Y Tyst Cymreig

%s.t DAN OLYGIAETH, Y Parehedigion W. Rees, D.D., J. Thomas, N. Stephens, a W. Roberts, Liverpool; a J. Davies, Caerdydd. Cyfrifa yn mysg ei ohebwyr rai o lenorion blaenaf ein cenedl-rhai o honynt yn rheolaidd, ac eraill yn achlysurol. Mae y rhai a ganlyn yn mysg ei feddian- wyr, neu wedi ysgrifenu erthyglau ar destynau gwladol neu eglwysig, ac yn addaw gwneud hyny hefyd eto: —Y Parchedigion J. R. Kilsby Jones; W. Ambrose (Emrys), Portmadoc; R. Thomas (Ap Vychan), Ban- gor; D. Roberts (Dewi Ogwen), E. Evans (Herber), R. Ellis (Cynddelw), Caernarfon; D. Griffiths, Port- din orwic; Williams (Hwfa Mon), Llundain; A. J. Parry, Liverpool; D. Jones, B.A., Merthyr; E. Ste- phen, Tanymarian; W. Evans, Aberaeron; O. Evans, Llanbrynmair; J.Lewis, Henllan J. Peters, Bala; T. Johns (Taborfryn), Llanelli; W. Thomas (Gwilym Gwenffrwd); T. Rees, D.D,, Abertawe; R. W. Grif- fith, Bethel; D. Oliver, Llanberis; W. J. Morris, Pont- ypridd; H. Oliver, B.A., Newport; D. Rowlands, B.A., (Dewi Mon), Trallwm; E. Owen, Clydach: O. Jones, Ystalyfera; H. Rees, Caer; W. Griffith, Caergybi; H. Jones, Cemaes; J. M. Prytherch, Wern; S. Evans, Hebron; W. Morgan, Caerfyrddin; W. Roberts, Aberhonddu J. B. Jones, B.A.,Penybont; J. Davies, Taihirion; L. Probert, Bodringallt; T. Ll. Jones, Machen; W. Nicholson (Eldad Mon), Treflys; W. Thomas, Whitland; T. Thomas, Glandwr; R. Hughes, Cendl; E. Hughes, Penmain; R. Herbert Williams (Corfanydd), Pont Menai; W. Jones, o India; H. E. Thomas, o America T. Thomas, o Africa; Meistri P. Mostyn Williams; J. Ceiriog Hughes; C. R. Jones, Llanfyllin; J. Williams, Trecynon; W. Tegerin Hughes, Gweirydd ap' Rhys, T. Williams, Goitre, yn nghyda lluaws o weinidogion a lleygwyr galluog eraill.

AT EIN GOHEBWYR. Nodiadau o Fon-Yn ein nesaf. T. Lewis, F.A.S.-Diolch i chwi am eich ysgrif. Daw rhan yn y nesaf. Cynddelw a'r Hen Eisteddfod-Y tro nesaf. W. J. Davies, Llanymddyfri-Caiff eich ysgrif ar yr Undeb Cynulleidfaol ymddangos yn ein nesaf. Yr ydym am i'r mater yma gael ei wyntyllio yn dda trwy y wasg eyn dech- reu gwneud dim. Syllwr-Nis gallwn gyhoeddi y rhan ddiweddaf o'ch ysgrif ond fel gohebiaeth. a hyny gydag enw priodol. G—dd—Yr ydym morllawn o bethau priodol i newyddiadur, fel y mae yn anmhosibl i ni gael He i ysgrifau ar y Cread- uriaid Byw.' Y Llew-Yr ydym yn meddwl fod yr achos ar gael ei ddwyn i brawf. Eldad-Daw yn ddioed. Rhy lawn yr wythnos hon. T. W.—Nis gellir anfon yn gyfreithlawn ond un papur am un tttamp i America. Hyn a'r Llall yn America, gan y Parch. H. E. Thomas-Yn ein nesaf. R. H. W.—Mae yr eiddoch mewn llaw, ond ein bod ynmethu yn lan a'i wthio i fewn. Fe ddaw. Brytaniaid—Cyhoeddwn yr eiddoch eyn gynted ag y gwagheir ychydig ar ein bwrdd, Ni bu erioed yn orlawnach. Annibynwr—Yr oedd yn rhaid i ni wneud fel y gwnaethom. Nid oeddym yn gallu boddloni yrun o'r ddwy ochr; ond y mae hyny yn arwydd go dda ein bod wedi ymddwyn yn bu-e anrnhleidiol. Yr ydym yn boddloni ein hunain a rhan fwy- af o'r darllenwyr trwy gau y cwbl allan o'n colofnau. D. S. T.—Nis gallwn gyhoeddi dim yn ychwaneg ar y mater; ac yr ydym ya teimlo yn dawel ddarfod i ni wneudpob peth a chwi yn gwbl anrhydeddus. I^^Idwal a D. J.—Methasom a chael yr eiddoch i mewn, er eu bod yn llaw y cysodwyr. Drwg'iawn genym.

