Y Tyst Cymreig

DOLGELLAU. Gw ^AI)0LIG'—^ mae yr tichel wyl hon yn ymyl. vVTn?lr parotoadau gan ieuengctyd yr eglwys Anni- fort ri ac o'r gymydogaetla, gogyfer a'r cyfar- av ^uyudol a fwriedir ei gynal yn yr Hen Gapel Ath lwrno^ a nodwyd. Mae Mr Robert Thomas, o rofa y Bala, wedi ei sicrhau i fod yn arweinydd. Tu I'1 yn ^ra hyderus y ceir eyfarfod na raid i gellau gywilyddio ei arddel. v 5A?IiITIIIAU-—Traddodwyd y gyntaf nos Eawrth, p' &an y Parch. S. Roberts, yn yr Hen Gapel, Grpf yr <~)es'' mewn cysylltiad a Chymdeithas odd S -7 ^"wyr Ieuaingc. Hon ydoedd y dryd- TrnrU J a 8"afwyd yn ystod y tymor gauaf. aiHd yr ai* yn nghapol y Methodistiaid Calfin- T >. y nos Wener canlynol, gan y Parch. D. W. Liverpool, ar ei Daith i Wlad Canaan.' arfp • ddarluniad lledfanwl o'r wlad, yn nghydag iad n>,11 S^ahanol genhedloedd y daeth i gyiryrtld- cfre'tV,1^' a chyfeiriai yn awr ao eilwaith yn dra Vn I v at y Hanerchau cysegredig hyny a gofnodir Y], Yr Ysgrytliyrau Saiictaidd. Yr elw at yr Ysgol Sadwrn diweddaf, yinadaw- Le ^ynieuango o'r enw Thomas Evans, mab Mr ford^IanS' Joiner> dref ll0n> gan wynebu ar oedrT • A a Plieryglus i tyned dros y geirwon for- derf 1 Tua chwech wythnos yn ol, .pen- So^110^ llan?c ieuang° arall, o'r emv Edward Bvma y8oubor, i wynebu ar yr un siwrnai. TystUnem iddynfc bob llwyddiant ar eu taith.—

GWAELODION MALDWYN. ol ^r^ta^°dd yr Annibynwyr eu eyfarfod chwarter- hvn ^tlmos ^diweddaf yn Ngharno. Nis gwn ar jj- 0 bryd pa bethau y penderfynwyd arnynt yno. fel fpu &enyf y gwelir rhes hir o benderfyniadau yn ymgyfarfyddiad y gynhadledd. Byddaf faint y nyoai(i yn ag°red i edrych ac yspio pa te(|i 0 r gwahanol benderfyniadau a ddygir i weith- o.n .a • Fel y mae gwaethaf y modd, yr Avyf yn cyfaf llawer iawn o benderfyniadau ein ai v iydd ckwarterol yn syrthio i'r gwellt. Bydd- iitfhv-f ^enyf wolecl y cyfarfodydd hyn yn allu yn yn ndeb y sir. A chyda eu bod yn penderfynu barn .ad^eddau) eu tod hefyd yn dwyn allan eu ynvXrithrediad- mae rhes o benderfyniadau oiid n^0S yn bur.f&wreddog yn hanes y cwrdd; v f°<i dim gwir les yn dilyn, oddi eithr fod ai Vn CiJfyniadau yn ca°l gweithredu arnynt. Bydd- Y y da genyf weled mwy o waith yn cael ei wneud. we(jj ? ^nym ddigon o siarad ac o benderfyniadau gwaiti 1 ?r.eu Pob Peth o newydd, ond y mae y cVmBI.' ?n eisieu- Gobeithiaf y gwelir yr eglwysi yn ac V b 1 imwy 0 ddyddordclj yn y cyfarfodydd hyn, teiiWriy y ffrwyth i'w weled mewn gweithrediad go safle a phwysigrwydd yr enwad yn y sir. y pj ^HENYBONTrAWE, yr wythnos ddiweddaf, bu 1 Fari', O Groesoswallt, yn darlithio yn AwstrsV yr <inilibynwyr» ar Ddeng mlynedd yn g^vled(V a- Yr oedd y cyfeillion wedi bod yn cael Sabboth0i a bara britl; mewrL cysylltiad a'r Ysgol °odd yn-y Prydnawu 5 ac erbyn yr hwyr, yr y da>-lu?n^\lei<ifa