Gwalia

0 Ben y Garnedd. Pian "Sylwedydd. "I Dwfnhau mae cln^gelwuh y yn feunydtliol. Y mae honi a .gwadu yn dilyn eu gilydd ar fath cyflymdra fel mae'n anhawcld i ddyn o ddeall twriaeth gyfFredin ganfod y ffordd trwy'r dyrysni. "Puzzle" anghyffredin ydyw'r C. NT fa-i. Dyddorol ydyw dal ar y dydd- iadau, cams yn eu goleuni y mae ymddyfciad I yssrrifenyddion a phrophwydi'r helynt yn an- esbomn lwy. a dweyd y lleiiaf. 1. AT y 9fed o Orphenaf y mae'r "Echo" yn cyhoeddi "telegram" fod Mr James Macdonald, ysarifenydd y London Trades' Council, wedi ei hysbysu vn swyddogol y drtvrnod hwnw fod y sitreiic ar ben. 2. Dranoeth, sef y lOfed, y mae r "Echo" yn. dal i a dweyd fod y "telegram o darddiad di- amheuol, sef "oddiwrth ysgrifenydd y London Trades' Council, yr hwn a hysbyswyd yn swydd- ogol, 3. Ar y 12fed, sef y Sadwrn dilyncl, cafwyd cytfarfod yn y farchnad, JT arweinwyr wrtih gwrs yn cwadu, ond diim gair ocldiwrHh Mr Macdonald. 4. Ar yr 21ain cyhoeddwyd esooniad ar y "telegram" yn y newydd iaduron iSerisnig, yn mha mi yr honid mai yr hyn oedd wi-th wraidd y "telegram" ydoedd bw-riad y Federations i atal eu cyframiadaii arianol, yn mhen ychydig amser, ac yn ol eu syniad hwy nid oedd i'r dynion ddim i'w wneu-u ond myned yn ol at eu I gwaith. 5. Ar v 25ain, sef yn mlren. un diwrnod ar bymtheig ar ol ymddangosiad y "telegram," welo Mr Daniel yn cyhceddi llybhyr, dyddiedig y 15fed! oddiwrth 'Mr Macdonald,, yn rhoddi matlh 0 esboniad ar y pellebyr. Yr hym a ym^ynygrai I' i bob clyn ysiyriol, yn iDgwyneh y cyffro, ie, a'r gobeithion hefyd, a enynodd y "telegram," yd- yw: Sut na fuasai llythyr Mr Macdonald, yr kwn a allesid ei gael ar draul stamp ceiniog, mewn 11 aw erbyn cyfarfod y farchnad ar y 12fed 1 I Ac silt, hefyd, er ei fod wedi ei dderbyn er yr 16eg, na ehyhoeddwyd ef hyd y 25ain, sef naw diwrnod a.r ol ei dderbyn ? A ydyw'r oediad dirgelaidd hwn yn gyscn ag arweimiad doeth a ,7- tiheiml-adwy ? Atebeid y neth allo o edmygwyr y prophwyd'i, ca-n: 11% y mae tuhwnt i amgyffred meidrolyn cyffredin. Dcniol hefyd ydyw esboniad Mr Macdonald Tmddengys fod llawer o bobl wedi clywed yn Llundain fod y streic droscdd, ac wedi myned at Mr Macdonald i ofyn a oedd gwirionedd yn y stori, i bob im o ba rai, yr atdlwdd nad oeidd yn .crwybod. ond eti fod o'r farn naid oedd yn vir. Ond yn yr awr giinio, wele gyfaill yn d'od i'w offis, ac yn gofyn yr un peth, sef a oedd ef wedii dvwed y stori fod y streic ar ben? "Do," meddai Mr Macdonald, "y mae llawer wedi gofyn yr un cwestiwn i mi." Ond yn an- ffodus yr ydoedd ar y foment hono "reportei yn diigwydd bod mewn ystafedl gerllaw, a bu yn ddiigon anfonedidigaidd i glusfcfeinio, ac wedi <1ywed geiriad Mr Macdonald, rhuthrodd yn djdiaittrc'g i anfon y "telegram" syfrdanol i'r u ö J "Eliho." Hen wag ydoedd y "reparter" hwn, ac ar ei ysgwyddau fe ymdden-gys mae yn rlmid rhoi y bai. Beth ydyw ei enw, tybed ? Mae yn rhaid fod Mr Macdonald yn gwybod. Ymholed Mr W. H. Williams ertnn y cyfarfod mawr i»esaf, a gadawed i ni wybod pwy ydyw'r gielyn. Kid oe.a bellach esgus dros ei amvybodaetb o ba le y daeth y "telegram." Oan nad ibeth am ei awdwr, nis galhvn m yn yr ardal lion ym- ei awdwr, nis gallwn m yn yr ardal hon ym- ysgwy 1 oddiwrth y syniaid fod rhaid fod "rhyw- ooth" o dano, a daw i'r golwg yn y man, ond i ¡ amynedd gael ei pherffaith waith. I Amsierol dawn ydoedd llythyr Arglwydd Pen- rhyn yn y "Manchester Guardian," dydd Llun diweddaf, oherwydd y mae'r annser yn rhedeg yn gyflym a chof dynion. yn fyr, ao hawdd yd- yw gwyrdroti yr hyn a ddywediir. Gellir madd- Etw i'r hen frawd o'r Mynydd, a ddyrchafwyd i'r areithfa ac a. gonodd ei ben, feallai, yn mhwys- igrwydd tybiedig ei safle. El.thr nid felly Mr W. H. Williams, yr hwn a ddylasai ofalu, am I ddyfynu geiriau Arghvydd Penrhfyn gyda chy- wirdeb manwl. Yr hyn a ddywedodd Arglwydd Penrhyn ydoedd fod "oynhyrfwyr yn myned oddiamgyloh y wlad i'w ddilorrui ef a'r dynion oedd yn gweithio, a fod y rhai hyn yn disgwyl cael eu deirbyn yn ol fel pe na.,bu-asai dim wedi cymeryd lie, a'u bod hwy y dyrbion mwyaf dii- niwed yn y byd." Aim. y rhai hyn y dywedodd ei arglwyddmeth y bydd yn rhaid iddynt, "cyn belled ,ag a fyno Chwarel y Penrhyn, gymeryd ol-steddau." Y mae y llythyr yn pwrslekfio hyn ac yn danigos fod Arglwydd Penrhyn yn ddiysgog yn ei oomlerfyniad o amddiffym eti hun ai weithwyr, fel y gellidi disgxyl gan foneddwr o'i safle, a'i anrhydedd ef. Kithr ar gorph y dynion sydd allan y mate ef, fel pawb ystyriol, yn teimlo eu bod wedi mi camarwain yn ddych- rynllyd a'u twyllo hefyd gan addewidion disail, ac yn wrthrycluau gwdr dosturi. Gwyr pawb nad oes gan,c,orph y dynion ddim iod o gydymdeiim- lad a'r athrod a'r celwydd cywilyddus a daenix ar hyd a lk.d y wlad am gymeriad perchenog y gjwaith, am y gweithwyr hefyd a rneolaw'r chwarel. Feallai fod amcan neillduol gan lef- arwyr y farchna/d ar areithwyr tieithiol yn Lloegr yn ceisio rhoddi pawb yn yr un ewch, ond m:¡¡e'r dynion yn gwelcid trwyr'r dyfais ac nid oes neb yn cael ei dvvyllo ond y llefarwyr. Y mae llythyr Arglwydd Penrhyn yn help i wneuthur y s-efyllfa yn eg.lur. Nid iOetS neb yn beio corph y gwéthwyr sydd ^11 an, ond am eu bod mor ffol a. chymeryd eu camarwain am gy- hyd o amser. < Ond mae argoelkm diamheuol fod adeg y deflFroad yn neehau; Clywais y dydd o'r blaen am frawd a fu am yopaild maith oddicartref yn gweitliio, yn gofyn, ar ei cidyichweliad gartraf, i un o'r Oomiti am ^ynorthiwy o'r Undeb, a'r ateb gafodd ma-i myned i ffwrdd i chwilio arm waith a ddylai. Atebodd y brawd. yn chwym foel yn hen ibryd i'r Ocxmiti fyned i chwilio aan waith, bellach, canys yr oeddynt wedi bod adref ar byd yr amser a dim o'tr liol hwynt ar ol agos i ddwy flynedd o Amser, ond ar dudalenaul y newvddiaduron, He y ceir addewidion afiriferl am ''fuddu.^oliaeth" a "rhywbeth y, tu ol i'r curtain." a'r "wawr yB tori," ac felly yn y blaen ond am ddim sylweddol nid oeddynt damaid nes i'r liaoi na phen gychwynodd yr hel- ynt. # » 1 Y Tnnf hyn yn wir bob gair, a gellir herio cryni-wth y prophwydi i'w wrthbrofL Ond, fel y dywedold Mr Young bythefnos yn ol "Clyn •"billed a fyno AJroglwyddPenrhyn a'r mater mae y streio drosodd ers dros flwyddyn." Eithr olicrw-ydd, ond cr "athaf y prophwydi. TTel y dywedodd y brawd, nid ces dim o'u hol hwy nt. ond yn ninystriad yr ardal. A all a2iywun yn rhywle wrthJbrofi'r glosodiad hwn? f Gwyr pawb ond ffyddloniaid y farchnad, y rhai ni fyna.nt wybod, nad oes dim y "tu ol i'r cur- tain," ac .ni fydd dim cVvaith. Y mae hen lestr Mr H. Jones yn gollwng dwr yn enbyd ac yn suddo'n gyflym, ac nid oes ond ychydig o benboetihiaid a dywalltai ddeijgTyn pe y dif- lanai y foru nesaf. Llawer o gynllunio tydd wedi bod o dro i dro pa fodd i derfynu streios ac anghydwelediadau crefftol. Hoff gynllun rhai ydyw cyflafaxeddiad gorfodol. Ond a barnu oddawrth New Zealand cpiliiifn anobe.ithiol ydyw hwn. Crybwyllodd cyfa.il! i mi y dydd o'r blaen gynllun newydd spon, sef fod i lyfrau yr Undebau ar gychwyn Ixelynt crefftol gael en trosglwvddo i ofal swydd- ogion gwladol, ac i'r holl dderbyniadau a'r tal- radau gael eu awneti,t-hur trwyddvnt hwv. ac i I swyddagion yr Undebau fel y gweitlnvyr fod o dan streic dal neu fyned heb dal o gwbl cyhyd ag y paro'r streic. Gynllun newydd a gwreidd- iol ydyw hwn, ond yn llawn cystal am. a wn i a "chyflafareddiad gorfodol." ByddaA ganddo olviaf un l'hnrwedd, sef gorfodi'r swyddioig,ion umdebol i zvd-dcliotidef gyda'r gweithwyr, ac o I dan yr anigylchiadaw 'hyny a.nhawdd fyddai credu y parai streic. yn hir. Fe ddywed yr hen ■air fod "Llawer scil i fyned a Wil i'w wely," a chan mai "d'w wely" y dylaii pob streic fyn'd, a hyny yn ddiymd,roi, feallai y byddai'r "soil" yma yn llawn in-or lwyddiaiius i gyrhaedd yr amcan dymunol. hwn a unrhyw "scill" arall. "No work, no pay." Am rai nÜsoodd bellach y mae Mr W. H. AN-i I i s ac eraill wedi bod yn "dweyd y drefn" wrtli y dynion am eu bod yn airos gartref, yn lie mynei i ffwrdd i chwilio am waith, a thmvy hyny yn pwyso ar (Ironfa-r Uncleb. Ond ym- ddengys mai ofer yw'r cwbl, ac fod yn ol un gohebydd "fwy o ddynion gartref yn siejgur ar hyn o bryd nag a fu ers deohreu'r helynt o'r blaen, a'u bod hwynt yn "parhau i gyj-hacdd LetLesJa yn ddydaiol. Oymered yr arweinwyr y tfeithiiau awgrymiadol hyn i'w hystyriaeth, cyn iddi fvmePl yn l'hy ddiweddar. Feallai y bydd i "Gole'r Ehad y South" weithio i'r gwrth- wyneb i'r hyn a ddisgwyliwyd, ac a fwriadwyd, ac y gofymr yn y man i areithwyr v farchnad _vr a phrotphwydi'r heljnt roddi cyfrifoa goruch- wyliaeth, ac esbonio patliam na wnaed ymdre'ch fisoedd os nad flynyddoedd yn ol i setlo'r mater fel ag y gwneir yn feunyddiol mewn anghyd- welcdiadau mewn manau eraill o'r deyrnas? Ni "phery'n haf o hyd" hyd yn nod i'r Oomiti bondigrybwyll a thrigolion Turf Square, Caer- narfon. Yn ngwyneb yr uchod pa fodd y gellir dweyd fod "pybyrwch a ffydd" yn parhau i nodweddu'r dyniion ,sydd allan ? Digrif iawn ydyw clywed rhai pobl yn sen h erf yd am "frwydr," a "brwy- dro, ac "y ml add," etc. Ehaki cael dau i ym- ladd. Ond, atolwg, yn mha le y ceir y ddau J'ma 1 Nid ydyw Arglwydd1 Penrhyn yn ym- ladd canys y "mae y strclic drosodd a'r ciliwarel yn agored, cyn belled a,g a fyno ef a'r buisnes. Nid ydyw ef yn ymladd, gan hyny, ac yn mha le maer "frwydr F" Gwir fod y iOomiti yn r-aclw Thai dynion rhag myned i weithio, ac y mae ofn yn cadw canoedd eraill. Ond, er hyny i gyd, maer chwarel yn agored a'r meistr yn foddlon a'r gweithwyr yn ddedwydd; ond nis gellir dweyd gydag unrhyw radd o gywirdeb fod yma "frwydro" ,o gwbl. Y mae r dyeithriaid a. ddygodd i'r ardal wedi d'od i ganfod hyn, ac i ddeall y gwirionedd am Arglwydd Penrhyn a'r chwarel. Gellir dweyd yn eofn nas gwiw son mwyaeh am "ormes" Arglwydd Penrhvn a "desolate Betihesda- etc., oddiar lwyfanaui Lloelgr. "Mawr ydyiv gwirion- edd, ac a orfydd," ac ar ol i'r Sais ddod i gan- fod gwir gyflwrpethau ni fydd rhyw kwer o groesaw wedi hyny i ledaenwyr oelwyddau. Eihwng yr ymwelwyr Seisnig ac eraill fe ddaw y gwirionedd i'r golwg, a y bai am y dinystr ar yr ysgwyddau pniodol. [Yr ydym wedi derbyn nifer o englynion oddi- wrth ohebydd a arwydda ei 4bun "Un o Ddar- llenwyr y 'Gwalia,' nAa chais. i'w gyru at ,y "%lwedydd." Or braidd y gellir cyihoeddi yr engly niibn hyd yn nod ple:d arwyddid hwynt ag enw priodol yir a.wdwr.-Gol. y "Gwali-a."]

