Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
Blaexau FfKSTixioG. OYllghcnhÜw. Nos lau a nos Wener, Awst 20, a'r ;30, cynhaliwycl cyngherddau 311 nghapel Tabernacl (T.C.), gan Miss Watts, yn cael ei chynnorfchwyo gan y Blaellau Glee Party,' ac ar y piano a'r harmon- ium gan Mr R. Roberts, Training College, Caer- narfon. Yr oedd y cynnulliadau yn lluosog iawn, a'r canu drwyddo oil yn hynod 'swynol. Digon ydyw dywedyd fod y gantores enwog Miss Watts yn ei hwyliau goreu. Ae am Mr Roberts, aeth yntau trwy ei waith yn rhagorol, a'r cor hefyd. Aethant trwy en gwasanaeth yn ganmoladwy; y mae ol llafur dirfawr yn y cor hwn, a medrus- rwydd Mr G. S. Jones fel arweinvdd i'w ganfod yn eglur yn ei lioll wasanaetli. Llywydd y noson gyntaf oedd y Parch. O. Jones, B.A. Tabernacl, a llywydd yr ail noson oedd y Parch. T. C. i Edwards, M.A. Buasai yn liyfrydwch geiiym gael rhoddi cynn^ysiad y program ger bron y darllenydd ond cymmerasoni awgrym Mr Gol. yn y rhifyn diweddaf, gan gredu mai doetli ydyw byr, bnddiol, I)IasLis.-M, ac. Maugam.—Danuntin (tugeuol. Boreu dydd Mercher, Awst 21, cyfarfyddodd Mr Marandas, amaethwr cyfrifol, Ty draw, Aberavon, a'i was, a damwain angeuol. Cymmerodd y ddamwain le fel y canlyn. Yr oeddynt gyda dwy gcrt yn cyrcliu gwair e'r Morfa sydd rhwng Aberavon a'r Pyle; ac wrth eu bod yii croesi y South Wales Railway, daetli y mail train ar eu gwartliaf heb ei weled, nes lladd y cldau yn y fan. T. Parry. Dinas Mawjjdwy.—1Tarawyd trigolion y lie hWll a braw a syndod y 23ain o Awst, drwy glywed am farwolaetli un o drigolion y dref, o'r enw Wiii. Morris, yr hwn a in farw yn dra sydyn. Yr oedd yr ymadawedig yn ei gynnefin iechyd foreu dvdd ei farwolaetli, a phrydiiawii yr nn dydd yr oedd yn mysg torf oedd yn liebrwng gweddillion marw- ol un o'r enw David Davies i fynwent Llany- mawddwy; ac wedi iddynt fyned ychydig o ffonld o'r dref, cafodd yr ymadawedig wasgia, a bu farw yn mhen tua pliuni rnunud. Ar ol i rai o'r dorf gymmeryd. sylw o hono, aeth rhai o lionynt yn mlaen heb gymmeryd fawr sylw o hono, gan feddwl y deuai ato ei him yn fuan; ond cyn braiclcl i lleb feddwl beth a'i tarawodd, yr oedd yr anadliad olaf wedi myned ymaith. Yr oedd golwg iach a cliryf arno, a gellid meddwl nad oedd dros. no oed. Yr oecld ganddo blant a plierthynasau i alaru ar ei ol.-Di)iasw)-. MAESGLAS. Cynhaliwyd cyfarfod dyddorol iawn yn y lie hwn yn yr awyr agored nos lau, yr 22ain o Awst. Dechreuwyd trwy ddarllen a gweddio. Yna cafwyd araeth dda gan y Parch. R. Trogwy Evans, gweinidog y lie, ar Pa un ai meddwdod ai sobrwydd yw y goreu i ddyn.' Yr oedd y cynnulliad yn lluosog iawn, a Mr. Evans yn ei hwyliau goreu. Da genym ddeall ei fod yn bwriadu ein hanerch eto cyn hir ar Pa fodd y mae dynion yn myned yn teddwon.' Hyderwn y bydd ei ymdreehion o blaid sobrwydd, ac'yn erbyii meddwdod, yn foddion i g'reu atgasrwydd yn mhobl Maesglas, a llawer eraill tuag at y gelyn o dinystriol, yr hwn sydd yn felldith i'n gwlad a'r deyrnas yn gyflredinol.