Y Llan

RHUTHYN. WYTHNOS Y DIODDEFAINT.—Cynaliwyd gwaaanaethau bob dydd yn yr Eglwya uchod, yn Saesneg a Chymraeg, yn ystod yr wythnos, ac y mae yn ddywenydd genyf hyBbysa en bod yn cael eu gwerthfawrogi gan y nifer luoeog oedd yn breaenol. Hefyd, cynaliwyd gwasan- anaethau Seisnig a Chymreig dydd Gwener y Groglith. Y mae yn syndod meddwl fod y dydd pwyaig nchod yn cael ei dreulio mor ddifater gan lawer, ond dyna fel y mae. Dydd Snl y Paag, cynaliwyd gwasanaethan Seisnig a Chymreig, a gweinyddwyd y Cymun Bendigaid i nifer fawr. Yr oedd cafodydd maethlon yn diagyn y boren, yr hyn a luddiodd lawer rhag bod yn breaenol. Da chwi, gwnewch ymdrech i bresenoli eich hunain bob cymnn, ac nid ar y gwylian penodedig yn nnig; ttc hefyd, chwi rai sydd gymnnwyr, peidiwch myned allan cyn cyfranogi o hono. Na laeswch eich dwylaw, ond ewch rhagoch yn y gwaith mawr yr ydych wedi gymeryd i fyny.

LLANAFAN-Y-TRAWSCOED. DYDD GWENER Y GROSLITH.—Ar y dydd pwyaig hwn cawsom wasanaeth yn Saeaneg am dri o'r gloch yn y prydnawn, a phregethodd y ficer, y Parch. W. J. Wil- liams, B.A., bregeth ragoiol i'r pwrpaa. Daeth llnaws o'n cyfeillion Seisnig ynghyd, a chanwyd Emyn Litani y Dioddefaint a'r gynulleidfa oil ar eu gliniau. Am 7 o'r gloch yn yr hwyr, cawsom wasanaeth a phregeth G-ymreig, pryd yr oedd yr Eglwys yn oriawn. Dydd Sadwrn, addnrnwyd yr Eglwya yn hardd iawn a blodau gan y Misses Gardiner, Wenallt Honse, yn cael en cynorthwyo gan Mr. H. H. Herring, yr ysgolfeiatr, a Mr. Ll. Afan Richards. Yr oedd yr olwg ar yr allor yn ardderchog iawn pan olenwyd y canwyllau. Dydd SnI am 10 o'r gloch, daeth lluawa mawr ynghyd, a gwein- yddwyd Sacrament Swper yr Arglwydd yn Gymraeg i oddentu tringain o gymnnwyr. Am 11.30 gweinyddwyd y Sacrament eto yn Saesneg. Diambeu y buasai mwy wedi dyfod yngbyd oni bae fod y tywydd mor anffafriol. Cawsom Yegol Snlfiasns iawn am ddan o'r gloch, ac yn yr hwyr am saith cawsom wasanaeth, a phregethodd y Ficet yn ardderchog iawn ar yr Adgyfodiad. Canwyd yr hymnau oil mewn hwyl a theimlad neilldnol. Da genym feddwl fod yr Eglwya yn deffro at ei gwaith ar 01 bod yn cyagn cyhyd. Bendith Daw a fyddo arni.- TAIWAN.

