Y Tyst Cymreig

gggp Anfonodd amryw flaendal i ni am chwarter; ac y mae llawer o'n Dosbftrthwyr wedi anfon y tal ar "ar ddiwedd y mis. Yr ydym yn ddiolcbgar i'r cyfeill- ion caredig liyny am eu gofal. Mae tal misol yn ddiogelach, yn enwedig o'r ileoedd y mae nifer fawr yn myned-ond bob chicarter y disgwyliwn i bawb hcyr wastadhau eu cyfrifon. Er arbed pob camgymmeriad, dymunir na byddo yr archebion yn cael eu gyru i'r argrapliydd, ond yn ol y cyfarvvyddyd i-Rev. H. E. Thomas, 19 Chapel Walks, South Castle Street, Liverpool.

TELERAU AM HYSBYSIADAU. Chwe' llinell a than hyny Is. 6c. y tro. Am bob llinell ychwanegol 3c. ttysbysiojdoM am chwarter blwyddyn a throsodd, am brisiau Ilaiver is. Dalier Sytiv.—Cyhoeddir Hysbysiadau am Gyfarfod- ydd Pregethu, a Chymmanfaoedd, a Chymmanfa- oedd yr Ysgolion Sabbathol, a Chylchwyliau.Dir- westol, a phob peth cyssylltiedig a. clirefydd a moesoldeb am bris llawer is na hysbysiadau yn gyffiredinol.

AT EIN GOHEBWYR. Daeth yr ysgrifau a ganlyn i law, sef eiddo Dafydcl o dir Dyfecl, Glan Clydach. Goronwy Glan Dyfi, TV. J. Morris, Manod Wledig, W. J. Evans, Llais y lad, Gogleddwr, Tomos Glan Tawe, Ab Gomer, Bron Alun, Caranawc, J. Jones, Glandwr, Ab Cynwyd, Gohebydd Clydeg, J. J., T. G. Tawe, Ab Callestr, J. R. Jones, Glan Gwenffrwd, Gelyn Athrocl, Iorwerth Sardis. Gweirydd.—Yn ein nesaf. Rro Gicalia.—Yr ydym yn cydnabod ein bai. CaiflE eich englynion ymddangos fel y maent. J. Hampde)t.-Diolch yn fawr i chwi. Bydd yn dda genym glywed oddi wrthych yn ami. D. J.—Rhoddwn awgrym pan yn blino. Hyd yma, y mae y cwbl a anfonasoch yn dderbyniol iawn, Myrddin Mewn llaw yn ddiogel, a daw yn ol fell Haw chwithau yn fuan. 20s. yn y bunt.—Mae eich awgrym yn ddigon priodol. Meddyliwn am y peth. Giuilym Bach.—Pe buasai yr eiddoch yn fyraeh, rhoddasid ef i mewn yn ddioed. X.-Cewch glywed oddiwrthym yn fuan. Dyfanfryn.—Os nad ymddangosodd yr eiddoch, nis gwyddom pa le y mae y bai. Glangwenffrwd.—Cyhoeddasom gymmaint ag a farnem yn ddoeth dan yr amgylchiadau am y gwrth- ddrych. Mae Gwrandawr am gael gwybod pwy syl- faenodd yr Ysgol Sul? Dichon yr ymgymmer y Parch. D. M. Davies ag ateb ei ofyniad. Os gwna, byddwn yn dra diolchgar. Mae Lewis Lewis, Troed-y-rhiw, wedi anfon atom, yn gwrthddywedyd y clod uchel a roddwyd i David Lloyd, Penybryn, gyda golwg ar ei iachad ef wedi ei frathu gan neidr. Dylai gohebwyr fod yn ofalus na anfonent ond y gwirionedd am bob achos. Dymuna J. Jones, Glandwr, gael gwybod gan B. pa beth a gyfrifai yn warthus yn ymddygiad eglwys Heol-y-felin,—pa un ai dysgu y pwnc, ai myned oddi cartref ar y Sabbath, ai ynte yr excursion ar y Sabbath? Os tybia B. o werth, caiff chwarter colofn i'w ateb. Cyfeirier y Gohebiaethau, &,c.-lo the Editors of the TYST, 19, Chapel Walks, South Castle Street, Liverpool.