BsthescU Possol. [At y Golygydd.J e, S:yr,-Llawer sydd wedi ei ysgTifenu i'r eyfoefolioll c-eimig a Chymraeg er cychwyniad yr anghydfod vn y chwarel er canmol a dyrchafu Bethesda fel lie crefyddol a moesol. iHawdd y ■gellir ei galw yn grefyddol, os with hyny y meddylir amldra ei chapelau a'r nifer mawr o hobl sy'n eu mynychu. Ond pa ddaioni rdyw hvny, heb fod lhyw arwyddion yn mywyd y bobl yn oangos: eu bod yn derbyn 11-es ac yn vmddwyn yn gyfatebol i hyny mewn mOEl- deb a moesgarwch? Dn'.g genym orfod dweyd fod v Bethestiaid yn llawer is mewn moesoldeb na nemawr i unrhyw dref arall sydd heb y inanteisioit mae hi yn ei feddu. Ma-e ei thrigolion, lawer o houynt, fel -Debaent wedi ymwerthu i gyflawni pob dry pi on i. Yn mha le y clywir iaith mor aflan a rheglyd ag a glywir yma. y dyddiau hyn, a hyny gan y rhai a elwir y rhyw deg, ac hefyd yn mha ardal y dychmy.gir ac y dywedir y fath anw'reddau noetit a ph^chadurus ag a gi-rwir yma.? Ond, o ran hyny, beth a dd:sgwylir tra y mae rliai sy n proffesu bod yn arweinwrr crefydd yn cael eu cyhuddo o'r UTirhvvr bet hod? Beth a olyga y rhai hyny o'r olygfa Vobr a difrifol a welwyd yr wythnos ddiwedda.f pan yn hebrwng corph marw yr hen wr diniwed, Mathew Jonefs, i'w ddaearu yn y gladdfa ? A ellir am eiliad feddwl fod y trigolon yn foesoi a moesgar pan yr oedd yn rhaid wrth wa^anaeth pump o heddjreidwaid i'r gymydogaeth He y cludwyd y corph marw o honi er cadw heddwch, a bu iddynt. ddilyn y cynhebrwug hyd nes y gorphenwyd gwieithrediadau yr angladdT am yr unig achos fodyr hen wr yn gweithio yn y chwarel? A oes paganiaid ar y ddaear a. ddangos.-ii y fath anmharch t-uag at eu eyd-ddynion? Ni chredaf fod. Yr wythnos o'r blaen yr oedd b-onedd- i'ges barchus ac offeiriad nid anenwog o'r gymydog- aeth hon yn ymuno mewn glan briodas yn Eglwys Glanogwen, pryd yr oedd yr eglwys o barch i'r ddau- ddyn i* euanc wedi ei gorlenwi a chynulleidfa barch- usj ond pan oedd y teulu priodawl yrt dyfod o'r glwys wedi gorphen v gwasanaeth cyfarfyddwyd hwy gan haid o'r dos-barth hwn, gan mwyaf o honynt, fel mae gvraethaf dw-eyd, yn ferched a, llawer o fomau gyda. phlant yn eu breichiau, v rhai a ddechreuasant floeddio,,a gvraeddi yn y mcdd mwyaf jsel, ga.n arfer iaith gywilyddus. Nid oes heddweh i'w gael i vxnbriodi, nac ychwaith i gladdu y marw. Os peth fel hyn yw crefyddoldeb a moesoldeb Beth- esda, "Gwared ni, Arglwydd daionus," rhag y fath both.—Ydwyf, etc., OYMRO GYMREIG. j

Gemau Ard^lydd Mon. CyhoeJda newyddiadur o Paris fod yr hedd- geidwaid wedi cymefryd i'r ddalfa un Arting- haba, brodor o Chili, yr hwn a addefodd ma.i efe a ladra.taodd emau Ardalydel Hon. Ceis- lodd wertliu un perl gwerfchfawr, ac wed i hyny eadwyd ef dan wylialwriaeth. Hysbysnvydd pelJach a ddywed i Orligada. a'i gwmni ddechreu eu gweithrediadau beth amser yn ol drwy gynyg adfer nifer o t'erlau yr ardal- ydd, gwerth 2000 am 400p. Talwyd y'r arian, a gwnaei penodiad arall, ar y dealltwriaeth fod Ortigada yn cy nyrchu perl mawr gweirtl) 11,000p. Yn y cyfamser eohebodd ysgrifenydd Ardalydd Mon a'r awdurdodau Ffrengig, a nos Lun, y foment, yr oedd yr hwn a ddaliai yr eiddo llaki- rad yn cyllwyno .dl'osodd y perl am 1320p, daeth tri oradd-ireisbwl yn mlaen a chymerasant ef a <diydymaii.h i'r ddalfa. Llwrddodd y trydydd i ddianc. Rhoddir yr hysbysrwydd hwn ar awxlurdod M. Cochefori, j:ei:aetir corph y cndl- K:' Idweis yn Mharis.

