The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser

GWIRiONEDDAU PWYSIC Dannedd drwg sydd yn gy frifol cm y mwva.frif o glefydau y Cylla, Gwynt, Anadl annymunol, clwyf ar y Cylla, etc. Y mae danoedd drwg hefyd yn aohoai oancr ar y tafod. Os na allwch gnoi eich bwyd y aanlyniad yw diffyg traul, ac yr ytiycb yn naturiol yn oewynu *ich corph, gwanhau eich oyfansoddiad, ao yn goeod eich hunain yn agored i lu o glefydau. Yr wyf wedi oael profiad belaeth mewn deintyddiaeth, a rhoddaf fy Dgair y gwnaf eioh boddloni. DIM FIT. DIM TAL. Pwy arall rydd i chwi delerau fel byn? Chwi wydd- ooh pie i'm oael oe bydd angen adgyweirio. Nid yma heddyw,- Yfory draw. Un dant o 5 i fyny. SET UCHAF NEU ISAF 0 £2. Tynoir dannedd yn hollol ddiboen yn y ffordd ddiweddaraf. J. R. JONES, M P S. DENTAL SURGERY, NEWCASTLE-EMLYN. Ymwelir a'r lleoedd canlynol;- 1SLWYN, RHYDLEWlS-laf a'r 3ydd MERCHER ymhob mia am 2 o'r gloch. BRYNHOFFNANT-laf a'r 3ydd MERCHER ymhob mis am 4 o'r gloch. GOGERDDAN-2il a'r 4ydd MERCHER ymhob mia am 1.30 o'r gloch. BRYNARFOR, ABERPORTH-2il a'r 4ydd MERCHER ymhob mis am 2 o'r gloch. CROSSLAN-211 a'r 4ydd IAU ymhob mis am 2 o'r gloch. LLANDYSSUL-Bob dydd MAWRTH o 11 hyd 3.30, yn nhy Mrs. Ball, Confectioner, Faria House. Ymwelir hefyd a phersonau yn eu cartrefi.

LJL1TH TYVM 'J5AKELS Dina geel shach ny ma rhai dinion. Widdoch chi, ma rhai'n colli penne'n deg gida beth sv'n cal i alw'n grefidd. Ie, os ma peth felna iw crefidd, ma well gida Twm i fod yn Ath.st am bith. Glw- soch chi oboti shashwn bovs y dwr yn Bontridfen- digd, 0, bendiged wedd hi, ne bendiken falle.—'r un finnoch chi. Kicko mwstwr obotiï livin pik- shers. Ie wir w. We'n l'ii ffe:li n deg a dyall beth we n iwxo'{" plantcrinion, ond mi gweles i whap iavvn. We mwy o whant ar ddinion clo i find i r livin pikshers nag i'r cwrdde gweddi a'r Beibil klassis a ffethe felna. Ar bwy ma'r 'bai? Beth ma'r prigethwirs ma peido gneid i shows llhwj mor intrestin a ma boys y livin pikshers yn neid, wath bisnes kwestiwn iw'r ddoi, cimrwch chi nhw fd y minnoch chi. Ma rhan fwya o chi'n gwbod oboti'r cwrdde gweddi ma. Odich ginta. ichi shwr o fod mwy cifarwidd a nhw na Twm, ond stim ots am hini. Silwoch chi shwt ma pethe'n mind mlan no. Nawr, ma rhai boys gwd. ond sharad wy nawr am y krowd.-am y proffeshnal ekshibishon preier- jokers. id y breechers wy n feddwl, ond rhain sy'n grieid Jon n'i hinen er mwyn i ddinion ual meddwl bo nhw'n fechgin piwr irfeddi. Ichi'n gwbod yn brion shwr o fod am yr adarIl wy n feddwl. Ongore te. Wel, a silwoch chi ariod yn I fanol fel ma nhw'n gneid i gwaith. Nawr te, dima dipin bach o'i histori nhw i chi. Mi fiddan naiil a wedi, ne yn gneid i ffortshwn wrth skriwo a blingo a gweidi pwr dabs. Wel wedin, er mwyn gwingalchi dippin bach o'i blak histori ma nhw'n dabbo clogin crefidd finni, a'r argol gwint dina sanktedd ma nhw'n edrich. 0 mi fise Gabriel yn idrich fel Jak y Ripper yn i hochor nhw. Ie. a hid nod pan bo nhw ar weddi ma nhw'n skrechen fel ta .Kamil"r nefodd i hinen yn ciski n'n drwm i clwed. Na lie ma nhw wedin yn lie gofin maddeiant am i pechode'i hirn yn gofin i'r Hollalluog i fadde pechode rhai erill. ag -yti gweid wrth y Criawdwr shwt ma pethe ar y ddeiar, a beth iw i ddiled- swidd e. Olreit te, ma'r show wed: cwpla am y nosweth, beth iw'r sharad wrth ddwad gatre. Wel, ma well gadel hini; ond nid (laloni i eid-ddinion mi allwch benderfini. Nawr te, mi ginghorwn i'r pri- gethwirs a'r deekns- fiodd yn sharad yn y Khashwn i dreial gwella sistem i cwrdde, ag wedin fidd dim ishe'r boll gonach na oboti'n livin pikshers. Go dango, lwk h-cer boys, odich chi'n gwbod shwt ma pethe ar y ffordd gatre o steddvo<k> wedi ciruil miwn cappeli, ie ag o gwrdde hefid. L.vin pikshers wir. Ma pethe gwath. beth cinllwn yn digividd pmy 11a sy'n un sinnima. Ichi'n gweld, wy'n digwid-J nabod rhan fwya or rhai fiodd yn sharad yn y shashwn, a boys rcial iw nhw. Wy'n gwbod yn brion bo nhw'n meddwl yn iawn, ond boys bach iohi'n cidio rochor rong i'r bastwn. Nid ar y sinnimas ma'r bai. Chewch chi bith ddinion ifpnk i fod fel mwmps. Ma ishe tipin o diffirwoh arni nhw. Ma bowid yn ddigon sobor y blinidde ma heb i neid e'n wath. Stoppwch