—Morriston. 0 Abebdaii.—Damivain angeuot.-Boreu ddydcl Gwener, Awst 23, syrthiodd cwymp Hiawr yn nglofa Abernant, ar un David Lewis, mab ieuanc 30 mlwydd oed, a lladdwyd ef yn y fan. Yn ei farwolaetli ddisymmwth, collodd llenyddiaeth un o'i meibion ftyddlonat, a'r eglwys Annibynol yn Siloa aelod ftyddlawn, diwyd, a duwiol. Credwn fod ei enaid heddyw yn mro y gwawl.——Avail. —Boreu yi un dydd Gwener, syrthiodd careg yn un o lofeydd Cwmyrhondda ar y brawd John Bowen, 24 oed, a lladdodd ef yn y fan. Yr oedd yntau hefyd yn un o flyddloniaid yr Annibynwyr yn Soar, Aberdar; a'r Sabbath cyn ei farwolaetli yrpedd yn awyddus am weled dyddiau y gylch- wyl yn dyfod oddi amgylch. Ond symmudwyd ef cyn ei mwynhau i fwynhau cylchwyl dra, wyddol (ni a obeithiwn ar sail dda) yn li'dunii- peini Duw a'r Oen.—Gohebydd. & PONTA tIDAWE.-Saif y lIe hwn ar derfyn eithaf sir h organwg, yn ymylu ar sir Gaerfyrddin. Cydnabyddir gan bawb sydd yn adnabyddus ag ef ei fod yn lie prydfei-th ae iachus, ac oblegid hyn gwna lluaws o wahanol ranau o'r dywysog- aeth eu harosiad ynddo, yn neillduol yn misoedd yr haf. Bychan ydyw poblogaeth y fro dawel hon, ac ieiiy y mae wedi bod drwy yr oesau. Gwnelr i fyny y trigolion o amaethwyr parchus, ynnghydag ychydig gelfyddydwyr, a rhai mas- aachwyr Wrth edrych ar bethau fel hyn yr oedd yr hen bobl yn arfer dywedyd, I ialogys,yr oedd yn dechreu y mae 'r awr hon ae y bydd yn wastad. Ond erbyn hyn mac Rhagluniaeth wedi egluro yn wahanol. Mae gwaith alcam yn cael ei adeilada yn y lie gan gwmpeini urddasol yn mliob ystyi- o'r gair, yr hwn pan orphenir fydd ya sefyll yn uchel yn rnhlith givaithfaood4 y dywytogaeth. Y mae gweithfeydd glo hefyd Weidv eu CYChWYll yn y gymmydogaeth, ac y mae reJJyrdd yn cael eu dai-para i wasaiaaethu ar y gweithfeydd a nodwyd. Wrth edrych ar ar- wyddion yr amserau canfyddir yn amlwg mai nid r lleiaf yn mhlith miloedd Gwalia fydd y He uchod byth. Bydd yma waith i'r gweithiwr, i'r celfyddydwr, ac i'r masnachwr. Gobeithiwn v bydd i'r symmudiad gwir bwysig a nodwycl fod yn ychwanegiad at eglwysi y saint, ac y bydd i'r techan fyned yn fil, a'r wael yn genedl gref lien Wr. PoNTAiiinwE.—Dydd Sul, Awst 18fed, tarawyd yr ardal a syndod trwy ledaeniad y ner,ydd fod gwraig Tlios. Rees, Saer, Alltwen, wedi niarw yn hynocl sydyn gau adael 8 o blant gyda'i pliriocl ar ol i alaru yn nghyda lluaws o berthynasau a chydnabyddiaeth i sj-nfyiyrio ar freuolder bywyd y cryfaf o ddynion. Nawdd y nef fo ar y teulu. —Pkylip llhydyfro. LLANE¥NYDD.