Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

19 erthygl ar y dudalen hon

0 Ben y Garnedd. j

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

0 Ben y Garnedd. j plan "Sylwedydd."] Llawer hwyl goJais wrth edrych ar "Punch and Judy" show. Mae'r ddau gorphyn pren yn neidi yn prancio, yn dawnaio, ac yn cnocao penaai eu gilydd. er mawr ddifyrwch i'r edrychwyr lino, g end am y dyn sydd yn tynu y ? mae efe o'r golwc tu nol i'r "curtain. Efe s^d yn Uywio'r "show," ond y "cyrph pren" yn dawnsio ac yn creu difyrweh. ) Ai lwyfan Marchnad Bethesda. y mis jam "show"' yn cael ci chudw bob nos Sadwni. Yno' y mae'r "cyrph prell" yn dawnsio ac yn cnocio penau eu gilydd er mwMi difyrur edrychwyr; ond mae y dyn sydd yn tynu'r llinyuau ag sydd yn gwneud i'r "cvrph pren" brancio, y mae efe or gclwg, <u nol i'r "curtain:" yn Turf-square. Caernarfon. Yno y mae preswyifed Undeb Lkiafrif Chwarel- wyr Gogledd Cymru. Yno y Jll¡¡l"e'r "secrets." welir ond y show, er creu difyrweh yn Beth- esda. Y mat. yn ffaith dayddorol mai or Pencadlys- mai o Caernarfon—y daeth -ca.darnhad pendant i urir-ionedd pellebyr Mr James Macdonadil, ysgrifen- ydd y "London Trades Council." Yn y papyr- au Seisniig ddydd Llun, Gorplienaif 21ain, yr ymddangosodd y cadarnhad. Ymddangosodd yn y "Liverpool Mercury." y "Liverpool Courier," a.'1" "Liverpool Daily Post." Gan yr anwybydd- wyd cadarnhad pendant y goliebydd hwn o Caer- narfon yn yr holl bapyrau: CyiR.<reig, mae yn worth dodi ei gynwys yn y golofn hon. Yn mhlith peth:tu eraill dywed y gobebydd hwn o Gaernarfcn ar a.wdurdod dda "—• 1. FoG. rhyw sylfaen i'r hyn. a gyhoeddwyd gan Mr Jam Macdonald, mcr bell zig yr oedd a fyno yr Undebau Mawr ag d. 2. I gadeirydd ac ysgrifenydd yr Undebau ym- weled a Bethesda- dros; dri mis yn ol. ac iddynt liysbysu yr arweinwyr lleol— (a) Eu Iaod wedi eu cynorthwyo am ûhwe,' mis. (b) Nad oeddynt yn arfer cynorthwyo un- rhyw streic dros chwe' mis. t (c) Y bna«ent yn eu am dri mis yn ychwaneg. (d) Yn eu hanog i geisio agor ymdrafodaieth er mwyn dod a'r helynt i derfyniad. 3. Ychwanega y gobebydd fod y tri mis wcdi dod i ben. 4. Fod Pwyillgor yr LTivdebau wedi hed yn eitstedd yni Llundani y prydna^ai yr anfonodd Mr Macdonald y pe-llebyr. 5. Nad oedd gan Mr Macdonald uvvdurdod dros ddweyd fod y dynion wedi penderfynu dych- welyd at eu gwaitli. 