BANGOR. Sut. Y PASG YN EGLWYS ST. MAXE.—Dathlwyd hen wyl y Pasg yn yr Eglwya ncbod eleni eto mewn modd godidog anarferol, a da genym ei gweled nnwaith yn rhagor yn adenill ei bri cyntefig. Hyfryd genym gan- fod Eglwys St. Mair yn cymeryd rhan mor flaenllaw yn nygiad hyny oddiamgylcb. Am 8 yn y boreu, gwein- yddwyd y Cymnn Sanctaidd. Am 10 ac am 11.30 dar- llenwyd y gwaaanaeth a gweinyddwyd y Cymnn yn mhob un o honynt. Felly treuliwyd y boreu yn gyfan- gwbl i fod yn wasanaeth o fawl a diolchgarwch, ac nis gellid ei drenlio i amcan gwell. Da genym oedd gweled yn mhob gwaaanaeth nifer mor fawr yn d'od ynghyd i adgofio Ei angau drud. Mae gwaaanaeth y Cymun yn nystawrwydd a phurdeb y boreu bob amBer yn felns a gogoneddus, ond ar foreu'r Pasg, coronir ef a'i holl brydferthwch, a rhaid yw i ddyn feddn calon Satan oni theimla ei yabryd yn cael ei adnewyddn o'i fewn, ac yn cael ei gludo yn mreichiau angerddoldeb dwys y gwas- anaeth a gogoneddas fyfyrdodan megys i wlad bnrach a aancteiddiolach. Am 3 yn y prydnawn, cynaliwyd cyf- arfod i'r plant yn yr Eglwys, ac yr oedd yno nifer dda fel arferol. Am b, cynaliwyd y gwasanaeth prydnawnol, a chafwyd gwledd gerddorol heb ei bath. Intoniwyd y gwasanaeth gan y Parch, Thomson Jones, Minor Canon, a phregethwyd yn efieithiol ar athrawiaeth yr Adgy- fodiad gan y ficer, y Parch. W. Edwards, M.A. Yn ystod y gwasanaeth hwn, canwyd enwog anthem Eos Bradweni Criat a gyfodwyd a 11 Worthy is the Lamb a'r Amen Chorus" allan o'r Messiah (Handel). Chwareuwydyr organ yn ei dnll meistrolgar arferol gan Miss Annie Williams, Penrhyn Lodge, ac y mae yn destyn syndod fod geneth mor ieuanc yn gallu myned trwy waitb mor galed ac anhawdd mewn dull mor odidog. Cynorthwywyd y cor hefyd gan y gerddorfa (orchestra) ganlynol:—1st violin, Miss Bella Hewitt a Mr. Kelly; 2nd violin, y Misses Hewitt; viola, Mr. Hewitt; violoncello, Mr. Broome; 1st & 2nd cornets, Mri. John Williams a John Jones trombone, Mr. J. S. Jones. Ni raid dweyd fod yr effaith yn drydanol. An- hawdd mewn nn man fnasai elywed gwell cann. Yroedd yr hen Foriah a'r Easter Hymn yn myned gyda chymaint hwyl ag erioed. Yr oedd y datganiadau a wnaed ya adlewyrchu clod nid bychan ar bawb a gy- merodd ran ynddynt, ac yn neilldaol ar Mr. W. Wil- liams, yr arweinydd medrns, a gallwn ei longyfarch am y modd ardderchog y coronwyd ei ymdrechion. Aberth- odd amaer, mwyniant, ao arian, er gwneyd yr hen wyl yn deilwng, a'r mwynhad mae yn dderbyn heddyw ydyw, credu fod yr offrwm yn dderbyniol gan ddynion, a hyderu ei fod yn ganmoladwy gan Dduw. Yr oedd yr Eglwys mor llawn fel y gorfu i laweroedd fod allan. I Yr oedd hefyd wedi ei haddarno yn hardd gan wahanol foneddigesan caredig. Anmhosibl i r Bangoriaid beidio dymnno gweled y Pasg yn pryauro eto, tra y mae y fath freintiau o fewn eu cyrhaedd,

LLANFWROG. "WYTHNOS Y DIODDEFAINT.—Cynaliwyd gwasanaethan yn yr Eglwya nchod yn ystod yr wythnos, ac hefyd yn ystod y Grawya, pryd y| pregethwyd gan beraonau dieithr. Y mae yn dda genyf hysbyBu fod llawer iawn yn rhoddi en preaenoldeb ynddynt. Hefyd, cynaliwyd gwasanaethan yn Saeaneg a Chymraeg dydd Gwener y Groglith. Gresyn meddwl mai dydd o rialtwch yw y dydd nchod gan lawer, yma hefyd. Duw roddo oleum i chwi mewn pryd i weted eich camsyniad. Dydd Sul y Pasg, cynaliwyd gwasanaethan Seisnig a Chymreig, pryd y gweinyddwyd y Cymnn Bendigaid i nifer luosog iawn, ac oni bae fod yr hm mor anffafriol, buasai llawer ereill wedi ymdrechu rhoddi en preaenol- deb. Y mae yn dda genyf hysbysn fod chwech o'r newydd wedi ymrestrn dan faner yr Oen. Y mae gair o gynghor yn eisieu yma, a dyma beth ydyw-y dymnn- oldeb ar i bob cymnnwr beidio myned allan, fel y mae ya arferiad rby gyffredin yn y cymydogaethau yma.

MARGAM. WYTHNOS Y DIODDEFAINT.—Cynhaliwyd gwasanaeth- an yn Eglwya henafol Margambob boreu a hwyr yn yatod yr wythnos pryd y gweinyddwyd gan y Ficer, y Parch. Z. Paynter Williamson. Dydd Gwener y Groglith cynhaliwyd gwasanaeth y tair awr, pryd y traddodwyd anerchiad ar y saith gair olaf a lefarodd y Gwaredwr bendigedig tra ar y Grocs gan y Parch. David Oliver Evans, L.Th., curad Oakwood a Bryn- troedgam, Margam. Cafwyd anerchiadau gwir dda gan y gwr Parchedig, a da oedd genym weled cymaint wedi dyfod ynghyd i'r gwasanaeth hwn. Yr oedd Ficer y plwyf yn bresenol ac yn cymeryd rhan yn y gwasan- aeth. TAIBACH, PLWYF MARC.AM.-Dydd Gwener y Groglith, am 10 o'r gloch; cynhaliwyd gwasanaeth yn y Capel Anwes, pryd y gweinyddwyd gan y Parch. D. Oliver Evans, L.Th., carad Oakwood a Bryn. Yn yr hwyr am 6, cynhaliwyd gwasanaeth eto, pryd y gweinydd wyd gan Ficer Margam. OAKWOOD, PLWYF MARGAM.—Nos Wener y Groglith, am 6 o'r gloch, cynhaliwyd gwasanaeth yn Eglwys y lie hwn, pryd y gweinyddwyd gan y Parch. D. Oliver Evans, L. Th., curad y lle.-J.A.D.