-lV[a.e yn dda iawn genym hyspysu fod Mr TVilliam Oliver, inab leuongaf Mr Oliver, Llanfycydd, sir Gaerfyrddin, nid°yn unig wedi myned yn llwyddianus" drwy y First B.A. yn Mhrifysgol, Llundain, yn yr arholiad. diwaddaf, ond hefyd derbyn First Class Hon- ours' yn y Saesneg,, ac ennill yr ysgoloriaeth. —Gohebydd. AnERTA.WE.-Nos Wener, Awst 30, bu Mr L. L. Dillwyn, yr aelod seneddol dros Abertawe, ger bron ei etholwyr yn rhoddi cyfrif o'i weith- redoedd. Yr oedd pleidleisiau Mr Dillwyn ar ddau amgylcliiad neillduol wedi anfoddloni ei etholwyr yn fawr. Cynnaliwyd ganddynt gyf- arfod lluosog ar y pryd i ddatgan eu hanghjmi- meradwyaeth. Yr oedd disgwyhad niawr am ei ddyfodiad er cael clywed beth oedd ganddo i'w ddweyd drosto ei hnn. Llywyddwyd gan ymaer T. Phillips, Ysw.). Gwnaeth Mr. Dillwyn yr amddifFyniad goreu a allai iddo ei hnn. Gwadai nad oedd wedi gadael y blaid ddiwygiadol, ond honai ei fod yn mlaen ami. Siaradodd yn gryf dros y Tugel a thros gydraddoliaeth grefyddol.. Ymddangosai pob peth yn dra ffafriol, a'i fod wedi ail asio a'r hen gyfeillion.— Trefor. Bethesda.—Bwrdd y dirprwywyr ( Lhxh-il of Gommixxiotters). Cynnaliwyd cyfarfod perthynol i'r bwrdd uchod, Dydd Sadwrn, Awst 31. yn Douglas Arms Hotel. Yr oedd tri o'r dirprwy- wyr wedi gwasanaethu ou hamser i ben, sef Archdeacon Evans. Llanllechid; Mr Zach. Jones, Plas -y-pistyll: Mr Evan Roberts, Car- neddi, N, ifer yr ymg-eiswyr am y swydd eleni, oedd wyth, sef rhif y rotes. Mr Robert Prees, Trethgasglwr 489 W. J. Parry, Shoe Warehouse 417 Archddeacon Evans 282 Mr Evan Roberts, Carneddi 278 D^vid Griffiths, Llwynpenddu 103, John Taylor 78- Evan Roberts. Panthwfa 51). Zach. Jones, Plasypistyll 21 T- P.1 yyua iei yr oeda yr ymgeiswyr yn sefyll, ar ddydd y prawf.—Trethdalwr. Ynysmudw.—Sail y lie hwn yn v canol rliwng Pontardawe ac Ystalyfera, tun. dwyfilltir oddiwrth bob un o lionynt, ac y mae yn cymwys llawer o anneddau gweithwyr, tri gwestty. un faelfa, ac amaethdy, a dynion parchus cyfrifol yn preswyl- io ynddo. Oddiwrth y lie hwn y mae'r gj-runyd- ogaeth a'r gwaith, sef gwaith priddfeini a phibau o r un natur, yn derbyn en henw. Mae yr enw hwn, niegis enwau eraill, yn anhysbys i mi o'i ystyr. ond tybiaf mai Ynys y meudwy a ddylasai fod, ar y sail y gallasai rliyw un neu ryw.rai ryw amser a basiodd fod wedi el lieillduo i fyw bywyd meudwyaidd yn y lie. Meddyliaf hefyd fod yr enwau sydd ar dyddynod o amgylch yn ffafrio r golygiad hwn. Beth bynag, dyna'm tyb i, os oes gan neb yn aingen ysgrifened ei litli. Mae yma hefyd addoldy hardd a chyfleus, yr liwii sydd yii ganghen or Alltwen, a gweinydda Mr. Griffiths gymmundeb yma yn fisol. Mae yma Ysgol Sab- bathol lewyrclxus. Dywedir y bu adeg ar lion, pan y rhifai dros gant, ond tua pliedwar ugain yw yn awr. Cynlielir yma hefyd gyrddau wyth- nosol megis mewn capelau eraill. Mae plaid arall yma hefyd a elwir y Mandriaid, ond am fy mod yn ddicitlir iddynt nis gwn fawr O'll lielynt, na dim am en liegwyddorion os gwnant dda'ioni pobpeth yn dda amser a ddengys ei waith.