AT Y BEIRDD. Derbyniwyd eiddo Gwilym Penant, Ei Chefnder, lorwerth, Dewi Glan Tyvi, Gwenllwyn, Bennon, Idwal Wyn, Slap Wap, Dewi Glan Firydlas, loan Dafydd, Ewyllysiwr da Castellnedd, Dafydd o Went, lago Fychan, Ieuan, T. G., T. Hirgam, a Crynwr. WDa chwi Feirdd, peidiwch a'n gorlwytho a'ch cyfansodd- iadau, a diolch yn gynes i chwi am eich cefnogaeth galon- ogol. W Er arbed traul a choll amser, cyfeirier y Farddon iaeth oU i REV. R. WILLIAMS (Hwfa Mon), 10, Clayland Road, Kennington, LONDOS.

TELERAU Y TYST.' Anfonir un rhifyn o'r TTST drwy y post i unrhyw Ie am chwarter am 2s 2g. Danfonir tri rhifyn i unrhyw fan am 3a 3c y chwarter; ac anfonir chwech am 5s 6c y chwarter, a rhoddir dwy geiniog y swllt i'r Dosbarthwyr am unrhyw nifer a werthir uwchlaw hyny. Byddwn ddiolchgar iawn i'n Dosbarthwyr sydd yn cymeryd 9 os cyfodant y rhif i 10, a'r rhai sydd yn cymeryd 12 os cyfedant i 13, gan mai yr un gost fydd i ni i'w hanfon trwy y poet. Yr ydym yn ddiolchgar iawn i'r Dosbarthwyr hyny sydd yn ymdrechu i godi rhif y derbynwyr, yn gystal ag i'r Dos- barthwyr newyddion sydd wedi ymgymeryd a'r TYST. Os parha yr archebion ychwanegol i ddyfod imewn am yehydig wythnosau, fel y maent wedi dyfod y tair wythnos diwedd- af, byddwn wedi cyrhaedd y cylchrediad eangaf y meddvl- iasom erioed ei gyrhaedd. Cyfeirier y Gohebiaethau oll- To the Editors of the TYST CYM- BRIG, 8, Brooks Alley, Old Post Office Place, Liverpool; a'r holl archebion a thaliadau am y TYST i'w gwneud i Mr. 0. THOMAS, i'r cyfeiriad uchod.

DALIER S YLW. Bydd i Mr. W. JONES, Goruchwyliwr Swyddfa y TYST CYMEEIO, ymweled a pharthau o'r De yr wythnoshon; a dymunir ar i'r holl Ddosbarthwyr sydd heb dalu barotoi ar gyfer ei ddyfodiad.