If WytKlWS. :— NiD oes neb yn cofio rhagorach tywydd yn Awst nag ydym wedi gael o ddechreu y mis hwn hyd yn bresenol. Mae yr yd yn llenwi ac yn addfedu yn ardderchog, a'r medelwyr yn brysur gyda eu gwaith. Os pery yr hin deg am ychydig wythnosau bydd ein hys- guboriau wedi eu llenwi a digonoldeb. Dydd Mawrth, yr 20fecl cyfisol j bydd ;,4niaw > '.wuj4,.ir -S-weiuidcgifcri e kydi. a uysgwylil. y iydd y Senedd pa ] ei gohirio yn fuan ar oi hyny., Pwy byth a ewyllysiai fod yn Aelod Seneddol ? Mae yn syndod fod boneddigion yn myned i'r fath draul a thrafFerth er mwyn yr anrhydedd. Tra y mae cyfoethog a thlawd, gwreng a boneddig, yn crwydro yma a thraw ar lanau y moroedd a chopâu y mynyddoedd, mae ein Seneddwyr wrth y post ddydd a nos, yn hwyr ac yn foreu, yn ceisio perffeithio y Reform Bill. Mae yn rhaid i uchelgais, fel pobpeth arall, ddwyn ei benyd yn ei dro, a thalu y dreth briodol iddo ei hun, Ymddengys bellach y daw y Bil yn gyf. raith, a bod cwestiwn helaethiad yr ethol- fraint wedi ei benderfynu am yr oes hon beth bynag. Ond y mae yn sicr y daw ail- drefniad yr eiateddleoedd dan sylw y Ty eto yn fuan. Peth newydd yn ngwladyddiaeth. Prydain ydyw cynrychioliad y lleiafrif. Areithiodd Mr. Gladstone a Mr. Bright yn rymus a hyawdl yn erbyn y newydd-deb hwn. ond pasiwydeftrwy bleidleisiau aelodau gwahanol iawn yn eu barnau ar bynciau gwladyddol yn gyffredinol. Amcan y Tori- aid oedd gwanychu dylanwad y Rhyddfryd- wyr yn yr ychydig drefi mawrion sydd i gael tri aelod, ac amcan Mr. J. S. Mill, a rhai o gyffelyb feddwl, oedd dwyn i mewn yr egwyddor o gynrychioli y lleiafrif. Os ydyw yr egwyddor yn sound, ynfydrwydd ydyw ei chyfyngu i ryw hanner dwsin o'r trefi mwyaf poblog. Mae Toriaid a Rhydd- frydwyr wedi cytuno ac annghytuno ar gyn- nifer o bethau, ac wedi pleidleisio gyda eu gilydd ac yn groes i'w gilydd gynnifer o weithiau, fel nad oes un dewin a all ddyfalu pa beth fydd sefyllfa a nerth y gwahanol bleidiau yn y Senedd Ddiwygiedig. Wel, y mae y llong Ddiwygiadol wedi 0 cyrhaedd y porthladd yn ddyogel. Safodd y Cadben Derby a'r Is-gadben Disraeli yn ddi- zo ysgog ar y bwrdd nes dyfod i'r Ian. Pur ddidrwst y bu ei glaniad nid amlygodd y naill ochr na'r llall unrhyw lawenydd neill- duol. Nos Wener, Awst 9fed, bwriwyd yr angor, wedi bod yn lied hir ar yr afon.— Mae ysgrif y Diwygiad Seneddol wedi pasio, nid oes yn aros mwy ond i'w Mawrhydi roddi ei sel wrthi. Dyweder a fyner, creadur garw yw Disraeli, hirben, cyfrwys, ystryw- gar, tu hwnt i ddychymmyg calon neb o'i bleidwyr. Mae gwneud hwy dan eu trwynau, ac nid oes neb o honynt a faidd wingo. Nid yw yn debyg y buasent yn myned gydag ef mor ewyllysgar pe gwybu- asent i ba le yr oedd yn cyfeirio. Ond o ran hyny ni wyddai ei hunan ;—llunio ei gwrs yn ol yr amgylchiadau, a