Gwalia

BANGOR. Difvrwch. Yn y Penrhyn Hall, nosweittmu Uun," Mawrth, a, Mercher, yr wytlmos hon, rhoddir wrddangosiad o ''ddarluniau byw" diweddaraf Edi- son.* Coir yno hefyd .ganu. etc., a diau, rhwng J cwbl, y bvdd yiio le d.fyr dros bon. Gwibdaith. —Dytid Meicher cafodd aelodau Isgol Sul Ecrlwp Sant Mair eu gwibdaith flynyddol i Golwyn Bay, pryd y cynieredd nifer fawr fantais •o'r eyticusdra. i dreulo diwrnod difyr.— Ar yr un cliwrnod bu i aelodau SabbctxioL y label nacr jrvmeryd eu "trip" biynyddol i'r un lie, a.c aeth mifer fawr o honynt hetyd gydar trtn rkad. Deallwn i aelodau y ddwy y-gol ddychwt-1 yn ol yn ddiogej wedi mwynhau eu hunaLn vn rhagorol. Cvmv: "i'r J-onesiaid.—Achosodd Jones lawer jawn -> benbleth yn Llys Ynadon Bangor yr wyth- nos ddiweddaf, a chan arnledd y Jonesia d metlod i siLrwydd p'run oedd p'run. Galwyd ar Will am Janes. Cymerodd dyn tawel, canol oed. i ie yn y doc, a chyhuddid ei yn uuig o feddwdoo. Uwrandawodd yn dawel ar y dystiolaeth yn ei plediodd yn euog, dirwywyd ef i haner-coron costau, ac aeth y ilys yn mlaen at achosion eraill. Yn ddiweddarach. galwyd William Jones 3.ra11 i fyny ar y cyhudd.ad o fod yn feddw ar la ♦rwyddechH. N id ymddangosudd neb, ac ar y dysticla'eth. a. roddid yn nghefn y cybuddedig yn cilaen i ddangos ddarfod i'r cyhtiddedig gael d oil « hvd iddo ar y ffordd mewn ystad o feddwdod, ac yn cv.-gu.. "Nid lie trwyddedol oedd hwnw, ebaj r ISadeirydd (Henadur J. K. Roberts). Dywedcdd yr Arolygwr Harris fed yr aehosicn. WOOl cymy .gu. Yr otdd tri Wininm Jones ar y rhestr Am y dydd, a dylasai y cyhuudiad presenol mewii jpvirionedd fod yn erbyn v William Jones & enwid yn nawfed ar y rhtr. Nododd y Fainc ailan fod y William Jones hwnw eisoes wedi ei ddrwyo ) haner-coron am feddwdod yn UlÜg. Cafodd y William Jones y deliai-id ag ef ei lw yn 01 i'r 11y dra-cbefn, a daliai fod ei ai hos wedi ei daflu allan. Achosodd y gymysgfa lawer iawn 0 ddigrifwch yn y ilv. Y C-ffyl, j Orbyd, a'r Harni-«.—Yn Llvs Meth- daliadrl Bangor, ddydd Linn, gwna-eth y Derbynydd Swyddogol gais am archtb i ga-el ei drosglwyddo iddii et. fel vrnddiriedolwr, geffyl. cerbyd, ac harnis, yn awr yn meddiant J. H. Olutton, Colwyn Bay, y rhai a anrh&gwyd iddo gan ei dad, James Ulutton, yn fetbda.hvr. — Dadleua.t y Derbynydd Siwvddojjol nad oedd y rhcdtt wedi cael ei chof- restvu fel bill of sale," ac felly fod y trosglwyddiad « eiddo y tad i'r mab yn ddirym.—Mr Crabbe, ar ran yr atcbydd, a ddywtdodd i'r anrheg gael ei rhoddi fel cydnabyddiae'ih. o wa^artaeth y mab yn y •■^be'iol. — V.' Barnwr (Syr Horatio Lloyd) a ddvwedodd fod yr hyn a nodwya ga.n y Derbynydd fiwyddogol y fat-h M yr oedd efe (y Barnwr) yn orchymyn i'r csffyl, y cerbyd, a'r harnis gael eu sjioddi i fyny y di-vrnod hwnw.

BRYNGWRAN. Oladdedigaetth —Dydd Gwener yr oedd y gymyd- e-th hon mewn tristwch dtriawr yn ta.lu y gym- wy tias olaf i ua .0 chw.orydd rhagoraf y lie, Nef y ■ctiweddar Mrs Pierce, Llyihyrdy. Bu yn nychlya oQÍ hiechyd am flynyddcead, a dioddefodd gystudd trwm yn da.wel ac ymostyngar. Yr oedd yn tiyddlon yn HebnÆ. Gadawodd weddw a phump o biant i alaru ar ei hoi, ac y mae ein cyd- ymdeimlad yn fa.wr a 1. J., y mab hynaf, yr hwn «ydd yn y Oiril Service yn Cape Town. Claddwyd lii yn Mynwent Biyngwran, a gwa.sanaethwyd wrtu y ty ac yn y fYIwcnt gan y Parchn. John Jones l^weiiudog}, H. R. (jadwaiaur (A.), W. Jones n'y'nymaeu), O. Hughes (liethan.'a), a John Owen (Pare). Dynmnwn 1 Mr Pierce a'r teulu lawer o wenau y Nefoedd yn eu prok*d gaeth lem.

Bk'iHE^DA Pri'tdas Ffa«iynol.—Mae yn debyg mai y digwydd- tad m. yaf pwysig gyintrodd ie yn Methesda yn .Yt,od. yr wytnnos ciuiwtddai ydoedd yr uniad priûdaot hapu. gymtrodd le yn Egiwys Glanogwen ddydd Mtrch-er ci wouaai cydrhwng Mr David Pritciiard, U. K., trydydd mab Mr David Pritchard, Bangor, a chyn-'orii-oiuchwyliwr Chwarel y Pctirhyu, a'r iontddiges adnabyddus, Mrs fidw; ird>, H;gh-trtet, Bnhda. Cyrhaeddodd y ieuano a'i gwnuii mewn oerbvdau at yr awr fcenodtdig, sef Mr a Mrs Pritchard (ei dad a i fam), Mri Hctvrv Pritchard a William Pritchard (brodyr), Miss Pritchard (ChWèld). a, Mrs Evans (Liundain). n iuan, dilynwyd hwy gan gerbydau yn cynwys Mrs Mwards a i chwiiMii. Erbyn cyraedd yr iwys, oddeutu deuddeg o r glocli, yr oedd nifer mawr wedi rhiigliaenu a chyiuercd eu lleoedd, "r •<sae,l golwg ar weithrediaicLiu v seremoni, yr hyn gvttawnwyd ga.n y Fioer (y Farch R. T. Jones, B.A.). Y tfwas loedd Mr Henry Pritchard (brawd), a'r forwyn oedd Mis- Owdii, Llangefni (cyfnither i'r riooftrch). iBhoddwyd y wrag icuanc ymaith gan Mr Kllis O-ven. masnachydd cyffredmol, Ty Mawr. Wedi gorphell yr ymrwymiad, gyrwyd yn y eerbvd- au, yn nglianol llongyfarchiadau, i'r Victoria. Hotel, lie yr oedd y "rsoeprion yn cael ei chynal, a boreu- bryd mwyaf ardderchog wedi ei barotoi ar gyfer Ja-d o wahoddcd cr on. lrn eu plith yr oedd v Ixmeddigoau a'r boneddigion canlynol:—Mr a. Mrs David Pr tchard, iy C.>ch Mr Henry Pritchard, Mr William Pritchaid, tto; Miss Pritchard, teto; Miss Evans, Liuiidain y Parch a Mrs R. T. Jones, Fie; rdy Mr W. Twigge Ellis, cyfreithiwr, a Master Ithel Ellis; M.ss wen, Llangefni; Miss M. E. Jomxs, Pantffrydlaf- a High-street, Bethesda Mr a Mrs Owen, Ty Mawr; Mrs Wrilliams, Llan- ffefni MiA- Wilb.rn., L'angefni, a Mr a Mrs Prii- <9iard (y gwr a'r wraig ieuanc), etc. Yr oedd y "'menu" yn cynwys Cold chickens, pressed beef, liam and tongue, pigeon pie, fruit, pears, apples, «rang>es, cherries, ra: pberr fo-, assorted pastry, jellies and blancmanges, ced nIk. Yr oedd y gacen feriod^us, yr hon oedd o fa ntioli mawr ac o ddefnydd ysblenydd, wedi ei gosod yn nghanol y byrdda.u. Yn v-tod wledd, caf.. yd anerchiadau gan y Parch R. T. Joneis, tio r Mr David Pritchard (tad y gwr ieuanc), etc., y rhai oil a atebwyd gan y gwr ieuanc drosto ei hun a'i briod mewn modd pert a rhagorol. Pasiwvd diolchgarwch i'r foneddiges, Mrs Lloyd, y "westty-wra p. am y mcdd ti..rus a. hynod chwaethus 5r oedd wedi parotoi y byrddau ar eu cyfer, gan datgan y boddhad mawr oeddynt wedi ei gael yn y ddarpariaeth arddvrch g. Dylasem ddweyd i enryw u.geiniau ymweld a'r givestty nos Fawrth a ffU ddydd <wener er cael golwg ar y byrddau wedi eu ga-xjd. Wedi mwvnhau eu hunain am ajn- tiOr yn nghanol eu cyfeill'on, ymadawodd y par tiedwjdd gyda cherbyd i Fangor i fyned gyda r tren (expres-f) Kydd yn g.;dr.el Bangor am dri o'r y pn-dnawn ar en ffordd i Dublin, lie y bWT- iaàant dreulio y milS inel. Rhag cymeryd ychwaneg o'ch go fod, gadawn re.tr vr anrhtgion priodasol. y rhai sy'n dra lluofog a gwerthfawr.

