Gwalia

Y Parch Keinion Thomas. Y m.sbe'r Parch Heinion Thomas, buga.il deadcll Anibyuol y Fe-linhe-li, wedi Thybuddio'i braddd ei fod am 1'oddi i lyuy fu1io.r gorlan. Y ma<e EemioTi yn bur hysbys i'w cnwad fei pregfthwr da a Uenoj- tA:1reithiog. Wedi g<H'&-n ei dym<H- dysg yu y Bala,, aeth i 'La.Tif&Lrf€<;ha.n, lie y bug.eil- iodd yr cg.lwys am unmlyn.edd ar hugain, ac oddiyrio, chwe' blyn<'dd yTi ol, yr a?eth i F<'li-n- hdi. Golygodd y "Celt," a. a-rgTeSid pryd hyTuiy yug Nghonwy, end yn awr yn y De; lt<fyd y "CrotLicI," hem gylchgrawn Boberts- ]a.id LlaTibryDma-ir.

Chwarel Gorddinen, Blaenau Ffestiniog. Bu &cho5 y chwaxel uchod o 6a.pn y Baru- wr PhiliTnore, ddydd LJUB, yn yr UchcI-Lys. Eglurwyd i gwmni gael ei gofmstru o dan yT -emw "CwTmii LLech-Chwar&li Cymreig CyfyDgMlig," Blmnau Fftiniog. Cafwyd oofrestria,d i'T City of London F.;n.anoo Cor- pOTation gyda chyfaJa.f o gan' mil o bunnau, ocd nid oedd mivy na..8115 wcdi ei dalu i mcwn, a, gweithiodd y (}orSoraeth i fyny y cwrnm uchod yn 1904 gyda thrwyddfd i god'; d<eng mil a hann'er i weitllio chw.a.re.lloohi CoTddmen am yr hoTi yr opddid i roddi dan g::nt A ha.n.n.N' o bujma-u mewn a.ria.Ti. Glati- i, 'dd y cwimii mcwn anhaw,de-rau, a.'r ach-oo )1'1 awr oedd yTglyn a. chaTi bwy yr oedd ;b(¡.Wil i dderbyn yr elw o'r chw.ard.-Gohir- iwyd y gwrajidawiad ajn byt-hefnos, ar ol go y S€ithia,u gerbron y Llya.

Peswch Plant WEDI Ef WELLA GAN VENO S LIGHTNING COUGH CURE. Mrs Storr. vr cfcngylcs cnwog, mam Francps I Rose Hradicy .qtorr. vr efengylestu iRfainc ad- ':abyddus vn ygrifönnu o 48, Abbott-stroet, Don- caster, ddywr'a:—"NId ocdd fy nwy eneth- byth yn rhydd oddiwrth beswch trwm a, ehatarhh E'roenav.-L T.xrwyd tonsi's Francos, ond yr oedd ei pheswch yn un parhaol, ac ofnais ei bod yn [nagu'r darfodedigacth. Rhoddais brawf ar bopctb, ond ni wna,th dim ddaioni iddi nes i mi u bron Veno's Lightning Cough 'Cure. Rhoddais y dogn cyntnf rhyw brynhawn ac yn union dv,-ocld y H'!em i fynny, ac yna ataliwyd y poswch, a'r an hwyrnoa prcgct!)odd i gynulloidfa fawr. Yr wyf yn anion y dystiolacth hon yn wirfoddo!, yn holiot or budd erait! Gofynnwch am Veno's Lightning Cough Cure, 9?0, Is 1?0, a 2s Sc gan bob ffo-yHydd.

Undebwyr Deheubarth Arfon CYFARFOD CYMDEITHAS Y MERCHED. Dydd Gwener, yng Nghlwb CeidwMwyr PwDhpJi, cylLbaliwyd cyfarfod gaTi Gym- dei?ias Undebol a, 'Diwygiad Dinyn-dolM y Merch<!d, Mrs R. M. Graves, Wern, y llyw- ydd, yn y gadair. Yr oedd yn bM&enn.oI: Mrs Priestly, Mrs Gough, Miss Sybil Jon-es, Ynys- foj; Mrs Evans, Brcom Ha.11; Mrs Lloyd, Tr.aJlwyn; yr Arglwyddes Ellis, IRhyllech; Mrs Gr.a.y, Mrs Smith, CriccLeth; Mrs day- ton Mj-s Casson, Mrs Whit?, rwllh.eli, ac crpdiU. Y-r oedd yr adroddiad am v.'aith yn ystcd y chw, mis wedi cychwyn yr adran ]eol, yn galcDOgol iawn.- Yr ocdd mfcr i'awr ia-wu wcdi ymuno yn Sarn M,cillteyrn, Bcddgelt'rt, Pre-ntA,g, Penmorfa, Llangiau, Nefyn, etc. Cy-nh.aHwyd cyfarfod llcwyrchus yn y W<'rn, Cein Amwich, a Ueoe,dd pMiII, a chafwyd an- crchiadau gan Mr R. Jones Morris, Y.H., WraA, Ynys; Mr Sam Thompson, Mr B. J. rumen. Miss Cooper, ac eraill. Gwnawd gwait-h da yTi y I.1ysoedd Cofrtstriadol, a dos'- ba.rthwyd ]1awcr o bamNIcdi. TyTi-n'wyd a.Ua.n raglcn o'r gw-aith am y dyfodol, a'i mo.b-)Vysradwyd. Trefnid i gael cyfrcs.o ddar'litJto'pdd darluni.a<M. Diolchwyd i ymddirLedolwyr y clwb a.m ga'el cynual y cyfa.rfod yno, ac i Mrs Greaves am lywyddu.

)—MMMMMMi II To "e a naenria new ? To cure anaenna new ? btood!s necessary. HaU's Winetsdeciaredbythe medica) and nursing' professions to be the most powetfu! btood-maker Known, tt is so deticious, too, that the most del;ate invalid enjoys it. Get a new, xtra-lar.lf-e <ue bott!c. 3/6

Maer Banker. AIL-DDEWIS MB VINCENT. Mao Mr H. C. Vincent, Ma.eT poblogajdd Bangor, wcdii ei ail.ethol i.'w swydd bwysig. Ma'a pawb yn ddiwahaji yn Uaw<nha,u yn y ca.m hwn, ca-nys yn yatod y ddwy flymedd y bu Mr Vincent yn Uywyddu dros Gyng<M- y Ddinas moo w,,d ien-nill 'edmyg'edd cyN.rcdin- ol; ac n:id o.es neb yn fwy ei barcu g'ydt&'r trig'olion nag efe.

Cer y Pig!on. Y ma<e bryd a, mcddwl Oaernarfon af ddefod Ujddo'T Tywy&og sydd i fed yn ei Chaatell hen, its Gorn'ennaf n<saf; a.c y mae cis<x's gads cc ymbil -wedi ei hanfon i Mr John Williams, oo-ganydd EgJwys Orist, ar ;iddo Surno cor pumcai.-nt a I'eisia.u gogyfer o.'r a.(,,hlvsu-r Thwyag'fa.wr. Ei g-or If", fel y gwyddis, & dr.echodd yn Eist.&ddfod Llundajn y llyncdd, a? efe a. arw!ed.niai gor yr Eist/eddfo?d yng Ng-holwyji B.ay ???m'; ac fe'i. liystyrrir yn tm o'r rarwemyddion diog.e1a'i f.a.twm yng Ng-nymru. Dia.u y pig-Ji- y dleisiau o w.ahan- ol ardaloedd y sir; canys am ei the-nOTs a-'i sopranos y MAc trs' Catema.rfon cnwoca.f; y bass a'r baritones, fe'u ooir hwy yti nes i'r mynyddoedd a,'r nentydd.

Bwrdd Addysg Esgobaeth Banker. Me'mi cyfa.Tfod o'r pwyDgor pencl-erfynwyd tpefnu ar?Kad Hyuydd&I yr Ys?o.I Sul i gyd- fyn'ed a-'r M.a.cs LIa.fur Undebol. ac fc?y mi chympr yr arholiad It, yn EbTill cud Tywbi-yd ar d.de.ch1',eu yr Adfcnt, 1911. I'r rha-i dros 13 00d-dœb.a,rthi.adau A, B, a C- y Ma?s Ua.fur UDd?boJ fydd y g?'ait.h; i'r rhad dan 16 opd, Ma<'s L]afur 'yr Esgoba?th .a.m 1910—11, h.y., y j]M.pa Hafur pr?sc'nc?]. Ond <hh.'erwydd y cyfnewidiad a wnei-r ar dde<'lLTe.u Adf&nt ym M{M.s LJ.afur rJM.i dro.s 16 o,d--dosbaTtliiiadau A, B, a, 0—f.e dpei'Mr fod iddynt gael <eu liarholi ar ddtclir.en yr Adfent B.esa.f yn y gwaith y macmt wedi cu 'wn'etid o EbriJI i Adt'-ent, 1910, os anfOMJI.r> a. ii-nwaitli at yr y.s.grifellnydd-y Parc'h C. JonM, LIAngely-nin Rectory, C<Ew.ay—tm bed yn dymuno hynny.