luos°g wedi ymgynull i wrando aeth a c^af°dd pawb foddhad ac adeilad- yn^T^1ANFYI,LIN' cynhaliwyd eyfarfod cyhoeddus ystvrip iWn ° dan lywyddiaeth y Bailiffs, er y dref 'y 0 gael Cemetery at wasanaeth ixioj. ii a r ^lad. Ymddeng-ys fod mynwent y plwyf Keb dorWn r*ad oes ynddi le i gladdu ond ychydig ynddi 1 ar frawB beddau y rhai a gladdesid eisoes rneir^ fe^y ddolurio teimladau perthynasau y i>r anwr, vei-°1dwyd Pwy^g'or i ymofyn yn mhellach a'r ?■|drwydd a'r priodoldeb o gael Cemetery, eto! ybiedig. Ceir gweled beth ddaw o hyn d^rlitV n fod y Pai'ch. J. W. Evans, Llanrhaiadr, i Barch. Tv, yma yr wy^1110-4 nesaf, ar y diweddar iad llu' las Aubrey. Gobeithiwn y ceir cynull- vn j?an y credwn yn ddilys y bydd y ddar- BydZ ^e,l,^wrando! golion mewn cysylltiad ac Undeb Ys- ^ynal vn r i yn (dosbai'th Llanfyllin) i gael ei keithir v !ansantffraid ddydd Mawrth nesaf. Go- cyffredirir?la yniad?r yilddi ryw gynlluniau i'r lies ^ysg. y sefydliad gwerthfawr hwn yn ein i ryw ysfa i roddi YfJgegiad i bwrpas yn ymddiff- n -y ^11 hunang-ar a Ghwyddedig sydd ion hWv °*°> na chaffai ffrwyth eu penglogau gweig- ataliaf v ar bo13 Petl1 yn y TYST, ond ym- arnynt.-—Xdwal ^lld deallant hwy fod llygaid

Cwedd ]a MERTHYE TYDFIL. ^yiiWyr pynhaliwyd. eyfarfod misol Anni- pd! yn Gr(/n;-I yr a r cylchoedd, dydd Llun, Rhagfyr Slaradwyd n-r vl r> ^3'feillaoh am 2 o'r gloch, pryd y y -EVysigrwydd fod crefyddwyr yn wrandawyr da.' Cymerwyd y gadair gan T. Wil- liams, Ysw., Goitre. Am 7 o'r gloch, dechreuwyd trwy ddarllen a gweddio gan y Parch. D. A. Jones, Cefn a phregethwyd gan y Parchn. D. Jones, Pen- heolgerig, a D. Jones, B.A., Merthyr. CYNGHBEDD MAWEBDDO&.—NOS Fawrth, Rhagfyr 7fed, cawsom Gyngherdd ardderchog yn y Neuadd Ddirwestol. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan String Band, Gyfarthfa; Cor Bethania, Dowlais; Mrs Edwards, Merthyr Mrs Hughes Aberhonddu; a Mr W. A. Davies, Merthyr. Mr A. Bowen, Dow- lais, yn Conductor; a'i fab, Mr D. Bowen, ynchwareui ar y Berdoneg. Yr oedd y canu yn wir dda, ac yn haeddu gwell cefnogaeth nag a gafodd, er fod cy- nulleidfa weddol wedi dod yn nghyd. Rhoddodd pawb eu gwasanaeth yn rhad, er mwyn cael ych- ydig o elw at yr Ysgolion Brytanaidd. YSBRYDIAETH. Testyn y dydd yn y parthau hyn y dyddiau presenol yw Ysbrydiaeth (Spiritualism). Dywedir fod yn Merthyr a Dowlais a'r cylchoedd tua .50 o gwmniau, yn eyfarfod a'u gilydd mown cynifer o wahanol leoedd, yn agos bob nos o'r wythnos. Gwnant i fyrddau crynion a phedair-onglog- byrddau tair-coes, pedair-coes, neu ami-goes, godi a neidio o gwmpas fel pe byddent yn fyw. Dy- wedir eu bod, drwy gyfrwng y byrddau yn y sef- yllfa hono, yn dal cyfrinach ag ysbrydion y meirw. Dywed yr ysbryd, ysbryd pwy ydyw, beth oedd ei enw, pa le yr oedd yn byw, pa