chi nhw i find i'r sinnimas. wel. sna i'n credi ma daioni fidd hi. Stim pwer oddiar we mwstwr ofnadw oboti fod dinion ifenk yn rhj ffond o throt oil. ag yn hala gomrod o amser. a dileit yn y bildins a seins. Nawr wedi iddi nhw ddileito yn v sinnimas yn lle'r tafarn^. ichi'n grwmlan to. O sdx fi ddim awimedd wth beth fel hin. Odich chi'n meddwl fod dinion jfenk yn mind i neid dim ond canni himme a gweitho long ffesis. Grand mistek. Bachan arall wed yn skribblan i 'Silwade" t'r "Welsh Gazette" ag yn cintach nofnadwy achos fod diskiblion Jon Calvin yn gneid tippin o ddibs mas o'i llifre. Wy'n credi fowr yn y Jon Calvins nei, ond gwaith da iw preinto llifre fel ma nhw'n neid. Ma.'r dibe i gid yn mind at ffunds yr onwad not fel wy'n cat ar ddiall. Be sy'n rong yn hinni. Wharre teg i Jon Calvin ai datto'r achos. mi weda i gimint a hin. a her i'r "'Welsh Gazette" wadi.—ond ma gwell llifre wedi dwad mas gida boys John Calvin nag un pnwad dweddar arall. If', y baeh in ma yn ointach achos bod part o ddy .Silie'n cal i iwso i werthi'r llifre ma. That koc-k wont fFeit. mei ffrend. Ta dim ond hina'n ral i neid g da boys y cappeli ar ddy eel mi fisen yn olreit. Nawr te, testin arall. wath ma bisnes y jappels a'r jurchis ma mas o lein Twm. Hini iw, sda fi fowr o ddileit indi nhw. Ichi ;:d yn gwbod am Gownti Cowpsil shir Bart-eifi. Dinion call irfeddi a'i cimrid dll.'i g:ti. Ma doktor gidfl nhw i weld ar ol iechid, ag i weld spo fod t(,i("n reit os bidd ishe, ne ma'r doktor na sy gida shir Garfuvddin yn leivli iawTi obotvr bisnes no. Wol b«th am \lenants y Cownti Cownsil i hinen. Sanitteri Snekter Llan. dissil yn ffeili n deg cal dinion i roi i tddn reit. nhw n towli i wiffe'J a bang clo fod teie v Smol Holdins Comiti yn wath na'i teie nhw. a fod y mal Holdins Comiti yn cat lloni. 0 ma ;shdr on yn drienis ar y comiti ma. Yn ginta. we rhaid cal teie Pantteor sha ardal Maslin. o wrth: Ser Martin Loid. We'r Comiti spo yn eredi irneithe nhw well Ianlord na gwrbenheddig Bronwi Wel mi cfison nhw. Ar ol i cal nhw. we dim shwt beth i eal nhw i dali rhent amdani nhw. Wodin we'r J cheek gida nhw i gojso da 'Ser Martin i helpi tali am i rioaro nhw. ond we Sor ddim mor sofft a we nhw'n feddwl. Xa nhw ddim ffool onofe. a mowr dda i galon P. teie heb gal i riparo to. Dina shwt lanlords iw'r Cownti Cown- sil. Ie, a Libra!? iw'r rhan fwya o nhw — y jokers ma sy'n leiko gweid yn erbin lanlordo a gorthrwm v Torris. Gorthrwm wir. DnV-hw-h ar hanes Erwanfowr. Cwmrynon. Rlanpistill. Cwmcoidnerth. ie. a Daniel Ritcherds. Rhidlowis. drian. 0 mi ath Daniel droe i beti i ffae'r llewoo, Widdoch chi bfth leiks-wn i whoJ, Faint o applikeshons sy am bishine o Cwmcoidnerth, a faint o amser barith yr applikants yn denants i'r Cownti Cownsil. Ie, a faint yn rhagor o rent fidd Cwmcoidnerth ar ol i'r Cownti Cownsil neid bwyd cwen ono fe. ^e r hen Jak wedi bod irw Blanporth pwy ddwarnocl-ardal enwog miwn sawl istir. We rhiw dippin o gnil na do oboti fod Arther yn mind i godi ( fel, a rhowin yn objekto, a bise'r efel yn niwsans. Ie. ie boys bach. Cweit reit. Niwsans iw efel hefid. ond widdoch ehi i bNi-y,-i Arther i hinan. Nid wharre o beth iw pwno a pwno haiarn poeth trw'r didd a cadw cappe'r ewstwmers yn streit. Widdoch chi bvth ma ewstwmers yn mofin y blinidde ma.— i weithwr i weitho am beth nesa i ddim. Nawr te. tek warnin. Ma Twm yn mind i ddod heibo gal gweld yn gwmmws shwt ma pethe'n bod. a gal gweld shwt le sy gida Arther i fiw. Hen fachan roial iw'r gof, a mi gwelodd rhen dink.r e'n gar- edig iawn un tro amser doith cocs yr haiarn sown- dro yn rhidd. Paid hidio Arther, wada mlan a'r efel boy, a gad iddi nhw gonach hid fore'r farn. () ie, a fiodd y spektor yn gweld oboti dy efel di? Hm. fiodd e ddim yn eksamino rown y cwbwl gwlei do fe. Os naddo ie, mi ddaw'r tinker heibo. a mi alli di fentro .bod lliged trwyn da gida. Twm. Dina fe te. os nag wes hoddweh i fod i ti ma rhifel i fod, a mi wn i pwy geilog fidd yn canni ar ol y rhifel. Smo Twm wedi bwrw'r pak lawr am ffeit oil 'to heb roi eitha gwanaf. Weit an see. Smo'r gweithwr yn mind i ,gal y gweitha ne mi fidd rhaid cerdded dros gorff y 'Barels. Mi lidd gen i ragor oboti Blanporth rwsnoth nesa. Dina helbil a'r diain fiodd sha Langoler rwle gida r boys tiodd yn treial Uink; wye. Mi dreiodd iln bachan find trw'r jobin yn iawn. a mi ath doi 0 r^ 'wyo lawr y "Ion goch" yn go slick, ond se chi n y man na, we'r nimber 3 yn fachan tuff. Mai n debyg fod y Hithiren ."D" wedi rhoi ar y wy nimber 3 ma. ag ichi shwr o fod yn spekto diben y mark gwlei. Ond p'n a we cyw yn yr wy ne beidio mi ddoith cyw mas o rwle. Do. a mi ddoith y "D" mas hefid mi fentra. 