Cyichwyt Qerddoro! Hariech Cynhaliwyd pwyll!Tor gwpithlot y gylchwyI y dtwrnod o'r h'acn yn IIaricch, dan !y\vyddtac'th Dr. Prys WlUaams. PWYLLGORAU A CHYNRYCHIOLWYR. Dpw!swyd yn Bwyllgor Gweit.hio!:—Mn E. E\-ans. J. MeT,(,an, R. Lloyd Jonpg, W. Roberts, Porthmadog; Ben T. Jones, C'adwaladr Roberts, J. Tudor Owen, Mona. Roberts, Blaenau Fcstm- Mg; Pees Jone,, Robert; Grinith, R. ,Thomxs, John Evam, Abermaw; D. Lloyd Evans,.G. Parry Jones, J. C. Owen, R. D. Roberts, Pen- rhyn J. J. Thomas. David Jones, W. J. Rob- bcrts, J. Jones Morris, Tai&arnau; 0. 0. Roberts, Edward Williams, D. Richard Meredith, John Roberts, John GrifEth, DoigeIIau; Henry Lewis, J. 0. WiMiams, John Lumtey, Machyniteth: L. Foster Edwards, Harlcch; John Morris, Gray Thomas. John Edwards, Harlech; Edward Hoyd, E. Williams, E. Jones, Trawsfynydd; J. D Hnghcs, Corwen; H. GriaSth. H. W. Jones, D. 0. Jones, Towyn; R. 0. Roberta, Dyffryn. CORAU I GANU. Hysbyswyd fod y corau canlynol yn bwriadu ymuno a'r Gyichwy!:—Abcrma.w, 70; BIacnau .Ffestiniog, 150; torwen, 80; Dolgcllau, 120; Ffcstinicg, 60; Harlech, 110; LIwyngwril ac AberdyS, 100; Mnchynllcth, 70; Manod, 100; Ncfyn, 50; Porthmadog, 110; Pend)yn, 95; Tal- sarnKu, 70; Trawsfynydd, 70; Towyn, 90; Tan- vgrisia.u, 80. Y TONAU. Dewiswyd y tonau oanlynot:—Dc!yn Aur (o drcfniant John GriSith): Abl'rporth (J. Thomas), Steeper Awake (Bach). Bodcuron (J. McLea-n), Elijah (Mendelssohn), Wilton Square (Mr Watts Hushes), Rotto-da'm (o drcfniant Icuan GwyJit), Rhydygrocs. Dewiswyd L!ew Mcirion, J. Grif- fith, a 0. 0. Roberts i ddowis gciria.u ar y tonau. Anthem, "Mown aniaiwch 'rwyf yn trigo," er cof am y diweddar Mr 0. Roberts.

Diffyn Dollaeth. CYFARFOD CYMDEITHAS Y BONEDD- IGESAU. Yng Nghlwb Gwcithwyr Ceidwad-ol Ban- gor, nos Ia.u; cafwyd an<?rehiad gan Migs SadJ?r. o Gymd'eith.as Uucdig Undebaefh a Diffyndnaeth. Bu Miss Sadler.yn gwucud gwa.ith -offe-,tli- ioJ ym Ma.ngor yr wythllosau diw.cddaf o bla'id Difiyndoll.etl1, ac y ma'e w.edi <*nalll 'tlu o gefnogwyr -ncwydd. Pwysai ar y Saith mat nid cw'estiwTi p!aid oedd Din'yndollacth, citlir pwnc ar yr hwn y dibynnai bwyd pa,wb yn ddiwahan. Yr o-edd Ha'w<'r o -an-w)-boOa,c-tli yn fpynnu poa.rthc-d y cwestiwu. Amlyg;d yu &ml idd'i hi Yinq gwyddai oiid ychydig ystyr Di- SyndcJJaetIi- Ni cuatiiata i ddynion gw.enith fcl y gwna- Mr Patten, ac m chamata, 'i'r tramorwr f'od yn f&ddion 1 gau ffatMOtedd yn y wlad drwy .ei fed yn rhyddid ti fwrw fi nwyd:dz.u yn ein gwlad yn ddi-doH. Ei UTii? ?mc?Ti oe-dd tyTUlu'T d&II oddia-r aTlo'cn- rlieidia?u bywyd yma, a.'u gosod lie y dyL&nt fod, &ef ar y -nwyddau tra,mor. PwyslMaiodd MLS9 Sad}.er am yr an,-cn-.i,,Ii,c-:drwydd o ga'sl Llyn,o-,c, gref, a chyffiriodd at Saith y Gy]l- .ideb, g'an dda.ngo's fed y canlyni::1d.au yn hcJI- 01 Nvalianol i'r hyn A fwriadai ei chyiinunwyr. Yr o-edd tir d.3,:i g'yniiyrc]i ym M.edi. 1009. vn fwy o 39,978 o ac.cri na.g oedd ym Mcdi, 1910, a ph.a. fodd, Mly, y g'all'ent ddweyd fod Mas- nachwyr Rhydd yii cynorthwvo'T a.ma<ethwyr? With derfyniiu, an'Ogodd Miss Sadl.er i holl U nd-ebwyr y cy'[ch dd-effro mewn IQmsoe.:r cthol- iad .a;c aHa.Ti o boTio. Mr T. W. Trevpr a ddywcdodd y dywedid yn ami ga.a y Ead'i<'a.liaid mad'r prynwr'ac -nid y gwerthwr oedd yn ta.iu'r tMthI. Un o'r trethi :a. o.?o'did ga,u y Gyllideb o.pdd So y g-alwyn a.r bctroJ, a kitforicl i'r w:.ad hon. Cyn y dr-eth bonne, costiai pptrol Is lc y g?wyn ym Mang-or. Pwy da'!ai y 3c ych- w'at)? (c?ywch, clywch). Yn sicr, nid y pryn- wr, ac os nad felly irhajd mai'r gwHeuthurwr (cymer,,Id,VN-ya,eth). Ar gynnyg Mr Robert Grinith. Lonpobty, A Mr Hugh Robc-rts. LJys 11'elyg, yn enio, dioehwyd i Mi<M SadJ<T. Canodd Mr Harry Evana, a diyftili.&dd Mr Roberts.

Gwncir ymdr?ch fawr gan ]r'l <?1wysi C'rM.t, a, chymd?ithasau eraiJI, o b<?.;j ?.wad, ym MJirydajn Fa.wr, a Phryda-in Fwy, am roddi terfyn ar y fasnach ir-e,n opiwn sydd rhwm-g India a China. Nid oes raid dnveyd beth yw opiwm—myglysyn y Chinead ydyw, <t g€dy ddylanwad cysglyd a marwol sy'a tu,-ddu i wajthau'r g<>J1o('dl. Llywoora-etl1 Pryda.m yn India sy'n gyfrifol am el ddi- wallu; ac y ma.c "opiwmyddiaeth" yn rhwystr ma.wr ar ffordd Hwyddia-nt y Gcnhad- ,wth. Ychydig a wyddom ni. yn nhawejwch y wjad yma., ajn ddrygau y fa.snaeh MMig- eddg hon, o.nd gwyddom ddigon i gredu y dyhd eu dileu. Ma<: gor-gugwyr y wlad yn a.rwyddo'r cylchlythyr&u a. yr'rir aJJan o'i ph1id.

Ma-e'r gronfa. at yr Iechydfa. G-e.nedlacthol, er mwyTi Nadd Goliat.n y Darfod iiga,til, yn cynTiyddu M case!T cira, s'erch mai y? Jiy-drcf yw hi. Tciuilir dyddordeb yn y mudiad o-an bob plaid,—gan wreng a. bon?dd, hynafg? a plant, gan wyr dysg?cdig a dmn chwa.r?uw\-r y wlad. Dyry'r gronfa swilt y n.ewyddiad- uron gyne rhwydd i bawb a'vfra.nu. Cyfarfu'1' p\vyUgor yn U.undain, a .rh,, nod- wyd M ysg-riiennydd trcfniadol y Proa:'€Rwr Thomas Jon€.s, o Brifysgol Belfast, efe "<:di ca'&l pronad hcla.eth m.ewn gwa-ith (,.r 'a'h yn yr Iwerddon. < Gwyr mwy o bosiM am enw yr n?n a! aw "Hob-y-Dsn-dan-do" nag a wyddant t<'th yw ystyr ei th-eitl. Ystyr y gair "Hob" yw cig moch; a'r rn?ddwl yw fod y mo&h ).cs?id ar fps y d?ri w-edi cu lladd, a'u cig wcJi e? godi dan y to i sychu. Ar achlysuron icl!y y byddid yn oanu'r he& don. Ma.gwvd oon.e<lJ.aetha.u o gewri ar gig. moch yn yr a.maM' gynt, ond tueddir yn awr i gredu mai fFynhonn?H ?aw'er 'o a?echyd ydyw. Pa. synnwyr, mtdd rhai meddygon, yw bwyta. cig creadur sy'n ymbort.hi &r bob rhyfydweh?