bryd y bu farw, pa un ai dedwydd ai annedwydd ydyw, &c. Etyb yr ysbryd y gofyniadau roddir iddo drwy daro y bwrdd yn erbyn y llawr. Os bydd yr ateb yn nacaol, un ergyd; os cadarnhaol, tri. Gwna y geiriau i fyny drwy roddi un ergyd ar gyfer pob llythyron, a'r ergyd hwnw y diweddaf o res o er- gydion yn cyfateb i rif y llythyren yn yr egwyddor. Er engraifft,-Tybier fod yr ysbryd yn myned i roddi ei enw, ar gais y cyfrwng, mae y ford yn codi ei choes yn araf, yna yn disgyn, dyna 1, yn ateb i'r lythyren A. Yna rhydd ddau ergyd, dyna B. Yna (tybier) bump, dyna E. Ar ol hyny deu- ddeg orgyd yn cyfateb i rif L. yn yr egwyddor. Gosoder y cwbl at eu gilydd, dyna A, B, E, L, neu Abel. Er mwyn cael goleuni pellach ar yr athrawiaeth newydd hon, anfonwyd am Mr Burns, o Lundain, dyn deallus meddir yn y wybodaeth hon, i draddodi dwy Ddarlith. Nos Fercher a nos Iau diweddaf, gwnaeth y boneddwr ei ymddangosiad yn y Neu- add Ddirwestol. Cafodd gynulleidfa dda iawn y noson gyntaf dim cystal yr ail; oblegid yr oedd talu am fyned i mewn. Mynegodd bethau anhy- gool i'r gynulleidfa. Rhaid i mi addef i ni gael ein siomi yn ddirfawr ynddo. Yr oeddym yn dis- gwyl cael esboniad ar bethau tywyll, a rheswm dros bethau dyrys ganddo ef, ond yn lie hyny, ni chlywsom ddyn erioed yn gallu 'tywyllu cynghor a geiriau heb wybodaeth' mor eft'eithiol a» ef. Gan ei fod yn cymhell y gwyddfodolion i roddi unrhyw ofyniadau iddo, yr oeddym yn disgwyl y buasai, a dweyd y lleiaf, yn foneddigaidd wrth eu hateb. Yn lie hyny snubio y gofynydd, a dweyd pob peth ond ateb y gofyniad yn syml a goleu a wnai. Profiad y cyffredin oedd gan nad pa faint oeddynt yn ddeall ar Ysbrydiaeth o'r blaen eu bod yn deall llai yn awr, ar ol ymweliad Mr Burns. Y mddangosai i ni ei fod yn gosod cyf- rinach yr ysbrydion uwchlaw y Beibl, a dad- blygiad y meddwl yn lie argyhoeddiad. Dywedir rnai nid argyhoeddiad sydd ar ddynion eisieu yn gy- maint ag addysg. Y gallai dynion drwy gyfrinach 11 y yr ysbrydion gael gwybodaeth pur at first hand, ac nid ar ail law drwy gyfrwng dynion yn gwneud iddynt eu hunain fyd da, drwy broffesu dysgu cref- vdd 'i'r bobl. Moesoldeb yw cyfiawnder a daioni, a chariad at wirionedd yw cariad Duw.' Deallwn fod llawer o ddisgyblion y wybodaeth newydd yma (os gwybodaeth hefyd) yn ddynion cyf- rifol, moesol eu bucheddau, ac amryw o honynt yn aelodau crefyddol. Proffesant mai cu hunig amcan ydyw cael hyd i'r gwirionedd. Yn hyn, nis gallwn eu beio. Ond gallwn yn hyf roddi iddynt gynghor. Na ollyngwch eich gafael yn y Llyfr Sanctaidd. Pa beth bynag ddywed Ysbrydiaeth, neu ryw-aeth arall os yn groes i'r Hen Lyfr, nid gwirionedd mo hono. I Gair Duw a saif byth.' Wrth dreio cael cyfrinion gan ysbrydion y meirw, neu broffesu y cyfryw, go- chelwn rhag tristau Glan Ysbryd Duw.'

