Gwalia

Damwain Angeuol. Ddydd lau, oaed Mr Richard Daviea, Prion, enillydd mewn amryw EistetklfocEau ar Vnu, fvedi ei 6aethxi wrih yznrl g-wryah. mewn cae (heb fod nepell o'r ty. GAtkuvodd y ty gyda';i wn i vactiru gwnhingod, ac ymddengys ei fod i ryw cmcan wedi rhoi ei wn yn y gwrych, so i'r I giioed afael ac i'r ergyd fyned allan rnmvn can- iymiad. Aeth y fwled i'w frost. Gedy woddw I A dau o blant ar ei ol.

Boddi yn Antwerp. I Daeth newydd trist i Gaernarfon yr wythnos hon, sef hysbysiad am foddiad Mr Richard Tre- for Roberts, mab y diweddar Mr Robert Ro- berts, Rose Cottage, Marcus-street, Caernarfon, yn Antwerp, ddydd Gweroer. Nid oedd ond 24 mlwydd oed, at hon oedd ed fordaith gyntaf, fel p&chvwfydd beirianydd ar yr s.s. "Royal Sun." Tri saia oedd er's pan adawodd .gartref. Yr oodd yis adnabyddus iawn ac yn dra phoblog- vdd yn y dref.

Chwaeth yr Oes. Beia amry.w o'r prif newyddiadurom Seds- nig y trachwant sydd yn y wlad am new- yddion o fath lianas Dr. Crippen. Rhyfedd fel y cai gwyr a gwragedd, meibion a mer- ch-ed, flas ax ddarllem yr adxoddiadau roeAfch- on a imanwl o hanes y .prawf. Glynnenft fel g,clod wrth eu papurau, a darllennemt ymlaen, Ð golofn i golofm, fel pe'n d-arllen ewyllys a. ar adawsai iddynt etifeddiaeth dag. Rhaid fod chwaeth pobl yn buT isel cyn y gallent dynnu cymaint o fwynhad o'r f-ath ffynhonellau, ac nas gall y fath haneskm lai na.g effeithio er biwed ar feddyliau eyff rous.

Anrhegu Arwerthwr. Oherwydd eymudiad Mr Robert Parry, yr ar- werthwr, i fyw i'r Gwynfryn, ger Pwllheli, Corfu arno dorri ei gysylltiad a.'r achos yn y Capel Isa, Abererch, fel aelod a swyddog eithr- iadol werthfawr. Nid oedd y cyfeillion am adael i'r amgykihiad fyned heibio heb drefnu cyfle i ddangos eu pardh iddo, ac yn y gyfeillach nos Wcner diweddaf cyflwynwyd iddo awrlais hardd a drudfawr, fel cydnabyddiaefch fechaxi o Werthfawrogiad o'i lafur a'i haelioni i'r achos yn y lie am flynyddau. Mewn dull priodol cyf- swynodd y Parch D. Roberts, y gweinidog, yr fcnrheg i Mr Parry, a'r agoriadiau perthynol iddi i Mrs Parry, gan awgryanu fod yr awdurdod yn pael ei chyflwyno iddi hi. Teimlai pawb fod Mr Parry yn fwy na gwir cleilyngu popeth a wnaed iddo ac a ddyvvedwyd W dano ar yr adhlysur hwai.

Rheilffordd Ysg-afn Canolbarth 5ir Flllnt. Dyina a ddywed rheolwr Rheilffordd yr L. and N-W. ynglyn a'r rheilffordd ysgafn By ar fedr ei yietiadu yng nghanolbarth Swydd Fflint :Yn Vmamt a bod y cynllun yn dcrbyn cefnogaeth Crylwyr Cyngor Sir Fflint a'r awdurodau lleol, a bod rhodd yn cael ei sicrha.u gan y flywodraeth, oedd efe yn barod i argymell y cwmpeind i gnxio'r mudiad rhagddo, a sicrhau 3 £ y cant ar un fab o bedair o'r cyfalaf, heb -fod dros 200,000p. lIedd i gaol ei godi gan y cefnogwyr; a bod y twm a ganiateld i Gwmni Ffordd Haiarn Llun- dain a'r Gogledd Orllewinol wcithio y llinell i gacl ei benderfynu trwy gytundeb; neu os niethid trwy gytundeb, gylfafareddiad; fod y ffordd haiarn ysgafn i gael ei chysylltu a Ffordd Haiarn Llun- ttatn a'r Gogledd Orllewin yn agos i Wyddgrug, kc hefyd a Ffordd Haiarn Treffynnon," a Ffordd Baiarn Caer a Chaergybi yn agos i Lanerch- fmoT."

Harw Miss M. Breese, Porthmadog Dydd Ia.u ddiweddaf coll odd Portthmadog' un o'r itrigolion oaredicaf ym marw Miss Mar- jrajet Broese, iri-etrch hynaf y diweddar Mr a Mrs Breese, Mocrfa Lodge, ,a. chwfuer Mifi XSiairles E. Breese a. David Breese, fcyfreith- Hryr. Bu f-arw yn 42adn mlwydd oed, a fchafodd gysfcudd maith a phoenus. Bcnedd- iges hoff o wneud daioni mewn dull 1 aw-1 oedd hi, ako gynorthwy mawr i amddifaid A tliloddosn yr ardal. Gallai y gwir angenus ddijbynnll ar ei chapedijgrwydd hd bob amser. XUioddai gefnogaeth i bob symudiad dyngar- ol yn y dref. Er cymaint ei rhoddion fcyhoeddus—nhoddion na ellid eu oelu yr oedd ei chymwynasau cudd yn fwy eu rhif t'u sylwedd o Jawer. Yt oedd ei dyngarweh a'a heJusenga/rvroh wedi anwylo ei henw d bawb o bob! y dref ia'r ardaJ. Arferlai fyw rn ddirodres a diymhoaigar. CydymdeimJir fa fawr a'i pherthynasaai yn eu profediwaetth dhwerw.

Barn Bangor. Wyifchnos ow ol wythnoe y lleisir barnau Bangor yn y colofuau hyn. Pa fynesriad gTsrcfi eMid gael ? Mr E. Jonee, 9, Mrnafon, Bangor, a ddyw- ri:—"Yn awr ac eilwaith dioddefais oddi- fcrth ymosodiadau o boen cefn, poenau yn y Vymiau, a phoen,au sciatica. Weithiau j>ar- lua yr ymosodiadaiu hyn cyn hired a thri mis gyda'u gilvdd. Hefyd, cewn ysbeidiau o ban- fsgafnefor a chur pen difrif. Yn y boreuau cawn thi yn anodd i godi o'm gwely, ac yr oedd oonlded ymhell yn fy mlino n fawr. Feil yr ai ameer heibio, yr oeddwn yn ddigaloai ac isel ysbryd. "Oallaf siarad yn uchel am Doan's back- ache kidney pills, gan fod hyd yn oed y lawch cyntaf ohonynt wedi gwneud daioni mawr i'm cefn. O'ir amaer hon,no. gwelihaodd a. chryf- haodd fy onghefn. Meddaf ffydd mawr yn Dom's pills, a throaf atynt eto os y byddaf In-th yn teimJo ymosodiad arall o'r hen oocn. d), E. Jones." Maze Doan's backache kidney pills yn ddau srwllt a naw oeiniog y blwoh, neu chw, Wwah am dri ewlit ar ddeg a naw oeini-osf Uan bob fferyUydd ac yn yr ystordai, neu yn tmxongyrchol oddiwxth y Poeter-Meo-ellan Co., 8, WelJe-street, Oxford-street, London, W. Gofalwch eich bod yn cael yrit-n math o beikrod &g a Mr Jon«s.

