Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
18 erthygl ar y dudalen hon
Cyfarfod Mawr yn Hirwaun.
Cyfarfod Mawr yn Hirwaun. Nos Lun, cynnaliwyd cyfarfod mawreddog yn yr awyr agored gan gyfeillion yr ymgeisydd trwyadl Mr Henry Richard. Am hanner awr wedi 6 o'r gloch, canfyddais faner goch, melyn, a glas wedi ei gosod i fyny ar y squa.te. Am 7, dacw'r seindorf bres J* dechreu chwareu, a'r dorf yn dechreu ymsymmud vrf vaiic yso°ldy- Yr oedd yno dyrfa anferthol y^hyd yn gwrandaw. Cymmerwyd g gadair gan eifvr yr^ams» Nebo. Dechreuwyd yr ar- j. 0 f?an golier. Nis gwn ei enw, ond gwn iddo vJ1 nes 71 oedd pawb yn teimlo. Aimogai ei gyd- eithwyr i votio dros Mr Richard, am ei fod yn ymro glan gloyw, wedi ein hamddiifyn ar g'oedd, I11 y* °edd pob drygair yn cael ei ddywedyd am y0ln £ ?an un o'n seneddwyr. Yna siaradodd Mr Mills, gan alw ar i'r dynion adnabod y rhai drwg fyddai yn dyfod oddi ^vyrvn i} GU Pryml- Dangosai fod y gweith- ^dvlet eu harian i'r meistria/d, ac na y j eu ow? na cheisio eu gwen. creu°dd Mr Hugh Pritchard, Aberdar, V bin ^awn gwres. Dywedai mai un o ddynion 0edd Richard. Mai cyfaill Cobaen, sfa r)8, ^adt;tone ydoedd ef. rmo rad^yd wedi hvny yn ardderchog ac i'r pwr- p&an Mr Harries, Trecynnon, a Mr Gould. yn unfrydol a chyda hanllefau fod Mr nry Richard yn ddyn cymmhwys i'w cynrychioli Y "eiledcl nesaf, ac fod y cyfarfod hwn yn ym- tlesaf10 8"efn°gi drwy votio drosto yn yr etholiad 'Sirwaeniwr.
[No title]
j Nhy yr Arglwdddi ddydd Llun, Gorph. 13eg, "^hyniodd nifer o filiau gymmeradwyaeth frenhin- ddirprwyaeth. Cynhygiwyd gan Arglwydd Abinger y I ALLUOGI SWYDDOGION Y CYLLID I BLEIDLEISIO. cglurl] ad oddiwrth yr Arglwydd Ganghell- Panam yr oedd y Llywodraeth wedi gwrth- y hil hyd yn hyn, darllenwyd ef yr ail "eb un gwrthwynebiad. d'drllci o ^eUiantau gael eu dwyn i mewn,
BIL DIDDYMIAD TRETII EGLWYS…
BIL DIDDYMIAD TRETII EGLWYS OEPODOL y drydedd waith, a phasiwyd ef. Nliy y Cyfl'redin yr un dydd, cyflwynodd Ion* 'V7dd ?°y8tori atebiad ei Mawrhydi i ancrchiad J^yfarcliiadol y Ty ar enedigaeth tywysoges. edfl i1°dd Cadbe11 Mackinnon sylw y Ty at ffael- j> • ,y Uongau rhyfel haiara godwyd ar gynllun Mr Cydsyniai Mr Seely ag ef, a chyiihygiai ar i lion d gwyddorol gael ei benodi ar ffurfiad ThjM ° a^an' Siaradwyd yn yr un gan Mr Graves, a datganai Mr Laird ei farn T vroachides yn hollol ddifudd, a dadleuai dros v Vpola a'r turret system. JJ Aro.i nemawr o ddim pwysig ger bron Ty \-r IjSwyddi ddydd Mawrth, a threuliodd Ty y Cy- u y1" eisteddiad bron yn hollol i ymdrin a BIL LLWGRWOBRWYAETII. A,"l ainser byr yr eisteddodd Ty y Cyffreclin pryd- gga t p erobor> Pan y rhoddwyd rhybudd gan Ser- e^oa. ^"ase^ee y byddai iddo gynhyg i erlynu pob un Athlon ^?^0brwyaeth, ao ymddygiadau anghyf- on eraill yn PABIODD ETII0LIAD DIWEDJJA3? BEISTOII. BIL TALWOBR SYE E. NAPIEE eraj^ P^'jllgor, ac aed radd yn mlaen gyda biliau !au crYll ymddiddan yn Nhy yr Arglwyddi ddydd ^yf el^ Sa^G a feddianai Syr Henry Stork yn Adran e. ^i^)ir^n^odd amryw filian gymmeradwyaeth fren- Jn-dn v ddirprwyaeth, ac aed radd yn mlaen 1 rhai eraill. fcyl J1 y Cyffredin, gahvodd y Milwriad Jervis licl) afa sa^-e Storks, fel y gwnaed yn y ty I) I) PWvno°dd ^au8-liellydd y Drysorfa adroddiad y J o01" neillduol ar PIL Y GWEFEHYSBYSAI, ol ddw^a^ rybudd.y byddai iddo ddydd Llun canlyn- °'r holl'Jl Swelliantau o dan ystyriaeth pwyllgor gll\1:eWn tebiad i M1' W. E. Forster, dywedai Ar- ¡ WYdd Stanley fod negeswriaethau wedi pasio rhwng y Swyddfa Dramor a Llywodraeth yr Unol Dalaethau ar bwnc gwladfreiniad, ond nid oedd yn ofni y byddai i ddim anghydwelediad gymmeryd He ar y mater. Yn Nhy yr Arglwyddi nos Wener, Arglwydd Redesdale, wrth gynhyg cais am gael adysgrif o Iw y coroniad, a gondemniai yr yspryd oedd yn