dadleuai nad oedd ami ei cfn ef.—Y Faiuc a ganiataodd archeb ym- wahaniad, y gwr i dalu 8s yr wythnos at gynal ei wra-ig. Yn»>3c-iiad Hoacdig. — \\i!i:am Jo-iios. un o iftreicwyr Chwaj-el y Penrhyn, a wysiodd William Thomas, un o'r dynion a weithiant yn awr yn y cfcwarcl, am yaiosodiad. Nid aethpwyd i mewn i'r achos, trwy i Mr D. Griffith Da vies, yr hwn .vniddsurgesodd' dros yr erlyuydd, gydsynio a chars Mr Ellis am chiriad. ar y tir nad oedd y w'torwi wedi ei gwastuiaethu y noswaith flaen- nroi. ond dymunai Mr Davios alw sylw y Fa/inc ac sefylifa yr eriynycki. yr 'hwn wnaeth ei ym- ddiUi^ksiad yn mocs v tystion gydia dau tygad du phlaster ar ei dr'.vvn.—Dywedocld' y Fainc eu bod r1 deall aancaa Mr "Davie-s yn i,ly,-n. a gohiriasant y' ax'lios.

BETHESDA. G-.viblii.itli Ddvddorol Plant Ysgol Gla-» Rhyd Jdwa.1. — Mae Mr Ricbird Hughes, ysigoifeistr g\veithga.r a. Ll^'y*iLdiimus yr ysgol hon. yn trefnu ei ca-el gwibdaith ddifyrus i'r ysgolorionsydd yn y lk yisg"vtlnv>g a rh<un;uitxis hwn yn flynyddol ond (riced ni cliaxsa-nt y fath weledigaethau a difyrweh ag ar y ckii'li hon. Mae yr ysgol yn sefyil mewn lie uiiig yn ngodreu mawTeddog yr E.vy.ri, feUy allan o olwg y byd a'i ddiwndwr, fel iKui yw y plant wedi gweled dim yn eu hoes ond crtlgiaa a mynyddoedd, jug eitlirio prif agoniant y ormvdogaeth, sef Llyu Ove; ond e!i pender- fyno'dd Mr Hughas drefnu taitSh a fuasai yn trnu alian 2'U meddTliau a'u dychymygion am y byd eddiulhui i'r «riifa.ch lie y trigant. Yn eu canlyn y. oedi Mr Thomas, poetfeist.r Bethesda, yn iigliyda -Jones, F.-niira, meistres gwniad>wa,ith yr ysgol. Oadawsant Penllyn Ogwen oddeutu naw c'r och boreu ddydd Sadwm diweddtif mewn cer- hydRU pertliTHol i'r Llanjrijllen Hotel, Bethesda, a. gyrws-d drwy Gapel Curig, Penygwryd, drwy y "Pa8." hyd i Gaevnarfcn, lie y rnwynhasant wledd Otrdid wedi ei pharofcoi 'ar eu cvfer. Kid oedfhTrt hyd yi. hyn wedi gweled braidd ddim yn ddveithr yn y gn'ygfeydd hyn a wslant bob ttyevi; cmd, wedi ym-a'diactKaiit ar ymweliad a'r Ca-tell, ac anveiniwyd hwy i ban Twr yr Eryr, irr y tarawyd hwy gan fraw a sj-ndod y WeLs-xt am y trr, cyntaf erioed yr Afou Menai. Kia oodch'T/c wedi dvchmvgu erioed fod cymamt o ddyfi^ld wsdi eu e.;w.glu yn nghyd yn un lie a.r y ddaetff ag oedd gaiuddynt hwy yn Llyn Ogw. Yr oeikt eu mtddyliau; wedi cael eu symud au ttvncu i fyny gan v weledigaeth hon, fel mai 3m lw-wdd y oifw-ydj ganddvnt i symud oddiyno Wedi tadael y Castell, aethant o amgylch y dref er tnrelod y rhyfe-1:cloda.u ■eraill a bertshTH i ben tref y Ziv. diwedd daethant i Ian y mor, ac. er eu syndodi a'u dychrm. wele yr oedd yr holl ddyfr- oe><.là do welsant o Dwr yr Eryr wedi daanc r rhyw- !e nas gaJk-nt d'dye'nmygu Rjhaid cofio mar plant ieuanc iawn ydynt. ac heb wled: mar na. thref yn eu hoes o'r bla**i„ ac feUy ni raid rhyfeddu at eu livmddygiad pLentj-naidd. Gadawsant (kimrfcn nle^TX hwyl rbagovol, a gyrwyd am Farngor, lie v cafwyd gwledd arall iV rhemau mewnol. M threuliwyd ondl yeibydig amser yn Mangor gan fod vr orLau we-di rh&dcg yn mbell, ac ffiaj edrycK tuag actrei," ac felly gyrwyd am BefcWa. Ni arlioswyd yma ond tra y buont yn newi oeffvlau. a-rhaeddwyd gartref ychydig wedi wyth o'r gioch yn yr hwyr, a phawb yn Uon ac racn. ac wedi treulio diwrnod nad anghotiant ei banes yn ystod en hües.

