Gwalia

BANGOR. Coleg y Bri/ysgoJ. — Nos Fercher traddiodwyd v ddai-lith i tvnihor y coleg hwn gan y Pruifeswr Taylor J one. D.& vr hwn a ddewisocLd '"Physical Units" fel ei diestyn.* Yr oedd cynulliad mawr yn biesenol. Dyddiau Ma.wrth a Marcher aefchpwyd yn mlaen gyd'<I. chofrestru vr efrydwyr. Ymueillduo. Yr wythnos ddiweddaf ymneill- duodd Mr W. H. Humphreys, Erw Fair, Bangor, o wasanaech Cwmni Rheilffordd y London and North- Western, Tie bu yn gwasanaethu am 47 mlynedd. Prif ysgrifenydd fu Mr Humphreys am a.mryw fiynyddau yn swyddfa Mr Dawson, peirian- ydd y dbsbart-h. ac yn awr bydd iddo ddarbya fctwydd-d'al am v gweddill o'i oes. Gwasajiac-th Diolchgarwch.—Cynhaliwyd gwasan- aeth o ddiolebgarwch am y cynhauaf yn yr Eglwys Gadt-iriol nos Fercher, pan yr oedd cynuUeidfa fawr yn bieseiiol. Y pregethwr arbenjg at yr aehJysur oedd y Parch David Jones, rheithor Penmaenmawr. Cymerwyd rhan yn y gwasanaeth gan y ficer hynaf (Parch W. Edwards), y Parchn. D. R. Pugh a'r I-sr ^aiion Williams. Camvyd yr "Hallelujah Chorus" yn dra elf ei thiol yn ystod y gwasanaetlh. Gwnaed casglind, yr hwn elai at y cenihadaethau tramor. Yr Eisteddfod. Y mae ysgrifenydd/ion yr Eis- teddfod Genedlaetbol (sydd i'w chynal yn Mangor y flwyddyn i Medstri Parry a Downs, wedi dcrbyn. a^idewidion am. danysgrifiadau oddiwrth y canlynoi: Arglwydd Raglaw y Sir (Mr J. E. Greaves), IQp Mr W. Francis Williams, Bangor, 3p 3s Meistri Watkinson a Coulson, Grimsby, 2p 3s; Meistri Alfred Spring a'i Gwmni, Oyf.. Hull, 10s 6c (trwy Mr W. Richards, pysgod^fasnachydd, Bangor). Bwriedir cynal cyngherdd mawreddog yn mis Rhagfyr, ciw yr hwn uiff i gronfa yr Eistedd- fod. Ymadiawiad y Miiwyr.—Cynhaliodd' ynaidon rhan- barth Bangor gyfarfod dydd Mawrth er cynieryd o dkn. ystyria.eth unwaith eto y cwestiwn o gadw, neu yru y !!Liiwyr—v Queen's Bays-o Fangcr. Yr oedd y Fa ire, yr wythnos cynt, wedi gender- fynu. yn ymarferol, nad oedd. angen am y Dragoons yna aID dymhor peilach ondf cafodd y cwestiw-n o ddyfod i beixderfyniad terfymol ei adaeT hyd clIydd Mawrth ^'vvodduf, mewn trefn i'r oil o'r ynaidon a rtlnai i'r liiiiiibarth gael rhybudd fod y mater tiwn i gael ei drafod. Wedi i'r f-vfi-yw iybudtiion gael ea rhoddi allau cytunwyd yni y cyfarfod! dydd. Mawrth, yn yr hwn nad oedd neb ond Mr Vv. Pughe, Mr J. Evan Roberts, a'r Milwriad. Mamqail7 yn bi'c senol, fod y miiwyr yn myned oddi jtio ddydd Me-rcheT". Tori Ty.—Yn gynar foreu Sul torwyd i'r ty, 44, Dean-street, Bangor, t'J siop a gedwir gan Miss Kate Roberts, gan rhyw ddyhiryn yn y modd mwyaf digy /iiydd. Ymddengys i Mi. Roberts, ura yn ei gweiy, g'ywed twrf anai-ferol yn rhan isaf y ty, ar unwaith cymerodd yn ganiataal ma.i rhyw leidr oedd wedi tori i'r ty. ,'i'rodd hyny aliaji yn wir, obl^gid gwnaeth dyn ei ymddangoeiad. yn 4-li hystaieii wely, a dechreuodd chwilota. y "drapers." -Nis galIcKid hi adnabodl ei wyneb ef. Yr 'jdd yn rhy ddychrynedig i waeddS ar y cymydogion, a thra yr oedd' v fields: yn prysur chwilio y "drawers" darfu iddi hi droi ei gwynet) ttt v jiared. Gadawoddi y ty drwy ddrwa y oeln, a ehymerodd tua 30s i'w ganlyn. Nid oes dim ciiw o'r ty-doi wr wedi ei ga«-l hydi yn hyn. Priodus Clerigwr. Yn yr Eglwys Gadeiriol, prydnawn Meroher, priodwyd Miss Margaret Owen, pedwaredd ferch y diweddar Baroh Richardl Owen (Diwygiwr) a Mrs Owen, Bangor, gyda*r Parch R. E. PupwLands, M.A., rheithor Egiwys ront Sior, Caea'dydd, a mab hynaf Mr a Mrs O. R. Rowlands, Temperance Hotd, Bangor. Gweinyddwyd y sere,- moni gan y H. Hughes, lioer Llangurig, yn tsael ei gynorthwyo gan y Parch H. J. Wil-ia-ms, rheithor Eglwys Andreas, Caerdydd, yn mhrt'senol'dcb cynulliad lluosog o ewyllyswyr da. ffihoddwycii y briodferch. ymaith gan Mr Richard Evaj; Portliaethwy; a chyda hi fel morwyn yr oedd Miss Nellie Owen (ei chwaer), tra yr oedd Mr \Y. H. Rowlands (brawd y priodfab) yn actio fel gwas. Ar ddiwedd y gwasanaeth chwareuodd yr crganydld y "Wedding March." Rboddwyd brec- y biiodas yn nhy rhieni y priodfab, ac yn mhdtli y presenolion yr oedd y Parch Robert EValld a Mrs Evans, Cassia; Dr. a Mrs Griffith, eto, a'r Parch H. -J. Williams a Mrs Williams. Ym- adawodd Mr a Mrs Rowlands gyda turen pryd- runnlOl am Brighton, Lie treulir y mis mel. Ik-, fcyni vvyd nifer fawr o anrhegion.

