Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
GWIRIONEDOAU PWYSIG Dannedd drwg sydd yn gyfrifol am y mwyafrif o glefydau y Cylla., Gwynt, Anadl annymunol, clwyf ar y Cylla, etc. Y mae dannedd drwg hefyd yn achosi caner ar y tafod. Os na allwch gnoi eich 'bwyd y canlyniad yw ditfyg traul, ac yr ySych yn naturiol yn newynu eich corph, gwanhau eich cyfansoddiad, ac yn gosod eich hunain yn agored i lu o glefydau. Yr wyf wedi cael profiad helaeth mewn daintyddiaeth, a rhoddaf fy ngair y gwnaf eich boddloni. DIM FIT. DIM TAL. Pwy arall rydd i chwi delerau fel hyn? Chwi wydd- och pie i'm cael os bydd angen adgyweirio. Nid yma heddyw,—Yfory draw. Un dant o 5 i fyny. SET UCHAF NEU ISAF 0 Y,2, Tynnir dannedd yn hollol ddiboen yn y ffordd ddiweddaxaf. J. R. JONES, M P S DENTAL SURGERY, NEWCASTLE-EMLYN. Ymwelir a'r lleoedd canlynol:- ISLWYN, RHYDLEWIS—laf a'r 3ydd MERCHER ymhob mis am 2 o'r gloch. BRYNHOFFNANT—laf a'r 3dd MERCHER ymhob m18 am 4 or glccn. GOGERDDAN—2il a'r 4ydd MERCHER ymhob mis am 1.30 o'r gloch. BRYNARFOR, ABERPORTH—2il a'r 4ydd MERCHER ymhob mis am 2 o'r gloch. CROSSLA,N-2il a'r 4ydd IAU ymhob mis am 2 o'r gloch. LLANDYSSTJL—Bob dydd MAWRTH o 11 hyd 3.30, yn nhy Mrs. Ball, Confectioner, Paris House. Ymwelir hefyd a phersonau yn eu cartrefi.
.Lljiili TWM BAULLb
Lljiili TWM BAULLb Wel, ni weles i yn i miw shwt Ie ag Abarteifi. am shindis. Mai e'n knocko Abaristwith aï Down Cownsil yn gockt hat. Gida. bod y LHstrik COWIIMI mas o un cawclel ma nhw miwn wluw ball yn y llall. Ichi shwr o ;od yn coho am y bisnes. citreitha fiodd os tippin nol rhmg y Cownsil a rhowin o Aoar- porth. Wei mi gostodd yn ddreed î r cownsil. O bisnes ddresd iw cifreitha, a'r plan gore iw .udw mas 0 hano sbo raid, ond ichi'n gweld, we mo'r jJistriK am goili I point. W ei, cweit reit, wy n ieiko pluc £ & mi neithe TWIll 'r un peth yn gwmws. iten so the last. Ie men diaieh ta r crees awetha yn cal mind. Dim gildo. Ond dina fe, ie gollodd y Cownsil do, a nid cwpwl bach o yello boys ath at y hsnes hehd. Ond na.wr, ma trwowl araii wedi dod ar geten y Cownsil. Ma Mistir Piw Jons yr Oditer yn ttwatl ar i cefen nhw, ag yn palli pasao'r oownts mglin a r bisnes. Mi iiodd rhai u fembers y Cownsil yn cwrdd .ø:r Oditer rwsnoth wethu. yn Abarteifi, a mi ddoitft Capten Noiaddwen Abarportli a rntw toy arall no hefid. Dina seiet ficxid gida.'r lot o nliw. We .tmiiioxifair yn gweid fod en filch i fou e'u y ewrdd. Ie. WeJd e fel cownsiior yn crodi fod y cownsil. yn skwari arian heb ishe, a na ddilse r clerk ddim cinghori r Cownsil i find i gifreth pan 11a wedd pwer o chans i enill y ices. Ie, cifreittawr da iw lento. Trieni na fise fe'n fember prny advoit-o fchw n reit, wath ma shwt ddilanwad gidn lento or y Cown- eil. See the point. Wedd Devi# y clerk ddim cknint o bendicken a cinghori 'r Cownsil i find i gifreth os na wedd e'n gweld chans galle fe emlL Wedd Iento'n credi wedin fod y clerk wedi charjo gomi;od am i gostc'i hinan. Lied dda wir w. Ichi 11 gweld we Devis wrth gwrs yn diskwl cal cippin bach yn rhagor na ma'r Cownsil yn dali i gweithwire yr hewl, a i'r serveier. Ond nawr dima'r point sy gida Twm. We Capten Noiaddweu yn clochdan yn ichel oboti'r bisnes ma. Dewch i ni gal gweld os 'dyw'r Capten yn gi»on ag e'i hinan. Ü8 tippin nol we mwstwr ofnadw jjida'r CApteo oboti gal iskol newi i Abarporth pan ma iskol no yn barcvu. Wedd e'n credi ma gwastraff ar cklite y retpeiers wedd cifreitha oboti'r bisnes ma. achos na wed ddim i8he mind i gifreth gwlei. Olreit te, beth am Abarporth. Gwastraff ar ddi-bs y retpeiers 8Qw,Dd iw codi iskol yn pentre bach Abarporth pan ma iskol no yn barod. ochodin smo ti' ngweld y ddoi beth yn go debig i gili Capten. Nawr ma gen i gwestiwn bach i lento to. W edd •e'n gweid o flan yr Oditer clo nag wedd e dim ar y Cownsil amser doith y bisnea mlan ginta, a nawr rhiw lewkan am glirio i ben o'r bisnes wedd e. Wel cweit reit. Wedd dim bai arno am riddhai i hinan. ond peth arall sy gen i. Oø wedd e yn c-redi m. gwastraffi arian wedd y Cownsil felna, ffor githrel wedd e'n dabbo i enw ar y check am £38 5e. 2d. Part o'r coste cifreth wedd rheina clo, a not fel wy'n cal ar ddiall enwe Gwendraefa, Ivan W iliams, a .S. Jones wedd ar y check. Now then Ivan, wut yiw sei now. Fel ma rhan fwya o chin gwbod, ma Koperetiv Soseieti yn Castellnowi. Mai a gweitho n dda ofn- adw clo. Roring tred. Mai wedi bal ''r ffordd yn neilldiol o dda i'r ffarmers clo. Reit yiw ar. Dewch gal g-welci te ehwt ma nhw'n cario pethe nilan na. Ma -bransh o'r Soseieti yn Heollan wedin, ELg wth- gwrs ma pwer mwy o waith wrth ddwv ahop nag wrth un. Wel, mi ges i bip ar balans sheet y soseieti a we hono yn dangoo fod gwerth droe un fit a whech cant a haner o binne ( £ 11.684) o gwds weili cael i gwerthi lline. Dina gwd wed ontefe. Nawr nid amkan agor y Koperetiv soseietis ma wedd gneid profits mowr, ond er mwyn beniffit y ffnrmei-s a r cwstwmers erill. Veri gwd te. Shwt ma nhw'n delo at i gweithwirs. Faint o gifloge ma nhw'n dali. Ie dina'r point. Se chi'n y man na. dim ond E185 ma nhw'n dali. Dina 'i gid iw cifloge y ddwy shop. Dina beth iw wan-soided Koperetiv bisnes. Rhiw fisnes law-wheeth. Nawr pwy sens sy miwn peth felna. Jawk ariod fhc'r joli lot ,iii gomrod i'r manijer am i waith, achos gwedweh chi finoch chi, ond nid wharre plant iw cadw bisnes felna i ganui. Nawr te. wan wurd. yiw stinji jenta ov the wurking jiomiti. Ma rhaid i chi roi gwell dibs i'ch gweith- wirs. Wy'n sinni men cawr i na fisPt" boys yn kieko reiets, onct dina fe, hen lebanod iw nhw bownd o fod, ne