CAERNARFON. Temlwyr Da. — Yn nghyfarfod wythnosol Teml Ery ri, now Lun, ■etholwyd swyddog am y chwarter dyfodol. Llywyddid gan Air Robert Jeffreys. Mr Anwyl, Pool-St reet, dde.vi- vd vn brif demlvdd, a Mr Evan Abbott yn ys>gr fenydd. Llwyddiant. — Da gv iiym ddeall fod Miss Diiys Dav;e.<, merch ieuengaf y Parch D. E. Davies, y Maes, wedi p¡O arholad yr Incorporated Society of Musicians yn llwyddiarvs. Disgybles i Miss Owen, •'Church-street, yw M" Davies.. -Cyngherdd Elusencl.—so:- Fawrth diweddaf. yn 7 Guild HaM, cynhaliwyd cyrgherdd a chwareuad, -er cael elw i fam weddw y diweddar Mr Ellis Wil- liams, Hifod-tr-rrace. Yr o-dd y mudiad wedi ei gych.vyn ers tro, ond bu y gwr ieuanc farw cyn i'r •yngherdd gael ei gyna.I. Gan fod cynifer o docynau wedi eu gwerthu eisoes, plnderfynwyd myned vn •nlaen gvda'r mudiad, a rhoddi vr elw i'w eam drallodus. Bu Williams yn nychu am -fisoecld lawer. Yr oedd v Guild Hlll yn or lawn, a diau fod elw ardderchog wedi ei wneothur. Pvboddai pawb W wasanaeth am ddim. Bu Seindorf y Cyflegrwyr arweiaiad Mr J. Petei*) drwy y dref i cIcrechrcu. Y Coroniad.—Sonir y gwneir ymdrechion i gau y ttiasnachdai naill ai ar dd^dd Sadwin y Coroniad neu ynte y dydd LIun canlynol. Pleserdeithiau. — D\-dd~Ina aeth dosbarth Isgol €>a<bbothol Mr Robert Orffiih, o Gapel Ebenezer fW.), am bleserda th mewn cerbydau o amgylch Pass "Llanberis, gan fyned heibio i Gapel Curig a. Bettw ycoed. Treuliwyd diwrnod bynod o ddifyrus.-h 1Ul diwrnod bu Ysgolion Sal Siloh (M. C.), Siloh Bach (M.C.). Mor:ah (M.C.), Engedi (M.C.), ac fibenezer (W.), am bleserdaith i Landudno; ac aeth Ysgol Strl Pendref \.) i Lanfairfechan. Cafwyd dd dvmunol, a. threuliwyd diwrnod difyrus gan yr oil o'r ysgolion. Marwolaeth a Chladdedigqeth Mrs Dr. Parrv, CJarno.—Foreu Llun bu farw Mrs Parry, gweddw'y iParch Dr. Parry, CJarno, yn Llys Eiddon, Llanrug, preswylfod un o'i meibion, Parch R. Parry, B.A., Llanrug. Bythefnos yn ol oo-eth Mra a Miss Parry t gymeryd eu cartref i Lys Eiddon, ond bu farw yn mhen yr wythncs ar ol cvThaedd Qymerodd yr angladd Ie prydnawn d'dvdd Iau jn Mynwent Llanbeblig, pryd y gweinyddwyd gan" y Parch Evan Jones, Mori ah. ( Cyfariodydd Efengylaidd —Xos Fawrth bu Cad- Griffith (Church Army) yn traddodi pregeth rymus yn yr awyr-agored yn 1 wthill-sqnare i Synulliad lluosog. — No. F-rcher drachefn tra. cldQdwyd pregeth yn yr un lie gan Mr John Mary-street, o dan nawdd Capel Cenhadol Siloh Bach. — Nos We-ner traddododd Cadben Griffith lwegeth afftel^^ar i gynulliad mawr yn Pool Side, o dan nawdd Undeb Orefyddol Gwyl" Ieuainc y dref Da. lawn. Priodas. — Dydd Mercher, vn Nghapel-Salem (A. TOiodwyd Mr W. Francis Williams, ysgolfeistr, Garn J)olbenma«n, a Miss Kate Hughe*, ail ferch Mr Oriffitt JEIuglH*, adeiladydd, o'r dref lioc. Gweinyddwyd gan y Parch Lloyd Bryniog Roberts, gweinidog Capel Pendref. Y forwyn briodas y- oedd Miss Annie Hughes (chwaer y briodferch), a'r .gws ydoedd Mr Eleazer Owen, Marcus-street. ° iSiamber Masnach.— Dyna fel y gelwir y "Chamr of Commerce" gan rai pobl yn Gymraeg. ;d hawdd cael ei well. Cynhaliwyd cyfarfod o'r aelod- au nos Lun, dan lywyddiaeth Mr David Roberts, Waterloo House, i mater yr ymdriniw-yd arno yd- oedd a oeddid i ddathln dydd Sadwrn, Awst 9fed, fu-1 diwrnod gwyl yn y dref. Pasiwyd i beidio cau y masnachdai ar ddydd Sadwrn (diwrnod y Coron- iad), am fod marchnad Caernarfon yn cael ei chynal ar y diwrnod hwnw. (Deallwn fod y Cynghor Irefol wedi mabwvsiadu yr aw~—miad ucnod, ac mai dydd Llun. Awst lleg, fydd y dydd y dethlir yr wyl vma.) Anfonodd Mr R. Hughes, Bangor-street, ei ymddis- wydd'ad i mewn fel ysgrifenydd, a dewiswyd Mr Parry (Stead and Simpson) i len.vi ei le. Llong a Iddi.—Gohebydd a enfyn ychydig 0 hanes hen long hynod i gyfoesolyn. Enw y Hong ydyw y "Raveii," o Beaumaris. Bu y llong hon yn mordwyo ar hyd glanau yr ynys-oedd hyn am yr ysbaid'maith o 114 o flynyddoedd. Dywedir fod hvnyna vn "record." A ddywed rhywun yn aingenach? Adeiladwyd hi yn flwyddyn 1788 yn Swydd Lancaster, a chariai leehi a glo y rhan amÏaf. Pe buasai wedi ei hysw rio buasai ei "phremium" yn werth ei bn-y, au mewn aur. Y mae iddi lawer i'w ddveyd, pe gallai. Derbynrodd arian mawr fel "fre zht.>o" yn yr amser da, pan yr oedd llongau yn talu yn well na dim. Y mae ei chynllun yn perthyn i'r 17eg ganrif, a rhaicl fod cost-au ei hadeiladu yn drym on iawn. Llawer i forwr fu ar ei bwrdd yn morwriaeth sydd yn awr yn huno yn dawel. "Y mor mawr a hwvliais, Ond tawel yma. tevvais," yw eu hiaith. Dygwyd i ymyl y Gwaith Xwy yr wythnos ddiweddaf i gael ei thori i fyny yn gc.ed ta.n, fel ami un o'i blaen. Y mae y palmant yn Church-street ag y bu dadl- euon mor frwd yn ei gylch yn y Cynghor Treloi yn awr wedi ei ddechreu. Dywedir fod ilawer o bobl y dref hon wedi myned i Cork, Iwerddon, am dro i weled yr exhibi- tion" sydd yno. he y eye-bed a adnabyddir wrth yr enw "Cycliod Scuthprrt" yn ymryson a'u gilydd bron tlCS. Cwch Mr liowlands (yr adeiladydd) sydd yn curo amlaf. meddir. Sonir am wneuthur Ty-steb yn y sir i'r Anrhydedd- us W. W. Yivian, diweddar oruehwyLwr Chwarel Llanbjris: (Mr Assheton Smith). Cafwyd oddeutu 30p o elw oddiwrth y '"carnival" diweddaf a gynhaliwyd yn y pavilion. Rhanwyd yr elw cydrhwng y Cottage Hospital a'r Nurses' Institute. Ar Ymweliad. — Y mae Mr E. Davies Bryan (Bryan Brothers) yn awr ar ymweliad a'r dref hon. Mae ganddo fasnach helaeth yn Cairo, yn yr Aipht. Dychwelayna yn Medi.—Hefyd, mae Mr a Mrs Tom Harries yma yn treulio eu gwyliau.—'Mae Mr Ellis Owen, goruchwvliwr y "Brecon and Radnor Exnress," yma am ychydig ddyddiau, ac yna. aiff i Ffynonau Llandrindod. Ar Eu G.vyliau.—-Mae y Parch D. Stanley Jones yn Llandrindod, a'r wythnos nesaf aiff ef a'r Parch Towyn Jones am fordaith i Ynysoedd yr Hebrides a glanau'r Ysgotlar.d.—Mae Mr M. T. Morris, a'r teulu yn Mhwllheli Mr Hugh Jones, Y.H., yn Llanddwvn, a Mr a Mrs Ells W. Davies yn Llan- drindod. Llanddwyn —Ma? hwn yn dyfcd yn He pob'cg- aidd, a sonir am de;la.du "bungalows" yma. ar .gyf..r ymwel,vyr. Dywedir mai yma mae y traeih gorGu yn Ngogledd Cymru. Mae amryw o deuiu- CKidd o Gaerr.arfon am fyned yno i dreulio eu gwyl- iau. a sonir am ffurfio cwnmi i gyfaddasu y lie ar gyfer vmwelwvr.