Y Twyllwr a'r Ba-nw. Yn MrawllvK Morganw.g. o flaen y Barnwr Riid ley. cyhuddwyd dyn ieuani: o'r enw John Prmce, o aml-wreiciaeth, ffuigiaeth. a ffuu- honialau. AJdefodd ei euoigrwydd. Yn ol v dvstiolaeth roddwyd i'r Llys yr oedd Prince hyd Awst, diweddaf yn byvv yn Barry Docks gyda'i Wi.ia.ig 2,"i ddau blentyn. Gafo^d waith ar ol hyny yn Pontlotyn i osod liypl>vslen.i i fyny, ac aet-h i letya gyda Mrs Edwards a'i mereh, yr non oedd yn ysgoifeistres yn y lliei. Ceisiodd ffrrfio carwriaet-h yind a, Miss Edwards, A honai ei fod i ddod i etifeddiaetuh werflifaAvT. Dv- wedai yn llJhdlah Jod y Barnwr Bigham yn ei gyn^hori itlriodi neu yr elai pobneth oddiwrtho. Trwy hir berswradio, a ffuL'honi, llwy-ddodd i gael sran Iis" E lwaifls ei briodi. Aeth a 220p arian Mrs Edwards oddiarni a'r ddaw crant o-edd hss E 'wa.ids wedi eu cynilo. Pan ddaethanl yn ol wedii y briodas, daeth gwraig Prince. i'r ■golwg. Yr oedd ef yn aixldel yr enw Ivor Ru- pert Meredith, ac yn byw vn lhwysgfawr. Am- fonwyd ef i am bum' mlyn- eld a,m ffug-honiadau, a phum' mlynedd am aml-wre.'ciaeth, y ddwy ddiolfiyd i gyd-red eg.

tra yr oedd rhai milwyr wrth v gwaith ol ffiwydro mwnfa yn ngwerrsyll Satoiy. Yersail- les, boreu dydd Ian, cymeicdd y ffrwydriad le yn n-ghynt nakg y disgwylid. Lladdwyd pump o benonau a niwaidiwyd amryw. Y mae yn debyg, y bydd y rhai ama,fwyd' yn ddeillion am on hoes. Yr oedd golwg ofnadwy ar gyrph y rhai a laddwyd. Chwythwyd pen un swydrlog yn glir oddiwrth ei gorph. irLVZAWATTKE COCOA. Home-made not. Foreign. M A ZAWA'lTEE COCOA- The Finest possible quality MAZA W A TTEE COCOA C.< Twice all far as others MAZAWATTEE coçOA. Home-made not Foreign. MAZAWATTEE COCOA. The Fineet possible quality MAZAWATTEE COCOA-Goe* Twice as far aa otuart

liasnachya yr Wythnos. Hynod o ans^fydlog ydyw yr hin wedi 1:od, ac ofnir am lawer o'r yd rhag iddo gael ei ddrygu gan y gwlawogydd. "tryniioir a'r gwynt-. ly oid i cryfion. Gall tymheredd isel y nos. heb law hyny, beri malldod rn. y meusyild gwenith ag y bu y 'caw,)dydd yn drymion a-jnynt.. Nid oes ond ychydig. os dim perygl yn yr oediad ar aeddftdu mewn gwirioneddy bydd y grawn yn. fwy tc byg 0 ynilenwi yn well nago dan. bc1,yd lau ffyraig yr hau.1 ar hyd y dydd., Gwna-eith yr hin afiywic-g o n i mawr i'r heiddian; ac nid ydyw y lotdrchiau, chwaith. wedi died'lef niwed. PyS a ffa,, bynag, ydynt i rysv ratldau; wed. i eu drygu. a gobeithiol) egwtin sydd erbyn hyn ail yr hoppyg, Y •cwrt-hwyneb yn hollo] ydyw yr hanes- am y gwraiddly^iau. Anfynych y gweiwyd h,wy erioed yn ad law yn well nag yn awr. Si orb ear fod y enwd gwenit.h Ffrengig yn cyr- haedd giyn lawer dros y cyfartaledd yn Llydaw, Noiniandy, Picarcly, Artois, ac yn no.st:arth yr "isle tie France" o amgylcii Paris, ond yn ddiffygiol ym Provence a Savoy, Bur- gundy, a Champagne. Y tiriogaetliau :g' v y eyfartalpcld vn Hawn ynddyn.t ydynt y a. r de-orlllewm. Cyfrttir y bydd cyfanswm y enwd yn 42.000,000 o chwaiteri, am fod y talaethau yn mlia rai y mae y c.rnyr-ch yn fwy na'r cyfartal- edd yn cynwys ystorfa (granary) yd y wlad, tra nad ydyw Proi ence a. SiM'oy yn cael Ailrycli- arnynt fel gwledydd pwysig aim godi gyvenith, ac vn Burgundy, nikl llysieufwyd, eithr gwin, ydyw '"crop" penaf y rhanbarth. Sid ydyw y rhyg cllv/aith yn Ffrn.in.gc. eleni. yn deljyg o fod, uiwchlaw y cyfart.al.edd end. cyfrifir y hnld y ceirch o bump i ddoeg y cant dros ben hyny. Am yr h; idd, dywc^ir mai afreolaidd iawn ydyw. Yn Huns-Hry y mae cynhaiiaf mawr o vvenith wedi ei skrhau a disgwylir mrwy nag arfer er- byn hyn yn Ngogledd yr Almaen, hefyd, a.c yn Bavaria, Saxony, a Silesia. Y gwenith newydd a ddygir i farchnadoedjii Bucha rest a Galatz a wrwyddant fod y cynyrch yn Rouniania. o ansawdd ragorol, ac eisoes sonir am anfon llwytlii llongam OOWllO i Lundain yn Medi am 29s y ohwarter. r Yn Rwssia r fod y cynyrch gryn lawer yn fwy eleni ?ia'r llynedd., end nad ydyw o'r ansawdd oreu. Yr achos o hyn, meddir, ydyw diry wiad yn y dull o amaethu. Yr ad ro<ld,iai lau Amefidcanaid d a rodd.ant, ar ddeall fod cnydau enfawr yn y talaethau sydd yn codi srw-enith g.auaf. Bydd y cynhauaf yn d;e.chreu yn Manitoba tua'r 15fed o Arw-st, a disgwylir y bydd yn fwy na'r un a paed erioed. Yn bit, mis Mai mc^r «nffafriol fel nae disgwylir ond cnwd yn prin,; gyrhaedd y cyfar- taledd cylfredin yno.

Dydd y Coroniad. Oymer Cforoniad ffua-fiol y Brenin Iorwerth VII. le ddydd Sadwrn ncsaf, y 9fefl cyfisol, yr Juvix ddiwinod a gedwir yn ddydd gwyl gyff- redinol.

Jill: FAWRHYDI YN CERDDED 0 GWMPAS. Dywed gwefreb o Cowes, dydd Mcrcher, fod y Eiieii;n yn alluog i gerdded yn ol ac yi; mlaen ar ddec ei bleserlonf heb unrhyw gynorthwy. Dywedir fod yr ymarferiad wedi gwneud daioni iddo. Adroddir fod yna gryn ansicrwydd yn ffynu yn Llundain pa, un a gymetr y Coroniad le ai: peidio ar y Qfed o Awst. Dywedai Iarll Din- lyxh, un o'r arglwyddi sydd yn gweini ar y Brenin, wrth siarad mewn ciniaw amaethyxhlol yn sir Warwick, em bod oil yn teimlo yn falch focl,ei Faivriiy,dI we-cl I cael caniatad i sefyll am y v. aun gyniai, ac nact oeaa ele yn gweled un- j ihyw resvvm pahani na byddai y Brenin yn ddigon cryf i fj-ned trwy seretmoni y Coroniad ar y 9'fed o Awrst. Ychydig o unrhyw ach F"renhinol t-ild pi Ngwyl y Coroniad; y tro nesaf. Ofnwyd, hefyd, mai nifer & Iran o bendefigion y deyrnas hon, 11 fyddai wedi aros i riian yn y sere- moni, am en bod yn trefnu i fyiiec-liw gwylian eiii hiiiiain. Ond, dywedir yn awr fod dylanwad wedi cael e'i ddwyn arnynt i aros yn y wlad hyd nes y byddo y rli,ialtw\h drosodd. D'aw y Tywysog Henry o I>r\v^ia drosodd eto i'r wyl iC'oroni chiriedig. Bydd amryw o deulu- oeJdBrenhinol Denniarc a Groeg, hefyd, yn bresenol, os nad un neu ddau, o'r epil Rwsiaidd. O^-nrychiolir y Galluoedd gan y llysgenhadon y tro nesaf, ac nid gan lysgenlhadaMhau arbenig. fel pe digwyddasai y Coroni yn ei amser pen- odedig. I