0 ie, tro bo fi'n sharad oboti Langeler, beth iw'r shindi y oboti blwmp y ddinas. Mai'n debig fod yr hewl wedi chodi lan lot, a dwr yn rhedeg miwn i'r consarn. Wel, ma rhaid idrich miwn i'r bisnes gal gweld beth sy'n bod. Ma gwenwn ofnadw ar foya Penkader. Boys vn iawn am i bolie i nhw. a we nhw wedi partof i barrile erbin y spred. ond ichi'n gweld, ma nano ofnadw cal stablishment ddigon o seis i gotro i shwt l'ijiment. wath nid rhiw eskis o swnper fise ishe arni nhw. Wel fflat ath y cor vn "steddfod Hnmon y Bergwm. Ond peidweh hidio ddim o'r hang achos ichi golli man na tro hin. Wy heb gal hanes y steddvod na yn iawn to. 0 ie. stoppwch chi ma lot o sharad wedi bod ol y steddvod o. e. Sna i wedi cal y ffwl pertilders to. ochodin ffwl slop nawr. Dina lot o roekesi ath lan i'r steddvo<l. V; nhw'n gweid bod hi'n dreet i weld v dwv gambo yn cal i lodo wth ochor y Ffarmers. We"r stole yn dod mas fel ta rhowin vn simmid celvi. We merched bach yn wisko hobbl ftkerts. Tchi'n gweld y point nawr gwlei. Odich ginta. ond wy n ffeili gweld y point o hobbl skerts 10 widdoch chi'r peth, wyr hen rockesi ddim bid niwr hetn i wisko er mwyn cal bod yn y ffashwn. Widdoch ch: beth fidd y moov nesl.- mind o r hobbls i'r krinoleens. Lwk heer ledis, chuck it. Gadwch i'r ffashwn find i Haliffax, a gwisgwch fel bo Jon ne Tom ne Wil vn ich irweld eni ar ieh gore. Beth ginllwn iw'r" ots am y ffashwn. Nid dina'r point. Be sy'n bod sha ardal Alltwalis nawr to. Tktli .w'r dispiwt sy na. Lwk owt. os nad iw pethe'n nund ddod yn skwar men hiti jiffi mi ddaw Twm hpiho a mi fidd na storoln. Wy wedi cal shish f ich nad iw pethe dd:m mor streit a dilse nhw fod. Neith hina ddim o'r tro. Weda i tldim nawr er mwyn rhoi ffor plei i wharre'r gem. Nid kirko disrurbans ma Twm vn mofin ond ishe gweld ffor plei.-a Mwy n,,t b nInii FINNITIT rhen dinker weld fod pob un yn eil ffer plei hefid. Beth iw'r ots sy da Twm am neb.

HWNT AC YMA (Gan Teith;wr. Nos Lun diweddaf eawsom ein hnnain vn neuadd y eyngherddau yn nihalasdy prydfcrth Maesteilo. Ymit yr oedd cwnkI ymadawol y Parch. J. Jenkyn Jorif, a-1 deulu caredig, a gadawant v llaiivrch bryd- ferth a r eglwys npwydd. a'r gynulleidfa guriadus. gan wersyllu yn Cil.gerran. swvdd Penfro. Bvdd <lymuniadau goreu yr holl wla'd yn dilyn y teuln dedwydd liwri I'W lie newydd. a phawb o bob enwad yn mawr ddymuno eu Uwydd. Cymervd y gadair gan y Parch. R. Williams. A.C.. D.G.. Llandilo. a chafwvd ganddo anerchiad agoriadol teilwug o off- 'ad dysgedig Llandilo. Yna cafwvd ton gan Miss Mary Thomas, '-Myfi sy'n magu'r btbiiii." Yna eaiiwyd "Hen Wlad fy Nhadau"' gan Mr. William James. Bryninaen. ar y geiriau canlynol. Avedi eu eyfarisoddi ganddo i'r achlysur. a'r dorf faur yn « resog uno yn y gy(igan:- Rhaid teimlo yn llawen, ac hefyd yn flin Fod teulu'r ficerdy yn madael bob un; Kin parchus offeiriad. gwr enwog o nod A theulu goruchel cu clod. Clod, clod, I'r teulu goruchel eu clod. Tra haul a lloer. a ser yn bod. o bydded i'r teulu bob clod. Mae pobl Cilgerran yn teimlo yn lion, Ond teimlo yn ddiflas mae pobl Saint John: bugail a:r athraw yn newid ei sedd A r teulu caredig 'r un wedd. Clod, clod. &e. Long life to the fieer and family all. May providence protect them, body and soul Their motto be always to prosper and raise. The family is worthy of praise. Praise, praise. The family is worthy i-.f prai-e. Till death be past. our love shall last. To the family that's worthy of praise. Yna cafwyd ychydig eiriau caredig gan Mr. T. Thomas. Maesteilo, ac wedyn anerchiad van llawn o dan a hwyl Gymreig gan y bvd-enwog Mr. NN-. Hughes, Ougcwm. IJnawii. Honour in ArrtV" gan Mr. Joe Evans, Castellhowell anerchiad gan v Parch. J. Davies, Capel Isaac: deuawd gan