CAERNARFON. Pasio —Da genj-m ddeall fod! Mr Trevor Evans. MOTCIKS-Stre^t 'wedi pasio jti llwyddianun arhol-.ad y B \nd.d; M;u.nach fill prif beirranydd. Aurlseg.—-Nos Lun cafodd Mr J. Trevor Owen M 4 vr hwn syd-d newyditl vmadael r ymgjTnef.yi ^FpnfatWaw Y«gol Sirol Abertawe ei aiixhetni ?aa Mr Jaine^ Evansjar ran Eglwys ->ddu4iedis ao -inkstaaid anan, if oedd^ rfaan amlwg vn ei holl gyfarfodydd. • S yr aohl^i g^ y Parch David Hughe>, M-A- Marwolaeth Mr Jarrett Roberta. r m"r 'biaen b.W Mr J Jarrett Roberts.^mab^y diweddar Mr Jar-.ett Robeits. aw dwr y S' c c — Pxr*\t»lod YT HON a berfformn^yd yn vfStofotettenSfc. V* Mr Bobert. i Gaern irfon hvw tis neu bum' wythnos yn ol o. Ite ef a'i wraij »i bU»t yn tng ers blrnvdr'otild. G-wael ei reehrd ydJoedd, a bu fC fedSiergymrhori i fyned' iV dref er^bgol am nJwfiiS awy^Ovnierodd y Ficer, Dr. Fra^er, a Mr R. Priohard ddyddiordeb yn aliuoff i estyn idjdo ef ai d!eulu J graddol ^bffa^T^bdd- ^"eP^edddlion yn Mvnwent Uanbebtig SLwrth. Yr oedd yr* ymadawedig yn gerddor u^hyw, ac yn chwareiwrr pewgamp ar y ber- doneg a r crwth. De.illwn hefyd dreoilio cyf- nod o amser yn astudio cerddoriasth yn Germainy. Gwr a. Gwraig yn SvTtbio Allan.—Yn y llys ynadol. dydd Liun, darfu i wraig briod ieuanc, o'r enw Miry Jonas, Baptist-street, wysio ei gwr. Wil- liam Jones, ajn ymoNodiad, a gwnoeth gais, liefyd, am archeb i fyw ar wahan. Owynai oherwydd creulondeb eigTir; ond amlygodd ei pharodrwydd i barhau i fyw ond iddo ef ddim ond symud °. Baptist-street, a. rliioddl i fyny dalu ymweliad a'i rieni, y rhai oedd yn byw ger llaw.—Dywedai v gwr, dros yr hwn yr j-mddangosai Mr Richard Ro- berts, wrth y Fainc fod y bai yn gorweddwrth f ddrws ei wraig, am ei bod! yn parhau i dalu ym- weliad a'i chwa, yr hon oedd yn dwyn dynioii a diod i'r ty. Yr oedd efe yn didyn sobr, ac yr oedd yn ilioddi ei boll gyflog i'w wraig. — Ar awgrymiad o eiddo y elerc tybiai y Fainc y gellid penderfynu y cweiyl mewn modd cyfeillgar, trwy i'r pleidiau beidio talu yrnweliathiu, un aÏ ehwaer a'r Hull a.'i rieni.—Y Diffynydld Nis gall gadw yn glir rhag mYlld at ei chwatr; y inae wedi iw gwaed (chwerthin).—-Un o'r Ynadon Y mae'n rhaid i chwi gofio eich dyddia.u cara, pan yr addawsoch fod yn gyfeiJlion am byth (chwerthin). Y drwedd fu i'r pleidiau gytuno gydfyw a.'u gilydd ar y telerau a awgrymwyd gan y Fainc.—• Mewn achos arall cafodd Anne Jones, Baptist-street, archeb i fyw ar walian oddiwrth ei gwr, Hugh Jones; a gorchj-mynwyd iddo ef dalu 5s yn yr wythnos tuag at gadwraeth ei deulu. Trengholiad1. Cynhaliodd! Mr Bodvel Roberts (crwner y sir), prydnawn Llun, drengholiad air gorph baban Mr William M'Ca'be, Penditch, yr hwn a gafwyd yn y gwely marw foreu dydd SadHnrn. yn ngesail ei fam. Blaenor y rheithwyr ydoedd Mr Conlan, Commercial Hotel. Rhoddwyd tystiol- aeth gan y tad, y fam, a Dr. Roberts). Wedi i amryw gwestiynau gael eu gofyn gan y rheithwyr, dychwelwyd rheitliiani, <. Fod y baban wedi mygu dTWY ddod i gyifyrddiad rhy agos a brest ei fam." Yr Ysgol Ganohadd Ethol Prifathraw.—-GVn- hahwyd cyfarfod arbenig o lywoclraethwyr Y sgoEon Sirol Caernarfon ddydd Iau, yn Neuadd y Sir, Caer- narfon, dan lywyddiaetth Mr D. P. Williams (cadeir- ydd). —>Hys.byswyd fodi yna ddeugain o ymgeiswyr, a. bu y ceisiadciu dan ystyriaetih pwyllgor detholiadol, y rha.i a dyriiusant y rhif i lawr i saith. sef v rhai a ganlyn,:—Mr J. de Gruchy Gaudiin, M.A,, a Mr W. N. Goss, B.A.. athrawon cynorthwyol yn Ysgol Ganolraddol Caernarfon; Dr. Daniel Rees, prif- athraw Ysgol Ganolradd Abertsifi Mr D. H. Wil- liams. M.A., prifathraw Ysgol Ganolradd Pwllheli Mr D. J. Williams, prifathraw Ysgol Ganolradd Bethesda; Mr J. Rhys Evans, M.A., prifathraw Ysgol Ganolradd Porthmadog; a Mr W. R. Tho- mas. B.A., Lerpwl. Cyfarfyddoddi y pwyllgor detlxdiadol foreu Iau. ac ar ol rhoddi yr ysityriaeth lwyraJ i geisiadsau y saith a enwyd yr oedd yn dodi yi enwau gerbron y llywodraethwyr sirol yn y drefn a ganlyn —J. Rhys Evans, J. de Grudhy Gaudin. D. H. Williams, D. J. Williams, W. N. Go&s. D. Rees, W. R. Thomas. Yn gyntaf ell fe wnaed i ffordd a'r tri enw diweddaf gilydd. —Yna fe gynygiodd Mr J. Issard Davies, M.A. (cadeirydd llywodraebhwyr lJ..eo} Caernarfon), fod Mr Gaudin yn cael ei benodi, ac eiliodd y Prifathraw Redchel. — Cynygiodd Mr Maurice Jones (Pwlllieli) fod Mr D. H. Williams yn cael ei benodi, ac fe eiliodd Mr J. E. Roberts. Pleidleisiwyd, ac fe gafwyd fod 17 dros Mr Gaudin, a chwech o blaid Mr D. H. Williams. Yn gymaint ag fod Mr Gaudin wedi cael yr oruchafiaeth ar Mr D. H. Williams yr oedd yn naturiol yn cael ei osod yn erbyn yr ymgeiswyr eraill.—Oynygkdd Mr W. G. 1 liomas (Caernarfon.) fod Mr Rhys Evans yn cael ei benodi, ac eiliodd Mr J. E. Greaves (yr arglwydd-raglaw). Pleidleisiwyd, a chafwyd fod o blaid Mr Rhys Evans naw, ac o iblaid Mr Gaudin 14. Deuai Mr Gaudin drachefn yn erbyn yr ymgeisydd arall, sef Mr D. J. Williams, yr hwn a gynygiwyd gan y Paruli Robert Williams, M.A.. illanliechid. ac a eiliwyd gan Mr J. Jones Morris. Pleidleisiwyd, a chafwyd o blaid Mr D. J. Williams tri, ac o blaid Mr Gaudin 18..YDJa. fe gynygiwyd yn ffurfiol fod Mr Gaudin yn cael ei benodi yn biifathraw yr ysgol. Eiliwyd, a phasiwyd yn unfrydol. Y mae Mr Gaudin wedi bod yn ail-athraw yn Ysgol Ganol- radd Caernarfon ers yn agos i saith mlynedd — ychydig ar ol ei chychwyniad. Efe yw yr athraw yn yr ieithoedd diweddar, Ffrancaeg ac Ellmynaeg. Y mae yn enedigol o Jersey, a graddiodd yn M.A. qn Ngholeg Caergrawnt. Gall ddarllen Cymraeg, ac y mae ers peth amser yn dysgu yr iaith fel aig i allu ei siarad.

LLAXGWNADL. Diolohgai*wch aau y Gynliauaf.—Cynhaliwyd yr uchod yn eglwys y plwyf hwn ddydd Mawrth, 17eg cyfisol. Yn y gwasanaeth boreuol gwasan- a^-thwyd y Parch D. T. Davies, M.A., fieer Tydweiliog, a phregetibiwyd! gan y Parch Hugh Lunt, cunwi Bodferin. Chwareuwyd! yr offeiyn gan Miss Williams, School House. Yn y pryd- nawn intoniwyd y htani gan Ficer Tydweiliog, pregethwvd gan Gurad Bodferin, a chwareuwyd yr oiferyn gan Miss Jone.s, Ficerdy. Yn yr hv. yr intoniwyd y gwa.sanae.tih gan y Parch Mr W illiams, curad Edeyrn a phregethwyd yn swynol iami gan v Parch H. Lloyd, ficer Aberdaron. Chwareuwyd yi offervn gan M. H. Jones. Ficerdy. Caf- wyd cynulleidfaoedd

PENRHOSGARNEDD (Bangor). Marwolaeth a. Chladdiedigaeth. Boreu ddydd Mawrth. y lOfe-l cyfisol, bu farw Mr Thomas Idwal Hughes, Tai 'Refail, yn 27a.in mlwydd oed, ar ol 'blynyddoodd o gystudd blin iawn. Yn ystod ei gystudd maitih yr oedd yn hynod dawel a siriol, ac hyfryd iawn oedd ei. weled yn gadael y byd mor grediRkd. Yr oedd ganddo bleser maw1: gyda'r eauu anir>er, a chwrtiv iawn meddwi na drawn y fraint o glywed ei lais soniarus byth mwy yn y cot bach hwn; ond, os yw ei Ie yn wag yn y cor hwn. gobeitlrio ei fod yn llanrw ei Ie yn y cor mawr fry. Dydd Sadwru dilynol daeth torf o'i hen •■'vfe'liion yn nghrd i bebrwng ei weddillion marwol T'Fynwent Llandy'silix>,Poathaethwy,lle yr huna hyd adferiad 1>°b peta. Huned' mewn hedd, a bydded i Dduw gysuro. ei fam weddw ynei phrofedigaeth hunigrwydd, a llanw y bwlch yn yr eglwys ar ei ol. —R. P. 4