CRIOCIETH. Oynghor Dine; ig. — Dydd .1;dwrn. Cadeirydd, Mr W. Watkin. — Darllenwyd y llythyr caniynoi oddiwrth Ysgrifenydd y Frenhines:—"I have sub- mitted to the Queen the resolution passed by tue Urban District Council of Criccieth, and I am now commanded by h(-r Majesty to express thankis tor the kind words of sympathy conta.ined therein.—- I am, sir, your obedient servant, Henry Storer."— Cynvg odd Mr G. P. Williams eu bod yn derbyn adroddiad y Pwyllgor Arianol.—Yr oedd y casgl- iadau am y mis yn: "District rate," lllp 3s 7c; treth y tlodicn, 207p 17-; gweddill yn ddyledus i'r banc, 401 3::s 6c —Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Denniss yn nglyn a'r "subway." Yr oedd y "directors" wedi ymweled a'r lie, ac yr oeddynt yn barod i ade.iladu "footbridge" ar gost eu hunain am 200p. Buasai "subway" yn costio 8EOp. Os oedd y Cynghor yn dymuno am rywbeth yn fwy addurniadcl na phont, dylasent- dalu y gwahaniaeth —Penderfynwyd i B.vyllgor y Ffyrdd gyfarfod i ymdrafod ar y mater.

DINBYCH. Ysgol Howell.—Bu pendefig urddasol ar ymweliad a'r diet uchod yr wythnos o'r biaen, sef Arglwydd Batter-ea, neu, fel yr adnabyddid ef oreu cyn ei wneud vn arglwydd, Mr Cyril Flower, yr A.S. tro Fryche:nio.g. Cyflwyno'r gwobrau ac anerch v dvs-gyblesau yn Ygol Howell oedd ei neges, a thraddododd araeth gwerth ei chlvwed ar addysg a'i l agolygon. Yr oedd yn llawdrwm iawn ar Harrow, Eton, a'r Prifysgolion i Fechgyn yn Lloegr, gan ddweyd, oddiwrth yr hyn a welodd ac a glywodd yno y diwrnod hwnw, y buasai rhai genethod Ysgol Howell yn cywilyddio bechgyn 19 oed pan n gadael yr ysgolion Seisnig a nodwyd. Yr Esgob Edwards oedd yn y gad air, a thraethodd bethau gwerth eu cofio, yn enwedig ar addysg.

LLAN JWNADL Cynhaliwyd cyiarfotT o'r ddeoniaeth yn Lleyn yn y plwyf hwn prydnawn ddydd Llun diweddaf, am ddau o'r gloch, pan yr oedd y gwemidogTon canlynol yn bresenol: Y Parch Canon Davies (yn y gadair), y Parchn. J. J. Ellis (Nefyn), J. Daniel, B.A. (Ceidio a Llandudwen), H. Lunt .odferin), T. Jones (Llan- gwTiadI), A. O. Evans (Bryncroes), D. Sinnett ones (Rhiw), T. E. Owen (Bottwnog), T. J. Jones (Llannor), D. T. Davies (Tydweiliog), T. E. Lewis (Pwllheli), etc. Y testynau yr ymdriniwyd a hwynt oeddynt: Yr Efengyl am y 9fed Sul wedi'r Drindod, y Mesur Addysg newydd, Cymdeithas Gweddwon a.c Amddifaid y Clerigwyr, a phapyr ar "Fabometan- iaeth" gan y Parch D. T. Ihivies lydweiliog). Cynhaliwyd y cyfarfod chwarterol yn yr ysgouiy yn yr hwyr am .<■ aitli o'r gloch, pan y llefarwyd gaa y Parch H. Lunt ac eraill ar "Grcdoau," neu "Bynciau y Ffydd (jiistioihogol." Od.fwyd cyfar- fodydd hvvylicg a dyddorol dros ben. Cynhelir y rhai yn Llaniestyn.—Myfyr.

LLANERCHYMEDD. Cynghor Dosbarth Gwledig Twrcelyn. — Mewn cyfarfod arbenig ddvdd Mercher, Mr Owen Williams (y cadeirydd) yn llywyddu, penodwyd Mr R. L. Edwards yn L'ytnychiolydd ar lys llywcdraethol Coleg Prifvseol Oowledd Cymru, a. Mr W. D. Wil- liams ar Llangefni, yn lie v diweddvr Mr Edmund Roberts.

LLANRWST. Yr Ynadlys—Oynhal'wyd hwn ddydd Llun, ger- bron Dr. Jones ac eraill, pryd y cyhuddodd yr Arolygydd Rowla; d Jones, o'r Gymdeithas er Ata' Crculondeb tuaat Anifeiliaid, un David Thomas, teiliwr, Penybano, Llanrwst, o ymddwyn yn greulawn tnarr at ddau fochyn yn Station-road, Llan- ar y 25ain o fis Mehefin, trwy eu euro yn srreulawn a ffon, y gwaedodd en clust/au. N ddarfu i'r difFynvrH wneud ei ymddangosiad, a dir wywyd ef Ip a'r costau. Dirwywyd Alfred Thomas, Heol Y^crotland. LIanrwm, i 58 am gadw ci heb drwydded. — Dirwywyd Evan Thomas, Powell-terrace, Llanrwst, i 2s 6c a'r costau am feddwdod.

LLANDUDNO. Ymweliad y Mil.vyr Duon.—Achoswyd siomedig- aeth mawr yn Llandudno ddydd ülun mewn can- lyniad i wefreb a dderbyniwyd oddiwrth Arglwydd Faer Lerpwl yn hysbysu na byddai i gorphluoedd India, y rhai oedd yn ymweled a Lerpwl, ar ei wa-hodd ad ef. ymweled a Llandudno ddydd Mawrth yn ol yr addewid oedd wedi cael ei gwneud. 'Yr icedd P^vllgor ^andudno, y rhai oedd yn cymeryd gofal o'r trefniadau, wedi dechreu addumo yr heolyud, ac yr oeddynt ar ganol gwneuthur trefniadau eraill. Ymddengys i filwyr India gael mordaith ystormus o Lundain i Lerpwl, bod wedi dymuno cael eu harbed rhae unrhyw fordaith ddi- angenrhaid arall.

PENRH VNDEUDRAETH. LIys yr Ynadon.—Dydd Iau, o flaen Mr William Davies (cadeirydd) ac ynad<m eraill, anfonwvd Evan Williams, Harlech, i garchar am fi am wrthod t talu 2p 9s 6c, yr hyn oedd yn ddyledus arno. Dywedodd yr Amddiffynydd ei fod wedi bod vn npharchar am un mis, ond nid oedd ganddo arian i d Am gadw ci bob drwydded, dirwywyd rd Jones, Tanybryn, Penrhyndeudraeth/ i uc ac 8-s 6c o grstau.—Oyhuddwyd Griffith Jones, iiryn Llewellyn, Penrhyndeudraeth, gan Mr W. H. Goodall, "supervisor" yr Inland Revenue, o wedi osgoi talu trwydded am gi o'i eiddo, trwy wneud "false declaration." Erlynwyd gan Mr Eliott, Bangor. Dirwy o 7s 6c a 16s o gosfcau.— Edward James, Clangors, Penrhyndeudraeth, a gyhuddwyd gan P.O. Morgan o fod yn feddw ac afreolus yn Maentwrog. Dirwy, Is ac 8s 60 o gost- au.—William Evans, Pen Bwlch, Penrhyndeudraeth. am drosedd tebytr yn Mhearhyn, fa ddirwywyd i Is a 7s 6c o gostau.—Gofyaodd Mr J. Ohwles Hughes, Dolgellau, am drosglwyddiad tr.vydded y Lion Hotel, Harlech, o 11ri Williams i'r .uirliydeddus Harold Finch Hattoii, brawd i'r Iarll h mchilsea. Ymada.iiorosodd Mr George dro Undeb y Dlr- west ;yr i wrthwyneba. Cauiatawyd y cais.—Mr John Humphreys (Mri Jones a Jones, Porthmado.g) a wnaeth gais am drosghvyddiad trwydded y »v tu e Hor.-e Inn, Harlech, o Mr Robert Jones i Mr vvi1- liams. Ymddangosodd Mr W. George dros y dir- westwyr i wrthwynebu. Rhoddwyd tystiolaeth ) gymeriad da, Williams gan Mr John Davies, "over- seer" Llandanwg. Caniatawyd y cais. Ymadawujul.—Yr wythnos ddiweddaf rhoddwyd anrheg o "electro-plated spirit kettle" i Miss Thomas, cyn-feisttres YVgol y Babanod, ar ei hym- ddiswyddiad.