— Alltucl. FOXHOLE, gek Aberxawy.—Yr oedd dydd Llun, Awst HI, yn dclydcl neillduol yn y gymmydogaeth hon, gan fod led Party lluosog yn cael ei gynal yn nghapel prydfertli Canaan. Gan fody tywydd yn hynod ilafriol, a chalon y gymmydogaeth am ddangos caredigrwydd i'r Canaaneaid, ym vii- nulloddcaunoeddifwynliauy darpariaeth odidogf oedd ar eu cyfer. Yr oedd ygallmoliaeth xicha-i pi cael ei rhoddi i'r to a'i wneutliurwyr profiado ac i r bara britli yr un modd, yr hwn a wnae gan Mr Richards, High Street, Swansea. Y mae Afri H. Jones a D. Rowland yn haeddu y gall- moliaeth uchaf am gyfleu y byrddau yn y fath fodd heb wneud un niavaid i'r capel. Yr oedd y gweinyddesau yn siriol heb fod yn gellweirus. yn syml heb fod yn wamal a clioegaidd, a phob un yn cadw at ei man a/i gwaith pennodol. Yr oedd y Parch. B. Williams a Mrs Williams yn galonog a siriol dros ben, ac yn teimlo dy- ddordeb yn y tÔ. Elid i mewn trwy docynau swllt yr un, yr dw i fyned at ddileu dvled y capel.—Oohebydd. 0/ 0 Tynycoed.-1Y- Ysgol Frytauaiikl--T)Y&&. Gwener, Awst 16, ymwelwyd a'r ysgol uchod gan J. Boustead, Ysw., Arolygydd yr YsgoI- ion Brytanaldd. Yr oedd 136 o blant yn bre- senol, ac aethant trwy eu h arholiad yn hynod lwyddianus, yn well o lawer nag yr oedd hyd yn nod cyfeiilion goreu yr ysgol yn dysgwyl. Dyma yr arholiad cyntaf a fu ar yr ysgol hon, gan mai ychydig gyda blwyddyn sydd er pan adeiladwyd yr ysgoldy. Mae rhifedi yr ysgol- heigion wedi dyblu yr hyn a ddysgwylid yn y dechreu, ac ymddengys yn awr y bydd raid ychwanegu. darn at yr adeilad yn ddioed gan fud rhifedi yr ysgolheigion yn cynhyddu yn barhaus. Mae hyn yn llefain yn uchol am deilyngdod Mr Williams (gynt o Lanfaircaer- einion) fel ysgolfeiatr, ac yn llawenydd inawr 1 eglwys weithgar Tynycoed, ar ol myiled, gryn lawer o dreuliau i adeiladu vr -Oldx,- uchod. 0/ u 0 1
[No title]
Machy^lletix. —Dydd Il;in,?y 26ain cyfisol, aeth Ysgol Sabbathol y Graig, Machynlleth, a'r canghenau perthynol iddi, gyda'r Excursion tren i Aoerdyfi, i gael yfed o awelon mwyn glan y Dior.' Efurfiasant yn orymdaith, ac aethant o'r addoldy uchod i orsaf y Rheilffordd. dan ganu amryw donau yn dra swynol, o dan arweiniad Mr E. Jones, yna cludwyd hwy yn ddyogel gan y march tan trwy un o ddyffrynoedd prydferthaf y^yllt Walia, i ymdrochle manteisiol a hyfryd A-berdyfi. Yn mhen ychydig wedi cyrhaedd jno, anrheg wyd yr ysgol a the a bara brith. ™ewn He hynod o gy ileus, a ddarparwyd gan y boneddwr twymgalon, J. H. Jones, Ysw., Aber- y Y to goieu a gawsom erioed ydoedd. Wrth 1 xni ganmol y to blasus, .bu agos i mi anghofio y bara brith, ohcrwydd Ei fwynder dry'n ddifendith Heb roi brol i'r bara brith. Ar ol i bawb gael eu digoni