Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

14 erthygl ar y dudalen hon

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

[No title]

bLYTHYR TOM PUDLER.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

bLYTHYR TOM PUDLER. Y GERI MARWOL. Syr,—Testyn sobr a difrifol yw'r gap marwol i bregethu arno. Nid wyf fi yn tnyned i bregethu arno, yn yr ystyr cyffrftdin o'r gair. Yr wyf yn gadael hyny i'r rhai sydd wedi eu galw i bregethu, y rhai sydd a,'u swydd i bregethu, y rhai sydd yn gallu pregethu. Mae ychydig yn cofio am dano yn y flwyddyn 1832. Mae mwy yn cofio am dano yn 1849, a mwy na hyny yn cofio am dano yn 1854, a mwy fyth yn cofio am ei ymweliad yn 1866. Amseroedd o fraw, a galar, a gruddfan, oedd y dyddiau hyny. Rhoddid nos da'wch i gyfaill yn hwyr y dydd, ac erbyn y boreu byddai wedi myned i fyd arall. Mae ambell i gongl yn ein mynwentydd yn dwyn y dyddiau hyny ar got i ni, lie y gwelir nifer o feddau heb eu trin na'u trwsio, ac am y rhai y dywedir wrthym, Yn y fan hyn y claddwyd y rhai fuont farw o'r cholera." Mae rhai yn dangos fod y Geri Marwol ar ei daith tua'r ynys hon eleni eto. Yr oedd yn gwneuthur difrod yn yr Aipht y flwyddyn o'r blaen. Mae pobl Ffraingc wedi cael eu dychrynu ganddo eleni. Mawr y gofal a ddangosir ar y cyfandir er ei gadw rhag lledu. Ni chaiff neb groesi y fferi o un deyrnas i'r llall heb gael prawf nad yw'r geri ddim yn ei waed nac yn ei wisgoedd. Mae rhai meddygon o'r farn y daw ef dros- odd i Loegr o hyn i ddiwedd mis Medi, ac os na ddaw y flwyddyn hon fe fydd yn sicr o ddyfod y flwyddyn nesaf. Gelwir ar yr awdurdodau, y Byrddau Iechyd, perchen tai, ac ar bawb o'r bron, i barotoi ar gyfer yr ymweliad. Yn ein porthladdoedd mawr- ion, y maent ar eu gwyliadwriaeth j er ei atal rhag glanio. Fe ddywed rhai, os yw ef yn dyfod, fe ddaw, nid oes neb a ddichon ei atal. Neu os nad yw ef i ddyfod, gallwn fod yn dawel a diofal. Wel, os yw ef i ddyfod, ac nad oes un modd i'w rwystro, nid oes eisiau i ni roddi gwahoddiad iddo i'n trefydd, i'n tai, i'n teuluoedd. Gwell i ni wrando ar y doctoriaid, hwy ddylent fod yn gwybod oreu beth sydd i'w wneuthur mewn mater fel hwn. Hwy ddywedant wrthym fod cadw conglau brwnt yn y ty, a phwllyn dwfr, a chwter a thomen frwnt o flaen y drws, a thylcau moch gerllaw y ty, cystal a rhoddi gwahoddiad a chroesaw iddo. Hwy a ddywedant wrthym mai ein dyledswydd yw glanhau pob congl, a chadw muriau glan, a lloriau glan, a chelfi glan, a dillad glan, dillad corph a dillad gwely glan, a. gollwng digon o awyr but drwy bob ys- tafell. Deuwch, a gwnewn ein goreu i ysgubo, pob un o flaen ei ddrws ei hun, a rhoddi digon o ddwfr ar y lloriau, a digon o galch ar y muriau. Gallaf ddywedyd wrtH- ych fod Dinah yn fwy diwyd nag arferol, yn golchi, yn paentio, ac yn gwyngalchu o'r pen i'r gwaelod o fewn i'r ty. Yr wyf finau ar fy ngoreu glas, yn carthu ac yn glanhau pob twll o'r tu allan, o flaen y drws, ac yn yr ardd. Dywellir fod y Geri Marwol yn lladd mwy yn y trefydd nag yn y wlad. Nid am fod pobl y trefydd yn fwy annuwiol na phres- wylwyr y wlad, ond oherwydd fod llai o fudreddi yn y wlad nag yn y dref. Gobeithio na ddaw yr haint ddim i'n cyffiniau, ac os na ddaw, ni fydd ein gwaith a'n gofal yn ofer. Bydd tai glan, gloyw, yn iechyd ac yn bleser i ni ac i'n plant. Os nad oes digon o waith a digon o enill i ni gael bwyd a dillad, fel y dymunem, di- olch fod yr awyr yn rhad, ond i ni agor y ffenestri iddo ddyfod i mewn. Yr un faint raid i ni dalu am y dwfr, pa un ai ychydig neu lawer a ddefnyddiwn o hono. Os ydym yn llwm ni a allwn fod yn lan. Chwychwi, frodyr, y pydleriaid, da fyddai eich planed a'ch tynged pe baech oil wedi dswis gwragedd cystal a'm Dinah i. TOM PUDLER.

[No title]

[No title]

LLITH 0 LAN GWILI.

[No title]