Dydd y Cororiad. Mae yr emynau canlynol, y rhai fwriedir .i'w canu mewn "Brigade Camp" ar Wastadedd Salisbury gan y 3rd V.B. Royal Welsh Fusi- liei'S, yn cael eu cyhoeddi fel rhai cyfaddas i'w canu yn y gwasanaethau Oyroreig yn yr holl eglwysi ar ddydd y Ooroniad. Gellir cael ad- argraphiad o honynt o Swyddfa y ''Gwalia" yn ol haner coron y cant. [Hawlyrif, ]

nlJln -Ll))bb g Qroroníab. ¡ Awst 9, 1902. RHAJv I. • Ti, Frenhin nef a daear lawr, 0 gwrando eirchion gw lad yn awr, I'w Brenhin a'i Biienhines hi Dy nefol nawdd byth'dyro Di. I'w Theyrn goronir yn dy Dy Rho wir ddoetbineb oddifry, Modd bo Llvwodraeth gadarn, gref, Drwy'i eang YmeTodraeth Ef. Gwrui'r Fodrwy roddir iddo'n awr, Fel arwydd o'j ymrwymiad mawr, Yn ernes maith gyd-ymfwynhad Dardd o briodaA Teyrn a'i W lad. Par fod ei hawddga.r liriod fwyn Yn maethu gle-idid gwlad a'i swyn— Yn gwa^gar tyner riniau clir I loywi'r Teulu drw)- y t:r. Par cod y ddau, yn eu holl ffyrdd, Fel Tad a Mam i'w deiliaid fyrdd— M-ewn serch cytun, yn gwlad, Yn batrwm i bob mam a thad. Bendithia'r deiliaid oil bob pryd A rhadau'r nef a da y byd— Eu lies a'u ilwydd mewn iechvd da Yn wastad iddynt caniata. KHAN II. Duw cadw'l' Brenhin ar ei daith A'i Briod i nvyddau ei waith, Gwna'i ddeiliaid oil yn ffyddlon gad— Yn deilwng fyth o'u Teyrn a.'u gwlad. Yn goron ar eu coron fad Rho iddynt goron cai-iad gwlad, A'u breinkd wisg a fo'n ad-liw, O'u buchedd loyw tra b'ont byw. Tra'i- aur wrth ddefod offrwm ef Ar allor sanctaidd cyntedd nef Gwna'i fron yn llawn o ddivyfol dan- Rhesyniol a berth cdon Ian. Bendithia'r eminiedig ben A gwlitb dy ras o uchder nen; A hir deyniased arnom ni Yn hawl yr hawl ga genyt ti. O'r ddau arwyddlun gluda'i sedd Par i'r Golomen lywio'r Cledd, A nefol rin j ruga redd rad Dynera lym Gytiawnder gwlad. Cyhoedder hedd drwy'r byd bob awr O uchder gorsedd Prvdain r awr t Modd delo dirif lwythau n lion I addef BRENHIN Brenhin'hon. Amen. ill. EMYS DIOLCH. Diolch iti, Arglwydd tirion, Am Ðy fawr drugaredd rad Eto'n arbed -ini'n raslon Fywyd anwyl Deyrn ein gwlad Diolch iti Wnelom bawb o galon bur. Gweiwyd drwy'i beryglus waeledd Pwy sydd gadam, pwy sydd wan Dysgodd byd fawr wers gwirionedu— Dyn a ddarpar, Dttw a ran Diolch iti Am yr addysg gwerthfawr hwn. Trwy ro'i'th fendith ar ymdrechion Ein meddygon uchel-fri Ti symudaist bryder Prydain, Ac o'i hofnau dygaist hi: Diolch iti Am y waredigaeth hon. Am arbediad bywyd Iorwerth Gwreng a bonedd trwy'r boll fyd Sy'n cyd-ddyrchu diolch-aberth Iti'n lor, a llawen fryd:- Diolch befyd Wnelo yntau tra bo byw. Rheithordy Aber. GWYNEDD.

Cwymp Arall o Ben y Gogarth. Yn Lland-t,,d no, dydd Llun. cynhaliodd Mr A. Bodvel Roberts (is-grwner) drengholiad ar gorph George Theodore Bull, baehgenyn deng mlwydd oed, mab Mr a Mrs G. F. Bull, Small Hieath, Birminghjasm. Yr oedd y baefhgen a'i rierli yn treulio eu gwyliiau yn y dref, a nos Lun cafodd ganiatad ei i, fymed i'r Owm Dedwydd, ar ochr y Gogarth, i fwynhau ei hun. Tra yno ynngyipiod d i gopa craiig uchel, o'r hwn le y syrthioid i'r Marine Driye—ewymp o gant a haner o droedfeddi. Cludwyd ef i'r clafdy, yn yr hwn Ie, y bu fai-w y-n mhen peth amser ar ol hyny. Dychwelwyd rheithfarn o "Farwol- aeftih ddamweiniol," a phasiodd y rheithwyrr bletidlais q gydymdeimlad a'r rhrieni.

Tra yr oedd y Pab Julius wrth ei giniaw, cy- feiriodd at baun oedd ar y bwrdd, gan ddyweyd. —"Oedwch v paun yna i mi, erbyn swper beno, yr wyf ya bwriadu swpera .vnyr arid, gan fy modyn disawyl cwmni." Pan ddaeth acrnser swpe-r, nid ccdd y pann wedi,eil ddodi ar y bwrdd gan hynv, darfu i'r pab, yn olei arfer, fyned i gynddareld erchyll. T'n o'i gardiinal- iaid, yr hwn oedd yn edstedd ger Ilaw4 a. ddy- munodd aano beidio gadael i beth mor ddibwys ei gj-nhyrfu gymaint. meddai y pab, "os oedd Duw N-n d(liy.Ilawn wrth ein rhieaii cyntaf am fwyta. afal—byd nes iddo en bwrw hwy allan o Baradwys—paham na.-v gallaf fi, ei ficer yma ar y ddaear, fod yn ddigllawn yngliylch paun, gan fod paun yn beth cymaant I xawy pwysip- narr afal.