a'r bJasusfwyd darparedig cynnaliwyd cyfarfod difyrus a budd- iol, o dan ly wyddiaeth y ffraethbert Dewi Glan Llyfnant, Cymmerwyd rhan ynddo hefyd gan y Parch. Evan Thomas, Deiniol MOB, Hhyddereh Glan Dyfi, a Mri. C. E. Jones, a John Williams. Ar ol rhoddi tail- banllef i J. H. Jones, Ysw., am ei garedigrwydd mewn cyssylltiad a'r symudiad, a diolchgarwch i D. G. Llyfnant am lywyddu mor fedrus, ffurfiwyd yn orymdaith, ac aeth- pwyd at breswylfod y boneddwr haelfrydig y cyfeiriwyd ato eisioes, a chanwyd amryw ddarn- au yn dra boddhaol. Cyn eu hymadawiad o'r fan hon, anwerchodd yr ysgol mewn modd gwresog a theimladol, gan ddatgan ei ofid nas gallasai fod gyda hwynt yn mwynhau y diwrnod hyfryd a gawsant. I aros yr adeg i gychwyn tuag adref, mwynhaodd y mwyafrif eu hunain mewn chwareuyddiaethau difyrus a diniwed. Pan ddaeth yr amser penodedig i gychwyn, bu y march tan mor garedig a chludo pawb i'r fan lie cafodd hwynt gyntaf, yna, wedi canu amryw donau yn dra swynol, ymadawodd pawb. Maetlile clau hoff flodau fflwch,—o rad, faith, Rodfeydd hoff brydferthwch, A daear hardd, lawn o drwch, Y w gardd fawr gwir ddifyrweh. —U)i oecld yno. Y Tabehnaci,, Treoiikey.—Cynhaliwyd cyfar- fod llenyddol yn y capel uchod ddydd lau, Awst 29, o dan nawdd yr Ysgol Sabbathol. Llywyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. E. Jones. Gurnos, gweinidog y lie. Dechreuwydy I cyfarfodydd am dri a hanner awr wedi chweeh, ac aethpwyd yn mlaen yn y drefn a ganlyn:— t yfarfod y Prydnawn.—1. Annerchiadau gan y 0 Llywydd a'r beirdd. 2. Ton gan y Gobeithlu. 4. Beirniadaeth y Tfaethawd ar Hanes Daniel: goreu, J. Edmunds, Gyfeillion. 4. Beirniad- aeth y Gan Ddigrif; neb yn deilwng o'r wobr. 5. Adrodd Dymanwn fod fel Apgel; goreu, Catherine Evans. 6. Beirniadaeth. ar y Gan i'r Glowr; goreu, Aaron Thomas. 7. Beirniadaeth y Dosraniad o'r enw Treorkey; goreu, W. Phil- lips. 8. Bsirniadaeth y Trioedd; goreu, E. Hughes. 9. Canu Mae Robin yn flin goreu, Mary Woozley. 10. Canu Daw meddyliau am y Nefoedd, i ferched dan 8 oed dwy yn cystadlu, sef E. A. Jones ac M. J. Davies, a rhanwyd y Wobr rhyngddynt. 11. Adrodd Simon yn car- iO'r Groes; goreu, Matthew Howells. 12. Chwareu unrhyw Alaw ar y Concertina goreu, E. Lewis. 13. Beirniadaeth y Traethawd ar y ddihareb I'echodau athrawon ydynt athrawon pechodau'; goreu, D. J. Davies. 14. Can, Ymweliad y Bardd a'r Bala, gan Mrs. Price, yn swynol dros ben. 15. Araeth arDarddiad 'Ma.n Lwyd'; goreu J. Evans. 16. Beirniadaeth ar yr Eng-lynion i Gusan Judas goreu, T. Jacob, (Brithyll Marlais). 17. Beirniadaeth y cyf- leithiad o The old man and his ass rhanwyd Y wojbr rhwd- IV. Bowen ac B. E. Llewelyn. Diweddwyd y cyfarfod trwy ganu Hen AIlad fy Nhadau, y gynnulleidfa yn uno yn y gydgan. Cyfarfod yr hwyr.—1. Annerchiadau gan y Llywydcl a'r beirdd. 