Mac cynnwrf mawr w<-di bod yn Portugal yn ddiweddar, a llawoer iawn o dywallt gwac.d, g'yda'r oanlyniad. fod y Fr€.n3iiniaeth wedi myn'd yn d.eilchion a Gwerinlywodra<'th wedi ei apfydlu yn ei He. Anwastad iawn oedd scfyllfA pethau yn Lisbon ers blynyddo<'dd, ac yr ocdd yn a.mlwg fed cwymp yr awdur- doda.u goruch&l yn yr ymyl. Tua dwy nyn- edd yn ol Hofruddiwyd y Br.enin CfM'los a'r Tywyaog CbrOtnog. a. gorseddwyd y Han<' ieuanc M-anuc-1. Ni bu Hewyrch mawr ar ci frenhinia.eth yntam, ac yn y cythrwR presen1101 y mae efe wcdi ga<da'el ei bala&dy, gan enniU dinars noddfa yn Gibraltar. Ntd yw'r Weriniaetli etc w-edi ei chydnabod gan y G&Uuoedd Ewropeai<ld, end i hynny y daw pethau yn fuam ia-wn. M&e Uy?aid y byd &r Portuga-L heddyw, ? gwylir yn fanwl pa dMfn ddftw o'r tryblith preaenmol.

Pigion. 1 MAe enw Mr Andrew Carnegie yn fy<3t enwog, md yn unig' f&t miliwTiydd yn rhoSo a.ur t'w goSr&u ei Inm, omd hefyd fel gwr sy'tt CTi gwasg&ru wrth y miloedd hwnt ac ymA.: Plamiu Uyfrg?Uoedd ar hyd a Hed wlad ydyw hcbi f&wr yr I&mci Ysgct&idd cyfoethog.. I'ir amcan hwmnw, ac &t aefydliadau addysgo4 y m&e eieoes wedi cyfrannu 30,000,000p. X mae yng Nghymru laweroedd o dai d&rtJen wedi ?u oodi'n rh&nnol gaoddo. Nid yw pob] hyd etc wedi Uwyr wybod p& Ted syddL ganddo wrth ipoi oblegid caiS rhai swm fawc garnddo yn rhwydd, tra y me-th& «rod!. Gwrthyd rhai po.bl, serch hyTmy, dderbyn ej, help. w t a Yr &ntawdd fwyaf fedT ddisgyn i raA noh ydyw ca<al ei eni. t$yda'r llwy ari&n fMTihin<t!. yn ei emaTi; oblegid Did yw bywyd&u pcmnau coronog unrhyw wlad yTi ddiogcl. Diogelach yw'r bywyd ddeaxeilir gyda llwy gawl breB y 'bwthyn gwlcdig. Mae cynifer o egmiolt, A.uwclaidd ar waith yn y byd yma heddyw,, n'as f yn rh;¡,ýj cool a-mddifIynj(¡.d mijwra! o gylch pob teym <;yji y m<dr fentro i'c cyhoedd. Gwna'ed amryw ymcsodiada.u ar y ddiweddar Yictoria; a rhai befyd ar ct mab lorwerth; ond g<ibeithir pethau gw&H am ei ibwyr, Sior, Er hyn y moo pethau yTi -hyfryd ym MhrydtQ.iii o'u cynihaju a'r Cyfandir. Chid nid ydyw Arlywyddion GwenDol yn ddiogelach na breTih?oedd, M y caJ'wyd engreifftiau,yn Ffraiac ae Ame.rKMt. w w Yn ei AMcrcluad y-o. Edinburgh cyfeu-iodd Mr BaJfour at y .fTa-it-h fed ewestiwn y ffafr-dollau wedi. l ei hyrwyddo'n fawr gan adroddiad y Ddu-prwyMth a. hi'n ymohwil i berthynao fas- nacbol Canada a'r India. OrUewinot. ynddo fod y Sa-frau estyimid gan Canada i ba.rtha<u eraill yr Ydberc<!ra<eth o fautaTa am- hact.hol. Gan fod yr adroddiad wcdi ei arwyddo gaa wyr fei Arglwydd BaMour o Burle:igh ao Arglwydd Islingto--i, ey'n adnabyddu-, fel pleid- wyr Syddlon Masnach Rydd, y mae gennym hawl i edrych arno foel un o'r tystiolaethau pen- naf ymhlaid y rhan honno o boJiai Diwygiad Toll- awl sy'n ymwncud a Safr-dollau. Rhaid y bydd dytajiwad yr a-droddiad hwn yn fawr ar ein gwl&d, a gwelir cymamt y mantcMicn Ymher- odr<)l a ma51lachol a ddaw o feddu cyd-dd-eall. twriaeth o'r fath rhyngom a'n trcfcdigaethul

Y FASNACH FOCH. PeJI yw'r fasnach f<x;h o ddangcs arwyddson d'rwasgiad; ao wcdi cilio o'r haf y ma..e'u debyg' yr a. pethau ymta<Ti yn hv.'ylu-t iawcn i'r gwr sy bcrch'ea stoc d'da 0 foch. Fel y sylwodd pen- deng yn swydd Lincoln y dydd o'r bla-en, achos- ion y prisia.u ucJM! yw bvehan.(i.er y cynenwad o'r Ame-T-ica, drudaniacth bwyd mo<;h, a'r amt>da'u caeth o.odlr ar y farc'hru¡,.d mcMn 11awer Fe. Ond n?d yn yr America yii uYlig y mae pnnder. Bron o bob gwlad yn Ewrob dmr y gajr fed gc.fyn cithriadol am gig y porcyn; ac y ma.e'r gofyn hw.nnw yn cadw i lawr niter y mcch er oyinaint a wneir i geislo "Jhiosogi'r teulu." A ocs rhywun ym Mon yn cofio pris y moch tewion yn dal mor ucliel cyhyd? An:cfycUo,- bynod fyddai'r pris, a'r ania's'thwyr c'r iicrvtydd yn colli ffydd yng ngwerth y niochyn ac yn ci e.geulu.so. W.ødi'r sefyd;ogrwy.¿d prescnnol y mae lie i dybio y cychwynir mwy o "Katri'r bacwn" yn y wla-d.

Yn Oriau Man y Bore. FFAITR FEDDYGOL RYFEDD. Y ma-e awr arbcnmg o'r nos, adnabyddM i f.eddygon, pan y mao bywiogrwydd dynot vn ei drai D.e-Lai'—yr awr pan y :ma.& dynion cry&&u wannaf-p-an fydd dynion gw-WI yn marw. Ni cll-t>ir bwyd yn oriau'r nos beth a wn.awch .i gadw ,i i'yuy eicli b-,rv,,iooi-ivvdd yn ystod y Bos, fcJ y gdll deh cwsg fod yQ sicr ac adfyvrLo''—f<il y ga.Uwcli "ddoSro yn fyvr. iog?" Yfwch gwpaiiajd o Dr. Tibb.Lcs' Vi-C<x'vo& bob nos cyn Tio.swylio. Yn ychw.aneg'ol at v cccoa g.orcu cynhwys.a Dr. TibM'cs' Vi.Coooa. k()a, c'oca., maJt a h&ps, ac y nia.- yn donic a ysga.r blinder yr ymenydd, ac a priid ddi6'yg cwsg. Ceidw Vi-Cocoa nrHl cysgadur drwy'r n<M. CynTiwysa. Vi-Oocoa ddpfnyddiau rhagorol, cstnwyttha.nt y giau, cyn'&rthwyaTat y tr.euliad. ac adciiinant g:.au blino(ldig. Mae Dr. Tibbl'ea* Vi-Cocoa, yn ddiod-fwyd iach ac yn wprthfa.wr i hn ao ie'uan'c yr un p<th. C-:isiwèh becyn chwcch-einiog o Vi-Cocoa, a plirofwch cf—gaJIwch deiml0 ei fudd w.ooi'r gwpa-na.id gyvitaf. Ond peidiwcJi gofyn i'c.h uwvddwr a!Ti "üocoa.g-ofynwcl1 am J?SBy??V?M? i??I?t?t?w??t/tt —gwna.'r .hoJl wahan:a,eth. Gwertoo pob nwyddwr Vi-Cocoa mews pecJrnnau 6c & Mychau 9c a Is 6c. z

Dychwelodd yr Anrhyd. W. Ormi>by GOTO. A.S., o Frogymtyn o C&nada ddydd GweMt.

Ysgotion 5abothot yr Esgobaeth. CTNNAL CYNHADLEDD 0 ATHRAWON. Ddydd Ia.u, yng nghyfarfod blynyddol yi Archddiaconiaid a'r Dconiaid Gwiadol ym MhaJaa Giyng&rtli p&ndcri'ynwyd cyjmaJ ym Mangor Awst meaa-f gynhadlcdd fa,wr o a.thra,woTi Ysgolion Sabothol yr holl Esgob- aetJi.