Amryfusedd yr Eisteddfod. Yn ol hen ddihareb Eglwysig: "AH'e well I that ends wcll;" a diau mai dyma farn Mr Isgaer Jjewis, Caernarfon, awdwr y "Libretto i Opera," a ddigwyddodd drwy amryfusedd fyn'd d law bedrnipid cystadJeaaetTt y goron yn Eis/teddfod Genedlaethol Colwyn Bay. Mri D. Emlyn Evans a L. J. Roberts, M.A., I oedd y beirniaid, a chyhoeddir yn awr ddar- fod iddynt ddyfamu i'r awdwr y wok o lOp.

I Owerth y Gymraeg. Barn oamxyw o'r clerdgwyr yng- Nghyn- hadledd Esgohaethol Llandaf, a gynhedid yng Ngnaerdydd, y dydd o'r blaen, yw fod dwy iaith yn Well nag un. Dywedai'r Parch LI. M. Williams, Dowlais, mad angenrhaid oedd pa/ratoi yingeiswyr am urddau Eglwysig fydcLai'n hyddysg a hylithr yn y ddwy iaith'. Rhtaid oedd i'r olemgwyr breg«thu 'n iaith y brodorion. A'r Parch Peter Williams a ddy- wedai fod osnedlaetholdeb Cymreag yn rym yn v Dywysogaeth, ac os esgeulusaa'r Eglwys arwain y nerth cynwysedig ynddo i'r iawn gyfeiri ad yx ai i le larall.

Cofeb Iorwerth y Seithfed. Ymddengys fod y drycMcddwl o gofeb i'r diweddar Freain yn araf janffurfio'n meddwl Cymru, a thueddir at iddo gymeryd ffurf fydd o nodwedd a gwasanaeith i'r wlad yn gyffredinol. Bu'r pwnc da.n drafodaeth mewn cyfarfod o gynrychiolwyr sir Fon, a chaoi- molir y modd y gosodwyd yr holl gwestiwn gerbmn gan My James Yen more (Uchel-Siryf Mon). Tuedd y c3rfaalod air y diwedd oedd ynruno yn y symudiad cyffredinol i gael cofeb genedlaethol, ac nid cynllun cyfyaigedig i Ynys Mon, fel y tueddai rhai ar y eyntaf. Llawenydd i bawb yw sylwi ar yr arwyddion diweddar o ymgryfhad y bywyd cenodlaethol yn yr hen sir. Nid yw'n anihebyg yr enilla wir hawl i'w theitl, "Mon, Mam Cyioru."

Cor Cymreig yn yr America. Daw newyddion da am liy.n't Mr Glyndwr Richards a'a gor drwy'r Ameritea unwaith eto. Addefir yn gyffredinol gan y cyfaill diym- hongar hwn y wir -awien i arwarn corau, ao arweimodd lawer o honynt yn ei oes i fuddug*- oliaethau disglaer. Ymwelodd yn ddiweddar a. Thoronto, a dywedaii un Dr. F. H. Torring- Iton, ",tad cerddorol y ddroa-s," mai gan y cor hwn y clywodd y canu goreu o unrhyw gor merfbion a fu erioed yn y ddinas honno.. Ac m.a.e'r newyddiaduron AmeTLeanaidd yn gyff- elyb eu clod. Da gennym ddeaJl am Iwydd y tear, a gallwn fod yn bur sicr y ceidw'r arweinydd urddae bonheddig y rhai sydd dam ei ofal fel ma roddant aaair i'r Hen WIad sy'm falch o honynt.

Ceidwadaeth Gogledd Cymru. PENODI MR LLOYD GRIFFITH, CAER- NARFON, YN YSGRIFENNYDD. Al.own cyfarfod o'r GymwMthaa Gtadwadol (U-nd-eb Genod'iareifchol, adran Gogiedd Oj mru), a gynihaJiwyd yng Nghaer. ddydd Sarfhvrn, penod- wyd Mr W. Lloyd GriiEdi Caernarfon, yn ol- ynydd' i'r Milwriad Radcliffe fel ysgTifennydd v Gyaiidieitiha.?. Ni all y penodiad n«jn_yn fod yn 1, (1 C) g t, j Mae Mr Lioyd Griliith yn pertilYu i d'suiti sy wedi bod yn aanhvg erioed gyda r b. a-itt Geid- wadol, ac inae yntau ei huii wadi cynieryd rhan flaenUaw yn hyrwydtio'r biaid yng Ng.hymru. Bu yn gadeii-ydd Clwb Geid)-,v«dol y Gwoithwyr yng Nghaemarfon, a. g-wna.r.th gwaith canmol- adwy yn gosod y Gymdoithas ar sylfaeri arianmol ddiogel. Ma.e'n ae'odi o'r Cyrigor Trpf, ac o Fwrdd Yxnddiriedol'wyr y i'ortbladd, ao yn gy- meradiwy tumewn y d'ref a fhu allan.

Lleiheir Cost Byw. yn fawr 09 y dysgir defnyd-dio bwydydd da a. rhad yn y ty. Nid yw'r bwydydd drutaf bob amser y goreu o aqgejirhaidrwydd. Dim ond mater o ffasiwn ydJ'w melusion "ffaaisi," er engraifft, ao nid ydynt ahwarter mor facthlon a'r currant Groegaidd iaoh, yr hon sydd yn llawti rriaeth ac yn felus i'r arcliwaeth. Cynnyrcl1 syml Nattir a heulwen yw Currants, a ffrwyth uniongyrdhol i'r pryd melus. Rhoddir yr am- ryfal ffyrdd i'w defnyddio mew-n cyngor-lyfr Ourrants bychan a rydd eidh nwyddwr i ohwi yn rfiad ond gofyn iddo am dano. Gwna'r cynghor- ion Ourrants hyn ddysgl ddantedthiol am hria isel. Dyma un a'ch boddiha: Shotted Batter Pudding 6 owns o flawd, 4 owns o'r Currants goreu, dau wy, 5 peint o l^fritlh, a gwneir cf yn batter yogafn. Ychwaneger llwya.id o bowdr pobi a pliuisiad o haletn. Tywallter i flwch pobi wedi ei iro tog ymenyn yn dda, a thywallter tUiIL 4 owrut o currants a phober mewn pobty cyrnedrol am tua& awr. Pan wedi ei bobi troer allan y pwdin a thorer ef i fyny. Rhanner gyda siwgr man niOO os givell gennyah a thriog melyn.

