Y Tyst Cymreig

AT ETHOLWYR SIR GAERFYRDDIN. EONEDDIGTON,—Y mae y Mesur Diwyg- iadol mawreddog a ddygwyd i mewn mor hynod ac mor anghysson gan y Weinyddiaeth Doriaidd WOT dyfod yn Gyfraith, ac fe'i dygir cyn hir i weithrediad. Bydded i ni fod yn ddiolchgar am y rhagorfremtiau chwanegol a sicrhawyd drwyddo i bobl y wlad hon, gan adael y blaid Doriaidd i gyssoni eu hymddygiadau oreu y gallont gyda chywirdeb a chydwybodolrwydd gwleid- yddol. Etholwyr Sir Gaerfyrddin! O dan yr hen gjfun- drefn y mae y Toriaid hyd yn hyn we<^1.^f2W 1^n eu hunaiix, mewn gorphwysdra tawel a digyfiro, yr an- rhydedd o'ch cynnrychioli chwi yn y ^encdd. Yr wyf fiynawryn d^fod yn mlaen yn y gobaith y bydd i chwi, o dan y gyfundrefn newydd, don trwy yr arfer- iad henafol hou, ae ethol o leiaf un aelod Rhyddfrydig dros y Sir. Os bydd^i mi lwyddo i gyrhaedd yr an- rhvdedd o'ch cynrychioli chwi, ymdrechaf brofi fy hun yn deilwng o'ch ymddiried, drwy f7 3^™ wrth egwyddorion mawrion Rhyddid Gwladol a Chref- yddol, pa rai ydynt wedi bod yn fywyd ac enaid dyr- chafiad y deyrnas hon i'w mawredd presennol; a barn- wyf fod ymarferiad pellach o'r egwyddorion hyn, hyd nes byddo pob llyffethair ar grefydd wedi ei symmud, yn hanfodol i'n llwyddiant dyfodol. Braidd y mae yn amgenrheidiol i mi eich adgofio y bydd i un pwngc o bwysigrwydd neillduollyngcu i fyny sylw y Senedd ddyfodol, hyny yw yr Eglwys Wyddelig. Ar y pwngc hwnw, Foneddigion, gan nad beth fyddo anhawsderau ymarferol y mater-a pha fesur pwysig sydd heb ei wrthwynebiadau i'w gorchfygu? er ei bod yn ofidus genym orfod dolurio teimladau rhai o'n brodyr Protestanaidd yn yr Iwerddon—y mae yn ymddangos 1 mi nas gall dyn cyfiavon goleddu ond unsyniad, set, nad oes gan eglwys y lleiafrif un hawl i gynaliaeth oddiwrth fwyafrif y bobl. Yr wyf gan hyny yn barod, er pob aberth, pa mor boenus bynag, i bleidleisio dros osod Pabyddiaeth a Phrotestamaeth yn yr Iwerddon ar dir hollol gydradd. Y mae yr Ysgrif Ddiwygiadol newydd wedi gosod ar bwngc mawr Addysgiaeth bwysigrwydd anferthol ac arbenig. Y mae dosbarthiadau newyddion o etholwyr wedi eu galw i fodolaeth. Pa fwyaf addysgedig y byddont, goreu oil y medrant gyflawni eu dyledswydd bwysig, ac y deuant i ddeall y cyfrifoldeb mawr per- thynol iddi. Ond yn ein holl ymdrechion i gefnogi Addysg y Werin, fy nghred gadarn i ydyw, fod yn rhaid bod yn ofalus iawn i osgoi pob rhith o ymyraeth a chredoau crefyddol y gwahanol enwadau Cristionogol i ba rai y mae y wlad hen yn rhanedig. Nis gallaf fi ddeall egwyddorion rhyddid crefyddol' mewn unrhyw ffordd arall. Wrth derfynu, goddefwch i mi chwanegu, os caf fy ethol, y bydd i mi ymgyflwyno yn ddifrifol i ystyried Uesiant y Sir hon, adnoddau naturiol pa un nid ydynt yn gofyn ond dadblygiad llawn, er ei gwneyd mewn amser dyfodol yn un o'r rhanau mwyaf llwyddiannus yn y Deyrnas Gyfunol. Ydwyf, Foneddigion, eich ffyddlonaf Was, EDWARD JOHN SARTORIS. 