"A SYRTH Y CYNNORTHWYWR A'R CYNNORTHWYIEDIG." Y mae hi yn golygu yn bur dywyll ar y ddau y dyddiau hyn, ac megis pe byddai y darn llaw yn ysgrifenu ar galchiad parwydydd y Tuilieries yn Paris, ar Vatican yn Rhufain, Rhifwyd dy frenhiniaeth," Oni buasai y cynorthwywr L. Napoleon, buasai brenhin- iaeth dymhorol y cynorthwyedig, Pio Nono wedi ei rhifo yn mysg y pethau a fu ac nid ydynt, er's blynyddau cyn hyn. Ni welodd Napoleon er pan esgynodd i'w orsedd y fath amser tywyll, du, a bygythiol ar ei awdurdod ac ydyw yr amser presenol. Y mae yr ym- erodraeth yn crynu o'i choryn hyd ei gwadnau ac yntau yn cloffi, ac yn petruso rhwng gwahanol gynlluniau a mesurau, heb wybod beth i'w wneud. Bydd plaid gryfach yn er- byneilywodraethynygynghorfa wladol bresen- olnac a fu erioed o'r blaen, ac y mae arno yntau ofn yn ei galon ei gweled yn agor ac yn dech- reu ar ei gweithrediadau. Oedodd ddydd ei hymgynnulliad o dro i dro, oddiar ryw esgus- odion hyd oedd yn bosibl. Methai yn deg er hir fyfyrio a'c ymgynghori gyda doethion ei lys, a phenderfynu pa beth i'w ddyweyd yn yr araeth ymerodrol ar agoriad y Ty. Y mae ei wrthwynebwyr fodd bynag, wedi penderfynu beth a ddywedant hwy mor gynted ac y caff- ont y cyfleusdra i lefaru. Er pan y cyhoedd- wyd gradd o ryddid i'r wasg yn Ffrainc, rhuthrodd lluaws mawr o'r newyddiaduron, gydag angerdd cynddaredd mawr ar yr Ymer- awdwr a'i ymerodraeth. Olrheiniasant ei holl hanes yn fanwl o'r dechreuad chwiliasant allan ei hanwireddau a gweinyddent arni y triniaethau llymaf a allasai iaith a geiriau eu hyfforddio. Barn y dynion mwyaf gwybodus, goleuedig a chyfarwydd yn Ffrainc ydyw, bod dyddiau yr ymerodraeth ar ben, oni ddygwydd- a rhywbeth, nad oes argoel o hono i'w ganfod yn awr er ei gwaredu; ac y mae y gred hon yn ymledaenu fwy fwy yn mysg y werin bob dydd, ac fe ddywedir yn mysg y fyddin hefyd, fel nad yw hono, prif atteg yr ymerodraeth yn ddiogel i bwyso arni mwyach. Y mae y bobl arianog yn Paris meddir, yn codi eu harian o'r banciau yn brysur, ac fel yn parotoi eu paciau i redeg ymaith o'r wlad, rhag y dydd ystormus a'r dymestl yr ofnant ei fod gerllaw. Pe digwydd- ai i'r cynorthwr Napoleon syrthio, buan ond y syrthiai y cynnorthwyedig Pio Nono ar ei ol. Dichon mae un o'r pethau cyntaf a wnai llywodraeth werinol yn Paris, fyddai galw y milwyr Ffrengig adref o Rufain-a beth wedyn ? Ond y mae hi yn dywyll iawn ar Pio, gyda golwg ar ei gyngor cyfredinol, sydd bellach wrth y drws. Druan o hono y mae drygfyd yn ei dy—ei dy yn ymranu yn ei erbyn ei hun —llawer o'r offeriadaeth yn yr Amlaen a Ffrainc, a gwledydd eraill, yn edrych a, lly- gaid amheus ac eiddugus, ar yr hyn a fwriedir eu ddwyn yn mlaen, eu penderfynu a'u ca- darnhau yn y Cyngor, acyn murmur grwgnach- rwydd yn eu herbyn. Bwriada Pio a'i gynghorwyr y Jesuitiaid a'r Ultramountaniaid, i'r cyngor benderfynu yr hen gwestiwn oedd wedi cael ei adael yn gwestiwn agored hyd yma—cwestiwn yr anffaeledigaeth, sef pa un ai yn y Pab yn bersonol, ynte mewn cyngor cyffredinol, ynte yn y Pab a'r cyngor ynghyd —a'i ynte yn yr eglwys babaidd yn gyffredin- ol, yr hanfodai yr anffaeledigaeth ryfedd hono. Bwriada ef a'i ddoethion gynghorwyr, meidwn, gael gan y Cyngor dyfodol, benderfynu y cwestiwn hwnw am byth, sef mai yn mherson y Pab yr oedd yn llechu, ac y mae y cwestiwn hwn yn rhanu yr Eglwys Rufeinig yn ddwy. Dengys hyn nad ydyw meddwl, ymsyniaeth, a chydwybod wedi eu llwyr ddileu o fynwes yr offeiriadaeth babaidd oil—bod rhyw farwydos o honynt eto yn aros ynddi. Y mae y llywod. raethau gwladol gwledydd Pabaidd hefyd, yn codi eu clustiau ers meityn yn y ragolwg ar y cyngor a'i weithrediadau, gan fod awgrymiad- adau y cynlluniau a dynodd ei flaenoriaid allan i weithredu wrthynt y bydd iddo, (sef y cyng- or,) alw y mesurau o ddiwygiad a basiwyd gan amryw o honynt yn ddiweddar oflaen ei fainc, a chyhoeddi barn condemniol arnynt oddiar orsedd yr anffaeledigaeth y bwriedir sefydlu Pio Nono ynddi. Y mae holl ddar- ganfyddiadau diweddar gwyddoneg hefyd, fe ymddenys i gael eu taro a, melldith a mall- dod yr anffaeledigaeth hon, ac fel hyn coronir rhyfyg, a haerllugrwydd y babaeth. Ni feiddiodd erioed o'r blaen bryd yn nod yn nghanol tywell nos y canoloesau anturio mor bell a hyn ac y mae hyn yn dwyn i gof yr hen ymadrodcl-I I Y rhai y mae y dawiau wedi pen- derfynu eu dinystrio, y maent yn gyntaf, yn eu hynfydu."