cymhell Mr Gladstone i godi Cwestiwn yr Iwerddon i sylw, a chyfiawnhai ymddygiad Ty yr Arglwyddi tuag at FIL YR OEDFUDDIANT. Cytunwyd ar gais yr arglwydd urddasol heb un ddadl. Mewn atebiad i Iarll Derby, dywedodd Iarll Mayo nad oedd wedi derbyn dim manylion am flociad porthladd Mazatlan gan long ryfel Brydeinig, y cyf- eirir ato yn newyddiaduron America. Yr oil a wyddai efe am dano oedd, i delegram ddyfod oddi wrth yr Is-lyngesydd Hastings yn hysbysu ei fod wedi anfon gorchymyn i gadben y llong i godi y blociad. Aeth BIL GWELLIANT CYFEAITH METHDALIAD trwy y pwyllgor. Darllenwyd y BIL I ALLUOGI SWYDDOGION Y CYLLID I BLEIDLEISIO y drydedd waith, ac aed radd yn mlaen gydag am- ryw filiau. Aeth BIL LLWGRWOBRWYON trwy y pwyllgor yn ddiogel yn Nhy y Cyffredin. Ymgyfarfu Ty y Cyffredin ddydd Sadwrn, er mwyn hyrwyddo terfyniad yr eisteddiad. Ymdrin- iwyd ag amryw faterion heb fod o ddyddordeb cyffredinol. Yn Nhy yr Arglwyddi ddydd Llun, dywedodd yr Arglwydd Ganghellydd ei fod wedi derbyn llythyr oddiwrth Arglwydd Napier, o Magdala, yncydnabod ar ei ran ei hun, a'i gydswyddogion, a'r milwyr a fuont y gwasanaethu oddidano, y pleidlais o ddiolch- garwch a basiwyd gan y Ty iddynt. Aed radd yn mlaen gydag amryw filiau. Yn Nhy y Cyffredin, dywedodd Arglwydd Stan- ley, mewn atebiad i Mr Barnes, nad oedd y Llywod- raeth yn bwriadu ymyryd a gwaith awdurdodau Ysbaen yn erlynu Ysgolfeistr am ddysgu egwyddor- ion Protestanaidd. Mewn atebiad i Mr W. E. Forester, a Mr Glad- stone, dywedai Mr Disraeli nad oedd y Llywodraeth yn myned i wneyd dim mor anseneddol a gwneyd cyfnewidiad yn Mil Llwgrwobrwyon, yn yr adran a basiwyd ddydd Sadwrn, trwy gynhygiad Mr Faw- cett, heb roi rhybudd rheolaidd am hyny. Pan y daeth BIL ETHOLEESTBIAD YR IWEEDDON ger bron, achwynai Syr C. O. Loghlen fod darpar- iadau pwysig mewn perthynas i fanau polio wedi eu dwyn i mewn ar ol i'r mesur gael ei argraffu, a chynygiai ef eu bod i gael eu tori ymaith. Gwrthwynebodd y Llywodraeth y cynhygiad, ond cariwyd ef trwy fwyafrif o 84 yn erbyn 74. Aed radd yn mlaen gyda gwahanol filiau eraill.
[No title]
Ystorm eto o flaen yr Arlywydd Johiiso;i.-Y mae T. wedi eyflwyno i'r Gynghorfa erthyclau cyhuddgwyn ychwanegol yn erbyn Johnson, yn ei gyhuddo o gamddefnyddio nawddogaeth, sefydlu llywodraethau darbodol yn y De heb awdurdod oddi wrth y Gynghorfa, ac o ddefnyddio yn llygredig ei awdurdod faddeuol yn ffafr gwrthryfelwyr.' Arlyivydd ac Is-Arlyivydd dyfodol y Democratiaid. —Y mae y Democratiaid wedi penderfynu ar Mr Horatio Seymour, i fod yn ymgeisydd am yr arlyw- yddiaeth, a'r Cadfridog Blair, i fod yn is-arlywydd, ac y maent hwythau eu dau wedi cydsynio. Anesmwythder yn yr Ysbaen.—Parhau yn anes- mwyth y mae y wlad hon. Y mae lluaws swyddog- ion milwrol ag yr oedd y dybiaeth leiaf yn eu cylch eu ibod o dueddiadau rhyddfrydig, wedi cael eu cymmeryd i fyny, ac amryw wedi eu halltudio. Gorchymynwyd i'r Dug de Montpensier adael y wlad ar ychydig iawn o rybudd, ac y mae wedi cyr- haedd Lisbon, mewn llong ryfel Ysbaenaidd. Y mae anfoddineb lied gyffredinol yn fiynu trwy y wlad, nid yn unig yn mysg y milwyr, ond yn mysg boneddwyr a dinaswyr na fyddant byth yn ymyryd a gwleidyddiaeth. Credir pe y gellid pen- derfynu yn bur unol beth a wneid yn ol dymchwel y Frenhines bresenol, y torai gwrthryfel nerthol allan yn ddioed. Y Gwrthryfel yn Hayti.—Yn ol y newyddion di- weddaf o'r wlad anesmwyth yma, ymddengys fod y Llywydd Salnave wedi ei gylchynu gad y gwrthryf- elwyr, fel na bydd modd iddo ef a'i bleidwyr beidio syrthio i'w dwylaw yn fuan. Bradlofniddiaeth y Tywysog Micliael.-Y mae y Tywysog Karageorgewitz yn gwrthod ymddangos ger bron Uysoedd Belgrave, i ateb y cyhuddiad yn ei erbyn o fod a rhan yn mradlofruddiaeth y Tywysog Michael.
BETHANIA, DOWLAIS.