9, Park Placc, St. James's, Llundain, Gorphenaf 15fed, 1868. AT ETHOLWYR RHYDD AC ANNI- BYNOL BWRDEISDREFI CONWY, CARNARFON, BANGOR, PWLLHELI, CRICCIETH, A NEFYN. FY NGHYD-FWRDEISDREFWYR,- ER pan anerchais chwi ddiweddaf, er cynnyg fy hun eto fel ymgeisydd am eich pleidleisiau ar ddidaymiad y Parliament presenol, yr wyf wedi ym- weled Wr holl fwrdeisdrefi, yn mhob un o ba rai y der- byniwyd fi yn y dull mwyaf croesawgar. Y mae yn dda genyf weled fod fy ymddygiad a'm gwasanaeth am yr amser maith y bum yn eich cynnrychioli yn cael eu gwerthfawrogi; ac er fod yn anmhossibl i mi ddys- gwyl cymmeradwyaeth pawb o honoch, eto y mae y nifer fwyaf o lawer yn cymmeradwyo, a gallaf yn ddiogel ddysgwyl y bydd i fy nghyfeillion, os bydd eisieu, ymgasglu o'm cwmpas a m gosod eto yn y sefyllfa anrhydeddus ag wyf wedi hir lenwi fel eu cyn- nrychiolydd yn y Parliament newydd. Yn wahanol i fy ngwrthwynebydd, nid oes genyf unrhyw egwyddorion newyddion i'w dwyn yn mlaen neu eu hegluro; yr wyf wedi esbonio yn ddidwyll y seiliau ar ba rai yr wyf yn ceisio eich cefnogaeth; y CWTS hwnw a fydd i mi ei ddilyn yn ddiwyrm; ac os etholir fi fel eich cynnrychiolydd, bydd i mi gefnogi gwladlywiaeth Mr. Gladstone, yr hwn, yn fy marn ostyngedig i, a ddiogela les a llwyddiant y deyrnas rydd a deallus hon. Ydwyf, eich gwasanaethydd ufudd a rhwymedig, WILLIAM BULKELEY HUGHES. Plas Coch, Mon, Medi 9fed, 1868. w AT ETHOLWYR BWRDEISDREFI FFLINT. FONEDDIGION,—Yr wyf yn deall fod llawer 0 Aelodau y Senedd, hyd yn oed yn ychwanegol i'r Annerchiadau a welais, yn barod wedi hysbysu Etholwyr eu Cynnrychiolaeth. Yr oeddwn yn dis- gwyl am ohiriad y Senedd, pa un a gymmer le yn mhen ychydig o ddyddiau, i wneuthur hyny; ond yr wyf yn teimlo y dylaswn ddilyn y cynllun cyffredinel, ac ni fydd dim a rydd i mi fwy o foddlonrwydd na chael eich annerch chwi. I ofyn am eich pleidlais mewn unrhyw Etholiad, cyhyd ac a caffwyf iechyd a nerth, y mae i mi yn ddyledswydd, ac hyd eithaf fy ngallu byddaf bob amser yn ddifFuant a diolchgar at eich gwasanaeth. Yr anhawBder mawr yr amser presenol a gyfyd o'r Eglwys Wyddelig. Nid oes byth groesaw i anhaws- derau, ond cenhedloedd yn gystal a phersonau neill. duol ag sy'n cilio oddiwrthynt, a gollfernir. Darfu ein hynafiaid ymladd am eu athrawiaeth a'u rhyddid, -un a dyfodd i fod yn arwydd o'r llall; ond can- lyniad o'r rhyfeloedd cartrefol, a'r collediadau, a'r atafaelu oedd fod Offeiriad Seisonig yn cael ei osod yn mhob plwjrf yn y "Werddon, pa rai yn yr achlys- uron amlaf, a feddent gymaint i wneud a'r bobl yno ag a feddai Samariad gyda Jerusalem. Fe allai y gall fod swm diddadl o resymeg yn y trefniad hyny, os byddai yr hyn ag oeddid yn go- beithio neu amcanu drwy hyny yn gyrhaeddadwy, ond yr oedd yr effaith yn hollol wahanol. Nid oedd gwneud y W^erddon yn Brotestanaidd ddim mwy nag y darfu cyfreithiau Stuart wneud yr Alban yn Es- gobyddol, pa fodd bynag, o'r diwedd pallodd yn y Werddon; ac am faterion Gwladaidd, daeth diwedd arnynt yn 1829. Er y pryd hyny yr hyn a elwid o'r blaen "Y Gangen Eglwysig o'r Llywodraeth," ni chadd ddigonol neu wir berthynas dangosadwy i ffeithiau'r wlad, er ei chynhal hi drwy Gyfraith yr Undeb; ond er holl haelioni a chymedroldeb y Lly- wodraeth, er Cyfraith yr Undeb, a holl