Etholiadau y Cynghorau Trefol. BANGOR. Ni chymcr un ymdrechfa etholiadol le ym Man- gor cleni. Cafodd y personau canlynol eu dych- welyd yn ddfwrthwyncbiad ddydd Llun Y Ward Ddwyreiniol, Mr 0. R.►Hughes; y Ward Ddeheu- ol, Mr Myrddin Jones; y Ward Ogleddol, Dr. R. Rowland Jones, a Mr R. J. Williams; y Ward Orllewinol, Mri Edward Jones a T. J. Wil- liams. Y mae yr oil, ac eithrio'r diweddaf, yn hen aelodau. Y mae Mr T. J. Williams yn dych- welyd i'r Cyngor ar ol ymneillduad o amryw flynyddoedd, yn He Mr David Owen, yr hwn a wrthodai gymeryd ei ail ethol. Y mae sefyllfa wleidyddol y Cyngor yn dal heb nowid. DINBYCH. Enwyd chwcch o ymgeiswyr am bedair o seddau ar Gyngor Trefol Dinbych:—y Mri Fred Butler Clough, Alfred Lloyd Jones, a John Mor- ris Davies (hen aelodau), a'r Mri Howell Evans, cyfroithiwr, Gwilym Parry, ac Evan Thomas Wil- liams. Y mae y Mri Lloyd Jones, J. Morris Davies, a Gwilym Parry wedi cael eu henwi gan y Blaid Ryddfrydig. Daw Mr Williams allan fel ymgeisydd Llafur, a'r Mri Clough a Howell Evans fel ymgeiswyr Anibynol. PWLLHELI. Enwyd personau yn ymgeiewyr am seddau ar Gyngor Trefol Pwllheli ddydd Llun. Yr oedd pedair o seddau yn dod yn wag, tair trwy fod tymor eu haelodaeth yn terfynu, a'r llall trwy ddyrohafiad y maer (yr Henedur Ivor Pary) i'r fainc henadurol. Cafodd pump eu henwi; sef, y Mri Richard Jones, Richard Albert Jones', a Dr. Shelton Jones (tri hen aelod), a Mr W. M. Tole- man, a Mr John Hughes.

Cyfarfod Diwygiad Tollawl yn Llanfairfechan. ANEROHIAD GAN MISS SADLER. Yr oedd gynhulliad 11 awn yn y Neuadd Gy- hoecpdui5, Llanfairfechan, nos Lun, a chafwyd anerohnad adeiladoi g-wi Mas Sadier, un o ael- odau biaanliaw Uncfeb Undeibol y Boneddigeeau. Yn ab^erLoldeb anocheJadwy y Milwriad Piatt, C.B., Ifywydd'wyd' gun Mr G. H. liailey, ac m-r-th a,&-r dywedkxid ci fod yn teirjalo'a s-cr fod yn ddrwg gian ba-wb oherwydd abjenold&b y Millwr- Jfld, ac nid ellid wrth dymunoiach cadsirydd nag of-e. Yr oedd Aestyn yr anerohiad, ebo ef, wedi ennyn ei ddyddordeib dros gyfnod o d'deu- gain mJiynedd, ac yr oodd yn fwy argyihoeddedig nag erioed fod angen diffyn-dollaetii ar y wlad'. Yr oedd raid diogetiu oin diwydiaiinau ein hun- an. Tra'r oedd ein gweithfeydd yn ddilewyrch eu goiwg, 'roedd masniach yr AJmaen a gwledvdid DifFytn-dollaeth yn cyaihyddu beunydd a r cenedloedd yn mwynhau tymor nir o lwydd- iawt; ac onibai aim y gystadleuaeth anihe^- ay raid i Brydinn ddioddlef odditam, nid anghemaid fu- aaai i ni yn awr dreulio cyimaint a.T longau ihytfel. Masnach Ryd-d Brydain a alluogodd' yr Alinaon i adeiladu Llyngej gryfed. AMAETHYDDIALTll/I YN DIODDEF. Caiodd Miaa Sadler groeeo cymuts. Yr oodd hi wedi newydd ddychwelyd o Fangor, ao yno hi a wekxid awydd yn y bobi i roi ydtyriaeth lwyr i gweatiiwn oedd yn cael aimiyood lie hedHyw yn y byd g^vleidyddol. A egii)ma bcth oedd ar y ■bjaid Undbol ei eisieu — yatyriacfli deg o bob ochr. Wedi'r cyfan nid oedd yn perthiyn i blaid, a dyiasid edryoh ar y mate-r o aafbwynt hol.oi anibynol. Angea mawr y wiad oedd oael gwailth j'r ltuoedd drwaifch. Galiiasai'r mereywod wneud llawer er dyagu'r wlad mewn. hyn o beth. canya hawdd oedid iddynt hwy wybod gymair.it J11 oedd treuliau byw yn awr rbaigor yr hyn oedd flynyddau'n ol. Nid amddiffyniad aaefcli oedd e-'sieu arnyinrt, ond diWygiad yn nhoiiau'r wi'ad. Mewn cartreift gweithwyr ym Maiigor' ami y clywodd hi fod Diwygiad Tcitawl yn gol- ygu t.0111 popeth. Eithr ni bu garogymeriad inwy. Ni bu g&n y wlad erioed Faomoh Rydd 7^lxsiGr n,(^ o^dd gi»nddi yr hyn a ddyimun- u- ?'an Syohwynodd' cfe ei g*ynilun. Yr oedd hi wedi oael predion porsonol o wledydd tramor, a gaJiaeai -;cnbiau ei gwraadawyr ynghfyloh dylanwad da DiffyixofLloeifch yn y gwledydd hynny. 0 cbwilio yatode^au'r Bwrdd Masnach hwy a weitsent fod y tir tan driniaeth yn y wlad hen yn awr wedi ILeibau'n ddinfawr or hyn oedd flwydrfyn yn ol. Yr\ oedd 39,OGO o dLr wedi ci golli yn y modd yana mewn bliwyoayn o amser. Yr oedd Lir .g^Teniith y vdad }n myn d yu-Ilai-lai yn flynyddoii. Yn bresennol ni a gawn ein cyflenwad o'r Unoi Dai'aethau a Daheucur Amerjoa, tra y d'yiaseiin gefnogi asn- aethwyr ein gwlad ein hunan a'n trefedigaeth- ajj,- r yn bwysig i gadw ein haimae'th- yddiaetn. Yr oedd Diwy^gwyr Tcliiawl yn cefn- tyiu n gweniifih ein hunan er mwyn i'n gwlad j yn 'UJbynoi ar wledydd oraill, oanys yr J o^edydd hymay yn hysbynu na fuasai ganadyntt, yn imjer, nainyn digon i gyflen- wi eu bangemon ei humn. Odkliax amser (:Qb- rOedd in tir gweniih wedi lleihau o 3,600,000 o erwau i 1,600,000. Yr oedd em pob- ogaeta yn graddol leihau a'n trethi'n oodi, tra gwiedydu y oyfandir yn ca.sglu oyfoekh a mvyn- liau bawddfyd. CYSTADLEUAETH ANIIEG. Yr wythnos o'r blaen mynegodd! un o gyn- rychio.wyr s;vyddogol Prydain nad oedd ein gwiiaa yn talu diigor. osy2,w i fa;naoh dramor; a a. bod yn colli ein j'o yra mai^cimadoeddi y byd Ni atlasai masnaoh Prydain fyfch gynhyddu cyn sylweddoli o'r bob! nad odd Maanaoh Rydd"yn fasnaah dleg. M;abw'Ü''yd Maisnach Rydd g-yda r dly-b y gwnai g wicd.yddl eraili yr ua modd, end yn lie hynMy oymerodd y gwiedydd eraill fan-s-a-s o'r cyfle, ao yr ydym ninitrau'n dioddetf 0 r wjild. A ipliani .%■ -¡;}d';f:'A ttl c&waeea to? i'n trofediga«9thau? Maent wedi orthwyo'r fam-wiad, ac nid yw <»<«.■ tefc i ninnau ymddwyn yn gyffelyb iddynt >«y^«tbau. Yr oedd gwisdydd estronol yn C4 ein itmfedigaetlia u, a itiinuu 'ji hunairt yn &" yn ddigyffro. Dyna beth <)edd diwygwyr tollawl ei euieu—masnach de^ gyffredinol, a thyna oedd unig- dbaith ein gw^'ad. Gvvftll gan y tnaimorwyr, yn Daturioj, a fuasai i'r wlad arcs yn ei hun- fan er mwyn iddynt hwy ailu u.ixfon eu nwyddmu drosodd yn ddi^doU. 0 grwydro Jied-fed y wiad yr un achwynion a gawn, sef fod y gweithfeydd yn graddol ga:u ohenvyxld y gysttadl^uaeth anheg. TRETIIU TIR YN GOLYGU TRETHU BWYD. rtk gyfeirio at y trothi tir, msynruai Miss ^l!er .fod trethu tir yn gyiyetyr a threthu bwyd %of trethu gynnyroh v tir. Yr oedd angen aniom ddiogeiu'n, tir, ac nid ei drethu. Cofiwn j?- g-enedl fw.wr, ebe Mies Sadler, a'n hetiiteodxaieith yn eang. Edryohwn ar gwesti- ynau pw-ysioaf y wlad yn dda-ragfarn ac ymunwn 1 j ,u "rydain eto i'r salle oynteSj^ ymyscr ceniealoodd byd (<*yaxieradwyaeth). Ar v diwedd ffwaJioddodid y Cadeirydd gwes- iT11'111 y^ffiyn a Diffyn-dollaoth, a thoo wele rv^-11 1>r ac yn gofyn os mai pjfryn-doii.ao:h oedd yr unig ffordd i wella eytf- iwr v wted, ao os feily, paham na fuasai wedii c,YO,anvrii hynny yn Portugal, Ffraiuc, yr Al- truum a gwlodlydd oraill? Atebodd Miss Sadler ruad oedd cyflvvr y "-wled- yd,d hynny banner cynddrwg a'r eiddo Brydain. T u 'uTff V- J" oefnogi- diwygiad goST^tS. mai hyn>'na Ar gynnyg Mr H. L. North, ac eilio Mr BaJcer pasiwyd penderfyniad o ddiolch i Miss Sadte^ ci haneixjhiad rK&goroJ,