Cymdeithas Amaethyddol Lleyn ac Eifionydd. DIFFYG 0 50p. Cyfarfu pwyllgor y Gymdeitha.s hon ym MbwIDieli, ddydd Marcher, y Cyrnol 0. Lloyd J. Evans yn y g.adair. Cynwynodd Mr D. H. Parry, yr yqgr;jen- nydd, y cyfrif aria-nnol. Yr oedd y darbyn- i.ad.au yn fyrj o 50p i gy faffed a'r gofynion. Siaiadwyd ar y ma.tc-r gan Dr. R. Jones Evans, Mr W. EiR Jones, Mr R. Roberts, Mr J. H. Parry, Mr Robert Williams, a'r C,w,eir)'dd. Cydolygid fod -r a-rddangosfa. eloii yn mi rhagorol, ond, ohcrwydd y gwLaw, disgl,n-Ad y derbyniadau 40p. Yn ol y rhcol gäíl.1i y pwyllgor dynnu o'r gwobrwyon ddigoTi o ari&Ti i gyfarfod a'r diffyg. Cynhygiodd Mr W. Eiji Jones fod hyn i gael <d wneud. Cefnogodd Dr. R. JotM's Eva-ns, a'i pasiwyd. M.ewn at-ebiad i ymholiad, dyw<'dodd y: Ysgrifennydd fod tuag 20p wcdi <-u d'erbyn o<ldiwrth y cyngexdd, ac yr eJai y e'-vm hwmiw at Icihau yr hen ddylcd (46p). <rW!ia<d trefmiadau at archwilio y cyfnf- on.

Bwrdd Qwarchetdwaid Penrhyndeudraeth. Llywyddai Mr R. 0. Williams yng Bghyf- a.rfod y Bwrdq. liwn, ddydd Ma.wrth. TREULIAU TYSTYSGRIFAU GENEDIG- AETH. Bu ymdrafodaeth ynglyn a thtdu am dyst- yagnfa.u gencdigar-.th i diodion o-cdd yn oeimo taJ ihen-o.cd. Dywcdodd y Clrerc Cynorthwyol fed gan y Cofrcstrydd hawl i gcdi 3s 7c arm bob tyst- ysgrif. Awgrymwyd gwneud rliywheth <*T cynorthwyo'r tlodion yn y mater. Dywedodd Mr J. Bennett Joiie-s f-od cais ar f<'dr 'e.i wneud at Bwyllgora-u'r PoeDsiyn.:1u ar iddynt gymeryj c'nwau yr h€Ti bobi M yr oeddynt ar lyfrau yr UDdcb. Cymeradwywyd y cynllua. GWRTHOD GLYNNU WRTH ADDEWID. Yr ocdd y Bwrdd y m.is o'r bl3J?n wedi pa.sjo, os yr a dyn ieuaTic d3.11 o ddoslxlTth Ffestiniog yn ol i Sefydliad yti Ll"p"r¡ ii or- ffen dysgu crcB't crydd, y'i cyKorthwyid dra.ch'pfn. Add--w<)Ad yntau wuoud hyn-ny; ond yn awr dyw'edwyd, '&r i'w r;ni d Toddi yn y trpn ar y Sordd i Lerpwl iddo! ddvcli, wclyd yr un diwrnod. Pend'erfynwyd dra- ch'efji, os nad el,a,i yn oj, yr at pi id .0. a.'ria.n. HELP DROS Y GAUAF. Ymddajigosai dyn i€u.aYic o'r Bla<'nau gcr- bron i .&fyn 2111 he-,p dros &so.2dd y gaeaf. Yr osdd yn briod, ac wedi coIJ.i ui) Uygad ac un -frAich. Enillai ychydig wrth M a gw?rthu cocos, <ynd -nis gaUai wnpud dig-on i'w gadw, yn enwcdig yn y ga?af. Yr oedd yn ddyn &obr ac ymdr'ec.hga.r. Ar gynhygiad Mr E. M. Owen, a. iad Mr W. Willia.m.5, pasiwyd i rodii iddo 4s yr wythnos. DILLAD CLADDU. Pasiwyd .1 g'y.nort.hwyo gw«'dw yjpdMc-hgar. i d,a'iu bptlia,u angc'nrh'eidiol a gafwyd i'r plant !a.r gyn.h'ebrwng 'eu tad. CYMDEITHAS GWEINYDDESAU BEDD- GELERT. Da,ethai cAis oddiwrth y Gymd.eitha.s fwr- iad'edig uchod yn gofyn am rodd tuagat y I drysorf,a. Pasiwyd i roddi 3p 3s, yr 1111 fa-th Gg i Mwyf Harlech, ar ol gweLed fod y gym- deithas w-edi ca'el ei sefydlu.

Bwrdd Qwarcheidwaid PwHheIi. GWEINYDDU CYNYIORTHWY ALLANOL. Cynha.liwyd cyfarfod misol y Bwrdd ucliod. ddydd Merelie-r, Mr J. T. Jones ya y gad- ajr. CYDYMDEIMLAD A'R TEULU. Darllf,nwvd Ilythyr -oddiwrth Fwrdd L'iyw- Oodrath Dcol yn hysbysu y rhoddid yKtyr- ia,et.h i gaig y GwarcJh-eidwajd am ddycll\vdyd eyfrania.dau y diweddar Mr Hi.miphrey Hugho, swyddog -elus-eilol Abcrdaron, at g.a.pl pe'tisiw'n, &c tiad oedd gan dculu yr yjnadaw- cdig hawl,gyfreitliiol i'r a,rian. Pcndorfynwyd i ofyn am 15p. GWEINYDDU CYNHORTHWY ALLANOL. Cynwynodd y CloèTc adroddiad y pwy11gor a fu yn ystyr.ied y 1'11eo] au newyddiou yng'tyn a gweiny.ddu cyuorthwyon alla.tiol. Ystvrid "chos pob tIotyTi dan 65 mJwydd o.Ed bob tri mLa, .a. phob -un dros 65 bob citw.a' mis. O:.>i.id drwy hyn rv.-ystro pobi ddyfod ar y phvyf yn barha,us. Ni.s Pellid cymerad\vvo gl':1ddf:1 o olus'E'nau,-gwdl oedd ymddwyn at bob a?dios yn ol f.cl y gwelid .an?.?n. 'Bvddai i'r swyddogion anfon i fewn "adroddMdn.u ar gymvr ca.rt.r-e.fi y tlodion, sc a.r y dun y cadw.u y fodion <m hunai-n o ra.n taclu'srwydd a p-l.an- Y.'citJidra. ? Gof.&M am y plant gan bwyl!gor arbemug, —dau .a,dod o'r Bwrdd a o'r tu En,vva; y pwyllgor Miss Pughe Jon.es a,'r Parch R?ury Rses. Ni thc''ld do?nau pIv.yM i Ma?t ar Tau yr iMm bobl. Ymw?ai v .swydd- OglOll eluscn a'r tlodion yn œTEOllü}, bob tri nns. O.s nad a.la.i Hotyn aJw am vr ?iau Thaid fydda-i i'r swyddo!? iyned ?'r "arLin iddo. Nis g.alllj:ii y pwyllgor ganiatau jrwy na 5s o ddogn plwyfol. MANION. Etholwyd Mr J. G. Jones, Penrnae.n, yn gyr.Tyc-hiohvr y Bwrdd ar bwyJIgor sydd i gario allan y cyTillun fwric.Br .p-i wnpud 3.t g&Sa.u lorworth Fro.ni-n, a ph.Mtodwyd y C'td- cirydd yn gynrychiolydd yn y g'vn'had'«Id sy i'w chy-anaJ i ystYj'¿d y moddion gor-cit i dd?Iio a. chw'&stiwn y gwyr crwydr. Dvw,e,tI.ai C:.erc Cyngor Trcfol PwlIlM':i c.u bod yn baroti i ystyrifd pob cats wnedd P,-41,U- ddyut .a,m drwyddsd i gadw Upty cy&'r.edia. Yr ocdd y dr-eth yn 14c y bunt Yn liai clii. HyBbyaodd y Ca-erc fod p<'raiyTiwyr i meddyg f.el y cat y tJodion un cyn D.c.ddf y Pensiynau.