j Arddangosfa Arddwrol, etc., yn Bcnt- } newyod. YR YMGAIS GYNTAF. j Dydd Siidwrn gwnaed yr ymgais gyntaf yn Boiil- newydd, ger Caernarfon, 1 gynal aradangosfa, oeffyl- au; own, a nwyddau gardd.vrol; ond, yn anffodu, tTodtl y dywydd aiian yn uynod anffafriol ac ys-tomms, y fath fel y chwythwyd i lawr ra.i o'r pabelli y noson flaenorol, vr hyn a ymyrodd yn ddi- itilol gyda r trefniadau. Fei arddangosfa gyntaf, yr oedd yr "entries" yn hynod o foddhaol. o ran ansawdd yn gy.'tul a rhifedi. Y llywydd oedd Mr a. w ynne Williams (Bodwyn) a'r is-lywyddion. Mr H. Lloyd Carter, Dr. Lloyd Roberts, a Mr W L!oyd Griffith. Fel eadeirydd y p>vy!lgor gweiih- rtd-edd Mr J. J. Williams (The Maluters), a. Mr Owpii Jones (Wern) fel is-gadeirydd. a trysorydd oedd Mr R. H. Jones (Pia." Llaidaarlan) tra. gor- phwysai'r dyled^wyddau ysgrifenyddol ar ysgwydd- au y Mcistri Jones Brother. Tyddyn Du. Y bcirniaid oeddynt: Cetfylau Mr Thomas Jones, Fferm Blaendyffryn,Llandyssil, a Mr Maurice E. Jones, V-cel Ferry Stores, sir Fon. Pedoli cCffyJalèl Mr Thomas Jones, gof, D.vyran. Gwartheg Mr O. Lloyd Davie*, Fferm Gartref, Pare Giyidlifon, Caernarfon, a, Mr Wilfred <S>hall- cross, Wyddgmg. Defaid a. moeh Mr Joseph Roberts. Bmiffynon, Niwbwrch, Mon, a Mr Owen Edmunds, Glan'rafon, Rhyd-ddu. Garddwriaetli: Mr Eva.n Wdliams, gerddi y Sportsm.ui Hotel, Caernarfon, a Mr T. Hughes, Dinorwic-street, Caer- narfon. Fferm-gynyrchion: Mr John Jones, Plas L'lanfaglan, Caernarfon. Ymenyri.: Mrs \Vy;uw Williams, Bodwyn, Caernarfon, a Mrs Norman Davies, Cwellyn, Caernarion. Me!: Mr uvim Evans, Glanafon Hen, Clynnog, a Mr John Thomas Penybryn. Caernarfon. Cwn, ednod, colomeiKid, cawdl-,ldar, a chat hod Mr George Rosser, Castellnedd. Mabolgampau Y Llywydd a'r Isdywyddion. Gwnaed y dyiarniadau fel y canlyn :— HOiRSES." Foal; 1. John Parry, Tyddyn Whbfeln. C;k'- athruw 2, John Griffith, Bryn, Carnarvon: 3, George Owen, Ty Uchaf, Llanfaglan. l-lelding or mare, shown in harness (as a turnout) 1, Henry Parry,. Glan'rafon, Pontrug; 2, W. Lloyd Griffith, Caecristo, Carnar-von. Gelding or maxe, not under 14 hands and not over 15-2, shown under saddle 1, W. Lloyd Griffith; 2, A. W. W. Williams, Bod- wyn 6 Robert Owen, surgeon, Bodnant, Peny- groes. Gelding or mare, not under 13 and not over 14 hands 1, J. Pritchard, Haulfre, Carnarvon; 2, T. R. Jones, Tro.-glwyn, Carmel, Groeslon 3, Mrs Uvsilla Edwa.rdb, 7, nowdon-street, Peny- groes. Colt cr filly, two years old, suitable for I saddle or harness 1, Mrs E. OW-6h, Plas. iJan- wnda 2, J. Jones, Ty Uwyn, Glan'rafon, N. ae-n- I fawr; 3. E. J. Evans, Maesincla, Carnarvon. Team for agricultural purposes, the property of a. bona- fide tenant farmer: 1, Roberts, Tymawr, Llan- ddeiniolen; 2, Mrs E. Owen; 3, Henry Parry. Colt or filly, two year old, for agricultural pur- poses 1, Owen Jones, Oarloda, Llandvrrog; R. Jones, Dinas Farm, Bontnewydd; 3, Owen Jones, Uwredoa: Uchaf, Waenfawr. Colt or filly, one year old, for agricultural purposes: John Wil- liams, FÚIJ-o, Ldanlaglan. Tradesman's turnout.: 1. Henry Parry, Glan'rafon, Pontrug 2, Mrs C. Fisher, 11, Balaclava-road, Carnarvon. Mountain pony. rough untrained, not exceeding 11 hands: 1, J. B. Parkier, Pool-street, Carnarvon L, \T. Parry, Glan'rafon Bach, Caeaibraw; 3, Thomas Hughes, Penyclawdd. Fourcrosses. Shoeing of a heavy horse: 1. R. Roberts, Smithy. Caeathsraw; 2. Robert Williams, blacksmux». Waenfawr. Shoe- ing of a light horse 1, William Owen, Smithy, Llanfaglan 2, R. Roberts. cattu- Special prize R. W. Pritchard, Coedmarion. Carnarvon. Calf under nine months old 1, R. W. Pritchard; 2, H. W. Roberts, Cefn Ooeh, Lla'idinoTwig. Heifer, under 2 years oiO, I in calf or in milk 1, George Owen, Ty Dehaf, Llanfagbm 2. John Parry, Tyddyn Whii-kin, Cae- athraw. He'fer, under 18 months old 1. R. W. Pritchard, Coedmarion. Camarvon: 2, Oweii Owen. j Aden, idanddeiniolen. Corv in calf or in mim, the property of a bona-fide farmer farming not more than 15 acre»: 1, *0wen Jones, Mount Pleasant Hotel. Llanwnda 2, John Jones, Tyddyn Cloch- ydd, Caeathraw. Cow in calf or in milk 1, Henry Parry, (}la,u'rafon, Pontrug; 2, R. W. P rite hard. Bull, any breed, any ago: R. W. Pritchard. Bull, under 18 months old, any breed V W. Pritchard; 2, Jolin Griffith, Bryn, Carnarvon. Bull, under twelve months old, any breed 1, R. W. Pritchard: 2, John Jones, Plas Llanfaglan. Mountain ram 1 and 2. R. W. Pritchard. Three mountain ewes: 1 and 2, R. W. Pritchard. Ram, large breed 1, Master R. Jones, Dinas 1 arm, Bontnewydd; 2. Henry Parry, Glan'rafon, Vont rug. Three larrre sheep,. Wiltshire, Shropshire, Southdown 1, W. M Roberts, Rhosdican, Carnar- von; 2, R. Davie?, Pant Farm, Carnarvon. How, middle breed 1, H. Jones, Brynbeddau, Bont- newydd 3, Mrs J. W. Jones, Plasbryn, liont- newydd. HORTICULTURAL SECTION. (Open to Cottagers.) Fern, any variety: 1, Miss Polly Pritchard, Tyddyn Uchaf, Bontnewydd 2, John Williams, 1, Libanus-terrace, Bontnewydd. kuschlit. double or single 1, Miss Ann Williams, Tanybont, rktnt- newydd 2. Mrs Parry, Inys, Bontnewydd 3. Mrs Ellen Jones, Ynys, Bontnewydd. Gerauium, single or double 1, Miss Williams, Butchers' Arms, Bontnewydd 2. Miss Ellen Jones, Mount Pleasant Hotel, Llanwnda. Begonia Rex: 1, Miss Polly Pritchard, Tyddvn Ueha. i BontnewJ-dd; 2, Mrs Robert Parry, Glmib--uno Lodge, Bontnewydd. Begonia Tuberous 1, Mrs Polly Pritchard, Tyddyn Uchaf, Bontnewydd. Petunia: 1 and 2, Mrs Capt. Roberts, Beuno terrace, Bontnewydd. One specimen plant of any variety, in or out of bloom 2, Mrs Williams, Tyddyn Uwydyn, near Carnarvon. CUT FLOWERS. Six pansies in six distinct colours 1, Mr Owen Grey, Bryngwna Uchaf, Gaeathraw. Six stocks in three distinct colours, heads as grown 1, Miss Polly Pritchard, Tyddyn Vchaf, Bontnewydd. Bouquet of garden flowers 2, Polly Pritchard, Tvddyn Uchaf. Bontnewydd. Bouquet of wild flowers: 1. Nellie Roberts, Ynys Wen, Llan- j>eris 2, Miss Maggie Ellen, Owen, Beach Cottage, North IHad. Carnarvon; 3, Master Tommy Pritcliard, Rliosbach, Bontnewydd. Fruit —Gooseberrise: 1, Robert M. Jones, Pen- tre' Uchaf, Bontnewydd; 2, Miss J. Millward, Pentn." Uclia; Rontnewyad; 3, Owen Grey, Bryn- gwna. Uchaf, Cacathraw. Tomatoes: 1, Messrs Pritchard and Pritchard, Llanrug. toeans: 1, Thomas Morris, Glanrhyd Villas, Lbnwnda; 2, J. W. Williams, ) 3, Bryngwyn-terrace, Llanrug. Cabbage, wmte I 1, Robert M. Jones. Pentre' Uchaf. Bontnewydd. Cucumbers 1, Owen Jones, Mount Pleasant Hotel, Llanwnda: 2, J. J. Williams, The Maltsters, bont- newydd. Turnips, white or yellow: 1. John CKven, Beach Cottage, North-road, Carnarvon. Carrots 1, Owen Jones, Mount Pleasant Hotel, Llanwnda. Beetroot.: 1. William Owen, The Smithy, Llanfag- lan 2, Owen Grey, Bryngwna, Caeathraw. Peas 1, Owen Jones, M-ount, Pleasant Hotel, Llanwnda 2, Tbos. Morris, Glanrhyd Villas, Llanwnda, Lettuce (cos) 1, Thomas Peter Iltomito, Penybryn, Penmaentoawr; 2, Messrs Pritchard and Pritchard, Llanrug. Lettuce (cabbage) 1, Messrs Pritchard and Pritchard, Llanrug; 2, Thomas Peter Thoma^. Penybiyn, Penmaenmawr. thiions. autumn sown 1. Thomap Peter Thomas, Penybryn, Penmaen- mawr 2, Thomas Cordlner, Ca Eithin, Llanfag- lati. Oiii spring sown.: 2, John Owen, Beach Cottage. North-road. Carnarvon. Eschallots.: 1, Owen Jones. Mount Pleasant Hotel. Llanwnda 2, R. Evans, junr.. Dolpandy, Bontnewydd. Vege- table marrow, white or green 1. Thomas Cordiner, Oe Edthin, Llanfaglan. Rhubarb 1, John Owen, Beach Cottage, North-road, Carnarvon; 2, R. Evans, junr., Dolpandy, Bontnewydd. Potatoes, kidney, white: 1, I()w.u Jones, Mount Pleasant Hotel, Llanwhda: 2, Owen Grey. Bryngwna Uchaf, Caeathraw. Potatoes, round, white: 1, Edward Fouikes, Ty Caeathraw; 2, Thomas Jones, Erw. Caeathraw. Collection of potatoes, three • f each variety 1. Robert William*, l^entre' Uchaf, Hnntnewvdd: 2. Owen Jqlics. Mount Pleasant "Hotel, Llanwnda. Collection of vegetables in six varieties: 1, J. J. Williams, The Maltsters, iiont- rw-.vydd 2, Thomas Cordiner, Cae Eithin, Llanfag- lan. GARDEN COMPETITIONS. Open to cottagers residing within one mile of Bontnewydd Bridge.—For the neatest and best laid- out flower garden 1, R. Evans tjun.), Dolypandy, Bontnewydd 2, Thomas Jones, 2, Libanus-terrace, Bontnewydd: 3. Thomas Morris. 2, Glan'rbyd Villas, Llanwnda. Neatest and be^t cropped kitchen garden 1, Robert M. Jones. Pentre' Uchaf, Bontnewydd 2, John Wallianvs, 'Butchers' Arms, do. 3, Owen Jones, Fron Oleu, do. Open to farmers. Best, collection of twelve roots 1, Griffith Roberts, Tai Owynion, Llandwrog; 2, Mrs J. W. Plasybryn, Bontnewydd; 3, Henry Roberts, Caeniajn. Waenfawr. Best collection of farm, produce: 1, Henry Parry, Glan'rafon, Pont- rug. Butter d,ion.3 Ibs. fresh batter (old method) 1, Miss Kate Jones, Ty CerVg. Llanfaglan 2, Milts J. M. Owen. Aden, Llanddeiniolen; 3, Mrs Mary Jones, Ty'ngadfan, Rhostryfan, T, Hr'Tjey'~Pest flection of honey 1. YV. oones, Bnthdir, Rhosgadfan 2. Morris Hughes. 1, Eifioir- teriace, lalj .^urn 3, Thomas Elks, BiTtimadoir, laiysani. DOG SECTION. Collie dog, rough-coated 1st and special Mrs J. Join's, Phiis-ybryn. licmtnewydd 2, Mi.-s ivthet Jukmgton, Km-sal, iii;ar Mostyu 3, Mr William W. I Priüe, Catnewydd, Llanrug. Ct<lI¡. bitch r(Righ- ooated 1. Mr J. O. Williams, Gvetra, Bangor: 'A, Mr Huh Williams. Brynbeddau. Waenfawr; 3. M G. T. Griffith, secretary Llanrug Show. Coiiit- do or bi.tx h, h-couted 1. Mr Roberts Prmlyii (Jwniyglo 2. Mr T. J. Williams, 23, James.-stree.f, 13angori; 3, Mr Enb Williams, Brynbeddau. a'n. fawT. Colhe puppy, smcoth or rough, under twelwa months old 1. Mr v\ illianx Price, Caenewvdd, Ilanrug: 2, Mr Hugh T. Williams, Blaenyddof Cottage, Llanberxs. Welsh terrier, dog, or bitch, EificlI, Penygroes. puppy, ,-iuooth. unriei* six months old: Mi H. T. \ViiH;inu?, Blaenycuiul Cottar, Llajiberis. Welsh terrior, dog or propel ty of a. bona-fide workingnKui residing in near (Xirnarvo-n.: 1, Mr William Thomas. Bijig, Lla,id>er;s_; 2. Mi Thomas Jones, 28, Pool-lane, (àr- narvon 3, Mr 1 Joiick. Q>llie, rough or smooth, the property of a bona-fide farmer residing in the Counts". 01 Carnarvon 1. Mr -t, Pert- Cwinvglp. Welsh terrier: 1. Miss Annie E. Savage. Brynafon, Bangor; 2, Mr Thomas Parsons^ t-.ag.e tiou^e, iVi,;iciiyailIeth 3. Mr Thomas ,J(}m! 28, Pool-lane, Carnarvon. Fox terrkr. n»i:<rh «»r smooth 1, Mr W. Own. Bod Lynas, Glanadda, Bangor: 2. Mr F. F. Moms, Gross Keys iiotel, Blaenau Festiniog 3. Mr A. •. V*. S. Wilbam-s, Bryn- aerau. Clynnog. Wol: li terrier, -piTppy: 1. Mr i homa.s Parsons, Eagle House, Mocbynlkth; 2, Mr 1 ho mas Jones. 28, Pool-lane, Carnarvon 5, Mr Arthur E. Broome. 31. 'Hendr&strcet. Carnarvon. Any otlJ., r variety not before meii't-ioned, uti,-er 251bs. J. Mr John Thoma, dog and poultry breeder. Lianfairfechan 2. Mrs G. A. Keene. '1 h" Cottage. Moid 3. Mr W. J. Pritchard, Globe Inn, Camarnm. Any other variety not hefo mentioned, .over* 25 lbs. 1, Mr W. J. Evans, jeweller,. lVaeti<!U F-stiipog; 2, Mr Thomas Wil- biims, T- r.ycood, (iarn. Dolbenmaen 3, Mr D., R. E-vans, I.lys lKu\i. Portmadoc. POULTRY SECriON. Bantam. ;n;y vai,ety: 1 and 2, Mes'rs Priichftid and Priehard, Llanrug; 3, Mr Evan M. Hughes, I. Eivion-terrace, Talysam. Plymouth Rock: 1 and 2, Messrs Priehard and Pilchard, Llanrug; 3. Mr- Robert R. Williams. Penybont, Bont-newydd. Game, any variety: 1. Mr John Thomas, Llanfair- feehan 2. Mr J. A. Harker, HighfieJd Park. Rhyl; 3. Mr William Divies, 7, Mount-t< rrace, FwllhptT. Han-burgh. any variety 1, Mr William Llewelyn, Graig L;vyl1, Din our c; 2, Mr William O.'Hughes, Old Brvn Adda. Vaynol Park. Baogor; 3, Mr W il- liam Llewelyn, Graig Jiwvd, Dinorwic. Leglw), any variety 1. Mr 0. Lloyd Davies, Pen'railt Villa, (iroesion 2. Mr Henrv H Jones, Llwvn Derw, l alysarn 3, Mr Evan Llovd, Pantyrlffq']. Wa' n- fawr. .Minorca or Spanish, any variety; 1, Mr Robert J. Jones, C.-ad-aTi Isaf, Rtaosgadtan 2, Mr Owen Jcmes. Mount Pleasant Hotel, Llanwnda.; 3, Messrs Roberts and Thomas, Brynafon, Cwmyglo. Wyandot-tes. any variety: 1, Messrs Priehard' an^ Priehard. Llanrug; 2 and 3, Mr O. Lloyd Davie*, Pen'rallt Villa, Groeslou. thp'ngton. any variety 1 and special. Mr Llewelyn Roberts, 6, Pen'ior?w.i- road. Llangefni: 2. Mr E. H. Roberts, Gwyddfor, Penygixjfs 3, Mrs H. S. Gough, Oaerhun, Talycafn. Couple of spring chickens 1, Mrs A. E. Rowlands, Pob ce Station. Llandulas z. Mr E. R, Roberts, Gwyddfor. PdîygWf"; 3. Messrs Priehard "nit Priehard, Llaan-ug. Gmple of dressed poultry: 2, Miss Annie M. Jones, Ty Gwyft, Gian'rafonf Waen- fawr 2, Mrs S.E. Williams, Pool-street," Carnar- von 3. Mr Lambert, 13, Bangor-strect, Larnarvon. PIGEONS. Fantails: 1,"3. and special, Mr Fred Milliard, L. Gambier-termce, Garth. Bangor; 2, Mr Robert "il- l:ams. 33. Upper G-arth-Voad. Bangor. Homers, an\r variety 1 and 3. Messrs Jones and Williams, North Pen'rallt. Carnarvon 2. Mr Wiibam Davies. 7, Mount-terrace. Pwllheli. Jacobins 1, Mr Wil- liam M. Parry. 31. Beach-road. Pc,,r' Ie; 2 and 3. Mr J. D. Edwards, 8. Mount Pleasant-square-. Carnarvon. Long face tumblers 1 and 2. Mr Owen Williams, Rose Hill. Carnarvon; 3, Mr Tommy Markham. North Pen'rallt. Carnarvon. -Short .f::lre tumblers: 1 and 2. Mr Owen Wiiiiiams, Rose Hill, Carnarvon 3. Mr J. A. Harker. H chfield' Park, Rhyl. Any other var ety 1, Mr R-ees Wnlian* Hughes. Glynafon. Rhosa-adfan: 2, Messrs Jones and Williams. 39, North "Pen'rallt. Cfemai-von 3.- Mr T. F. Morris. Gross Keys Hotel B lac naw- Festiniog. CAGE BiitD b^XTHON. Norwich, clear yellow or buff 1 and 3, Mr W. D. illiaois C-fcf Anna. Rhostryfan 2, Mr E. D. Owen. Bron Mena;, Carmel, Groeslon. Norwich, ticked, marked, or variegated 1 and 2. Mr V\. D. Williams. Co-d Anna. Rhcstrv^n 3. Ur Robert Tones, Olive Branch, St. Da.vid's-rood, (hrnarvMb Canary, any other variety 1 and special. Air H: H. Will'ams, Coedana, Rh()--trvan; 2 aaid 3. Messrs L Roberts and lTiomas, Brynafon, vAvmvirlo. First featlier, any variety 1. Mr David Thonuvs, 2. Sand- street. Pwlthell 2, Mr E D. OwMt, Bron Menar, Carmel, Groes,lon 3. Mr i.obert Joties. Jlliv& Branch. St. C-i.r-ti,)rvoTt. British gold- finch 1 and 3. Mr Thomas Owens. 10, Margaret- street. Carnarvon 2. Mr Robert Jackson. 16. Mount- Pleasant-square, Carnarvon. CATS. Best cat 1. Dr. Mills Roberts, Lbuberis 2, Mr John Lewis. Penygijfach, Lhnhri; 3, Mr Robert Williams, Gladst one House, Penygrocs. ATHLETIC SPIRTS. Cliief event.—T~wo m:IcR b'evele race, open to- North Wales, for silver cup: *1, Mr t. 1). Wil- urvnteg. rvettiei; A. Mr Piorce Pritchard^ Libanus House, Bontnewydd; 3. Mr 0, Griffith i Ty'nelwt. Bethel. p