Cyngor Dosbarth Gwyrfai. Cynhaiiwyd cyfarfod miaol y Cvneor dldwld Mr Y. H. GLAN Y MOR, DINAS DINLLE. liTt^ odekwrth y Bwrddl Masnaoh yn drweyd eu bod wedi oyhoeddi archeb yn g-wa- bandd symud corrig ,eto.. o lan y mor. Gofynid 1 r Cyngor osod' rhybuddiort i fyny i'r pe'rwvl hyn-ny, a'r Cyngor Dosbaiith i ddfwyn r draul. Mn Williarra syW at-Dinas fel lie 1 ymdroohi, a chredoi y dlvlid gosod rheolau arbetmig i fyny ar gyfer hynny orj oed-d ganddyot howl. Rhoesi rybudd i ddwyn ymlaion gynhygiad air y raater. LLWYBRAU LLANDD&INIOLEN. Bu P^-y%or y Ffyrdd yn ystyried cwyn oddi- wrtli Bwyi+^or Plwyf I^tajxtdeinsolen nad oedd ffyrdd y pllwyf vn foddihaol. Nd awigrymai y pwy Igor i symud' yniinm. Teimlai rhai aeliodau fod sail i'r gwyn, a. Aoes Mr R. Jameu Jones rybudd i alw aylw ai y mater eto ym Mhwyll. gor y Ffyrdd. G*biri ADRODDIAD Y MEDDYG. Gohiriwyd rhoddi ystyriaeth i adroddiad fanwl Dr. Parry Edwards (y mecHdyg) hyd y cyfarfod neaaf, oherwydd absenoldelb y meddyg. Dy- wedid yr ymd¥inid a materion pwyeig i'r dos- ha rtih yn yr adroddiad.

Wedi Llethu gan Waith. PALL-OWSG NEU OR-FLINDER PEEY€KLUS. Rhydd Yi-Cacoa gwsg felus yn ol i lu o ddioddefwyr oddi wrth Wl cwsg oherwydd ei alluoedd esmwytfcaol. Dt. Tibbies yw y cocoa goreu, aq, ychwaneg: cynhwysa yn yidu waniegol i'r cocoa. ei hunan, noddau g-werth- fawr eraill. Y rhai hyn yw Kola., adnewydd- ydd ac adeiladydd y llmynau; Ex^roct of Maifc, a gydnabyddir yn gyffredinol fel y bwyd tneuliedig a ^ynhorthwya dreuliaa bwydydd eraill; a Hops, cymysigedid a eo- niwytlia'r giau ac Q. drecha hall cwsg. Campwarth Mddomaeth yw eyf-uno nodd- asu gwerthfawr anenfm un bwYd; y maent oil ym Yi-Cocoa. Gwerthir Dr. Tibbies' Yi-Oaooa am bris pobiogaidd—profwch ef eich hunam drwy gael pecyn dSpwecieiniog gan cich nwyddwr. Ond peidiweh gofyn i'ch owyddw tun ."cocoa -gofy=wlch am Nreøœa —gwna'r boll wallaruaeth. Owertha pob mwyddwT Vi-Come menrn pec- ynnau Go, a, blychau 9c a Is fio.