y Misses Mary a Hannah Thomas: anerchiad g-Hn Mr. Evan Davies, Pistillgwyn, eadeirydd y Cynghor Dos-barlh Llandilofawr; unawd gan Theodosius Evans. Cas- tell: anerchiad gan Mr. Timothy Davies. Ysgwyn- 9 fawr: can gan Miss Mary Anne Hnghes, Does fan yn yffplyb i'm cartref:" anerchiad gan y Par-h. Stephen Thomas, ;o.tloh. Penvbanc; unawd gall lis I' Davies, Brynhyfryd. "Duw yn rhwydd." Yna an- erchiad gan y Parch. John Reece. ficer Llandudno, (iogledd Cymru, a brodor o Cape; Tsaac. Cyflwvn odd Miss Emma Mansel orianvi- it breiehledau aur a ehofl o .sofrod melyn ynddo i Miss Jones am ei IllI.fm ¡¡'ï hymdN'Ch diRilJo gyda'r ],[allt :m 'IJ. Ar ol hyn ca-fwyd anerchiad pran Mr. J. W. Nicholas' ysurifenydd y Cynghor Sirol. ac y mae onwi y bon- eddwr hwn yn ddigon o fachnineth ar unwaith f..d pawb wrth eu bodd tra yn gwrandaw. Rhoddwyd erto gan NIISS Mansel ''tray ftriau" Mrs. Jones a hod o aur yn cvnwys ar fin triugain punt i Mr. Jones. DioLhodd y derbvnwyr yn wresog ain vr yi anrhegion. a blin oedd gan bawb deimlo fod tenia mor barcbus yn ymadael n'r fro. Yna caed ton gan y cor, "Codwn hwvl." tan arweiniad v rerddor medrus. Mr. John Isaac. Gweithiodd yr v-sgrifen- ydd. Mr. Evan Lewis. Cwm. yn ddiflino gyda'r mud- iad. ac ni adawodd yr un maen heb oi svniud. n:t"r un garreg heb ei throi, fel y trodd y eyfan allan yn 1Jwvdrllant perffaith, ac y mae y diolchcrarwch mwvaf gwresog yn ddyledus i Mr. r."wi" a Mr. Jones, y nrif arddwr, am yr hwylusdod mawr /lyon'r mud- lod o'r alpha i'r omega. Dygwvd y cwrdd i'r terf.vn trwy gydganu yr Anthem Genodlarthol. nc yrnadaw- odd y dorf fawr gan ddymuno pol! llwydd i'r teulu ela yn Pit maes newyrlr;

LLANPUMPSAINT GwASAKAETH COFFADWPJAETflOT,. — CvnhaliwvA gwasanaeth coffadwriaethol i'r diweddar Mrs Thomas, Blaencorse, yn Eglwys Sant Olvnin v nos Sul ar ol yr angladd. pryd v daeth evnnlleidfa luosog yngbyd. Traddododd Mr. Pierce breeeth ddwysbigol oddiar y Dat. 15. E-Iurodd d.bu wir- ionedd pwysig. sef safle ogoneddus v dyrfa ddvrch- atedig. a'r anrbydedd a dangosir iddvnt o-an vr Hwn a eistedd ar yr orseddfa vn e." nlith Yr oedd yr ymadawedig wedi dangos eu l>o*d vn un o honynt, ac anoga. y t^ulu galarus i svohu ol° dagrau, am fod eu un anwyl wedi crpesi i uno a'r Jjtfa Ian y sonjai am -danynt.

LOANS. J^5 to £500 ADVANCED promptly anri pn. vate on vour written promise to pay Repayments by P.:t",v in«t^Iment9 to suit your income. For agreed periods— P,5 repay Xe 950 repay 455 £ 10 *11 £ 100 „ £ no £ 20 £ 22 £ 200 „ £ 220 SPECIAL TERMS TO FARMERS « PROFESSIONAL MEN. No Charge unlessbusiness completed. I mme- piate aftenf on given to inquiries by Post, 'PhonE' or personally, andstrictest privacy assured. GEO. FRY & Co., 11, Dynevor Place, Swansea 'pone 361, Deas. Under Now Management As a Safe, Permanent and Warranted Cure for Pimples. Scrofula, Scurvy, Bad Legs, Skin and Blood Diseases, and cures of all kinda. we can with confidence recommend CLARKE'S WORT D FAMRD BLOOD MIXTURE. Of Chemists every- where.

PLWYF PENBOYR AR P1USIAD SIPOL. At y Golygydd. SYB.—Bu dirprwyaeth o gynghoi plwyfol Plwyf Penboyr yn Mhwyllgor Trethiadol Ca^telhiewydd yr wythnos ddiweddaf er gosod gerbron y pwyllgur yr angiivfiawnder y mae y plwyf yn ddioddef yn ei worth trethiadol gun bwyllgor trethiadol y sir. Cyf- anso«idwyd y ddirprwyaeth gan Gadeirydd y Cynghor Plwyfol, Mr. H. Davies, Sychnant; yr is-gadoirydd, Mr. 1). Jones. Goitreieaf, a'r clerc, Mr. E. Evans. Gosodwvd yr act, gerbron y pwyllgor gan y Cadeirydd. a dymunai ar i'r pwyllgor eu cynorthwyo yn yr achoc. Hysbysodd y Clerc, Mr. D. T. George, na fedrent hwy fel cynghor trethiadol yr Undeb weithredu; mai yn Haw y Cynghor Plwyfol oedd y trallu i wrthwynobu prisiad trethiadol y sir (County Rate Basis). RysbyoJd y clerc eu bod wedi gwrthwynebu y prisiad ddwy waith.