PENSARN (Berw). Angladd Mr Owen Owens. — Ih-dd Sadwrn yr oeddym yn iabrwng i Fynwent Eglwys y Gaerwen weddillion ein banvvyl tiaenor o'r capcl uchod. Yr oedd torf fawr iawn wedi dyfod yn nghyd. Wrth y ty vasan;tetlw> id y Parch J. Roberts, gweinidog, a,c yn yr eglwys' a'r fynwent y Parch i'. W. Grif- fith. curad. By(1d bwkh amlwg ar ol Mr Owen Owens gydag actios yr Arglwydd yn Mhensam. Bu yn aelod ffyddion a gwasanaethgar, ac wedi hyny yn rlaenor defnyddiol am gryn niter o flynydd- Gweithiwr lu- y rheilffordd ydoedd, ac yn byw ei grefydd! ym). Aruaml yr eiai. i'r Cyfarfod MLSOI gall mai dyma. y rheswm nad oedd mwy o aeiodau y corph hwaw yn belpu yn y gymwynas olaf i un wmwith gymaint a nnvy na llawer o rai mwy amlwg dros yr achos mawr. Y Parohn. W. Jones, Niwbwrch, ac Evan Jones, Llangristiclus, Ofddynt yn bresenol, a. blaenoriaid y Gaerwen a. Phensruni. Yr oedd yr ymadawedig yn dra saloga gweithgar Ysgol iSuI, yn aelod gyda'r Teml- WJl Da; yn fyr, yn gwneud pobpeth yn ei allu ei dtiioru i'w gyd-ddynion a gogoniant ei Dduw. Bu vn nychu am gryrn amser, ond yn bur dawel, ac yn ymosUvng yn ddirwgnadb i ewyllys yr ilwn v canniolodd iawor arno JUT ei luiiau yn Mhensairn. Nid oedd wedi cyrhaedd y deg-a-tlirnigain, a gedy weddw a dau fab a nierch ar ei ol. Mae y meibdon yn yr America.

P E NR-H YN DEU DRAET H. Cynglior Gwledig Deudrpjath.—-Cynhaliwyd y cvbxrf<xl niisol ddydd Mawrt'ii, Mr William Jones Yl llrwyddu. — Darilenwyd cyleh-lythyran o Fwrdd Llvvrodraeth Let parthed cwastiwn y darfodedig- jeth mewn anifeiiiaid, a'r Isolation Hospital Act." y rhai c, gyfeiriwyd i ystyriaeth at arolyg- T,id.—Cafvvvd Uyrjiyr oddiwrth Mr Ansel 1, Aber- masr, mewn perthynas i gyflenwad dvvfr i Harlech, ac yn addaw cyfarfod y C-ynghor yn nglyn a'r niaier.—Darllenwyd gohebiaeth hefyd oddiwrth. .ryfreithwjT Mrs Holland ar yr un pen, a gohiriwyd y" mater yn mheiiaoh.— Hysbyswyd mai y gweddill yi: tfafr y Cyngbor ydoedd 186p Bs lOc. Bwrdd y Gwarcheidwaid.—Cynhtdiwyd y cyfarfod pythefiiwol ddydd Mawrth, Mr Williajn Jones (yr is-gadeirydd) yn llywyddu. T:u yn ystyried rhisstr °tlodion Ffestiniog awymvi Mr Cadwaladr Roberts fod! rhai o'r tlodion yn gwario eu ba.r:an vn y tiiianadai, a obondemniai yr arfenad o fyned o Danygrisiau i'r Blaenau i dderbyn y tal plwyfol tra yr oedd gorsaf dalu yn Tanygrisiau. Os na wneid defnydd o'r md oedd yn ysrtyried fod yn werth i'r Gwarcheidwaid fyned i'r draui o dalu ardreth am yr orsaf.—Eglurodd Mr illiaim Tuo- ma.s sv.yddog elusen) mai y rheswm a roddid oedd fod T tiocLioru yn te-imlo ei bod yn fwy hwylus iÚdrnt fyned i'r Blaertau, lie y oe:d pethau yn rhatach na,g yn Tanygrisiau.—Ni phasiwyd dim penderfyr.iad.—Talwyd* mewn elusen yn ystod y Do^barth Tremadog, 68p i 242 o dloct, ton: do.sba.rtb Ffestiniog, 87p 10s i 30S o dlodion d<>>biwth Deudraefch, 73p Os 4c i 305 o dlodion; eyfariswm, 223p 10s 4c, o'i gydmam a 228p 18s y ilTnedd: gweddill yn yr ariandy, 662p 100 9c.- HVsby«odd v Meistr (Mr D. J. Jones.) fod Hum- phrey Jones," 87 mlWTdd oed, wedi marw yn y ty ar v lOfed cj-fisol. —Dy-gwyd gerbron adroddiad y pwvllnor ymwoliadol yn cynwys rheolau yn nglyn a'r ty, ond gohiriwyd ystyriaeth bellach am bythefnos.—Yn ystod y drafodaeth ffromodd Mr Cadwaladr Roberts yn enbyd oherwydd rhai syl- wadau o nodwedd 'bersonol wnaed gan Mrs Casson, a chei.siodd gan y Bwrdd alw ar Mrs Casson i roddi ei chyhuddiadau ar bapyr, Ni wnaed hyny. pa fodd bynag. ac aeth Mrs Casson yn mlaen gyda'i haraeth, Gan fod ei sylwadau o natur personol, jterygiiis fyddai eu cyhoeddi.-Cafwyd caniatad Bwrdd Lly oar aeth Leol i gyfranu at sefydliacLau mam- mXhod lleol.—Oydsyniai Bwrdd Llywodraieth Leol l benodiad Miss Powell yn is-feistres.—Ail-benod- vyd Mr David Jones yn '"stock-taker."—'Hysbys- wyd fod y plwyfydd canlynol mewn dyled gydiar lirydedd' alwad, sef Beddgelert, Dolbenmaen, Ffes- trniog, Uandanwg, Llanfrothen, Maentwrg. a. Vrawsfynydd.

PWLLHELI. lemlwyr Da.—Cynhaliwyd cynhadledd Dosbartb Demi Meirion ac Eifion ddydd Sadwrn, dian; lyw- yddiaeth Mr R. G. Pritchard, Penrhyndeiidvaeth. Pasiwyd i gefnogi y symudiad i gael gan y tafarn- "yr i ga.u eu tai ddydd diolchigarwch am y cyn- liauaf, ac argymliellwyd fodlllenyddiootlh ddirwestol ) n cael sylw yn yr ysgolion dyddiol. Gwnaed trefn- a.t ail-agor cyfrinfa yn Llithfaen. Pasiwyd i daer ddymuno am gymhorth masnachwyr ac eraill i roddi i lawr yr arferiad yn mysg plant o ysmocio cigarettes. Ar ol y gweithrediadau gwleddwyd v < ynrychiolwyr yn yr Eifl Temperance Hotel. Glo Fasnachwyr y Dref.—Dydd Mercherbu pwyll- gor o'r Gwarcheidwaid yn ystyried y cynygion 'tenders), pryd y cafwyd nad oedd yr un cynyg am lo. Hysbyswyd mai nid dyma y tro cyntaf i fas- nachwyr glo y dref wrthod cynyg, ac o ganlyniad nid oedd dim i'w wneud! ond cedsio cynygion y tu allan. Bwrdd y Gwarcheidwaid. — Mewn cyfarfod gohiriedig ddydd Meroher, Mr J. T. Jone-s yn llywyddu, argymihellai y pwyllgor arbenig benod- wyd i wneuru trefniadau yn nglyn ag ymd'diswyddiad meistr a. meisitres y ty, fod oedran y meistr i fod rhwng 30ain a 40aan miwydd, ac oed y feist-res tua 25ain, cyflog y meistr i fod yn 45p yn y flwyddyn, ar feistres 30p. Cynygiodd Mr J. 1'. Jones fa,b- wysiad yr adroddiad. Eiliwyd gain y Parch E. Myrddin Rees. Fel gwelliant cynygiodd Mr Grif- fith Jones fod cyflog y meistr yn 40 ac nid' 45p yn y flwyddyn. Eiliwyd gan Mr Daniel Pritchard. fcrylwodd y Cadeirydd na chaniateid "pres cwrw." Cafodd y gwelliant ei. gario gan wyth yn erbyn saith. Mewn perthynas i ganfasio cynygiodd y l'aroh Myrddin Rees ei fod yn ago red. Eiliwyd gan Mr Robert Williams. Fel gwelliant cynyg- nvyd nad oedd dim canfasio i fod, a phasiwyd gan fwyafrif mawr. — Penderfynwyd fod i'r ceisiadau fod mewn llaw yn rnhen y mis. ac fod gwybod- aetu o'r Gymraeg yn anhebgorol. CYNGHOIR DOSBABTRH GWLEDIG LLEYN. Cynhaliwyd y cyfarfod misol ddydd Mercher, Mr Griffith Jones yn llywyddu. Trtuliau y Ff>"rdd.—Treuliwyd ar ffyrdd dosbartlli Fourcrossfs yn ystod y mis y swm o 40p 16s 7c; uosbarth Lleyn, 47p 18s 8c. Pont Penybryn.—Derbymiwyd llythyr o Gynghor Plwyf Llannor yn hyfbysu fod y ponbren ger Peny- bayn, Ty Du, yn "beryglus i'w chrcesi.—Wedi cael adroddiad Mr David Williams (yr arolygydd) pen- tierfynwyd i wneud y gwaith angentheidioi. Ffrwd Glanrihyd.—Penodwyd Mr 0. G. Williams a Mr J. F. Roberts i ymweled a Ffrwd Glanrhyd, Pedfean. Aion Saint, Aberdaron.—Yn nglyn a'r bwriad ? gael pont dros Afon Saint, Aberdairon, cynygiodd Mr J. T. Jones os byddai i'r Cynghor Sirol dalu haner y draul fod) y Cynghor Dosbarth yn talu un i ban o bedair os gwnelai y Cynghor Plwyf yr un peth. Eiliwyd gan Mr J. F. Roberts, a phaiwyd. Rhybudd.—Rihoddodd Mr J. T. Jones rybudd > byddai yn cynyg yn y cyfarfod nesaf fod cyfreithiwr yr -cael ei benodi i'r Cynghor. Trefor.—Adrod'd-odd yr Arolygydd Iechydol (Mr Henry Roberts) mewn perthynas i gytlvrr iechvdol Trefor. a'r ymddiddan gafodd a Mr Wheeler, rheol- wr Cliwarel Eifl, a, rhoddodd Mr J. T. Jones ad- roddiad o ymddiddan gafodd ef a Mr T. E. Griffith gyda Mr Wheeler yn nglyn a'r cynllun iechydol, a oiiyfeiriwyd at amryw awgrymiadau wnaied, yn enwedi^j yn nglyn a tnabwysiadu y "bucket system." Cydolygai Mr Wheeler a nifer o'r aw grymiadiau.* a chynygiai ef (Mr Jones) yn awr wc yr argymbellion yn cael eu cymeradwyo. — Eiliwyd gan Mr Robert Davies, a phasiwyd vniohebu yn mheliach ar y mater gydia Cynghor Flwyf Llar.aefhaia/rn. —Cwynai yr Arolygydd fod (Larriau o hen bapyrau yn cael eu taflu i'r traen- iau yn Trefor, a chyfarwyddwyd ef i gj-meryd y moddion angenrheidiol i rwystro hyny. Ffvnon Trefaas Bach. Derbyniwyd llythyr o Fwrdd y Llywodraeth Leol yn amgau goheb:aeth oddiwrth Mr Richard Williams mewn perthynas i ddiogelu Ffynon TrefaeSl Bach.—Pasiwyd i anfon a. y Cynghor Plwyf.