PWLLHELI. Orddorol.—Y mae Miss Mary Hughes wedi enill "exhib.tion yn yr R. C.M., Llunda.n. Priodas.—Yr oedd St. Pedr yn orlawn pryd- nawn dydd Iau diweddaf ar achlysur priodas Mr Frederick William Hall, Llandyssul, a Miss Florence Effie- Perkins, merch hvnaf Mr Walter E. Perkins-, Y.H., o Talcymierau, Pwllheli, a The Grange, Ash- wood Park, Worcestershire. Y clerigwyr oeddynt y Parch Canon Davies a'r Parch J. J. Lewis, B.A. ■Gwasanaethwyd gan y cor, Mr W. Batterby yn gofalu am yr organ. Yr oedd nifer anarferol o anrhegion priodasol. Aeth y par ieuanc i Cumber- land i dreulio eu mis mel. Llys yr Ynadon.—Dydu Mercher, o flaen Mr R. Carreg (cadeirydd), Dr. S. H. Griffith, Mr John Thomas, Mr Claude Lloyd Edwafds, Mr R J. Jones, a, Mr T. E. Griffiths, cyhuddwvd Clara Bryan, "hawker," gan P.C. Rowlands, Criccieth, o fod wedi gadael dau geffyl grwydro ar y ffordd fawr Gorphenaf 28ain. Dirwy o 2s ac 8s 6c o gost- au.—Cyhuddwvd Jane Hughes, Mitre-place, o ddefnyddio iaith anweddus tuag at Margaret Thomas, Mitre-plaoe, a rhwymwyd hi am y swm o lOp i -adw yr heddweh am y chwe' mis nesaf.— W lliam Williams, cardifi'-rcad, a gyfaddefedd y cyhuddiaxi feddwdod. Ymddangoswyd drosbi) g in Mr A. Ivor Parry. Dirwy o Is ac 8s 6c o go tau. Gwyiwyd dau berson o Edeyrn gan Mr David Oiven, yr "assistant-overseer," am be:dio talu y dreth, i'r swm o £4 15s. Gwnaed archeb iddo gael ei dalu.

PORTHMADOG. Y Nurse Newydd.—Mewn pwyllgor o'r District Nursing Association, dydd Ia.u diweddaf, ar gyoyg- iad Mrs Homphray, yn cael ei iLo gan Mrs David Morris, apwvnt wyd Nurse Price, Towyn, yn un- frydol i'r swydd, yn lie Nurse Evans, yr hon a .> m- ddiswyddodd. Trenghcliad. — Dydd Mawrth cynhaliwyd treng- holiad gan Dr. Hunter Hughes i amgylchiadau marwolaeth Freder.ck R/oberts, 20, Garth-terrace, Porthrruadog. Bu farw yn sydyn a.r ffordd y Garth nos Sul. Rhoddwyd tystiolaeth gan John Thomas fod yr ymadawedig wedi galw yn y Ship Inn nos ul tua chwecli or glcch am lefrith. Rhyw ddeng munud wedi hyny ca.fodd hyd iddo yn gorwedd a'i wyneb ar lawr wrth vinyl y "church-room." Heddylioùd ei fod wedi c-ael gwasgfa, ac aeth i ym- ofvn meddyg. Daeth Dr. Roberts yno yn fuan, ond yr oedd y truan wed; marw. Yr oedd yn dioddef dan y 'dropsy." Ni diafodd ddim ond llefriih yn y Ship Inn. Yr yn lhvyrymwrthodwr. Dvch.vehvyd rheithfarn o "Farwolaeth naturiol. Claddwyd ef yn Mhenmorfa ddydd Mercher. Llwyddiant Meddyg-ol. — Y mae Mr Richird Lewis, Belle Vue, wedi pasio ei arholiad terfynol fe! meddyg; a Mr John Roberts, East-avenue, wedi pasio ei "intermediate medical." Marwolaeth. — Boreu ddvdd Llun bu farw Mr Robert Lloyd, "grocer," Madoc-street, wedi hir gystudd, yn 56 mlwydd oed. Claddwyd ef ddydd Iau yn Harlech. I Cenhadol.—Yn y Tabernacl y Sul diweddaf tra- ddodwyd anerchiad gan Dr. Griffiths, cenhadwr gyda.'r Methodist iaid yn Mryniau Cassia, India.

I TREGARTH. I Meddwd<xl. — R-liyfedd fuasai gan y ffraeth a'r tnwog Griffith Jones fcauwi y buasai ei hen d ef a.nwyl yn cyfnewid cymaint mewn cyn lleied o a.m- ser. Ei ymffrost ef fyddai ei fod yn byw mewn tref heb yr un dafarn ynddi. Mae yn wir fod hyn yn ffaith mewn un ystyr, ond nid yn gwbl. Moo yn wir ddrwg genymi orfod sylwi fod y fangre hon wedi II2-n id yn ddirtawr crs ychydig fisoedd. Mae y diodydd meddwol sydd yn cael ei gludo yma. gyda'r trens a cherbvdau eraill yn peri syndod i bob creadur rhesymol, ac yn ein hiuwain i ofyn beth fydd y canlyniadau. Mae He amlwg i ofni y bydd y canlyniadau yn ofnadwy. Gallon fentro. dweyd ofni methu fod diodydd meddwol mewn mwy na haner tal y gymydogaeth.a bod arwyùdicn amlwg i'w gweled ar anil un o effeithiau y diodydd hyn. Beth am y gwragedd a'r plant s'oad yn cael eu temtio a'u magu, yn nghanol y fath arferiad dinystriol? Gresyn na fyddai i rieni feddwl aim y peryrlon ofnadwy y maent yn gosod eu hunain plant ynddynt.

DOLGELLAU. Dydd Gwener diweddaf t< rodd yr ysgolion ellen- 01 am seibiant blynyddol yr haf. Cymerodd y- Ysgolion 'Cenedlaethol fantais ar y diwrnod i ddi- fyru cu hunain mewn "sports" yn nghae Deintyr- iau, yr hwn 0. roddwyd at eu gwasanaeth yn garedig gan Mr R WJ-nn Williams, MR.C.V.S. in fiaenorol i'r "sports" cafwyd cyfarfod dycmorol yn yr ysgol, pryd y cafwyd caneupn swynol gan y plant, o dan eu meistr caredig, Mr J. I. James, ac anerchiadau gan y Parch J. Lloyd, rhe thor; Mr C. E. Munro Edwards. Dolserau Mr Richard Wil- liams, Argoed a. Mr Humphrey Owen, adeiladydd. Rhanwyd tystysgrifau i'r plant a fu yn llwydd;anu3 i basio arholiad y ddeoniaeth gan Mrs'Lloyd. Hefyd rhanwyd "Coronation chocolate bar" i ^u plentyn ar ei ymadawiad i dreulio ei wythnos felus "o beidio myn'd i'r ysgol." Nos Fawrth bin Cwmni y Gwirfoddolwyr Deurod- ol yn rhoddi croesav Private Robert Davies ar ei ddychweliad o Dde Affrig. Er i'r milwr ieuanc ddyrfod i'r dref y noson gynt. et;> teinilai ei hen gwmni, sef y "K" Cyclist. I Corps, na ddylai fod heb ryw fath o dderbvniai, ac felly v tiefnwyd iddo, gyda. hwy, crymdeithio y dref nos dranoeth, yr hyn a wnaed yn deilwng iawn. Bu y "drum and fife band" yn ffyddlon i chwareu o flaen v corphlu. a thraddododd" Cadben Kin man anerchiad croesawol i Daries ar ei ddychwel- iad ar y Sgwar. Gwelsom fod cyfoesolyn Seisnig, wrth roddi hanes y dert>yniad,yn dweyd fod yr orym daith vn eael eiblaenori gan "string band" (! I), a breuddwydion tebyg wedi eu cyfleu mewn Saesneg teilwng o "Benarddlag" neu "Llygad-ymweled," a gr.fidiai yr ysgrifenydd nad oedd y "pouters" arferol yn bresenol gyda. Captan Kinman ) ddweyd air- Ond fel bu'r hap yr oedd y "spouters" yn breænol, er na ddywedasant air ar yr amgylchiad ac onibai am v bonedd;gion hyny buasai bechgvn Dolgellau ar eu dychweliad o'r rhyfel mor ddi- nod a phe buasent yn dyfod o Cymerodd priodas ffas-ivnol le yn nghapel yr Annibvnwyr 'Seisnie ddvdd Mawrth diweddaf. Y ddeuddyn haput oeddynt Mr David Rees. B.A., Rhyl County School (cyn is-athraw vr ysgol ganol- raddol o'r dref hon), a Miss Ada. M. Hughes, pedwaredd ferch Mr W lliam Hughes, argraphydd a. chyhoeddydd, Mervinian House. Gweinyddwyd a.r yr achlysur gan y Parchn. H. N. Henderson gweinidog yr egiwys, a Mr WT. Pari Huws, ewemidos: yr eglwys Gymreig. Gwasanaetha.i Misses Claudia ac Elsie Hughe's fel inorwynion, a Mr J. Morgan Edwards, B.A., Rhyl, fel gwas I priodas, a chynorthwvid ef gan Mr J. Jenkins, Caer- narfon. Harddwyd y capel gan flodeu amrvliw, gwaifch cyd-aelodau M ss iffughes, yr hon oedd yn flaenllaw a defnyddiol iawn yn yr" esrlwys fechan. Bydd -'1 ,golled fawr iddynt yn ymadawiad Miss Hughes, a bydd -chwithdod a choiled ar ei hoi mewn cylcboedd cerddoro-I, sef fel un oedd bob amfer alwad ao ufudd-dod parod i wasanaethu yn ein cyngherddau lleol. Fel aelod o'r Gymdeithas ) Gerddorfaol er y cychwyn bu yn ffyddlawn ac ym- drechgar, ac am yspaid maith yn un o'r pwyllgor. Gelhr dweyd am Air Rees, ei phriod, hefyd, ei fod yntau, yn vstod ei gysylltiad fel is-athraw yn yr ysgol ganolraddol, wedi gwneud ei ran yn rhagorol mewn bvd ac egiwys. Dvmunwn iddvnt bob eidduniaait, llwvddiant a llawenydd. Yr oedd yr anrhegion priodasol yn lluosog a jrwerthfawT.