6. Ond mae'n debyg nad oedd ond yn datgan teimlad v p-vvy'llgor, nad oedd dim araJl i'r dyaiou wneud ond dyehwelyd at eu gwoith. Dyna yn ryr a ddywedir gan y goliebydd o Gaer- xiarfon, ac y mat swn "awdurdo-d" drcs bob pe-th ? ddywed. Tylor bl-t'ntynaidd, o ddyn call, oedd Mr W. H. Williams yn dweyd oddiiar hryfan Marchnad Beth- esda '"Nas gw-yddent o ba le y cychwynodd yr ystori. A oedd efe yn fwy anwyboolL" na. rbyvrun MaIn? On.id oedd yr "Echo" wedi mynegu mai Mr James Macdcnald oedd wedi dwe-yd? Onid oedd yn dweoyd fod Mr Macdcnald yn ysgrifenydd y "London Trades Coonc.il Y Ac onid oedd yn ych-ivanegm fod 'Mr iMacdonald yn sicrliau liyny yn <J«wydd<igoi?" Ac do myn Mr W. H. WiMiams i bobl gredu "nas gu-yddent hwy o ba le y tardd- odd!" Y fath ddiitlweidwydd, A'r un dyddiau ei gj'd-ysgrifenj'dd yn anfon peliebyr a llythyr at ydyn. oddiwrtb yr hwn y tarddodd Ac eto nis gwyddent hwy o ba, le y tarddodd Nis gwyddent. ac yr oeddynt wooi I ysgrifenu ato eisoes-! "Tvryll," meddai Mr Hemy Jones. OnieU fuasai apelio y gair hrwnw at yr byn a ddywediir oddiar lwyfan y Farchmad? },{a,e.'r twyllo 'Vdd yn myned vu ailaen mor oleu a haul ganol dydd. oil Yr oeddys yn gwybod y buasui'r awdurdodall yn symud mer a mvnydd i gei»siio rhoi lliw gwell ar Dethau. Yr oedd yr ystori yn rliy "ddrygionus niweidiol" i w gadael heb ei chlytio. Ac erbyn iieddyw ma'r chvt wedi ei rod. Kylwer, ym- ddangosodd y pellebyr ar y 5ed o iOrphenaf. Ni ymddango-odd y clwt- hyd Gorphenai" 25ain. Yn inh/ n uifraia diwrnod Onid oedd hrvs? Ornid oedd y pellebyr yn "ddrygionus niweidiol?" Beth yw esibcmiad y distawrwydd o ugoiu diwrnod i wneud y clwt ? A beth yw esboniad Mr Macdonald? Dim mwy na, dim llai nag fod rhyw ohebydd mtwii ys+afell arall wedi ei glywed off yn s-iarad a chyfaill yn nghylch y mater, ac nad oedd ef wedi e awdur- dedi i ysgrifenu. Buaswn yn disgwyl gwell clwt na hwn ar 01 ugain diwrnod o amser. Mae Mr Macdonald yn dweyd fod ysi yn dew drwy Lundain. Yr .oedd eyfarfod o'r Undebau Mawr vito y diwrnod hWIlW, Yr oedd pawh ni dweyd drwy u gilydd. A'r unig wahan;iaeth rhyngddo ef ag eraill oedd, ei fod wedi eael ei ddal yn dweyd! Cymered y streicwyr gymaint a allant o gyg.Lir oddiwrth eshnniad mor gloff. Mae'n fwy na thebyg y 'C<El¡r e iboniad -etc, yn. fuMi. Efallai na. fydd raid aros am utrain diwrnod am hWllW. Awgrymai Mr W. H. WiMiam,^ "y posibHrwydd iddyret orfod ym- ladd y frwvdr heb arian'' y noron o'r blaen. Yr oedd pellebyr Mr Macdonald wedi ei gyhoeddi yr adeg bono. "Efal'laii y byddai raid iddynt fyned drwy fwy o inrbawsderau nag oeddynt eisoes wedi myned dnvyddynt." Digalon iawn. Nid oedd I son am giirtt,i(ii,. Neb yn meiddio enwi lytiddug- oliaeth." Angliofio fod "y wawr ar dori," tua mis RhasTTTr diwtddaf, "Mor sicr a bod Nefoedd mewn bod," etc., etc. Ond trown i'r Farchnad nos Sadwrn diweddaf. Yr oedd Mr Henry Jones wedi gadael eu koll "sums" yn v Gerlan. Nid oedd ganddo air bach o gwbl i'vr ddweyd. Ni fedrai