rinweddau, (ac, yr wyf yn meddwl, mewn rhai amgylchiadau ni fuont braidd lai na gwronol,) y Clerigwyr Sefydledig wedi ffaelu dyfod yn agos, yn llai fyth i gyfartalu y ffafth, fod y Sefydliad yma yn estronol i saith neu wyth allan o bob deg o bobl y Werddon. Yr achos, gan hyny, y bydd i'r Llywodraeth ed- rych yn fanwl iddo, ddeugain mlynedd ar ol llwyr ddiddymiad, mewn materion Gwladol, Cyfreithiau Penydiol, a naw a thrigain mlynedd ar ol Cyfraith yr Undeb a osodwyd ar yr Eglwys Seisneg y baich trwm o berthynasu gyda Sefydliad pa un a ddynodir drwy enwau, ond nid gan gynnulleidfaoedd. Yr wyf yn credu bydd i'r Gw;einidogion presenol gynyg at ddiddymu rhai o'r Esgobaethau a lleihau eraill, a diddymu a lleihau Uawer o wahanol urddasau a sef- ydliadau eraill, pob rhai o honynt, debygwn, a fuasai o rhyw wasanaeth be buasai yr Eglwys yn awr mewn dadl, mewn gwirionedd o ryw les a budd fel Eglwys; a gobeithiaf y cyferfydd y matter drwy ychwanegiad bywiolaethau o isel radd, hyny yw, arwy drosglwyddo degymau sy'n Tipperary i Tyrone neu Armagh. Ond y mae cyflwr meddianol y Tir yn y Werddon, ar ba lwybr bydd raid iddo orphwys, ond ni sicrheir hyny,—y mae ei hun mewn perygl o gyfnewidiadau mawr. Ni fedr neb ddarllen y Tir Ysgrif sydd yn cael ei dwyn yn mlaen blwyddyn ar ol blwyddyn gan yr holl Ysgrifenyddion Gwyddelig, heb weled hyn, ac nis gallaf weled pa reswm yw sylfaenu Sef- ydliad, pa un na fedr y callaf o aelodau y Llywod- raeth—y dywedodd Arglwydd STANLEY nad all un dyn amddiffyn, ar yr ammod o dir feddiant ag sy'n agored y munyd presenol i anhawsderau a dryswch, o ba un, rwy'n ofni, fod y Tir Ysgrifau yn ddigon o brawf. Yr wyf wedi dysgu mewn llawer Senedd i edrych ar wahanol bethau perthynasol. Gadewch i mi eich cymhell drwy ychydig eiriau i bwynt arall mewn golwg,— Yn y Blue Book bychan, pris 8c., pa un a geir drwy yru at Argraffydd y Frenhines, a elwir Statistical Abstract for the United Kingdom from 1853 to 1867, yno y gwelir, megis arwyddluniau Aiphtaidd, pa rai a arwyddant gryn lawer. Fel enghraifft, fod cyfan- swm traul cyffredin y fyddin a'r llynges am y flwyddyn hon, heb un swllt o'r ddau filiwn at ryfelgyrch Abyssinia, ydynt chwech miliwn a'r hugain, pum cant saith a phedwar ugain o filoedd, a throsodd, o bunau. Y cyfanswm yr holl funded a'r unfunded debt sydd un mil a'r bymtheg o bunau o dan y swm hyny. Hyny yw dweud fod ein holl ryfeloedd a'n hym- drechion eraill, gwastraffu, camgymeriadau, dam- weiniau, a pha achosion bynag 0 draul a dyled, yn costio i ni fel llog blynyddol, a'r draul ar y cyfan lai na thraul cyffredin y fyddin a'r llynges mewn un flwyddyn o Heddwch, gyda Arglwydd STANLEY fel Ysgrifenydd Tramor, Gweinidog pa un sy'n sicr mor heddychus a Syr ROBERT WALPOLE. Pa faint a. fyddai'r draul, a'r wasgfa ar eiddo a llafur, pe yr aem i ryfel, dywedwn gyda'r werin- lywodraeth yr ochr arall i'r Atlantic, gadawaf i chwi ddychmygu, os medrwch, rwy'n addef yn deg nas medraf i ddim. Eto prif ddiogelwch yn erbyn rhyfel a'r fath werin-lywodraeth gref, yw cyflwr boddlongar Canada a'r Werddon. Fod llaw y