gwnai bob peth pan welai y byddai raid iddo wneud, neu roddi i fyny lywyddiaeth y llong. Nid oedd neb yn credu yn Disraeli fel arweinydd Diwygiadol. Gwyddai pawb am ei fedr, ac ystwythder ei gydwybod boliticaidd, ond ychydig oedd (os oedd neb) yn credu ei fod yn onest ei hun am Ddiwygiad, llawer llai y credid hyny am y blaid a arweiniai. Ond gwelodd y blaid Ryddfrydig ei fod am gadw yr awenau, a phenderfynasant mai yr unig ammod ar ba un y gallasai eu cadw oedd dwyn i mewn fesur o Ddiwygiad yn ol ewyllys y Ty. Helbul mawr a fu i ddwyn y mesur i derfyniad. Mordaith arw a thy- mhestlog gafodd y IloD, oddiallaii yr oedd creigiau, a banciau, a chroeswyntoedd, fel yi- oedd y rhai yr oedd ganddynt eiddo ar y llong mewn pryder mawr. Yr oedd y niwl mor dew ar brydiau fel nas gallesid gweled lied llaw yn mlaen, a chlywyd gwaedd fwy nag unwaith fod y llong wedi myned yn ddrylliau. Yr oedd ar y bwrdd elynion agored, cyfeillion claiar, ac heb ond ychydig ddwylaw ufudd; ond daliodd yr Is-gadben ei afael yn y llyw gyda phenderfyniad diym- ollwng. Am^gylchynai bob craig yn araf a gochelgar, bwriodd a'i ddwy law ei hun daclau y llong i'r mor,' a chafodd y gwenith fyned dros y bwrdd pan welodd fod perygl am y llestr; ac er hwylio yn annyben am lawer o ddyddiau, a myned yn brin heibio i lawer craig beryglus, eto daliodd nes y mae erbyn hyn wedi cyrhaedd y porthladd. Byddwn bellach yn dysgwyl am yr etholiad cyffredinol er mwyn gweled pa fodd y gweithia y mesur.

CYFARFOD CHWARTEROL MÖN. Yn imol a'r hysbysiad, cynnaliwyd y cyfarfod hwn yn Sardis, Bodflordd, ar. y 5ed -,ilr (iod o Awst. Neillduwyd y Parch. W. Jones, Amlwch, fel yr hynaf yn mhlith gweinidogion y sir. i'r gadak, a phenderfynwyd ar a ganlyn :— 1. Fod cais Mrs. Evans (gweddw y diweddar Barcheclig. AVilliam Evans, Bagillt), am ychydig gymmorth yn deilwng o'n hystyriaeth dosturiol, a bod cydymdeimlad yr eglwysi yn cael ei ddangos trwy gasglu iddi, ac anfon i ddwylaw y Parch. J. Owen, Llangefni, yr hwn a benodwyd yn drysorydd. 2. Fod drws agored ar Parch. Mr. Rowlands, Hearyd s l-gprlM ya ache a Gsps ac iddo jnrtjro ymdeiried it,. tidy 1.ad. a yi eglicysi ei lwyddiant. 3. Fod y Gymanfa y flwyddyn nesaf i fod yn Llangefni. Yr amser i'w bennodi eto., 4. Fod y Parch. Robert Hughes, Rhosymerich, i fyned oddiamgylch i gasglu y 5ed cyfrandaliad o'r Drysorfa Ddaucanmlwyddol. 