I Mewn Ehedlong. j (Gan y "Capten.") Anihawdd iiawn ydoedd hwylio o fan i fan y dvddlau djweddaf. Gortfu i mi dkii'byniiu ar gaei newyddion trwy g7frwng y peMebyr diwitr. Rlioddlaf rai ohonyat i .ka:wr hedtfyw. O'r ABERMAW daetlh gair yn owyno yn delirtfawr oherwydd fod cbwareuwyr y bel droed perthynoJ i'r dref wedi oael eu camdnn ym MhwliOaeli pall yn obwareu yn enbyn clwb y dref horaio yn ddiweddar. Nis gwn i ddian aim y g;wir ffeithaau, ond os yw cwynion poibl yr Abermaw yn gywir, cafodd bechgyn y dref driulklath gas iawn ym MhwIL- Os bydd i ynxxjoddadau lei hyn ddigwydd j-Ti-glyn a clnvareu y Iwl droed, drygir yr achos yn ddarfawr, a rhoddir cyfleuradra i elynion y chwwreu greohwenu. Mae DONIAU CRICCIETH yn bryisur yimibaratcfei al- drwthu ar brif b\'Ti,ciau y dydd yn y Gjtmdeithas Ddadfeuol Drofol. CJywais fod rhai or aelodau hyawdt y llynedfcf yn bwriad-u siarad yn well maig erioad, yn en- wedtg yn iaith y Sei;-on. Nid oes dim byd gweli nag ymarfeariad am berffeithio pobl mewn >iarad! fel y.mhobpofch arall. Y mae yn.g Nghric- cieth yn awr lawer o gyileusdemu i siarad beth oynraag am gyfleudcierau i wnou-d rhywbetli oob- siarad. Dyna. i chwi y Cyngor, y Gvmdeiih- as Daiaid'ieuol, Cymdeithas y Trebbdaivryr, a oi>ymdeatha3au Llemyddol yr enwadau. Pe bu- suai chwarter y siarad1 da a glywir yn werthred- oedd da, buasai Criccieth yn baradwys yn fuan iawn. Haffai un o bobl y dref weled y brwdfryctedd a d-aiangoswyd pan y cynorthwywyd y bywydfad i lylled allan yng nghanol yr ystorcan fa;wr fis yn ol er mwyn achub criw dwy bysgodlonjg, yn troi yn foddion i gael oasgisadau yn y dref yn flynyddol at Gymdeithas y Bywyokfiaidau. DyddorcJ iawn oedd sylwadau brawd 0 BWLLHELI ar jt ethoiiad sydd yn cymeryd lie yno v dtydd- iau hyn. Mae'r doctor am geiaio myned yn ol i'r Cyngor am ei fod yn lLwyr gTedu mad ydyw ''Corff"-ora>efch y dref, yn ariaimol, yn rach iawn, a bod yn rhaid cael liawer o ffysag o surgery cynhildeib a 6yn«wyr cyifredin oyn y gelliT gweiiia petbau. Yindrecba Mr R. A. Jones jyned yn ol i'r Cyngor er mwyn iddo orffen "crasu" y teiaenau blasus oedd ganddo yn y Cyngor y tair blynedd diweddaf. Yr un mor ,wyoddus 'i gadw ei le yn y Cyngor yw Mr Rd. Jomee. Nid yw erfe yn boff o siarad yn y Cynig- ganu udgorn yn well a gwo.iLh :o yn fwy na siarad." Pobl y South Beaoh sydd yn gwthio Mr John Hughes ycnlaer4 ao y mae gan Mr W. AI. Toleman lu o nQgtv .vr. Ebe cyfaatf y dydd o'r blaen: "Cap ten, da. chwi dywedwch dipyn o'oh barn ar san- g-ylchiadau awannol aiD toaf. Gwyddooh yn dda am danynt, a phwy fuo yn y por&hladd' yn aiulach na c&wi? Buasai gair oddawrthych ohwi yn yr argyfwng difrif ol preaennol yn hanea cin t yn werthfawr iawn." G-an niad ydwyf fi yn dretbdaJwr nac yn byw yn y <irof, nid yw yn perthyn i mi ymyryd. Mae y trethdafwyr wed5 (jjecodi eu cogyddion, hb3.e y oogyddion hynny wedi gwme-ud cawl i'r fcrothdaiwyr, a busnes yr o'af ydyw bwyta y oawl hwnnw neu caol oogyddion gwell at eu harchwaeth.

Llys Chvvarteroi Arfon. AOHOSION 0 FANGOR A PHWLLHELI. YR ARGLWYDD-RAGLAW A'R GWYR CRWYDR. Llywyddockt yr Irgh-rydd-Racriaw (Mr J. E. ZL Greaves) dros y Llys U, W-terolyng Ngbacrnar- fon ddydd Iau. Yr oedd gydag ef ar y Faime: Y Barrewr Biyn Roberts, Syr Henberfc Ellis, Mri Trevor Hughes, J. Iasardf Davies, J. Evan Ro- berta, Ernest Neele, T. E. Roberts, Wynu Wil- liams, Dr. Mills Roberts, Dr. Parry (Oaernar- fOTh), y MiiHvriad' Gough, Mri Norman Daviea, D. P. WilJiaime, Richard Jones (TaJjymm), EJcfwatd Roboohs (Maeeincla), Robert Roberts, R. B. Ellis, Oadben T. Drago, Mri W. Mottb Jones (PortlimadlQg), Thomas Hughes (Caernar- fon), a G. J. Roberts. YR YNADON NBWYDD. Cymerwyd y llw arferol gan y ddau ynad new- ydd, sef yw meinny Dr. H. Grey Edwards a. Mr J. E. Griffiths, y didau o Fangor. YR UCHEL-REITHWYR. Y boneddigiol canlyaol oedd yr uchel-reith- wyr: Y Mri Ralph Fisher, Tbos. Cunningham, Hugh Davies, T. B. Farrrington, John Rees Foster, Thomaj Evan Griflith, Ridhard Hall, Rcfbert Griffith, Wm. Heiby, Hiaxeld Hughes, Henry Hughes, Daniel Jones, D. H. Jones, Robert Lloyd Jones, O. R. Owen, Robert Owen, Robert Prifcchard, J. S. Wa-Ilaoe, Owen Williams, Rowland O. Willisana, a'r Proffeswr T. Hudson Williams. Oymerodd aimryw o'r rhain eu llw yn Gytmnaesg—digwyddliad anarfer gydag uchel- reithiwyr ein JJyaoodd. PLA'R GWYR ORWYDR. Wrth annerch y rbedthwyr cyfeiriodd y Cadeir- ydd at nodrwedd ysgafn rhestr yr achoeion, ac ychfwanegodd mai un o'r pethau atmhvig oedd y ileiliad mawr yn adhesion medidwdod. Eithr peth digooi anyrmmol oedd y oyaanydd yn nifer y gwyr crwydr oedd yn fblimo'r rhan honno o'r wlad. Arwydd yn Mawn gobaith, serch hynny, cedd gweld yr awdurdodau lieul ar fedr uno i gveisio difobha'r pla, a diau, os y pemderfynir &r gynliun priodoi, bydd' lltee yn eior o ganlyn. DEWIS BARN Y LLYS CEHWARTEROL. CVhuddwyd TWnas Nicholson (38), paecttiwr, 0 dtrwyn UoStr lliaeth, gwerth Is 6c, eiddo Win. Sciiuanbert Janes, Battwsyooed. Erlyrrwyd gan Mr Marks, a dywedbdd fod y oybuddodig wedi dowis sdfyll ei brawf yn y Llys Chwexterol, ac felly nad oedd ganddynt i'w wneud 000' caniatau ei gais. Gan fod y oyhiiddecMg eisoea wedi bod yn y oarchar oddiar Gorffennaf nis dadfrydwyd namyn i un diwrnod yn yrAwaneg. AUHOS O FANGOR. Cyhuddwyd John Jones, morwr (17}, o Fan- gor, o dori i mewn i aiop y Brodyr Pritohardi yn y Garth, a dwyn od chwe lemon. Qyfadd- cfodd: y oyhuddedag ei. euogrwydd; eithr wedi i Mr Arteswus Jones ddadieu troeto ao egluro'r aflngsylcbjadau, rhyddhawyd y cyhuddedig, gan je oedd, er mwyn rhoi cylfle iddo unioni'i ffordd. Yr oedd y Parch Reea Davies, gweini- dog M.C. Hir-L yn bmaeanal yn tystiolaefthu draa grymeriad dla'r bacligen, a phenderfynwyd efl gadw tan aroiygiaeth dros ddeuddsng mis. HAJWL AM RRISKX H Dygvryd feawon achos ynglyn a hawl mewn perthynaa 1 ^ehadwu'r trelQri gan Undteb Gwarchetdwaid Bangor a Biwmaris. Ymddans-- hosodd Mr Thornton Jonea &r ran yr Undteb ao eglurid fod yn rhaid wrth gyngor swyddog profiadoi gan ddyryaod y gofymadau. Yr oedd CHoro yr Hedd wedi cyifeino at y priododdeb i gadw'r 25 gini gogyfer a'r hawl i'r Uys, ond yr oedd Mr.J. T. Iioftierts, ar ran y Cyngor Sir, yn -gtwrthwyneira tafo. Ifelurodd Mr Thornton Jones fod y piwyfi iV cyfiawnhau yn Jr hyn a wnae&bant. Dywedbdd Mr J. T. Roberta nad teg oedd i brwwyr godi itai fel y mynnent bwy. j Ni ohaniataodd y Llys namyn y oobtau ynglyn aApSf^NGIiYN A PHEIRJANT I FORDD ApelKxid Charles King, Oawnarfon, yn erbyn Lddedfryd a wnaed dro yni ol gan ynadon PwB- Ji yaghyldh cyhuddiad o yrru peiriant ffordd i berygl y cyhoedrL Yomddanghogodd Mr Artemua Jonas dros yr apel, a Mr Wm. George dros yr ynadon. Profodd CharleB King mai pum mitttir yr awr oedd dyflymdra pennaf y (>einant, a bod ar yr adeg tan sylw yn myned yn fwy araf. Taflwyd yr ajpel allan.