BETTIESDA A'R AMU iLCHOEDD. Gwleid i Biant Ysgol y Cefnfaes. — Piydliawn ddydd Merc her diweddaf rhoddvvyd tret i Want yr ysgol hon mewn le, bara brith, etc., yn yr ysgoldy, ao vn vr hwyr cynhaliwyd math o gyngiisrdd ganddynt yn y cap-jl. pryd y daeth cynulliad Uaosog yn nghyd o riaint v plant, etc. Cafwyd caneuon, adrodd-'adau, etc., gan y plant, a mwynhawyd cy- farfod' difyr a hwyhog. Y Cerddor Enwog Mr Ffrancon y mvnecrwyd- genym yr wythnos ddiweddlaf cyr- ha-edekxtd v boneddwr enwog ihwn i'w lien gartref, Mount Pleasant, ar y 4ydd cyfisol, set dydd (,lwel"L-r ond ymddengys nad yw ei arhosiad yma ond cum ychydig ddyddiau yn bresenol, ond' bydd) iddo ddycliw&iyd yn 01 yn fuan, pryd y bydd) yn rhoddi dadganiad miawreddoig yn Eglwyø GlaJi- ogwen. Mae rma ddisgwyliad mawr am y fath diret. Marwolatth a Ciiladdedigaeth Mr Thomas Eliti, Dolavrcn. — Bu farw Mr Hill ddydd Hun, y laf cyfisol, wedi bod yn nychu gan henaint am rai i-ylynyddoedd, yn H3 mlwydd oed. Er eL fod yn analiuog i fjned o g win pas nid oedd braiddJ byth yn wsgur. Yr oedd vn wehydd cywrain, a byddai yn barhaus yn gwall rh,yw (ldilledyn neu gilydd- Pea bugail i Arglwydd rem hyn ydoedd, ac yr oedd yn Doia;v-en ers 40a.in miynead. Yr oedd yn adnabydd- us i luaws mawr a^e yn hymod barchus gam biwb a'i hadwaenai, fel v dangoswyd air ddiwrnod ei ajigfewld, lie y g^vasaiiuethodd y Parch R. L1. Headley, M.A. Wedi hyn ffurfiwyu yn orymdaith yr ail wa;th, 3. oldudwyd ei weddillion i'r fynwent new-yd-i sydd mewn cysyiltiad a GkmOgwen. Mae idodo aanryw blaait ac wyrion wedi eu gadael ar ei 01. Ail-vmadawiad Mr William Evan Davies (Clwt y Maeafar Hen. Wlad.—Oddeutu 17eg mlynedd yn ol bu i Mr Davits ymfudo o Bethesda i Tasmania. yn (idyn ieiuuic heinyf. Wadi bod yno am amser,. N-mbri,-xiiotl,d a boneddiges perthynol i'r wind1 bono feymudodd o Tasmania i Awstralia, lie yr arhosodd .am lawer o flynyddal,, ac, yn 01 pob argool, He y bu yn dra liwyddianus. W-edi absenoldeb o 15eg mlynedd, peDdurfynoddl i ddyfod yn ol i w ben gartref vn Methesda. ac oddeutu 18 mis yn 01 cyr- .!),aed'a)odd yma gyda'i briod hawddgao- ac un -plentyn, a. golwg rliagorol amynt oil. (radlcsiu. tyt^ch iv/a am ymaefymu a djweddu ei oes yn yr Hen Wlad ond mae an- safydiogrwydd pethau y dyddiau 'hyn yn Methesd-.i wedi cvfnewid ei feddwl, fel y mae wedi penderfynu cadael ei Hen Wlad unwaith eto, a bwriada adiieL iberp.vl d.ivJ.' L1.u liesiaf am gartref ei briod, s-ef Tasmania. Mm iddo luawt- o bertiiymasau j-n MctiiPMia, ac yr oedd y d'iwe>(Mar farrtd arian-divs»g, Glanffrydks, yn frawd iddo, a Mrs Hugh Williams, gof, Douglas-terrace, a Mrs Hugn Jones, masnachydd, Braichmelyn, yn chwiorydd iddo; a thrwy ei fod yn ddyn cyxndeithassgar, y mae gianddo lu ma.wr o gyfeillion, y rliai oll sy n dymuno mordaith gysunis iddo, gyda bob llVydd- iant yn y dyiodol. Cyfarfodydd Diolchgarwdh am, y Cynhauaf. Cyv.lvaliwvd v rhai hyn yn mhlwyfi Llandega; 1 echid ar nas Fawrth, y laf cyfisol, a'r dydd I Merchar c-iudynol. Yn Glanogwen, nos Fawrth, dechireawyd am siv.tli o'r glocli, ac er gwaethaf y ddrycin fawr yr oedd vr giwys yn rhwydld-la^n. Aed trwy y gweddiau gan y Parch R. Ll. Haadley. M.A., curad, a. dariienwyd y Uithoedd gan y Par ah Jeinkyns, Pemnaenmawr. Canodd y cor yr pjothem Yr holl bobl curwoh ddwylaw (Westlake Morgan), a chaiwyd pregeth ragorol oddiar Efengyl Luc'xvii. 17, IS, "Oni ianhawyd y deg, ond pa le y mae y Yr oedd ed sylwadau ar anniolcii- ganvch y naw yn afaelgar. Boreu ddydd Mercher, am wyth o'r gloch, cynhaliwyd gwasanaetlh o'r Oymun Bendigaid. Am haner awr wedi deg, gwas- anaeth a, Dliregeth. Daeth cynulliad rhagorol yn nghyd. Acd drwy ran gyntaf y gwastuuveth gan y Parch D. P. iltomas, Ptnisa rwakn; y Uithoedd gan y Parch R. U. Headiley; a rhan olaf y gwasan- gan y Parch R. T. Jones, fiosr. O.UM>d'd y cor yr iuithem, "0 prawf a gwel," a chafwyd pregeth. gynwyhwr ga.n y Parch C. P. Price, Maentwrog, oddia 'r Mai bite w vi. 11. "DyTo i ni beddyw ein bara beun'-ddicd." Prif fater y bregeth oedd: "Dyu fel bod <!ibynol." Yr oedd ol llafur a ilawer o fedd-i yn y bregetii hon- Am dri o'r gloch yn y pry¿¡¡<n eafwyd gwasanaeth a phregetn yn &E"" Jteg. Darllenv,-yd y gweddiau ar llithoedd gan y Parch R. T. Jones, ticsr: can odd y cor yr anthenl "My soul doeti:i magnifv the Lord a phregethodd y Pa;ch G. P. Price, Maentwrog, oildiar yr Epistoi at y Phillipiaid iv. 4. 5, 6. Yn yr .hwyr Ilan'.vy- yr eg-iwys gan, gyniil'leidfa ddefos'ynol. Dechrduv/yd y gwacsanaetli drwy i'r cor a'r offeir- iaid oTymdeithio yn eu gwenwisgoedd o'r fesitri o ajEgvi-;k yr eglwys, yn canu emyn gorymdeithiol. Aed drwy y gweddiau gan y Parch R. Ll. Headley daHl-enwyd y llithoedd, gan y Parch R. T. Jones, ficer; caraodd y cor yr anthem "Yr Arglwydd yw fy Mugail" (Dr. Parry) a phregethwydl gan y Parch J. James Jones, St. Mair, Bangor. Mae y boneddwr hwn, er yn ieuanc, yn feddyliwr clir gyda llais peraidd a .byawdledd ymadrodd llithrig. JDiau fod dyfodol disglaer o'i flaen. Cymerodd ei destyn yn Hosea xiv. 7. Deued i Glanogwen yn fuan eto. Ca.fwyd cyfarfodydd rhagorol mewn gwasanaethau a phregethu o'r dechreu i'r diwedd. Yr oedd yr eglwys, wooi ei haddurno yn hynod brydferth ag amrywiaieth mawr o wahanol lfrwythau y ddaear ga.n foneddigesau yr Egiwys. -Eglwys St. Ann's-- Dechreuwyd y gwasanaethau jTiia nos Fawrth a thrwy y dydd Mercher canlynoi. Nos Fawrtth cyn haliwyd y gwasanaefeh yn Tanybwlch, ef Eglwys sydd mewn cysylltiad. a St. Ann's. Pregethwyd gain y Parch J. James Jones, St. Mair, Bangor. Am ddJeg o'r gloch boreu ddydd Mercher cynhaliwyd gwasanaeth a phregeth yn St. Ann's, a phregethodd y Parch J. James Jones, Bangor. Yn y prydnawn a'r hwyr pregethwyd gaji y Parch John Morgan, Llandudno. Clywsom iddynt gael cyfarfodydd rhag- orol a bod y cynulleidfaoe-dd yn anarferol o fawr. —Y Gelli-Borau ddydd Mercher cynhaliwyd gwas- ana,eth o'r Cymun B-endigaid 3-n yr eglwys hon gan y Parch Tegid Davies. Am 2.30 y prydnawn gwedd- iwyd y litani gan y Parch Williams, Llangian, a phregethodd y Parch D. P. Thomas, Penisa'rwaen. Am chwech o'r gloch yn yr hwyr aed trwy y gwasanaeth gan y Pardh Tegid Davies, a phregethwyd gan y Parch Williams, Llangian. Yr oedd yma. eto gynulleddfaoedd Iluosog.—Glasin- fryn. Dechreuwyd y gwasanaethau yn yr eglwys hon foreu ddydd Mercher, pryd y cynhaliwyd gwas- ana.eth o'r Cymum Bendigaid, ac y gweinyddwyd gan y Parchn. Herbert Jones, fioer, a J. Price Jones, curaid. Am 2.30 y piydnawn gweddiwyd y litani gan y Parch Herbert Jones, a phregethwyd gan y Parch Owen Hughes, Aberffraw. Yn yr lhiwyr afed drwy y gwasanaeth gan y Parchn. Owen Hughes a J. Price Jones, a. phregethwyd gan y Parch W. Richards, Dinorwig. Pregethodid yr un bonedd- wr nos lau yn Eglwys Pentir.—L'anllechid—^Cyn- hillwyd yr wyl yn Llanllechid gan ddechreu nos Fawrth, pryd yr aed drwy y gwasanaeth gan y Pardh E. Davies, rheithor, a phregethwyd gan y Parch Owen Hughes, Aberffraw. Boreu ddydd Mercher dariienwyd y gwasanaeth gan y Parchn. E. Davies, rheithor, a Williams, curad, a phregeth, odd y Parch Owen Hughes, Aberffraw. Am £ .30 y prydnawn ,gweddiwyd y litani gan y Parch Williams, curad, a phregethodd y Parch E. Davies. Yn yr hwyr aed trwy y gwasanaeth gam y Parchn. K Davies, rheithor, a WiUiams, curad, a phre- gethodd y Parch George Salt, 'i'tremadog.

CAERNARFON. Ymweliad Max O'Rell. Talodd y darlithydd talectog Max O'Rell ei ymweliad cyntaf a'r dref hon ddydd Mercher, pryd' y traddoclodd didarlith yn y Guild Hail, tan. nawdd yr Undeb Llenyddol. Ei destyn oedd "Yankees up to date," ac yr oedd yn ddifyr anarferol. Cymerwyd v gadair gan Syr W. H. Preece, k.C.B. Y "Oottage Hospita.L "-Y swm dderbyniwyd oddiwrth y "military tournament" gynhaliwyd yn yr "Oval" gany meirchfiiwyr o Fangor, y "Queen s Bays," tuag ait y "Cottage Hospital" ac elusen milwraidd, oedd 40p. Gan fod y draul yndirom, ni aclawyd ond ugain punt i'w rhanu rhwng y «daii, elusen. Llys Arbeni&-Mewn heddlys arbenng gynJiai- iwyd ddydd Mawrth, o flaen y Maer (Mr jfc u. Roberts) a Mr J. R. Pritchard, cyhuddwyd crwydryn o'r eny Robert Jones o fod yn feddw ac afroolin. CyhidAwyd ef hefyd o ymosod ar y Rhingyll Rowlands. WJ; 0! i ga- bythefnos. c I Oeisio Lladd ei Hun.-O flaen yr ddyJd Gwener, cyhuddwyd dyn ieuanc o gysylltiadau pardhus—Thomas Prike, yn byw yn Llanberis—o geisio Mfadd ei hun trwy dori ei wddf gydiag eliyu. Mae'r difiynydd yn un o aelodau yr "Army Re- serve." Nid oes ond byr amser erpeitl ddychwelodd o Dde AfErica, a'r dybiaeth ydyw iddo fyned yn isel ei ysbryd pan daywedwydl wrtho y disgwylid iddo wasanaethu yn y Transvaal eto. RhwymwydJ ef i ymddwyn yn briodol o hyn allan, ac ymadawodd o'r llys tan ofal ei frawd. Angladd. Boreu Llun cymerodd angla.d.d Mrs Roberts, gweddw Mr Roberts, Glandwr, Ie yn Mynwent Eglwys IAlambeNig. Mrs Roberts yd- oedd maID Mr R. Gordon Roberts, cyfreithiwr, a. Mrs H. Lloyd Carter, a choleddid parch uchel tuag ati. Y prif alarwyr oeddynt y Cynghorydd Gordou Raberts, Meistri E. Roberts a J. Roberts, H. Lloyd Carter, R. Owen (Harbour Office), R. Rogers (Peny- wra.ch.). R. Jotoe-s, ac E. Owen yn ychwan-egol at y rhai hyn yr oedd. hefyd yn bresenol y Fioer (Paroiii J. W. Wynne-Jon.es), Dr. Thomas, a'r Cynghorydd Edward Paary. Y Fioer oedid yn gweinyddu. Gosodwyd nifor fawr o &deuclyrebl prydiwt,!zaz,yr arch. Yr Heddlys Bwrdeisiol.—Cynhaliwvd liwn ddyddi Llun, o flaen Mr R. Thomas a Br. R. PanT.-Am arfer iaith aflaji, cafodd Margaret Roberts, 5, Pool Side-squiare, ei dirwyo 2a 6c a'r costau.—Aim Mary Jones, Wesley-street, a wysiodd Ellen Jones, o'r un lie, am ymiosodiad. Yr oedd aroes-Wý':wedi ei chodi. Rhwymwyd y ddlwy yn y swm 0 Sp i gadsr yr beddweh am chwe' mis.—Cwmni y Rheilffordd a wysiodd ddau ddyn, o'r enwau W. Williams (Csmi- Melyn Farm, Bangor) a John Hughes (29, Chapel- street, Caernarfon.), am godi tea-fysg mawr £ 8. yr ytJ.fdl-weíthia,d yn Ngorsaf Gternarfon at y Bed o Awst. Yr oeddynt yn ymladd, ac yr oedd un o bonynt yn feddw iawn. Yr oedd hyn yn droseddi^l o dldeddfau y cwmni, oopi o ba rai oedd1 wedi'^i oaod i fyny yn yr ystafell grybwylledig. fvy-. wyd y ddau i 5s a'r costau. Yr Etholiad Bwrdeisiol.—Hyd yn hyn nid oes ond ychydig iawn o weithgarweh yn cael et ddangos gan yr un o'r pleidiaui poBticaidd) gyda. golwg ar yr etholiadi bwrdeisiol sydd' wrth y drws. Y mae peth siarad, modd bynag, am frwydr gyn- dyn mewn dwy adra.n ar gyfrif etholiad ihenaa-ur- iai-d sydd i ddilyn yn y cyfarfod yn mis Tachwedd. Yr aelodau i ymneillduo ydynt:—Yr adlran or- llewinol: Y Maer (Mr R. 0. Roberts), Meistri J. T. Roberts, R. Gordon Roberts, ac Owen Evans. Yr adran ddwyreiniol: Medstri .J. Fletcher ac Edward Parry. Oynwysa yr uehiod ddau Geidwad- wt a phodwar Rhydidfryd..vr. Dyw-ediir fod Mr Gordon Robarts, y mwyaf ;unlwg o'r aelodlau Ceid- wadol, yn huyrfrydig i gynyg ei,buiLelLD, sereh^Wff' y Rhyddfrydwyr yn barod1 i ada«l id3&v^ged i mewn yn ddiwTthwynebiad. Hysbysir ni nad oes gan y Rhyddfrydwyr un dytmj%M^fi ladd yr adran ddwyreiniol, a chaniatwfT y bydd gwrthwynebwyr 'todal am ar ddiin ond un c; ryohiolydd allan o bedwar yn yr adran aralL t