Ysgolicn Sirol Banger. CANLYNIAD AR HO LI AD AM YSGviLOR- IAET-MAU. A canlyn .-ydd restr 0 ysgolorion llwyddf'antw ddarfu ymgeisio am ysgoloriaet-hau yn Ysgolion.Siro* Ba.ugcr :— Gitls.—-Merit Class Dora Brane, St. Pgul}-. Board School Efnily Lorebond, Glarnadd* Board School Nellie Williams, Paul's Board School • and Kathleen Burns, Gartfc Board School. Pass Class Martha. M. Owen, Glanadda Board School; Frances Owen, Garth Board School Annie Owen, Glaniclda. Board School; Lizzie A. Hughes, do. Morfydd .Enid Jones. Garth Booiyl School Laura Catherine •' Jones, St. Paul's Boai\T School; Davies, do. and Maty Ann Bellis, Glanadda BbanJ School. Boys.—Merit Class: Wm. UTerbort Gray, Llande^rai National School Thomas J./Hugheji, St. Paul's Board School Willie Edmund Jones, Glanadda Board School William G. Hum- phreys, Llandegai National School; Geo. H- Ri-chards, do. Herbert Lewis, Garth "Board Sohool; and Ellis J. Morris Glana-lda Board School. Pass Class: Thomas Thomas, Uppei* Bangor National School Sidney TyleTr, St. Paul's Board School; John V. Williams, Glan- add a Board Neli-ool; Robert T. Priehard, Garth Board School; Willie F. Brown, St. Paitys Board Stethool; Willie Griffith, do. and John Butler, do.