CWMAFON. WYTHNOS Y DIODDEFAINT.—Yn ystod yr wythnos bwysig hon oynhaliwyd gwasanaethan yn Gymraeg a Saesneg yn Eglwys y plwyf. Dydd Gwener y Groglith am 11, cafwyd gwasanaeth Seisnig a phregeth gan ein Ficer, y Parch. J. Griffiths, ac yr hwyr am 7.30, gwas- anaeth a phregeth Gymraeg gan ein carad, Mr. Jenkins. Dydd Sadwrn, am 11, darllenwyd y Foreuol Weddi, a boren dydd y Pasg, am 8.80 yn yr un eglwys, gweinydd- wyd y Cymun Bendigaid, ae yn Eglwys yr Holl Saint, am 11, ac am 6.30. Yn y prydnawn am 3, yn Eglwya y plwyf, cyfarfyddodd yr Ysgol Sul Seisnig a'r Ysgol Sul Gymreig er mwyn adrodd y pwno, sef yr EfeDyl am Sul y Paeg, loan xxi. 1-10, yn Gymraeg a Sa"neg. Holwyd hwy gan y Ficer, y Parch. J. Griffiths.

LLANARTHNEY. xSxo £ e Eglwya y plwyf nchod yn nodedig arrfei Hysgdl Sul flodenog a llwyddianna, yr hon a gynnenr am naw o'r gloch y boreu ac am ddati yn y prydnawn. Gellir priodoli ei chyflwr llewyrchus i ymdrechiatlau diflino y Parch. Prebendary Harris, y ficer, yr hwn sydd wedi cymeryd y dyddordeb mwyaf yn yr lagol Sul. Y mae y Ficer a'i gnrad bob amser yn breaenol yn yr yegol ac yn cymeryd rhan yn y gwaith. Yn amBer y diweddar Ddoctor Griffiths yr oedd cymanfa Ysgolion Sul yn cael ei chynal yn Llandilo bob Linn Pasg, ac yr oedd Yegol Sal Llanartbney yn gyson yn yr wyl. Ond ar ol hyny y mae y Ficer wedi mabwya- iadn y cynllun o holi yr Ysgol Sill yn gyhoeddus yn yr Eglwys gartref yn awr ac eilwaith, ac yr ydwyf yn mawr gymeradwyo'r arferiad, oherwydd ei fod yn rhoddi goleuni ac adeiladaeth i'r gynnlleidfa, yn enyn zel a brwdfrydedd yn aelodan yr Eglwys a deiliaid yr Ysgol Snl, ac ar yr nn pryd yn weddaidd, yn drefnus, ac yn ddirodrea, Nos Sul Pasg, adroddwyd dameg Y Mab Afradlon" yn yr Eglwys. Arholwyd gan y Parch. Rice Jones, cnrad, ac oddiwrth yr atebion yr oedd yn eglur fod llawer o lafur wedi ei drenlio ar y ddameg. Canodd y cor anthem ardderchog ar ddiwedd y cyf- arfod.—

BETHESDA. DYRCHAPIAD.—Dian y bydd yn dda gan bob Eglwys- wr a Cheidwadwr ddeall am ddyrchafiad Mr. Benjamin am' Thomas yn oruchwyliwr i oaod, ac am Mr. William Davies, Ty'n Twr, yn over-looker. Y mae y ddan yn Eglwyawyr ;a Cheidwadwyr egwyddorol, Dymnnwn bob llwyddiant iddynt yn eu maes newydd, a chyda'a dyledawyddan newyddion. ADFEItIAD.-Da genym ddeall fod Mr. Owen Wil- liams, gohebydd cyson i'r Gwalia o'r dref hon, yn gwella yn dda. YMADAW.IAD.-Deallwn fod Mr. Jobn Parry, yr ar- lnnydd, yn bwriadu gadael ei enedigol- wlad a gwvnebn ar y Gorllewin pell. Dymuna pawb bob llwyddiant i Mr. Parry, gan ei fod wedi codi, trwy ddiwydrwydd, i safle anrhydeddua ar ol gweithio yn y chwarel.-B. Jones.