OLYNNOG. Cynhaiiwyd gwasanaeth o didiolchgarwch am y cynbaumf yn yr eglwys hon nos Wener, 27ain o Fodi. Dariienwyd y gwasanaeth gan y Parch Jajins Pryse, ficor y plwyf, a plu-egetbwyd gan y Parch W. E. Jones, rheithor L'anllyfni; un merthol ac addysigiadiol. Troddi yr hin yn anffiairfiol, ond cafwyd cynulieidfa luosog a cha-nu hwyliog. Gwas- anaeibhwyd or yr harmonium gan Miss Pryse, Ficer- dy. Addurnwyd yr eglwys yn brydferth, d!ros ben gan Miss Pryse, Miss Vaughan Jones, Plas Beuno, a William Roberts, Ficerdy, Anfonwyd y blodeu yn gaiedig gan Mr Badges, Bryneistedkifod; Mr C. Elsee, Caepwsan, a Miss Jones, CilyMiddart; a chynyrch y ffrwythau gan Mr Ectwards, Plas Ucha'.

GRICCIETH. M atwol;«eth.—Boreu ddydd Mercher bu Mr Hugh I Williams, .(y Fry, farw, ar ol tua tliair wytlrios o gystu-ild, yn 74a.in mlwyddl oed. Bu yr ym-idaw- •edig :im mryw flynyddau yn ngwasanaeth y di- weddar ArgJwyddes Willoughby, a daeth vma. tua thair neu bedair blvnedd yn'ol. Gedy weddw :), dwy furch.

DYFFRYN NANTLLE A'R AMGYLCHOEDD. Cynhaliwyd cyrgherdd yn Neuad6 Gyhoaddus Penygroes nos lau. Yn absenoldeb,Alr T. itobin- son. Talysarn Hall, c-ymerwyd y gadair gan y Paroh R. Hugiies, Penygroes. Oherwydd y ddrycin ari arferol o erwin, ataliwyd y seindf>rf ac amryw gan- torion a chantoresau i roddi eu gwasanaeth; ond, dan yr amgylchiadau, er y cynuLiad bychan iawn, ca'wd (VEgherdd hyfryd trwy wasanaeth Mri Parnham, Caernarfon Alex. Henderson, l'alysarn. R. ac S. W. Jones, Penygroes; ac hefyd1 adrodd- iadau dii-ail gan Miss G. Hughes (Eurfron Arfon). Y maent yn biys^-ur wneuthur cyfnewidiadau ar Shop y Post, Penygroes, fel ei gelwir. Pan y'i gorphenir, dyma Lie y bydd y Nortih and South W ales Bank yn cyinewi-d. Bydd yn adeilad ardderchog pan y'i gorphenir. Y nuae y P;trch Jolm Hughes, curad Talysarn, wedi ymadacl o'r Dyffryn i fywoliaeth Penrhyndeu- dra-eth. Bydvl colled i'r gymydogaetli ar ei of, ac yn enill dirfawr i Benrhynde-udrseth. Deallwn mai y Parch T. Llechid Jones, B.A., curad Maentwrog, sydd wt-cli cael curadiaet-h TaJy- sam, ac mai yn Ionawr nesai y bydd yn dechreu ar ei waitls yma.

LLANFAIR P.G. Tret i'r Y s)l Genedlaethol a Rbanii Gwobrwyon. ,-Trwy garedigrwydd a haalioni Mrs Morgan, Phta Coedmor, cafodd plant yr ysgol üchod, ddydd Gwener, eu tretio a tihie rha.gorol yn ystafell yr ysgol. Bu i'r bcne,(Idigesaii canlynoi yn garedig gynorthwyo wrth y byrdda.a :-The Hon. Mk-k St. John, Plas Coedmor Mrs 01cgg, Plas Llanfair; Mrs Herbert, Rectory Miss Clegg, Plas Llanfair, Mi-&"I Rcberts, Bryn Llanfair; Mrs Wil,"i. Misses |}<nJnitborne, G. Donnithorne, Pretty, Thomas, Agnew, Ollosson, Nellie Babeman, C. E. Jones, Nellie Wellistead, Long. etc. Yr oedd y boneddiig- ion canlynoi hefyd yn bresenol :—Mr U. Morgan, Plas Coedmor; PMchn. D. Herbert, G. H. Harrison ;,0 C.' B. Williams. Drwy fod y tywydd yn an- ffafriol, cafodd y chwareu a ddilynant- y te In gyffredin eu gohirio, ac aed yn mlaen gyda rhanu y gwohiwyon. Gwnaed hyny yn garedig gan vr Anrhyd. Miss M. John (yn absenoldeb Mrs Mor- gan), a'r ysgolorion canlj-nol oeddynt y derbyn- wyr: — Medals: T. Well stead, M. Williams, J. Owen, E. WillianA, A. Williams, W. E. Row- lands, T. Williams, H. Williams, H. M. Pritchard, M. J. Rowlands, C. Owens, and, W. H. Williams. Prize books-Standaid I. R. 0. Evam-s, H. Jones, G. ap Ifhomas, T. Williams, E. Williams, and A. Williams. Stancllird II. J. Owen and A. Well- stead. Standard III. J. Jones, M. Williams, and L. Owen. Standard IV. T. Wellstead, J. Bate- man. M. Jones, E. A. Thomas, M. A. Wil'iams, and L. Williams. Standard VI. H. W. Evans, J. R. Williams, and A. Hughes. Infants M. Roberts, A. Hughes, C. Owens, M. J. Rowlands, K. Owens, H. M. Pritchard, L. Hughes, W. Black, H. Williams, E. Rowlands, T. Rowlamds, W. H. Williams, W. Roberts, H. Williams, R. Williams, and W. Hu.gh Williams. Certificates-Infants (2) C. Owens, L HAgnes, W. H. Williams, W. Roberts, H. M. Pritchard, and A. Jones. Infants (1) W. Black, T. Rowlands, H. Williams, M. Cox, M. -e Roberts, A. Hughes, and K. Owens. Group I. A. Jones, A. Williams, T. Williams, T. O. Thomas, G. ap Thomas, R. O. Evans, '1'. Jones, and L. Roberts. Group II. M. Williams., J. Jones, J. Owen, W. Jones, L. Owen, A. Wellstead, W. Parry, W. Cox, M. E. Williams, and K. Cox. Group HI. F. Brown, E. A. Thomas, 0. Jones, W T. Jones, L. Jones, J. Bat email, F. Pretty, N. Bateman, M. Owen, L. Williams, J. Williams, M. Jones, J. Thomas, C. E. Jones, E. Wellstead, E. E. Roberts, and A. Hughes.