Ffermwr unuaith a gymerodd airaethdy i fyw ynddo, yr hwn v dywed id ei fod yn eyrchfat ysbr>Tlion a thylwythion teg; ac ar dd iweilj ]>ob haner blwyd Jyn. ta.Ia.i ard;reth am gael trigo yn >- He, Ond yn ddigon crwir, aofynod<l un IxmecMwr iddo. pa. fodd yr oodd mor ddi- deimlad a meiddio byw yn y ty? A. nirf oedd y?brydion yn peri gefid yw," meildai yr aniaethwr, "y mae dau 0 Feiht- u y ncrfocrld yn poeni mwy arnaf fi na hoIT gytliretiliaid utffern i '/yd v rh-*».' hyny ylynt, Mair y Forwyn a -Nt;liar, el (Michael yr artli- ane*el. air ildyd i gwy.T v rhai elso I yr owlc? off- yn arfer talu ei rent. COOLING, REFRESHING. 1NVI HORNIMAN'S PURE HOR..L\L\N:S TE\ Is the derxio^is Sumri>ec b.y: raC-Cr HORNIMAN'S TEA. Is the drink I'leo.s'^re a:d of HeoJtih. HO-RXIMAN S TF-k. h, I-er"id dc.- bt, ohe Bee* arid &:d by — Bangor.: Hamilton ard Jones. Market place; Carnarvon Owen. Chemist. Port' ''ie Newell. Confectioner. Nevin Griffith. Gr.-s--« Conway: HugSnei«i.C5)«rr.,Vt B^-i;,n:a,rL- ru.dÙ;.t h*-«).i:- lC:l- Cb-r.p rtMyt Society -j. RolxttK,- G1 or .Jonrs, J;1.U-;f; Incihsim. GiroQer. LlUnfti.iirf>t^<n rrif^tfti. Groce*. LkwidudT'o Roberts. Clhe«n,K^» Llangefni Prytherch, Chemist. Odwyn Bay H gh, Grocer, etc. Ncwboroujrh Lewis, Grocer Criccifeth: Griffith,Grocer. Penrhynd-eudra^th Jor.e1- and Bon. Upper Ban^rxr Wilbam", G-rooer. n, Wiiteoo and Co., Gsncer. 34JQ

ENAINT A PHELENAU HOdJX>WAY. | Anhwylderau y Oroem-NLid oes unrhyw an- hwyldeb ar y croen, bydded ei natur beth y bo, wedi methu cael ed wella pan oedd y cyfferiiau fhyfeddol, nerthol hyn yn caed eu cymhwyso yn briodol. Mewn afiechydon manwynol a chlafrllyd. y maent yn nodoadig o wasanaeth- gar. Y clefri poeth a'r llynorod, pan wedi cwrthsefyll pob triniaeth arall, ac, yn raddol, yn myned yn waeth-waeth, a wellhawvd yn llwyr gan Enaint oereiddiol HOLLOW AY a'i Belenau pureiddioJ, y rhai a ddiwreildiant y drwe; o'r sr^aed, gan adael y cyfansoddiad yn rlvydd od-ciiwrth bob arwyddlion o'r anhwylder. Yn y faethfa dylai Knaint HOIiLOWAY fod yn wastad wrtih law. Rhydd esmwythad mewn ysvjiadau, cleisiau, nósgiBJd, ysaaldiad, a llyn- orod ar blanit bycha.in, a gellir yn hawdod eu dafnyddio syan y gweinydd cyfiFredin.

Yr un fu'n Brif Weinidog Hwyaf. Daliwyd y swydJ o Drif Weinidog gan Ar- glwydd Salisbury, yr lnvn sydd newydd ymddi- swyddo yn 72 mlwydd oed, dair irwaith-A) 1835 i 1886, o 1886 i 1892, iw o 1895'hyd ei ymddi- swyddiad felly yn dal y swydd bwysig yna yn n hwy nag y gwnaed gan nel; arall o'i) flaen. Bu mn. dros lianer canrif meowll saile amlwg yn y •b-].a.id Geidwa.Jol, a4-. ar lawer acblysur yn ysitod y cyfnod hwnw llanwodd swyddau pwysig. Ganwyd ef o lirtell faithc wla Iweinwyr nodei- ig, a naturiol fu iddo yntan ddewis yr un CWTS o fywyd cyhoeddus. Yr oedd y difigynydd hWl) o Arglwydd Burleigh, a eirteddodd gyda Wals- ingliam, ar Fwrdd Oynghor ElizalWh wedi ei dynghedu i lanw lie pwysig mewn gwleuivdd- iaeth yn amser ictoria. Ond lie dewisasai Iwybiau tawelardi gwyddciniaeth, cafwyd dig,on o braiwf, a barnu oddiwrfch ei anerehiad nodedig o gad air y Gymdeithas Brydeiinig yn Rhydycli- ain rai blynyddau yn ol, ei fod yr u.n mor fawr a. diwyd yn yr arbiuv/fle (laboratory) ag ydoedd yn y CVfrin-gynghoir. Pa,siuld drwy yrfa dysg yn Ysgol Eton a, Phrifysgol Rihydychain, a-c; etholwyd ef yn Gymrawd' o All Souls. Cliwi,- j wyd ef ymaithgan frwdfryded-.l ieuanc yn ytod I twymyn y cloddfeydd au:r yn Awstralia, and buan y gadawodd swynion y cloddfeydd aur am y llwyfan boli'ticaidd yn Stamford. Aeth i'r Sfnedd, fel Arglwydd Robert Cecil, yn 1853, yn A. S. dros Stamford, adalitxldd gymychioli yr ethola-eth hono hyd nes, y dilynodd ei dad i'r bendefigaeth, yn 1858. 0 ddechreuad ei yrfa Sene idol langosoKkl ddydflordeb mawr rnewn. cwe-sliynau, Egliwysi g, jmlisi tramor ei wlad yn arbenig 'yn nglyn a. chweryl Ffrainc a Prussia, umffurfiaeth 11 won Seneddol, a chwesstiynau poli!t;iicaidd' eraill. Ao nid oedd yn llai gweith- ) gar yn ei gysylltiadau a'r wasg. Yn feddianol I ar alluoedd beirniadol mawrion, effeltliiolrwydd mynegiant, a gwat.wareg chwareus, yr hon fyddai bob amser yn uniawn-gyfeiriol ac yn cael allan y cysylltiadau yn arfogaeth ei wrth- wynetbwyr, fe enillodd ei erthyglau i'r "Quarter- ly Review" a'r "Saturday R«rie»w," a chyfnod- olion eraill, gytch eang o ddarllenwyr. Ystyr- ir mall dyna ddyddiiau goveu y cynoeddiadau hyny, a darllenid a beirnieddd eu. cynwysiad yn awchus gan bawb a ddilynent amgylchiadau cyhoeddus y dydd. Derbynioil 1 benodiad fel Gweinidog yyntaf yn 1856.—Ysgrifenyd.d yr India yn Ngiiyfrin-gynghor Arglwydd Derby— ond ymddiswyddodd y tl\v;ldyn ddilynol ohetr- wyrkl LWahaniaeth bam yn nghylch y "Refofm Bill." Yn 1876, fel Llysgenad Arbenig i Tur- key, aetdi i iCWnstantinople i ddelio ag annghyd- welejiadau rliwng y wlad hono a. Riwsia ar der- fyn rhyfel Turco SeiTia. Gweithredodd fel ar- weinydd y g.ynhadlodd yn Constantinople, ytr hon, modd bynag, a fethodd gael gan y Sultan y goddefiadau a geisid, ÐÜynodd Arglwydd Derby fel Ysgrifenydd Tramor yn 1878,"a'r un flwyddvn yr oedd yn bresenol yn Nghynighor Berlin gyda'r Prif Weinidog- (Iarll Bea.cons- field). Gwcilvrwywyd ea wasanaeth ar yr ach- lysur hwn ag Urdd yr Ardas, a uerbyniodd ef ac Arglwydd Beacon.sfield rydd fre i.niad Dinas Idnndain. Yn 1881 bu' farw Arglwydd Bear consiield, a dewiswyd Arglwyvld Salisbury yn arweinydd y MatÏ¡à Geidwadol yn Nhy yr A,r- g'lwyddi, a phan orc-hfyg^yd Mr Gladstone vm 1885, cymerodd Erwydd fel Prif Weinidog am y tro cyntaf. Trowyd ef allan mewn canlyniad i'r etholiad cyffredinol yn Nhaohwedd, 1885, ac aeth Mr Gla ston-e i awdurdo l ond gwes- tiwn y Llywodraath GarireXol gorchfygiwyd, yr olaf yr un flwyddyn, a daeth Arglwydd Salis- hury yn Brif Weinidog aan. yr ail waith, a'r tro hwn daliodd y swydd ajn dhwe' blynevld. Y flwyddyn ddllyno]-13-ymwelodd a Lerpwl, ac agorodd y Reilifordd DryTlanol ac yn ei an- erchuad pi-liphNndwi dda-J^Vad^u. t.rydannl mawrion yn y dyfodol. Ni eh a fodd ond.tair blynedd o orphwys, oblegyd gorchfygwyd Llyw- odraeth Arglwydd Rosebery yn Hydref, 1895, ac yr oedd Arglwydd Salisbury drachiefn yn ol mewn swydd, yr hon a. ddaliodd o .gwbl am rhyw faiint drosi 13 blynedd, yr hwyaf mewn ha,nes. Almlyrjwyd parch y Frenhines Victoria i Ar- I glwydd Salisbury mewn modd nodedig flwyddyn y Jiwbili pan 8elh ei Mawrhydi yn bersonol i ymweled a. Hatfield. Yn 1899, cafodd brofed- igiaeth deuluiaidd ddifrifol yn marwolaeth ei wraig. Yr oedd ei ymlyniad wrthi yn fawr, a derbyniodd gydymdeimlad cyffredinol gan lx>b plaid o bob gwlad pan fu. hi farw. I