HENDY GWYN AR DAF. Treuliwyd Gwener y Groglith yma yn agoa yr tin modd ag arferol. Cafwyd cynulliadau da ar y cyfan, a gwaaanaethan gwresog. Dylem ni, offeiriaid a lleyg- wyr, gadw'r diwrnod hwn mor debyg i'r Sabbath ag y byddo modd. Dylai'r gwasanaeth hwyrol ddechreu am chwech ac nid am saith o'r gloch, ac ni ddylem aroa i ryw raiag ydynt yn arferol o ddilyn eu gorchwylion bydol ac anmharchn'r groes. Diwygied Eglwyawyr ac ymdrechent argyhoeddi'r ythydig Ymneilldnwyr hyny ag ydynt yn enog o'i wneuthur yn ddiwrnod cyffredin o'r pechod o ail-groeshoelio'r Gwaredwr, a'i wneuthur yn "watwar." Yr oedd ymddygiad Ymneillduwr neilldnoliwrth ein Heglwya yn ganmoladwy iawn. Yr oedd ef a'i deuln gyda ni yn addoli. Fe dal y nefoedd iddo! Cawsom wasanaethau hyfryd Snl y Paag, ac amgylchwyd Allor y Cymnn Bendigaid gan liaws. Cawsom wledd ar Grist "ein Pasg ni." Darfu i'r gwlaw gadw'r anffyddloniaid gartref. Nis gallant hwy wnenthur yr aberth lleiaf er mwyn yr hwn a'i habdrth- odd ei hun drosom. Diwygient yn byn o beth! Am ddan o'r gloch aethom i Henllan Amgoed (ar gaia y pwyllgor)t i boli'r Ysgol Sul ar "Hanes Drafydd," a chawsom atebion rhagorol iawn. Yna canwyd yr emynau gyda hwyl. Yn Cwmfelin-boeth, am chwech (ar ol y gwasanaeth), holwyd eto ar yr un testyn, a chanwyd yr emynau gyda bUs neilldnol. Diagwyliwn yr hyfforddwr i dalu ymweliad 3,'r ddwy ysgol un o'r diwrnodau nesaf, a chawn ei farn gymwys ef ar ncd- wedd y gerddoriaeth. Addurnesid ein Heglwys yn chwaethus gyferbyn a'r Pasg. Y mae ein cymydog- aeth yn hynod am y cyflawnder o hoff flodenyn y di- weddar a'r anfarwol Iarll Beaconsfield a geir ynddi. Eleni gwelir brialln o amrywiol liwiau yn addnrno ein rhodfeydd. Aeth Mr. D. H. Eyans, o Llanelli, a llawer o honynt gydag ef i harddu'r Egiwyai yn y drei uchod, ond y mae digon ar ol. DYRCHAFIAD Y PARCH. SAMUEL JONES, LLANGWNWR. —Y mae ein brawd parchns uchod wedi ei apwyntio gan yr Esgob yn Ddeon Gwladol Caerfyrddin yn He yr Esgob Edwards, Llanelwy. Y mae Mr. Jones yn un o'r offeiriaid mwyaf gweithgar, Hwyddianns, a chymer- adwy yn Ngbymru. Y mae ei Eglwya yn oriawn, a'r gwasanaethal1 yn odidog. Diameu genym y gwna waith rhagorol eto fel Deon Gwladol. Eiddunwn iechyd a bywyd hir iddo ef a'i deulu serchog. Da genym fod Mr. Jones yn well o ran iechyd nag y ba.

UNDEB YSGOLION SUL DEONIAETH ST. CLEARS. Gan nad yw y mndiad uchod ond ieuane o ran dydd- iau yma, a chan ein bod fel offeiriaid a Ueygwyr am fyned rhagom a dyrchafu'r Yegol Sal nes ei gwneyd yn wir fb-gwrfa i'r Eglwys yn ein plith, byddai yn dda genym pe y gwnai ysgiifenyddion mygedol neu rywrai eraill pershynol i'r amrywiol ddeoniaethau gwladol yn Nghymrn fod mor garedig a'n hysbysn trwy golofnau'r LLAN pa fodd y gwneir ganddynt hwy. Y liynedd cadwyd yr wyl flynyddol yn Lacharn. Rhoddesid yn IIaw pob aelod perthynol i'r Ysgolion ryw chwe' mis cyn yr wyl bapyryn byehan argraffedig, yn cynwys Credo Nicea. Ar ol pob brawddeg o 'honi ceid adnod (neu ddarn o adnod) fel prawf Ysgrythyiol, ac ar ol hyny darn o Emyn pwrpasol, yr hwn a genid. Cafwyd dau anerchiad o'r pwlpnd gan offeiriaid. Ar ol cyfranogi o'r ymborth darparedig, cafwyd cyngerdd. Eleni bwriedir cynal dwy wyl am fod y cynhalliad yD rhy liosog i'r un man y liynedd, ac hefyd am fod genym y ddwy iaith i ymwneyd & hwy. Y mae genym lyfryn bychan destIue yn Gymraeg yn cynwys emynau dethol- edig at wasanaeth yr Ysgol Sul, ynghyd a. rhaglen o drefniant y gwasanaeth am y dydd. Ceirillyfryri cyffelyb at wasanaeth yr ysgolion Seisnig, a chan nad yw'r pris ond ceiniog y maent o fewn cyraedd y tlottaf. Yr ydym yn cael i fyny hanes Dafydd erbyn ein gwylian eleni. Bydd yn dda genym gael profiad eraill ar y pwnc a chlywed pa fodd y cerir yr wyl ymlaen mewn deoniaethan eraill, ac os ydyw'r cw bl er lies i'n Heglwys Carem gael gair genych chwi, Mr. Golygydd, os byddwch cystai pan y byddo hamdden genych. Rhaid i ni sychu'r iac y tio hwn eto, a rhedeg taa'r festri blwyfol.