2. Canu Glan Meddwdod Mwyn, gan E. Lewis. 3. Canu'We are coming sister Mary,' gan E. Woozley a'i barti. 4. Beirniadaeth yr Englyn i'r Parrot; goreu, Brithyll Ehondda. Canu Dorcas, i rai dros -30 dau ymgeisydd, sef M. Williams a T. Jones, a rhanwyd y wobr rhyngddynt. 6. Araeth ar vr Hen Lane; goreu, J. Davies. 7. Canu 'Man the Life-boat; goreu, W. Miles. 8. Dadl ddi iyfyr rhwng Brithyll Rhondda a W. Woozley a'u cyfeiilion. 9. Canu Syr Harri Ddu; tri cor yn cystadlu; goreu, Coedwigwyr, Treherbert. 1.0. Canu Dusseldorf o lyfr leuan Gwyllt rhanwyd y wobr rhwng Coedwigwyr a chor y Tabernacl, 11. Beirniadaeth y Bryddest ddar- luniadal o Gwmrhondda; rhanwyd y wobr rhwng Ab Hywel, Treorkey, a J. Thomas, Pen- tie. 12. "Twas you Sir'; un parti yn cystadlu, a chawsant y wobr. 13. Beirniadaeth ar y Traethawd ar Y modd i ymddwyn mewn addoi- iad; goreu, W. Phillips. 14. Ganu Nid oes dim dagrau yn y nef; rhanwyd y wobr rhwng W. Mills a E. Woozley a'u cyfeillion. 15. Darllen difyfyr; goreu, E. Lewis. 16. Can, Alyfi sy n magu'r baban, gan Mrs. Price, yr hon a gafodd gymmeradwyaeth mawr. 17. Darllen Cerddoriaeth; goreu, T. Jones. 18. Araeth ddifyfyr rhanwyd y wobr rhwng E. Lewi, a Brithyll Bhondda. Diweddwyd y cyfarfod trwy ganu 01 rho'wch imi fwth, y dorf yn uno yn y gydgan. Beirniad y. Farddoniaeth oedd Mr. R Williams (Gwydderig), Treherbert; y Traeth- odau, Mr D. W. Walters, Treorkey y Gerddor- iaeth, Mr Owen Jones, Treorkey. Cafwyd cyf- arfodydd dyddorol ac adeiladol, a chynnulliadau lluosog.—Meilwch. Siloaji, Pentiu: ESTYLL.-Nos Sadwrn, Sul, a LIun, Awst 24, 25, a 26, cynhaliodd yr eglwys uchod ei chyfarfod blynyddol. Dechreuwyd cyf- arfod nos Sadwrn gan y Parch E. Griffith, Aber- tawe, a phregethodd y Parchedigion H, Perkins, Maenclochog, a D, Williams, Troedrhiwdalar. Am 10 boreu Sabbath, pregethodd y Parchn. R. Perkina, a D. Williams. Am 2, dechreuwyd y cyfaifod gan y Parch D. Williams, Troedrhiw- dalar, a phregethodd y Parch Dr. Rees, Aber- tawe. Am 6, pregethodd y Parchn R Perkins, a D Williams, Llanwrtyd. Ddydd Llun am 10, pregethodd y Parehn B Perkins a D Williams, Am 2, pregethodd y Parchn J. Jones (loan Mor- lais), Brynmawr; a J Daniels, Mynyddbach Am 6. dechreuwyd y cyfarfod gan Mr D Prosser, Pentre Estyll, a phregethodd y Parchn J Jones, Brynmawr, a D Williams, Troedrhiwdalar. Cawrfom gyfarfodydd rhaorol. Nid syndod bychan i ni oedd clywed hen batriarch pen- wyn, 89 mlwydd oed, yn pregethu mor wrol gymmaint a phump o weithiau yr oedd ein meddwl yn edrych yn ol at y cewri y mae wedi oroesi. Casglwyd yn y gwabanol gyfar- fodydd £ 80 7s. EEeblaw hyny mae Mr Jen- kins, y gweinidog, wedi casglu y tu allan i'r I eglwys X12 2s. 6c., a bwriada cyn hir eu cael yn X2(t. Mae eglwys Siloam. yr hon sydd yn hollol o'r dosparth gweithiol, wedi gweithio yn dda, a diamheu mai dirgelwch ei llwyddiant yw yr hen ddihareb hono, Mewn undeb y mae riertli.LI. G. TA-WE, Llaxgepni.