5. Fod y cyfarfod yn cymeradwyoy brawd Mr. Richard Owen, Dwyran, fel pregethwr cynnorthwy- ol, ac yn ei gyflwyno i sylw yr eglwysi. (j. Fod y cyfarfod nesaf i'w gynnal yn Llanfechell ar y 4ydd a'r 5ed o Dachwedd. Sylwo'dd y cadeirydd wrtli agor y cyfarfod fod yn ddrwg ganddo nad oedd gweinidog y lie wedi In gwella cvmmahit ag i allu bod yn bresenol, er fod y Dysteb yn cael ei chyflwyno iddo. Der- bYlliodti Mr. William Griffith, Caergybi, (mab- cy ,yn-ngliyii'aifch y Parch..3)..)raines/, -y- Pwrnv-sr- diolcliodd mewn ysp^yd cynlies dros Mr. James i'r cyfranwyr ati. Daiileirwyd llythyran odtli- wrth y Parclui. W. Griffitli, Caergybi, R. E. Williams a W.Williams, Beaumaris, yn esgusodi eu habsenoldeb oherwydd rhwystrau annisgwyl- iadwy. Gan fod cyfarfod blynyddol Llallerchy- medd yn cael ei gynnal y Sabbath blaenorol cawsom yr hyfiydwclx o groesawu ein brodyr anwyl o sir Gaernarfon,—y Parclin. Thomas. Bangor; Roberts ac Evans, Caernarfon y rhai a gymmerasant ran yn y gwasanaethcyhoeddus, gyda gweiuSdogion ein sir yi'liai oeddynt yn bres- enol, sef Jones, -Amlwch; Roberts, Llanercliy- medd; Hughes, Gwalclimai; John, Llanfechell; Hughes, Rhosymeirch; Roberts. Groeslon; Owen, Llangefni; Owen, Berea Jones, Cemaes. Pre- gethwyr,—Roberts, Salem, (Trysorydd) Aubrey, Llanerchymedd; Owen, Llaniairyborth; Jones, Pdiosyiiieirch; Roberts, Maelog; Owen, Dwyran. Cenhadau yr eglwysi,—Parry, Brynsiencyn: H. R. Thomas ae R. Jones Griffiths, Caergybi; Jones, Maelog; Evans, Hebron Jones, Hennon; Lewis, Moeliro; Roberts, Penmynydd; Hughes ac Owen, Saron; Griffith a Williams, Rhosy- meirch; Thomas, Beaumaris Thomas, Sion; Griffith, Cana Williams, Capel Mawr, ac eraill. TmnrAs WILLIAMS, Manaic. Ysgfifenydd.

WYDDGRUG. Dydd Llun, Awst 5, cynnaliwyd te parti gan y Bedyddwyr yn yr Ysgoldy Brytanaidd. Dy- wedai y Parch. H. Gwerfyl James fod 500 wedi bod yn mwynhaueu hunain wrth y byrddau. Wedi darfod y wledd, a chymineryd ymaith bob olion 0 honi, ail ymgynnullodd y dyrfa i fwynhau gwledd feddyliol, yn yr hon y cynnorthwyid y gweinidog. gan weinidogion eraill y dref, sef y Parchn. J. M. Thomas, W. Parry, a Roger Edwards—yr hynaf o weinidogion y dref yn awr. Yr wyf yn deall fod golwg fwy addawol a llewyrchus ar gynnulleidfa y Bedyddwyr yn awr nag a fu er's blynyddoedd lawer. Buont mewn helyiit flin a maith gyda'u haddoldy. Buont yn anffodus iawn gyda'u gweinidogion, hyd oni tharawsant ar Gwerfyl James; dyn ieuanc talentog a gweithgar, llawn haeddol o'r o'r enw Go-a-hcad man. Gwem-y-mynydd.-—Dydd Mawrth, Awst 6ed, cynnaliodd Oymdeithas Arddwrol gweithwyr Gwernaffild, Cilcen, Llanferes, a Nerquis, eu harddangosfa yn y lie uchod, yr hon a noddir ac a arolygir gan y personau a ganlyn :-Cad- ben. Phillips, B. G. Dayies, Cooke, Ysw., Colo- mendy; H. Potcks, Ysw., Glanyrafou; Parchn. B. Hallows, Cilcen; J. R, Owen, Llanferes; J. Hughes, Gwernaffild; Mr. Phillips,Maes-y-safn; Mr. Williams, Dolbedrlas; Cadben Wynne, Nerquis Hall; ac eraill. Dangoswyd yno gyn- nyrchion yr ardd-lysiau, a'r ardd-ttodau, a gwyllt-tlodau y meusydd a'r mynydd, ymenyn, wyau, a moch. Yr oedd yn arddangosfa lawn a dymunol-—yn un sydd wedi acyn sicr o wneud, lies yn y wlad.