-unwaith yn 1907, a'r tre olaf yn Ioriawr diweddaf, ond ni lwyddasant i gael dim gostyngiad. Cwyn y ddirprwyaeth oedd fod y Cynghor Sirol yn uwch ei werth trethiadol o tua £ 300; a bod yr ychwanegiad hwnw wedi ei wneyd yn ngwaith Mr. Low yn gorbrisio y melinau gwlan sydd yn y plwyf tua'r flwyddvn 1907. Apeliwyd ganddynt yn erbyn y oyfryw brisiad, a chaniataodd y Cynghor (neu'r pwyllgor trethiadol) £ 25 y cant o oetyngiad ar y codiad wnaeth Mr. Low yn y niclinaii: yr hyn oedd yn profi ei fod wedi cam- bnsio, neu orbrisio y cvfryw. Er mwyn i'r darllen- ydd weled yr annhegweh, rhoddwn yma gyfanswm eu gwerth gan Mr. Low, gyferbvn a'u swertfi gan y plwyf. Parish Union County Assesa- Union County Rateable ment Rateable Gross Value. Gross Value. £ £ s. £ s. £ 1.557 902 10 602 10 455 10 Gostyngiad yn 1907 ar y codiad 25 y cant 121 1 67 5 lleihad 777 10 389 5 1 3, pri-sia(i hwn y mae gwerth y melinau wedi' -o, goatwng £ 67 g:an yr Union Assessment, am eu bod yn oael eu hardrethu yn is nag yr oeddvnt, wedi on prisio gan bwyllgor yr Undeb. Cawn fod yna eto ostyngiad ychwanegol mewn rhai o honynt. ao ereill yn cael eu rhoddi j fyny. am nas gall v tenantiaid cu cadw yn mlaen, oblcgid rhenti a threthu rhy uchel. Ac er llethu y bobl hyn dan finch o drethu, gwrthoda y Cynghor Sirol ostwng dim ir plwyf. Nodasom uchod, "ar y codiad a wnaeth Mr. Low. Swm ei godiad ef oedd £ 500 vn yr appel a wnacd caniataodd pwyllgor v sir £ 25* v cant o ostyngiad. Felly y mae y prisiad prereiijl gan y sir yn £ 777 10s a'r plwyf f«l y ,nao vn s< "Jo1 -V1 -vr !l-vn ydd i'n gwneyd prisiad ir* m1 T3' ° ? 6s' a 1,yny pryd y niue Prisiad yr ckWo oan y plwyf yn cael ei osod vn ol vr ardreth f ynyddol. Nid wiw awdurdodau v ;r gei.sio cod, y gwerth trethiadol mewn modd annheg ni,l vV 7!l J"/ 3 tl>ri'y hyny ='sio (,an?«s 't ond h>'n a hyn y bunt. Rhoddi gwerth plw?f yn £ 4,000. a dweyd mai Is. v bunt (»(\lc y drcth. tra n ul yvv ei werth ond £ 3,000; a'r dretl, yn y plwyf vn ls. 3c. oblegid vr un swm £ 3 000 nir r°ddi U £ 4'°°' 8 ls' ar Y mae y Cynghor Plwyfol yn benderfvnol o ddwyn yr achos i lys uxi-ch. os na fydd iddvnt gwranda\nad yn y llys sirol; a phwv a ;veI fi <Trhvnhl lf'dliy"VVr achos j orpliwv-, vn y fan boii, l>yd(. idrlync eto appeho yn gyntaf i'r pwvll- gor siro ac yna j-r chwarter sasiwn.—Yr eiddoeli. Tukthiiatavh.

J'ROPHW YDOLlAETil At y Golygydd. 1 F^d7o«T:ddttTri' 1 tlj frawd' "Y^ne:iUuwr ('<Z \y dd od unwaith «to ar faes y golofn Giuna.-g or JourXAL j roddl taw ar „lol J J' ,?n lium "wwn gohd d,Awr oj'ch; credais unwaith fod v llwydrew di "j"; ™1! <*«*« + W.-r ithoiLt i.ian illwi'ddiir, niegy,. North Derby ac Ipswjch v\edi etteahio ar dy ymcnydd. Dywtd yr hogyn difarf dan sylw ei "fod yn rhv Ysb 'r d\lT'li.T11 1 gc'I!0 rl,w^tro'r >sb. ihad Meddiannau Cyfreitidawn Hen E<dwv8 v Aly,'lrr J 1 vlyfo<l 1 "lcwn 3 ddiogel i'r porthladd." ^lai ltongau cj n hyn, er yn agos I'r IUJI, wedi myned yn iongddryihad. Dywcd yn mheliaeh "iod Ym- nt-.Udmvyi- Cymru uvcii goddef hen ddigon ar falch- .•'g'wysyddol, a r modd dirmygus yr edryeh yr ar bob eglwys ("eglwys" yn wir). ond eu lieadell fach hwy eu hunain. B.^th y JUae y Sectu.. wedi goddef ar law Eglwys wyr Cymru Enwed un p,etii. J wy sydd wedi rhodtii tir i'r Sectau i adeil- adu eu Ebenezeriaid, eu Tabernacliaid, eu Moriah L" J^niebauiv Eglwyswyr dywedaf. "A wado hyn, gwaded i'r haul godi." Yii i)ilj(,Ilach, dywed "Ymneillduwr Egw,ddore!" (n, -1 mae ddodau Pabyddol yr oesau tywyll yn cytlyin ddiflauu o flaen oes newydd oleuedig o ddyn- vv'- Defodau Pabyddol! defodau Pabyddol! VV ait, old boy. Pwy yw ffryndiau mwyaf gwreso-- iabyddion y dyddiau hyn? Sectwyr Cymru, d^- %ve(laf, Pwy sydd yn gormesu Protostaniaid Lister v dyddmu hyn? Swtwyr Cymru a Phabyddion yr lwerddon. J Umd oes llnaws o weinidogion gan y Sectau yn derbyn £ 400. £ 500, a mil o bunnau yn flynyddol? 1 hogyn difarf yma yn cyfeirio at v Ceid- •,7 p i' 1 Ip'rr!yddfw>r' Paham na chyfeiriodd at y Re<lmondiaid. Marconiaid, y Tatwsiaid (Llan- punipsaint), y Liniehousiaid, v Phoenix Parkiaid iddvnt!