fis., nhw ddim yn gadel i Twm i whilo pethe fel hin mas. Ma lot o gesis fel hin ar y lejer. ond ma rhaid gweitho'n raddol. Lwk sharp nawr te boys, wath ma ishe arna i find mlan at gesis erill, a sna i am weid dim yn gas wrthoch chi. abo raid. Tek the hint in a ffrendly wei. If yiw wont. we!, we shal see. o ie. prid ma. Cownti Council shit (Jafrurddin yn mind i fistin tippin o bont Henllan. Widdoch chi stim lie na nawr ] fotor-kar basso art In. Pwv ddwarnod we motor yn dwad, a. pan ddoith e at y bon't dirui lie we cart, donki yn peg-iro mlan gam bwyll. Mi dreiodd Bendrin gal y mok i bekko nol, ond no, we maknabs ddim yn mind i gilo pwt o ffor neb, a mlan ag e linz Ion, heb whissi dim. 0 mi leikswn i weld members y Cownti Cownsil i gid ar ben y bont. Dango mi ifeisen dip am bo nhw mor ddi-fattar. Wek up mi sleepin biwtis. Stoppwch chi nawr. pwy gas y job o. grinhoi'r dreth yn Llandissil. Jcb fach new fise hona )iw bwr dab a lot o blant nawr. Rhwbeth tral helni llanw'r cwppwrt. Gobeitho ma rhiw weithwr tlawd ga-i y jobin no. Ma rhaid edrich mas. Beth nm y bachan sy wedi- rhoi finni. Hen fay piwr wefld e. Nawr to, lwk heer boys. Smo 22 yeers servis yn gweid rhw.beth. We p-ohin yn ffrind i Dr-vi. Ta go wedi bod yn brigethwr yn derbin Jib., go lew. mi ^eise deisteb grand. Wes ditn chans i bentre Lan- dissil i ddangos tippin o adinolieth fan hin. Sna i'n leikoT hen sistem ma o roi erigin o dcistc b i fn. i-y wedi cal cifloge da a bowid da. Sna i'n gweid eofiwch chi fod pob prigethwr yn cal eesi leiff. No flier. I now better mci lads. Ond nid y preechers ey'n gweitho'n galed sy'n cal y teistebe. Rhen ddodjcrs ma sy'n seboni boys y di-os sy'n cal y cwrdtle sebon a gold watchis. Ond dina fe. mi fidd yen i ragor to i weid oboti bisnes crinhoi'r dreth jn Landissil, ochodin mi gadwn hi fan hi tro hin. Lwk owt agc-.t then. Pwy wedd y prigethwr ny we'n sharad oboti'r Datgissilltiad sha Langeler rwle. ag yn gweid ma sticko finni dros i "digniti" we'r fFeiradon wrth wmla yn erbin Datgissilltiad. Ie, gair pert iw digniti. Wedd e shwr o fod yn swno yn bert o'r piipit. nenwedig os wedd y pitch yn iawn. Ond dina fe. widdoch chi beth wy'n alw yn digniti. Prigethwr yn prigethi efen»'il bur a nid rhiw I)oll- -i tix felna. Prigethwr run peth a olwes i am un. yn gweid wrth i ginlleidfa am neid fel minno nhw i seino'r petishwn re-zlws ne beido. Am iddi nhw i neid fel wedd i cidwibod yn gweid. Cweit reit ol boy. Yiw ar a troo Libral. Ond mi glwes i hint fach fod rhai wedi hwthi'n ofnadw achos iddo fe weid na, a bod nhw'n dachre gweitho bwrlwx amo. Paid hidio grot machan i. Ma Twm yn nabod v jokers yn reit dda. ag os hwtha nhw ar un gwalltin o dy ben di, mi fidd cot Twm 'Barels ar lawr bang. a'r sleevs finni, ochodin wan jiffi a mi fidd miwsik, a'r top nots. 0, Twm wil ffeit ffor a, breecher wpn he is on the reit. but wen a breecher is rong. go hang it ol, Twm wil hav a smack at him if he wil hav to ffolo him akros the bridj to hel. That is plein tok ffor yiw. Thats Twm mei boys. Sei wat yiw meon an never meind wat enibodi ses. ABARGWILI. Nawr te, gaer ne ddoi am y lie bach ma. Ma eskob yn biw ffor na rwle, ond we mo Twin yn mofin gweld hwnw. Smo fe a finne 'r un lein ichi'n gweld. Ond nid cidmari's eskob a fi wy'n neid nawr ond peth arall. Ond mi weda i gimint a hin cin mind imhellach. Ma eskob Tiddewi yn batrwn mowr i'r ffeiradon. Mal e'n gweitho fel nigger gal treial eadw'r teils wrth ben y ffeiradon. Ffeiter da a'r felldith iw e. Wy'n tinni nghap iddo am him -no. Ond ma gen i sawl askwrn i bilo a boys Abargwili. Un peth iw, pam na fise rhowin yn idrich miwn i'r pownd na sy'n rhedeg o'r Tanerdi mas am Bronwidd Arms. Ech y fi. Pob math o hen ddwrach yn rbedeg miwn iddo, a ma nhw'n gweid wrthw i fod gwartheg yn hifed y dwr 'na wedin. Nawr te, Doktor Hiws, le wyt ti nawr. Rho bip rownd ffor 'na. Ma shwr o fod mwy o dy ishe di ffor na nag yn Alltwalis. Twm wil keep his eis opn to see if the doktor teks a trip rownd. Peth arall, ma rhai o big guns Abargwili yn canni ishe cal lektrik leit i'r He. Hm. Boys bach, gomrod lawer o ole sy na nawr. Ishe pethe erill sy na ginta. Odich chi wedi clirio cost y watter sipplei 'to. Os naddo fe, gnewch hini ginta. Os dych chi wedi glirio fe. shwt, ma ¡. dreth vn pari "r un faint. Dyw pethe ddim yn edrich yn iachis iawn ar ochor yr hewl sha'r pentre hefid. Ma ishe lot o ska-vinjers na i glirio off y tomeni pwdel o'r cwtteri brwnt. Peth arall wedin, shwt ma'r sani- teshon 'na. Stim sens fod dinion yn gorffod watcho cifle fel lladron i rcdeg. a'r bwckedi off. Ichi'n gwbod yn brion beth wy'n feddwl. Lektrik leit wir. Ishe llai o ole sy, a widdoch chi, ma rhai o r boys mi ddiffodden y Iloiad ta nhw'n gallcr gal rhedeg a'r bwckedi heb fod neb yn gweld nhw. Lektrik leit wir. Minwch ich tre yn lelw ginta. Wyn cofio clwed am un hen ferch yn canni ishe cal skurt shidan wen. Dina wedd i chan i o hid. Ond men tippin dima hi'n cal kleren o-ida hen wharro arall go streit i thafod. Idrich "ma Jen. midde hi, paid clochdan oboti skurt shidan wen, cer i olchi dv- es a cwyro dy fakse srinta. Bovs Abargwili, see the point. Ma lot wedin vn Abar- gwili. O dina watcho ma nhw os bidd rhowin v;i nund miwn gal dropin o throt oil. We'n i'n gweld nhw n brion, ond mi allsen staro a brawlan hid tore r farn o ran hinni we'n i'n hidio. Fa lie bod lliged rhai ddim digon barkitanedd i weld pwv sy_n mind miwn i'r bildins a sein wedi idai dow- jtnk leit wir. Cofiweh stori Jen a'r skurt ,j da mhlant i, no fe weda i ragor to. Mi da i heibo heb fod yn hir to. Lwk owt.