hyd yn nod "ganmol y merchipd. Nid oedd Mr W. H. W illiam-s yno. neu ni s-onir am. dano. Am iM-r Daniel, y inae ei vmw<iliad;)u ef mor anainl ag ymweliad angel. Ond yr oedd vno bresrethwr, a Jiwnw wedi dod o Awstralia. Byi'dwn araetby gwr bwn oedd condemnio y rhai! (YN(id yn i^vrando arno. Nid oeddynt wedi rh-oddi iawn bris ar wirionedd." (Gresyn, syr na. frav,e'i«t vn cael gwell <siajnpl o'r llwyfan.) "Pabwyr o ddyn,ion" oeddynt. "Dynion" oeddynt "yn o-sv^rthu egwrddorion er mwyn cael bargen l»u contract." "Pvdredd" ;v "seboneiddiweh" cedd prrf nodwedd exi hanep. Wei, dyma gymer- iad 4Vith n ven^ -ariee Ihlid cofio *xnwy gwT hwn, ryw Barch J. J. 0,mi, Gerlan, gynt o Awstralia. Yn xnblith ser eraill siaradodd Mr W il-Ham Oliver, Mvnydd. Dvwedodd "Yr oedd eu teimiladaM yr ■un fath y diwTn<xl h-n-uw a,g\yr oAd-N-ntb y diwiu^a cyntaf y dadni:nt lllaTl o'r chwarel. Nos SadwTn cynt vr oedd Mr W. Thomas. Braich. wedi dweyd ""Yr o-dfl ef yn dd'gon hwyrfrydig i Adapl y chwarel sr ddechreu vr anghvdl'od. Gan bynyeu "teimlad- &a" oedd hod" rn hwyrfrydig" i ada,el y chwarel. Dywcd Mr Oliver fod eu teimladau yr un fath. Maddeued i mi am ofyn iddo ynte, pahaim y miie gan hyny a;lla.n. o'r chwarel? Llawer o ys-twr gadwyd y buasai'r Brenin yn ymvrvd yn belvnt y Penrhyn. Dangosawm yn y ffolofn lion, na. wnai, ac nas gallai v Brerun ymyryd mewn helynt o'r fath. Erbyn hyn dyma atebiad rhywun dros v tsrenin wedi dod i low. Ac y mae vn. cad a rub an pob trair a ddywedwyd vn. y gototn hon Dvwedir fod yn adrwg gan y Bremn f<xl anghvdfod rhwng Arplwydd Penrhyn "a rhai or IC, jJ; -u yn gweithio yn cbwa.rel. Alaer Bmnin fellv 'yn deal! nai oes ^gbydfcd^ rhwng Arclwvfld Penrbvn ond "a rhai o r dynion. Mae yn gw'vbod, gan hyny, fod "rhaa Sera dan a'u mei^tr. Ycbwanegoddyry^fen- vdd • "Y mae vn tennlo yn sicr y bydd I ohwi ddefl'll f-xl vn anmhosibl iddo ef vmyryd mewn mater o'r fa,+b." Dvt^. ddywedwyd yn y golofn •bon wvtlmosau yn ol. Yr oedd pawb yn gv^bod kynv. ond n-w vcbyd'g bawdd eu. twy'llo. An- mhonbl." Dyna ddigon bellach ar "Jack Lanfcar y O>rolliad.. » Godwin drom eafodd yr mwogion (Mri W. T. Parrv, E. R. Davies-, R. 0. Jones, a r Parcbedig lOeid'iog Robort.s) yn ngbyfarfod diwddaf v fVmir^it'e. Mvn y cyfea.ll ion PT^'S "7 «T^iKi<> rbc<> nifer'v plismyn sydd fod yn Betbesda. Sw on e «!vnt hV r> "•Vr" 11 W;r irwnstab1' ike KViiiad ambcdl i S^d am oi wybcldaeth ei ten yn anfcrthol ^tbilTut y mae pobl o Bwllheli ac Abeidaron yn gwybed am gyflwr Bethevda, a tajnt o blismjn svdd i fod yno? Onid y Prif-gwnstabl sydd mewa cysvlltiad Sw-yddogol parhaus a'r lie «ydd yn gwybod S? Ac eto myn ryw ddyrmud o anwyb<;dusron