Y British Marble Co. yn Erbyn Mr. Fletcher. Yn adran y Trysorlys o'r Uchel Lys, gerbron y Hamwr Joyce, dydd Mawrth, gwrandawyd achos y British Marble iCo., Hull,. yn erbyn Mr John Fletcher. Caernarfon, ain yr ail waith. Ymddangosai Mr Buckmaster, yn oael ei gyfar- wytldo gan Mr Edwin Raworth, Harrogate, dros yr achwvnydd a Mr R. Younger, K.C., a Mr Brydges, yn cael eu cyfarwyddo gan Mr Ellis Diavies, Caernarfon, dros y diifynydd. Codai y owestiwn oedd gerbron y Ilys oddiwrth gon- tract a wnaed gan Mr Fletcher i brynu iaid lechi yn Nghaernarfon yn nghyda'r holl stoc. Yn v gwrandawdad o'r biaen, lionai yr ac'hwyn- j yddion fud rhai pethau. coverth 252p yn perthyn i'r stoc helyd fod y stoc wedi ei plirisio gan eu en luyc-hiolwyr, ac nad oedd pris Mr Fle.tchcr yn iawn. Yna penderfynodd y Llys ar y pwynt c.yntaf yn ffafr Mr Fletcher, a rhoddwyd y ewes- tiwn o brisio i gofrestrydd y llys. Viwnaeth y Cofretrydd ymcliwiliad, a daeth i'r pendej"- fyniad fod prisiad y stoc, 323p yn iawn ond dylai fod n y lie stoc arall gwerth 285p pi unol a llyfrau' y ewmni, a gedwid yn Hull. Yn awr a-pelid ar ran Mr Fletcher yn erbyn pen- ilerfyniad y Cofrtetrydd, ac am archeb fed y etoc wedi ei phrisio yn iawn ganddo ef a chyn- rychiolwr yi* affiwynyddi yn, Rliagfn-, ISOOt Gwnaeth, y 1.1)-5 archeb mé 323p yn unig oedd y stoc, a rhoddwyd dyfarniad yn mhlaid Mr Fletcliier ar yr holl acho&ion ,gyda*r costaii.

Ewrdd Gwarcheidwaid Llanorchymaid. Cynhnlhvyd y cyfaadod ddydd Marcher, Mr A.. McKdkrp (y cadeirydd) yn llywyddu. IS ( iA DEIR Y L' D. Awd yn mlaen i ddewis is-gndeirydd yn lie y weddar Mr Edmund Roberl«. Cynygiodu Mr Richard Williams fod Mr Samuel Hughes yn cael ci ddewi" Eiliwyd gan Mr Thomas Pritchard (Amlwch).—Mr John Williams a gynygiodd ix-n Lewis Ihonias. — Eiliwyd gan. y Parch Thomas Pilchard. — Pleidleisiodd chwech dros Cadben 11K;mas, a. pliump dros Mr vSamuel HucrheiS. Cad- ben Thomas felly etholwyd. PWYLLGOR Y TRETHLANT. Peno<lwyd y Paroh Thomas Priehard ar Bwyl!- ben Thomas felly etholwyd. PWYLLGOR Y TRETHLANT. Pmodw.yd y Paroh Thomas Priehard ar Bwyl!- I gor y irethiant yn lie y diweddar Mr Edmund Roberts. YN UQHBL. iSylwyd yn achlysurol er fod nifer y tlodion yn llai fod ticaliau yr Ulldeb yn uwch W r un yn v dynw.<s. PLWYFYDD AR OL. Cwynid fod y Bwrdd yn nyled yr aria.ndy i -win mawr mawr, a dy wedwyd fod 1600p yn ddy ltd us p oddiwrth y gwahanol blwyfydd.—Pa«.wyd, os na theiir ú fewn y pyt heino, i gvmeryd cwrs cyfreitli- iol. Anfonodd Mr Watterson (y meistr) i alw sylw at adroddiad oedd wedi ymddangos yn v Genedl," yr "Herald." a'r "Clorianydd." Ystvriai fod cyhoeddusrvvydd yn gyfrvw ag i niweidio ei gymer- iad. Y gwyn o-edd ei fod wedi bod yn gieulawn wrth un trriflith Priehard, b^a:n mh^ydd oed, c.edd yn psrthyix i'r undeb yma. ond yn N-Motty y Valley. Rymunai ddweyd yn ddifloesgni fod tyliuddiad yr hen wr yn anwirtdd llwyr. Fe symudw^d Pritchard o'r Valley ddwywaith. Y tro cvntaf oedd ar y tocl o lawltli. 1900, pan yr ;t.rh;odd yn y ty chive' diwrnod, ond yr oedd hyn cyn i Mr Watter- QI( gael ei wnend yn feistr. Dygwyd Pritchard yn ol ar y Sed o Fehefin, 1901, a,c arhosodd hyd I yr 8fed o iOtydienaf, ac arhosodd am ynago i wythnos. Gofynodd am fyned allan am 24an awr, yr hyn a, ga.niatawyd iddo, ond ni ddychwelodd. Ni chlywodd ef (y meistr) adim «.ni dano hyd nes y dvwedwvd ei fod yn Nbkvtty y V,1.114ey., 11 Fei swyddc-jr crhoeddus, a clfan wybod fod v cyhcedd. fel rheol, yn erbyn swyddogion tlottai yn gyS-fdinol, crofyna-i am i'r Gwarcheid- waid wneud pob ymchwiliad i fyregiid y dyn fel atr i'r Wasg roddi yr un tegwdi i'r meistr yn ogystal a'r t'lottyn ("pauper").—Darll^iwyd Ilytnyr hefyd odd wrth Dr. RtiEhes yu dweyd nad oedd y dyn wedi cwyno dim wrthn ef, ond yn yrnddaiigos yn ddiolobfrar am. brhptth a gafq<Jd. Yr oedd Mr i Mrs "Watterfou yn ftm-en-d o bob achos.— M;' fh<>m»is Prichard (Ltwrdiarth Es,gob) a ddy- r rV.ri,! 1r.1 oedd rvd svlw o'r hvn oedd yn y newydd adumn. Cynygiai eu bod yn datgan eu llwyr foddlonrwydd ju ymddygiad Mr Watter- son, ac nad oedd y sail lleiaf i'r hyn ddywedodd Griffith Priteli,ird.-Bili"i gati Mr Samuel Hughes, a phasiwyd yn unfrydol. GWrBDAITH. Gofvnodd Meistr am girJatad i gymeryd v deiliaid i Benllech Bay. a. chaiiatawyd, v Oadèirydd yn sylvri na, fvdda.i dim cost a'7 yr- undeb. .("YFT,-FN"W.A,D M. 7FR. Adroddodd y Meistr fod cyfliiivad v dwfr yr- v tv yn ammronol, a phenodwyd pryllgor i wiu:' vmclnriliad ac adroddiad. GWLEDD I'R PLANT. Hhnddw-yd caniatad d.olchgi^r i VJPriehard, Llvrydiarih Esgob, i dalu am y plmt fyned i'r "ctrciis." c

"A fynwch chwi i mi ddyfod a lnÎl i chwi, Dr. -Burgess?" gpfynai plentyn ui/waith i',c >:weinidog enwog uchod- "Na fyna.f, iy mhlen- tyn," atobai yntan, oherwyxld yr wyf fi yn un o oleuadau y bydl" "Buasai yn dda iawn'genyf pe byddaii i chwi igael eich rhoddi i fyny yi ein srtryd ni, obletrid y mae acw y lie. mwyaf ty-yyll yn y byd," meddai y bach gvn. CADBURY'S COCOA can always be relied ufnn for its purity. Adulterated cocoas are riskv al be avoided. CADBURY'S COec)A >. highly beneficial toO ypung and old, the delicave and the robvst; it contains all the full nourijio- illg properties of the Cocoa besuju It k C4)cea, and CV>.x«a Qilly, o