Ymweliad y Cadfaidog aden Powell a Blaenau Ffestiniog Pi"vdnax\"n ddydd Gwener ffafriwyd Blaenau Ffestiniog ag ymweliad gan y Cadfrxdog enwog Baden Powell. Yr oedd yn aros gydia Mr R. M. Greaves, yn y Wern, a daeth y ddau i fyny i'r Blaenau mewn motor car newydd o eiddo Mr Greaves. Aethant i Plaswaenydd, preswylfod Mr Wil- liam Owen, goruchwyiiwT chwarai Mri Greaves, sef y Idechwedd. Wedi bod yno am ychydig amsor troes y cwmni yn ol, a chafodd yr holl weithwyr (ryti'' i'w weled, gan eu bod! yn dod o'u g^valth ar y piyd. Rhoddwyd derbyniad brwdfrydig iawn i'r Cadirideg hyd yr heolydd. a gwaediid a chwiftd h-etiau a cbadachau ar hyd y lfordd. DuiUwn fod yn rhaid iddo fyned i weled ei feddyg ddydd Llun, er trefnu i fyned yn ei ol 1 Ddeheudir Affrica.

COEG ATHRAWIAETH. un o swyddogion "Bwrdd y Tywydd," bydd vn gys^ur, feallai, i'r rhai arosasant gartref yn ystod yr haf, a'r rhai fu yn gaeth i'w gorchwylion a'u safleoedd, gael gwy-bod mai hewyT hud a Ledrjth yw y dosbarth lluosog hwnw ymwelant> a'r wnr an mynvdd am adferiad iechyd ac ad- ncwyddiad ysbryd. Coel a dy chynivg yw llawer o'r effeithiolrwydd gysyUtir a cbyrclifanau enwog o'r fath. Nid yw newid awyr r.amyn ofergoeliaeth. Yr un awyr sydd yn mhob man. Nid yw yr amrywiad yn ddim gwerth cvsylltu dylanwad gwyrthiol ag ef. Mewn gwirionedd, sicrheir i ni gan y irwy<ldog gwybodus a phrofedig hwn yn atihrawiaeth yr bin fod cyf- b usderau y claf a'r lluddedig i ymadfeiyd yn l.uos-ocaclr yn nghymydogaeth ei gartref nag o gartre. Y mae y lies a dderbynir o newid awyv fw briodoli, ebe efe, i goel y claf. etc. Gwna gymaint o les pe y gellid ei ddarbwyllo i gredu fod at os gartref yn llawer mwy effeithiol. Dylai dyn, ebe efe, orchfygu ei afiechyd yn nghymydogaeth ei gartref ac yn nghanol ei gyfeillion yn hawddach nag mown lie dyeithr ao yn mhlitb estroniaid. Hyledswydd y claf neu y lluddedig, ebe efe, yw lymeryd meddiant llwyr o'i synwyrau a. choelio foci, yr hin a'r tywydd yn ddifai. Yn ddi- v-eddaf oil, ebe efe: Byddwch fyw uwchlaw y t'-wrdd." Ni ddylidi goddef gwyddonwyr CTistionogol' mewn swyddfeydd yn gofyn synwyr ymarfe.rol.

Rban ardderclvog mewn pob bywyd gwirionedd- 01 ydyw dysgu dadwneud yr hyn fydd wedi ei gam- wneud.

PORTHMADOG. Cerd'dorol. Mae Mr J. Charles McLean, A.R.G.O., wedi ei benodi yn arweinydd1 y Seindorf Linynol. Dywedir fod symudiad ar drooo i ajl- gychwyn y (iymdeithaa Gorawb Anrheg.—Fel cydnabyddiaetlh o wasanaeith clod- wiw Evans i drigolion y Bort.h pan dorodd gwaeledd allan y llynedd, y mtre Pwyllgor Ym- dreebfa y Cychod wedi ei anrhegu a "dressing-case" gwerthfawr.. Llys Arbenig. Dydd Mawrth, gerbron Mr Jonathan Davies. cyhuddwyd Hannan Anfield, "hawker," Machynlleth, o fod yn feddiw y nos- waith flaenorol yn Meddgeleit. Dirwywyd hi i a" 6c a'r costau. Aeth i'r carabar. Gwibdaith.—Trwy garedigrwydd Mr F. S. Perci- val, cafodd clychwyr Eghvys St. loan wibdaith Fangor ddydd Llun, a chafwyd pleserdaith rkig- orol. Mwynha.wy-d ciniaw a the o'r fath oreu yn y City Hotel. Marwolaeth Sydyn.—Tra yn mwvnhauei bun yn nodaebfa, y Wesleyaid, nos Wener, tarawvd Mr Robert Evans., teiliwr, Madoc-street, ag ergyd o r parlys. Cyrchwyd ef adref, ond er pob cyiiihorth meddygol bu farw tua dau o'r gloch foreu Sadwrn, yn 74ain mlwydd oed. Yr oedd yn un o gymer- iadau mwyaf hynaws a. dymunol y dref, ac yn Gristion pur a. gloew. Nid hoff genym v gwenieithio a geir yn rhy fynyob. pan yn cofnodi marwolaethau, ond gaiiwn yn ddibetrus ddweyd lod y deffiniad uchod o'r ymadawedig yn ddat- giiciad cywir c farn y dref am dano. Yr oedd Crist ion ogaoth wedi ymgorphori yn ei fuchedd, ae yr oedd ei ymddygiad siriol a heddychlawn yn gyfryw fel ag i. enill parch pawb a ddelai i gyffyrddiad ag ef. Fel blaenor Wesleyaid, p," hon swydd oedd wedi lenwi yn anrhydeddus am 38ain mlynedd, yr oedd yn nodedig o ffyddlawn. Yr oedd hefyd yn feddia.nol ar v dalent farddot, ac yn bur fedrus yn ei ffordd ei hun fel arlunydd.