—Cyfarfod adroddiadol a chyf- Iwyniad anrheg i Mr H. W. Thomas.—Nos Wener y 23ain o Awst, cynnaliwyd cyfarfod i'r perwyl uchod. yn addoldy yr Annibynwyr. Wedi neill- duo Mr Owens i'r gadair, aed yn mlaen yn y drefn ganlynol:-I, t, Anei-chlad gan i llywyclcl yn dra difyr ac addysgiadol; 2, ton Pan fo'r heulwen wedi ffoi,' gan y cor 3, adroddiad Yr hen fian wen,'gan David Hughes 4, adroddiad Y nhw.' gan Hugh Parry 5, ton Serenade,' gan y cor 6, adroddiad Tomos, O gan John Jones; 7, Dadi y dall, o'r 'Croniel'; 8. glee The moon shines bright,' gan y cor 9, adrodd rhan o awdl Gwilym Hivaethog ar 'Heddwch,' gan D. Hughes; 10, adroddiad Arwyddion Henaint,'gan John Owen: 11, glee'Mae'r nos yn dynesu,'gan y cor; 12, Cjflwyniad yr anrheg. Galwyd ar Miss Jones, Plas, i gyflwyno y brif anrheg, sef Esboniad Matthew Henry ar y Bibl; hefyd cyflwynodd Mr liichard Williams iddo spectol hardd a rhoddodcl hi am oi lygaid, a mawr oedd y llavenydd a'r cheers gan y gyn- nulleidfa ar y pryd. Yna cododd Mr Thomas, a dywedodd yn lied ddrylliog ei fod yn diolch o galon i'w gyfeillion a'i frodyr crefyddol, am y rhodd werthfawr a gawsai fel arwydd o'u parch tuag ato, a dywedodd os byddai rhywbeth a fedrai ef wneqd er lleshad iddynt fel ad-daliady byddai yn llawenydd acyn bleser ganddo wneud, Mae yn hysbys i amryw o ddarllenwyr y TYST fod Mr Thomas wedi bod mewn bwriadi ymadael a Llangefni ychydig amser yn ol, (yr hyn fu yn achlysur j'w gyfeilliol1 roddi anrheg iddo,) ifyned i weinidogaetha i Nazareth a Pant Glas, sir Gaernarfon, ond trodd pethau yn lied chwithig i'w feddwl, a'r canlyniad fu penderfynu peidio myned, ac aros yn ei hen artref yn Llangefni am yspaid, os nad am ei oes. Ond yr oedd ei gyfeillion yn benderfynol o gario eu hamcan yn mlaen pa un bynag ai myn'd ai peidio, a rhoddi parch i'r hwn yr oedd parch yn ddyledus. Ell ac y mae Mr Thomas er pan y mae gyda'r enwad yn bur fiyddlon, ac yn dra defnyddiol gyda phob daioni, a gobeithio y parha efe felly holl ddyddiau ei fywyd i wneud mawr les dros ei Dduw. Yna terfynwyd y cyfarfod wedi myned trwy seremoni y diolchiadau, a chael ton gan y cor.—•Cyfaill. Sahn, ger N]5wmarki;t.—Awst 27 a'r 28, cynhaliodd yr eglwys uchod ei gwyl flynyddol. Y gweinidogion a bregethasant ynddo oeddynt y Parchn W Powell, Nantglyn; T. Roberts, Llanrwst; a W Parry, Colwyn. Cawsom gyf- arfod rhagsrol dda. Ni chlywsom y cenhadon mewn gwell hwyl erioed. Yr oedd y tywydd yn ffafriol er y cwbl. Gwir ini gael ychydig wlaw boreu ddydd Mercher, ond credwn fod hyny yn well i'r cyfarfod. Bu Mr. Stealey, Plas Captain, a Mr Hughes, Treyrabetfawr, mor garedig a rhoddi lletty a, bwyd i'r pre- gethwyr yn rhad ac am ddim. Dymuna yr eglwys a'r gweinidog ddiolch iddynt am eu caredigrwydd a'u haelioni. COT']M Aknibyxol Y BALA.