BETHANIA, DOWLAIS. Y 13eg a'r 14eg cyfisol, cynhaliwyd cyfarfodydd yn y capel uchod na chynhaliwyd eu bath ond un- waith erioed o'r blaen, sef ordeinio gweinidog i gyf- lawn waith y weinidogaeth. Y mae yn hysbys i lawer fod yr Hybarch Mr Hughes wedi treulio 30 mlynedd yn Dowlais, ag y mae yn agos i bedair blynedd oddiar pan y mae wedi ein gadael. Y mae yr Eglwys wedi bod a'i llygaid yn agored fel y dy- wedir, yn ystod yr amser a nodwyd yn ceisio chwilio am ddyn cymmeradwy fel gweinidog yn eu plith. Y mae yn wir eu bod wedi cynhyg fwy nag unwaith ond credwyf mai y dyn appwyntiedig gan Dduw ydoedd y dyn presenol, sef Mr John Evans, o Goleg Aberhonddu. Rhoddwyd galwad unfrydol iddo er ys ychydig fisoedd yn ol. Atebodd yntau hi yn gadarnhaol, ac adeg ei urddiad i'r swydd fel gweinidog ydoedd yr amser a nodwyd uchod, sef y 13eg a'r 14eg o'r mis hwn. Trefn y cyfarfodydd oedd fel y canlyn:— Nos Lun, am 7 o'r gloch, dechreuwyd trwy ddar- llen a gweddio gan y Parch. O. Thomas, Ystradfell- te, a phregethwyd gan y Parchedigion 0. Thomas, Abercanaid, a J. Thomas (Ieuan Morganwg), Caer- fyrddin. Bore dydd Mawrth, am 8 o'r gloch, cynhaliwyd cyfarfod gweddi i'r dyben o weddio am Iwyddiant ac arddeliad ar waith y dydd. Am 10 o'r gloch, dechreuwyd gan y Parch. W. Haddock (B), a phregethwyd gan y Parch. Proffesor Roberts, Aberhonddu, ar Natur Eglwys.' Holwyd y Cwestiwnau arferol i'r gweinidog ieuanc gan Pro- ffesor Morris, Aberhonddu. Gofynwyd am arwydd gan yr Eglwys a'r gwrandawyr, a chan Mr Evans, gan y Parch. R. Griffiths, Cefncoedycymer. Dyr- chafwyd yr Urdd Weddi' gan y Parch. W. Wil- liams, Hirwaen. Pregethwyd siars i'r gweinidog gan y Parch. W. Jones, Elim, Tredegar hefyd pre- gethwyd siars i'r Eglwys gan y Parch. D. Jones, B.A., Soar, Merthyr. Cyfarfod 2 o'r gloch. Dechreuwyd gan un Mr T. Thomas, Penycae, Mynwy; a phregethwyd gan y Parchn. R. Evans, Bethel, Aberdare, a D. Price, Siloah, Aberdare. Cyfarfod 6 o'r gloch. Dechreuwyd gan un Mr Jones, myfyriwr o Goleg Caerfyrddin, a phregeth- wyd gan y Parchn. J. Rogers, Panteg, a Jones, Ebenezer, Cefncoedycymer. Y mae gan Eglwys Bethania bob manteision i weithio yn bresenol; oblegyd y mae yn perthyn i'r capel ysgoldy hardd a chyfieus. Hefyd y mae y capel wedi cael ei adnewyddu i raddau trwy gael ei baentio nes y mae yn edrych yn ardderchog. Ac y mae ganddynt fel Eglwys un o'r dynion ieuainc mwyaf gobeithiol fel gweinidog a fedd Cymru. Pwngc mawr yw i'r Eglwys i weddio llawer am i'r Yspryd Glan gael ei dywallt fel y byddo i'r weinid- ogaeth fod yn effeithiol yn llaw Duw i achub pech- aduriaid cyndyn, a'u gwneud yn ufudd ganlynwyr yr Oen. Duw a fendithio y briodas a wnaed rhwng yr Eglwys ag yntau i fod o gysur i'w gilydd hyd ei fedd. Tangnefedd Duw a orphwyso arnynt ol].— Gwaleh Marlais.
WYDDGRUG.
WYDDGRUG. Cawsom brawf ychwanegol y dyddiau diweddaf yn y lie hwn nad oes derbyn wyneb gan angeu, a'i fod yn tori i lawr Y CYFOETIIOG FEL Y TLA WD. Yn ymyl ein tref y mae palas prydferth iawn a elwir Plas Nerquis. Mae iddo erddi godidog, rhod- feydd swynol, llwyni cysgodol, a chyflawnder o bethau'r bywyd hwn yn mhob amrywiaeth. Ond mae y palas hwn wedi bod yn 'dy galar' er's blwyddyn bellach, ac ymddengys y galar yn dyfn- hau. Ychydig flynyddau yn ol, daeth yr aer, Cadben Fletcher, wedi hyny Wynne, i feddiant o'i etifedd- iaeth. Gwr boneddig caredig a hoffgar ydoedd Mr Hanmer Wynne. Profwyd mor boblogaidd yr oedd gan bobl Wyddgrug a'i denantiaid ar ei ymddan- gosiad cyntaf fel Uchel-Sirydd, yn mrawdlys y Sir, yn ngwanwyn 1867. Gweinyddai ei denantiaid yn lie y Picellwyr (Javelinmen) ar yr achlysur. Yr oedd Mr Wynne hefyd yn Ynad heddwch defnyddiol. Ond pan yn dechreu ymgynefino a'i gartref newydd, a'i gymmydogion, cymmerwyd ef yn glaf; a chyn i nemawr wythnosau fyned heibio, yr oedd gweddill- ion y boneddwr wedi eu gosod yn mhlith y meirwon. Dilynwyd ef fel meddianydd etifeddiaeth Nerquis gan ei frawd, ac nid oes ond ychydig fisoedd er hyny. Ond y newydd sydd genyf i'w anfon i'r TYST yw,—fod F. Ll. Fletcher, Ysw., wedi ei gladdu heddyw, (Gwener, Gorphenaf 17) yn ngladdfa'r teulu yn Nerquis. Wedi taenu tristwch adnewyddol yn y palas, cawn angeu yn ymweled a thy anedd bychan, yn un o heolydd ein tref, foreu ddydd Mer- cher diweddaf, a chymmerodd oddiyno yn dra sydyn ddyn o'r enw Edward Williams, yr hwn hefyd a gladdwyd yn mynwent y plwyf prydnawn ddydd Gwener. Deuwyd o hyd i'r cyfaill hwn wedi marw. Mor bwysig yw bod yn barod ddarllenydd. Byd rhyfedd ydyw y byd hwn hefyd.—Tra cawn olygfeydd o alar a thristwch dwys yn un man, cawn lawenydd a digrifwch yn y lie arall.