Hwyt a Heiynt L!anber:s Y BEIBL CYMR:4.EG.-Mae'r Parch J. Pnt- chard, M.A., B.D., gw,-inidog Gorffwysfa (M.C-), wedi trafnu i-draddodi cyfrcs o ddarlithiau ar y Bcibi Cymraeg yng nghyrdda.u y Gymdeithas LenycnJoi. Dilynir pcb darlitn gan gyfarfod i rydd ymddiddan ar a giybuwyd yn y cyfarfod. Dyma gam newydd i cnayn dyddordeb yr ieacnc- tid, a hydorwn y cymerir mantais ar y cyScus- derau hyn. YR WYL DDIOLCH.—Hysbyswyd yn y "Gwa)ia." ddiweddaf am yr oSciriad oedd yn gwasvnaethu. Yr ocdd y ddwy Eglwys wedi eu haddurno yn brydfcrtit gan foncddigesau a bon- cdjigion perthynoi iddynt. Cyfarfodydd gwoddi- au a gynhelid yn yr addoidai Ymneillduci. Ces- gUd yn y cyfarfodydd ;,t wahjnol 8ch, Yr oedd y c¡;.sgliad yn ?ddo)dy byTUti Reh'-hct!) ag3s yn 52p. CLADDEDIGAETH.—Ac efe wcdi marw y nos lau b!aen3rol yn 52 ml vydd (t{)d, claddwyd Robert Evans, Corn prynhawn o)dd LIun Dio'chgarwch. 'jychv:,ynitl tua mya-went Peris un o'r gtoch, a <'ayrhaeddwyd yao ychydig cyn dau o'r gioch. Gadawodd yr ymadawedig Jdau frawd a chwaer i ai&ru ar ci ol, scf y Mri Da-vid Evans, P!as Coc!i, a Thomas Evan&, Ty Joch, Fachwen, Dinolwig, ynghyda Mrs Cathc rinc Parry, priod Thomas Parry, gof, BIaenau Ffestmiog. BEDDARGRAPH Mrs Ann Jones, Jwrnig nr John Evan Jones, LIwyn Dyrus:— 0 Lwyn Dyrua gwraig lan, dirion—ddygwyd I ddugeti oer weithion; I fyd uwch cyfoda. Ion Ein chwaer i d3wyn ei choron.—E. I'R AMWYTIIIG.Dyna tk yr acth Mr Thos. Jonc-g Roberts, Caf'r Fran, i wa.<ianaethu Cwrnn: Yswirtd yr Alliance. Llwydd iddo. YMWELED A'! RIENI.—Goruchwyiwr mown chwarcl !cchi yn yr Iwerddon ydyw Mr John E. \VI!liams, Eryri House. Noson a. diwrnod ydoedd yr hoi! aniscr a dreuiiodd ar yr hen aelwyd gar- tref, Rhaid oedd Iddo ef ddychwclyd yu ol yn luan at ei ddyledswyddau. EI DDYRCHAFU.—Dyrchafwyd Mr J. R. Owen o fod yn Ulnell tramn'ordd y Wyddfa. i fod yn btif ysgrifcnnydd a rhcolwr y ;forud, fcl olynydd t Mr Aitehison. Un mlyncdd ar bymthcg yn oi, p..n y gwneid y Mine!! gyntaf, vr oedd efe yn gwfithio arni yn lla.nc icuanc. Cwolir mn,c mawr ydyw ei ddyrchanad. Da gon- nym feddwl ei fed cf yn un o feib gcndigo! ein Uan. FFURFIO COR MAWP.—DGaHaf fod Mr John \Hiams, organydd Eglwys Crist, Ca?rnar- ion, wedi derbyn g-air oddjwr<,h Mr Lloyd G?org?, fci uwnstabi y C..stoll, lie y bydd i'r seremoni o arwisgo y Tywys-g gymeryd i!a, yn galw arno i nPurno y cor mawr cymysg o gantorion CacrnM'- fon a'r <n:gy!choc'dd i ganu ar yr achlysur bwysig. Y mac ymft ipisiau rhagoro), a diau y bydd amjyw o gantonoa ein LIa.Q yn y cor. Y DYN COLLEDIG.—Hyd yr adeg yr wyf yn ysgrifennu, nid oes "siw na miw o hanes Thomas Jones, E!K-t.)rrace. Acth o'i dy nos Sadwrn, yr Sfed cyiisol, i daiu ei rent, mpddai ef, ond ni ddaeth yn ci ol. Aeth y babotr,' hClblO- Saboth du i'w wrajg a.'r teuiu prydcrus, end ni ddacth L-fe <to yn pi o). Y mac weithian a.gos i bythefnos or ci ddiHaniad sydyn. Yn awr wcia air ei fod yn .Nc Cymru. Gobeithiwn mac gwir yw'r gair. Y DYDD YN .bi'ifflAU.Dœhrf'UÎr g-cithio yn chwarelau Dmorwig yr wythnoe hon am 7.50 yn y bore hyd 5 yn yr hwyr, felly banner awr o bob pen i'r dydd yn cael ei chymcryd yma-ith. LIoiheir yr anMcr or g-wcithio yn Nhachv.cdd, ac o D:whweuci 28ain hyd Ragi3Tr 51ain bydd y dydd g'wajt.h wcdi myncd i'w fsn leiaf, set o 8 yn y bore hyd 4 y prynhawn. Hydcraf y bydd i r icucnct.d dreutio cu horiau hamddpnol i ddiwyUio cu mcddylia.u. Parotoir cyfarfodydd Hcnyddol, etc., ar eu cyfcr gan orcugwyr y dd.vy Na.nt Byddcd iddynt fynychu y cyfarfodydd ac ymroi ,i waith. EIRA I WAERED.—Boreu lau neidiais o fy ngwcly nc cdrychals al!an trwy y ficnostr, a gwel- ttis fod y Wyddfa hyd ci hanncr yn orcuddiedig Rg cira. Yr oedd pr'nna.u y mynyddoedd o'i ham- gyich hpfyd yn cinog, ond cyn borcu Gwener di- tianodd yr cira o dan gurindau gwiawogydd trym- Mn. Yn y chwarelau, pr ci gased, gwcil gcnnym wlaw. Nid ydyw cf yn gymaint rhwyst.r ag Eira l!awn yn pcilliaw'n pau. ETO'N GAETH.—Mab yw Mr John Roberts, Cv.mgiM Bach, Nnnt Peris, i'r diweddar ffrdd Hv.-ydFryn Hwfa. Nid ocs yr un mwy doniol na charcdicae!i nag cf drwy hyd a lied pin Llan. Cydymdcunlwn ag cf yn pi ddaifs. hir gartrcf ar ol y ddn,mwain a ddorbyniodd yn chwarchm Din- Byddcd i'r hen gyfaill Ddyddiau olaf di-ddolurua.

Cedwch Peps Bob Amser Wrth Law. AT BESWCH, ANNWYD, A'R FRONWST. Mac'r dyn iicu'r ddyn'es ddocth sy't] duedd- 01 'i annwyd—a, ph'wy sydd heb i'od yii cadw bWe11 hyJaw o Ilens, y fGddyg'ini.itpth 'a.iiadlol 'ryMdd'&l at anhwylderau'r gv.ddf, y fynw{'s, a''r YBgyf£int. 1. P0idiwch <mghono cadw biwch o Peps bob a.mser -wrthlaw ar siln' y pent-a.n, g'a.!i fod ??'M.'c?t oc o:m?yd yu g'ySMdin y.m.h.ob -en.r.t.ref. 2, Peidiwc'h ang'hono y bydd I Peps yn .nyd-djau Ii in gyf)i,t;tdiol fd hyn dcliogei u. 'eiuh ,C'ddf, a'ch hys¡[}'fcíllt. 3. P.&Idiwch myncd .allan .m-ewn tywydd el r-vv 5," ,I I, i'tr eglwys, cyng-el'dd, na chyf.arf'ad -cylloOeùdus heh cich P"ps. P.idiwch angh&no cymcryd un neii ddau c-3 y i-Ñmlwch y cryndod 1lCU" .oertel lleiaf. 4. P&LdiTt'di &'nL.g'h&n'o mai bann'cT goeù Natur yTi cael .ei 'chwyno i'ch ThybLddlio fod y gt'Jyn ar y ma-es yw tisian. 5. P&idiwch .anghoSo /?J a'?'y?' ?<?& cy?r?- fa.1l cyhoeddus yn 'i_venwynllyd, 'w<di ci Iwytho a nwyon ù ysgyf.eint tyrfa, a phTyfetach amJ a.necL.yd angcuoi, &c y g'a'1 P-ep3 eicn amddiSyTi rhag eu hcS- 'citJiiau drwg. G. PeidiwcR .ajighoSo cadw biychaid o Peps g.&r eich gwly, a. phan ddaw y pes-,c,ch cosa7.ul yn'a atocil cyn i cJiwi gysgu, cad- well yn eNro ddigon lur .1 doddi Pep yn fich Z-e-nau. 7. Peidiwch 'cychwyn ar eiwriM mewn ccr- bydrss Tia. myn'd ar hen 'bu.s n.eu dram .heb nwch o P-eps. Ma<e'r du'edd i g.ael o.erfel drwy'r gifpynt oer t!CM lelthder, ii'pu trwy dd'od i gy.syUtiad a phoM ya dioddef cddiwrth an«;hyd h<*intus ac ar.hwyJderau yr ysgyfcmt, yn dra pher- yglus, tr-i y nae y draStIau byth brcs- yn y trell yn g'w!t'eud cicL hYEgy- feint a.'ch mynw-ps yn dueddol ia.WTi'l'r annwyd. 8. Nac .anghonwch g'adw Peps TVTth taw yn ystaMI y plant. Mae'r tabletli myfedd- ol .hyn yn sicr o nrbed -Ilaw<,r awr o bryder i'r mim.-tu drwy ddwyn es- mwythyd i ddioddefwyr bychaitt CtMt- 'wrth atiti-xA,d, pas, neM cr-afp. 9. P0idiwch anghono y gall P.eps gadw Qll'11:yd7.l'st ymaith, n.eu cich ata.1 i'w gael oddiwrth gyfaiJJ t'ra yn ymgomjo ag ef yn yT heol neu'T si-op. Dyma ychydig o'r "Na" a <.Uid eu hysgrif- cnnu, a g-aJl p&b un o honynt. w':l.6an.o:¡,ethu i g.adw ymosodiad 0 -waeltdd draw. F&Lly cadwch Peps bob amser yn h-vlau; He &y}t- itag y byddwch.

Ymy&g yr wyth o bregtjiwyr enwog fydd yn cario ym1a.e-n w'&sana.eth y Brifyegol yn eglwysg.aüeir.iol St. Gi.l<'s, Edinburgh, y ga<&f hwn, y mae Esgob LIamelwy.