>yma ST1W arddorcl1^ 1 f"d in ganlynwyr y rheswm, m-ddir, i'r hogyn difarf "Ymneilldu- wr Egwyddorol (:,) wyro oddiwrth -westiwu yr hglwys, fod '"cwestiwii yr Eglwys wedi ei getlo am hyth, a firwyn wedi ej gosod yn ngenau v penaeth- Da yw gwelod fod ccrbyclres progress (eynnydd) yn dyfod allan 0 dyn..)) tv- wylhvch yr oesau, ac y bydd yn fuan iawn yn niedeg yn y goleum ae yn yr awyr iach dan wybren las ddihalog y Creawdwr." Gofynaf, beth well tydd i r Sectwyr polit-icaidd ar ol y Iladrad yma o y daclcyddiaeth ? Dim taten Llanpumpsaint. worb Cydnalwd y l>ydd yn dipyn O "up hill ond 1 1 dr y 11<>drad yma am ychydig o flynyddau, ond deuwn allan maes o law o'r ffwrn dan. Nid ,n rhyfoddii blewyn fod Crist'onogaeth yn fo. l* < U? fiS yn^riV; "id Wyf yn rhyfedd« dim y > abbath yn Nghymru wedi mvned vn ddvdd o blesera, yn lie yn ddydd o addoliad. Yr wvf yn barod brofi mai y gethern uffernol y sectau politic aido sydd i gyfrif am hyn. Mae Hen Eglwvs v Cymry yi, he, gneuen galed "to crack." ac wedi i'r Mesur Ysbeilgar yma dd'od yn ddeddf. daw maes o law o'r dr-vbin,, y mae yn bresennol. Mewn capel nid yn neppell o Eglwys Liar,-new J .yn ,f'r Gaerfyrddin. dywedodd v "parchus worn,dog wrth ei ddiadell pa ddydd am beidio ar un cyfrif arwyddo y <ldeiseb yn erbvn v Mesur o Ddadfi^ssylHu a Dadwaddob yr "hen Eglwys." lit for tat mewn bythefnos ar ol hyn. dvwedodd 1-icer nid can mi,llttr o'r capel yr ii-yf 'vn eyfeirio ato. a hyny o'r pulpud, "fod Mr. So-and-so yn srnfyn am bum cant o bunnau i adgvweirio ei tranel ac yr wyf yn apelio atoch chwi, fel E<dwvswvr meddai y Fieer i BEIDIO RHODDI CEINIOG at r. ?ood-- i-oki i».vd<w ion yn fy llaw hvl.kt y„ 6a„„„ „cu vn ieewn tri mis. Mae offeiriald Cymru. fel be bae yn o n, ;dlg,o pregethwyr y Sectau. Dyma "urddas- nlion" mawrpddog i fod yn ofnus o honynt—ethern sydd yn gyru Cristionogaeth o Gymru. Nid vw ■ dxiinfab yn hidio taten am danvnt. am nad yw vn crf(dii yn eu program uffernol. Mne Ym- neiUduaeth Cymru y dvddiau hvn fel "blast" ar datws i efengyleiddo ei); gwlad. Ct,nfigfn. malnis eiddi-edd yw eu liarwyddair. Nid felly yr hen Dadau Ymneillduol. Dywedant vn awr fod y Demonstrations Mawreddog" a gynhaliwyd yn Lloegr a Chymru; fod areithiau mawreddog Esgob Ty Ddpwi; fod ysgrifeniadau "lol botes" "Mvrddin- fab wedi nivned yn ofer." Haleliwia! Bendi- .ireditr! Ni(idii.goliacib o'r diwedd! Yr Hpn E^- Iwys wecrt ei Damsang! Yr hen dadau yn eu beddau wedi clywed drwy y "gramaphone" fod Cydraddoldeb' yn bodoli. Dywedaf eto, fel y dy- wedais o'r blaen, bvddai yn well genyf fod yn bag at). lieb gIywed yr un gair am y Croeshoeliedig na bod yn porthyn i'r Sectau politicaidd Cymru y dyddiau hyn. Talpyn o ragrith ydynt; nial oes gronyn o'r Bregeth ar y Mynydd yn eu cylla. surllyd a chenfigenus. Diolch i "E. M., Mountain Ash," am ei sylwad- all caredig at fy llithia*. Lleygwyr EgVysjddol

í- Z. I p 4 ¡ C31c, I I I I <' —Mfhich tvill | Monkey Brand is the famous preparation which "Leaves a good impression behind." Powder Monkey is Monkey Brand in Powder form. Both should have a place in every household. b| Use MONKEY BRAND for cleaning and polishing Metal, Marble, Enamel, Linoleum, China and Glassware. Use POWDER MONKEY for scrubbing the Floors, Tables, Dressers, Cupboards, Sinks, and for cleaning Gas Stoves and freeing the Cooking Utensils from Grease and all burnt-in matter. You can do all these things with either, but for some parts of the work Powder Monkey is handier than Monkey Brand, that is why Monkey Brand is prepared in two forms. I CL0^HES N KE Y,- BRAND J A MIN BROOKE & 00. LTD. I 7,T 79 -84

CL YWEDIGION ARDAL CENARTH (Uan" Lui Ann. "j Clyw<>d fod gwvliau Lluugwyn wedi peri cryn drafferth i rai o bobl yr ardal. Afiwyddianus fu ar y rhai a golhwint y iren wrth ddychvvelyd o Aber- tawe. ac yn eu mysg yr un o'r rhyw deg. :Plti garw,' onidp; Clywed iod un par leuanc opelll ar fin priodi wedi cweryla yn enbyd i-i-tij ddod adref yr un noson. "A stitch ilj time saves nine." Clywed fod pipurau 11anv y Hwrdd Amaethyddol wedi cren r rvn drafflTth i rai amaethwyr oedd yn proffesu eu bod yn ysgolheigion. am eu bod yn myn'd yn anniben ar ol irorphen yr '"addition." Clywed fod merched ieuanc fret Ernivii yn 'jealous' oflladwv am fod merche dyr ardal y nllwyddo i gael "-[toners." won't be greedy, my friends, your turn will come. Clvwed fod beclisyn ieuanc yr ardal yn hoff iawn o fvn'd i garu ar nos Sadwrn. Os bydd y daitli yn mhell. ('r mwyn cael gorphw\s hnrcn Sul. "You ore no good for LUM Atirt. my lads." Clywed nad yw almanaciau yn llusoog yn yr ardal. am fod un ecrbyd wedi mynd yn llwythog r dref ar brydnawn dydd Merrher i brynu dillad newydd heb gofio fod y siopiau yn can.