Arddangosfa y Gaerwen. GAiRDD-WMAETH, DOFEDNOD, ADAR, etc. Dydd Sadwrn diweddaf, yn y lie uchod, cyn- haliwyd arddangosfa o'r natur yma. Beth àm- ser yn ol bu ei thebyg mown bri o'r blaen yn y lie am rai Iblynydflalu, yn olynol. Ar ail-gych- wyniad y mudiad gan y pwyllgor presenol ni fwriadent iddi fod; ond arddangivsfa fechan, a'i hamcan yn benaf i hyrwyddo. gyved 1 triniaeth ar y gerddi, ac i enyn mwy o ddydd«rdeb yn y gweithwyr ynddjTit. Ond ychwanegwyd adran- au eraill', fel rhwng pobpeth gellii dweyd fod yr arddangosfa, fel cynyg cyntaf, vn glod i'r pwyllgor a, r ardal. Ychydig gynyrch ddangosid gan y ffermwyr, ac nis gellid ciLsgwyl eu bod yn rhagorol lawii eleni ond yr oiicld y cynyrch garddwrol yn bur dda., yn neillduol felly y tatws. Gwelid bath all ychydig -ofal a medr gynyrchu hyd yn nod dan amgylchiaclau an- fanteisiol; er eiigTailft, yr amrywiol bethau ddangoswyd gan. Mr Griffith Evans ag oeddynt wedi tyfu ar "ochr y line." Mr J. R Thomas hefyd, er ond gweithiwr cyflredin, fu yn dra llwyddianus ac yr oedd yn dasg galea ar ddYJl gredu iddo dyfu y yvynwvn ddang'osai.. Tynai rhai o'r da pluog gryn sy1.w: colomenod o Lob Illiw a llun oedd fwyai lluosog. Cvir myned yn mhellach dylem ddweyd mai llywydd yr ar- ddangcsfa oedd y Parch G. W. Griffith, Eheith- ordy, ia chymerai ddyddordeb arbenig ynddi. Notddid lii hefyd gan amryw o foneddigion y cylch, ac yr oedd Mr Harry Clegg wedi anfon casgliad o. goed, llysiau, a fFnvythydd ardderch- og i'w dangos dan ofal Mr Bateman a Mr Henry Jones. Cadeirydd ac is-gadejrydd y pwyllgor oeddynt Mr William Hughes, Fronheulog, a Mr J. L. Jones, Llosgyrodyn trysorydd, Mr Thos. Evans, Boston House ysgrifenydd, Mr David Hughes, Hrrael-street. Gwaith mawr gafodd yr olaf, ond cymerwyd rhan o'r baich gan gadetr- ydd y pwyllgor. (Wele emv.au'r beirniaid: — Dofednod, etc., Mr D. M. Pritchard, Llanrug cynyrch fferm, Mri E. W. Parry, Cremlyn, a Hugh Jones, Brvngors; cynyrch gardd, Mri William Parry a Henry Thomas, Llangefni, a E. Hughes, Hirdrafaig; ymenyn, Mrs Parry, Trefnant Wen, a Mrs Parry, Finger, Llaned- wen a Mrs Roberts, Myfyrian Uchaf, a Miss Roberts, Myfyrian Isaf, ar ddosbiarth y mor- wynion. Yn canlyn ceir rhestr o'r dyfarniad- au:- POL-LTRY.-DoTkin,s, Brahmas (cock, or hen): 1, George Roddick, Garth Bach, Llan- ddeiniolen; 2, Griffith Thomas, Tan'rallt Goch, Owmi.gla. PJ-ymauitli. Rotek, 'Wyandbttes, Orr Leghorn (do.): 1, William Jones, Glyn Twrog Hotel. Llanrng 2, Owen Jones, Mount Plea- sant Hotel, Llanwnda. Games (any variety): 1, — Williams, White Horse, Talwm 2, H. R. Williams, Half-Way, do. Hamburghs, Black Spanish, cr Black Minorcas (do.): 1, William Llewelyn, Graig Lwyd, Dinorwig; 2, Robert Roberts, 3, Og,w-eivterrace, Llanberis. Ban- tams (any v'ariety): 1, G. R. Williams, Bryn, Cwmyglo; 2, Griffith Thomas, Tan'rallt Goch, do. Cock and hen in the show (prize, silver medal, given fov Mr E. W. Roberts): 1, H. R. Williams, Half-Way, Talwrn. Three gpring chickens 1, Robert Coulthard, Treffos, Menai Bridge. Drake and duck (any variety): 1, J. Pritchard, Minffordd, Llanrug; 2, J. R. Wil- liams, Llangefni. Cock and hen (any variety) 1, Llewelyn Roberts, Llangefni; 2, J. R, Wil- liams, Llangefni. PIGEON'S.—Fantails (any variety): 1, Messrs Jones and Milliard, 3, High-street, Bangor; 2, John Pritchard, Minffordd, Llan- rug. Carriers (do.): 1, J. W. Jones, Bryniau Fawn-og, Llanrug; 2, John Pritchard, Min- ffordd, Llanrug. Homers (do.): 1, Messrs Jones and Milliard, 3, High-street, Bangor; 2, Alfred Roberts, Victoria Vaults, Portdinorwic. Tumblers (do.): 1, Ellis Williams, Cae Glas, Portdinorwic 2, Messrs Jones and Milliard, High-street, Bangor, Any other variety 1, Messrs Jones and Milliard. High-street, Ban- gor; 2, J. Pritchard, Minffordd, Llanrug. CAGE BIRDS.—Norwich (any variety): 1, Thos. Owen, 10, Margaret-street, Carnarvon: 2, John Davies, Bryn Ffynon, Portdinorwic. First fe'athers (do-.): 1, G. Evans, Crossing, Gaerwen 2, John D. Hughes, Merddyn Prudd, do. Canary (do.): 1, Thomas Owen, Margaret" street, Carnarvon; 2, Owen Jones, Tv'nllain, Gaerwen. Mule (do.) 1, Owen Jones, Mount Pleasant, Btvnsiencyn; 2, J. H. Thomas, Menai-street, Portclino-rwic. British birds (any variety) • 1 G-yen Evans. Minffordd, Brynsien- cyn; '2 Lkv eivii Roberts, Llangefni. Best (do.), belonging to. the same owner: 1, Thoanas Owen, Margaret-street, Car nan on., 2, Llewelyn HOlberts, Llangefni. RABBITS.—1, Owen R. Thomas, Ty'nllwyn 2, Win. Hughes, National School. CATS.—1, W. R. Jones, Hoilland Arms, Sea, tion 2, Wm. Hughes, Fourcrosses. V}}GETAffiLF'£"Pe:a.s (12 pods): 1, Hugh Roberta Rshosydd Moalb; 2, John Thomas, Half-moon. Broad beans (do.): 1, J. R. Them a,s. Half-moon; 2, Owen Thoma,s., Groes- lnm Nevvvdd. Dwarf kidney beans (do.): 1, J R Thomas, Half-moon 2, Richard Thomas, Gaevwen. Cauliflcw?rs: 1, W. R. Jones, Hol- land Arms Station. Cabbage 1, W. R. Jones, Holland Arms Station; 2, Thomas Evans, Bos- ton House. Cabbage (red): 1, Owen Williams, Penterfyn 2, William Hughes., Fourcrosses. Carrots: 1, Thomas Evans, Boston House; 2, Edward Jones, Gaerwen Station. Cucumbers: 1, J. R. Thomas, Half-moon,; 2, IV. P. Jones, Holland Arms Station. Lettuce (cabnage): 1, Owen Thomas, Pig Rbos. Lettuce (cos ): 1, Owen Thomas, Pig Rhus. Spring onions: 1, J. R. Thomas, Half-moon 2, G. Evans, Crossing. Autumn onions: 1, G. Evans, Crossing. Ra- dish (any variety): 1, Thomas Owen, Ty New- ydd 2, R. Thomas, Ty'nllwyn, Gaerwen. Rbn- barb: 1, J. R. Jones, Gaerwen Bellaf; 2, I. Owen, Ty Newydd. Twelve shallots: 1, O. R. Jones Ty Gwvn; 2, J. R. Jones, Gaerwen Bell- af. Dish of tomatoes: 1, G. Evans, Crossing; 2 J. R. Thomas, Half-moon. Vegetable mar- rowj: 1, G. Evans, Crossing; 2, J- B- Half-moc-n. Poitatoeisi (early round): 1, R. O. Thomas Ty'nllwyn; 2, Thomas Willrams, butcher.' Potatoes (early kidneys): 1, Thomas Williams, butcher; 2, 0. R. Jo^es ly Gwyn. Potatoes (late, any variety): 1, J. B. Thomas Half-moon 2, J. T. Williams, tmtclrer Best collection of six vegetables: 1, Thos. Evan-, Boston House; 2, Evan Williams, Ty nllain. FLOWER'S.—Begoniais (any two varieties): 1 E. W. Itoherts, Gaerwen 2, Magcrio Griffith, Temperance, Gaerwen Station. Ferns (best three plants, oak, ibeech, parsley): 1. J- It Thomas, Half-moon. Two- fuchsias (any "f-ri.- ety ) • 1 Mrs Thomas, Half-m^n 2, Thonias Owen, Tv Newvdd. Two g-eranuims (snigle): 1 Owen Williams, Penterfyn 2, Thos. Cwen, Tv Newvdd. Two geran-iums (dou.Jle). i, i. Ow°n, Ty Newydd 2. Mrs Thomas, Half-mo^n. Lilln-m: 1, Mrs Thomas Half-mwm 2, W R. Jones, Holland Arms vWaon. Palm Thomas, Gaerwen; 2, W R. Jones, Holland Arms Station. Specimen plant in pot (any variety): 1, Missi Williams, Maen Gwyn f. Owen Ty Newydd. Collection of plants (six varieties): 1, Gwen Williams, Penterfyn; 2, G Evans, Crossing. CUT FLOWERS.—Asters: 1. O. R. Thorn-is, Ty'nllwvn 2, Owen Thomas, Pig_ Rhos. Danr lias (double): 1, G. Evans, Crossing; 2. Owen Williams, Penterfyn. Marigolcl 10. Thomas, Pig Rhos; 2, Evan Thomas, Ty nllain. Pan- sies: 1, Thomas Owen, Ty Newydd 2, Owen, Thomas, Pig Rbos. Bouquet of garden flowers: 1 W. R. Jcmes 2, O.wen W illiams, Penternn. Two gladiolias 1, Mrs Thomas, Half-moon 2 Thomas Evans, Boston House. Lonquet of wild flowers (open to children of both schools only): 1, Hugh Roberts, Ty C-nol, Lon Gross; 2, Bessie Owen. Ty Newydd. FRUIT—Cooking applet: 1, G. Roberts, Ginshop, Gaenven 2, Owen Thomas, Groeskm Newydd. Plums (black) 1, Owen Thomas Pig Pihcs Cooking pears: 1. G. B«^s, Ginshop 2. ditto. Wild fruits: 1, O.. R. Thomas, Ty n- ^^BUTTER.—1, Miss Kate Roberts, Penrhyn Bw:h: 2, J. L. Jones, Tdosgyrodyn. EGGS Hen's egsrs (any colour): 1, Jjf«?w- elyn Roberts, Llangefni; 2, — Williams White Horse, Talwrn. Duck's eggs (do.): 1, John Owen, Gaerwen Ganol. FARMERS' CTJASS.—Bl?.ck oats: 1, icl-ln Roberts, Mvfvrian Isaf 2, P. Roberts, Glany- morfa, Barley: 1, J<^bn Rd^erts, Myfyrian Isaf. Swedes: 1, John Owen. Gaerwen Ganol; 2, John Roberts. Myfyrian Isaf. Turnips: 1, John P-olx-rts, Myfyrian L%af, 2, J. R. Jones, Gaerwen Maf. Mangold (lvn¡¡;) red): 1, J, Owen, Gaerwen Ganol; 2, J. L. Jones, Llosg- yrodyn;. Mangold (yellow globe): 1, Robert Roberts, Oefn Pc'etth 2, Hugh Owen, Cefn Du. Carrots: 1, Robert Pritchard, Gaerwen Lohaf; 2, H. 0. Williams, Gaerwen Mill. Po*- t,atoes (champions): 1, J. R. Jones, Gaerwen Bellaf. Potatoes (magnum bonums): 1, J. R. Jones, Gaerwen Bellaf; 2, Robert Pritchard, Gaerwen Uchaf. Potatoes (white elephants): 1 equal, Richard Williams, Railway Inn, and John Owen, Bwlchgwyn. Collection of diffe- rent potatoes: 1, J. R. Jone's, Gaerwen Bellaf; 2, J. Griffith, Tan Graig. SPECIAL PRIZES.—Swedes and mangold, grown from seeds bought c;f Mr A. J. Williams, Llangefni: 1, C. Williams, Pen Ceint; 2, John Roberts, Myfyrian Isaf. Collection of garden produce (seeds supplied by same): 1, Thomas Owen, Ty Newydd 2, Owen Williams, Penter- fyn;" Cleanest garden, containing best variety of fruit (prizes given by Mr J. Owen, Gaerwen Ganol): 1 equal, H. Roberts, Rhosydd Meab, and J. Thomas, Half-moon 2 equal, 0. Wil- liams, Hen Siop, and O. Thomas, Pig Rhos. Collection of garden produce (labourers only), (prizes given by Mr H. 0. Williams, Gaerwen k 11 Mill): 1, J. R. Thomas, Half-moon 2, Owen R. Thomas, Ty'nllwyn. Ditto, labourers who are home but ortce a week: 1, Owen Thomas, Pig Rhos; 2, J.. R. Thomas, Half-moon. Swedes, long red mangolds, turnips (three of each), grown exclusively with manures supplied by Messrs Hills and Son, Amlwch, who gave the prize: 1, John Roberts, Myfyrian Isaf. Collection of vegetables, six sorts, grown from seed supplied by Messrs Wm. Cli'bran and Son, in 1901, who gave the prizes 1, J. R. Thomas, Half-moon; 2, R. Thomas, Gaerwen. Collec- tiom of vegetables, six distinct kinds, grown from .seed supplied by Messrs Daniels Bro, Norwich, who. gave the prize: 1, Thos. Evans, Boston House. Collection of annuals, grown from seed supplied by Mr W. O. Roberts, Ban- gor, who gave the prizes 1. R. Thomas, Gaer- wen 2, J. R. Thomas, Half-moon;. The prize given by Mrs Williams, Gaerwen Mill, to the maid who had been in service at the same place for the longest period was won by Miss Mar- garet Pritchard, Holland Arms Hotel. Gyda'r hwvr, mewn cae gerllaw, cynhaliwyd mabolgampau, y rhai a drefmyyd gan y Parch T. W. Griffith, curad Mr R. Evans, adeilad- ydd, ac eraill. Bu raid t-dfymr rhaglen, gan i'r nos ddod. Mr O. Griffith, Bethel, enillodd gyda'r march iiaiam, a Mr R. Thomas. Gaer- wen, mewn dosbarth cyfyng-edig. Mr H. Prit- chard, Penmynydd, neiciiodd uchaf, a Mr T. K. Jones, Llangefni, yn ail 01 gryn. ddeunaw o lanciau. Mi- H. Pritohard oedd y ihedwr cyf- lymaf- hefyd. Mewn dosbarthiadau ieuengacli Edward Hughes, Ty'nyrardd, oedd y rhedwr a'r neidiwr gnreu.