COLOFN BOB SIENCYN. 'STEDDFOD I FANGOR. Yr cdd ?Ti dda. grin n?halon i fod poboi Bam?ror yn. moddwl a.m ? 'Sboddfod. Mi fasa-'n bri- odoi iawn tasa yna. un er'a Uiawa-r btwyddyn, ao mii ddyi&a. fod h&fyd. Tos UJIDyn nhw tkLun 'Sboddfod iawn w<di bed er'a biynyddodd, dian ond rhyw A'w-d.rfody bacih yn perthyn. i'r ca.peu. 'H.wan, dyma. gyna. i&wn i ba,wb Rymyd y peth i fyny. Mi gfw-JB i fod lot f'awr M.wn wedi cwariod noN Wcmaj' dwaetha., & bod T. J. Willias yn gra'deirydd, a. Myfy.r Padajn, :9iVvddfa.'r "Gwalia," yn gncud gwalth SRTven- nydd. Yr odd no ra.i yn siarad yn frwdfrydig ia.wn. Mi ddaru Dcouoti Fyoha.n roi y ma.taj" i La.wr i ddechra, ac wedyTt nn ddaru. Pennexdd SeirioJ, FouJk Joa a. Dewi Meirion ao orill siojad, medda< nihw, a'u bod nhw yn y <&wadd wedi oodi dv.'sin i .fed yn bwyll,-or i ncud trefn:ia..da., a bod triarddeg yn y dwsin. Ma. nhw'n daudi ma ÚIjYw mg'iwr alidwcu73 ydi triaj-ddep, ond !<? dun hL,lp. Ma.'n &iwr pn! i y gn4eith Myfyr Padarn l'Oi yr hanas i chwi yn well na modra. i neud, aohoa mi rodd o yn y ac yn argwennu yn fan ac yn fnan. BETHESDA. Oj. ydach ohii'n co6o mi ddeudia y tro o'r UaJi mod i am i'ynd i gapal Janis&lem H)oa Sad"M'm i giwad cor Robert G-ruSudd yn perSonnio "Mii- wyr y Crops." Pati o'n i'n myad i fyny y j.ryt. yr odd yn amiwg fod dyddorda-b nM-wr yn caJ 'i Rymer?Td ?Ti y pernornuad. Yr odd pobot i w gw,M yn dwad o bob m&n, a. hynn'y'n gyn- ita,r J'a.wn. Yn grod] ia.wn, mi dd'aj'u Gru&'udd Aobarts, y L-.yfrwort:hw:r, pradw Ue i mi yn handt jawn i waid: a chtywad y cwbwi. Mi ofa.Ua am iynd j fewn yn dd.j,gotn, cynriar, a mi wedwn uwilY'ffi Joa & P.cncerdd Spirit.! yn dwad. i fewn, jx) un axill hefo mhw, &o mi a't'h y tri i ista. i ,inyi. y cor. I area iddi ddwad yn ajnsar dechra. yr on i'n cdrach o gwmpm i odiracih pwy i, a mi welis Iaw<M' iawn o hen ifryndia.. ifr odd LewÏ3 Jos arymyl y gulerl. Mi wetais .Mlyd Richard MorriB, Tros y Ffordd, a'i briod, ;i Mr a Mrs D. G. Daviea, Høngoed. Yr cdd Mrj. Jon.e.s, (Jjiganaint, a Mr& W. J. Pan-y, LIya, Coacmor; Mr Crowthar, Jothn Jones, U.R., y Pa.roh R.bya J. Huw RichaTd Joa, y crydd, .«) yr odd. yn dda gin i weld Richard Gruffudd, ad yr a.rw<inyd)d a'r orgajiydd. Yr odd "EHdir .Yaiis" yno ttefyd. Critic Ra.rw ydi o ar y beirdid; wn i ddim be fedaT o ddoud am y canttH'io.n. Erbyn ha.nnar awr wedi ohwecb yr odd y ca.parl um.wr hwTinw yn 11awno gx>rn.aJ. i g-Qrna,J, a.!)hswb y.n distg-yl y dechra. PAWB YN BAROD. Dyma Roba.rt Gruffudd yn esgyn i ben y Rad- ar, 'aio mi dda.th Grujfudd Roba.rcs ymdanl neud rupology cLros a.baenoid&b y ca.d:ei1'ydd, sef y Parch \V. R. OweTi, y g-w\8in;.dog. Yr odd yn ddirwg ta.\vn gi.n paVrbd-Liailt fed Mr Owen yn sal. Mi synhyglw.yd fod Mr Arthur Rhys RobarM, o ijundan, i fod yn iiywydd yn 'i Le. Mac o yn fab i'r h:6T!. wnidog, 00 yn ddiyn ifa;nc sy wodi dod ym,!aji yn rha-gorol. Wedi hyTi mi gyoowyIbGdd ¡x:d:13. yn drelnus. Yr odd Ricbafrd Grujf'udd \vrth yr orR&n., a nifar o ddyniion a nLercn'ad yn chwara, crytha, ac ml roeddan nhw yn rbei iawt)- Rhoi o FajT)Kor oeddan iidiw i Ryd ond un, mi glyw.i.3 i. a. dyn bach g-a.lluo iawn yn leader ar- nyn nhw, ecf Mr Whit.eh<ead. Ond yr odd yn i!ial.d iddo fo a.'r cwbw.L tl:eoo fcl yr údd Bob Grun'ydd yn d'sud ao yn arwain r.o.5. Sadwrn. Dvjna. i chwi enwa y c<mt<M-ion arbP.nIT odd yn oynorthwyo y cor: MLas LAeatirice Low, R.A.M., Miss DUva Jomee, Mr Andrew Jones, R.A.M., a< Mr PowciU Edw&d3, R.A.M. Mi symrodd awr a chwartar i fynd trwy y .perSormiad, a j'ha.id 1 -mi dd'eud mod i wedi cai 'y n yti ard!tier,dhog yn y cor. Mi naet-hon 'u gwaith yn ?a.mp!u?, &c ma'n. ?lod mawr i'w haj-weanydd a hwytha.. Mi fu r.h.nd iddyn nhw .s'a.n.u y cyd- &a.n dwat'tha. drosodd drachefn. Mi Math pawb i crj., ond AYlsa gora. rhe-i fod yn well heiyd. Yr .1 on. i'n synnu fod y pedwarax,d yn oal i gan.u :a.Llan o diwn gin g'a.ntorjoYi mor dd&, ac nid hwnnw oedd )r:r Tinig beth oedd feJIy, chwaith, mcdda. j-hyw frawd <xdd yn fy ymyl. Sut bynnag, yr oodd y cynge-rdd yTi n€wydd, ac wy:r.ach I mad oedda. nhw ddim wedi ca,61 digon o Amscr i ddysgTi. Coilwch,)'T ydw i'n <l<?u.d cto fod y cor wcdi g''neud yn ga.mpus, A'r üffoNYllWyr hefyd, ao 'n dda ia.wTi gin i ga.3.1 nongyfareh yr arweinydd am e-J. waith, ac a-m y Uwyddiant mawr fu ar yr ymdreeh gyTitaf hon. Ymlaen cto, gyfaill. YR AIL RAN. Cyn d,-chreu, mi ddeudodd. G. Rbaits fod yti bles<'r mawr gyno fo gynig diolch i'r llywydd, ac i bawb Am y gefnoga-eth -oedda. nhw w<'di roi i'r anturia.eth newydd lioTi; <MMl yr o-edd yno un yn &Tbennig oedd yn t<ijyngu sylw neillduol, s'ef Miss Dilys Jones (priod y eaooirydd). Yr o«M hi w'edi bod yn help m.a.wr i'r cor i ddysgTi y ganta.wd. Pan o&dd hi ym Methc,-gda ar 'ei bolides yr oedd hi'm dUyn yr ysgol gaii-u. yn ac-Mg. W-.el done, hi. Yr oedd yn dd-.j, ia.wTi gin i gly-wecl hyn, achas fel,atall mae'r cantorion mawr yma. yn ami: wna. nhw ddim os na, cha nhw bres. Mi gawsom yr offcrynwyr i eh/ware darn i <ld.ech- i)L,u ol hyn, ar organ gyda nhw. Wed.'ya, mi dda sth Mr Andrew Jones i ganu ac mi v/naeth yu dda iawu—m<xr dda fel y bu raid iddo ganu wed'yn, ac mi gawsom HUll- waith 'eto'm Nghymru ajiwy]." Mae'i Itis yn dal yTi dda iawii. Ylla cawsom unawd tlws dda. ia\vn. Ar i ol o mi gawsom iinawd tlws gin Miss Dew, &c mi gafodd encor brwd iawn, ond ml ddaru wrthod ca.nu wed'ya. Mi ddyJn. hi arf&r mwy gyda chanu Cymrafg. Nid o'&dd yr uii ynidr<x;h am eSa-ith ucillduol, ond yr oedd yn canu yu dyner a thh-.s odia-eth. Y tMt 'nesa. oe<M canu'r crwth gan Mr \Vhi't€- h<;a.d. Mae- o'n fistar &T y gwa.ith yma., a bob ams.2r yn (,Dnill c'ymradwyadh fawr. "Can y Ma:chog-" oe'Ll-d V p<-th nesa.. gm Mr Powell Eé!.3.ds. Yr o'n i'.u LlAUgoHpn pan ddaru o cmU yn y 'St<lv.idfod, ac mi ganodd "C?n y M?rchog-" yn v.?ll nag y clywia i t?b yn g'n.cud eriosd o'r Ma?n. M?e p'vnno fo -dd.i?.on o iais, ac yn geixi<> yn f d pob gall' yn glir. Nid ocs dim rhodrps vn Mr PowpJ' Edwards, ond canu'n uatuT-- lol ac 'l'ffÓthiO'l dros bpn. N.i.d rhyfedd o.pdd j'ddo g'aeJ en cor brwd, ac mi g.anodd lIen aJaw "Breuddwyd y Bardd." Yr oodd dis.<YwvJi3d y dyrfa f.awr am y ga-.t -scaaf, g.an Mi.%s bUvs Jon.as, "Yr IIufen Me'!yD," a. chaf<jdd hwyl rag.&ro.L Bu raid iddi g?uu drach?fn. Ni fyn?ai y dyrfA iddi bpidio. Mao l.i wodi dysgu'i galw<-dig3,eth yn botffaith. Nid yn fuan yr .angbonr ei cha-QU yTig Ng-liolwyn Bay, a? yr -oedd yma line -\vrth fcdd c.ilon pawb. Ca.fwyd' wlfdi hynny ddeuawd "W::1.tch- .maN, vhat of the ni?M?"?an Mri A. Jon?s a P. Edwards, a gwnaeth y ddau hyn vn dd.a iawn. Tpi-fylwyd trwy i Miss Dilva Jones ganu "Reu Wlad fy Nhadau." GAIR ARALL. Yr o'h i'-n licio y fair foiic-<Idi<,es o'r cor ddo.i'u gauu y triawd, ac mi 'rocdd'yn dda. gin i weTd y.r hc-n gyfaiJI Eos Ogwcn yn canu a.'i hoU egni, ac yn gofalu a.m y tenors. Wn i ddim pwy o-pdd yu g-ofaju am" y bass; oad mi w'elis Dafydd y Gk--i-lan, a chlywajs i lads o hefyd. Mi ddylis i fod o w<?di cael He yn 'g€thwr pan w,-Iis fod gyno fo dei gwyTi. Barn pawb ydi .od hwn v consart gora g.af- wyd ym M.e.th.esda..&rs llawer o nynvddoedd; ao mae'n siwr gin i y bydd Bob Gru&vdd yn trefnu un eto ?at y nwyddyTi ne?a; ac OR bydd- af byw mi af i hwnnw hefyd.