I •.MM* *•! *>"• A WMktKMlUvw»ool. I aidm oppytamtUy tm awepitwH «crintftartil« wh« I ttUMj t—on» UngartU. I DainrliK. Mtfeniitac, trait «mw!a«,cwtaiaf, n- Bmitad mikrt. 1W aritnmam vkda wU tf- par ten ft -«urtwm. Imko*(4 tnaboMhm easfea toackt 1 be wkMBritUifanamptv ta (cat Onad cBaate. I *•5* ^arigbtVMVMtt iWtaMtedMDMtiCB. Th» I ImiMWt tmnmtm U vbm numi ma aat g "••" ■ ■■ ■ u'ttMlatntm | °>li*ri* <kn,t amXir- at Oil pHNCi

Eisteddfod Plant Llanllyfni. CORONI'R BA.RDD. Ddydd Iau, cynhaiiwyd Eisteddfod lew- yrchus yn y lie uchod. Yr oedd rhif y cys- taddeuwyr yn hynod o liosojg ymihob <adran, a throdd yr ymgais yn llwyxMiant anarferol. Y c-adeirydd oedd Dr. Rowlands, Llanael- haian-n; yr arweinydd, Mr W. R. Williams, LkunTiyfni; a'r cyfeilydd, Miss Myfi Barlow Plritchard., Llanllyfni. Wele restr y buddugwyr:—A/teb ewmbi-yn- 3IU dirweetol: 1, Eddie L. Pierce; 2, Ellis Jones, Llanllyfni. Adrrcdd "Chwareu a Gwladys Hughes; 2, Richard Jones; 3, Catherine Jones, Llan- llyfni. Tei weu-edig; 1, Laiie Morris. Pax o d'oyleys: Lizzie E. Wilhams, Llaaiilyfni. TJnawd, "Wyn bach Iesu Grist:" 1, Gw«n- IMian Bariry; 2, Ja-wet E. Hashes; 3, 01- wen Williams, Ty Mawr. Unawd, "Iesu o Nazareth:" 1, Willie Alun Owen ac Annie O. Thomas; 2, Esther Roberts. Tir-ddair- lundo: Elwyn Roberts. Adix»dd, "Y diiafol a thi dy hun:" 1, Annie O. Thomas; 2, Jennie Roberts, ac O. Wynne Owen. Deu- a-wd i fedhgyn, "Llanciau'r Dyffryn:" Wil- li-am D. Hughes a Henry R. Parry. Adrodd (i rai dan 14 oed): 1, Annie W. Griffith; 2, Jennie Williams. Canu pcivlilian gyd;a.r tannau: 1, Annie Wood Gtriffith; 2, William D. Hughes, Lanllyfni, a JefmuM Parry, Tal- y533»rn. Map o blwyf llanllyfni: W. H. Parry, Ll'anllyfni. Unawd, "Tros y Garreg:" 1, Anmie Wtwo-d Graffith, Peny- is; 2, Nien Evans; 3, Jcnmie WiHfMnne. Areifhio, "Gwyleidd:" NedHe Wood Griffiths, Penygroes. Canu gyda llaw-ar- wyddion: 1, Sydraey E. Owen; 2, Myfi Pgni'tchard a Florrde Williams. Unawd i f-edhgyn, "Gelynen Las:" 1, William D. Hughes; 2, Morgan Ll. Thomas; 3, Iastyn Robetrtbs. Yr oedd saith. wedi y.sio ar destyn y Goron, ac aed drwy y ddefod a,T- f-erol. Darllenodd Croee'fryn ei feirniaid- aeth air y pemiHion "Blwydd-daJ," a'r ba-rdd ooaxxaog' oedd. Master RteSrie Griffith, Tre- Ddafydd, PenygToes. Prif <inaiefthawd: John G. Evans. Deuawd d enethod: Sidney E. Owen ac Annie R. Jones. Unawd, "fMorfa Rihuddlan:" 1, Deborah Roberts; 2, Florrie W.iLLiams, Tan'rallt. Prif adroddiad: Nellie Wood Griffiths, Penygroes. Prif unawd: Miss Maggie Owen, Penygroes. Ymgeisdodd dau gor plamt ar gionu "Diolchgarwch Aderyn" (D. Wylor Owen), a dyfarnwyd Cofr Llanjjyfuii (o dan aorweinaad Miss Myfi 13arlow Priifcchard) yn oxeu. Llywydd y pwyllgor oedd Mr W. R. WiSLiame; trysorydd, MTS M. E. Pritchard; ysgrifenyddiion, Mri Elwyn Roberts ia W. D. flobeffu, ac y mae clod iddynt am weithdo mar aragoroL