LLANGYNIDR. ETHOLIAD BWRDD Y sGoL.-Ar yr 20fed cyfiaol, ethol- wyd Bwrdd Yagol newydd yn y plwyf uehod i wasan- aet'nu am y tair blynedd dyfodol. Cyfrifv^yd y pleid- leisiau dydd Linn diweddaf yn awyddfaGwarcheidwaid y Tylawd, Craghywel. Rhenir plwyf Llangynidr o ran natur y boblogaeth a galwedigaeth y trigoiion i ddwy ran. I lawr yn y gwastadedd ar lanau y Wysg, aaif Eglwys Cynidr Sant, ac oddiamgylch iddi saif tai pen- tref y Llan. Yma ac acw yn nghanol y dolydd breision gwelir amaethdy ac ambell i fwthyn. Nid ydyw y bob- logaeth amaethyddol ond bychan mewn cymhariaeth. Gogyfer ag addysg y plant yn yr ardal y mae yr Eglwya yn cynal Yagol Genedlaethol lewyrchua, yn yr hon yr addysgir holl ienenctyd y gymydogaeth. Ar yr ochr ddeheu i'r afon Wysg y gorwedd mynydd Llangynidr, yr hwn sydd yn ffurfio math o far i'r dyffryn tlws drwy yr hwn y treigla'r afon tna'r mor. Saith neu wyth milldir o Llangynidr, ar ben y mynydd hwa, cyferfydd air Frycheiniog a air Fynwy. Yn y parth hwn o'r plwyf yn dilyn y ffin rhwng y ddwy air, ceir llawer o drigolion y rhai a vmddibynant ar weithteydd Glyn Ebwy, Tredegar, a Rhymney. Y mae gofal ysbrydol rhan o'r boblogaeth dan sylw wedi ei drosglwyddo i Ficer Beaufort. Yn 1843, rboddwyd y Rassau i fyny er mwyn ffarfio rhanbarth Eglwyaig newydd. Yn Dnkestown a Trefil, nid oes hyd yn hyn unrhyw ddar- pariaeth o du yr Eglwys gogyfer ag anghenion crefyddol y trigolion. Deallwn, fodd bynag, fod Mr. Sinnett, rheithior parchus y plwyf yn bwriadn ar fyrder adeil- adu Eglwys yn eu plith, a sefydln carad yn y lie. Yn y rhan yma o'r plwyf y mae gwaith y Bwrdd Yagol yn gorwedd, ac yma o ganlyniad y bu y frwydr boethaf. Yr oedd naw o ymgeiawyr am y pnm' sedd wag, a dyma'r drefn y gosodwyd hwynt ynddi pan ddadgudd- iwyd dirgelwch y togel -y Parch. L1. M. Williams; Ficer Beaufort, 360; Mr. John Ho wells, innkeeper, Tredegar, 290; Mr. David Morris, glowr, Raaaau, 266, Mr. Thomas Jenkins, chwarelwr, Trefil, 244; Mr. Edward Davies, amaethwr, Llanddetty, 221. Y rhai aflwyddianns oeddynt Mr. Hodge, Dnkestown, 170; y Parch. T. Davies (Bedyddiwr), Dnkestown, 165; Mr. Thomas Richarda' miners' agent, Beaufort, 153 Mr. John Williams, clerk, Ebbw Vale, 148.