Dim ond 2p 158 y funyd y mae y wlad hon yn ed wario ar genhaclaethau tramor, tra y gwaria ar ddiod 320p y fnnyd. Pe buasai mam eich mam yn chwaer i fodryb hynaf eich tad, pa bmhynas fuasai ewythr eich taid i fab-yn-nghyfraith eioh taid ? Cafodd gwrais dynu ed llun yn dddweddar, a thynwysd ef mor hynod o dda fel ag y boddlonai y gwr yn llawer iawn gwell na'r gwreiddiol. Y maie mwy o filwyr yn eyflawni hunanladd- iad na dynion o unrhyw alweligaeth araIL Daw gweithwyr gwirod yn nesaf; meddygon yn drydydd. Yna daw yn y dre.fn a ganiyn — cyfreitk-wyr. cigyddion, eillwyr, "brokers," clercod, pobwyr. "cabmen," ysgolfeistri, tferm- wyr, argranhwyr, teilwriaid, oryddion, melin- yddicjn, a ch weg-n wydd wyr. Y mae arnom anJ,jeI1 doefnyddio yr holl synwyr cyffredin a roddodd Duw i ni yn ogystal a'r holl ras.—Jo>hn Wesley. All kinds of Up-to-date Printing done at the North Wales CSironide Commercial Print* r Workw,Banger. Orders for Lettorprem,LitiioigrapL J, OopoeTplate, and Embossed Prmting, or for Book. binding and Stationery, executed at reasonable charges. Estimates free. Bracchew: Uaodadno aad Uwgetm. Telephone, No. 7.

Arwerthiar tau yn LIar gafni. j -I Prydnawn dydd Ia.u, yn y Bull Hotel, Llangefni, cynygiodd y Mri Will am Dew a'i Fab ar wertii eiddo gwerthfawr perthynol i Etifeddiaeth Barua Hill, sef y ffennydd Melin Esgob, yn lighyda'r ell11, a Glanygors. Yr oedd cvnulhad lluosog wedi dyfod yn nghyd, ac yr oedd yn amllwg fod dyddordeb mawr yn cael ei gymeryd yn y gweithrediadau. Eglur- odd Mr Dew fod Fferm Caera eisoes wedi ei gwerthu. Yrut cynygiwyd ar werth Fel.n Esgob, yn naliad tMr William Hughes, ac yn cynwys 85 o aceri. Y cynyg cynt-af ydoedd 2700p, yr hwn a gcdodd yn raddol i 3200p, am yr h.vn wm y gwerthwyd y fferm i Mr Hughes, y tenant, yn nghanol cymeraJ- wyaeth uchel. Yn nesaf cynygiwyd Glanygors, yn meddmnt Mr William Edwards, yn cymvys 169a. 3r. 13p. Dechreuwyd gyda 3500p, ac awd i fyny hyd 4000p, pan y gwerthwyd yr eiddo i Mr Cliar'es Pierce, ly Crois:, Carme', am y swm hwnw. Mri J. Rice'. Roberts a Laurie oeddynt y cyfreith- wyr dros y gwerthydd. Yn nesaf cynygiodd Mr Dew dir adeiladu yr meddiant Mr William Roberts, Minmanton, Caer- narfon, gyda frontage o 32 o latheni i Bridge-street, Llangefni. Y swm uchaf a -gynygiwyd ydoedd &50p, ond gan nad oedd fyny a'r hyn ddisg.vyl.d, tyn- wyd yn ol. Mr (Griffith Jones, cyfreithiwr, Caei- narfon, oedd yn gweithredu dros y gwcrthwr. Yn ddilynol cynygiwyd ar werth gan Mr H. Parry Jones, Caargybi, fferm a. chaeau Cefn Du Mawr, yn cymF 89a. 3r. 27Ap. Y prynwr ydoedd Mr William 'Thomas, Lerpwl, am 2035p. Mri Jjloyd Griffith a. Williams, Caergybi, oeddynt gyfreithwyr y ^werthydd. Yn nesaf cynygiodd Mr Parry Jones dy GLandwr, siop, ac ystablau, yn Church-street, Llangefni, ar werth. Prynwyd yr oil yn un lot gan Mr John Da vies, G land .vr, am. 960p.

Kr Chamb rkifi a Deheudir Africa. Rhoddwyd derbyniad brwdfrydig i Mr Chamber- lain pan wnaeth ei ymddangosiad yn Nhy y Cyttredin ddydd Mawrth. Yr oedd disgwvliaclau aidd- gar am y boneddwr anrhydtddus, gan fod tralod- aetli i gymeryd lie yn nglyn a'r wladlywia-eth fwnadai y Llywcdrae-th fabwysiadu yn iN eheudir A&riea. Mown aieDad i ofyniadau gan Syr Henry Campbell Bannerman, dywedodd Mr Chamberlain nad oedd y Llywcdraeth am fabwysiadu gwladlyw- icuth onp.esc-1 yn Nehcudir Affrica, ond am ddwyn petliau i drefn yn raddol, ac yr oedd yn amlwg nad oedd hyn yn rhoddi unrhyw foddhad i'r pleid- wyr Bwera dd. Ni fuasai uim yn rhoddi rnwy o foddhad iddynt hwy na gweled Llywodraeth" yn rhuthro yn mlaen yn wyllt, yn y gcbaith y eeid anghydfod arall, ond yn hyn cawsant eu biümi. Pan fydd pobpeth wedi ei drefnu yn hwylus a di- dramg.vydd yn Neheudir Affrica, ceir v bydd y Llywodraeth Brydeinig yn lly-win y wlad er bodd- lonrwydd i r trigolion ond cymerir pob rhagocheliad i sicrhau ufudd-dod trylwyr. Er sicrhau llwydd- iant. Duheudir Affrica, rhaid i'r gwahanol bleidiau yn y Senedd a r wlad gadw mewn cof mai nid cwestiwn plaid yw, ond ei bod yn ddyledswydd orphwysedig ar bawb wneud eu goreu cr gwneud y Bweriaid yn ddeiliaid. teyrngarol i'r Llvwodraeth llrydeillig.