Cyngor Trefol Pwllheli. BEIRNIADU SWYDDOGION. Cyn'hali.wyd y cyfarfod o'r Cyngor uchod nos Fa wrth, Mr R. Ivor PaTry yn y gadaiir. TAI I WEiTHWYR. Cafwyd gohe(bifl,t& i wrtoh Bwrdd y Lly- "wodraeth Leol ynglyn a darp&riaethau'r dref gogvfer a thai d weithwyr. Yr oedd y swyddog Meddygol wedi cwyno nad oedd yn y dref dad cymwys i weithwyr. Cyflwynrwyd jy maitcr i'r pwyll'g'or. GWRTHOD BENTHYG ARIAN. Gwrthodai Bwrdd Llundain ganiatau benthyg arian at estyn carthfTos Ala-road be at bibelld 'fr Ha-lotl1. "Pv,ai« ()d di. bynnu ar y dreth am y ireuiia u. Mynegwyd, eerch hynny, mad amhosibi gwneud gwedliamtaiu o'r fath ih«/b gynorthwy allanol LLEDU'R HEOLYDD. LLEDU'R HEOLYDD. Cafwyd ymdrafodaeth m y irwmitlwn o damgu yx heolydd ger Ship Inn a, Whitehall Hotel, a chytunwyd ar i gais g"ael ei <wn*d at berchenogion y ta.i yno em eu fteJ>erau er mwyn cymhwyso y Cyngor i ofyn i Fwrdd y .Ffyrdd am aa-ian at y g-waith. YSPYTY AT GLEFYDAU HEINTUS. Unwaith eto tynnodd Bwrdd Llundain sylw y Cyngor lat y ^ffaith nad oedd dim wedi ei wnerud tulag at sefydhi yslr-ty at glefydau 't ein. ur, y dosbarth. Gallesid cydweitfc- redu a Chyngor Lleyn yn y mater. Dywed- wyd fod ymdrcch w«edi ei gwneud i gydweith- redu gvda'r mudiad, ond mai ofer a fu'r cwbl. Pend«rfynwyd awgrymai i'r Bwrdd jmai y poth doethaf fuasai i'r 'Cyngor Sir gymetryd y mater i fyny. Y NWY. Derbyniwyd cwynion fod Jpoleu'r nwy vn ddiffygiol dawn. Darllenwyd llythyr oddi wrth gyfreithwyr Cwtmni y Gwladth Nwy yn gofyn am gefnog- taetii y Oyngor i gais a Wneid at y Llywodr- «ieth am aaioheb ddarpariadm i'w galluogi i wneud gwelliantau arbenoig. Gwrthodwyd y cais. CYT^LgUSDERAU TEITHIOL. Tynnwyd sylw at 'anhwylusdod y cyfleus^ deinau telthioan" y rheilffordd, a darllenwyd llythyr oddawrth Gyngor yr Abermaw ynghylch yr mn peth. ■Ar 01 ymdrlafodaeth paeiwyd ymuno a Chyngor Aberniaw i bwyso ar gwtmniau y rheilffyrdd <am wolliantau. Y PORTHLADD. Gofynoi cyfreithwyr Mr F. G. Wynn a oedd tahyw -waith wedi cael ei ddech-neu neu air fiedir ei ddechreu yn ymyl y porthladd. 'Myneg'wyd nad oedd Mr Wynn wedi tazifon atebion i geisiadau'r Cyngor ynghylch' •deiliadu tai ar y tir. Gorchymynwyd i'r Clerc ysgrifennu at Mr Wynn i bwyso arno ef am atebiad bram. BEIKNIADU SWYDDOGION. Gofynnodd ,Dr. Shelton Jonea Deth a eclid j, Dr. Lloyd Owen, yawydoog meddygol. Y derc: 22p. Dywedodd Dr. Siheiton J cones fod aifiechydoo heontus wedi ddgwydd yn y dircif, a Dr. Owen heb diaJu yr un ymwiwiaia. Avweaniodd hyn i ddadl frwd, a be:*vyd Dr. Jones am wnend ymosodiad o'r fath. E%n«godd yr Arolygydd Ieehydol fod Dr. Owen yn Urfer ymweled a'r dref i.r am- gylchiadau eithriadol. Gwrthwynebaa Dr. Jones i Dr. Owen gael y tai a Mr C. L. Roberts yn gwneud y gwaith. M'r H. Pritcho-rd a. ofnaii fmai codi y ni.a;to-- yr oedd Dr. Jones oherwydd fodcthoiliad yn ymyl. Yr oedd yn anheg ymosod ar ddyn yn ei gefn. Yna cyfeiriodd Dr. Jones at bervgl afiech- ydon heintus mewn lie fel Pwllheli. Pam fu digwyddiad felly yn Nefyn ymiadaw- odd yr ymwclwyr i gyd. Bath pe digwydd- ^asai yr uln pecfh ym Mhwtlheli ? Ni "wnaed yr un penderfyndad vnelvn a.'r matier. f Yna cwtynfla Dtr. fihieilton Jones fod y peir- aannydd yn gwneud gwaith preifat fel cyn- liunydd. Nid oedd yn iLawu iddo ef wtneud cynJlumau a'u dwyn gerbron y Milgor i'w mabwysiadu. Onid oedd y peiraanmydd i roddi eu boll apiscr i'r Cyngor? Y Oerc: Y maie hynny yn ddeaJ-ladwy. Cyfeaniodd Dr. Jones at waith a th y peiriannydd tu allan i'r Cvngor, a dy- wododdiod yn irhaid i rad o'r aeJoaau bu y Ttnethdalwyr yn wyneb digwyddiadau o'r Mr Anthony: Nid yn erbyn i'r pedriamnydd wneud cynilumau o dad y tu allan i'sr dr>ef y cwynid, ond yn ei (esrbyn yn gwneud rhai yn y dref, a r rhai hyrmy yn. dyfod Wrbrooij y Cyngor 1 w mabwysiadu. Prichaird a ofidiad i r ffe,th vmoscd- Md gael ei wneud yn erbyn Mr C. L. Roberta, yr hwn oodd) yn run o'r swyddogion goreu a fu ganddynt (erdoed. tydweiai Dr. Jones yn hollol ynglyn a gaJlu'r swyddog. 6 j Y (Clerc a iddywexiodd fod y peiriannydd ym cadw olenc ac yn talu iddo o'a logell ei hun, ac yr oedd y ociexe hwnnw yn rihoddi cd holl amser .i'r Gorfforaoth, a phia wiftlhwyinebiad flJlesid godi yn eirbyn i Mr iRobarts wneud ftinfbelll i orehwyl yohwancgol er mwyn aniau i dadu icyflog y cLenc? CynJivgiodd Mx PrddwKnd adaeJ y y^ llonydd, a phaiaiwyd hyimy,