llywodraeth i fod mor rhydd i ymdrin a'r Werddon yr amser presenol, ag yr oedd hi gyda'r Alban yn nheyrnasiad y Brenhin WILLIAM. Fel aelod annibynol o'r Senedd, byddaf barod i roi y sylw manylaf i'r holl fatter. Cefnogais, fel y gwyddoch, Helaethiad yr Ethol- fraint, yn mhob ffordd y gallais. Un prif ystyriaeth gyda mi oedd, mai trwy helaeth- iad perthynasol a'r Senedd, y tueddir pobl y wlad hon i edrych yn fwy at y Senedd a'r gyfraith gyffredin, ac nid at gyfraith neillduol er diwygio unrhyw ormes a deimlir ganddynt. Cefnogais hefyd fesur Mr COLERIDGE ynghylch y Prifysgolion, pa un, rwy'n credu, pan fydd iddo basio, fydd o les mawr i Gymru, ac hefyd i achos Dysgeidiaeth. Nis cadwaf chwi yn mhellach, yr amser presenol, gwyddoch gystal ag y medraf ddweud wrthych mor gywir ydwyf, gyda phob parch, Eich diolchgar a'ch ffyddlon was, JOHN HANMER. Bettisfield, Gorph. 27ain, 1668. AT ETHOLWYR SWYDD FORGANWG. FONEDDIGION,-y mae ymddatodiad y Senedd J- yn awr yn agoshau, ac yr wyf unwaith eto yn dei- syfu oddiar eich llaw adnewyddiad o'r ymddiried hwnw sydd genych ynof, trwy fy ethol i'ch cynrychioli chwi yn y Senedd, ar dri gwahanol achlysuron. Yr wyf, hyd eithaf fy ngallu, wedi ymddwyn i fyny a'r egwyddorion a draethais y pryd hyny. Nid yw amser a phrofiad ond wedi fy nghadarnhau i yn fy marn ddwfn o'u gwirionedd. Yr ydym yn gweled, yn heddwch a boddlonrwydd y jwlad, yn ei chynnydd a'i llwyddiant sylweddol, ffrwythau y poliey hwnw o ber- ffaith ryddid gwladol, crefyddol, a masnachol sydd wedi nodi goruchafiaeth yr egwyddorion hyny yn ystod yr un mlynedd ar bymtheg ar hugain diweddaf. Bydd i'r mesur mawr 0 ddiwygiad sydd newydd basio, yr wyf yn credu, beri i Seneddau dyfodol ystyr- ied yn fwy trwyadl deimladau y bobl, ac yr wyf yn edrych yn mlaen yn hyderus at symmudiad llawer o gamweddau ag sydd o hyd yn aros, Yn mlaenaf yn mhlith y rhai hyn y mae hwnw-yr Eglwys Sefyd- ledig yn yr Iwerddon. Cynorthwyir yn ewyllysgar fesurau Mr Gladstone i'w dadgyssylltu a'i dadwaddoli, o dan y gred ei bod yn ddyledswydd arbenig arnom i wellhau yr anghyfiawnder mawr hwn, sydd wedi ei roi trwy drais ar ein cyd-ddeiliaid Gwyddelig. Yr wyf yn dal nas gall gwir fuddianau crefydd gael eu cynyddu trwy ^ymgeisiau :parhaus i ddirgymhell ffydd estronol ar bobl anewyllysgar, tra maianfoddlonrwydd a drwg- ewyllys ydyw ffrwythau naturiol y cyfryw ymddygiad. Cynnorthwyais fesur Mr Coleridge i roddi caniatad i Anghydffurfwyr i fwynhau gwobrau eu llwyddiant gwir lafurus yn ein Prifysgolion, oddiar dybiaeth gref o anghyfiawnder pob analluogion 0 herwydd eu cred- iniaeth grefyddol. Yr egwyddor hon, hyd yn hyn, sydd wedi fy llywodraethu i, a hi a'mllywodraetha, yn nattodiad cwestiynau o'r cyfryw natur, os bydd i chwi fy newis fel eich cynrychiolydd. Y mae yn rhaid i'n Cyfundrefn Addysgiadol ddwyn sylw difrifol y senedd; ac yr wyf yn hyderu y bydd i gynllun gael ei wneud a sicrha-tra y bydd iddo am ddiffyn yr egwyddor bresennol o roddi cynnorthwy i ymdrechion gwirfoddol pob enwad fel eu gilydd-fadd- iannau addysg i bob plentyn o fewn y teyrnasoedd hyn. Mae ein