. nodioh o abergwili
nodioh o abergwili Y NODACHFA. vnBv^r°!rChed AJr'^wiU a'r cJ'lch yn ddyfal lafurio yn ystod oriau hirnos y gauaf a'r gwanwyn aeth hei^'°, gyda &waith edau a nodwydd, dan ..yfar- df rlUWCini4d MrS" V"llia^ Hosen- darparu ar gyfer yr uchod, pa un a gymer- odd le dan hm ffafnol yn yr Ysgol Genedlaethol, yr non a gamatwyd lddynt gan y Parch T STS'i fmufiCer d°eth a thanSne^ddus. Pe'caw- sem holl fech«yn a merched Cymru i ddilyn esiampl y rha, yma mewn diwydrwydd, daioni ac egn, uchel- geisiol,fe droia. ein hanialwch yn dir ffrwvthlawn a r tir craa yn ffynnonau dyfroedd; buont me-is VA hau meusydd a phlanu gwinllanoedd lawer a da rs,otu nB"Y'u p* 4A* swaith rt'n J k rtai. ° r Cape yn U1U= fu y ddvf u" °r E^lwy9 Jn flaenllaw. yn ddyfal ao yn hael o r dechreu i'r diwedd. Y mae v bechgyn yn teilyngu canmoliaeth uchel am eu was b" sr. „r,K- MRS. LLOYD, ^yM^f^lhP'OVpCia11 TBank' Castellnewvdd- HPIM 1 r Parch" Josuah Jones, Machvn- 7 rhi* cSl' Cafodd dderbyniad brwd ac anrhvd h eifheTymad *'r llwyfan, ac vn gvf" i am hyn cafwyd ganddi anerchiad cymhwr 0 u mewn Cymraeg mor loyw a'r fri al RU uchel i yUech y rhrw h™ 31 *■ CTWriodd at f j yn yr ^Iwys foreuol, a'r colled o'n Uif udiaeth i raddau helaeth mewn oesoedd diweddarach yr vnT! yr fucTdiJ a ne^r. rh<K)<1"<ld adeiladaeth hirrv, a newy^d-deb ir ymweJwyr; fellv bu ei hymwehad yn fend.thiol i fud.ad y merched r plddlais° oCddf? ade),^du Jbenezer. Rhoddwyd Ro^ndale ^loI^ar,w* iddi gan Mrs. Wdliams, vX ™ ,«e iWyd gan Miss Matthews, Dare s A.' H°w<SaXVHbl<Kl,1"8vm idd' Mi" o'r ^o1WYr Sd a fa7yd yma ac hen ffrvndiau yn hael'; £ &^ rh0<,t,, hyn o beth. Credwn mai doTthineb fvid^ ^T" vvvf1}ineb' 1 ni yn anfwriadol adael rhai^ilan° ?tan ^rme,ra" yr y rhai ca nl viiolSo win btall, Mrs. E. Davies, Parkside- Mi« v o- Glangwili; Miss E. Evans, Bodarddu; Mr^W Erans, Miss Esther Evans, a Miss E. Evans o r Gifre Gardens. Fancy Stall: Mi- B. a H Evans Gifre Gardens. Pancy Stall: MI B. a H. Evans, Brynorwsr: Mw K. Lewis. Q„arrv T od-e \f i T Pantydda"ddwr; Miss M. Davies, Ardwvn • E^ans- Hou»«. a Miss M. DaTs' Llwvnteg House. Farmers' Stall: Mrs. Lloyd, dan ei gofal. Refreshments Stall: Cafodd hon ei gosod fyny yn hollol ar draul Misses M a T Z MT'tSoT- C»"'5Tddr;"v™ WO'*™ xr Thomas a Mrs. Davies. Bronllwvn Mrs. Thomas, Troedyrhnv; Mrs. Price. Clvdach VaJ^, a Mrs. Henton, Rose Villa. Trav Carriers- Mws Gwyneth Williams a Misses Elsie" a Violet ?y Pfnybenk. Gyda'r chwareuon vr oerfd v MvJ A. I^w>s. Tcsrfryn: Johnnie Hams; High-treef' Ivor Davies Myrddin Villa; J. F. Evans, Bwlch- int \TS' ,alTnckv' E- Edwards, Mount Plea- iwi, Pani ■VmaUta- Clixfon--nIlc": Miss Lizzie VJlIa fck?fVa ^'SS Lizzi° IT^ton- Roso Howell* Gynndo yn ngofal Miss S. A. p i Houso> Miss Stephens, athrawes vn Pencader, a Mi» R. A. Evans, Gifro Gardens Yn P H L"1" MlSS Matt"he\vs; Miss G. Evans Bodardda, a Mr. Eddie Jones, Llundain; a ehafwyd
Advertising
1 I "EXCELSIOR." t EXTRA SPECIAL SCOTCH. I I BEST VALUE IN THE MARKET. I t MARGKAVE BROS., LLANELLY. I
—...-GOHEBIAETHAU y
— GOHEBIAETHAU y HEN EGLWYS Y CYMRY. JACKYDDIAETH MEWN HIGH JINKS," AC UNIGOLlON SECTOL MEWN "LOW JINKS." At y Golygydd. Snt,-Boreu Mawrth diweddaf, pan yn myned I at fy ngalwedigaeth (yng nghwmni Ficer plwyf Dewi Sant, Caerfyrddin, y Parch. Griffith Thomas, yr hwn oedd yn myned i garchar Caerfyrddin i draddodi yr "hen, hen hones" i'r carcharorion), gwelais rhai o'r sectwyr mor llawen ag luddew ar ei foes; yr oeddynt yn llawn gwen. Bum am beth amser yn methu deall yr achos o'r "gwen serchog" oedd ar eu gwynebau; ond ar 01 gweled a darllen newyddiaduron dyddiol Caerdydd. gwel- ais ar unwaith beth achosodd y "beautiful smile" oedd ar eu gwynebau. Yr o«dd y Mesur Ysbeilgar o Eiddo Cyfreithlawn Hen Eglwys y Cymry wedi pasio yn Nhy y Cyffredin am y drydedd waith gyda mwyafrif o 94. Well done, y Gwyddelod. Dyma beth hyfryd i osod gwen ar eu gwynebau —ysbeilio meddiannau cyfreithlawn Hen Eglwys y Cymry J Shame shame Wrth myned i giniaw yr un diwrnod, gwelais haid arall o'r Sectwyr mor bruddaidd a phe bvddai Lloyd George w edi rriarw! Dyma fi eto mewn dyryswch, ac yn rnelhu dyfalu beth oedd y rheswm o'r "gwynebau hirion." fel pe bvddent yn haid o Shon Gorff. Wedi t-clrvch yii iwy manwl ar v i) (! v; 'vd,,] acl'tir,-)n dan sylw, :a welais fod Mr. McKenna, yr Ysgrifenydd Cartrefol, yr hwn sydd mown gofal o'r Mesur Ysbeilgar. wedi penodi y Gwir Anrhydeddus Syr Henry Primrose, K.C.B!. I.S.O. Syr William Plender, a Syr J. Herbert 'Roberts, Barwnig. A.S.. fel Commissioners (dau Eglwyswyr ac un Yinneillduwr) ar eiddo cyfreith- lawn Hen EgJwys y Cymry. Siomtdigaeth ddir- fawr I "rai" yw'r appwyntilld yma o eiddo Mr. im McKenna. Teimlaf, mewn un vstvr. wrth fv modd am fod y "gethern sectol." ar"orilafur caled, a'u hvsgrifeniadau bvth a hefyd i'r Wasg, wedi cael "kick otit" o fod ar v Commission. Ilaleliwin hendi!edl,Yr ciddoefi, t, MYBDDINFAB.