Esgob LIa elwy ar Addysg. Yn adqg rhania:iwy gwobrwyon yn Ysgol How- ell, Dinbych,, yr wythnos ddiweddaf. traddod- odd Esgob Llanelwy araeth v/e.lhfdwr. Dy- wedodd wrth. agor y gweithrediadau y carai ef ddweyd frair neu ddau mewn perthynas i safle yr ysgol mewn cysylltiad a'r cynllun 'fred in- 01 o addyar yn iNfrhymru, cmd cyn dyfod ft y cwestiwn hwn vr oeid am gynyg, yn enw y 11 yw- iawdwyr ac yntau, e'u diolchgarvvch. cvnes i'r ariglwyud urddasol oedd wedi dyfod i Jawr y diwrnod hwnw i ranu y gwobrwyon. Nid oe id ■efe yn un o etholwyr Arslwydd I3att.ers<a pan y cynrychiolai y diweddaf fwrdeisdrefi sir Frychexniog yn hy y Cyffredin, er ei fod n cyw ar derfyndir yr etholaeth hono tra "vr oedd yn byw yn Neheudir Cymru. Yn ystod f amser hwnw, modd bynag, yr oedd efe (y-r Es- ■gK>b) wedi clywed gryn lawer am haelfrydodd oi arglwyddiaieth at bob achos da yn Neheudir Cy raru, ac yr oedd yn rhagorfraint a phl^ser mawr iddynt i'w groesawu i Y sgol Howell y di- wrnal hwnw (clywdh, clywch). Cyn iddo ef (J-r esgob) ddyfod i'r ystafell, yr oedd o'i gyfeillio.n wedi gofyn iddo ddweyd gair ynghylch addysg ga.nolraddol yn Ngliymru I (chwerthin). Yr oedd hwnw, wrth gwrs, yn gwestrwn Ilogawl; a chan ei fod yn berso'i ofnus, yr oedd yn gweled ei bod yn anmhosibl ¡ pernio ei grybwyll (chwerthin). Yr oedd yna yn breseniol yn N'ghymru 22 o ysgolion geneth- od, 2? o ysgolion i enothed a bechgyn, a o j y sgx>i IOn cymysg. Yr oedd efe wedi cael y freitniau hyn o ad^roddiad'Bwrdd Canolog Cymm yr hwn oedd yn adroddiad hynod o ddyddorol. Yr oedd yn cael oddiwrth yr adroddiad hwnw, moid bynag, fod nifer y bechgym yn yr ysgol- ion canolraddol wedi lleihau, tra yr oedd yna gynydd amlwg yn nifer yr ysgolheigetsau yn ys- gol y genethod (elyweh, clywch). Ond hvVyr- ach y ,callai rhai o'r rhai oedd yn bresenol ofyn paiham yr oedd Ysgol Howell y tuallan-i radd- au mwy neu lai—i gynllun laddysg ganolraddol Cymru (chwerthin). Hwyraohy caniateid iddo wneud rhyw yohyai'g o amddiffyniad. Yr oedd efe yn teimlo yn eitihaf sicr eu bod oil yn dym- uno yn dda i ysgollOn canolraddol Cymru (clywch, clywch). Yr oeddynt yn gwnefud gwaith gwerthfawr. 0 safbwynt addysgol, ac yr oedd ere yn siarad o safbwynt addysgoi yn hollol y diwrnod hwnw yr oedd efe yn Hawn sylweddoli y .fath gynllun rhagorol ydoedd yr un o addysg ganolraddol; ond yn ol ei farn ef, nid oedd yn beth da i holl gynllun addysg gwlad ei "foliio" oil i'r u'n ffurf (clywch, clywch). Dymunol ydoedd cael rhyw ychydic o amrvwiaeth ac yn -Ngliymru, yr oedd ganddyiu eis'.eu ysgolion oedd yn go-od ger eu bron am- can.on yr ysgohen mawr cyhoeddus Saesneg; hyny yw, addysgu bechgyn a'r hen brifysgol on—(cymer- adwyaeth mawr)—ac yr oedd deYll meddwl pe ceid V,^r<)1 ° n<|dvyedd gyffelyb i adaysgn genethod -i adymunent fyned yn mbellaeh yn myd auaysg na' y cymerai yi- ysgolion canolracTdol hwy, y byddai hyny yn beth da iawn (olyweh, clywch). 'l'ybiai d, pe ced.vid y pwynt hwn mewn golwg, y gellid cyfiawnhau YsgoI Howell yn Ninbych a. pho fwyai a feddy liai pobl am yr agwedd hon i'r pwnc, mwyaf a we lent fod yna rywbeth yn v pwynt. Dylent yni drechu, hefyd, i wneud y cvfrvw vsgol yn ysg>l o'r dosbarth cyntaf yn mhob ystyr (clywch, clywch). Yr otdd llywiawdwyr Ysgol Ho.vell wedi gwneud ^ymudiad newydd yn dd weddar, a s-ymudiad hefyd, fel y disgwydid, a wnai weithio ar y Uinell oedd wedi ei grybwvll. Yr oeddynt wedi bed yn liodus iawn i sicrhau gwasanaeth boneddiges o allu adyg, BeIoe, i lywyddu yr ysgol (clywch, clywch). Yr oedd gwaith yr ysgol yn y flwyddyn ddiweddaf wedi argyhoeddi y llywiawdwvr iddynt wneud y detholiad goreu oedd yn bosibl wrth Dc-nodi Mias Beloe i r swydd. Yr cedd Arglwydd Battersea, vr hwn oedd wvdi arolygu yr ysgol v diwrnod hwnw, wedi gwneud sylw «rtho ef "fod yr addysg a. sryfrenid yn y sefvdliad yn bur rad. Yr oedd efe yn hollol gvtuno^a'r sylw hwnw; ond byddai iddo ef ychwar. 'gu ei fod yn rhad a Thagorol' (cymer- adwyaeth). Yr oedd bechgyn a. genethoa yn Nghymru yn cael y fantaiR. hon sef, y gallent gael yr "ddysg oreu. Yr oedd yr addysg oeddynt yn gael yn yr ysgolion uwchraddol, hwyraeh y galfai ddweyd, cystal, ni ddywet^ai yn well, a'r hyn a dderbynient yn Eton neu Harrow am swm mawr ia vn (cymeradwyaeth). Yr oeddefe yn sicr y bvddai iddynt oil gytuno ag ef y dylai pobpeth a dl.id ei wneud er hyrwyddo llw\-ddiant Ysgol Howell gael ei wneud—osddvnt am iddi fod yn fwy ad- nabyddus, ac iddi gael ei gwneud yn un o ysgolion mwyaf llwyddianus y wlad (cymeradwvaeth).

Daeth Gwy l'ieles i Lunda.in am y waith gyn- taf ericed un tro, a dangosid iddii y gwahanol sefydhadau. etc., yn y ddinas gan foneddwr o ■ faiill idli. Yn mysg yr adeiladau mawrion eraill a ddangoswyd iddi yr oedd y Senedd-dai. "Wei," llefai y foneldiges, "dyna adeilad mawr. Onid y gweithiaui nwy (gas) ydyw?" "lei," ateibai y boneddwr. waith nwy yr holl genedl Brydeinig." Ar derfyn Ysgol Sab both ol un tro dywedodd arolygwr newydd ei ethol fod y presenoldeb y Sul hwnw yn hynod o dda nad oedd ond un en- eth fach yn absenol trwy yr ysgol gadewch i ni obeithioJfea chwaneigai) mai claf ydyw hi." Yr oedd y sylw hwn yn taraw yn rhyferld, wrth gwrs ond yr hyn a wir olyga-i yr arolygwr ydoedd, mai nid esgeulusdra oedd yr achos am absenbldeb y feohan, Tri nheth y ohweorthinir a.m eu penau —hen wraich ynym bingcio, hen wr yn neidito, a hen offenriad meddw. All kinds of Up-to-date Printing done at the North Wales Chronicle Comeierciai Printing Works.Bangor. Orders for Letterpreaw,Lithographic, Copperplate, and Embomed Printing, or for Book- binding and Stationery, .executed at reasonable charges. Estimates free. B ranches; f nod Llangefni. Telephone, N'a. 7.