Y BIL DIWYCUADOL. Yn Nliy Cyffrcdin. nos Iau. dygwyd gwelliant- an yr Arglwyddi i'r mesur ger bron, pan yr agor- wyd-y ddadl gan Mr. Disraeli. Llefarai dros y Weinyddiaeth yncrbyn y cyfhewidiadau, (oddi- eithr papurau x>leidleisio,) ond annogai y Ty i dderbyn y gwelliantau, trwy fod yr Argh\ytkli wedi dangos yspryd mor gyinmodol yn eu gweitli- rediadau. Yna cyfododd Air. Gladstone, gyda'r amcan yn unig 0 geryddu Mr. Disraeli am ofyn i'r Ty gytuno i gyfnewidiadau nad oedd y Wein- yddiaeth yn eu cymmeradwyo. GwTtlwynebodd Foster y gwelliant yn rlioddi eglurhacl newydd ar y term 'treth tlodion,' a pliasiwyd ei gynhygiad heb ymraniad. Penderfvnwyd liefyd i etholfraint y llettywyr fod yn lOp. yn lie 15p. Cynhygiwyd gan Mr. Colrille i annghytuno a phenderfyniad y Ty ucliaf mewn pertliynas i etholfraint rhwym-ddaliad a nawclll-ddaliad. a cliariwyd ef trwy fwyafrif o 47. YWI (,.vlili\ gan Mr. Bright, i ymwrtliod a'r gwelliant, yn cyf- yngu yr etliolwyr lie y byddo tn aelod i beidio pleidleisio dros fwy 11a dan. "Dadleuai yn gryf y byddai i'r cynllun tilwrio yn uniongyrcliol yn erbyn cynrychioliad teg. Siaradodtl Mr. Glad- stone hefyd yn erbyn y gwelliant, ond arraniudy Ty, cadarnhawyd penilerfyniad yr Arglwydu- trwy fwyafrif o 40. Cariwyd liefyd welliant y Arglwyddi i gyfyngu etliolwyr Llundain i (lai-: pleidlais, trwy fwyalrif o 64. Cynhygiwyd gan Gangliellydd y Drysorfa i gau allan y bwrdeis- dreli rlia'g pleidleisio trwy bapurau, ac iddynt gael eu defnyddio yn unig yn y Siroedd. Goiid- iai Mr. Gladstone nas gallai dderbyn yr ymgyt- undeb yna. Buasai yn well ganddo ef ga v. allan y siroedd. Barnai Arglwydd Cranborne fod mwy o angen am danynt yn erbyn y werin-blaid yn y bwrdeisdreli. Siaradodd amryw yn erbyn y cynllun, a gwrtliodwyd awgrymiad Cam;iiellydd y Drysorfa heb un ymraniad. Yna ymranodd y Ty ar yr adran yr lion a wrthodwyd drwy fwyaf- rif 0 258 yn erbyn 206. RHESYMAU nnos WRTHOD Y GWELLIANTAU. Dygodd Syr Roundell Palmer, nos Wener, adroddiad y pwyllgor appwyntiedig i barotoi rhesymau dros annghytuno a gwelliantau yr Ar- glwyddi niabwysiadwyd liwynt, a gorchymynwyd eu hanfon i'r Ty ucliaf. Y TRYDYDD DDARLLENIAD WEDI PASIO. Nos Lun, dygodd Iarll Derby sylw Ty yr Ar- glwyddi at 'resymau' Ty y Cyffrediu dros an- ngliytuno a'u gwelliantau. Gofidiai ei Arglwydd- iaeth yn fawi- eu bod wedi gwrthod yr adranau mewn perthynas i nawdd-ddaliadau a phapurau pleidleisio. Gwawdiai braidd y rhesymau a rodclid dros annghytuno a'r Arglwyddi. Yr oeddynt yn dwyn i'w gof ef y cynghor a roddwyd i Farnwr ar ei bennodiad cyntaf, 'Rlioddwch eichdedfryd. ar bob cyfrif,^ ond na roddwch byth eich rhe- symau.' Er hyny, wrth ystyried fod yr eistedd- iad eisoes wedi myned yn bell, ac amryw bethau eraill, annogai y Ty i gytuno arnynt, yr liya a wnaed, ,a darllenwyd y 1311 y drydedd waith. Y DRETH EGI.WYS. Yn Nliy yr Arglwyddi, nos Iau, cynhygiocLT Iarll Morley ail ddarlleniad y Bil i Ddiddymu Dreth Eglwys. Cynliygiodd