PWLLHELI. Y mae 2angen o Gynghor yr Eglwysi Rhyddion wed'i ei ffurllo, a'r holl enwadau Yrnneillduol, oddi- gertfh y B?dyddwyr. wedi ymuno. y Dyd'd Diolchgarwch yn Lleyn. Yn nghyfarfod' Methodistiaid Lleyn ac Eifionydd, d/dydd Llun, pasiwyd i gynal cyfarfodydd diolchjgarwfeh am y cynlhauaf yn nosbarth Lleyn ary 14dfpyfisol,gaii fod ffair Fourcros?«3 yn digwydd1 ar ffr 5^iin, sef v, dydd a neiHduwyd gan y gwahan<^ qrapdau yn y sir. Bydd i Bwllheli gynal y. cyfarfodydd ar y dydd hwnw, sef yr 21ain. f: Cynlhm yr Haxbw-r.-Dvdd gaw.e.,h talodd Com- mandant Frederick, R.N., prU gyn^vorvrr morwrol Bwrdd Masnach; Mr W. ,T. -Douglas, peirianydd Mr A. J. Collin, peirianydd \)wmm Rhieilffordd •* Cambrian, ymweliad a'r dref i'r amcan a archwilio yr hiarbwr. Yr oedd y Cloerc Trefol (Mr Evan R. Davies) gyda hwynt. Yn y prydnawn awd i Aber soch. i. Y Farchna.d. -Braidd yn araf oedd y fairchhad ddydd Mercher. Gwerthai moch bach o 18s i 22* y pen, wyau. o 8s i 8s 6c y 120, ymenyn Is 2c i lsi 3c y pwys, 5c i ge, mutton 8c i 10c, pore 7c Se, a dofednod 3s y ewpl. Oy-Rgheril yn Llaniestyn. Yn y cyngherdd a -gynhaliwyd, yn yr ysgoldy yn Llaniestyn, dan lywyddiaeth y-Parch J. Davies (rheithor), ac ax- weiniad y irark W. Davies (A.), Brynawel, ca.wn fod Mrs E'ifinn Jones, Garn; Mri R. E. Williams, W. H. Belk kin, W. Dobson, G. Davies, ac R. C. iforriiiheli, yn gwaisanaethu, yn ghyda. niiiarti ,4k r Wi, 4f tra y cyfeiliw\-d can Miss W. ne3, Gaiert/^llouse. Y Cyftghor Ti-efol.—OvnliaHwyd Cynghor ddvdd lau, y Joaer I Dr. O. Wj nne Grilfi'Ji) yn llywvddu. Ar gytohelliad y pw-yllgor, pasiwyd i wneud llor- ,tU y neuad'd drefol newydd o goed.-Galwo&d yr Henadur Anthony syiw at y ,gallu yn meddiant y Cynghor mewn perthymas i'r goleuni trydanol. G<>fynid cwestiynau yn feunyddiol yn nghylch y mater, a da fyddai i'r Cynghor wyflbod rhywbetli am Reilffordd Vsgafn Llep, ac a oedd y rheilffordd am gael eÍneoo ai peioio. yr oedd yr awdurdod yn Haw y Oynghor yn nglyn i'r goleuni, ond' os na wneid i%ywbeth cyn pea y ddwy flynesMl byddai yr hawl yn myned o'u meddiant. Eglurodd y Clerc Trefol (Mr Evan R. Davies) beth otSdd wedi ei wneud, ac fod cwmni wedi addaw tynu i fyny gyt- undeb neilldhiol. Mewn perthynas i Reilffordd Ysgafn Lleyn, cynhaliwydi cyfarfod o'r hyrwydd- wyr yn. Manoeinion ddydd G-vveneT, a hysbyswyd fod yr boll gyfalaf mewn Uaw ac mor fuan ag y deuid i gytund'eb a'r tirfeddianwyr dechreuid y rheilffordd yn ddioed.—Cwynai Mr W. Eifl Jones a Mr A. Ivor Parry fod .goleuni y nwy yn y dref ar hyn o bryd yn druemus. Ar gynygiad yr Henadur Anthony, yn oael ei eilio gan Sir Ivor Parry, pen- derfynirvd i anfon at Gwmni y Goleuni Trydanol osnå &P-Iont i gyttmdeb yn mben y mis yn rhwymo eu. hunain i gario y gwaith aJlam. mewn cfbwe' mis y byddai y Cynghor yn ysty-ried fod y tretfniadau ar ben. Owyjiai yr Henadur Anthony oherwydd nad oedd y cyfrifon blynyJdol ger eu bron, a cbynygiai ar fod cuis yn caiel ei wneud ar iddynt gael eu cyflwyno o fewn y mis. Eiliwyd gan yr Henadur H. P. Jones, a phasiwyd.—Cyfaxwydid- wyd y Clerc i anfon at Mr Edward Jones (archwiliwr cyfrilon y fwrdeisdlref) i ofyn, iddo a oedd yn sefyll a& ei lythyr, yn yr hwn y myuegai ei ym- ddiswyddiad.—Ar gynygiad' Mr W. S. Jones, yn cael ei eilio gan Mr W. Eifl Jones, pacsiwyd i ddewis pwyllgor, yn cynwys oaderrydd y igwahamol bwyllgorau (gydag ychwaniegiad o Mr W. S. Jones latynt) i edrych i mewn i'r arolygiaeth, gan y dadHeuai Mr W. S. Jones foci Mr John Jones, a benodwyd yn "working foreman," yn gwneud gwaith fel arolygydd cynorthwyol.—Dywedodd y Clerc Trefo1 ei fod wedi derbyn llythyr oddiwrth Mr D. Lloyd George, A.S., mewn perthynao iV cais am ynadlys bwrdeisiol, yn gofyn am ragor o fan- ylion i'w rhoddli gerbron Mr Ritchie. Pasiwyd fod' i'r clerc trefol eu cyflwyno.—Pendeirfynwyd i beidio rhedeg y "tram" yn ystod y gwuaf.-Ilys- byswyd mai enill ion y "tram" yn ystod tymor yr baf ydoedd 86p 16s 2c.—Yr oedd 783p 14s 3c o dreth y dwfr wedi eu casglu, ac yr oedd! y ftWIn o 14eg niwraod, fod y dwfr yn cael ei dori ymaith, 583p i'w casglu. Pasiwyd, os na thel'id yn mben a phasiwyd yn y dyfodol fod teeth y dwfr oddiar 'dai bychain i'w codi oddiar y perchenogion, gan dyju yn 01 ugain y cant.-Ail-be iwyd Cadben Ow-en Lewis yn feistr yr liarbwr. BWRDD Y GWARCHEIDWAID. '^yribaliwyd y cyfa.rf.cd misol ddydd Mercher, J- T. Jones yn llywyddu. mddiswyddiad y Afei^tr a'r Fs'^tres.—Sylwodd Oadeirydd fod llythyr vn ei law oddiwrth un o'r Gwarcheidwaid yn ymddrswyddo, fel ag i fod yn •rhydd i ymgeisio am y swyodi o feistr y ty. Nid Oedd angen am hyny, oblegid gallai yr «uklc«d ym- d-dwwyddo os dfewmd ef, ac nid, oedd o un dyben anfon y plwyf i draul othol ladol diangenrhaid. — Yna dirllenwyd llythyr oddiwrth Miss Griffith (y feistres) yn ymddiswyddo. Dywedai, gan fod Mr Wo,tkin-s yn ymddiswyddo, y dymunai yumdael tin, adeg, gan nad oedd yn teimlo yn barod i ail-'ddtechreu gyda meistr newydd. Yn ystod deun#tr mdynedd yr oedd hi wedi gwneud pob ymdrech i gyflnwni dyledawydd yn oniest tuag at y Bwrdd, ac boa yn ofalus o'r dieil- iaid yn gyffredinol, yn :enwtsoig yr hen bobl, y rnethedigipn, a'r plant. Cynygiodd Mr Samuel Roberta foqr yr ymddiswyddiad1 yn cael ei dd'erbyn. —Wrth eilio, dywedodd Mr Evan R. Davies eu bod oil yn ^wtHMawrogi gwasanaeth Mies Griffith, yr hion oedd bob aanreser wedi ceisri) yn buddianau y Bwrdld a'r crboe^eL Dymunsi y CadeiTydd ategu. -Yr oedCynit wedi cael hodidweh yn y ty ar hyd1 y blynydda^i, ao yr oedd y plant wedi eu dwyn i fyny yn addys^odol a boueddigaidd, a byddai y ty bob amser yn ac mewn trefn.-Dywedodd y Parch E. Myrddin Rees ei fod ef wedi cael cyfle i weled mor effeithiol oedd dylanwad y meistr a'r feistares yn y ty, ac i gadw yr hen bobl a'r plant yn hapus, ac yn enwedig, y dylanwad jnoesol ar y pLuit.Cal,odd y penderfyniad ei jgario.—•Qyfeir- iwyd cwestiwn y blwvdd-clal i bwyllgor neillduol. CyTiygion am Lo.—Gan iiads oedd neb o Bwllheli wedi cynyg am lo, bu raid myn-ed o'r dIref.-Cynyg- iai Mr Richard Williams a'i Fab, Lerpwl, y g o goreu am 22s 5c y dumell, a Mr Robert Richards, Pensarn, am 22s y d'unell.—Derbyniwyd eiddO Mr Richards.—Mr Evan R. Davies Yr wyf yn meddwl y dlylai y wlad ddiolch i ni am gael y cynygioo hyn, e.r dangos y gellir ca<el glo am 22s y dlmell (chwerthdn). P, r gynygiad Mr Watldns, yn cael ei eilio gan Mr Robert Davies, Bodfean, rnoddodd y JU/rdd ganiatal i Bwyllgor y Tretfeiact ddewis prisiwr.—Oafodd y cynygiad ei gario gstn 22 yn erbyn un.

PRENTEG (ger Tremadog). Yr Eglwys Genliadol. Mae Mr Joseph Jones wedi tori ei gysylltiad a'r eghvys hon, gazi ei, fod yn bwriadu mynedl i Goleg Liaiubsdr. Y mae wedi gwneud gwaitli da a rhagorol iawn yn nglyn a'r aidlios. Nos Saa'wrn cyn y diweddiaf «jafwyd cyf-a.rfod brwdfrydjg yn Ysgoildy y Bwrddi, o dan lywyddliaeth Mr R. I. Jones (Alltud E;fi-), pryd y ca,fodd Mr Jones ei anrhegu ag address" hardd a phwrs sylweddtol o arian. Y mae yn yma.dael gyda dymuniadau goreu y plwyfolion.

RHIW. Diolchgarwch am v Cymbauaf.-C*ymhaLwyd yr uchod yn Eglwys St. Aelrthiw, dydd) Mawrth, laf cyfisol. Yn. y gwasanaeth prydnawnol dariienwyd y litani gan y Parch H. Lloyd, fioer Abeadaron, a phregethwydi gan y Parch Hugh Lunt, curad Bod- ierin. Yn y gwasanaeth hwyrol intoniwydi y gwas- anaeth gan gurad Bodferiii, at phregethwyd r felus odiaeth gan ficer Aberdaron. Chwareuwyd yr offeryn gan Mrs Griffith,. Rheithordy. Cafwyd cynulliad da.

