Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

7 erthygl ar y dudalen hon

CENHADAETH Y WALDEN Si AID…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CENHADAETH Y WALDEN Si AID YN ITALI. Cynlialiwyd cyfarfod lluosog a liynod ddydclorol mewn eyssylltiad a'r gymdeitlias lion yn y Music Hall, Birkenhead, nos Wener diweddaf. Llyw- yddwyd gan.B. Darbysliire, Ysw. Yr oedd yno nifer Jfawr o weixiidogion o bob eiiwad ar yr es- gynlawr. ond yr oedd llygaid braidd bawb ar dri yn neillduel, sef ar ddau weinidog Waldensiaidd a'r enwog Dr Guthrie. Galwyd i ddechreu ar Dr Revel, llywydd atlirofa yn Florence, i anerclx y cyfarfod, a gwelem ddyn jai hytracli yn felyn, oddeutu triugain oed, o daldra canolig, a gwyneb crwn, yn cyfodi. Curwyd traed a clilapiwyd dwylaw i'w grosawu. Hawdd gwybod ar y 0 y brawddegau cyntaf lual tramorwr ydoedd. Daliai ati i siarad Saeaneg er ei fod yn tori ar draws rheolau yr iaith o hyd. Waeth pa un, yr oedd pawb yn astud wrando, ac yn ystyried eLfocl, yn liaeddu cefnogaeth am gynnyg siarad mewn iaith estronol o flaen y fath gynnulleidfa. Rhoddodd iras hanes yr eglwys Waldensaidd. Dywedodd na chafodd erioed ei diwygio am na chafodd crioed ei llygru; cadwodd ei phurdeb cyntefig; daliodd yn erbyn 36 o erledigaethau ofnadwy o waedlyd. Yn yr un ddiweddaf taflwyd deng-mil- ar-hugain i garchar, a bu pump-ar-liugain farw yno. CSvympodd ugain mil trwy y cleddyf. Nid oedd ganddynt un Haw yn y llywodraetli hyd 1848, mid y flwyddyn hono datganodd Count Cavour fod yn rhaid i'r cyiansoddiad fod yn seil- ieclig a,r ryddid cydwybod i addoli Duw yii ol ar- gyhoeddiad cydwybod. Buan y daethant ar ol hyn i swyddau o ddylanwad. Cynhyddasant yn mhob cyfeiriad, fel y maent yn awr yn Florence wedi cyfodi athrofa i addysgu dynioi-i ietiane i'r weinidogaeth, a choleg normalaidd i ddysgu ath- rawon, ac y mae. ganddynt argraphwasg yno i argraphu Beiblau a thraethodau. Dywedai hanes efieithiol iawn am eneth fach, yn ynys Elba, lie yr oedd ganddynt genhadaeth. Yr oedd ysgol- feistres wedi bod yn ngwasanaeth y Pabyddion, yr hon a briododd yr offeiriad, ac wrth gwrs collodd ei lie, a chymmerasant hwy hi i'w gwas- Y anaeth. Trodd allan yn ysgolfeistres gampus. Yn mysg llawer o blant a ddeisyfent gael myned ati yr oedd geneth saith mlwydd oed.' Taer ofynai i'w mham am gael myned, ond goiAeddai ei mham, yr hon oedd Babyddes selog. O'r diwedd, trwy fawr daerineb y ferch, addawodd y cai fyned os byddai ei thad yn foddlawn ar ol iddo ddychwelyd o'r mor. Ai hithau yn nghyf- eiriad y mor yn fynych i ddysgwyl am ei thad, ae un diwrnod gwelodd ef yn dod, a'r peth cyntaf a ofynodd iddo oedd, a gai hi fyned i'r ysgol newydd, a ehaniatawyd iddi. Dysgodd yn rhag- orol yno, ac adroddai lawer o'r Psalmau a'r Beibl wedi dod adref. Ennillodd ei rhieni at grefydd, ac oddeutu wyth-a-deugain eraill. Bu farw yn 10 oed, ac yr osdd 1500 o bobl yn bresenol yn ei chladdedigaeth. Yna galwyd ar y Parch. Alr Tui-in, o Milan. Dyntal, teneu, du ei wallt, ahynod fwyn.plwg. Rhoddai adroddiad o'i deithiau ar hyd Itali, lie y mae perffaith ryddid i bregethu yr efengyl. Ceisiai yr offeiriaid eu rhwystro, fel mewn un man lie yr aethant i bregetliu, wedi iddynt fethu gyda phob peth, dywedai un offeiriad wrth arol- ygydd yr heddgeidwaid os goddefai i'r fath gyn- n-Lilliad o bobl gyfarfod mewn rhyw neuadd, y gallai godi colera yn y dref. Gallai fod rhyw- beth yn hyny hefyd,' meddai yr arolygydd, ac aeth at Mr Turin i ddweyd nas gallasai oddef | iddo bregethu yn y neuadd, ond y cai bregethu yn yr awyr agored, yr hyn a wnaeth am y tro cyntaf er's canrifoedd yn Itali. Trowyd y byrddau yn erbyn yr offeiriaid, a dadleuwyd os oedd i bobl ymgyniiull yn y neuadd: yn peryglu iechyd y lie, y rhaid fod ymgynnull yn yr eglwys yr un mor niweidiol, ac felly gorchymynwyd cau yr eglwys, er mawr siom i'r offeiriad. Yr oedd yn dda gan lawer glywed fod Gavazzi wrthi yn eg-niol yn Venice—deuai cannoedd i'w wrando. Taer annpgai gristionogion Prydain i'w cyn- northwyo, gan fod perygl mawr i'r Italiaid yn eu casineb at y babaeth, droi yn anffyddwyr, a chas- hau pob crefydd. Cafodd Dr Guthrie ei dderbyn gyda tliaranau o gymmeradwyaeth. Clywsom lawer gwaith ei, fod yn debyg iawn i Dr W. Rees, ac yn wir mae tebygrwydd mawr. Dadleuai yn ddoniol dros eglwys y Walclensiaid, fel yr liynaf a'r buraf. Bu trwy eu dynryneedd, a lioffodd yn fawr eu symlder a'u duwioldeb. Casglodd Scotland y Uynedd dair mil 0 bunnau iddynt, a gallai Lloegr wneud tair gwaith mwy na hyny. Teimlai fod cwmmwl du dros Brydain yn awr. Taer annogai bawb i wneud ei orau yn erbyn annghrist, yn enweclig yn Itali. Cawsom gyfarfod gwir dda drwyddo.

PAGANIAID CYMREIG Y TREFYDD…

aradn.tXintth.,' ir

' PAID RHOI DY I'.IlYi) All…

LLINELLAU

DYFODIAD 'ROBERT VAUGHAN,'

CYFLWYNIAD TYSTEB I'R PARCH.…