NODION OR DEHEUDIR. Ail-etiinlwyd Mr S. H. Bypass yn gadeirydd llywia,v;dwyr Ysgol Ganolraddol Porth Talbot. Derbyniodd Bwrdd Y srol Abertawe.gynyg y Mri Billings a'i Gyf., i gario allan gyfnewidiad- au yn Ysgoliion lOwmbwrla am 1320p. Oafodd y Parch David, Griffiths ei ail-ethol yn gadeirydd Bwrdd Ysgol Aberaton am y flwydd- yn hon, a Mr John Davies yn is-gadeirydd. Lleiiliau yn raddol y mae y freeh wen yn Aber- tawe, ac ni adroldiwyd am unrhyw achosion newyduion" yn ystod y dyddiau diweddaf. Dodwyd gweddw y diweddar Brif A LI; raw Yiriamu Jones, ar restr rhoddion y Llywodraeth. 70p yn y flwyddyn fy 1 d rhodd Mrs. Jones. Mewn cyfarfod o Gynghor Maesteg, lydd Mercher, pefmleirfynwyd gwneud cais am archeib ammodol i oleuo y rhan barth gyda thrydan. D'arfu i Gynghor Sirol sir Gaerfyrddin, dydd Mercher, fabwysiaiu adroddiad y pwyllgor yn ffafr caniatau awdurdod dinesig i Burry Port. Penderfvnodd Pwyllgor Gwallgofdai Caerdydd dydd Iau, gymeryd cam er galw sylw y Llywodr- aeth at y cwestiwn o gadwraeth gwallgofiaid Tramor. Y mae gan y Deon Howell ((Llaiwdden), Ty Ddewi, ynmysg trysorau eraiill sydd yn ei fedki- iant, delyddiaduron o eiddo yr enwog "Jones, Llangan." Penderfynir cymeryi cam tuag at sefydlu cof- oryhoedd.us i'r diweddar Mr L. E. Web'b, cyfreithiv/r. Pontypridd, fel cydnabyddiaeUh o'i Wasanaeth i'r dref. Cynierodd claMedigaefth Mr Ernest Gosling, yr Lwn oedd wedi bod yn feistr gorsaf Nantyglo am bum mlynedd, Ie ddydd Mawrth, yn myn- went egiwys plwyf Lydney. Y mae Pwyllgor Eisteddfod Genedlaethol Llanelli wedi dewis "oratorio" "Dtewi Sa.nt" Mr David Jenkins i eael ei pheirfforniic yn yr wyl gene llaethol y flwyddyn nesaf. Penderfynodd Oynghor Dosbarth Mountain Ash, dydd Mawrth. gydwieiithiredu a Chynghorau Caerphili a Phontypridd i adeiladu ysbytty ar gyfer y frech wen mewn lie canolog. Syrthiodd David Jones, gwneuithurwr berwed- yddiion, 30, Brynherltlog-street, G'lyn "Ebbwy, o drol, nos Fercher, yn Dowlais a derbyniodd niweidiau a drodd yn angeuol iddo foreu ddydd lalL. Hysbysir fod Mr Ben Rowland, y bardd oad- eiriol ieuangc o'r Rhonddia., gryn lawer yn well ei iechyd ar ol ei arosiad maith yn iNeheudir Alfrrica. Gyrh&eldodd i'r Ton o Kimberley, ddydd Llun, yr 21ain cynfisKil. Yn llys yr ynadon yn Mountain Ash, ddydd Mercher, dirwywyd Thomas Thomas, llafurwr, Miskin, i'r swm o 5p neu. lis o garchariad, am iddo ymosoi ar yr Heldcreidwad Bryen a'r Heddgeidwsd Thomas, Penrhiwoeibr. Penderfyna Pwyllgor y Coroniad yn Hwl- ffordd wneuid apel at Mr Carnegie am y drysorfa angenrheidiiol i adeiladu Llyfr^ell Rydd ar y darn tir wast perthynol i'r Gorphoraeth a ad- nabyddir wrth yr enw "Gerddi yr Jiwbili." Y mae Mr Marehant Williams, ynad cyflog- edig Merthyr Tydfil, a chyfaill llenyddol ara.il, wrth y gwaith o gyfieithu gweithiau Dafydd ap Gwilym i Gymraeg a Saesneg y dydd iau hyn. Oynhaliwyd cyfarfod misol Methodistiaid Oalfinaidd sir Pynwy yn Nghapel Bethel, Tre- degar newydd, dydd Iau. Ymdriniwyd' ar cwestiwn o "Adfywiad Cre'fyddol, ac agorvvyd y mater gan y Parch D. H. Williams, C'asne<- wydd. Mewn cyfarfod o Gynghor Pontypridd, dydd Mawrth, argymhellai y pwyllgor fod cam yn cael ei gymeryd gyda golwg ar sicrhau tir yn Ynyssanigharad, i wneud pare cyhoeddus; a phenodwd Mr Hotpkin Morgan a Mr R. T. Davies i ymweliad ag ymddiriedolwyr ystad Llanofer. Cynhaliodd erdwysi Annibynwyr Saesnig sir Forganw^ eu cyfarfod chwarterol yn Maes teg dydd Mercher. Darllenwyd papur ar "Fywyd a. gweu'hiau y Parch Samuel Jones, Brynllyw- arch"—had Ylmneiilkhiaetto, yn 'Nghamolbarthi Morganyvg: ac yn ystod y dydd ymwelwyd a Brynllywaroli. Yn llys yr ynadon yn Llanelli, dydd Iau, cy- huddwyd Mr J. Llewelyn Thomas, Maneeinion, gynt llywodraethwr darlLaiwdy lleol, o gael ben- thyg arian gan Mr Hugh Waddle trwy dwyll honiadau. Gwadai y diffynydd y cyhuddiad. Traddodwyd ef i sefyll ei Ibrwwf yn y frawdlys chwarterol. Oodir ysgoldy newydd mewn cysylltiad a chapel y Wesley aid yn Clydach, geT Abergafeni. Gesodwyd (eryg eoifadwriaetliol i lawr dydd L'un, gan Mr E. W. Ellis, Swindon, Mr T. Powell, Cly laeh; yr Henadur E. Foster, Abergaferni; a'r Cynghorwr G. Evans, AbergafeTii. Gosod- wyd careg, heifyd, ar ran yr Ysgol Sabbothol, gan yr arolygydd, ac ar ran Mr a Mrs Jamea, Awstralia, gan Miss Davies. Llywyddid y gweithrediadau gan y Parch M. Thompson, Pontypool. Yn ddiweddtar dychwelodd Mr Richard Mor- gan, Ystalvfera. o daith yn Ngwlad Canaan, a daeth a photelaid o ddwfr, wed|i ei llenwi o'r Iorddonen. Cyflwynodd hon i'r Parch John Thomas, grveinidog yr eglwys yn y Gurnos, yr hwn a hyshysodd ei gynuneidfa, yn ddioed, y byddai i'r holl blant a ddygid yno i'w bedyddio y Sabboth dilynol gael eu taenellu a dwfr o'r Iorddonen. Pan ddaeth y Sabboth yr oedd yno deimla 1 cryf yn mysg y marnau am i'w rhai bychain gael eu bedyddio a'r dyfroedd hyny a rhanwyd cynwys y botel rhwng 16 o hon- ynt. Gwysnwyd saith o fechgyn oedd yn gwetithio yn Ngweithiau Platiau Alcan Cwmfelm, ger- bron yr ynadon yn Abertawe, ddydd Mawrth, am a lael eu gwaith heb roddi rhy'budd. Cyd- nabyde'odd y diftynyddion y trosedd. Gorch- ymynwyd i ddau dalu 2p 0 ddirwy bob un a'r costau, tra y gosodwyd ar y lleill i dalu Ipbob un a'r caatau. (Cbllwyd bach<.en, o'r enw Watkin Williams, o Olvdach, per Abertawe, yr wythnos ddiwedd- af a mawr oe 7d y pryder a'r ohwilio am. dano Oyohwynodd oddicartref y Sabboth, heb ddy- we^d dim wrth neb i ba le yr oedd yn myned. Gwnaed ymchwiliad ofer am dano y Sabbotih, dydliau Llun, Mawrth, a Mercher. I Yn Eglwys Charing Cross-road; Llimdain, nos SabV oth, ar ol pregeth i gynulleidfa liosog, gan. y Parch R. Leigh Roose, Holt, darllenodd Mr R. L. Whigbam, un o'r blaenoriaid, lythyr oddi- wrth y Parch Peter Hughes Griffiths, Abertawe, yn yr hwn yr hysbysai ei foci yn derbyn yr al- vrad i'w bugeilio, a'i fod yn bwriadu dechreu ar ei weinidooaeth yn mis Hydref nesaf. | Mewn cystadleuaeth fawr a phwysig ar y Mumbles Pier prydnawn Sadwrn enillodd Sein- dorf Arian Ddirwestol Ystalyfera y brif wobr yn Adrian 11 set. 12p a tharian., gwerth 32p 10s, a thlws arian i'r chwareuwr goreUi yn y gystad- leuiaeth ar y "trombone;" sef, Mr John Ei. Samuel. Yr oedd saith o seindyrf yn ymgeisio, a chafwyd cystadleuaeth galed. Yr arwainydd ydyw Mr 0. A. Morgan. Boreu ddydd Llun rhoddodd Mrs Davies, g-wraig Morgan Davies, 27, Margaret-street, Trecynon, ei geneth fechan, dwy fiwydd oed, yn ei gwely; a phan aeth yno, yn mhen lhyw bum munyd ar ol hyny, oanfu y gwely ar dan, a'r plentyn yn gorwedd ar ei gwyneb, a llosg- odd y feohan i farwolaeth. Cafwyd boos o "mwtchee" yn y gwely; a bèrnir i'r plentyn, wrth chwareu a'r "matches," osod y lie ar dan.

ITodachfa yn Lbngef i. Cynhaliwyd nodachfa liynod lwyddianus yn y Neuadd Drefol, Llangefni, dyddiau Mercher, a.c Iau, er budd eronifa yr ysgol Genedlaethol. Yr oed 1 gwaith mawr wedi e'i wnen 1 ar gyfer yr ,am-,yluli;ad yn ystod y misoedd diweddaf aa ymddiriedwyd y trefniadau i bwyllgor yn cyn- wys Parch H. L. -fiames (ca ieirydd), Mr J. Jones, National Provina'.al Bank (trysorydd), Parch R. Huiehe's, Fronheulog Mr D. Tay- lor, Nat ikm»Sch cols (ysgni.fenyddion) Mris Lloyd, Plas Tregaian Mrs James, Rectory; Mrs Jones, Bryn Arfon Mrs Nicholls Jones, Pen- rhos Mrs Jones, Nat ional Provincial Bank Mrs Evans, Henblas Mas Evans Intermediate School; Miss Jones, the4 Rectory Miss Da- vies, High-street, a Mis Parry, Glandwr- terracei. 'Teiilynga y Parch 11. Hughes a Mr Taylor y clod mwyaf am y dull rhaigorol yn mha un y gwnaothaiit eu <!yled. wyduau gan nad oedd ball ar eu hymdrechion. Y Stall-holders oeld..rnt: L Sweet Stall: Mrs Lloyd, PI as Tregaiall, a Mrs Priestley, Heneglwys Rectory. 11. Marguerite Stall: Mrs James, the Rectory; assisted by members of tiiie la working party; Mrs Pa'iry, Glan iwr-terrace; Miss Thomas, Cartrefle; Mrs W. Hughe's, Church- st. Miss B. Rol-erls, do. ^irs, Jones, School House; Miss Owen, Victoria House; Mrs Jones, Castle Hou e; Miss Kate Miss Hushes, Railway Inn; and Miss Amelia Detford. III. Mower Stall: Mrs Williams, Green Hill, and Mrs Jones, Bryn Arfon. IV. Rose Stall: Mrs Nicliolls Jones, Penrhos Mrs Jones, rational Provincial Bank, and Mrs Winter, Lledwigan. V. Geranium Stall (Refreshments): Mrs Evans, Henblas. VI. Cbrnation Stall: Mrs Evans, Intermeliate School; Mi's Scott, Church-street; Miss Jones, the Rectory; and Mrs Metellus Jones. VII. Aster S tnll: Miss Davies, FronLeulog; Miss Jones, Ilicrh-street; Miss Jone, School House; and Miss Owen, Viotoria House. V III. Bach- elor's Button Stall: Mr D. i aylor, iNational School, a Mr R. Jones, Hi d:-street. Oyhoedd,wyd y nodachfa yn agt'ied ddydd Mercher gan 1\11"3 Watkin William-s, dyn Garth, yr hen yn galonog a ddymunai bob llwyddiant i'r mudind. Yr oeid yr Arglwydd E^gob, hef- yd, yn hres,enol yr hwn a longyxarchodd y cyf- eillion ar yr arddangosiad hardd. Ar gynvg- iad Canon Riclnards, Abeaffraw, talwyd diolch 'gwresog i Mrs Williams am ddyfod i agor y gweithrediadau. Yna dechreuwyd ar waith y dydd a daeth bus- nes yn bur fywiJcrr. Yr oaad -tarp-aria^th )iel- ae.th wedii ei wneud ar gyier adloniant, a'r paif. at-dyniadau oedUynt orchestra y Proffeswf Ap Harri, Bangor, a'r farcet "Bri i.et"s Blunders. Oymerwyd lihan hefyd gan Miss Lilian Grif- fith; Miss Blodj-.ven Roberts; Misses Polly a Lizzie Williams; Mr Lewis Mr T. Pritchard Mfr Price, Miss Josephine Williatms, Mr E. Bliennerhasset Williams; Miss Maggie E'vans; Miss Winnie Roberta, Mrs Price, MW J. Mor- ris Mr G. Peacock a'i barti. Gwnaeth plant yr ysgol heifyd eu rhan yn ganmoladwy. Paratowyd y cyfarfo iydd ad- loniadol gain bwydLgor yn cynwys Mr Leslie Soott (cadeirydd), y Parch It. Hughes a Mr D. Taylor (ysgrifeny ;(1i:cn); Mi^s Griffith, Intermediate ScJiool; luiss Jcr.es, High-street; Miss Blodwen Roberts, Mis" L. Jones, School House Messrs Metellus Jones, J. Parry,. R. Jones, a G. Peacock. Cyfeiliwyd [':m L 11 1 Miiss Lilian Griffith, L.R.A.M., -k. L.. T. C., Miss Lucy Jones, a Mr Herbert Owen. Agorwyd y gweithrediadau ddydd Iau gan Mrs Bramston Smith. Parbawyd y nodachfa nos Wener, a deallwn fod swm sylwe l l jl wedi ei dderbyn.