costau gwladol wedi cyrhaedd swm anferth- ol. Mae costau yn rhagdybied trethi, mewn rhyw ys- tyr: ac y mae yn rhagdybied, yn mhellach, gymhwysiad arian a all fodyn gynyrchiol yn llaw y bobl, ac yn ychwanegiad at eu cysur, er mwyn gwrthddrychau anghynnyrchiol, ac yn ami anfuddiol. Credwyf y geflir tynu symiau mawrion allan o gostau ein byddin a'n llynges heb achosi unrhyw berygl i ddiogelwch ein gwlad a n masnach, os ceir allan y dyn a honir yn hyf yr egwyddorion derbynadwy hyny sydd wedi ffynu, ac a ddechreuo gyfundrefnau newyddion, ar yr ammod fod i'r senedd a synwyr y wlad ei gynnorthwyo. Ni etholwyd senedd erioed, fe allai, yn cynnwys can- lyniadtiu mor bwysig a'r rhai hyny y bydd i'r senedd ddyfodol gael ei galw i'w hystyried. Ni fu adeg erioed pan y mae llywodraeth gref yn fwy angenrheidiol i arwain tynghedau y deyrnas fawr hon. Yr wyf yn edrych yn mlaen gyda hyder at etholfreintiau estynol y Deyrnas Gyfunol i ddychwelyd y mwyafrif mwyaf aruthrol, wedi eu hymrwymo i gynnal egwyddorion y blaid Ryddfiydol, ac yr wyf yn cymmeryd Mr Glad- stone fel arweinydd teilwng y blaid hono. Ydwyf, Foneddigion, Eich ufudd wasanaethwr, H. HUSSEY VIVIAN. BETHEL, PENCLAWDD. p(YNHELIR EISTEDDFOD yn y lie uchod, Dydd \J Nadolig, 1868, pryd y Gwobrwyir yr Ymgeis- wyr llwyddianus mewn Traethodau, Canu, &c. Prif donau:—"We never will bow down," o Judas Maccabseus a "Manheim," o Lyfr Ieuan Gwyllt. J Prif Draethawd: Hanes Gower." Danfonir Programme ar dderbyniad dau Stamp, gan yr Ysgrifenydd, WM. E. JONES, Penlan Cottage, Penclawdd, [69—71.] SWANSEA. Cas gwr na charo y Wlad a'i Macco." I EISTEDDFOD GADEIRIOL CYMREIGYDDION BETHESDA, YB, HON A GYNNELIB Dydd Gwyl Dewi, 1869, a'r dydd canlynol. PRYD y gwobrwyir y buddugwyr mewn TRAETHODAU, BARDDONIAETH, CERDDORIAETH, DADGANU, CELFYDDYD, &c., WELE Y PRIF DESTYNAU:- TRAETHAWD, Brenhiniaeth a Gweriniaeth." Gwobr 3p. 3s., a thlws arian, gwerth 2p. 28. BARDDONIAETH, ,< Awdl Marwnad, ar ol y diweddar Barch. John Phillips, Bangor." Gwobr 5p. 5s., a chadair dderw hardd, gwerth 5p. 5s. CERDDORIAETH, Anthem Angladdawl," oddi ar Esaiah xxvi. 19. Gwobr 3p. 3s., a thlws arian, gwerth 2p. 28. CELFYDDYD., Am y Darlun goreu o Noah yn derbyn y Golomen i mewn i'r Arch." Gwobr 2p. 2s. Gellir cael rhestr o'r holl destynau a'r Beimiaid, &c., ond anfon dau Bostage Stamp i'r Ysgrifenydd- MR. WILLIAM PARRY, (Llechidon), Bethesda, [69—71.] Bangor. BRETHYNAU! BRETHYNAU!! BRETHYNATJ! WEST OF ENGLAND CLOTH ESTABLISHMENT. [ESTABLISHED 1856.] O. P. OWEN, (LATE JOHN JONES,) 9, SCOTLAND PLACE, LIVERPOOL, (OPPOSITE THE CAB STAND.) OP. OWEN begs respectfully to announce that he is now showing a complete and well assorted stock « of WOOLLEN CLOTHS, suitable for the Winter Season, which he can recommend with confidence to his Friends and Customers as being selected with great care from the best Manufacturers, and at the lowest Market value. Soliciting the favour of an early call. SUITS MADE TO ORDER ON THE SHORTEST NOTICE, AND A PERFECT FIT GUARANTEED. TYSTEB I'll PARCH. DAVID PRICE, GYNT 0 DDINBYCH. Cyfanswm, 39p. 19s. 6c. Teimla