—Tra yr oedd prudd-der yn y manau y crybwyllwyd am danynt, yr oedd yr Ynadon yn eistedd yn Neuadd y Sir yn y dref hon, yn gwrando achosion oedd rhwng pleidiau a'u gilydd. Ac O! Y fath bryder, digter, anfodd- lonrwydd, a thaeru, oedd yn tynu sylw. Mae genyf yn bresenol i gyflwyuo y darllenydd i LYS YR YNADON. Eisteddai E. Pemberton, C. B. Trever Roper, a W. Johnson, Ysweiniaid, ar y fainc; a bydd yn ddrwg gan y darllenydd weled fod rhifres Mr o fan dros- eddau i'w penderfynu, er nad oes ond ychydig amser er pan fuont yn eistedd o'r blaen. Argoel ddrwg ydyw lluosogiad troseddau. Agorwyd y gweithred- iadau drwy ymddangosiad dynes fechan lwyd o'r enw Catherine Stanton, a GEFEILLIAID yn ei breichiau. Cyhuddai un o'r enw Anne Dur- kan o daflu piseraid o ddwfr ami hi a'i I babies' (chwedl hithau y Mercher canlynol). Mewn atebiad dywedai Durkan fod Mrs Stanton wedi cymhwyso enwau drwg iawn atti, a galwai Stanton yn un feddw. Dywedai y ddynes fechan fod rhai yn meddwi cystal a hithau,—nid oedd fawr o ddewisiad rhwng y naill na'r llall. Bu raid i'r ddiffynes dalu y costau. CURO EGWYDDOEWAS. Cyhuddai hogyn o'r enw Henry Dutton, egwydd- orwas i Mr Bellis, Hartsheath, un William Bell o'i daraw amryw weithiau, nes gwneyd niweid mawr iddo. Bachgen tlawd ydoedd wedi ei gymmeryd o'r Tlotty; a meddyliai ei feistr na ddylai oddef iddo gael ei gam-drin. Achwynai Bell ei fod yn fachgen drwg, ac fod Bellis ei feistr wedi gorchymyn iddo ei geryddu, yr hyn a wadai y meistr. Dywedai y diffynydd yn mhellach fod y bachgen wedi wedi curo ei eneth. Profwyd fod yr ymosodiad yn frwnt, a dirwywyd ef i 10s. a'r costau. DYRNAU ETO. Ymddaugosai Mr Taylor, o'r Fflint, dros David Morgan, yn erbyn un John Jones, am ymosod amo (Morgan) yn lied dost ar y 24ain o Mehefin. Dang- oswyd crys oedd yn dwyn arwyddion o ysgarmes. Holwyd tystion o bob tu. Cafwyd Jones yn euog, a dyfarnwyd ef i dalu punt a chostau. Ymddengys fod hen ddrwg rhwng y pleidiau hyn. TAFARNWYE. Dirwywyd John Connah, o Bwcle, a James Ander- ton, o Wylfa, Wyddgrug, i bunt bob un a chostau, am droseddu y gyfraith ar ddydd yr Arglwydd. MEDDWDOD AR Y SABBATH. Dywedai yr heddgeidwad John Hughes fod Bwcle yn warthus o herwydd ei meddwdod Sabbath, y 12fed cyfisol, ac nid ydoedd y swyddog hwn wedi gwysio nid llai na chwech o flaen yr ynadon. Fel hyn y trodd pethau allan gyda'r cyfeillion hyn i Syr John, —dirwywyd Thomas Rowlands, John Lewis, a Thomas Lamb i 2s. 6c. a chostau. Gollyngwyd John Ellis yn rhydd, a bu raid i Elias Griffiths dalu y costau. LLADEATTA ESGIDIAU. Cyhuddid Elizabeth Mathews gan yr heddgeidwad David Hughes o ladratta par o esgidiau o Lockup Wyddgrug, yr 16eg o Fai diweddaf. Cafwyd yr esgidiau ar ei thraed. Anfonwyd hi i garchar am un diwrnod ar hugain gyda llafur caled. Yr oedd amryw fan achosion eraill yn y llys, na fyddai o un dyddordeb i'r cyhoedd i wneud sylw o honynt. Y DIWEDDAR DE ARTHUR JONES. Deallaf y bydd y Parch. D. Roberts, Caernarfon, yn darlithio ar y cymmeriad hynod hwn yn nghapel Sychtyn nos Fawrth, y 4ydd o Awst. Nid oes eis- iau dyweyd fod y testyn yn un rhagorol, ac fod yr areithiwr yn ddihafal yn ei arddull arbenig ei hunan; a dy-wedir wrthyf fod y darlithydd wedi ymgymmer- yd mor llwyr a'r testyn fel y gellir dyweyd fod Moberts at home gydag ef; ac mae cael dyn o nod- weddion arbenig yn dwyn allan adnoddau ei deithi neillduol yn wir wledd. Bydd peculiarities yr Hen Arthur Jones' yn cael eithaf chwareu teg gan Mr Roberts. Gymmydogion, peidiwch ar un cyfrif a cholli y treat. YMOSODIAD An HEDDGEIDWAD. Dygwyd John Farrell ddydd Llun diweddaf o flaen yr ynadon am guro John Jones, hedd-was, y nos Sadwm blaenorol. Yr oedd Farrell yn derfysg- lyd iawn tua hanner awr wedi un ar ddeg o'r gloch yn Heol Wrexham. Dymunwyd arno fyned gartref, ond troai glust fyddar,' a tharawodcl Jones. Dirwy- wyd ef i bunt a chostau, neu fyned i garchar am bedwar diwrnod ar ddeg. Talwyd yr arian.
DINBYCII.
DINBYCII. Talodd y Parch. W. Williams, Deerfield, America, ymweliad a'n tref y Sabbath diweddaf, a phregeth- odd ddwy waith yn nghapel yr Anuibynwyr mewn ysbryd hwyliog a chynes. Yr oedd yn elclt gan yr hen eglwys yn Lon Swan hefyd weled un o'i meib- ion, sef Mr John Pierce, Illinois, America, yu dy- chwelyd i dalu ymweliad a hi, ar ol bod 40 mlynedd yn America, a'i glywed yntau mor wresog yn dat- gan ei deimladau yn yr un gwaith. Yr ydyin yn deall eu bod yn bwriadu dychwelyd i Amprica dechreu mis Medi. Boed iddynt siwrnau dda.
TEA PARTY BLYNYDDOL CAPEL…
TEA PARTY BLYNYDDOL CAPEL OLIVER- STREET, BIRKENHEAD. Cynhaliwyd yr Ail Gylchwyl De ar Bymtheg perthynol i'r capel uchod nos Fawrth diweddaf, ac yr oedd yn mhob ystyr yn llwyddianus. Llywydd- wyd gan y Parch. H. E. Thomas, ac areithiwyd yn ddoniol gan y Parchn. N. Stephens, W. Roberts, E. Evans, (W.), a Mri G. Owens, a H. Lewis. Enill- wyd y wobr gyntaf ar araeth fyrfyfyr ar Ben Punt a chynffon ddimai' gan 'Delta,' a'r ail wobr gan O* Williams. Canwyd yn ardderchog gan Mri W. Jones ac E. Morgan, a Misses M. Thomas a M. Jones. Cyfarfod odiaethol o dda ydoedcl-Iluosog, trefnus, a bywiog.
GADLYS Y CYMRY, ABERDARE.
GADLYS Y CYMRY, ABERDARE. Dydd Sadwm, Gorph. 18, cynhaliwyd Eisteddfod ddifyrus ac adeiladol yn y lie uchod. Llywyddwyd yn fedrus gan Mr Daniel Lloyd, Salem. Beirniad y traethodau, y farddoniaeth, a'r adroddiadau, Mr Jonah Thomas (Gwynfead), Aberdare; y gerddor- iaeth, Mr G. C. Jones (Caradog), Aberdare. Credwn fod y ddau feirniad wedi gweithredu yn gydwybodol a chyfiawn wrth 'bwyso a mesur' yr ymgeiswyr. Carem yn fawr weled anerchiad amddiffynol y cyf- aill Gwynfead wedi ymddangos yn y TYST cywir a ffyddlawn. Cafwyd Eisteddfod deg a diddyg; ac ymddangosai pawb yn foddlon i'r d"Ilged.-Ap Cydwybod.
HANLEY.