Y CILIFN FAAIDOL (Gas '"Talfyny-id.") EVAN PER.RINS W. JONES, Cyntafanedig Mr. and Mrs. W. J. Wall is-Jones. Cyfreithiwr, Caerfyrddin. Wele y byw angel bach,—gyda'i del- Lygaid du, beth tlysach? A swyn neis yn ei wen incli,- Ni wclwyd ei anwylach. Tyfed y nnvyn -etifedd.—er budd dyn, Er bod Duw yn unwedd; Seirianol oes o rinwedd Tddo fo'n eiddo i'w fetid. Pencader. J. D. EVANS. POMPREN DOLGADER. Atebiad i benillion "Twm 'Barels'' yn ei lith diweddaf. Rhy gyfyng o'r haner Yw pompren Dolgader; Ar fenkos nid chwareu Ei chroesi: 'Rwy'n siwr Heb pastwn na spectels, Er hyny gan drotian Fyn'd drost". Gwybyddwch bawb dvnion Na fvdd eompenseshion, I'r neb f'o mor ryfygus. A chwympo'n aniben Yn swp ar ei dalcen Er dyfod wy hyny 511 faptis. JACK Y IAXTA*. DAU A DWY." (.Xlliiii o h(,zi gopi o'i- (',iriiiartbon Journal.") Dau babydd a dwv bilwll-clall seintyn A dwy santaidd gangell, Dau aer gwyll a dwy oer gell, Dau bobydd a dwy hibell. Dau aflan a dwy wc-flcig-dait wladwr, Dwy lodes lygadog, Dau lwys gi a dwy las gog Dau fynach a. dwy fanog. I,- Dau fynydd a dwy fawnen—dau ddoniol A dwy ddynes drylen, Dau fonedd a dwy feinwen. Dau "rogue" hyll a dwy wraig hen. Dan ,goyn a dwy gaseg—dau fochvn A dwy fuches landeg. Dau'n rhodio a dwy'n rhedeg, Dau farch du a. dwy ferch deg1. Dau goryn a dwy gariad—dau gadnaw, Dwy gvdnaws eu tpimlad, Dau lawen a dwy leuad, Dau wyrdJ. lwyn a dwy hardd wlad. Dau Ddaniel a dwy dinas—dau abwyd A dwy wibpr gas, Dau dwrne a dwy deyrnas, Dau farch gwyn a dwy ferch gas. Dau feudwy a dwy fedwen—dau gynog A dwy ganwyll frwynen, Dau hyll fab a dwy hyll ferch, Dau'n enwi a dwy'n anercli. Dau forlo a dwy ferien-diiu garnel A dwy gommon chwanen Dau yn hagr a dwy yn hen. Dau wisgi a dwy liesgen. Dau prthyl a dwy arthes—dau hotw, Dwy ieuanc hudoles, Dau mewn grug a dwy mewn gwres, Dau lencyn a dwy la noes. Dan gwrwm a dwy gorach-dall wancus A dwy- wenei nfiach, Dau fel V a dwy Fal fach, Dau Siencvn a dwy sioncach. Dau foliog a dwy filain-dell feddwyn A dwy fuddai gywrain, Dau gas fyth a dwy goes fain, Dau botiwr a dwy butain. Dan gydradd a dwy'n godrn-dau gnvt. A dwy grot-en gryno, Dau dal fryn, dwy dawel fro, Dau'll pesweh a dwy'n pasio. Dau deiliwr a dwy dalaeth—dau frenin, Dwy freiniol frenhiniaeth, Dau ladron, dwy lywodraeth. Dau fan syth a dwy fain saeth. Dau Siono a dwy Siani-—dnu Forgan A dwy Farged heini:, Dau bagan a dwy Begi, Dau Nod Fawr, dwy hynod V. Dau Caesar a dwv Susan—dau siriol A dwy Sarah oirian, Dau fawr wveh. dwy Farv Ann, Dau banwr a dwy benwan. MAXOD WTILT.

CRUGYBAR PniODAS.—\ n Nghrugybar y 9fed eytisfj, gan y Parch. D. B. Richards, unwyd mewn glan briodas Mr. James Jones (jeu.), Garth, Caio, a. Miss Sarah Jane Williams, Groes, Caio. Rhoddwyd y briodas- ferch gan Mr. W* .W"illiam-s. Lunh". Crugvbar, ei brawd; ac yn v cwmni yr oedd Mr. James Jones (hynafl. Garth, Mr. John .Jones. Plasvgraian, Llan- wrda-ewvrthr y briodasfiMch. Ar yr achlysur caf- wyd gwledd o'r fath oreu yn y Carth. pryd yr oedd vn bresenol, heblaw a enwyd .Mr. c. Davies a Miss Davies. Ynysail: Miss Maggie Williams. Groes: Mis Jones, Cwmbachstel; Miss Williams. Ynysau Tsaf; Mr. D. Williams, Picin: Mr. D. Davip" Rhos: D. Jones. Maesvgadog House. Caio: Mr. Iobi, Wil- liams, Goleugoed Uchaf. a Mrs. Williams. Caio; yn nghyd a theulu hynaws a charedig y (Jarth. Teim- lai y gymmydogaeth ddyddordeb mawr yn yr am- gylctiiad, fel y dangosai y nifer luosog ddaethai yn nghfd i'w croesawi allan o'r capel, ac i dlymuno yn dda iddynt. Treuliodd y par ieutanc dedwydd y gweddill o'r dyrld mewn llawenydd gyda'u cyfeill- ion yn y Groes. Hir oes iddynt.