dderbyn meA\ it pwyllgor y fath ymgytundeb ag a fyddai yn fodd- haol i'r Ymneillduwyr. Aclgoffhaodd Iarll Rus- sell yr angenrlieiclrwydd o ildio i'r Ymneillduwyr eu hawliau yn y mater hwn, a gobeithiai, os teflid allan y bil yma, y gwnai y Llywodraeth gymmeryd y pwnc mewn llaw y flwyddyn llesaf. Dywedai Arcliesgob Canterbury fod yr eglwys yn foddlon i ymgytundeb, ond nid i'r un a gynhygiwyd eto. Gwrthwynebodd y Dug Marlborough (aelod o'r Weinyddiaetli), yn gryf y bil, a dywedodd esgob Rhydychain yn benderfynol na wnai y fainc es- gobol gytuno i lwyr ddiddymu y dreth yn ddiam- niodol. Ar raniad yly, gwrtliodwyd y bil trwy fwyafrif 0 82 yn erbyn 24. LLYTHYR-GLUMAI) UHWNG PUYDAIN AC AMERICA. Gosododd Dug Montrose ar fwrdd Ty yr Ar- glwyddi nos Wener, ammod newydd cludiad llythyrau rhwng y ddwy wlad, trwy ba un y gos- tyngir y prisiau 0 swllt i chwe'cheiniog y lly- tltJT. CENHADWR WESLEYAIDD YN ATHLONE. Dywedodd y Cyireithiwr Cyffredinol dros yr- Iwerddon yn Nliy y Cyffredin 110s Lun, fod paro- toadau yn cael eu gwneud i erlynu y personau a gamdriniasant y Cenhadwr uchod. J ri"!q'. ACHOS MR. EYRE. Dygodd Iarll Shrewsbury, yn Nliy yr Ar- glwyddi, nos Fa,wrth, achos y cyn-Lywydd Eyre ger "bron, arhoddai y ganmoliaeth uchaf iddo, ac awgrymai y dylai y llywodraeth ddwyn traul yr erlyniadau cyfreithiol ddygwyd yn ei erbyn," ac y ciylid rhoddi talwobr iddo. Addefai Dug Buck- a fod Mr. Eyrewei fcaalyga acadrasrijryd mawr, ond rod yn anaddas ') J"W' aeth ymyraeth ag erlyniad a. ddygid yn mkea. gaii borsona-Li unigol. Pany dygid yr erlyniadau hyn i ben, efallai y byddai yn ddyledswydd ar y llywodra-eth ystyried a oedd Mr..Eyre yn jiaeddu talwobr. r Y BIL I RKOLEIDOIO Y IAItClAU. Bu dadl faith yn Nhy y Cyffredin boreu Mawrth- ar y bil uchod. Gwrthwynebwyd ef yn gryf gan Mr. P. Taylor, Mr. J. S. Mill, Mr. Whalley, Mr. W. E. Foster, ac eraill. Padleuent fody parciau wedi eu -Uwri"Ldll, *I,r bob], ac fod darpariadau gwaharddiaclol y bil yn groes i'r cyfahsoddiad, ac yn amioeth i'r eithaf ar liyn o bryd. Yi- Ys--rifenodd Cai-trefol ac Arglwydd Elcko oeddynt brif amddiffyuwyr y bil. Gohiriwyd y ddadi, <:f> xr/d" .'Of

EIN TELE 11A L" A'N DQSBARTHWYR. Anfonir 4,8,12, yn ddAdrml trivy ypost, gan y cyhoedd. I wyr, i unrhyw le Ifn- ol Geiniog yr un. Byddwn yn dra dAolchgar Iwll Ddosbarthwy-r sydd un derbyn eu sypyncm trwy y Post, am dreftm eu iw/rchebion yn y modd mwyaf digolled. Gellir anfon 4 am geiniog, 8 am ddwy geiniog, 12 am dcuir ceiniog, ac felly yn mlaen; ondy mae I)ob rlvifedi cyd-rhvmg y nifer uchod yn draul yclvwanegol i'w hanfon. Ychydig o ymdrech o du ein cyfeillion a godai y 5 8, a'r 9 ir 12. Yr ydym am anfon y sypynau hyd y gellir gyda'r Rail, oblegid ei bod gymmaint yn rhatach; ac yr ydym yn cael ein dosbcwthwyr yn mhob man yn garedig iawn yn ein cynnorthwyo i berjfeithio em trefniaAau. Trefnir i gael Goruchivyliiur (Agent) yn mhob tref a phentref o bwys, a geZZir cael ganddo efimvrhyvi nifer.