swnllvd i'r wbwl gredu mai yn eu penglogau hwy y mae holl wvbodaeth a holl ddoetbineb sir Gaer- nai-fon wedi e'i irrynhoii. Y maent. ere amser wedi gwneud Pwyllgor" HeddgeidwJidol Sir Gatrruirfon yn destyn gwawd gwlad gyfan. Mae pjiwb vn chwerthin fn braf am eu pen, ac yn gwekd mor fychan ac eiddil ydynt. J Yr unig betb sydd yn eu gallu i wneud yw swn- ian. Ac y mamt yn fei.triaid td y gwaitb nwnw. Oiid am eu galln i weithnedu— dim yw j cyJan -wm Ar ol v twrw a'r M«gardio, nis gaaknt wneud dim. Dango-wyd hyn unwaith yii rbagor iddynt vr wvtlmos ddiweddaf. A djwedodd Prif-gmutabl yn ddigon plaen wrthynt, gan na oeddynt vn meddu unrhy^ allu l v.-eitbrtdu, ma L'oreu po leiaf iddynt sia.rad fydaiu -gorfcu. Omd oen modd rheddi tre.n rhud iddynt ivned g j trilvdd i Timbuctoo' am vcbydig o hsx^edd. «u yn'fenditb i'r sir ga<*l seibiant oddiwrth eu baldmdd gwag. Hoff Wi; th Mr W. J- Pany yw pardduo v plis- mvn Fel v dywedodd Mr I^surd Daves wrtho yn v lie dvna oedd yn bvnod am dano ar y fame ynadol L vn y pw"vilg<vr bwnw. Qmenad rbagorol. Ac eto, nwy mer baixrd i redeg am blisman ar dos- b'irtb y mae y gwron hwn yn ^nrycb'oLi. Uu n ru»Vr p-ig yn rhedeg i cbwiho am blhsman me.vn munud am fod ryw vcbydig o hogia yn cbwerthin amci ben pan yr oedd yn Yr un hen gan o byd: "Rhaid i m gacl prthuth lon- yddweb.; ond ni waoth betb. ddigwydd i neb ara'll. Dy^a. yw hanesi y bobl hyn yn yr ardal hon. yi-un prvd, yr Wvf yn credu pe yr boll blis- mvn sydd wedi bod yma wedi cj-flawm eu dvledswyddau yn ddiofn o'r cyehwyn y buasa. y itwrw parhaus «ydd yma. wedi ei idltudio oddi yma ers llawer dydd. Efallai y dvlid gwneud yn hyfbys mai ditwdd yr holl si^rad -n y Pwyll^Kir Heddge-.dwadol^edd penderfynu gadael'i'r Prif-gwnstabl gadw jna Betli- esda, a'r cvlch gymaint o blispyn ag oedd efe ri bun VTl weled VH ai; "™Tirbpi.diol. Ocdwro drom i -er.Wogioii o Ocetmor. PwllheV., ac Aberdamn. Can' miln Imnau o iawn y ma", perchenogio^i gweithydd elo. v South yn ofyn odd kit Lntlei> y Mwiiwvr yn yr achos sydd yn cael ei gario yn mlaen ar hyn o biyd yn Llundain o flaen v Barnwr 'Bighain. Y mae yr achos yn debyg o barhau am amser maith. Nid rhyfedd oedd i Mr W. H. will- lumM awgrymu "y posibilrwydd iddynt ymlacld y fnvydr heb arian."

Oddiar Fwrdd y Stemar Bach.i

Advertising

PKNDEIIFYNIAI) onDHvRTH Y…

PENDEKFYNIAD. )

[No title]

[No title]

Streicwyr Bsthesda.

Eisteddfod Rehoboth, Llangadfan,

0 Ddyddcrdeb.i F^snaciW^r.…

Advertising

Advertising

Marwolaeth un o Weinidogicn…

Masnach Yd, yr Wythnos. -

-_-- -..-----Cynghor Dinesig…

Advertising

Cydbwyllgor Headgeidwadol…

N0DI0N O R DEHEUDIR.

Llys yr, Inadon, Ba..gor.…