SARN. Marwolaetb a Chladdedigaeth Mrs Morris. M,onachdy.-Wele genym eto y gorohwyl o gofnodi marwolaetihi un o brif anwyiiaid 'y gymydogaeth. sef Mrs Elizabeth Morris, gn-eddw. y diweddar Mr Owen Morris, Monacbdy, gerllaw y pentref uchod. yr hyn a gymerodld le ganol dydidl Gwener. cyn y diweddiaf, yn 64 mlwydd oed. Dioddefoddi gystudl maith a phoenus, ac yr oedd yn un o'r cymeriad- au gloewaf a feddai Ueyn. Fel cymydoges, yr oedd yn hynod garedig a dymtutnol, ac ididi air da. gan bawb a'i hadwaenai. Dydd Mawrth dilynol hebiyngwyd' yr hyn oedd farwol o honi i feddrod ei phriod yn Mynwent Bryncroes gan nifer o'i pherthyna/sau a'i chyfeillion. Gwasanaethwyd ar yr achlysur yn y ty gan v Parch Owen Pritchard (i (M.C.), Brynmawr, ac yn yr eglwys ate wrth y hcdld gan y Parch D. Owen, ficer. Yn ddiamheu- aeth, oafodd gladdiedigaeth wirionoddol barchus. Gadawodd ddau o b'-uit-mab a merch-i ailaru ar ei hol. Bydded iddynt gael cymhorth yr Hwn a fu yn gymorth i'w hanwyl fam o'u .blaeai i ddal y brof edigaetlu —Sarno.

TYDWEILIOG. Diolchgarwch am y ■Cynhauaf.—Nos Fercher a thrwy gydol dydd lau, yr 2il a'r 3ydd cyfisol, caf- wyd gwasanaetliau o ddiolchgaiwclt yn eglwys y plwyf hwn. Nos Fercher intoniwyd y gwasanaeth gan y Parch C. Williams, B.A., curad Edeyrn, a phregethwyd yn rymuas gan y Pardh, Ganwn Davies, B.A., fioer Pwllheli. Am wyth o'r gloch y boreu dilynol gweinyddwyd y Cymun Bendigaid, gan ficer Tydweiliog, y Parcth D. T. Davies, M.A. Am ddeg, intoniwyd y gwasanaeth gan y Parch H. Lunt, curad Bodferin, 30 phregethwyd yn fowrpasol gan y Parch Gallon Da.vies. Intoniwyd y litani yn y gwasanaeth prydnawnol gan y Parch T. Davies, rheithor Llaniestyn, a phregethodd curad Bodferin. Yn y gwasanaeth hwyrol intonr-vyd1 y gwasanaeth yn felodaidd iawn gan y Parch. H. T. Richards, M.A., curad Ntvin dariienwyd y llithoedd gan y Parch J. Daniel, B.A., rheithor, Ceidio; a phregeth- ,wyd yn hyawdl gan y Parch J. Salt, ficer Llan- dinoi-wig. Ohwareuwyd yr offeryn gan Mr Wil- liams, ysgolfeist-r Tydweiliog, a. theg yw hysbysu fod y canu. drwyddo i gyd yn deilwng o alluoedd cerddorol arweinydd ein cymanfa ganu yn neoniaeth Lleyn.

FFESTINIOG A'R CYLCH. Y Crwydryn a'i Ffug-ddryll.—Foreu Sadwrn, o flaen Mr D. G. Williams, cyhuddwyd crwydryn o'r enw; William Cumming, o Dm ham, gan yr Hedd- geidwad Morgan, Maentwrog, o gysgu allan y noson cynt. Yr oedd yn ei feddiant ddryll, ond nid oedd yn dda.i ddim, gan nad cedd ei beirian- waith yn gyiiawn, ac nid oedd modd, dodi ergyd ynddo. Anfonwyd ef i garohar am siaith niwrncd. Marwolaeth a Chladdedigaeth Ji&Qwen.—Drwg genym hysbysu am farw,oiae,thsydyn Mrs Owen, anwyl briod y Parch Samuel Owen (M.C.), Tany- grisiau. Bu farw yn hynod, sydyn, foreu Gwener, yn ei 65ain mlwydd o'i 'hoedran, trwy doriad gwaed- lestr. Un o Fochdre', getrllaw Conwy, oedd Mrs Owen. Hebryngwyd ei gweddiilion ddlydd Mawrth i Fynwent Nazareth (M.C.), Penrhyndeudlraeth. Syrthio i Galch Poeth. Syrthiodid' Mr John Hughes, plastrwr, yn ddamweiniol i bwll o galch poeth oeddi d yn ei ddbarparu at ddybenion adeiladol. Yn ffodus, yr oedd cyxriborth gerllaw, fel na dder- hyniodd unrhyw niwedl difrifol. Oadwyd ef gar- tref, ac wedi gefal ao ymgeledd daeth ato ei hun yn mhoeim diiwrnod neu ddau. Y Llys Oofrestrol. Cynhaliodd Mr Colt Wil- liams, K.C., ei lys cofrestrol yn yr Adeiladaiv Sirol ddydd! Mercher. Nid oeddi dim neillduol vn y llys hwn na'r un gynhaliwyd dranoeth yn y Llån o flaen yr un boneddwr.

Yspytty Mon ac Arfcr,. Bangor. Dymuna'r ysgrifenydld alw sylw cynulleidfaoedd Mon ac Arfon at y ffaith fod y flwyddyn ariaftoi ytr terfymi ilydref 26ain. Teimla yn dm oiolch- ar os bydd i'r thai sydd heb amf-on e, ctsgliacltiu i anewn wneud hyny cyn cau y cyfrifon ar y Jydil'iad uchod.

Br Iwsion Dyddorol. m Yr eira cyntif a gofnodir yn Llundain ydoedd ar y 26ain o F-di, 1885. Y mae un o br.1) 50 o bersonau uwchlaw 8Q mlwydd oed yn Wtall. yu pwy,, 152. ptwys, 91 PIN-Y-S 0 gi.,4. Gall liiidys fvyta 600 gwaitlx ei bwysau ei hun o fwyd mewn mis. Collodi y FyAiin Ffrengig 17,000 o. djdiynion o> dwymyn enteric yn y Crimea. Y Due Suthtrland, gy-da miliwtl a ehwarter o erwau, ydyw yr.tirfeddianwr mwyaf yn Mhrydam Fawr. Y mae gan yr Uchgadben G, W. Littlefield, y tirfeddianwr mwyaf yn ibnerica, aceriaeth gy- ffelyb. Agorwyd ylJfthyrdy cyntaf yn Paris yn 1462; yn Lloegr yn 1681; yn America yn 1710. Cairo ydyw dref fwyaf o lawer yn Affrica, gyda 490,000- o bobl, o ba rai v mae 26,000 yn Ewropeaid. Y mae pob plwyf yn Mhiydain gyda phoblogaetii o 300 neu ychwi>neg yn cael ei orfodi drwy gyfraith i ethol cynghor plwyfol. Y mae gan Affrica. agos i 700 o ieitboedd, ac y mae y ffaith hon yn iihwystr mawr i ymdrechion cenhadjol. Y mae un fodfedd o wlaw yn disgyn ar fildir ysgwar yn gyfaital i oddeutu 17,500,000 galwyn ddwfr. Ni chaniat'iir i un person dan 16eg mlwydd oed fyned i mewn i chwareudy neu da-fam yn Heligo- land. Y mae asgwra gen morfil cyffredin yn 25 troed- fedid o hyd. Cjuvrcha tafod anghenfil feillV duinell o olew. y mae gan "razil yn awr y boblogaie+,;h fwyaf cj'iriyKg o unrhyw wlad ar y ddaear. Oynwysa 1^ milium o Eidaliaid', 800,000 Portugeaid, 300,000 o Ellmynwyr, a- JW,000 o Yspaenwyr. Y Rhennorad Draii-s-Siberaidd rydd y clud-bris- iau rhataf yn y byd. Y mae yn bosibl prynu tocyn ymfudol, yn gorchuddio 6000 miildir, sef taith o dair wythnos o'r bron, am 13s 6c. Yn Canada y mae y gareg haiarn oreu yn y by 1 Cynyroha. 60 y cant o haiarn; cynwysa. cyfartaledd careg ihiaiam y wlad non 41 y cant o iniarn. Gail Syr George Wihite ysgrifenu 21 o lythyrenau, yn do"hrett gyda V.C., G.C.B., ar ol ei enw. 1' mae hyn bediwa-r yn fwy nag y gall Iarll Roberts ymffrostio yad-dynit. Y mae nifer y gwyr meirch o'i gymharu a thrm-d- filwyr yn uwcli yn mvdd-in Awstria nag mewn un- rbyw fyddin E wropeaidd arall. 31oiq ganddi 19 y cant o feirdhfilwyr, tra. n-ad oes gan Brydain ond deg y cant. Y mae 27 o aelodau y Senedd1 bresenol rhwng 70 ao 80 mlwydd oed, a thros 100 rlnVDg 60 a 70. Digwydda cyuifer bum" gwa-ith o ffrwydriadau berwedyddion ya yr Unol Maetbau ag yn Mhrydain If awr. Yr oedd y nifer y flwyddyn dtkiwedtkkf yno yn 393, sef rhiigor nag un bob dydd. Pe dyweefkft WPth ddyn o nerfch cyffredin y gallai gael cymaint o aur ag y medrai gario am filldir o bsllder, ni byddai ei olud ond rhyw 6000p. Yn Hali Birn, 'awydi Buckingham, y mae y cbddiau uchaf yn Lloegr. Yw a bocys ydynt, ac y maent yn 30 troedfedd o uchder. Bydd i'r cyfeewidiad mewn tystysgrifau cyfreith- iol Prydeinig # "Duw gadwo'r Frenhdnes" i "Duw gadwo'r Brenin" gostio 400,000p. Y mae Norway yn tori 7o0,000 tunell o rew v flwyddyn, yr hyn a remir rhwng LIoegr a Germani. Cymer Lloegr rhyw 400,000 tunell. Yr ydym yn a,v.r ya gwario 3,300,000p y flwyddyn ar dyflys o wledydd tramor. Gwerir agos i baner hyn o bytatw, a. 700,000p ar wynwyn. Yn Germani y owe pobl yn symud i'r trefydd mor gyflym ag y'ft J^Joegr. Y mae rhif y personau sydd yn byw mewn dinasoedd' uwchilaw 100,000 wedi codi o 7.4 y cant yn 1882 i 16.14 y cant yn 1900. Y ma-a gan Loegr 366' o gollddiyntton am bob 100,000 o lobkigaeth; Ffrainc, 458. .Y dyn tajaf yn fyw heddyw ydyw Lewis Wilkins', yr (hwn sydd yn 8 troedfedd Hi modfedd. Y mae yn 27 mlwydd oed. Cyfanrif poblogaeth Babyddol yr Ymherodraeth Brydeinig ydyw 10^ miliwn, o ba rai y mae 3,549,003 yn Wyddielod. Y inae 9660 o ynadon heddweh yn Lloegr -v Chymru, eef 7'<70 dros siroedd, a'r gweddill dros drefydd. Pum' tunell a haner o ddiemwnt, gwerth 40 miliwn o bunau, ydyw cynyrch Mwngloddiau Kimberley oddiar eu darganfyddiad yn 1875 hyd yn hyn. Y mae sylwadau gofalus wedi cael eu gwneutliur mewn trefn i gael allan pa liwiaui perthynol i wisg- oedd mihvrol ydynt, y nod goreu i ergydion y gelyn, a ch-ifwyd mat y Uiw nnvyaf marwol ydyw coch, gwyrdd ddaw yn ail, gwineu yn drydydd, tra mai y glis-lwyd Awstriaidd ydyw y lleiaf maxwoL Y gwanwyn ydyw y tymhor mwyaf marwol yn Llcegr; digwydrla 110 o farwolaethau allan o 400 yn fljTiyddol. Yr hydref ydyw yr ia-ehaf, ac ni .ddigwydd end 95 o fai-wolaethau allan o 400. Yn Holland yr hydref ydyw y tymhor mwyaf inenmi o ddigon, 126 o farwolaethau allan 0 400 yn cymeryd lie.