y Pwyllgor yn ddiolchgar i'r nifer luosog o garedigion Mr Price sydd wedi anfon hysbysiad o'u bwriad i gefnogi y Dysteb. A chan fod yr amser i gwblhau y Dysteb mor fyr, byddis ddiolchgar am i hyny gael ei wneyd yn ddioedi. Anfonir llyfrau i gasglu tanysgrifiadau, ond cael gwybod pwy a ddy- munai gael y cyfryw. Dros y Pwyllgor, Henllan Place, E. THOMAS, Dinbych. YSG. JOHN WYNNE, SILK, MERCERY, DRAPERY, & MILLINERY ESTABLISHMENT, 23 & 2S, BRUNSWICK ROAD, LIVERPOOL DEPARTMENTS: SiHcs Shawls Mantles Bonnets Millinery Ribbons Flowers Hosiery Gloves I Underclothing Fancy Dresses Stuffs Laces Parasols Furs Umbrellas Linen Calicoes Flannels Smallwares FAMILY COMPLIMENTARY MOURNING. ALL GOODS MARKED IN PLAIN FIGURES. 1W Parcels sent Carriage /in* to aU parts of the; country. TWYMNO CAFELL A. M. PERKINS, (ASSOCIATE INST. C. E.) » WsTBdM and Ventilating Engineer to Her Majesty the QacS, *nd H.R.H. the PRINCE OF WALES. BBANCR ESTABLISHMENT—135, SAINT JAMES STREET LIVERPOOL. PATENT Hot Water Apparatus for Warming J. and Ventilating public buildings, churches, chapels, mansions,ldwelling houses, conservatories, &c. By this system a large church may be warmed in frosty weather on the Sunday Morning up to 60 degrees in 3 or 4 hours, and only consume 2 cwt. or coke. The following are a few of the churches, chapels, &c., where this Apparatus is employed :— St Nicholai, Kirche, G. G. Scott, Esq.Hamburgh. Chapel Royal, St. James .London „ NVhitehall of Lincoln's Inn Chapel Gray's Inn Chapel „ Bedford Chapel, Bloomsbury, Rev. J. M. Bellew op Burton Street Chapel „ John Street Chapel to St. Margaret's Church, Lothbury „ St. George's Church, Botolph Lane. „ St. George's Church, Bloomsbury St. Mary's Church, Park Street A Chapel for W. Blundell, Esq., near LiverpooL Dr. Wm. Rees' Chapel, Grove-street „ English Presbyterian Church, Vauxhall Rd. „ Saint James' Church, Parliament Street „ Holy Trinity Church, Parliament Street. References in Liverpool-D. Davies, Esq., 9 Can. ning Place, Custom House R. Thomas, Esq., 2 Mill. Street ;J. N. Crofts, Esq., 7, Cook Street, and B. and D. Howorth, Esqrs., Church Buildings, Church Street Rev. Henry Postance, 148, Upper Parliament Street. (32-83 DYCHWELIAD Y PARCH. DAVID PRICE I AMERICA. BYDDED HYSBYS i bawb a fwriadant gael cyfeillach y Parch. DAVID PRICE, Newark, Ohio, i fyned dros y mdr, ei fod yn cychwyn ddydd Mawrth, Hydref 20fed, ynyr agerlong ardderchog Manhattan, perthynol i'r Liverpool and Great Western Ocean Com- pany. Y mae pob trefniadau yn nghvlch ei ddychweliad wedi eu trosglwyddo i ofal BLIAFL J. JONES, ac N. M. JONES, (Cymro Gwyllt). Am fanylion a chyfarwyddyd pellach o barthed y fordaith, cyfeirier pob llythyr ac archeb i ELIAS J. JONES & CO., Passenger Brokers, 14, Galton Street, LIVERPOOL. D.S.-Gofalir am ystafelloedd i'r Cymry gyda'u gil- ydd, a gwneir pob peth yn deilwng o sylw a chefnog- aeth y genedl. PREGETHAU Y PARCH. S. EDWARDS, MACHYNLLETH. r RHANAU, Pris 28. 