CRAIGTREBANWS, PLWYF CLYDACH. Y mae Collier," druan, yn cwyno yn dorcalonns na chlywodd son am danaf o'r blaen. Gan ei fod yn gryn fethiedig, maddenir iddo ei anwybodaeth o honom ni, bechgyn y graig yma. Yr ydym yn tyfu mae ein talentanyndadblygn heb yn wybod i hen bobl,welweh chwi. Yr oedd Collier" yn garedig iawn yn ceieio hercian i'r gwasanaeth o'r diwedd, er mwyn cael gweled," a barnn drosto ei hun. Bydded iddo ym- drechu gwneyd yr nn modd yn ami. Yr ydym yn teimlo yn falch fod Collier wedi cael ei foddloni yn y gwasanaeth, y cynhnlliad," y cann, a'r rhan a gymer y gynulleidfa yn y gwasanaeth, ac yn enwedig felly y plant. Y mae cynitun y Patch. Mr. Jones yn cynal ysgol. gan ar ol pob gwasanaeth yn cael ei gymeradwyo genym. Rhifa ein c6r dros ddengain weitbian, canya y mae y gynnlleidfa i gyd yn aroa ar ol, i fyned droa yr emynau a'r chants erbyn yr wythnoa ddyfodol. Dyma esboniad hawdd ei ddeall i'r Collier" ar fod ein cann yn wreaog a chalonog. Nid oedd y cynhalliad gymaint yr wythnoa ddiweddaf ag arferol, canys yr oedd rhyw hen Circuit yn Mhontardawe. Aeth nifer fawr o bob oedran a rhyw, yn dyrfaoedd i lan i'r Circus. Maddener iddynt y tro hwn, am osod cymaint o'n bryd ar wagedd. Mr. Griffith Evans, o Goleg Llanbedr, brodor o Bontardawe, fa yn pregethu gyda ni y ddwy wythnos ddiweddaf. Tarawodd un o'ch erthyglan arweiniol yr wythnos ddiweddaf ni â syndod mawr, Mr. Golygydd, set yr erthygl "Em Mam ni oil." Nid oedd y rhan fwyaf o honom ni yn y gwaith alcan yn arferol o feddwl yn y fel yna, ond sueddir ni yn awr i gydsynied ft chwi. Y mae erthyglau Yagrythyrol, synwyrol, a rhesymol cyffelyb yn gwneyd lies, ac yn agor llygaid deillion fel fi ac arall. Y mae Y LLAN yn enill tir gyda ni, diolch i Dafydd Richards, ac i gynwysiad rhagorol eicblnewydd- iadur.-Alcanwil.

PEN TIR. V GARAWYS.—Yn nbymor y Garawya bu offeiriaid dieithr yn rhoddi eu gwasanaeth yn yr Eglwys uchod. Bu yma y Parchn. Robert Jones, W. Morgan. Jones, John Owen, D. 0 Davies, a J. J. Ellis. Yr oedd cynulliadau pur dda wedi dyfod ynghyd. WYTHNOS Y DIODDEFAINT.—Bu yma wasanaethau, pregethau, a chyfarfodydd ar ol, bob dydd drwy yr wythnos. Gwasanaethwyd gan y Parchn. Thomas Pritchard, J. M, Richards, a Herbert Jones. Nos BASG.Cafwyd gwasanaeth ac anerchiad addysgiadol ac effeithiol gan y Parch. W. Edwards, ficer St. Mair, Bangor. Rhoddodd sylwadan dyddorol ar Wasanaeth y Cymnn," teilwng i'w cadw yn y cof. Ar ddiwedd y gwasanaeth dyflwynwyd ganddo i'r rhai a gonffirmiwyd Confirmation Cards," a "Prayer Books." DYDD y PASG.—Yr oedd nifer y cymunwyr yn lliosog —uwchlaw 70, yn Pentir a Glasinfryn. Yr oedd yr aelodau newydd, y rhai a gonffirmiwyd, ac eraill sydd newydd ymuno, yn rhifo 47. Eled yr Eglwya ymlaen, allwydded ymb,ob man trwy y wlad.

BEAUFORT. Cafwyd Pasg dymunol iawn yn y plwyf hwn eleni, er fod yr hin yn anffafriol ac oeT. Yr oedd cynydd amlwg yn rhif y cymunwyr. Yn y prydnawn, o dan lywydd- iaeth Mr. T. John, aeth plant yr YsgoI Snl, yn cael eu cynorthwyo gan amryw o aelodan cor Eglwys y plwyf, drwy y Service of Song a elwir The Swiour King." Yr oedd ol llafur a gofal tamyneddgar i'w gweled ar y dull canmoladwy yr aeth pob nn drwy ei waith. Chwareuwyd yr harmonium gan Mr. Thomas Exell.

PORTHDINORWIG. Ba y Parch. Salt, carad y plwyf, yn traddodi eyfres o bregethan bob nos yr wythnoa ddiweddaf ar y Dioddefaint i gynulleidfaaedd grymns yn Eglwya St. Mair. Hynodid hwynt gyda drychfeddylian nawyddion a dyrchafedig. Yr oedd y gyfres o bregethau yn ddi- frifol a chyfoethog. Ychwanegwyd nifer at yr Eglwys drwy y traddodiad o'r pregethru melns hyn. Eiddcmwn hir oes i'r Parch. Salt er gwasanaethu mewn modd effeithiol fel ag y mae yn y winllan ysbrydol ag yr ydym yn credu y mae wedi ci alw i iafario ynddi.