SYMUDiADAU Y milwyr FEYDBINIG. Y. inae y G'slluoedd Prydeiirig wedi bod yn ^Tiiud o amgylch y wlad yn yj&tod y dyddi'au d'lwea jaf; a golyga hyny fod gweiblirediadau pwysig ,i gy-ineryd lie. Y ilae y Cadfridog Bruce Hamilton, y Cad- fldog Diartnell, y (Jadfridog-Meddygol Clery, a'r Cadfridog-Meddygo'l Wilson" wedi cyrhaedd Z.iili.iland.. Y mae y byddinoedd Prydeirag yn yrngas-'Iu at e'i gilydd ar gyffiniau Natal ,i, Zulu,land. Cyn- wysai y miiwyr sydd wedi cyohwyn am y ffrynt Brigad y Mihvriad Bethune, 3rd Dragoons, 7th Dragoons, 4tli Battalion Yeoma-nry Ymherodr- o*I, "i'fer o gyflegrwyr, yn ng'hydsg adran pom- pom. Disgwyhr y gall dadsbl^ia-dau pwysig gym- eryd He unrhyw- funud. y fod brwydro eisoes wedi cymeryd lie gyda byddin Botha. 1 map mr.tb y Llywodraethwr wedi mvned i'r rhyf-el, ac y mae yn gysylltiedig a'r Scottish Horse..

YR xVMDmFFYNIAI) DEiWR, AR GtAERFA ITALA. Bydd i ymosodiad ac amddiffyniad Caerfa Itala yr wythnos o'r blaen sefyll allan fel un o'r ymgyrchoedd mwyaf g-waedlyd a ffyrni, 9 a gymerodd le yn ystod y cadgyroh yn Neheudir Affrioa; ac yr oedd y go lied mewn bywydau i'r Prydeinwyr yn fwy nag y tybid ar y dechreu. Safai Y: g-aerfa ar lotihr niyrvdd, ac ymddengys i'r BenaId gynHunio i fyned o fewn cylch agos ,cy? iddynt dcler;ircu ymosod. lOyKj'Ilta y Bw- eriaid gryn bjwys'igrv.ydd a. ciiymeryd meddiant o'r s&fyllfa. Yr oeddynt o dan lywyddiaeth bersoncl y Cad-fridcg Louis Botha, yr hwn a gyfarwyddodd yr ymosodiad gyda ehryn fedr a sydynrwydd.. Er i'r amddiffymvyr Ptyderinig gael eu synu braidd trwy yr ymos.adiad sydyn, a bod y Bwer- laid yn rbifo 11:;ÜiS i ddeg aw un, ymladdodd y gwarehodlu gyda swrolddb mawr, gan yru y gelyn yrrn.ith. Yr Uchgadtbeii Ohapanan, o Fusiliers Duiblin, oedd yn llywyddu y gwarch- oilii ac am ei amddiffyniad gwrolfrydig der- by ni odd y swydd«T hwnw, y clod uchaf gan y Oadfridofg Bruce Hamilton, yr hwn a gyrhaedd- odd ddydd Sadwrn i'r llanexoli lie, yr oedd y frwydr wedi cymeryd lie. Dywe-d yr Ucbigadiben Chapman fod y Bwer- i'aid yn rhifo 1500t 'a nhydnaibyddant "hwy idd- ynt golli 19 trwy gael eu lladd. Ond nid oes un amheuaefth nad oedd eu colled yn llawev trymach; olblegid d,at_ok-nii brodorio-n eu bod yn cario personau oedd wedi eu IIadd a'u clwyfo trwy y dydd ddydd lau, pan yr ymneillduasant yn y cyfeariad gogledd-ddwyredmol, gan ystyr- ied, y mae'n amlwg, fod y gaerfa fechan yn an- orrh'fyigadwy. Oafold y gwarchodlu Prydeinig golled drom. Y colledicm Prydeinig, sydd' yn wybyddus, yd- ynt un swyddog, Is-,gad'he'n K.ane, o gatrawd Deheu sir LancaisteT, ac lleg o filwyr cyffredin, wedi eu Iliidd yr TJchgad'ben Chapman, ped- war o swyddogkm eraiH; a 38 o filwyr cyffredin wedi eu clwyfo; a 63 o ddynion ar goll; a chredir fod y rhan fwyaf o li-onynt un ai wedi eu lladd neu eu clwyfo, yn gwneud cyfanrif o ,118, tra yr oifnir y bydd i adroddiadau diwedd- aracft cihwanegu y rhif hwn.

YMDSODIAD AR WERSYltL KEKESWICH GOROHFYGU Y GELYN. Oyhoeddwyd y frysneges ganjynol gan y Swyddfa Rvfel ddydd MawrtiK oddiwrth Ar- glwydd Kitchener: "Pretoria, ganol dydd, ddydd LIun. "Y canlyniada.u er y 23ain o Fedi, yn cyn- wys yr oil a adroddiwyd ar wahan, ydyw 27 o Fweria.id wedi eu clwyfo, 274 wedi eu cyme'ryd yn garch«rorion> a 48 wedi rhoddi eu hunain i fyny, 138 o reifflau, 19,400 rounds o gad ddar- pariaethau hyohatth, 189 o wageni, 3270 o geff- ylau, a 11,260 o wartheg. "Yn chwanegel at yT uchod, dywed oarchar- orion a gymerwyd gan y Bweriaid, yn ystod yr \moisodia-d ar Gaerfa Itala, ar y 26ain o Fedi, iddynt weled 60 o Fweriaid yn oael eu claddu yn ngiwersyll y gelyn. Adrodda Bruce Hamil- g t/un f-od amtj n ^»ci eu claddu yn nghym- ydogaeth Itala, a "bod y Bweriaid yn brysur ar y 26ain a'r 2'1.ain o Fedi yn cario eu meirwon a'u clwyfedigion i mewn. "Y mae coriph vAawr y gelyn ynawr yn nighymydogaetih Be^iita'sdoa'p. Y mae y Sb'f- yllfa. yn y Transvaal a Threfedig^ctih yr Afon Orange yn dal hub newid. "Yn Nhretf'pdig-setih y Penrhyit y mae Myiburg a FoweJie i'r dv/yiain o Drakens'lcurg, yn Trans- kei. "Y mae Smuts wedi symud yn gyflym iawn i'r dehau oft&en ein col of nan, r.c yr oedd, aryr 28adn o Fedi, yn sgos i S'ltldon. ''Nid oes yna un cyfnewidiad yn y sefyllfa yn y dehau a'r gorllewin. Y mae y rhanbarth eanoldirol yn glir, a'r gogledd-orllefwin yn zgas felly. "Yr wyf newydd glywedi ymolsodiad gael' ei wneud ar wersyll Kekewich yn Motdwil, i'r gOT- llewin o Fwlc-h Magato, ar doriad gwawr hedd- YW, gan allu cryf o'r gelyn, o dan Delaney a* Kemp. Gyrwyd hwy ymaith am 6.15 yn y bOlreu ac ymneillduodd y gelyn i'r gogledd-orllewihi.

jiB, YMOSODIAiD AR Y MILWMAiD* KEKEWIOH. Ymddengvs i frwydr lem gymeryd lie yn Moedwil, pymthe-ng milldir i'r gorllewin o- Bras- tenhung, pan yr ymosodwyd ar gorphluoedd Kekewich gan gatrodau unol Delarey a Kemp. Mewn brvsneo-es a anfon-odd Arglwydd Kit- chener dydd Mercher, dywed i'r gelyn ymladd yn galed am elros ddwy awr. Lladdwyd dau o swyddogion Prydeinig, a. 31 o filwyr oyff redin, a' chlwyf- wyd 14 o SAvydd-ogioai, a 114 o filwyr cyffredin. Dywed y frysneges, hefyd, too coHed drom y ely" yn ystod yr ymladd tliweddrr yn Zulu: land yn cael ei gadarrihau, a'i fod yn cael ei adrodd i 260 o Fweriaid gael eu lladd, a 300 eu clwyfo. Adifeddiawwyd y ddau gyflegr perth- ynol i'r MagKelwyTBrenhiinol, a gymerwyd yn Vlakfontein, yn agois i weitihiau dwfr Bloom., fontein. Oaf odd Mr Broeksma, yr hwn & gaf- wyd yn euog, yn ddiweddar, o .dori llw o, an- mhlieidgarwcih ac o deyrnfradwriaefth, ei saetihu..