Y FMog. 'Roedd Gwen F.o"l Holyg yn en'eth dies 'ei phryd, ond yn Solog .falch a. phcn-chwiba-n: ac ar ol priodi Evan Davies, Ty Gwyn, a.eth at y forwyn''i'r beudy un diwrnod, ac 'eb'e Jii, "Mari! p'run o'r rhai'n ydi'r fuwch sy'n rhoi lLa-eth enwyn?" Ymryson y Ffyn-non. 'Rocdd dau gy- mydog yn cyndynnu a.'u gilydd ers ta-lm ynghylch Symion f<chaa, a bu r.aid o'r di- w<;dd fynd a.'r acho. i'r Uys gwlad. Wedi prawf hir a. throng, bimodd y Barnwr, ac cbr'e fo: 'R-!?y'n methu'u Lan agweld paham y rhaid cymaint o hetynt ynghylch tipyn o -ddwr." "Fe weJ <eich Anrhydedd j!es a phwys y psth," ebe u-n o'r cyfreithwyr, "pan y dyw-edaf wrthych <nai dau werthwr Haeth yw'r dd&u gymydog hyn." nes oedd y Uys ym chwerthin i gy<L

Pwyllror Heddtu Arfon. Y CYFARFOD CHWARTEROL. ANGEN LLANFAIRFECHAN. Cynhaliwyd cyf&rfod chwaj-terol PwyHar Heddlu Aricm, Yng Nghaernarfon, ddydd lau. Liywyddwyd gan Mr J. R. Hushes, &o yr oedd y rL.ajn thffyd ya brasannol: Y Mil. Uoyd Ev.a,n¡s, Cadbon N. P. Stewart, Dr. Dilton, Dr. Jon Robetts, Dr. R&bert Owen, Mri Ephraim Weed, D. P. W illiaIm, R. Jones Roberts, J. Evaji Roberts, J. Jones Morris, Jomatban Da- vi&s, W. H. Rhodes, R. E. Jones, Mawice Jones, W. J. Parry, yng'hyd'a.'r CJero (Mr A Bodvel Roerts) a'r prif awyddog (y Mil. Ruck). PENWISGOEDD NEWYDD I'R SWYDD- OGION, I'cLek-j,c nv vd cael penwoed.d newyuu i'r swyd'io.'tCQ J.,(:g:yÜ,. 3'1' ymwcliad Brenhinol y Hwyddyn nesaf. er mwyn iddymt ymddos mor drw;;iacius ax y sy'n bosibi ar amgjicniad mor bw\aig. YSGOLION DIWYGIADOL. Mynoywyd fod y pwyllgorau ynglyn a'r ddwy 'Ú'l ddiwygiw()l œdd yn noddfi dn namyn otlwech o bkmt Arfon wedi hyabysu eu bwrmd i .i?odi switt yr wythno.s yn ych aj bob plen- tyn er jgjcrimu tddyD& addyat? well. Dowiswyd P-Yll,gor i ystyried y .m&tor a<o i ddod i gytun- dob a phwyllorau'r yasdion. Y GWYR CRWYDR. D4rllenwyd adroddKtd y pwyllgor arbe ynghyleh y bwriad i f&bwysiadu cyDlLun e&eifth- ioi t ladki dyl&nwad drwl, y gwyr crwydr ar y wlad. Mown rha-i sipocdd yr oedd rhai cynU-mi- iau eiaoea wedi eu p&rotoi er gTvnsod teitJuau'r crwydrajd mor Qniderm a,- oedd modd; eithr i gaisio palmantu Uwybr y dosbarth hymoy oedd yo wir awyddus am w&ith mor llyfn oedd bosiM. Yn y eyfamser, modd bynnag, pender- fya.wyd umo a Byrddau Gwa-rchcidwa-id oedd yn dio.to'r sir er ymdrafod ylyn a.'r priodoJdeb i gychwyn oynllun rhywbeth yn elyb i etddo rhai srroodd yn Lloeg-r. Yr unig ffordd effeit.1-i- Mt oedd tynnu oddiwrth y orwydriaid cyBon. yr ha-wddfyd <)&dd liaw4er ohonynt yn fwynhau. F,glur-od,d y Milwriad Lioyd Evans nyn'.un Susaex f<ti engraifft o a-ntca-nkm rhai 8iTOBdd yn Lioesr. Yr oedd y cynllun yn rynor.1W¡<)'l' &awi o&dd ya wir Rwydd'us am waith Iran rhwystr i'r rbtai hymiy oedd yn. chwilio elusl-n a<: yn boddloni a)r hynny. Rhododwyd i iwyd&mor. y :oefydiiao.au d<jcynau i'w rhoi i bawb oecl<i ;n chwiik' am waith, ac yr oedd hynjty 'n hwy'. uso'n fawr y g-w-.w a'. u teuJuoeddi ocdd yn orwydro o fan i tan i ohwi!io bywoiiac:h drjd- wng. Gweit-hrodid y cynllun trwy rediad &'r,Ledd!u. P<MMierfyirwyd lwyddo'r mater i b-Avil,r arl>ennig er par&toi cyBlhni. ACHOS LLYSFAEN. Ma.bwys:aA-wyd adroddiad y iiwyll--<,r yn aw- R'r}'-mu dwyn achosion a ddÍKwyddau ym mhhvyf LJysfacn gerbron ynadon Arfon, ae nid g<erbron a.wdu'rdodau Swydd Dinbych, a. phend'erfynwyd ynMrol a oedd ystafell gym1\'}'s yn y plwyf er cynnal lieddlvs. GORSAF LLANDUDNO. Yr ocddys wedi cael addewid ajn dir yn Haol Rhydycben. Handudno. ar ystad Mostyn, er ad- eiladu gccsd newydd yn LJa.ndudn.o, a.s weitbm.n a,rchwyd i'r arolygydd ymwcled a.'r ma.n ac i roi ei fa-rn yiaghylch y mater R'erbron y pTvylIgor. GWR 0 GAERNARFON AR GOLL. Cafwyd -.Vmdrafoda-eth mewn perthynaa i'r gwr og&ernarfon sy ar Kall am gyhyd a,maer. Myn- egodd y prif swyddog ni&d oedd yr unrhyw ha.nes wadi ei gael yn ei Rylch cr cynnys oh<mynt ha.nn.er ca.opunt am ryw fanylion syiweddol. Yr c-edd popeth dichonadwy wedi ei wneud—ond yn ofer. Cytunwyd a.r i'r pnf 5Wydd --eisi<) cyn- ort.hwy ailajwl yn yr ymchwilLad <? y t,vbiai ef hynny'n angenrheidiel. ANGEN LLANFAIRFECHAN. I Adroddod.d y Pfif Swyddog ddcrbyn o:hono ddi'rprwy&e'uh o drigoli&n L!a.nfairftechan yn y priodoldeb o sicrha.u swyddo}? ychwan- e? yn y He. Yr c-Mid eiaoe? swyddo? cynorth- wyol vn c.ae1 ei -aniatau ym misoedd yr hAf. Addcfwyd fod yn Lla-n??irtcchan fwy ? bobto?- acth gog-vfer ag un swyddog nag yn yr unrhyw te a;rajl yn y sir, a piMndcrfynwyd Sur6o pwyU- g&r i, wneud ymohwiliad pellaoh..