6ch.; ac wedi e rhwymo JL yn hardd mewn llian, 3s. Grellir eu cael trwy y POST ond anfon at yr Awdwr. TYSTEB CROMWELL. DYMTTNA y Pwyllgor hysbysu y cyflwynir y J-/ Dysteb uchod yr wythnos olaf yn Hydref. Derbynir y cyfraniadau gan Mr JOHN WILLIAMS, Merchant, Church-street, Beaumaris. 67-69 RHYBYDD. DTMDNA TO. RLYN EVANS, Tea Dealer, & Foreign "Wine Merchant, Chester, i'w gyfeillion yn Nghymru fod ar y look out am langc ieuangc da ei air, yn assistant iddo, a bydd ddiolchgar iddynt. Allan o'r Wasg, Rhif. 1, pris 6c., DUWINYDDIAETH: GAB Y PARCH. NOAH STEPHENS, LIVERPOOL. CYNWYSA Draethodau ar "Wybodaeth Dduwin- C yddol, Rhagluniaeth, a Gwaith yr Ysbryd Glan. Gellir eu cael ond anfon i Swyddfa y I TYST CYMREIQ.' Yn awr yn barod, pris 3s. 6c., Traethiadur B. Herbert Williams. SEF y Gelfydd o DDARLLEN A LLEFARU YN SYNWYROL, ynghyd ag EGLURHAD AR GANU A THRAETHGANU, (Chanting), RHE- OLAU Y MESUR DIODL GYMREIG a'i CHOR- FANAU, &c- I'w gael gan yr holl lyfrwerthwyr, neu os anfonir pris y llyfr at yr awdwr, R. HERBERT WILLIAMS, CORFANDY, MENAI BRIDGE. RHYDYCEISIAID. CYNHELIR Cyfarfod Chwarterol a Chenhadol V Sir Gaerfyrddin, yn y lie uchod, ar ddyddiau Mawrth a Mercher, y 27ain a'r 28ain o'r mis hwn. Y Gynhadledd i ddechreu am haner awr wedi dau y dydd cyntaf. Pregethu am 6 yn yr hwyr, a thra- noeth trwy'r dydd. Disgwylir presenoldeb gweinidogion y sir, ac eraill fyddo yn gyfleus, ar yr achlysur, heb ragor o rybudd na hynyna. J. JONES. DYDDIADUR YR ANNIBYNW 1, AM 1869. j GAN fod y Parch J. Davies, Caerdydd, o h 'A gwaeledd ei iechyd, a'i waith yn yme gweinidogaeth Seisnig, yn teimlo yn analluog i o Dyddiadur fel o'r blaen, yr wyf wedi cydgynio, cysylltiad a'r Parch W. Williams, Hirwaun, igyJn gofal ei ddygiad allan am y flywyddyn nesaf. Cyhoeddir ef fel y blynyddau o'r blaen meWRJ*2 ffurf—un mewn llian am 6c., a'r llall mewn hardd, gyda chauad, a llogellau, a phapur gwyn, edig at gadw cofnodion neillduol ar y diwe Is. a 6c. J Bydd ynddo bob beth a geir yn y Dyddiadur flwyddjrn hon; ac ychwanegir y cjrfarwyddiada11 J fodd i sicrhau pleidleisiau o dan ysgrif newydd 3^1 wygiad. Os bydd yn bosibl rhoddir ynddo reS* J Eglwysi Annibynol America, yn gystal ag gweinidogion. Bydd yn barod ddiwedd Tachw8"! nesaf. Byddwn yn dra diolchgar am bob cynorthl^F-^ wneyd y Dyddiadur yn gyflawn a diwall. *2 hysbysiad a chyfnewidiad i'w anfon i Rev. J. Th., 11, The Willows, Liverpool. Marwolaethau 55 ogion, Urddiadau, agoriad Capeli, ffurfiad Eglwysi newyddion, gweinidogion heD < Eglwysi, pregethwyr cynnorthwyol, cyfeiriadau w yrau at bob Gweinidog, a'r Sabbath cymund^ Ionawr, 1869, yw y pethau neillduol y dymuntf. hyiforddiant arnynt. Bydd yn rhaid i bob 'J bodaeth fod mewn llaw erbyn y lOed o Hydref Anfoner pob archebion i Mr. W. Hughes, Office, Bolgelley—A noder yn eglur pa nifer 0 000 ddewiser gael. d I ddowiser gael. J. THOMAS «yl Liverpool, Awst 21, 1868. ik PC OUSILLON, 20s. PER DOZEN. lVe We have great pleasure in INTBODUCING to 5c of the inhabitants of Wales, this excellent Wine, ofJ"i and WHOLESOME character. From its QUALITY we do not know any wine so WELL AD to meet the taste and means of the bulk of the people As a Substitute ■' FOR PORT, we can SRONGLY recommend it, as being a CLEAS Yn flavoured, better Article, than the latter, at many sgJiB a dozen DEARER. If possible, still further to ENCOU&v ™ the use of Wine, we are PREPARED to sell it on drao^1, those who prefer it in that way, at I) 9s. 6D. PER GALLON. JAMES SMITH AND COMPANY, WINE MERCHANTS, 5" 11, LORD STREET, LIVERPOOL- 9) 26, Market St. Manchester. 