Gwrfcydrl Anghyffredin gan Swyddog PrydeiDig. Y MODD Y TE.ROHODD EFE DEI 0 FWERIAID. Y llythyrgod ddiweddaf o Ddet Affrica a ddyg r fanylion o ddigwyddiad cyffrous gymerodd le yn nglyn a chorphlu Arglwydd Methuen yn rhan orllewinol y TTansvaal ychydig wythnolSau yn ol, arwr pa un oedd y Cadben H. C. B. Phillips, yr hwn lywyddai y 13th (Shropshire) Company Imperial Yeomanry.. Ymdd'.emigys fod y swyddog hwn liefyd yn medru. defnyddio ei ddyrnau yn fedrus ac i'r fantais oreu. Yr oedd Oad'ben Phillips, mae, yn ymddang- os, yn gwneud ei "rounds" ac yn ymweled a'i "sentries" yc'hydig y tu allan i'r g.wersyll, pan, tra mewn lie anial, y gwyneibwyd ef yn sydyn gan dri o Fweriaid-dau ohonynt jn ax-fog. Gwnaethant ef yn garc'haror, ao ar unwaith dechreuasant ei kripio, yn y ifcidd arferol, o'i edddo personol. ei wisig filwrol, etc. Yr oedd wedi cymeryd meddiant o bofopeth bron ond ei yspardynau, a gorchymynasant iddo dynu y rhai hyny. Yntau a wrthododd, yr un pryd yn dwe'd wrthynit, os oedd arnynt eu heisieu, fod yn rhaid iddynt hwy eu hunain &'u tynu. Ar hyny plygodd dau i lawr i ddatod y strapiau, a thra y g.wnaent hwy hyny yr oedd y trydvdd dyn yn anelu pistol at ben Oadhen Phillips. Pa fodd bynag, nid cynt yr aeth y ddau ddyn ar eu gliniau nag y bu i'r Gadiben dewr roddi dyrnad enbyd i bdb un ohonynit nes oeddynt yn rholio oddiwrtho, a chan gymeryd gwn (Mauser) un ohonynt, oedd wedi ei ddodi ar lawr yn anwyliadwrus, tarawodd y trydydd Bwer gyda hon y gwn gyda'r fath nerth ar whr ei ben nes ei wneud yn ddiymadforth ar unwaah _nid oyn idd-o danio, modd bynag, ond yn ffodus pasiodd y belen heiibio pen y swyddog. gwvolfryd. Yna trodd ^Oadben Phillips y byrddau trwy wneud y ddau Fwer yn garcharorion, a ^ygodd hwy yn fuddugoliaethus i'r gversyll.

Marwolaeth Mr E. P. Jones, Ehyi. Dyad1 S»dwT» bii farw Mr E. P Jones, cadeirvdd Rhyl. Yr oedd yr ym- ttdawedig yn un o'r dynfun mwyaf adnabyddus yn Ngogledd Cymru, ac yn herchenog un ■ o'r ffiims chwegnwyddol mwyaf yn y Dywysogaeth yxoedd hefyct yn .-irweiiiydd yn mhiitli Methodi.^tiaid CaJfii> aidd y dosba,rth, a ynàdiwÐdkPar darfu1 iddo gyf- rajiu mil o bur.au i gronfa ganmlwyddol yr enwad'.

Lie i rderbyn Swallgoflaid yn Ngogiedi Cymra. it Dydd SadiwiTi U^Tvytklai Mr Issard Davies.* dros bwyllgor oi Uynghor Arfon er traiod y cwestiwn o ddarpar adleilad i dderbyn gwa.Hgo&nd yn y sir hrno ar waban i'r adeilad Tli. Ninbych. Y pendcrfyniad y daethpwyd iddo*oedd fod dir- prwy-aeth yn cael ei hanfon i os-od yr achos i lawr o flaen DirpnvywyTr Gwargo-fiaeth, ac i gyllwyna adroddiad i gyfarfod nesal y Cynighor.

Cwpan America, v Yll IANCI \^I)T ENILL ETO.. Ddydd lau diweddaf y cymerodd yr ail redegfA b rhwng v "Columbia. (Americanaidd) a. "Sham- rock II." (Prydeinig), ac enillodd y bleserlong Americanaiad vOadben o ryw ychydig bach. Cymerodd y drydedd redqgfai, a'r olaf am y flwyddyn hon, Je ndydd Gwener, a. therfynodd, eto mewn budd'.igoliaeth i'r "Columbia.' Fe trys y gwpan yn America am flwyddyn arall. Yr eed/d, v drydedd ynxlrechfa yn nn ,a,rrtdrcho.g, y ddwy long mor gyfartxl i'w gilydd a oodld l<.sibl. Yn wir. fe groesoedd "ShaJ)1ruck OOn y daith ddau eiliad o flaen y "Colllmbia; r nJ gan ei fod yn ddealledig fod y llestr deinir i gaaiiatau tri-a-deugaim o eiliadau o flaefl i'r tt Americanaidd, dyfarnwyd y fuddugoliasth i'r oJai.

Dv/y Fly aed d o Syfel. SWM EIN (OOIJLEDION MEWN DYNION. Yory (dydd Meroher) bydd tnddwy flynedd union c'r pan aM'cxnodd Mr Kruiger y "oynyg olaf" i Brydain, sef ar y 9fed o Hydref, 1899, yr hyn a arweiniodd i'r riuyfel yn Ne Affrica. Yr ydyfli v/edi talu yn darud am y ddwy flyn- edd ù, ymladd. Yn ol myneigiad gyhoeddodd y Swyddf; Ryfel nos Sadwrn, holl nifer y mar- wolaa-thnu yn No Aiffrica o ddiechreu y rhy fel i ddiwedd y mis diweddaf oedd 17,4 o swyddogion a 16,648 o ddynion. Wrth yc;hwanegu y rhai aethant ar goll, y carchararion gymerwyd, a'r rhai anfonwyd ad- ref yn glaf a'r rhai fuont feirw neu a adawisant y s,qas.anaeth fel yn anghymwys, yr ydym yn Cael fod cyfanswOT y lleihiad yn ein oorphluoedd yn Ne Affrica cyrfhaeidd 22,289 o ddynion.

Anghydfod Chwarel y Penrhyn. CYFARFOD O'R STREICWYR. Cynhaliwyd (yfaxfod wythnosol arferol atreicwyr r Oiwarel y Penrhyn yn Neuadd y FaTclumd, Betkr. 6sda, nos- Sadwrn diweddaf, Mr Owen Griffith yu llywyddu. Mr D. R. Daniel, ysgrifenydd trefniadbl Undeb y Chwarelwyr, a. ddywedodd ei fod yn falch fod y dynion yn actio fel yr oeddynt, air ol wyth mis o sefyll al'an, o. byny yn ngwyneb y wrth- wynebydd (clywch, elywch). Drwg oedd ganddo am yryehy-dig: lithriadau o'r rhengoedd, serch mad oedd yn tifeithio ar y sefyllfa i ddim grad-da-u pwysig. Fe alleait gael eu ga.lw i fyned trwy dreialon Uymach, canys1 yr oedd) trimaefchaui mwy tanbaid yn eu haros er cerydd arnynt. A allent hwy eu. dal ? Oofyftai pobl1 paham nad aent at eu meistr unwaith eto. Yr oedd pob dyno&iad at yr oruehwyliaeth yn y gorplhenol wedi ei wyrdroi yn arwyad o w endid, gyda' r camlyniad i'r oruehwyl- iaeth fyned yn fwy cyndyn a ohymeryd1 i fyny f'jgwedd, fwy ainghymodol. Nid doetli fyddai gwneud, drosoddl eilwaith y caingymeriadau mewn barn wnatethpwyd o'r,blaen, hyd yn nodi er eu seiiio ar ddymuniad i sicrhau heddweh anrhydeddus Yr oeddynt hwy yn baxliaus a. pfbenderfynol wedi gwithod myned yn oil i'r chwared. i gael eu fcrin fel o'r blaen, ac yr oeddynt yn ymladdl ani en than- nibyniaetihi ac am chwareu teg. Eto yr oeddynt hwy yn bannl i ddychwelyd ddydd' Llun nesaf, cliiahiatuu y gwnaii yr oruehwyliaeth] rodldi gwaranfewydd y caniateid iddynt edrych ar oil eu Lawliau a cjatl iddynt y d-rinia^th a ddylent ei dlerbvn otldiar d'ufw^daw personau mewn safieoedd' cyfrifoi (dywe\ clywch). Mr rhonuib Hughes (Caeilwyngrydd) a ystyriai fod y stifcic wyr wedi bod vn rhy feddiai. yn y gprpheino-l, a bod y medda:wch hwnw wedi ei. gam- ddeongli. Nid oedd y siaradl glywid o gwmpas yn nghylch cyflogau mawr yn cael eu hesnill yn y chwuirol, a bod nifer mawr wedi myned i weithio, yn < nd fiolintb. Nid oedd yr un o'r streicr wyr wedi cychwefyd er diwrnod y fradwriaeth yn Mehefin, ac nidi oedd; yr j'straeon, hyn yu ddim ond abwyd i'w cainan.ain (cymerad-wyaeth). Mr W. Thomus ( l>iuic'ln) a. ddywedodd fod yinr ddygiad y rhai at-lhan/t i weithio yn myo».'d b annioddefol yn nghymydogaeth. rl regajth. Yr oedldynt. wedi vmyryd yn fynych ag. efe, or BU. ehymerodd ef er:oed, unrhyw ran mewn arddaaigos.- iadau o eiddo y dynion. Y peth diweddaf wnaed denu i'r chwarel oedid, on id., elent i mewn Tn aWl" na chaniateid' i'r hen weithv.yr. byth rldycii- "welyd yn ol. Erfyn isehvael' i'w arfer. ydoedd hwn- yna, ac er ei lod ef yn hen didyn.ni wnai ei deintio oddiar lwybr dyledswydd. < Anerchwyd y cyfarfod yn nesaf gaii Mr W. H. j Williams, yr hwn, yn mhiith. pethau eraill, a ddywedoidd fod yn rhaid iddynt sefyll hyd) y diwedd chwerw neu golli eu dynoliaeth., Nidi oedd) dim am dani ond ymiadd', a byddlai yn anniolchgarwcL gwrthuji i undeb wyr crefftwrpl" Lloegr 08 rhoddent hwy i anewn tra yn derbyn eu. cynorthwy. Nti fyddecriidd.yn<- gellwair gyda theimladau y gweit-h- wyr Seisnig. Y 11a. gofynoddl' Mc Williams pa. genadwri a gy toe rai efe i'w cymdieithioa yn Meheu- dir 9ymru. Ji. oeddynt am bairha-u y frwydr ai peidio? ((llefau uchel o "Ymladd yn mlaen"). Y na terfynodld y cyfarfod'.