Gweini i'r Ctaf. CYNHADLEDD YN LLANGEFNI. Dydd la-Tt bu'r GynhadLe<M a aJwyd gan Miss Davies, Treborth, a Mrs Fox-Pitt, Pres- a,ddf,,d, gyd&'r a.mca.n o eguro gwa-ith y .gymdithas a Nuj-nwyd yn ddiwcdda.r daji yr enw Noi-th Wales Nursmg Association, ac eiinyn dyddordeb ynddi ym Mon. Llanwyd y Ncuzdd SiDol, ac yr oedd Lady Magdalen WUliams-BiLtkeley yn y gadair. Yii? iig?iynta-f, rhocs M.rs Matthews, Am- lwoh,°g-rynhodcb o'r gwa.ith a wna<ed. eisoe yn y sir gan y g-ymdeiths-s a &efydhvyd i gofihau jiwbili y Frenhin.es Victoria, gan ddweyd iod yn awr ddcg gweinyddes daji ci nawdd—yn Amlwch, Bcaumaris, Llang-efDi, Bodcdern, F<'nm<Mi, Porthaetliwy, C-aergybi, Llanfec.hdl, Dwyran, 0. L!aufa.etMn. Codid tros fil o bunnau bob bl w:;ddyn yn y sir i gario'r gwaith vnilaen. y gym- deitnas nowydd oedd darpar g ddesau ar gyfer pentMn ac ardaloedd. otdd analluog i gynnad gweiEyddes dan y gymdeithaa alaH. Siaradodd Mrs Davics, TTfDorth, am y modd y cychwytiwyd ym Mliorthaethwy 9-ryn d-deu-na.W mlvnedd yn 0] a.'r fendit-li amrhaetil- ol a fu'r weinyddes byt'h oddiar hynny. Siaradwyd h<'fyd gan Dr. E. Williams, cvnrycL.iolydd y Cyngor Sir ar y gym- dcithas. Dvwt.'dood fod dwy ra-n o dair o 'boM Mon yn awr yn uMddu gwcinyddes, a than y ti'&fniaut ncwydd g-ellid darpar ar gyfpr y gweddill o'r Ynys. "Yna datganwyd teimlad lld tmd oes iddynt w'einydd?s—Mr Thos. Pridiard a Mr Thos. Wilh'a.ms, o L.nerchvmcdd; Mr J. Rica Roberts, o B-entra-eth; a. Mr Hutto-n, o Ddosbart-h Bpn.H.cch. Anerchwyd y Gy-nhadi-dd hefyd gan Miss Da-vics, a ehaji Miss Jones, yr lion sydd. wcdi ci plienodi yn a.rolyg'ydd. dan y g'ym- deithas. Dywedodd Mr W. Hugh?s JoiMS, is-gad- eirydd y Pwyllgor Addysg, ei fod cf yn ed- ryah a.r y juudiad fel yn rhan, n:<'WTi g'?/ir- ion-edd, o'u cyfundrefn addy&g'. Ceid Cyng'- horau Sirol Lloegr yn rhoddi'n hela--th i liyr- wyd.do'r p'waith bondithiol, a da o<*dd ganddo yntau ddw?yd i'od Cyngor Mon yn cyfrannu 75p. Mr J a.mes VeLTnor-e (UcM-Sirydd): Talodd c,f-e w.a-roga'2'th i Lady Magdalen a Miss Da- vies .am y nio<Ld ca?onog y c?fnog?nt y gwaith. Yr oed.d ganddo yn ei law ad.roddiad y pwyll- gor yn No&'bartli LIanf'e<'haH, a gwelai fod y w'einyddcs, yn yst.od naw mis, wMi talu tua mil o vmwdiadGu. Ambosibi oedd llawn brisio gwe.th y cyfryw ymweliadau ag ael- wydy<id y dosbarth. Ac yn y gwaith hiim yr o?'dd y gynLd-eitlias yn diJyn <amrau y M'eddvg' Ma.wr, a aeth oddiamgyl<h i leddfu cur a dolur. ? Pasiwyd dio?<Ji—i'r gadeiryddcs, i Miss Da/vies, i'r Siryf, !ac i'r sia.radwyr—Mrs Wil- liams, Glyng'a.rth; y MiJwriad Fox-Pitt, y Pa-rch D. Re<'5, a Mrs P?Lbbs yn cynny? y cyfryw. Eyderai y diw<'ddaf y dpuai ifrwyth da i'r GynliadJedd c y llwyd-dai'ti fawr ym Mon.

Wedi Ei Orchuddio Gan Eczema Llifel. RHYDD ZAM-BUK GROEN GLAN DIFRYCHEULYD I'R BABAN. Licdacnodd Eczema dros groen Stanley Harrm nes gorchuddio el holl gori?. Yr oedd ei rieni yn drallodus yn ei gylch pan brofodd Zam-Buk yr unig beth allai gonero yr ancehyd ystyfnig. Medd Stanley fach yn awr groen hoiliach. Wrth ohcb' ydd dywedodd Mrs D. Harris, a drig yn 18, St. John's square, Bedminster, Bristol:— "Pan oedd Stanley tuag 8 mis ocd cododd Mu o blorynod gwlyb o fatcr, ar el ben. Torrodd y rhai hyn, a rhedodd y mater yn Ilif i lawr ei wyneb gan schosi doturiau craill nes yr oedd ei ben a'i wyneb wodi eu gorchuddio ymron gan ddoturiau g\v!yb. Dywadodd y n..oodyg'mai ec- zema a'i poenai, end mcthodd ci e!:au cf ag atal yr afiechyd, er i mi roddi prawf teg arnynt. Ni wnai y picntyn truan ddim end crafu ei groen, ac mewn amser yr oedd golwg ddifrifol arno. Amharid ar ci gwsg. ac mewn canlyniad dacth yn hynod oin a gwan. "Parhaodd yr eczema I !edaenu I wahanol barthau o gorff Stanley, ac yr oedd pob eli a chymwysiadau yn ofcr- Prin yr oodd ganddo ran o groen glan yn unman. Yr oodd yn wir mown cynwr difrlfo!, sc nid oedd obaith o'r eczema gael ci glirio ymaith. Wcdt'r holt draficrrh acth- um iddo tcimlais yn hynod ddigalon wrth welcd y doturiau yn enniji tir. "Digwyddais giywed fct y cliriodd Zam-Buk achos difnf o Eczema, end ar y dechreu amhcu- ais a fyddaj Zain-Buk o unrhyw ddaioni i Stan- ley, jan fod yr aCechyd wedi gafael yn dynn ynddo am dros ddwy nynedd. Fcdd bynnag pen- dcrfynais roddi pra. ar Zam-Buk. Ynghyntaf csmwythhaodd y gosfa, as yna ymctdangosai fet pe-yn tynnu'r dolur a'r enyniad aitan. GaUai'r bachgen felly orffwyso a chysgu'n dda, ac yn fua.n edrj chodd yn well ac yn sinotach drwyddo. "Fei y parheais gyda Zam-Buk syc!todd Y dolur- iau yn gramenau, a syrthlasant ymaith fei y tyf* ai'r balm groen newydd i gymeryd eu He. Dig- wyddodd hyn ymhobrnap- ar gorff Stanley. hyd yn oed ei ben a'i wyneb, He yr oedd y doluriau mor dew, a chliriwyd hwy. ncs yr oedd pob ys- motyn o'r anechyd wcdi diHannu. Llwyr we! haodd Zam-Buk fy mhlentyn a gadawodd ef gyda chroen rhagorol."

Cyngaws Lianrwst. Crybwvtiwyd Mhoa Mr 0. Isg<wd JoTMB yn erbyn Cyngor Dinesig Llanrwst yn yr Uchel- Lys o floon y Bamwr Paykc-r ddydd LJun, pTyd y dywedodd ei Arglwvddiaeth n ddech- reuid a.rno cyn Tachw.dd laf, ac y gallai y Bal'-gyfreithiwr <H. gry bwyU yn ties ymlaen er hwylusdod i gool y ty&tiou i fyny o Gymru.

Arwerthiant Llwyddiannus yn NoigeUau. Dvdd Ma.wrth cynhygiodd Mri W. Dow a'i F.a.b, Bacgor a LLMidudno, d&n gyfat- wvddyd Mrs Vaughan, Nannau, arwerthiart C)'hoeddus yn NoJgellau. Gwerthwyd Bpon LIywarch, Serin 26 o aceri i Mr Lewis Lewis, y tenant, am 420p; tynnwyd LlwynysaTn, ff-erm gyfagos gyda 39 acer 3r. a 22p., yu ol am 540p; pryuwyd Rafod Meredith, n'erm o gan' acer, gan Mr D. Griffiths, y tenant, a.m 490p. Cyfrcithiwr yr arwerlhwyr oedd Mr W. Wdlding Jonies, Llundain.