SUlilof O'RDfiHEi DIR. Gaddwyd chwech o'r personau a gyfarfydd- asant au marwolaeth trwy y ffrwydrad yn Llambradach clydi Sadwrn. Hysbysir v bydd i Ardalvdd Buosoci caieg sylfaen Neuadd Drefol newydd yn Ngliaerdydd dydd Mercher, Hyclref 23ain. Da-eth llywia«wdwyr Y sgul 'Sirol Penybcxnt-ar- Ogwy i'r penderfyniakl fod y Gymraeg yn cael lie mwy amlwg nag a drefnwyd yn nhabl amser y prifathraw. Dirwywyd glowr, o'r enw, Alfred Chapel, Aberevnffig, yn Mhenybont-ar-Ogwy, dydd Stadwxn, i'r swm o ddwy bunt am greulondeb tuag at geffyl, trwy ei or-yru. Bu farw y CWlhen De Winton, o Gloucester a sir Frycheinictg, ac uchelsirydd y sir ddiwedd- af yn 1862, yn iWalswoirth Hall, Gloucester, dyddJ Gwener diweddaf. Dr.wg genym ddeall i'r Henadur Thomas Wil- liams, ° Gwaelod-y-Garth, gael ymosodi'ad o'r pneumonia, yn ddiweddar ond cia, genym ddeall ei fod ar y ffordd i wella. Trwy orchymvn Dr. Hill, y swyddog medd- ygol, cafodd y tair ysgol yn Clydaoli, Darren- feleni, lal Gilwern, eu cau am fis, trwy fod twymyn yn ffynu yn y gymydogaeth. Pe(nderf-yno-i,J Bwrdd Ysgol Aberdar, dydd Gwcner, wneud oais at y Cynghor Sirol am allu i gario ysgolion nos. Penderfynasant, hefyd, beidio penodi atlirawesau o hyn allan., Mewn cyfarfod o Gynghor Doisl;;arih Aberys- twyth, dydd Mawrth, cyflwynodd yr.ysgrifenydd trefoil ofynion o eiddo y badwyr am 72p ICs tuag at wasanaeth a estynwyd i geisio gwairedu cyrph y dyniona foddodd yn ddiweddar yn Aber- ystwyth trwy suddiad y "Queen Bee.At ol rhyw gymiaint o dd adieu, trosglwyddwyd cyfrifon yfi' ol i Bwyllgor y Cyllid. Dywedid fod y badwyr hyn wedi tynu i la-wr eisoas y s-im a ofynent a,r y dechreu, a'u bod yn gwrthod derbyn swm llai nag a enwyd. Bu Mr E. Llewelyn Reece, dirprwy dreng- holydd, yn cynhal trengholiad yn Tony re fail dydd Gwener ar gotrph Thomas Johnson, mwn- wr, High-street, Tonyrefail. Dychwelwyd rheithfarn o "Farwolaieth ddamweiniol. Dydd hu cynhaliodd Prebyteáaid Seisnig Morganwg eu cyfarfod misol yn nghapel Beth- nial, Gelli. Yn ystod y prydnawn traddododd y Parch Dr. Griffiths ddarlith ddyddorol ar ei brofiad cenhadol am 23 o Synyddoedd yru Shilong, Cassia. Gwnaeth Margaret Rogers, ond yr hon a adnabyddid yn well Avrth yr enw "Mad Mag- gie," ei hymddangosiad: o flaen vr ynadon yn Abertawe, am yn mron y 300 waith, ar y cy- hudcliad o fod yn feddw ac afreolus. Dywedid) mai y diwrnod blaenorol yr oedd hi wedi g,adael y tlotty ac mai ei rheswm dros adael ydoedd fod yn well ganddi fyned i garchar, gan ei bod vn cael mwy o ragorfreintiau yno. Cani-a.taodd yr ynadon iddi ei dymuniad, trwy ei hanfoti i garchar am bythefnos. Aeth i'r gell is-law gan ddweyd, "Ni bydd (raid i mi wneud gwaith caled vno. Yr wyf wedi gwneud digon yn y tlotty" Danganfyddwyd gwythien dda o To yn agos i Hwlff ordd- Cafodd ardiclangusf a amaetbyddol dra. llwydd- ianuis ei chynal yn Aberystwyth dydd Meroher. Mr Thomas Rees, ysgrifenydd trefol Dinbych- y-Pysgod, benodwyd yn glerc i Gynghor Dos- barth Dinesig Merthyr. Nos Lun lladdwyd Thomas Johnson, High- street, Tonyrefail, rliynv ychydig funudau cyn iddo adael ei waith yn Nglofa y Glyn. Darfu i Fwrdd Gwarcheidwaid Abertawe, ddydd Ian, benodi Dr. E. H. H. Hughes, Bir- mingham, yn feddyg cynorthwyol yn y tlotty. Ao-orwycl arddangosfa geffylau yn Mharc Pontcanna, Caexdydcl, dycld Mercher. BeTnid., i •bum' mil o he-rsonau dalu ymweliad ar ar- ddangosfa y diwmod hwnw. Rhoddodd BWTdcl Gwarcheidwaid B^lwellty, ddydd Mercher, awchirdod i'r Pwyllgor Trethiad- ol i sicrhau gwasanaeth gwr m-elrus i ail' brisio eiddo yr unde-b. Darfu i Gorphoraeth Abertawe, trwy Meidlais derfynol y cadeirydd, benodi 'Mr H. A. Dix i arolygu y gwaith a gwblhau Gweithiau Dpwfr y Gray, am g-y-fiog ry 600p. Mewn cyfarfod o Gorph Llywiawdwnr sir For- ganwg, dydd Iau, cafodd planfau ysgol newydd i fechovn yn Pensam eu trosglwyddo i bwyllgor, er gweled ami ellid tynn yr amcaiigyfrif o'r gost —7000p—i lawr. Dyg.wyd merchj o'r estw Martha Annie W il- Iiams, yr hon oedd yn gwasanaethu y Llytthyrdy, o flaen yr ynadon yn Aberteifi air y cyhuddiad o Iadra. ilythjx, yn cynwys postal order am 10s. (I&hiriwyd y-r iachas. Dechreuod^ MT EDWARD AL Owen, y IhaTgYf- reithiwr, aot y gwaith -o adolygar rhestr y pleid- leasiau yu CasnewyM-^lWysg. Yn Ilys yr. ynadon yn Jdjercarn., dydd Iau, gwysiwyd Jacob Jones a'i wraig, Fferm T Gnoch, ger Abercarn, o gamdrin ge-neth 15eg mlwydd oed. Cafwyd hwy yn euog, a dirwywyd poib un o hcmynt i-5p a'r costau. y Prif-Gwnstaibr Pliilipps wedi cy- hoeddi rhybudd at y man siopwyr, perchenog- ion restaurants, etc., yn ILlanelli, y bydid i weithrediadau cyfreitniol gael eu qymeryd yn eu hetrbyn os parhant i faunae hu ar y Sabboth. Dirwywyd Patrick Kearly i'r swm o 109 a'r costau iam feddwi, yn Aberdar; ac anfmodd ynadon y dref hoaiio ef i garchar am fis, yn gymaint ag iddo ymosod ar yr Heddgeidwad Cummirrs yn nghyflawniad ei ddyledswyddau. Mr David James, ysgulfeistr or Rhonddai, oedd y goreu yn eisteddfod Merthyi, ar y "Llaw- lyfr i Lenyddiaeth Gymreig. Ni ddyfarnwyd iddo y wobr yn llawn ond diau y bydd y 25p a gafodd ynsymbyiiad iddolieitfeithiotIlyfrynmor addawol a'i eiddo ef. Boreu ddjdd Mercher gadawodd gweithwyr Cymdeithais Gydweithredol Cwmaman en gwaith, yn ystod oriau y siop, er anghyfleusdra mawr i'r siopwryr. Dywedid mai yr achos o hyny ydoedd i un o'r cynoirthwywyr gael ei droi i ffwrdcl am dori y rheolau. Amfonodd Mr W. Rees, rlieidweinydd a chof- restrydd genedigaethau. a marwolaiethau yn rhan- barth Llandeilo, Talybomt, at Fwrdd Gwarch- eidwaid Abertawe, yr wythnos ddiweddaf, i hysbysu ei fod yn gorfod rhoddi y swyddi hyn i fyny ar gyfrif afiechyd. Fel yr oedd Mr Tom Jenking, fferm Cilgraag, Ty Ddewi, ger Llanddyssul, yn qynotthwyo i symud dodrefn cymydog, dydd Sadwrn, ciciwyd ef yn ei geudod gan geffyl oedd o dan ei ofal, a bu farw ddydd Llun, mewn oanlyniad i'r niweidiau a dderbyniodd. be Mr David Jenkinsi Mus. Bac., Aber- ystwyth, yn awyddus iawn am i gerddoriaeth gael "mwy o le yn ein hardaloecld gwledig. Aw- grymaar i aelcdau y dosbarthiadau garddwrol ac amaethyddoil, ac hefyd fere bed yr ymenyn, ddysgu chwareu rhyw offervn cerdd. Boreu ddydd Llun bu fariv Mr Ellis Hughes, casglwr toliau i OTilewinbarth Cymru, yn cyn- wys siroedd Caerfyrddin, Pfenfro, ac Aberteifi, braidd yn siydyn. Yr oedd yn 56ain mlwyddi oed, brodor o Gaernarfon ydioedcl, bu yn ngwasanaeth y Cyllid am 31ain mlynedd. 11 Ojiniataodd ynadon trwyddedol Tredegar, trwy fwyafrif, drwydded i'r Aleixandra Hotel, a fwrieclir ei godi yn Elliott Town, yr hwn a ddefnyddir yn alwrfel clwb. Dyma y drydedd waith iddynt ganiatau y drwydded; crnd ar y ddau achlysur blaenorol gwrthododd y Pwyllgor Cadarnhaol roddi eu cydsyniad i'r drwydded dd^wededig.. Pari gyhuddwyd diacom neillduol, yn ddiwedd- ar o fasnachu ar y Sabboth, atebodd yn y llin- ellau a ganlyn Er mwyn fy racld swyddogol, Ymddygwch yn dosturiol; Yr oil a werbhaf yn y siop Yw bwyd a phOlp crefyddol. Bu parti a gantorion Llundain ar ymweliad a Llandirintlod ddiwefl yr wythnos, a chaed cyng- herddau campus ynOl. Y cantoricxn oeddynt Miss Maggie Davies, Madam Juanita Jones, Mr Tom Thomas, a Mr Emlyn Davies. Chwareuid ar y crwth gan, Mr Bertie Olteihead, :a gofalwyd am y cyfeilio gan' Miss Maggie Evans Parry.