HANLEY. Cynhaliodd yr Annibynwyr eu cyfarfod blynyddol yn y lie uchod ar y 19eg cyfisol. Dylaswn ddyweyd fod yr oedfa gyntaf wedi dechreu nos Sadwrn, a'r oil o'r Sabbath, a nos Lun. Y cenhadon oeddynt y Parchn. J. Williams, Castell-newydd-emlyn, ac N. Stephens, Liverpool. Cafwyd cyfarfod rhagorol; a lie i gredu fod y presenoldeb Dwyfol yn ein plith. Mae yn dda genym allu dyweyd drwy y TYST wrth ei liosog ddarllenwyr, fod Cymry Hanley i'w canmol am yr undeb a'r brawdgarwch sydd yn eu plith fel gwahanol enwadau.—Ychydig amser yn ol, ddarfu i Annibynwyr Hanley roddi eu moddion i fyny, er mwyn cael cyfarfod blynyddol y Bedyddwyr; gwnaethant felly hefyd ar adeg cyfarfod blynyddol y Methodistiaid; a'r Sabbath diweddaf, gwnaeth y ddau enwad uchod yr un modd tuag at yr Annibyn- wyr; a hoffem yn fawr weled y Wesleyaid yn dilyn eu hesiampl; byddai hyny yn debycach i dynu y Cymry anwyl, nad ydynt ar hyd y flwyddyn i'w gweled mewn He o addoliad, at eu gilydd. Dyna fam--Huco Hanley.
LLYTHYRAU DR. REES AT MR W.…
LLYTHYRAU DR. REES AT MR W. E. GLADSTONE. AT Y PARCH. W. REES, D.D. Syr,—Mae miloedd yn y wlad yn teimlo yn wir ddiolchgar i chwi am eich llythyrau ardderchog ac amserol ar Gyflwr Eglwysig Cymru. Ai nid oes modd eu cael gyda'u gilydd yn gryno mewn pamphlet, er mwyn eu lledaenu yn fwy cyffredinol cyn adeg yr etholiad ? Cymmeraf fi gant o honynt i ddechreu, os gellwch eu cyhoeddi am dair ceiniog yr un. CAEWE EI WLAD.
Family Notices
Genedigaethau, Priodasau, Marwolaethau GENEDIGAETHAU. Gor. 14, priod Mr Thomas Lloyd, Stanley Arms, Brook St., Caer, ar fab. PRIODASAU. Gor. 14, yn Nghapel Sketty, ger Abertawy, gan y Parch. J. C. Davies, Mr D. Morgan, Inspector L & N W By., a Miss Mary Thomas, Sketty. Hir oes iddynt efo'i gilydd, a gras. Gorph. 14, yn y TabernacI, Xjlandilo, gan y Parch. T. Davies, y Parch. David Morgan, Velindre, a Miss Mary Brown Lloyd, Ystrad Cwm, Llandybie. Gor. 18, yn Nghapel yr Annibynwyr, Rhos, gan y Parch. J. Rowlands, gweinidog y lie, Mr Joseph Smith a Cathrine Jones, y ddau o'r gymmydogaeth. MARWOLAETHAU. Gor. 8, Mrs Susanah Jenkins, o Abergele, yn 90 mlwydd oed. Bu yn proffesu crefydd gyda'r Wesley- aid am 75 mlynedd, ac yr oedd yn yr oedfa pan bre- gethodd Mr Jones o Bathafarn a Mr Bryan ar yr heol yn Abergele, ger yr Harp Inn, ac yr ymosodwyd arnynt ac y cawsant eu lluchio a llaid, &c. Ni phrofodd un math o ddiod gadarn yn ystod ei hoes. Yr oedd yn fam i 8 o blant, a'n gweddi yw ar iddynt oil gael eu dwyn i arddel a chredu yn y Gwaredwr a broffesodd eu mam am gynnifer o flynyddoedd. Gor. 10, yn nhy ei dad, Alma Cottage, Maesteg, y Parch. Llewelyn Morgan, mab yr hybarch W. Morgan, Carmel, Maesteg, yn 32 oed, wedi hir gystudd yr hwn a ddioddefodd gydag addfwynder ac amynedd mawr. Yr oedd yn argraphedig ar ei holl eiriau a'i weithred- oedd o ddechreu ei gystudd hyd y funud y chwythodd allan yr anadliad olaf, Dy ewyllys di a wneler.' Bu farw gan wenu ar ei Waredwr. Prydnawn dydd Mer- cher canlynol ymgasglodd torf luosog i hebrwng ei rhan farwol i gladdfa Llangynwyd. Wrth y ty, dar- llenodd y Parch. W. Rees, Silo, ran o'r Salmau, a gweddiodd y Parch. W. Watkins. Canwyd, a theith- iasant yn araf tna'r gladdfa. Yn yr Eglwys, darllen- wyd y gwasanaeth gan Vicar Thomas, Pentyrch, o dan yr hwn y bu y trancedig yn gwasanaethu y blynyddau diweddaf. Cawsom fywgraphiad o hono gan y Vicar ag oedd yn gysur i'w weddw a'i phlant, ei neni a'i berthynasan, ac yn nod i ddynion ieuanc ymgyrhaedd ato. Pregethodd Price, Curad Maesteg, yn deimladwy ac yn dda iawn. Eu gweithredoedd sy'n eu canlyn hwynt.' Cludwyd ei gorph i'r bedd, ac aethpwyd trwy v gwasanaeth claddu gan Vicar Thomas. Canwyd hen bennill Cymreig yn effeithiol, esgynai y mawl yn gym- mysgedig a dwfu ocheneidiau y perthynasau. Yr oedd yno amryw o lygaid yn cael eu cymylu gan ddagrau. Ymwahanodd y dorf luosog gan ei adael yno i lechu nes y byddo dorau y bedd yn cael eu hagor gan Amnaid Ion, mewn munud awr—agora Gaerydd y daiarlawr; Daw eilwaith o lwch dulawr 0 farw'n fyw i'r fam fawr. Gor. 11, wedi wythnos o gystudd, yno2 mlwydd oed, Mr Lewis Jones, Braichmelyn, ger Bethesda, brodor genedigol o yn agos i