Bangor C} cling Club. WEDNESDAY RUNS. To Starting from July 30 Dinas Dinlle Station Bridge. August 13 Llandudno Penlon. August 20 Pa- of Beddgelert Penlon. August 27 Picnic at Aber Falls Penlon. September 3 Conway Penkm. SATURDAY RUNS. July 26 Dinas Dinlle Station Bridge. August 2 Llambeiis Station Bridge. August 9 Lkundudtoo Penlon. August 16 Piass of Beddgelert Penlon. August 23 Conway Penlon. August 30 Carnarvon Station Bridge. I

LONDON AND NORTH-WESTERN RAILWAT TRAFFIC RETURN. Week ending July 27tb, 1902. Passengers, parcels, etc., and malls. L149,000 Goods, etc., total. £ 145,000 I Week's total £ 294,000 Corresponding week in 1901 £ 290.000 Aggregate £ 1,120,000 WALTER R. HAYWOOD, Boweewy. J Barton Station, London, N.W.

A STUDIWCB I" ICH IECHYD it J^I WNA o P ICH ASTUDIO CHWI. n* Os ydycb am ddiogelu IECHYD, rlii./d i C'hwi. gad GWAED PUR. Y mae hyn vn H.NNFODOL Os yw- e!C,h,.G,W^ED yn BUR, y mae eich ho!! Gyfar^ ddvfo^ i f ° ° drefn' ac -T,i a*ored j t'lefvdnu i rifol a anrein,ant > ganlynia.-au dif- no.. nrY, m,ae'. 0 gan'vniad, yn dibynu rn hollo] ar- noch chwi os ewyJlysiwch gadw IECHYD CRYF EGNIOL I fynu gweled fod y GWAED vn ¡::rwiw yn Ber;ffaIt Rydd 0 bob Amhuredd. Co6weå. y cly 1 i eicj Iechyd gael eich vstvr k t canys'hobddo amddifedir bywvd o'haner lerau, ac nis gellwch ymhidrBrwrdrao'dvuii oywyd gydaa lechvd andiams. R^DD^G- lAD\YY l' BObL. i //>/ umm I mtm dLANHANT 'fax Y L'ORl'H 0 I B0B AM" GWELLHANT BOEN Ph, DIFFYG TlUUL. BILIUUSNKS8, GWYNT, AFU DRWG, CORPH RWYMEDD, SCURVY," PENDDYN^jJ, CLEF YD Y BRENIN, "ECZEMA," Y "BLAST, "ERÙ"- PELAS," "NERVES" EGWAN, "FITS," GWYN- huUN (RHEUMATISM), "PILES," POEN CEFA (LUMBAGO), TARDDiANI AK, A CHLEFYD- AU Y CROEN, ISELDEK ijm YD. Gan sicr- hau Gweithrediad iaciiusol holi ranau mewnol y Cyfansoddiad, Brashau a Uhyfoethogi y Gwaed a'r Elfenau, a roddant FYWYD NEWYDD. IECHYD, NERTH. PEIDIWCH A DIODDEF iN HWY. TREIWOH Y.) DDIOED.. HUGHE'S B-OOjD PILLS Y mae y "Pills hyn vn crvfaddas ac flnmhri8- iadwy i WYR A GWRAGEDD, MEIBION A MERCHED. Y maent yn Iachau ar ol i bob neth arall fethu. Mae y "Trade Mark hwn, sef Llun y Galon, ar bob blwch. Heb hwn twyll ydyw. HEB OEDI ANFONWCH AM FLWCH 0 HUGHE'S BLOOD PILLS Gwerthir hwy gun yr hod Fteryllwvr a Gwerth- wyr "Patent Medicines" am Is qc, 2s ge, 4s 6c, neu anfoner eu gwerth mewn "Stamps" neu "P.O." i'r Gwneuthurwr JACOB HUGHES. "Mannfctur. ing Chemist," Penarth, Cardilt. Ar werth ya. America gan R. D. WILLIAMS. "Chemist," Ply- mouth, Penn. GOM ER'- BALM ELI AT BOB CL WYF GOMER'S BALM a iacha Giwyfau ar y Traed, — Cluniau, Pei., Gwddf. "Ery- sipelas, Manau Lhdiog a Digroensdd, Cornwydo* Crawnllvd, Coesau Drwg. GOMER'S BALM a iacha Fronau a Pben Bronau -——-————————— Dolllrus. Piles," Chwysedig, Toriadau Allan, Crach yn Mhenau a- Gwynebau Plant, Llygriadau a Llosgiadau yn wlwo. rhan o'r Corph. GOMER'S BALM a iacha Ddwylarr ToriadoJ, j Llygaid ae Amiantau Dolurus, Crafu, "Scurvy," Gwynegon, Cymalau Poenin, Chwyddiad, Tarwden, Malaetbau, etc. Y mae GOMER'S BALM yn hynod effeithiol ai bob math o Glefydau albino] y Cnrph. Rbodder prawf arno. Ar werth gan bob "Chemist" a gwerthwyr "Pateaft Medicine" am Is lc y blwch. neu danfoner 81t gwerth mewn "Stamps" at y Darganfyddwr: JACOB HUGHES, MANUFACTURING CH^MlSx, PENARTH, CARDIFF. 2343 TOWE?-. Dywed hen Ddiareb Y"sgotaidd— "MEGlS Y GWNEI DDARLLAW, FELLY YR YFI." Ond os gwnewch ddarllaw TOWER TEA, gellwch fod yn sicr y cewch yfed cwpanaid adfywioi ac adnoddol, nad oe un Te o'i well o ran ei flas a'i sylwedd yn y byd. GWLEDD DDYDDIOL. Ac, hefyd, y mae yn De hynod gryf, ac yn myned mor bell ddwywaith bron wrth ei wneud a rhai eraill. Mae wedi cael chwech o'r Gwobi wyoa Uchaf, ac y mae gwragedd doeth a gredant yn yr hen air: "Cynila yn dda a gwaria yn dda bob J? J?1* Tower Tea, a thrwy hyny dangoeant fod ganddynt lygad i vyeled lie y ceir y gwerth am yr arian. J 6 B Mewn Pecynau yn ullig, am Is 4c, Is 6c. a a Phrisiau eraill. Yn Gyf a invert-hoi yn un;g— TOWER TEA, LIMITED, 71, Ea^tcLi London, E C. Gwerthir g,u.— H. W. Pritchard, Grocer, Dean-street. Bar go: Davis and Jones, Grocers, Old P.O. Store Bangor; R. Pugh Jones, Grocer, Friars Stores. High-street, Ba.ngor; Evans and Owens, Grocers, 232, C miar- von-road, Glanadda, Bangor; Vv. G. Evan, Gtv,oer, 299, High-street, Bangor; T. B. Jones, 87. iLgh- street, Bea; R. Rowiinson, Grocer, Liya Caradog, Bett^sycoed; J. Watkins, 41, ell.Jell.- atreet, Beaumsyis W. Jon e.<: Grocer/ 74, Poo, street, Carnarvon; Pierce Bros., Grocers, V Old Shop," Llovd-sh-: et, Llandudno J. i Ikmao,"iva- traetli I R. ilfberts. Shop Newydd, Upper Gwalchiriai R. B. Robertfi. Chero.'sfe, ? Llanfairfeehan H. Roberts and To., Grocers, Stanley House, Penmaenuiawr; C. J.' Roberts, Grocers. VVestmirv t r H >u e, K-evimaen- mawr; Roberts Bros., Grocers, 5. B. k place, Portmadoc; R. O. Pnghe, Chemist, cal 'Hall Pwllheli; S. Lloyd, Grcoer, "Bee H H gh- -treet, Pwllheli R C. Morris, Grexier, Stanley Stores," Pwllheli Miss E. Roberts, Gv ar. Pant- yr-Ardd, Tregarth. -+- College and School B 0 ( ) 1< 8 3d. in 1/- DISCOUNT I allowed to bona fide Students and Scholars. NIXON &JAHVU-. Bank Place, BANGOR. And UPPER BANGOR Argraphwyd a Chyhoeddwyd dros y "North Vvalat Chronicle" Company, Limited, gan David Wtt- llams. yn y "North Wales Chronicle" a'r "Gw." Priating Works. Caxton House, Higk-stre«t, Baa- gor, yn Mblwyf Bangor, yn Sir Gaeraar#Mt Dydd Mawrth, Awst 5, 1908.