LLIDIADNENOG MARWOLAETH.—Oherwydd esgeulusdod, neu rwrs- trau anorfod ar ffordd eiu parchus ohebwyr lleol, yr yd wyf allan o amser yn gorfod ymgymeryd a ehyi lwyno ysgrif fechan trwy ganiatad Golygydd caredig y JOURNAL ger bron y darllenydd ar hanes niarwol- aeth yr anfarwol Mrs. Davies, Blaenholiw, o'r ardal uchod, yr hyn a gymerodd le ar y 3ydd cyniisol, yn 7baiii mlwy dd oed. Buasai o lawer yn rhy ddiwedek- ar i anfon gair am farwolaeth yr annuwiol, am fod ei enw e.f fcl rheol wedi gorphen pydru ym mhell cyn byddo ei gorph yn dechreu ar yr oruehwrl- laeth hono; ond am yr ymadawedig, yr ocdcJ wedi gwneyd enw iddi ei hun na fedr y bedd ei tygru, na thragwyddoldeb ei heneiddio. Brodores ydoedd o urdal Llanllwni, a ddaeth trwy gyssylltiad priod- asol gyda John, mab yr anfarwol Mr. Davies. Panty- bettwa, i r ardal hon tua deugain mlynedd vn ol ac yn fuan y dan gosod d yn ei theulu, ac yn yr cgktys ei bod yn feddianol ar anhebgorion gwraig riimeSul tuhwnt ir cyffredm. Collodd ei phriod yn gvitar, pryd y gadawyd hi yn weddw. a saith o feibion. a thair o ferched ond wrth weithio yn galed oiidwudd atael yn y tyddyn, a magodd v plant heb bwv-.o dun ar, veb; a mwy na h>n5-' cyfranodd lawer o ddefn- vddiau ymborth, a gwisgoedd i bobl an^henus ei liardal. In ddiweddarach bu farw Mari ei m. rch ond ni wnaeth hyny ond gwneyd ei ffvdd vn fwy disigl yn ei Gwaredwr mawr. Hefyd, gweithiodd yn galed mewn amser, ac allan o amser o blaid crefydd yn ei theulu, ao yn yr eglwys a'i holl gyssylltiadau; a hyny trwy gadw ei hun o'r golwg, er mWyn i Bi-n mawr yr Eglwys gael lie i ddyfod vn fwy amlw; ac am hyny yr erys y golled o'i cholfi yn faich trwm ar ysgwydd yr achos goreu yn y 110 am irvfnod maith. Cafodd gystudd caled. pryd yr oedd ei dwv fereb w(,(Ii eu "TdaCl am aolwydydd eu hunain fel evfv g Ias''nt 'fy*1 fawr o ymwared iddi mewn cjfyngder, pryd y cafodd wragedd a merched Tr ardal yn garedig iawn tuag ati; ond yn goron ar cwbl gofalodd rhagluniaoth i anfon llangoes o forwpl 1 w gwasanaeth o dyhvyth y llangces hono y cawn'ei ano.s jn nhv J\aaman, yr hon a fu vn ncwlediir o dyner o liom ao o freichiau hono yn cael ei chvnorth- w>o an Mrs. Davies, Brynllewelyn. y dewisiodd yr ymadawedig gael ei throsglwyddo i gweh y Bywyil, yn rhwym am y byd mawr tra.gwyddol dros vr lor- ddonen, pryd y gwnaeth ymdrcch deg i garni ffarwel i'r ddwy chwaer oedd yn gorfod aroa ar ol am ennyd fer, ond yn fuan aeth yn rhy bell ar v dwfr e nad oeddent yn deall yr hyn a sisialai; ac ,vn» gahvyd am wasanaeth Mrs. Thomas, Hafodrwynon. i ymgleddu ei rhan farwol yn ol ei gorchymyn olaf cyn ymadael byth i ddvohwelyd mwy. Y dvdd Ian canlynol r daeth tyrfa fawr i hebrwng yr hvn oedd farwol o honi i'r un bedd a'i phriod yn mvnwent y lie uchod. pryd y darllenwyd, a gweddiwyd vn v tv gan gwemidog. y Parch. J. Davies; ac yn y capel prege ^or o 1 ar y geiriau sydd yn dwyn h a nop YaIr Magdalen, yn gwneuthur yr hyn oil oedd yn nr°S- 01 G rarPvWr: a the» evfaddef fod Mr. Davies wedi ychwanegu llawer cufvdd at ei faint,oh y tro hwn er fod yr ymadawedig w<yli estvi> pob mantais iddo. Ar lan y bedd gwasanaethwyd gan y Parch. D. James, Rhydybont, yn bwrpasol fel arfer. Yna eawsom yr olwg olaf ar ei harch gerfied- ig o waith Mr. Jonos, Sunny Cottage, yr hon na welsom ei chyffelvb erioed o'r blaen. Felly vr ymad- awodd pawb i ymgodymu a'r golled ar ei liol mewn byd. a-c eglwys; ac er fod ei meibion yn weddwon, ac yn amdrlifad (nn yn Caerdvdd, a'r tri eraill paf- rd1. y maent wedi dyfod yn ddigon gllllnog i am- ddiffyn eu hunain trwy gael cadw eu mam am ddigon o amser i roddi gwybod iddynt pa Jo i .1roi am gvsgod yn y dydd blin. Wrth derfynu ni » gyflwynwn ei holl gyssvlltiadau yma ar y'ddaear i tadol yr Hollalluog Dduw. Heddwch i'w llwch.

ABERGORLEGH FESTIVAL.-The annual festival of the \bergor- lech Sunday School was held at Talley Church. The weather was all that could be desired, and the members of the Sunday School are much to be congratulated on turning up in such good numbers. The festival was ably conducted'bv the Rev. G.n- fab Williams, of Dinas Cross, and the cateehiser for thf Abergorleeh school was the Rev. R. L. P. lAmi, Llansawel. Great thanks are due to Mrs. Lloyd Price, Bryncothi. who with her usual generosity provided the luncheon and tea.

Cymru, deweh i'r maes i amddifTyn Hen Eglwys ein Tadau. N.d gwiw i mi ofyn i offeiriaid Cymru i dd od ullaii; maent yn ofni digio y cethern uffern- ol. ,G-tir cyn terfynu y tro yma.Dywedais yn un o fy llithiau blaenorol am y Commissioners Eglwysig, pan ddaw y Mesur Ysbeilgar yn ddeddf. O'r anwyl. Dyma siomedi.gacth! Personah ag sydd ¡ wedi ysgrifenu cyfrolau; personau ag sydd wedi "stwmpio" Lloegr a Chymru o blaid yr Ysbeiliad, I wedi eu gadael allan yn yr oerfel gan yr Ysgrifen- ydd Cartref ol (Mr. McKenna). "Shame." dywed "Mynldillfab." "Every man accordiiiw to his merit." Yn fudion ydynt yn awr Haleliwia, dy- wedaf. Aid yw Golygydd y JoiTliX'AT. eisieu sebon yr "Ymneillduwr Kgwyddorol" yma. am fod colofnau y newyddiadur yn a gored i bawb i draethu ei farn. More again next week.—Yr eiddoch, etc., Myrddinfab.