HEN EGLWY& Y CYMftr AR El…
HEN EGLWY& Y CYMftr AR El PHRAWF Y LLES A DDEILLIAW AR OL DADGYSSYLLT- IAD A DADWADDOLIAD.—Y MEUR YSBEILGAR. Cynnnerwn yn ganiataol fod y Mesur Ysbeilgar o gymnieryd Gwaddohadau Cyfreithlawn o eiddo Hen Eglwys y Cymry wedi dyfod yn ddeddf, ac yn dyfod y mae, ysywaeth, tra, fod y RadicaKaid sectol a snerllyd a'r Pabyddiou "yn un a chytun, heb fod neb o honynt yn tynu'n groes." Halehwia! Bendig- edig Y Milflwyddiant ar wavvrio Ychydig amser yn ol, gelynion penaf y Pabyddion oedd y Sectau politicaidd sydd yn Ngh.ymru. Yr oedd addurno yr Eglwysi yn amser y Cynhauaf yn Babyddiaeth; yr oedd Organ yn hy Dduw yn "Babyddiaeth; yr oedd canu Anthemau yn Babyddiaetn; yr oedd gwn i gwvn yr offeiriad yn Babyddiaeth. Nid oedd taw gan Yinneillduwyr Cymru yn erbyn y pethau uchod; ond yn awr y maent mor "fud a'r bedcT'; yr y'm yn 1 awr yn "frodyr"-y Gwyddelod a'r Cymry-sectol a j snernyd. Dywedir yn fynych mai dau beth sy'n an- I hawdd deall yn yr hen fyd yma-"dyn" a "derwen" -y dyn yn ddauwynebog, a'r dderwen. yn bwdr. Ni chlywir o bulpudau y Sectwyr politicaidd yr un gair y dyddiau rhain am y Phoenix Park murder ers a. fu yn Dublin yn y flwvddyn 1881. Not for Joe; we are brothers now; a bargain is a bargain, You, the Sects of Wales, to assist us, the National- ists of Ireland to have Home Rule for Ireland; and we, the Nationalists, will assist you, the Sectau of Wales, to have Disestablishment and the Disendow, ment of the Church in Wales. We shall cling to our bargain. Hyfrycf, onide? Pabyddion yr Iwerddon a Sectau Cymru ym un! Ie, Pabyddion yr Iwcrddon sydd ar fin pasio y Mesur Ysbeilgar yma yn ddeddf, a neb arall. Oni bai y bargain sydd rhwng y Cenedlaethwyr yr Iwerddon a'r Radiealiaid yn Nhy- Cyffredin, byddai y Llywodraeth ddamniol sydd genym heddyw wedi myned yn llongddrylliad er Y8 blynyddau. Aroswn ennyd, a gwelwn gyfnowidiadau mawrion. Yn awr. beth a (Iderbynia. y Sectau politicaidd o W addoliadau Cyfreithlawn Hen Eglwys y Cymry?' DIM CEINIOG. Gofynir yn awr, gyda phob rheswm hefyd, pa beth ynte sydd wedi eu cynhyrfu o bliicl y lladrad yma? Eiddigedd, inalnis, a bwriad drwg. Macnt yn g^veled eu hunain yn COLLI TIR, a'r Hen Fam yn ENNILL TIR blwyddyn ar oi' blwyddyn. "0," meddai. yr hogyn difarf a eilw ei hun yn 'Ymneillduwr Egwyddorol.' nid ydym ni y Sectau' vn ceisio am ddimai. SIP. ni 7 chymmprwn yr un ddimnai, pe y cynnygid i ni. Beth? Ni chymmcrai v Sectau geiniog oddiwrth y Wladwriaeth i gyrmal eu crefydd! Wait, my Ixiy. and see. Beth am "The Regium Donum to the English Nonconformists," beth amser yn ol o £ 216,660? Beth am y £ 2,572,783 i'r corff Pre*by- teraidd yn yr Iwerddon beth amser yn ol? Nid "lol botes" mo nvn; Gwir i'r Senedd roddi i'r F.g'wvs—I'r Queen Anne's Bounty yn 1809-1820, £ 1.100".000; tuag at adeiladn Eglwysi yn 1818-1824, £ 1,500.000; cyfanswn. £ 2.600.000-: cyfanswn i'r Sectau. £ 2 889.443. Chwi. y* r e.gvvvddorol, both am y symiau uchod? Pe byddai y Sectwyr yn cael y siawns. cvmmorent bob ceiniog o Waddoliadau Cyfreithlawn Hen Et. lwys y Cymry. a'r Mynwentvdd hefyd. pa rai sydd wedi costi miloedd ar filoedd o bunnau i Eglwyswyr Cymru i'w cadw yn lan a destlus, oddigertli rhyw ddau non dri yng Nghymru. Drwg genym i ddweyd y frawddeg olaf, a dylai yr offeiriaid sydd afr hawl o'r mynwentydd dan sylw cael eu hall- tudio i Siberia. Dyma yr offeiriaid sydd yn rhoddi cyfle i'r Sectau polit-'caidd i fychanu Hen Eglwys y Cymry, a gresyn, dywedaf, na fyddai llais gan Eglwyswyr y plwyfi lie y mae defaid yn pori yn y fvnwent gyssegrodig. Yr wyf wedi gweled defaid yn pori mewn mynwent cvn hyn. Gofynaf eto, pa lies a ddeillia i'r Sectau politic- aidd ar ol i'r Mesur Ysbeilgar dd'od vn ddeddf? DIM; dywedaf. Mae v Sectau o ddydd ddydd yn colli cu "defaid," arr Hen Fam yn derbyn can- noedd ar gannoedd o gorlanau y Sectau i'w myn- wes. Gwelwyd hyn yn hanes Conffirmasiwn 1914. Pa les a wna i grefydd yn Nghymru ar ol y Mesur Ysbeilgar yma dd'od yn ddeddf? DIM, dy- wdaf. Bum yn siarad a pherson parchus pa ddydd. Dywpdodd mai "dyn o'r- byd" fod yn cyfrif ei hunan yn well dyn na miloedd sydd vn arddel crefydd y dyddiau rhain. Maent fel ewn a ohathau tuag at eu gjlydd. Gwir d' Byddl mwy o baganiaid yn y nefoedd na phroffes- wyr politicaidd Cymru. Byddai yn well genyf fod yn bagan, yr hwn nad ydyw wedi cael y fiaint o glywed yr "hen, hen hanea am y Ctoeshoeliedig," na r hwn sydd wedi cael y fraint o ddydd i ddydd, ac yn bared i dr.vwnmi ei l'rawd chyllell tu cefn iddo. If. v <r<'iliern yma, y Sectau politicaidd. eiddigeddus, a snerllyd sydd yn gym. if. yn Iladd Cristionogaeth o'n gwiad. Cofia y geilw Duw cli i'r farn am hvn oil. Pa leg a ddeillia i r Sectau politicaidd ar 01 i'r Mesur Ysbeilgar yma dd'od yn ddeddf? O'r 200,000 (dau can mil) o'r Ymneillduwyr "efetigylaicld," nid