28, High St, BirIninB 8( ol SAFETY MATCHES. t THE attention of Families and the Public ÎJ1 <d JL eral is respectfully called to NLKRTINID A LIVERPOOL SAFETY MATCHES, as superi^ any introduced. Be particular and ask for MARTINDALE'S SAFETY MAT MARTINDALE'S BLACKING. Ji MARTINDALE'S MATCHES. MARTIND ALE'S VESUVIANS. J MYERS, 8i CLOTHIER FOE GENTLEMEN, M & 46, LONDON' MYERS, i CLOTHIER FOR YOUTHS, .FK v 44 & 46, LONDON-BOp 0 TVpEES, ilL CLOTHIER FOR BOYS, .ft 1 44 & 46, LONDO j MYERS, CLOTHIER FOR CHILDREN, .1), 44 & 46, LONDON-BO^ MYERS, 11L OUTFITTER FOR ALL CLASSES, ND 44 & 46. LON DON THE DINNER SHERRY, 24s PER DOZEN, Selected with GREAT CARE and brought on M ourselves DIRECT from CADIZ, has secured for self a REPUTATION, both in town and couffltifV which makes us more anxious, if possible, than eV^ to maintain and IMPROVE the quality. It is there-" fore with confidence we solicit COMPARISON any wine sold at the price, or even SEVERAL aïinliøf DEARER. Jf We shall have pleasure in showing SAMPTO- Those who like it from wood can have anv quantity they please, and can save CONSIDERABLY by täJdøI Quarter cask (cask included) at E14 5s. Octavo „ ditto jET 5s. JAMES SMITH AND COMPANY, WINE MERCHANTS. 11, LORD STREET, LIVERPOOL- 26, Market St Manchester, 28, High St B: M. ARONSBERG & CO., OPTICIANS, 39, CASTLE STEEET, LIVERPOOL MANUFACTUEBES AWD IMPOBTEH3 OIf Spectacles Eye Folders Opera Glasses Field Glasses Marine Glasses Telescopes for Field Telescopes for Astronomy Microscopes Microscopic Preparations Magic Lanterns Dissolving Views Mathematical and Drawing Instruments Ivory and Boxwood Rules, Scales, &c. Stereoscopic Slides Model Steam Engines Wheel Pediment, roid Barometers Thermoneters Hydrometers Philosophical Air Magnetic, Electric vanic Apparatus, i Theodolites, Levels, Miners' Dials Steam Pressure ana :< Gauges Mariners' Compasses Sextants and Globes and Charts jr Photographic Lense3 Cameras Lenses of every descnP1^ NOTED FOR GOOD & CHEAP REPAIRS NEATLY AND PROMPTLY DONE ON THE PRI01 Illustrated Catalogues and Price Lists on appli^^# MR. EVAN MORGAN ABRAiiØ SURGEON DENTIST, 94, BOLD STREET, LIVERPOOL. YMAE wedi cael profiad am lawer o oedd gyda phrif Ddeintyddion Llundain Gellir ymgynghori ag ef yn rhad vn ol y clr uchod. Sylwer fod Mr. A. yn siarad Cymraeg. Danedd celfyddydol, 5s., 10s., 15s., a 21s. yr un- j setiau cyflawn o 4air i 25ain o guineas. [66—"y* Bydded i BoB archiad -t. thalion a fwrl Swyddfa hon, gael eu hanfen f81 y canlyn MR. A. ROWLANDS, Y TYST CYMREIG" OFFICE, 19, Chapel Walks. LIVERPOOL. — ~^C<sP Printed and published by theWelsh NewspaP0^-]!^ Limited, at their Offices, 19, 22, & 23 Chape^ South Castle Street, Liverpool