Chwarel Coedmadog, Nantlle. AiCHOS 0 FLAEN, YR YNADON. Yn Llys Ynadol Oaemarfon. dydd Sadwrn, o flaen Mr G. V. Roberts ac vn ad on eraill, cafodd dau cltwarelwr, Jolm a Robert Henry R.dbf>1;tJij, yn gweithio yn .Clwvarel Lecihi Coed- Hiiadog, Na-ntlie, eu gwysio gan yr oruchwyl- am drotx.ddu Deddf$Chwarel au, 1894, esigeultuf-O' defnyddia y cysgod ddarparwyd i'r dynion ar Miser saethu^ Krlynid gan Mr R. Gordon Reverts (Meistri See a Gordon Ro b^rts), air ymdda ngesodd. Mr W, George (Meistri Lloyd George a Geci!g«) i ajnddiflfyn. Yn ol v gyfraith ac yft unol y. v riietlau lleol sydd wedi eu gosod i fyny yii BiJjtolb chwarel, ymddengys fod corn yn cael ei gsnu yn uohel cyn tanio fel rhybudd i'r dynion. y rhai ydynt i symud i Ie o ddyqgelwcdi w edi e, ddarpanl yn benodol ar eu cyfer; a'r cj 'huddfed Yliejlhyrlydiffynydd- ion otedd eu bod ytJa. rhyw ugain o ddyn- ion eraill, ,wedt .gnyrthod oymezyd y rhaigocihiel-- ¡ ladau hyn ar y lasf cyft-xl. Rheolydd y" chwarel (Mr Owen Hughes) a. ddywedad l iddo Etf, pan aeth i dop y chwazjel ar ol caniad y corn ar y diwrnod dan sylw, gan*- fod fad y djtffiynyddion ac amryw ddyniQll: aill wedi a,rQl8 yn y gwaelod yn lie rhedeg ifr cysgod a ddaiyareedd, i'r hwn y jgellid cyrhaedd trwy esgyn nifer o ysigolion (ladders).—Wnthi ei groesiholi yn rughylch anghyfadda&der y cjsgod hwn ac mor anihwylus ydoedd cael iddo, efe a. wadodd fod y dymon erioed .wedi cw,yno. wrtho ar y pwynt, ac yr oedd yn annrhasibl ad&iladji cysigod lie .gweithiai y dyniooi trwy fod y galeri yn rhy gul. Gweithiwr o'r enw John Hughes, yr awn oedd gyda'r dyiii'OHi eraill y dhwnoo dan sylw, a d'dywedodd mai yr achos iddjoit beidio1 defa- yddio yr ysgolion y diwrnoo hwnw oedd am nad oeddynt yn ystyried eu hunain. me.wn per- ygl.„ Eife a addefodd y bu ci"hlys«TOn pan elai yr ergydion alLan pan oedd ,efe (Yud haner y fiordd i fyny yr ysigolion. Mr Geiorge a ddadleuai n.ad oadki y cwt neu'r cysgod crybwylledig yn ateb y delsgxifiad o gysgod priodkd a osodwi allan yn rheolau y chwarel. Yr oedd y ebwiarel yn cael ei gweith- io yn ddau bwll, rhw jig pa rai y gwahenid gan ddain mawr o graoig ac os, ar amser fcanio mewn. un lie, y gwaredai. y dynion eu hunain trwy redeg i fyny yT ysgolion, yr oeddymt mewn gwirwnied l yn gocod eu hunain mewn mwy o berygl, tra, wttii arcs yn y gwaelod, yr oedd- ynt yn cael eu cysgodi gan y graig a wahanai rhyngddynt. Mewn trefn i gydymffurfla a'r rheolau daliai efe y dylid darpar cysgod ar y galeTi lie gweitbiai y dynion. Tynwyd y gwysdai yn ol mewn trefn i arol- ygydd y Llywodra-eth wneud yiftchwilts^ llawn i'r evfestwn,

A STUDIWCH fclCH IECHYD. m ■■■ > i^IWNA >■ X? •: Nt, ICH ASTUDIO CHWl. O* ydych am ddiogelu II rhaid f gael OWAED PUR ™ Y maehyn yn HANFODOL. Os nad yw eieh GWAED yn^gUR, y Inae eisfc holl Gyf^o- soddiad ^allan o drefn, ac yn agoratf i glefydau 1 ddyfod l fewn a arweiniant. i ganlyniadau dif rifol. c Y mae, o ganlyniad, yn (i'ibynu-yn hollol ar- nooh cnwi 08 ewyllysiwch gad w IECHYD CBYF EQNIOI. I fynu gweled fod y GWAE1) yn cael ei gadw yc Berffaith Rydd o bob Anihuredd. > Cofi^oh i y dylaa eich Iechyd gael eich ystyriaetfa flaenaf. oanys hebddo amddifedir bywyt o haktr ei fwya- • dferau, ac nis gellwch ymladd Brwj^rau dyd<Kd t oywyd gydAcr Iechyd amharus. xMEBDYt^ 1i\ ETH DMHRI8- lADWY Y ,i1i. IB/o0^I^^ a^Mm ^LANHANT L ###0 f Y OORPH 0 I BOB AM- G W ELLHANT BOEN PEN, DIFFYG TRAUL. BILIOUSNESS^^ GWYNT, AFU DRW7G. CORPH RWYMEDD* SCURVY," PENDDYvD, CLEFYD Y BRENIN, "ECZEMA,'r Y "BLAST," "ERYSI- PELAS," "SERVES" EGWAN, "FITS," EUON (RHEUMATISM), "PILES," POEN CEFli (LUMBASO), TARDDIANT AR, A CHJKEFYD* AU Y CROEN, ISELDER YSBRYD. Gan eier- hau Gweithrediad iachusol holl ranau mewnol y. Cyfansoddrad, Brashau a Chyfoethogi y Gwaed- a'i r Elfenau, a roddant FYWYD NEWYDD. IECHYD, NERTH-1 PEIBIWCH A DIODDEF YN HWY;, TREIWCH YN DDIOED. HUGHE S BLOOD ?1I;LS J*? gyfaddas ac.aa»inlir»h- ladwy i WYR A GWRAGEDDj MElBlOSP MBRCSED. **f Y maent yn Iachau ar ol i bob si>aij. f ethu. Mae y "Trade Mark. hwn, sef liuii y Galon, ar bob ■ • 'H Tiffir blweh. Heb hwn twyll y.dyw.. HEn OEDI ANFONWCH AM .FLWCHiO hughes blood pijljls GVerthir hwy gan yr holl Fferyllwvr a Gwerth- jwiyn "Patent Medicines" am Is 1 c, 2s.90; 4s 60, neu anfoner eu gwerth mewn i'r Gwneuthurwr JACOB HUGHES. "Manufactur- ing Chemist," Penarth, Carditf. Ar werth yn Amserica gan R. D. WILLIAMS. "CfabBuatj" Ply- mouth, Penn. GOMER'S B A. LMf I! ELI AT BOD CLWYFO' GOMER'S BALM a iMhSrS?lwyfsu. Ii>aed, ———— Clunian, Pet/, Gtcdaf; "Ery- &ipelas," Manau Llidiog a Digroenedd, GOniwydon Crawnllyd, Coesau Drwg. GOMER'S BAI M a iacha Froaaui a Phen Bronan ^i. T—Z—! Dolurus,. Pilte^" Traed ^nwysedig, Toriadau Allafl,. yn M!h*ium & Gwynebau Plant, Llygri-adau, a jjlosgmdtsu mhob rhan o'r Corph. GOMER'S BALM a iaciia Ddn-yW Toriadol, Llygaid ac Amrantau. Dolurus, Crafu, "Scurvy," Gwynegon, Cyioalau Poenu8, Chwyddiad, Tarwden,, Msdaethau, etc. Y mae GOMER'S BALM. yu. hyaodi afifeithiol bob math o Glefydau. allanol y, Oarphi. Rhoddeij. prawf arno. Ar werth gan bob "Chemist" a.gwerthroryr "Patchy Medicine am Is blwch, neu danfoner gwerth mewn "Stamps' a.t y Dj^-ganfjddwr JACOB HUGHES, MANUFACTURING CH^MI&i, PENARTI CARDIFF. 2l r-OA OOMMENCiy^. j trrrm. Hid: Gluide (259 pages), bm°r^nwr o 10 °Pen ^;Oigair :r6t to £ 3000-"—- HEAD Tobacconists* Outfitting Co CIGaRS^ IB6t:" Eusion-ruiad, Landon. Retail Everyy^bfcre. Established lf Ladies! Macintosh Coats & lZapes, Ladies' ShowerprcQt Coats in N ewes i Styles^ Gents' Macintoshes and Youths' & Exceptional lalue. Charles Jones, Cambrian limine ——- ,:8 GO R,. LIxANDUDNO. Lansdowne House School. Principals Misses MATTHEWS ani. STAN^dring, Aaøiøted by an Efficient Ssfeff of Reside and Oerti TftwJieri" n-nd Visitingf Mftstsws. P T«T sacc^stfully prepared, for the t, Cambridge R.A.M. and other Local -oxajiunationsk Adjoining the above in YORK,-ROAD new Pre- mises hav., been built for the LLANDIITiiljro KINDERGARTEN, TECHNICAL^ andi AitT SCHOOLS, and SWEDISH QYMNAS5UM. 9541- VIOLIN LESSONS. MISS REBKKAH CLAXTON Visits and Beceivea PUPII^ for VIOLIN LESSONS, als,s accept# Engagements for Concerts, at Homes, «tc.—Fof terms apply 2, Gay-terrace. Llandudno. 8981 »■wn—a——j—■—jp—————j» Argruphwyd a Chyhoeddwyd dros y "North Watef Chronicle" Company, Limited, gan Uayid Wu: liams, yn y "North Wales Chrtvuicle" a'r "GwaJ.¡a" Printing Works, Caxton House, High-street, Ban. gor, yn Mhlwyf Banpor, yn Sir Dydd Mawrth, Hydiref 8f4 1901,