LLANDDEWI FELFFRE. Boren dydd Gwener diweddaf, sef y Groglith, cynal- iwyd gwasanaeth yn Eglwys henafol Llanddewi, pryd y gwasanaethwyd gan y cnrad, y Parch. J. E. Jones. Pregethodd yn Sae'sneg oddiar Esaiah liii. 3., ac y» Gymraeg oddiar Colossiaid ii. 14. Yr oedd yr Eglwys yu oriawn. Yn yr hwyr, yn yr ysgoldy perthynol i'r Eglwys, traddododd Mr. Jones bregeth Gymreig i gynulleidfa luosog oddiar loan xvi. 1. Da genym ddweyd tod yr achos crefyddol yn y He hwn yn hynod o lew- yrchus oddiar pan ddaeth Mr. Jones yma i waaanaethn. Golygfa ddymruiol a chalonogol oedd gweled deg o'r newydd yn cyfrauogi o Swper yr Arglwydd ar fore Sni y Pasg diweddaf. Yr wyf yn creda yn ddiffnant mai gweinidogaeth wlithog ein llafnraa gurad yw yr achos, o'r adfywiad presenol. Llwyddiant a hir oes iddo yn ein plith yw ein dynauniad.—T.L.

ABERAYRON. DYDD LLUN P,&SG.-Y mae yn hen arferiad yn y cymydogaethan hyn ar ddydd Linn y Pasg gan ysgolion Sul Eglwysig i ddyfod i Aberayron er mwyn ciLnU: anthem, adrodd penod o'r Ysgrythyrau, a chael eu holi yn y darnau dewiaedig. Y mae Aberayron yn lie mantesiol iawn, gan ei fod yn le hynod ganolog a chyfleus i ddyfod iddo, a bod ynoEglwys eang a phryd- ferth i'w derbyn. Cymerodd wyth o yagolion ran yn y gweithrediadau dydd LInn diweddaf, ac aethant drwy y gwaith parotoedig yn hynod Iwyddianua a boddhaolj- ac yr oedd ol llafur ac ymdrech ar yr adroddiadan, yr atebion, a'r antheman. Rhoddwn yn y fan hon enwau y gwahanol yegolion :—Aberayron, Cilcenin, Dihewid, Llanbadarn Trefeglwys, Llanddewi Aberatth, Llanerch- aeron, Llanarth, a Mydroilyn. Dyma y tro cyntaf i ysgol Mydroilyn, yn mhlwyf Llanarth, gymeryd rhan yn yr wyl hon, ac aethant drwy en gwaith fel pe buasent yn lied eyfarwydd gwaith o'r fath. Holwyd y gwahanol ysgolion gan y Parchn. T. Jonea, Cilcenin D.Griffiths, Llanllwchaiarn; R. Williams, Dihewid; D. Ripharde, Llandysiliogogo; D. Lewis, Llalisant- ffraid; Z. M. Davies, Blaenpenal; a J. Lewis, Llan- ddewi Aberarth. Dywedir fod mil o bobl yn breaenol; nid ydym yn dweyd fod mil yn yr Eglwys ar yr un pryd-yr oedd yr Eglwys yn rhy fach ar gyfer hyny, ond wrth gymeryd y rhai oedd i fewn a'r rhai oedd o dan orfodaeth i fod oddiallan, yr oeddent gyda'n gilydd yn aicr o fod yn rhywle tua mil. Dengys hyn fod peth bywyd, a dweyd y lleiaf, yn yr Eglwys yn y cylchoedd' hyn. Y mae arwyddion hefyd fod cynulliad dydd Llun y Pasg yn myned yn fwy poblogaidd y naill flwyddyn ar ol y llall. Rhenid yr wyl i dri chyfarfod, pedair yagol yn y boreu, a phedair yn y prydnawn, gwasan- aeth yn yr hwyr, gyda phregeth gan y Parch. J). Griffiths, Llanllwchaiarn. Yr oedd yr holl wasan- aethau yn ysiiod y dydd dan arolygiaeth y Parch. W~ 0. Edwards, D.G., ficer Aberayron.