URDDIADAU YN AMERICA. Ar yr 20fed a'r 21ain o Dachwedd, cynnal- iwyd cyfarfodydd yn Beaver Meadow a Jeans- ville, Pa, i ordeinio i waith pwysig y weinidog- aeth efengylaidd y brawd ieuanc Mr W. G. Harrison, brodor o Aberdar, D. C., a diweddar fyfyriwr o Goleg y Bala. Dechreuwyd y gwas- anaeth nos Sadwrn, pryd y pregethwyd yn y Meadows gan y Parchn. Evans, Plymouth; ac Evans, Hyde Payk; ac yn Jeansville, gan T. G. Jones, (Tavalaw), Summil Hill; a J. B. Cook, Danville. Boreu Sabboth, yn y Meadows, Mr. Evans, Hyde Park; ac yn Jeansville, Evans, Plymouth; a Thavalaw, ar Natur Eglwys. Am ddau, yn y cyfarfod urddiad, a'r ddwy eglwys yn nghyd, dechreuwyd gan Mr. Evans, Ply- mouth; holwyd y gofyniadau, a gofynwyd yr arwyddion arferol gan Tavalaw; offrymwyd yr urddweddi gan Mr. Cook; pregethwyd Siars y gweinidog gan Mr. Cook; a Siars yr Eglwys gan Mr. Evans, Hyde Park. Am 6, pregethodd y ddau Evans, yn Jeansville, a Cook, a Thava- law, yn y Meadows. Y mae Mr. Harrison, yr hwn sydd wr ieuanc gobeithiol, yn meddu cymhwysderau neillduol at y cyflawniad o'r swydd i ba un y neillduwyd ef, yn dechreu ei lafur yn nghanol teimladau mwyaf mynwesol ei eglwysi a'r cynnulleidfa- oedd, prawf o'r hyn oedd yr aidd a ddangosid gan y Cymry yn gyffredinol yn yr ardal am sicrhau ei wasanaeth. Dymujiwn iddo nerth a nawdd Duw, a chydweitlirediad egniol yr eglwysi yn ei lafur, fel y byddo pobl ei ofal yn bobl ei gysur, a'i lwyddiant i ennill eneidiau i'r Gwaredwr yn goron ei orfoledd.-Goliebycl,(I. Cynnaliwyd cyfarfod i'r cyfryw ddybenion gan eglwys cynnulleidfaol Gymreig dinas New York, Tachwedd 21ain, 18G9. Am 10 o'r gloch, yn y boreu, dechreuwyd yr addoliad gan y Parch. S. Jones, Middle Ganville, yna pregeth- wyd gan y Parch. J. H. Griffiths, o Ffloyd, ar Natur Eglwys Crist; a'r Parch. R. Gwesyn Jones, o Utica, a ganlynodd, ar Darddiad, cynydd, a dylanwad eglwyd Dduw yn y byd; ac ar ol canu a gweddio drachefn ymadawyd mewn teimladau cysurus iawn. Cyfarfyddwyd drachefn am dri, yn y prydnawn, pan y dech- reuwyd y gwasanaeth yn gyffelyb gan Mr. J. H. Griffiths, yna holwyd y gofyniadau arferol i Mr Roberts, y gweinidog newydd, yr hwn sydd wedi ei ddwyn i fynu yn Ngholeg Caerfyrddin, Cymru, gan y Parch. J. Jonathan Jones, o ddinas New York, pa rai a atebwyd yn rymus a boddhaol neillduol, yna gofynodd yr holydd am arwydd gan yr eglwys a'r gynnulleidfa trwy ddyrchaliad deheulaw o'u cais gan Mr Roberts i ddyfod yn fugail iddynt, ac wedi iddynt ei roddi yn unfrydol, gofynwyd am gyffelyb arwydd o gydsyniad Mr Roberts, ac ar ol ei gael galwyd ar Mr Gwesyn Jones i ddyrchafu yr urddweddi, yr hyn a wnaeth yn effeithiol a chymwysiadol anarferol; yna pregethodd Mr S. Jones, Middle Grenville, yn gryf a manwl ar Ddyledswyddy gweinidog. Ail gyfarfyddwyd drachefn, am saith, yn yr hwyr, a dechreuwyd y moddion gan Mr. S. Jones, a phregethwyd ar Ddyled- swydd yr eglwys tuag at ei bugail gan y Parch. Gwesyn Jones, a dilynodd y Parch. Mr Foulkes, o dalaethWinsconsin, arDdyledswyddpechadur- iaid i garu Crist, a chrefyddwyr yn arbenig. Caed cyfarfod Iluosog, ac oedfaon rhagorol. Dinas New York. Y BRA. WD JONATHAN.