Masnach Yd yr Wythnos. Nid yw Vr olwg air eu porfeydd1 yr hyn y carai yr iddo fod, a dywedir fod swm y llaet'b a geir yn siomedig. fel nad ydyw gwartheg llaeth,. menu ystyr gyffriedinol, yn y cywair goreu. Ilyr ydyw yr achos o'r sefycJlogrwydd sycM yn cael ei ddangos yn mhrisiau nwyddau portliianol. Ond nidi yw yn effeithio ar y gwenith, yr hwn, gydii thywydd braf i ddyrau, sydd' yn cynyddiu yr. ei gyfianwad. Y mae y sionplau o ansiawdd rhagorol, ac uwch liaw y pwysau arferol, ond y pTLsiau 6c yn is yn yr oil o'r marchnadoedkl, a Is yn Is mewn rha-t o lioriyiit. gan gynwys Mark-lane. Fel arier, dengys y melinydd yr hunan-lywodraeth perf! nitbi af, ac er fod ganddo eisieu y gwenith n.e- \-Xdd-yn wir, fod yn rliaid iddo ei gwl-trwy ei dm-fra .nller ym-dcPtuigosiadol, gwna y fath ar- giaph ar y ffennwyr fel y lJwydda i goel rhyw gymaiiit o ostyngiad liyd yn nod ar brislau tnmedrol blaenorol. Gyda:r Misawdd yn well na'r arfer, a.'r swm yn llai na'r aifer, air lai o dir, medda. y ffqrmwr bob rheswm dtos ddal ei law yn dyen. Mwy na hyn nis geUir ei ddweyd ar yr adeg bresenol. Dengys y cytlenwad sydd ar y mor ( ar ei ffordd i'r wlad hon leihad ar yr wythnos Jiafflioi-oJ, ond, er hyny. y ma,e ei swm yn fwy nag ydoedd y prydl hwn y llynedd. Nid ydyw swm yr indrawn sydd ar v mor yn fwy nag ydoedd flwyddyn yn ol. Odli-eutu yr un swm a dwy flynedd yn ol ydyw. Nid yw i fyny yn llawn a chyfartaledd y deng mlynedd diweddaf. Mae y gwerthiant ar w-enitdi1 a baidd citrtref yn Llundain yn fwy na'r cyflemiwad. Ganlyniad hyn. ydyw fod yr hen yd Yh myned allan o'r ystorfeydd. Ond y mae ago, i dair rhan O' bump o'r gwenitbi a werthir yn awr 3'ii ytd newydd.