-Da genvm hys- bysu fod Mr Zechariah Mathers, o'r coleg uchod, wedi deibyn gal wad unfrydol oddiwrtli eglwys Gynnulleidlaol Saron, Ffestiniog, ac wedi ei hat- eb yn gadarnhaol. —Hefyd, fod Mr John Morris, o'r un coleg, wedi derbyii galwad unfrydol oddi- wrtli yr eglwys Gynnuileidfaol Llanrhaiadr, Pen- yboi-it, &c., ac wedi ei hateb yn gadarnhaol. Bwriadant ddechreu ar eu gweiniclogaeth yn gyn- nar ddechreu y flwyddyn. Mae yr'eglwysi wedi dangos doethineb mawr yn newisiad y ddau wr ieuanc gobeithiol -Lichod.I. R-s. .-NOS Sadwrn diweddaf, traddod- odd S. 11. ddarlitli i lonaid capel o bobl yn y dref lion ar 'Fy ngwlad, ei hiaith, a'i henwogion '— IAV y Parch. W. Lloyd, Llundain, yn y gadair. a'r Parehn. H. Morgan, I. Mathers, a W. Anwjd, Ysw., a yr esgylilawr. Y Sabbath, pregetliodd dair (itli yn Gymraeg, ac unwaith yn Saesneg. Nos Lun, pregethodd Mr Lloyd a Mr Roberts yn Llanelltyd eto i lonaid capel. Dydd Mawrtli, am 1 o'r gloch yn Llanuwclillyn, a'r Bala y nos. Dymuna S. 11. liysbysu y cylioedd fod ganddo fwndel o lytliyrau wedi eu derbyn, a sicrha yr ateba hwynt mor fnan ag y gall; ond ar hyn o bryd, tra yn pregethu jni' ami ddwywaith yn y dydd, a thrafaelio, y mae yn anmhosibl ateb ond ychydig Y11 ddyddiol; a'r sawl a ddisgwyliant atebiad oddiwrfcho, byddwcli ymarhous am ych- ydig. Soak, ABIIIIDAr,Dycldiau Llun a Mawrtli, Awst ;2(> a'r :27, cynhaliodd yr eglwys Annibynol yn y lie uchod ei cliylcliwyl flynyddol, pryd y .3 y piegethwyd gan y Parclin. J. Davies, Glandwr, Penfro; W. Jenkins, Pentref Estyll; E. Jones' Llangadog; D. Jones, B.A., Merthyi- Tydfil; a Pro fie swr Morgan, o Goleg Caerfyrddin. Dyg- w dx^-S?anau clefosiynol yn mlaen gan y Parch. W. Wilhams, Hirwaun; W. Edwards, Ebenezer; a J. Davies, Glandwr, Yr oedd hefyd vn wydd- fodol y Par elm. J. Thomas, Salem; L>. Price Aberdar; R. Evans, Bethel; E. Evans, Pen- deryn; Evans, Adulam, Merthyr; J. Morgans, Cwmbach; T. Llewellyn, Mountain Ash; W. Williams, Abercwmboy; W, Evans, Moriah' Amman; D. Jones, Hirwaun; H. Wilcox (W.), ynghyd a llawer eraill o bregethwyr cynnorthwy- ol. Cafwyd pregetliau dwysion, a thraddodiad grymus. Bydded fod dylanwad Yspryd y gras yn peri fod cynnydd ar yr had gwcrthfawr It hau- wyd. Salem, Coedpoeth.—Y Sabbath diweddaf, tal- odd y Parch. W. Lloyd, Llundain, ymweliad a'r lie hwn, a phregethodd i gynnulleidfa luosog iawn gyda nertli a dylanwad neilldnol. Y mae yr ymdyru sydd i wrandaw ar Mr. JJloyd yn ei ym- weliadau a'i hen gymmydogaeth yn dangos ei fodl yn seiyll yn uchel yn niliarch a tlieimlad da yr ardalwyr. Gallwn feddwl y bydd ei fraicli yn teimlo yn ysig gan yr ysgwyd dwylaw diddiwedd s.V(hl vn bod rhyngddo a'i hen gynimydogion ar ddiwedd yr oclft.-Gohebydd.