LLANDDAROG. GWYL Y PLANT.—Cynhaliwyd hon prydnawn Lltir, y Pasg, am ddau o'r gloch, yn Eglwys Llanddayog. Y llyfr eleni oedd "I Taith y Pererin." Yroedd corau Pontyberem, Llangwnwr, Llangyndeym, a Llanddarog yn rhifo 300. Heblaw y rhai hyn,' yr oedd yn bresenol ddau Brass Band. Ymgynullwyd' yn amserol gerllaw, yr ysgoldy, ac ymffurfiwyd yn orymdaith, a gwyr yr offerynau pres yn blaenori. Yr oedd yr orymdaith yn oyraedd o'r yagoldy hyd borth y Ficerdy. O'r tu ol yr oedd y Parohn. V. Jones, fioer Llangyndeym J. Thomas, B.A., curad Llanilar is. Jones, R.D., ficer Liangwnwr; N. Thomas, ficer Llanddarog ac Isaac Jonas, curad Pontyberem, yn eu gwenwisgoedd yn canlyn yr or- ymdaith. Chwareuai y bands 11 Filwyr ffyddlon- .Iesu," &c., a chanai y lliaws yr hen donhonyn agoneddup. Yr oedd pentref Llanddarog yn adsaiu,, ac yn llawn bywyd i gyd. Nid oedd yma arwydd fod yr hen Eglwys yn myned i farw. Yr oedd yn gryfach nag y gwelwyd hi erioed yn Llanddarog ar y dydd hwn. Wedi myned i mewn i'r Eglwys cafwyd allan mai braidd yr oedd digon o le i bawb ynddi, er Ilenwi capel Mr. Puxley, y gangell, a phob msa- Rhyw ddyrnaid bach oeddym ar y dechreu, oni y mae'r feohan wodi myned yn fil." Arweiniwyd y canugan Mr. John Edwards, Llangwnwr, a chwar- euwyd gan y Brass Bands yn lie yr harmonium* Darllenwyd ydarnaupenodedig gan Mr. T. Seymours, Coalbrook House, Pontyberem, yr hwn sydd yn wastad yn ffyddlon iawn gyda'r Ysgol Sul. Awd trwy waith y prydnawn yn ardderchog. Dechreu- wyd trwy ddarllen Colect a Gweddi yr Arglwydd gan y Parch.,S. Jones, R.D., a diweddwyd trwy ddatgsn y fendith. Ar oIy cyfarfod hwn aethom i la.wr i' ysgoldy, lie yr oedd t6, bara brith, &o., wedi cael ef ddarparu gan Mrs. N. Thomas, Ficerdy; Mrs. Harris, Lletherllestry Mrs. Harris, Cwmisgwyn ? Mrs. Bodycomb, Glanyrynys; a Mrs. Sutcliffe, Llythyrdy. Ar ol tg, oddautu chwech o'r glocbf dychwelwyd yn orymdaith i'r Eglwys, ac wedi dar- llen Colect a Gweddi yr Arglwydd canwyd y "TO Deum gan yr holl gaHtorion yn lie ei adrod(I fol, "pwnc." Wadi hyny holwyd hwy gan y Parch. S. Jones, ficer Llangyndeyrn, yn hanes ao athrawiaetb a tbrefniad yr hen emyn hwn. DangOBwyd oryvl wybodaeth am y Te Deum, a chanmolodd yr holwf hwy am eu gwybodaeth a'u hymddygiad da trwy y dydd. Syndod oedd gweled y fath dorf heb gymaint ag un ag 61 yfed arno I Well done I Dywedodd yr holwr hefyd fod diolchgarwch mawr yn,ddyledus i'r Parohn. Ficer Llanddarog a Mr. Jones, PonfcybereiD; am gychwyn yr wyl hon. Iddynt hwy yr oedd y clod yn ddyledus. Nid oedd eisiau ond edrych ar y dyrfa fawr oedd o'i flaen i brofi ei llwyddiant. Ar ol canu "0 fryniau Oaersalem," &o., a datgan y fen- dith, ymadawyd mewn hitaeth am wyl eto yn fua-c. -loan Ilar.

DOLGELLAU. Y MAGIC LANTERN.—Cafwyd cyfarfod difyr ac addysgiadol yn yr Assembly Rooms, Dolgellau, no8- Fercher diweddaf, pryd y dangoswyd amgylchiadfl# bywyd yr Arglwydd lesu i gynulleidfa ardderchog trwy gyfrwng y Magio Lantern. Ar ol pob golygfft darllenwyd rhanau priodol o'r efengylau gan Y rheithor (y Parch. W. Williams, B.A.), a chana-i y cor emynau cyfaddas ar donau adnabyddus. oedd. ymddygiad yr holl gynulleidfa yn weddaidd eithaf, a llanwodd Mr. Humphrey Owen, yr adeil- adydd, y gadair i foddlonrwydd cyffredinol. ir. oedd y golygfeydd, yn rhifo 29, wedi eu rhoddi y11 anrheg i'r Eglwys gan Mr. F. H. Williams, Y Chantry, Enfield, a Miss Williams, ei ferch.

LLANGEFNI. CYFLWYNIAD ANBHBQ.—Rai wythnosau y» f gwnawd yn hysbys fod Mr. W. Davies, Eglwys Gftd' eiriol Bangor, wedi ei benodi yn brif denor Oole& Magdalen, Rhydychain. Y maa eisoes wedi dechre« I ar ei waith yno. Ar ei ymadawiad panderfytlclcld: "1. gyfeillion wneyd rhyw arwydd sylweddol o'u tuag ato a nos Fercher diweddaf, yn y Mona Cfl*