Ymneillduwyr politicaidd, a wrthdyiftiodd yn erbyn y M«ur YslK'ilgaj- 0 eiddo Cyfreithlawn Hen Eglwys y Cymry. bvdrf miloedd ar Sloedd o honynt yn cefriu ar Ynmeillduaeth ac yn d'od i gor- lawn yr Hen Fam. Fel y dywcdaie yn fy Uithiait blaenoi-ol. foci yr Yinni'iMduwvr "efengvlnidd" wedi g,wney(i gwaith da i efengyleiddo Cymru. ond fod y gethern politicaidd presennol yn Iladd cref- ydd wrth v fodfedd. Gresyn genym i ddweyd hyn; ond ffaith nmvadadwy yvv. Pe lies a ddeilliaw o'r Mesur Ysbeihnr' SIOMEDIGAETH DDIRFAWR i ddau berson'ag oeodwn wedi "prophwvrlo" byddai ar v Commiiwn -un yn derbyn pymtheg cant o bunnau, a'r lIalt Vtl derbyn mil o bunnau Vtl flvnvddol o waddoliadau E:wy« y Cymry. Mae "Myrddinfah" mewn J5 jinks" o harth hyn; ac v mae amryw ereill sydd wedi ysgrifenu cyramaint i'r Wasg wedi cael cernod ofnadwy. Haleliwia I bendigedig. Bydd i'r "yssfrifenvddion mawrion" o hyn allan iijoi. dilis- taw a'r bedd ar v pwnc o ysbedio meddiannau Ifen Eglwys y Cymry. Pa les a ddeilliaw ytite, Cawn, medd y Sectwyr politicaidd. picture galleries, cinematographs, ote er gweled darluniau .John Pen. v; Henry R.'ehard! Merthyr; Jones, Felinfoel; Sylvester Home. a mawrion ereill sydd wedi ymladtl mor ddewr o blaid "Rhyddhad Crefvdd." Lol botes Pa Ir a ddeilliaw .vnte? Gweled ugeiniau o blwyfi bychain yn Nghymru heb yr un offeiriad i wemyddu iddynt. am fod y gwaddoliadan a rodd- wyri i r plwyfi dan sylw i eael eu hvsbeilio g»„ T gethern uffernol-Pabyddion yr Iwerddon ac aelod- au y blaid Radicalaidd a Jackvddiaeth Cymru la lies a ddeilliaw o'r Mesur Ysbeilcrnr' Gweled V sbyftai cm gwlad yn dioddef oherwydd v lladr.d yma o eiddo Cvfreithlawn Hen Eglwvs v Cvmrr fod Eglwyswyr y Brif Vums yn cyfranu £ 100 it bob punt u rod ,ir gan yr Ymneillduwyr. n J1:,U
Advertising
-1 LOANS. j I £ to [oo ADVANCED promptly and rm. \1te on your written promise to pav Kepaynirms i eaf-v mftAlnients to suit your 'inconir. For agreed periods— £ 5 repay £ 6 £ 50 repay £ 55 Un HI £ 10° £ 20 „ £ 22 £ 200 „ £ 220 SPECIAL TERMS TO F/\RMEI{S & PROFESSIONAL MEN. No Charge unlessbusiness completed. Imme- piate attention given to inquiries by Post, 'Phone or personallv. andstrictest privacy assured. GEO. FRY & Co., 11, Dynewor Place, Swansea Prions 361, Docks. (Jqder New Management
— BLAENAU, CAERBRYN
— BLAENAU, CAERBRYN C'YF^AltPO'lJ IjLONaYFARC|HIADOL.Nosi Jau, EbrJ; SOain, cynhaliwyd cyfarfod yn Ysgoldy'r Cynghor, Blaenau, i gadeirio a llongyfarch y brawd J. Rees Morgans ("Blaenfab") ar ei waith fel adroddwr yn enill cadair Ammanford, Ebrill lleg. Mae ganddo erbyn hyn naw cadair a chwpan arian, yn nghyd ag amryw wobrtwyon ereill. Teimlem fel ardal y dylid ei gydnabod ar ei Iwyddiant, a chynhaliwyd "owrdd cadeirio." Cafwyd cynghcrdd amryw- iaothol i <ldechreu, a eliymerwyd y gadair gan Mr. G. Rees, M.E., Blaenau House. a rhoddodd araeth bwrpasol i gychwyn. Yna cymerwyd rhan gan y boncddigion a'r bOlwddigcsau canlynol:—Miss Mary Davies, Brynamman; Mr. D. J. Thomas, Saron; Miss Miriam Evans a Miss Annie Jamos, Cwmamman; Mr. P. Davies, Penybank; Mrs. Blodwen Jones Davies. Garnant; Mr. D. P. Thomas, Caerbryn. a Mr. Eddie Parrly-, Tycroes. Datganodd Mr. Tom Rees, Caerbryn, bennillion wedi eu eyfans.o<ldi gan Mr. H. Morgans, Peny- groes. YIla cafwyd areithiau gan y brodyr can- lynol :—Mr. Tom Harry (athraw Blaenfab); Mr. W. f Thoma. ysgolfeistr, Blaenau: Mr. J. O. Thomas, athraw oyntaf Blaenfab): Irlwyn. Bettws; (Vidrim Butts. Brynamman; Mr. S. G. Davies, a'r Parch. | Crwvs Evans, Llandebie. Canwyd gan Mr. Gomer ) Williams. Brynamman, bennillion gyfansoddwyd g-nn Butts. Y cyfeilwyr oeddynt Mri. Haydn Jones, Ponygroes, a W. S. Morris, L.T.S.C.. Peny- groes. Darllenodd y cadeirvdd lythyrau oddiwrth y Parch. L Berian James, Penygroes. a Mr. W. Williams, Y.H., ysgolfeistr, Penygroes. Yna awd at brif waith y cwrdd. Archdderwydd Mr. S. Gwyneufrvn Davies; ceidwad y cledd, Mr. Richard Morgans. Datseiniwyd y corn gwlad gan Mr. D. Morris, Penygroes, a gwelwyd ar y llwyfan lu o lenorion, adroddwyr, a beirdd. Darllenodd yr Archdderwydd y feirniadaeth, ag archold i Blaen- fab sefyll ar ei draed, a danfonodd ddau o feirdd y sylch, sef Mri. Tom Harry a J. O. Thomas, i'w arwain i'r Uwyfan, a phan ar ei ffordd chwareu- wyd "See the conquering- hero comes" gan Mr. W. S. Morris. Arwisgwyd ef gan Mrs. Thomas. vsgolfeistres. Yna gofynodd yr Archdderwydd am "lIeddwch" dair gwaith. Dadwaenwyd y cledd pan oedd y dyrfa yn un bonllef yn gwaeddu hedd- wch. Cafwyd gair yn fyr gan Blaenfab. Dadgan- odd Mr. D. J. Davies yr alaw gadeirio. Terfyn- wyd y eyfarfod gvda Mrs. Blodwen Davies yn arwain "Hon Wlad fy Nhadau.'—R.T.R. Blaenfab v'n angel blinfyd,—i arwyr Cadeiriau'r "adroddfvd"; 0 Inw fedd dy gelfvddyd. Y "nawfed' fo nef dy fyd. Cross Hands. Parch. I..1. Davies.