fODERN INVENTIONS.—That great invention the Chronograph," which times all the principal events of the day, and has revolutionized and superseded the clumsy old-fashioned Stop-watch," seems likely to be eclipsed in fame by that still greater and more use- ful invention the "Keyless Watch." The fact of no key being require renders these Watches indispensable to the traveller, the nervous, and invalids. The enor- mous number sent even by JJost to all parts of the world, is a convincing proof of their great utility. The prices at which they are sold range from 5 to 100 guineas. Thousands of them are manufactured by Mr. J. W. BENSON, of Old Bond Street, and the Steam Factory, Ludgate Hill, London, who sends post frae for 2d. a most interesting historical pamphlet upon watch- making. GWISLLIIAD RIIYFEDDOL ODDlwnTII BESWCII DRWY QYMEBYB POWELL'S BALSAM OF ANISEED.—" Netley Llestr ei M aw- hydi, Wick, Gogledd-ddwyreiniol Ysgotland, 7fed o Fedi, 18GS. Anwyl Syr-" Gan i mi gael fy mlinoyndost gan y Pesw eh, yr hyn a achosodd i mi golli llawer noson o ywsg a dyddiau blinedig, anogwyd fl gan ei Arglwyddiaeth Iarll Caithness, i gymerydeich BalEati-o Aniseed gwerthfawr chwi, a gallaf eich sicrhau fod y dogn cyntaf wedi rhoddi i mi es- inwythad yn ddioed, hyd yn nod heb fy ngorfodi i roddi fy ng-wahanol ddyledswyddau heibio; cefais wellhad trwyadl ar ol cymeryd cynwysiad y botel gyntaf, gan hyny y mae genyf yrhyder mwyaf i'w gymeradwyo i'r miloedd. Yr ciddoeh yn barchus, W. LINZELL, H.M.(i.B., I Ketley.' Mr Powell." Gellir cael Balsam o Aniseed Powell gan yr holl flferyllwyr. Mewn boteli, am Is ljc, a 2s 3c. Ystordy, 16, Blackfriara Road, London. Gofynwcli am Balsam o Aniseed POWOU. VERDICT, NOVEMBER 11TH.—"The_ inquest on the body of Albert Edward Johns, the child of R. Johns, tailor, of 7 Morley-street, Plymouth, who was burnt to death the previous day, was held yesterday at the Cambridge Inn, before J. Edmunds, Esq., coroner. It was shewn that the deceased, in the absence of its mother, must have lit some matches which were on the table, and thus set fire to the room. The jury, by their foreman, Mr. Rolestono, in returning a verdict of 'Accidental Death,' recommeiidedthe use of Bryant and May's Special Safety Matches, which light only by friction on the box in which they are contained. In this the coroner concurred."