Lanerchymedd. Gor. 15, yn 57 mlwydd oed, Mr Hugh Jones (Eos Maes y Gofid), Corlanau Gwyr Mon, Llandinorwic. Mrs. Phebe Jones ydoedd ffyddlon briod Mr H. Jones, Dyffryn, Aberporth, ac anwyl ferch i Mr D. Evans, Ffynonwen, Blaenporth. Gorphenaf y lOfed, yn sydyn ac annisgwyliadwy iawn bu farw, yn 30ain mlwydd [oed, ar enedigaeth baban. Gadawodd briod tyner iawn, pedwar o blant bychain o'r prin 5 mlwydd i'r tair awr oed, tad tirion, brodyr a chwiorydd, a chylch helaeth o berthynasau a chyfeillion i alaru ar ei hoi. Yr oedd Mrs Jones yn, aelod crefyddol ffyddlon yn Brynmair er yn blentyn, ac erbyn heddyw wedi cyrhaedd gradd uchel mewn parch a defnyddioldeb yn yr eglwys a'r gymmydogaeth. Teimla yr eglwys golled fawr ar ei hoi, a'r cymmydogion a alarant o herwydd ei cholli. Yr oedd yn un a berchid ac a gerid gan bawb. Hawdd oedd darllen hyny yn ngwedd y dorf ddydd yr angladd, yr hwn a gymmerodd le y dydd Llun canlynol, pryd yr ymgasglodd tyrfa anarferol o fawr i dalu eu cymmwynas olaf iddi. Dechreuwyd y cyfarfod gan y Parch. D. Lewis (T.C), Aberporth, pre- gethwyd gan y Parch. O. Thomas, Brynmair, a gwein- yddodd yr ordinhad o fedydd ar y ferch fach, yr hon a enwyd gan ei thad yn Phebe, er cof ac er parch i'w hanwyl fam. Dangosid teimladau dwys yn ystafell y bedydd gan bob gradd, rhyw, ac oed. Yr hen wr briglwyd a'r llanc gwridgoch, yn nghyda'r hen wraig grynedig a'r ferch dalsyth, a gydwylent ddagrau a'r teulu trallodedig. Wedi rhoddi yr arch yn yr Elor- gerbyd a chael anerchiad byr gan y Parch. DI. Davies (T.C.), Tanygroes, cychwynwyd tua'r gladdfa yn Blaenporth, lie y rhoddwyd gweddillion marwol Mrs Jones i orphwys hyd yr adeg y gwaedda yr Archangel, Cyfodwch. jTnddyrchwch, yn barod mae'ch lleoedd, A'ch meinciau'n drefnedig ar bslmynt y nefoedd, Lie cewch yn dragywydd fynegi'm clodforedd, Am oesoedd na welwch byth mwyach eu diwedd. Duw fyddo yn nodded i'r rhai sydd mewn galar.— GalaniT.
Y FASNACH YD.
Y FASNACH YD. LLUKDAIN, Dydd Uun diweddaf.—Yr oedd y fasnach mewn gwemth cartrefol a thramor yn bur farwaidd, a'r prisiau ddau s-wllt y chwarter jn is. Yr oedd gwenith iVj-deinig newydd u yn gTrerthu am 70s y chwarter, a haidd newydd rhagorol am 44s. Yr oedd blawd trefol yn gwerthu am ddau swllt v 280 pwys yn is. Nid oedd dim cyfnewidiad o bwys gyda golwg ar ddim arall. LIVERPOOL, Dydd Mercher diweddaf.—Yr oedd nifer weddol yn y farchnad heddyw, ond nid oedd rhyw lawer o alw am wenith, ac ar ostyngiad o 4c i 6c y canpwys. Marw- aidd oedd y peilliad, am Is yn is na'r wythnos o'r blaen. Yr oedd ceirch a blawd ceirch yn cadw at yr un bris.
ANIFEILIAID.
ANIFEILIAID. LIVERPOOL, Gorphenaf 20.—Yr oedd y cyflenwad yn cynnwys 1825 o wartheg, a 13913 o ddefaid. Yr oedd y fasnach mewn pob math o anifeiliaid yn araf, a gadawyd llawer heb eu gwerthu. Cig eidion, o 6ic i 7c y pwys; yr eilraddol. 6ic i 621c y pwj-s; yr wyn, o 5c i 741c y pwys. LLTTNDAIN, Gorph. 16.—Yr oedd y cyflenwad o warth- eg yn well na dydd Iau diweddaf, ond y fasnach yn dawel, ac yr oedd y prisiau yn is, Yr oedd tua'r un nifer a'r wythnos ddiweddaf o ddefaid ar werth, ond y fasnach yn ddifywyd, a gostyngodd y prisiau. siau. DONCASTER, Gorph. 18.—Nid oedd ond deuddeg o wartheg ar werth, y rhai a wei-thid yn araf am tua'r prisiau diweddar. Ni chynnygiwyd defaid ar werth. Yr oedd llawer iawno foch ar werth, ond ychydig o borthmyn oedd wedi dyfod vn nghyd. Y fasnach j-n araf am tua phrisiau diweddar. YORK, Mehefin 25.—Cynnygiwyd llawer o wartheg a defaid ar werth, ac yr oedd y prisiau yn ffafriol i brynwyr. Yr oedd llawer o wartheg o'r Iwerddon ar werth, a'r prisiau 'n debyg fel o'r blaen. GLASGOW, Gorphenaf 16.—Yr oedd y cyflenwad o wartheg yn well nag y mae wedi bod, ond y fasnach yn araf am bris- iau is. Yr oedd cyflenwad o ddefaid ac wyn y goreu a welwyd y tymmor hwn. Y fasnach yn ddifywyd yn y naill a'r llall, a gadawyd llawer heb en gwerthu. MALTOX, Gorphenaf 18.—Y fasnach mewn gwartheg yn farwaidd. Yr oedd y defaid hefyd yr un mor arafaidd. Ni chynnygiwyd gwartheg na lloi ar werth. Yr oedd y sych- der yn achos o'r marweidd-dra hwn. Ychydig o foch oedd ar werth, ac yr oedd y prisiau hefyd yn gostwng.
MARCHNADOEDD SEISONIG.