..---BRECHFA
BRECHFA MAHWOLABTH.—Ar ol dau lis o gystudd caled bu farw y cyfaill cywir a'r brawd hoff Mr. Simon Jones, Ty'rmawr, Brechfa, prydnawn dydd Llun, Ebrill y 13eg, yn 64 oed. Yr oedd yr ymadawedig yn aelod tfyddlawn, dichlynaidd, a etiywir o eglwys y Mechodistiaid Caltinaidd yn Brechfa, a cliafodd bob caredigrwyckl, cymorth, a medrusrwydd a allesid roddi iddo er ei gadw yma. ond yn ofer. Yr oedd llawer o nodweddion rhagorol yn gwynu cymeriad yr ymadawedig, set ei onestrwydd cywir, a'i ymdtlygiaci gweddaidd yn mhob symudiad o'i eiddo. Ireuiiodd y rhan i wyaf o'i oes fel gweith- iwr yn y gwaith olew yn Brechfa, a rhoddai sylw neillduol er ceisio bod yn ddidwyll a chywir i'w f eis Or. /Prpdnawn lau canlyinol i'w farwolaeth, daoth torf lawr ynghyd i ddangos eu cydymdeim- lad a'r weddw drallodus yn ei galar, ac i arwyddo eu parch i weddillion yr ymadawedig, drwy ei hebewng i huno i erw gysscgredig eglwys henafol Brechfa, yn ymyl ei berthynasau Hoff. Cymmer- wyd rhan yn y ty gan y Parch. Curwen Davies, Pbntargothi. a chafwyd gair gan y Parch. J. Robinson, ei weinidog, yn yr eglwys, ac wrth y bead gweinyddwyd gan y Parch. T. Jones, rheithor y lie. Traddodwyd y bregeth angladdol gan ei wcinidog borcu Sabbath ar ol ei gladdedigaeth. Cafwyd sylwadau pwrpasol a tharawiadol iawn oddiar Philippiaid i.. 21, "Cams byw mi yw Crist, a nmrw sydd elw." Cydymdeimlir yn a'r beithynasanu oil, yn arhenig ci anwyl briod, yr hon a fu yn gweinu arno yn dytier a gofalus tra'r ydoetfci yn ei waeledd a'i gystudd. Gweithiwr diwyd fuost, distaw Yn y byd ac eglwys Dduw; Hoff oedd genyt wneyd daioni I bawb oil o'r ddynolryw: II Ffarwel, bellach gyfaill tirion, Am na ddeui byth yn ol; Ond yn fuan ni a ddeuwn Trwy borth angeu ar dy ol. J.
GLYNARTHEN
GLYNARTHEN MARWOLABTH.—Blin ,g.enym yw eofnodi am far- wolaeth un o hynafgwyr mwyaf parchus y fro hon, yn mherson Mr. John Jones, Casrllan, Bettws Ifan, yr hyn gymerodd le dydd Iau. 21ain cyn- fisol, yn mhreswylfod ei fab David yn Newport. Mon, yn ei 72 mlwydd o'i oed. Bu yn bur wael am yabaid cyn iddo fyned i Casnewydd, ao aeth ylio yn mis Mawrth gan dybied y buasai'r cyf- ncwidiad yn lies iddo, ond i'r gwrthwyneb y bu; a daeth y diwedd fel ag y nodwyd ar ol wythnosau o gystudd. Yr oedd ein cyfaill a'n lien athraw yn yr «gol Sul yn adnabvddu* drwy y? ardaloedd, ac yn nodedig am ei garedigrwydd a'i liynawsedd a'i ffyddlondeb hefyd i'r "Achos Goreu" yn y fro. Cobbler ydoeda wrth ei alwedigaeth, &0 am bar o ffollachau yr oedd yn ddiguro ac enillodd lawer i wobr am ei fedrusrwvdd yn yr alwedigaeth. Cymerodd ei gladdedigaeth le yn Glynarthen dydd Mercher. Dydd Mawrth daeth ei ran farwol adref gerbydres i'w breswyl ger y Bettws. Gadawa ddau fab a dwy ferch itebkiw lluaws o wyrion mewn ,galar dwfn ar ei ol. 1 mae ei fab ieuenguf yn ysgolfeistr yn Sir Fynwy, mewn ysgol o fri; bu ef flynyddoedd yn ol yn ysgolfeistr yn Caerwedros, yn y sir hon.
--ABERG0RLECH
ABERG0RLECH Boreu dydd Mawrth cvn y diweddaf, deffrowyd preswvlwyr y pentref prydferth hwn gan swn y cyflegrau. a rhuad y magnelau; ond buan canfydd- wyd pyrth y Llan yn lledagored, a Mr. John Wil- liams. mab hynaf Mr. Williaiiii, cymmrydwr (plas- terer), Caio, yn arwain at Allot- Hymen Miss Anne Roderick, ail ferch Mr. a Mts. Daniel Rbderick, Al>erjr«ir!ech. ac yn eu croesawi er sicrhau yr undeb oeiii y Parch. J. H. Davies, ficer. Wedi i'r sere- rnoni i iyned trosodd ac i'r gwr parchedi.c eu cy- hoeddi yn wr ac yn wraig. ymneillduodd yr holl wahoddedigion i dy rhiaint y briodasferch. lie y mwynhawyd y wledd brtodasol. Yn gweinu ar y cwmpeini llawen gwelwyd Mrs. Davies, y Cottage; Mrs. Thomas, Disgwylfa, a'r fonediliges siriol o'r Delfryn. Bit y wraig ieuanc am bedair blynedd yn fl'yddlon wasanaethu a'r deulu caredig y Delfryn. a ¡ dangosodd Mrs. and M i", Llovd y diwrnod hapus hwn na.d oeddynt yn anghofus n ffyddlondeb diail y briodasferch, drwv yr anrhegion mawr a gwerthfawr a gyflwynwyd iddi. Dangosodd yr holl bentref y bywiogrwydd a'r sirioldeb mwyaf ar yr achlysur, pan fod Uinach y Roderickiaid yn sylfaenwvr y lie, ac mewn parch a chlod gan bawb yn gyffredinol. Dilyun. hündithion fvrdd, y par ieuanc i'w cartref nevvydd. sef Glyn-Borthyn, ger l^rugybar. a dywedwn ninau—Priodas dda iddynt; ac map yr holl bobl yn dywedvd Amen. filwyddiant mawr a fyddo'n <lilvn. Y briodas ddedwydd hon; Taith eu bywyd fo'n gysurus.— Na foed unrhyw frath i'w bron: John fel gwron yn Gly IT- hnrthyn. Anne bob pryd yn ffyddlon wraig; Cariad pur yn glynu wrthynt. Ial yr eiddew wrth y graig. Lluosogi wnelo'r teulu, Gan boblogi'r aelwvd Ian; Ac yn gvsur i'w rhieni. Bvdded torf o blantos man: Eu hawyrgvlch fo'n ddig,wm,,vl, Hyd nes d'ont i Ian y bedd; Yno'n gwel'd yn eglur byddont, Gartrcf byth yn ngwlad yr bedd. LIwyRoetyB. lAGO.