FOR MOTHER Mother rises betimes in the morning r and is oft the last to lay her head upon the pillow and her dreams are of her children. Mother works for the comfort of others, "Sunlight" works for the comfort of Mother. Sunlight Soap will lighten the task, so tha t Rest and Leisure may be enjoyed on wash-day as on other days. When children come from school on wash- (j ready in the home where Sunlight Soap is used. £ 1 ,000 C1"AT':rr.r ")! Ti- C' ON EVERY BAR. Lever Brothers, Limited, Port Sunlight. s. ioe

Cyngor Dinesig Bethesda. I CWNINGOD YN LLAWN PRYFAID. Nos Wener, dan lywyddiaeth Mr W. J. Parry, cynhaiiwyd cyfarfod misol y Cyn goer. Yr oedd yn bresennol y Mri W. Owen, W. Griffith, D. Pecrnant Etohs, R. O, Williams, Jeremiah Thomas, R. B. Evans, G. Robei-ts, H. R. Jones, Ellis Owen, J. Roberts, D. Griffith Davies (dene), Dr. Parry Edwards (meddyg ieehydol), a Mr H. H. Davies (ar- olygydd a dhaaglydd). Yn ei adroddiad dywedad Dr. Parry Ed- waads fod yr arow yn hollol rydd oddi wrth glefydon. Nifer y marwolaethau yn ystod j mis, 4; geneddgwathau, 5. Yr oedd yn y cylch dros 80 o bersonau yn gwerthu llefrith, ac ndd oedd ond naw o honynt wedi eu cof- restru. Yr oedd y gyfraith yn fanwl yn gofyn fod pawlb a. werthad lefrith er mwyn elw yn rtiwym o gael eu cofl'ŒPasiwyd fod yr oil ohonynt yn cael eu li o hyn h.øb oedi. Hysbysodd yr Arolygydd H. H. L avies fod dyn, gwertlhwr cwnmgod, wedd galw gydag ei i ofyn iddo arfeir ei dSylanwad fel y gia&ad osgod talu ean ndtfetr owndngod oedd wedd mental eu gwemtJiu ym Sfetlieeda okterwydd en bod mtewn cyflwr drw. Yr oedd y dyn wdd e^i prynnu (meddad ef) ym Mangor, ac erbyn dod a hwy i Fethesda yr oeddynt yn fyw gan bryfaid. An fon odd yx arolygydd yn ddioed art; yr awdurdodau hedd- gtridwadol ym Maaigor i ofyn addynt gyf arfod y dyn pan dctychwelai yno, ond nid oeddynt hyd y gwyddai efe wedi symud dim yn y ma"w.-Dywedai Dr. Parry Edwards y dy- lesai efe ar bob cyfrif fod wedi cael hysbys- rwydd ddoed em hyn, gan ei fod o'r pwys jnwyaf i'r cyhoedd. Gofynedd y Cvng(horf ydd pa fodd y gellid cyspaii condecinio y cwningod hyn a'r ffadth fod liawer iawn yn

THE Low PRICE OF STOCK. T^ARiMERS wishing to avoid selling Stock or Prodirce at the present low prices in order to meet Rent or other pressing claims and requiring Financial Assistance for' these objects, will do well to inquire Terms, etc., by letter or personally from GEORGE PAYNE AND SONS, 3, CRESCENT ROAD, RHYL. I — .j ESTABLISHED 1870.

cadw cwningod a "game" eraill hyd nee y byddont wedi myned yn ddrwg cyrs en coginio.—Atebodd Dr. Edwards fod pawb at ei ryddid i fwyta'r hyn a ddew»*t>; (aid cweetiwn arall oedd cynnyg pethau fd hyn &r werth. Yr oedd y Chineaid, er eajguatfti) 3*n bwyta. wvau na allai neb edrydh fcrnynt. —Wedi cryn siarad pa&iwyd fod c)rmt>ryd cwrs pellach yn cael ei ymddiried i Dr, Parxjj Edwards a'r arolygydd lleol. Daeth pdaniau o waith Mr Salisbury Tyntwr, gerbron, ynglyn a lledu y ffordd o Bryntirion i'r Giat Wen, a phasiwyd i'w hanfon d fynv i Lundain i Fwrdd y Ffyrdd. ynglyn a.'r cais am rodd i wneud y gwaith. Darllenwyd llythyr oddiwrtih Mr R. Ed- w«ud», ysgrifennydd y Clwb Unedig, yn hy&- bysu fod y personau canlynol wedi eu nodi fel pwyllgor i ddwyn allan "guide" i Beth- esda Mri J). J. Williams, M.A., E. R. Jones, Lewis Jones, Min Ogwen, G. R. Jones, Carn- eddi; Jacob Parry, Griffith Thomas, painter, a Rir-hard Edwanls. Pasiwyd pleidlais o gvdymdeimlad a'r Cynghorwr D. Llewellyn aa* farwolaeth ei dad.

"r At- You put money in the bank every tIme you eat delicious Quaker Oats, cause forty meals of Quaker I tj Oats cost only sixpence! Weight for weight, Quaker Oats supplies three times as < | much nourishment as beef. I And as Quaker Oats costs < only one-third as much as meat, even when the price oi f ) JgSi meat is "low" (?), you see that Quaker Oats is nine times as economical. Scientists have proved this v '^8Hi wonderful food value of SflSy Quaker Oats year after year. And millions of happy Sjf families are proving it every it. day at breakfast and supper. ws

Cymeriad y Milwr. Dengys adroddiad swyddogol ar y carcharau /lilwraidd a gyhoeddwyd ddydd Llun, leihad poddhaol yn nifer y milwyr a osodwyd mefrn .ralfa. Dongys y manylion hyn y nifer a fu yng ""<gharchar gartref ac oddi cartref:- Gartref. Oddi cartref. 1904 1140 402 1905 803 359 1906 641 257 1907 598 207 1908 489 166 1909 465 135

Miss Le Nc-vre gerbron y YN DDIEUOG. Deohrouwyd ar achoe Micu Le Novo ddydd Ma-wrth. Mr F. E. Smith, K.C., a draddod- bdd araith gref crddj. Aeth allan i'r byd, ebe of, a hi ond 16 mlwydd oed, a blwyddyn wedyn cyf- arfu ag un o'r dynion mwyaf peryglus a mcistrol- gar. Gwir oedd ei hymgyfrathach agos a Crip- pen j-n ystod y tair blynedd dlweddaf. Dibenodd Air Smith gan ddweud po gwybuasai Miss Le Neve fod Mrs Crippen wedi ei llofruddio ni buasai erioed wedi cymysgu a chyfeillion a hi'n gwisgo dillad a thlysau y wraig. Crynbodd y Barnwr yr hoU 3ystiolaeth er mwyn hwyluso'r rheithwyr, ac wedi iddynt hwythau ym- fynghori am ugain munud dychwelasant i roddi dodfryd o "ddieuog."