MARCHNADOEDD SEISONIG. BOSTON, Gorphen. 15ed.-Cynnygiwyd cyflenwad da o wen- ith ar werth, ond y fasnach yn dawel am Is y chwarter o os- tyngiad. Haidd yn brin. Cedwid at brisiau yr wythnos am goirch, er mai ychydig oedd ar werth. BIRMINGHAM, Gorphenaii 16eg.-Y cyflenwad o wenith yn fychan, yr hwn a werthid am 2s y chwarter o ostyngiad. Cododd haidd, ff.-t,?,a phys Is y chwarter. Ceirch 6c y chwarter yn uwch. CAERLLEON, Gorp. 18ed.-Ychydig oedd wedi dyfod ynghyd i'r farchnad, ac ni chynnygiwyd ond cyflenwad bychan o wenith. Ar y eyfan, gostyngodd y gwenith o Ie i 2c y bwsel. Ceirch a ffa yn gwerthu yn sefydlog am brisiau diweddar. Trwy fod y grawn India yn brin, cododd y prisiau o Is i Is so y chwarter. DERBY, Gorphenaf 17eg.—Gwerthid gwenith am ostyngiad o Is. i 2s. y chwarter. Cedwid at brisiau sefydlog am yd gwanwyn. EDINBURGH, Gorphenaf 15fed.—Y fasnach yn dawel, oddi- eithr mewn ceirch. Talwyd prisiau llawn am bob math 0 geirch, a'r mathau eilraddol o 6c i Is y chwaeter yn uwch. GLASGOW, Gorphenaf 17eg.-Arafaidd oedd y fasnach mewn gwenith, ond y prisiau heb gyfnewid. Y cynnyrehion ereill yn sefydlog. LINCOLN, Gorphenaf 17eg.—Gwerthid gwenith am brisiau yr wytnnos, er nad oedd y fasnach yn fywiog. LLUNDAIN, Gorphenaf 15ed.—Ychydig iawn oedd wedi dyfod at eu gilydd. Yr oedd y gwenith a'r blawd braidd yn an- werthadwy, ac ni werthwyd ond ychydig am brisiau ddydd liun. LEITII, Gorphenaf 15fed.—Yr oedd gwenith cartrefol yn gwerthu yn rhwydd am ostyngiad o Is y chwarter. Araf oedd y fasnach mewn haidd, ond y prisiau lawn mor ddrud. Cododd ceirch tramor 6c y chwarter. Pys gwynion yn brin, a chododd y prisiau Is y chwarter. ( MANCHESTER, Gorphenaf 16.—Daeth nifer led dda ynghyd i'r farchnad heddyw. Ni chynygiwyd ond ychydig wenith, a'r werth, a'r prisiau yn debyg yr un fath. Cododd gwenith Califfornia a Chilia o 3e i 4c y canpwys, tra yr oedd y tramor coch braidd yn rhatach. Yr oedd blawd, oddi eithr y goreu, 6c y sach yn rhatach. Ceirch a blawd ceirch yn cadw at y prisiau. Cododd ffa Aiphtaidd 2s, a'r grawn India o 6c i is y chwarter. NEWARK, Gorphenaf 15ed.—Gostyngodd prisiau gwenith o Is i 2s. Ceirch a ffa heb gyfnewid y prisiau. NEWCASTLE, Gorphen. 18ed.—Yr oedd y cyflenwad o wenith ar werth yn fychan, a'r fasnach yn ddifywyd. Gwerthid y gwenith cartrefol a thramor da yn rhwydd am brisiau yr wythnos, ac mewn amgylchiadau cymmerwyd gostyngiad o Is. Haidd, ceirch, pys, a ffa, heb gyfnewid y prisiau. PETERBOROUGH, Gorphenaf 18ed.-Gostyngodd y gwenith 2s y chwarter ar brisiau yr wythnos.
MASNACH MARCHNADOEDD CYMREIG.
MASNACH MARCHNADOEDD CYMREIG. ABERGELE, Gorphen. 18.—Gwenith, 20s Oe i 20.3 6c yr hob; haidd, 12s Oc i 13s 6e yr hob; ceirch, 9s Oe i 10s yr hob; ffa, 186 Oc i 18s 6c yr hob; blawd eeirch, 42s Oo i 43s Oe y 240 pwys. BALA, Gorphen. 18.-Gwenith, 38s Oc i 40s 0 y pwn; blawd ceirch, 40s i 42s Oc y pwn haidd, 123 Oc i 14s Oc yr hob; ceirch, o 9s Oc i 10s 6c yr hob. Cig eidion, o 6c i 7f!c y pwys; cig dafad, 6c i 8c y pwys ymenyn ffres, 11e i 12c y pwys ymenyn llestri, 00c i OOc y pwys. BANGOR, Gorphen. 17.-Gwenith, o 61s Oei 63s 0c y chwarter haidd, 35s Oc i 37s Oe; ceirch, 27s Oc i 29s Oc; blawd ceirch, 416 i 43s y 240 pwys.; ymenyn ffres, 17o i 18c y pwys cig eidion, 6 i 8c y pwys cig dafad, 7c i 9c y pwys; hwyaid, 3s 9c i 4s 6e y cwpl; eywion ieir, o 2s 6c i 2s 10c y cwpl; wyau 7 am 6c. CAERFYRDDIN, Gorphen 18.-Gwenith, o 8s ci 8s 9c y bwsel haidd, 4s 9c i 5s 6c y bwsel; ceirch, 3s 2c i 3s 4c y bwsel o 40 pwys; blawd, 40s i 57s y sach o 280 pwys. CAERNARFON, Gorphn. 18.-Gwenith, o 60s i 63s y ehwartei; haidd, 35s Oc i 37s 0c chwarter; ceirch, o 26s 0c i 2Ss ;.ic y chwarter; blawd ceirch, o 42s 0c i 44s 0c y 240 pwys; ymenyn ffres, ooOe i 00c y pwys wyau, 20 am Is; eywion ici., Is 4c i Is 6c yr un. CASTELL NEWYDD EMLYN, Gorphn 17.—Gwenith, 8s Oci 8s 60 y bwsel 64 pwys haidd, 5s Oe i 5s 6c y bwsel o 54 pwys; ceirch, 2s 9c i 3s 3c y bwsel o 40 pwys; ymenyn ffres, 10c i 12e y pwys llestrl, 10c i lOic y pwys; caws, 2c i 2e y pwys; cig eidion, 6c i 7c cig dafad, 7c i 7c y pwys cig llo, o 5c i 7c y pwps; cig oen 6c i 7c y pwys moch mawr, 8s i 8s 3c y 20 pwys; gwlan, o Is 1e i Is 6c y pwys; pytatws, o 2s 6c i 3s Oc y bwsel. CONWY, Gorphn. 18.—Gwenith, 20s Osi 21s0cyrhob haidd 12s Oc i 13s Oc yr hob eeireh, 9s Oc 10s Oc yr hob blawd ceirch, o 41s Oci 43s 00 y 240 pwys. CORWEN, Gorphn. 17.-Gwenith, 35s Oc i 37s 0 y pwn; haidd, 12s Oc i 13s Oc yr hob ceirch, 8s 0 i 9s yr hob; blawd ceirch, 40s 0c i 42s y pwn; cig eidion, 6jc i 7jc pwys; cig dafad, 7c i c y pwys cig llo, Oe i Oe; ymenyn ffres, o 11e 112c y pwys; ymenyn llestri, 00c i 00c y pwys. DINBYCII, Gorphen. 15.-Gwenith, o 22s 0c i 22s 6c yr hob; haidd, 14s 0c i 15s 0c yr hob ceirch, 9s Oc i 10s 0c yr hob ymenyn ffres, o 17c i 18c y pwys; yr ymenyn ilestn, 14c l 15c y pwys. GWRECSAM, Gorphen. 16.—Gwenith gwyn, 009 0c i 00s Oc y bwsel; coch, 10s Oc i 10s 3c.; haidd, Os Oe i Os Oc.; ceirch 4s 6c i 5s Oc.; ymenyn ffres, o 16c i 17e y Pwys; clo eidion, o 6c i c y pwys; cig dafad, o 8c i Sic cig Ilo, 5c i 6c y pwys; pytatws, Os Oc i Os Oc y mesur; iwyaia, 4s 6e i 5s Oc. LLANEECHYMEDD, Gorphen. 15.—Gwenith, 75s Oc i 77s Oc y chwarter haidd, o 37s Oc i 40s Oc y chwarter ceirch, o 28s 0c i 30s 0c y chwarter; pytatws, ^s 9c y loo pwys ymenyn ffres, lie i lIe y pwys; eIg eidion, o 7c i ge y pwys; cig dafad, 8c i ge y pwys; cig llo, o 5c i icy pwys; cig mo ch Ifres, Oc i Oe y pwys. LLANGEFNI, Gophen. 16.-Gwenith, 60s i 62s Oc y chwarter; haidd, 34s i 36s Oc ceirch newydd, 26s Oc i 28s Oe; ymenyn ffres, 13jc i 132c y pwys; hallt, OOe y pwys cig eidion, o 7c i 9c y pwvs; cig aaiad, 7c i 9c cig llo, 5c i 7c y pwys; pytatws 6s 0c y 100 pwys. Gk>rphn. 20.—Gwenith, o 22s i 22s 0c yr hob; haidd, ys oc l 14s 6c; ceirch, o 10s i lis 0c yr hob; ymenyn ffres, Si c 118c y pwys; llestri, 00c y pwys.