Advertising
_i;-c- || FROM THE CRADLE TO OLD AGE I No. 4.—HOME. SWEET HOME. M (Y LIFEBUOY SOAP 8<1 -i" I- — rTMniwiiii | ITOME is never sweeter than when washed |! JTl with Lifebuoy Soap. It is then something if more than "Home, Sweet Home." It is j more than "Home, Sweet Home." It is j Home, Safe Home-Safe for your wife-Safe I; for your children-Safe for your friends—Safe from sickness, anxiety and expense. Lifebuoy Soap is a positive protection against the germs and microbes of disease. Every member- I of the family and of the household should use it. The Lifebuoy habit is a good and pleasant habit to acquire. Wash your face with Life- buoy—bathe with it—shampoo with it. Do not neglect to take this simple precaution for health. Doctors and nurses have proved its worth—so can you. Remember, prevention is, and always has been, better than cure. More than Gleans and J S°aP yCt fmDisinfects | costs no Ae Same time* buoy—bathe with it-shampoo with it. Do not neglect to take this simple precaution for health. Doctors and nurses have proved its worth—so can you. Remember, prevention is, and always has been, better than cure. I .1 More than Gleans and J S°aP yCt fmDisinfects | costs no Ae Same time* -II I I a! „ LEVER BROTHERS LIMITED, PORT SUNLIGHTi j Ii 68—39 MMnaai nil! i unirwin n«i iMBam—ana—Mmw-mroronimromMMa—mmJi .M"
Y GOLOFN FAftDDOL
Y GOLOFN FAftDDOL (Gan "Talfynydd.") C YMDEITH AS DDIWYLLIANT MERLOD CYMREIG Y MYNYDD DU A'R CYLCH. (Ton ;Gwnewch bobpeth yn Gyinraeg."). Tylwythau heb eu geni Ganmolant yn un cor Gymdeithas Cob and Pony Sydd heddyw'.n lledu'i dor; Bydd Mynydd Du'n fydcnwog Am ferlod coch a gwyn; A'i luoedd aml-liwiog Addurnant ddol a bryn. Hai live o'r ponis baoh, Hai lwc o'r ponis baoh, Nid adgynyrohion Arab Ond trylwyr Gymrio aoh. Cwm Cennen, Cymoedd Amman Wnant ffarmio ponies del; Brynamman, Gwaun-cae-gurwen, Cwmllynfell yr un fel; Gwna Gwynfe, gadw'r urddas, Garngoch a ddring i'r lan; Bydd "paramounts" y deyrnas Hyd lethruu'r Tychrug ban. Rai trylwyr Gymrio ach, Rai trylwyr Gymrio ach, id cymysg pendrachymysg Ond hrid y Brython bach, Dechrcuwyd ar stalwyni Stoo Miller, Forest Lodge, I Ceidrych ac i Gwynfe, Wel, dechreu'n dda yw'r "dodge": Awn rhagom bob ryw adran, Gogleddbarth Mynydd Du; Rydd siampl i rai ereill I speculatio'n gry'. Merjynod Cymric ach, ''True breed," y Brittwn bach:: Du fynydd, benbwygilydd, Mterlynod Cymric ach. Yn noddwyr—Jones, Man'favon, A.'c ar«r E. P. Lloyd, L. Powell, Carregcennen, HaelSonus gyff erioed; M.oore Gwyn. yngwlad Morganwg, Sta4feistr Dyffryn Nedd: A Mervyn Peel, Llangadog, Cynghorwr uchel a edd. Cynghorwr uchel sedd, etc. Well done. ceffylau bach, Well done, ceffylau bach, Cael nawdd a gylw'r mawrion; Y mawrion uchel ach. Henuriad Williams, Amman, A Dudley Drummond, gwyr Ynt ar y Pwyllgor Sirol— Datblvgiad sjtoc a thir; Ac ereill amryw'n dilyn Yr awdurdodau hyn, Neb llai na Coltman Rogers, A Herbert Ammanfryn. A Herbert, etc. Y mawrion uchel ach, Y mawrion uchel ach, 0 diolch am fod mawrioq Yn noddi pethaii bach. Pryse Hamilton Ddirprwywr, Pan welodd Mynydd Du, Rhyfeddodd at helaethion: 0 fewn thycld Myrddin sy* 1 'N fa.gwrfa 1 ddyfodol Ferlynod glan a phur 1 Mae'r rhwystr wc?i'.i symud, I Deddfwriaeth seinia—clir. All rubbish clear the way, I All rubbish clear the way, The ragged and tho mongrel It's time to sweep away. Mae'r Browyr wrthi'n brysur, Ac Eppynt yn ddiflin; Ynghyd a Penbont Radnor, Church Stretton am y ffin. [ Y Mynydd Du yw'r mwya' Breninfryn parth y De, Ei ferlod, boent ragor a' 1 A bloeddiwn Hip! Hwre 1 A bloeddiwn Hip! H wre II etc. Dear Wales, lift up your head, Dear Wales, lift up your head, In praise of noted ponies, "Gwyllt Walia,"—go ahead. BAIWD O'B BRYN.
LLANDOVERY JOTTINGS
LLANDOVERY JOTTINGS Tho cricket match which waa to have taken place between Llandovery and St. David's College, Lam- peter, on Saturday last owing to unforeseen circum- stances had to bo postponed to a later date. The corn-orake was heard for the first time in the Llandovery district towards the close of last week. Llandovery Territorials attended olasa firing at the Dynevor range, Llandilo, on Saturday last. Anniversary services were held at Ebenezer Bapusi Church on Wednesday and Thursday last. The meetings were well attended. The Rev. Dan Evans, a nativo of Cilycwm, Llan- dovery, now of Aberystwyth College, oocupied the pulpit at the Williams Pantycelyn Memorial Chapel on Sunday. Mr. Jack Nichols, son of Mr. and Mrs. E. B. Nichols, Dolegwad, New-road, Llandovery, a nephew of Mr. H. Alfred Thomas, town derk, was made the recipient of several valuable gifts on the occasion of his departure from Llanelly, where he served his articles as a. surveyor at the Stepney Estate Offices. The presentaiOIli:1 included a box uf surveying instruments from Mr. Thomas Jones, agent to the Stepney Estate, a fountain pen from the office staff, and a silver match-box suitably engraved from, the Llanelly New Dock Stars Football Club, of which he is a member. Mr. R. J. Evans, College-road, Llandovery, the well-known quoit player, was a candidate for the honour of meeting the British quoit champion, but unfortunately lost by one vote. This took place at a meeting of the West Wales Quoiting Association. Mr. King, one of the masters at the County School, will occupy the pulpit at the Memorial Chapel next Sunday. P.C. Evans was paid a. well-deserved compliment at the last meeting of the Town Council. Through his vigilance and promptitude a fire which broke out in Victoria-street in the early hours of the morning recently was extinguished before it bad spread be- yond one house and thus a whole blook of buildings was saved and probably human lives. On such occasions we feel inclined to doff our hats to the men in hlue. We hope that his valuable services will receive suitable recognition. Apropos to the above paragraph we are reminded that the Town Council is at last wa.king to the neces- sity of providing suitable equipment to the fire brigade. A hand-cart has been ordered and it has now been decided to invite Renders for an iron ladder. Wo are pleased to note that Councillor T. Philbps, Picton-court, and Councillor R. Thomas, Mafeking Villa, are recovering from the illness which both have recently suffered.
Advertising
4;. cv. < GOLDEMRETURMS | Fac-simio of One-Ounce PatiM t. Archer's Golden Returns The Fertcciion of Pive Tobacco.