Genedigaethau, Priodasau a Marwolaethau. GENEDIGAETHAU. Jones.—Medi 15, yn Bryntirion, Gaerwen, Mon,, prio-d J. T. Jones, ar iab-cyntaf-anedig. p I Morris.—Medi 11, yn 26, Flaxman-street, Edge-hill, Lerpwd, pried J. Ha'.ton Morris, ar fab. Ro( bertSl.-Me-dj 13, pried Mr Daniel Roberts, 9, Wynne-street, Caernarfon, ar fab. PRIODASAU. Hughes—Hughes.—Medi 12, trwy drwydded, yn nghapel M.C. Cymreig, Warrington, gan y Parch W. J. Roberts, gweinidog, yn cael ei gynorfchwyo gan y Parch Thomas Lloyd, Ffestiniog, Hugh Owen, mab hynaf Mr William Huglbes (Alaw Manod), Ffestiniog, a Lizzie, merch hynaf j di- weddar Mr Edward Hughes, Preswylfa,, Red Wharf. ir Fon, a 10, Winmarleigh Villa,. War- rington. Jones—Parry.—Medi 17, yn Nghapel Horej^i Ban- gor, gan y Parch John Kelly, Llangefni, Robert Thomas Jones, Ga-stle Bank, gyda, Catherine G. Parry, -klbea-t-street-y ddau o Fangor. Ijong—Williams.—Medi lö:, yn Nghapei Mawr LJangristiolus, trwy drwydd'ed, gan y Parch David Rees a Mr Lewis Morris, Mr William Long, Kennels, Bodorgan, a Miss Grace Williaans, Froo. Lodge, Bodorgan-y ddau o Langadwaladr. Owen—Jones.—Medi 10. yn Ngliitpel Twrgwya, Bangor, gan Mr Lewis Moiris, Mr Lewis Owjn, Ty'n'rallt, Penmynydd, a Miss Elizabeth Jonjes, Garneddwen, Pemnynydd. Roberts—Jones.—Mipdi 11, yn Ngb^pel Twrgwyn, Bangor, gan Mr Lewis Moms, Mr Robert Ro- berts, 4, Minffordd, a Mj¡, Sara& Ann Jon.,w, 8, MlnffordLl-y du o Fangor. Williams—Halton.—Medi 14. yn Eglwys. St. Mar- garet, Easier-road, Edinburgh. gan y Parch L. Cowper, Robert Williams, Baker-street, Porth- madog (yn awr gyda'r Mri J. F. Macfarian a'u Cyf., IferyUr.yr, Edinburgly, a Louisa Halton, morch ieueagaf y diweddar Mr Jdhn Ifelton, 3u, Berry-striyt, Lerpwl. MARWOLAIbTHAU Bent lev.—Medi 17, yn mljtreswylfod ei mal>yn- ngbyfiaitli,(William H. Worrall). "]Rron Ei-yri Upper Bangor, Hannah Bemtiey, .gweddw Edward Bentley (gynt o Lcaiaiugtoil), yn 93 ncslwydd oed. Griffiths.—-Medi 14, yp. 14. Cony-srs-street,. Lerpwl, yn 20 mlwydd oed, Robert, in-Ab. Hugh IC Antie Griffiths. Marks.—Medi 19, y» ei bresw^lfod, Pla* Myi-d!din, Llandudno, T. T. Marks, L.E., yn 56 mlwydd oed. Roberts.—Medi 110, Mr Wiiltairt Ro-herts, carpenter, Chapel-street,, (Jaernarfw, yn 5 mlwydd oed. Rowlands.—jdfed.i 10. yw Plasne wydd, I^bngoed, Mon, Ml; iRowiand^, Williams,Medi 12, yn 12, Pool-hill. Caernarfon, Liz, unig ferch Mrs Ctitherine William, yn 33. mlwydd oedi. Wrilliama.—Mr Roberts Wilbams-, Cae Darby, OaeT- narfon, a tliacf y Parch W..J.Willillms1 Beddl- gelert, yn 7 inlwydd oed.