Advertising
PILS HOLLOVv'AY.—Cydnabyddir yn gyffredinol fod y Pils hyn yn cynnwys y feddyginiaeth ddyogelaf a goreu at ddifxyg treuliad ac archwaeth. Y maent 301 hollol ddiniwed, ac o ganlyniad yn gymhwys i blallta phobl egwan. Rheolant weithrediad yr afu, a phurant y yngwaed hollol.
Cynnrychiolaeth Ynys Mon.
v?1 ^9esgar. Darllenodd gyda gofld mawr eiriau y r. Rees, yn y cyfarfod yn Liverpool, am ei noble arf ;i "^or<^ Penrhyn, yr hwn a gyhuddai y Dr. o inVI dylanwad an^le8' ar ei denantiaid mewn ethol- Qau. Yr oedd gweithredoedd da ei arglwyddiaeth ^6riaiX^a^ *'W canf°d ar bob Haw. Gofidiai ao^ Dr" we<^ ei yn estron mewn gwaed laith.' Nid oedd dim mor annymunol a bod iaith r natur yma yn cael ei chyfeirio at foneddigion aelfrydig a pharchus sy'n ymsefydlu yn Nghymru. irmygai yr ysbryd a anmharchai ddyn am nad yw Hefau) ^arn' ac °'r 1X11 &wae<i a ein hunain. (Ban- Cododd Mr. Samuel Dew i gynnyg boneddwr i JTJTinrychioli y Sir yn lie Syr Richard. Yr oedd son frWI Clarence Paget am sefyll, ond ni chredai flr? U?rhyw sa^ hyny. Gwyddai am wr arall a euj*x ymlaen, yr hwn oedd adnabyddua iddynt oil Ry fwyaf o honynt yn ei gofio er yn blentyn chwareu yn eu plith. Ei enw oedd—Richard tvies, Benarth. (Banllefau ofnadwy.) Sylwodd ar ragoriaethau Mr. Davies fel dyn diwyd, hael, a (Wynmgalon, a gwaeddai'r bobl ag uchel lef— V*rf /yn, neb arall!' alodd ^Mr. John Lewis, Frondeg, Caergybi, i eilio y cyimygiad o roddi gwahoddiad i Mr. Davies i fod J** ymgeisydd am gynnrychiolaeth y Sir. Dywedai mae Mr. Davies yn Ymneillduwr, wedi ei eni a'i &yda di. Y mae ef yn ddyn ymhob ystyr—yn ^aayddol, ac yn grefyddol. A pheth arall—y mae ,^ymro- Nid wyf yn dyweyd dim yn an- archus am Sais, Gwyddel, nac Ysgotyn—ond y yae 11 well gen' i Gymro. (Chwerthin a banllefau.) Yr oedd Mr. Stanley wedi dyweyd wrtho, un diwr- d,.y rhoddai berffaith ryddid i bob un o'i denant- xf°ho fel y dewisont. (Banllefau.) Gobeithiai y dydd yn fuan pan y dywedai pob tirfedd- lanydd trwy Gymru ben bwy gilydd yn yr un modd yna^ yn ddiddadl fe welid digon o Ymneillduwyr os Gymru yn y senedd. (Banllefau, a lleisiau y ja- /) jjid oedd ef yn erbyn y Ballot, ond gobeith- y gellid gwneud liebddo. (Cymmeradwyaeth.) Yna cododd Mr. Pritchard, Trescawen, i gynnyg rglwydd Clarence Paget i fod yn ymgeisydd dros y Sr. Dadleuai ei fod yn fwy cymhwys na Mr. DaVles, am ei fod eisoes wedi bod yn y senedd, ac yn oed)» defnyddio1 °'r Uywodraeth cyn y bresenol. Yr aa sylwadau Mr. Pritchard yn dra annerbyniol, a Whwyd ef lawer gwaith. .1 i 'Cododd Dr. Biisco Owen i eilio y cynnygiad, a 2?°dd yntau dderbyniad cyffelyb. b "Vj^edodd Syr Richard ei fod yn gobeithio na yaaai i'r blaid Ryddfrydig ymranu, trwy ddwyn ymgeisydd rhyddfrydig ymlaen—sef Lord arence Paget a Mr. Davies. Yr oedd ef yn ben- • ^fyn°l na wnai ef geisio dylanwadu ar undyn byw Weidleisio y naill ffordd na'r llall. Rhoddai ryddid bawb ar ei ystad i wneud yn ol eu barn a'u cydwv- bod- (Banllefau.) 3 •, Galwyd am arwydd trwy godi dwylaw dros y dau gynnygiad. Yr oedd y cyfarfod ymron yn un- Uais^ di-08 Mr. Davies—canys nid oedd mwy na Tilr* o blaid Lord Clarence Paget. y cyf6^f d^U d^°^c^arwc^ r cadeirydd, terfynwyd