. nodioh o abergwili
amvywiaeth mewn gramaphone gan Mr. T. Lodwick, Cwmfelin. Yn y fynedfa yr oedd y Mri. I. Jones, stationniaster; R. Thomas, Glangwili Farm; W. Jones. Gifre Gardens, a T. Davies, High-etreet. Yn y ddor yr oedd Mrs. D. Jones, Rose Villa; Mrs. W. Evans. High-street, a M iw 1. Richards, Cwmau Cottage. Syrthiodd rhodd Airs. Reec. Penybont, scf merlin, i Mr. Farand, Llundain; rhodd Mr. B. Jones, Penceryg, i Miss L. Henton; rhodd Miss Oliyc Evans, Bwlch, i Miss L. Henton eto; rhodd Mrs. 1). Williams, Llwynrhebog, i Mis-3 Williams, Gilre Gardens; rhodd Mr. T. Davies, Tumble, i Mr. llerbert Evans. Parkmaen; rhodd Mrs. Jones, Station House, i Miss Evans, Bodarddu; rhodd Miss,ls M. a L. Thomas, Bristol House, i P.C. Evans. Ar- wpinyudes y bazaar ydoedd Mrs. Williams, Rosen- dale; ysgrifenyddes, Miss E. Davies, Myrddin Villa; trysoryddes, Mrs. Matthews, Dare Villa. Gyda'r gwyrthiau, yr oedd Miss S. A. lIoNyells. Gwelwyd yn bresenol y Misses Proffeswr Jones, Caerfyrddin; Mrs. Dyfnallt Owen, Misses Griffiths, Penllwyii, Park; Dr. a Mrs. Hughes, Maesteg; Mr. J. Gri- ffiths, C.S.. Ardwyn; yr Henadur J. Lloyd, Y.H., Penybank; Mr a Mrs. Maddox. Taer ddymunir arnom gan y merched i gyflwvno eu diolchgarwch gwresocaf i bawb a fu yn rhoddi eu presenoldeb, ao i ereill am .eu rhoddion gwerthfawr, ae hefyd i'r Parch. T. Thomas, y ficer, am ei garedigrwydd yn caniatau iddynt yr adeilad. Swm yr elw yw L123. GENEDIGAETHAU. Priod Mr. J. Davies, Fronun, dydd Gwener, Mai yr 8fed. ar ferch. Priod Mr. J. Bevan, Danrhiw, dydd Sadwrn, M'u y 9fed, ar fab. PRIODAS. Dydd Sadwrn, Mai yr 16eg, yn Ebenezer, aur- rwymwyd ynghyd Miss Annie Davies, Penlan-Ar- goed, a Mr. D. Evans. Trebersed. Rhoddwyd y briodasferch ffwrdd gan ei thad, sef Mr. D. Davies, Glangwili. Y gwas priodas oedd Mr. J.Richards, Penlan; y forwyn oedd Miss Evans, Lla^pumsaint. Gweinyddwyd gan y Parch. D. Wiriams, a Mr. Gwynne Lewis, y cofrestrydd. Aeth y par dedwydd i Ger^digion i dreulio eu mis mei. Ei.tduiiwn iddynt gysur, iwhvd, hir oes, a llwydd:int. YR ALARCH sydd yn i.,iedd ar ei iiyth yn ymyl llyn yr Es.gob, ac y mae disgwyliad mawr am gael gwsled y ihai bychain yn nofio'r llyn. •TURN OUTS" sydd yn dyfod i fri yn yr ardil linn; y mae Mr. Willie Evans, y Bwlch, yn waran jad i oair ^wol.Twy sydd yn cad eu cynyg yn ard.l mgo-fa fawr Aber gwili am y "best turn out," yn agored i'r (iwyf yn unig. Y mao Mr. a Mrs. PhiliiDs, Por.yc:iwc, yn myned i mewn yn gryf am y wobr flaetiaf. Y mne Mrs. Davies, Myrddin Villa, y;. sc: o beri goill iddynt. CALCII • 1{ UK a chloddio sydd wedi myned aLl" o fr cr vs 'v' i i- yddoedd bellach, ond y .1ne Mr. J L'i!Vi>'¥, JE-ro'Kin, ger Felinwen, yn adferyd y IMHJ 3n u. -ic Irr brydferth i'r llygad ydyw ;{',H ,.d yr auifeimi 1 1. gorwedd rhwng crugiau calcb. u rychd,dd cjm- hen. CWRDD DIOLCHGARWCH. Y dvdd o'r blaen anfonwyd am yr Arolygwr H. O. Log Price i ddyfroedd Llandcilo, yn aigos i Abermarlais, i ddal ''pikes," pa rai oedd yn difa pob brithyll a sewin ddelai yn agos atynt, ac ar ol helfa galed (lw (I un-ar-ddeg o bysg fwytawyr mawrion. Bellach y mae rhyddkl i'r eogiaid a'r s«wins fyned yn eu blaen i byllau duon y Rhandirmwyn, ac yno y niaent yn awr mewn hwyl fawr yn cadw cwrdd diolchgarwch i Mr. Price am eu "free pass." BRAINT I BRECHFA yw fod Mr. Jones, y marsiandwr enwog, wedi mab- wysiadu modur mawr a elivilvm i giudo nwyddaa iddo ei hun a'r trigolion gyda llaw fyned a d'od o Gaerfyrddin ddwy waith yr wythnos. Dyma gyfle braf i gleJion fyned i ffynon y Byrgwm ac i bysgot- wyr am wythnos o wyliau yn mrig Cothi ifreigiog. Dichon y gwel y bardd "Brythou" ddefnydd can yn hwn. Ai byw ydyw? PENIEL. Drwg genym glywed fod y Parch. )'. Gregory ar hyn o bryd yn was i gystudd. Eiddunwn iddo adferiadbuan, ac y ca <'to wasanaethu ei biaidd dros ei Dduw yn Peniel gydag arddeliad am amser hir. I NEF I'R TLAWD. Bu y Parch. D. Williams, Ebenezer. prydnawn Sul diweddaf, yn pregethu yn Nhlotty Caerfyrddin, ac yr ydym yn sicr iddo gael gwrandawiad astud. Y mae pob gair bach caredig yn nef i'r tlawd. YN AMERICA oddiar y 15fed dydd o'r mie hwn y mae Mr. D. Penry Davies, Caerfyrddin; acth allan dan addewid- ion ffafriol fel cenhadwr i Dakotta. Bachgen galluog yn meddu ar dalentau disiglaer yw efe, a diamheu nad ydyw wedi teimlo erbyn hyn ei fod yn fachgen tlawd mewn gwlad ddieithr. Yr Arglwydd & i hymgeleddo mewn tir pell, ac a fendithio ei lafur a i ymdrechion er dwyn y llu sydd yn llwm i afael y trysor tragwyddol. LLWYDDIANT. Dydd Sadwrn diweddaf, yn Nhafarn Spite, darfu i Mr. D. J. Evans, Caxton House, Abergwili. gipia y wobr flaenaf mewn cystadleuaeth saethu. DYFFRYNOG.
HEN EGLWY& Y CYMftr AR El…
allan, meddai, bydd yn rhaid i'r Soctau dd'od allrin a'u punnoedd, am pin bod yn penderfynu cyn- northwyo "tho old Welsh Church." Man y Sectau yn credu mai nefoefld ar y ddaiar y bydd ar ol Dadgyssylltiad a Dadwaddoliad yr Eglwys. Camsynied dirfawr. Yr y'm fel Eglwys- wyr yn llawer yn rhv barod i gynorthwyo y Sectau; Yl' j('m yn rhoddi gwaith i'r Sectwyr; yr y'm yn prymi nwyddau gan y Sectwyr pan fo Eglwyswyr vn abl ¡'n c\flt'nwi. Son am uno yr enwadau yn wir! Lol botn Cymru grefyddol; gwlad y gan; gwjd v m-iyg- gwynion, lol botes.—Yr eiddoch, i tc., M^HDDINFAJI.