Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
18 erthygl ar y dudalen hon
CAERFYRDDIN.
CAERFYRDDIN. YMWELIAD BLYNYDDOL YR AKCHDDIACON. —Ymwelodd yr Hybarch Archddiacon James, M.A., a Chaerfyrddin, ddydd Gwener diweddaf, er cyfarfod ag offeiriaid y rhan hon o'r Arch- ddiaconiaeth, a derbyn y wardeniaid i'w swydd o gyfrifoldeb. Nid oedd yn bwriadu traddodi ei anerchiad y tro hwn. Am 11.80, darllenwyd y gwasanaeth yn Eglwys St. Pedr, gan y Parch. Evans, curad cynorthwyol. Ar ol galw allan enwau yr offeiriaid, yn ol y drefn arferol, a derbyn 11 w o ffyddlondeb oddiwrth bob warden, ail-ymgynullodd y rhan fwyaf yn Ysgoldy Heol y Prior, i ymdrin a'r Mesur Addysg sydd o flaen y Senedd yn bresenol (yn ei gysylltiad ag ysgolion yr Eglwys yn benaf), ynghyd a phwnc y Degwm-pa ran sydd yn brif bynciau y dydd ac yn enill sylw a dyddordeb trigolion Prydain Fawr. Cyn dechreu ar yr ymdriniaeth, cyf- eiriodd yr Hybarch Archddiacon, mewn teimladau dwys ac hiraethus, at farwolaeth ddi- symwtli y Canon Williams, LJanelJi-un o golofnau cadarnaf yr Eglwys yn Neheudir Cymru yr liyn oedd yn gollod drom i'r Eg- lwys yu y cyfwng presenol. Dywedai fod ei ymroddiad llwyr i'w amrywiol ddyledswyddau Eglwysig, ynghyd a'i zel dduwiol dros ogoniant yr Eglwys a garai mor fawr, yn peri rhwyg braidd anadferadwy yn rhengoedd milwyr y Grocs o dan faner yr Eglwys. Yr oedd pob gwyneb yn welw, a distawrwydd fel y bedd yn teyrnasu, tra yr oedd yr Hybarch Gadeirydd yn talti teyrnged o barch i'w goffadwriaeth fendigedig. Yn nesaf, traddodwyd anerchiad meibtrolgar ac eglur gan y Prif-athraw Brown, M.A., o'r Training College, ar fanteision ac an- fanteision y Mesur Addysg yn ei berthynas 4'r Ysgolion Gwirfoddol. Dangosodd ei fod yu berffaith feistr ar ei bwnc, a chafodd wrandaw- iad astud. Dilynwyd y Prif-athraw gan Mr. Rickard, Caerfyrddin, lleygwr rhagorol. Nid oedd ef o'r un farn yn gywir a Mr. Brown gyda. golwg ar effcithiau y Mesur ar Ysgolion yr Eg- lwys, ond credai y ddau fod y manteision deill- iedig yn gorbwyso yr anfanteision; ac felly, y dylai yr Eglwys arier pob moddion o tewu ei chyraedd i ddylanwadu ar y Llywodraeth bres- enol i basio Mesur mor ffafriol ag y gellir i'r Ysgolion Gwirfoddol, pa rai sydd wedi gwneyd cymaint er Iledaenu addysg o'r fath oreu trwy ein broydd am oesau a chenedlaetiiau. Gwnaeth y Parch. Davies, yr arholydd Esgobaethol, sylwadau pwrpasol iawn ar yr un mater, a dangosodd, trwy ystadegau, fod yr Ysgolion Gwirfoddol yn meddu safon uchel yn y Wlad. wriaetli, yn annibynol ar yr addysg grefyddol a gyfrenir ynddynt, ac felly, eu bod yu teilyngu cefnogaeth Senedd Prydain Fawr trwy gyfrwng y Mesur sydd ar ddyfod yn gyfraith safadwy. Yn ganlynol, pasiwyd penderfyniadau unfrydol i'r perwyl yma. Ccdodd y Parch. T. R. Walters, M.A., Caerfyrddin, i fyny, ar ran yr offeiriaid, i longyfarch yr Hybarch Archddiacon ar adnewyddiad ei iechyd, ynghyd a'i ymweliad a Chaerfyrddin, ar ol ei anhwylder diweddar. Dywedai eu bod oil, yn offeiriaid a Ueygwyr, Y11 llawenhau wrth ei roesawu i'w plith ar achlysur mor ddymnnol, ac yn hyderu y cawsent fwynhau ei gymdeithas .felus, a'i gyf- arwyddiadau buddiol ac adeiladol am flynydd- oedd meithion, yn rhinwedd ei swydd bwysig fel Archddiacon, Eiliwyd y sylwadau hyn gan y Parch, S. Jones, D,G,, mewn anerchiad gwresog ac i'r pwynt. Diolehodd yr Hybarch Gadeirydd mewn modd dyladwy a eu teimlad- au da tuag ato, ynghyd A'u dymuniadau am ad- feriad ei iechyd a'i nerth. Teimlai yn wastad wrth ei fodd yn eu mypg, oherwydd eu parod- rwydd i gydweithredu Ag ef ymhob gwaith da yn yr Archddiaconiaeth.—D. S. Davies.
GWYLJAU YSGOLION SUL.
GWYLJAU YSGOLION SUL. Hanes am barotoadau gyferbyn a gwyliau Ysgolion Sul ydyw baich hanes ein cymydogaeth ni y dyddiau hyn. Y mae yr enwadan Ymneill- duol yn yr ornest am y dorch, ac yr ydym ninau ar y maes hefyd. Cynhelir rehearsals gan Cowyn," yn cael ei gynorthwyo gan Iago," a'u hysgrifenydd mygedol gweithgar, yma a thraw. Buom yn bresenol mewn un o honynt yn Llanddewi Felfre, y nos o'r blaen. Yr oedd y Deon Gwladol a'i gdr yn bresenol. Cydgenid yn wir dda. Nos Sul, holwyd Ysgol Sul Llan- boidy, a chafwyd prawf eu bod wedi llafurio i bwrpas, a bod y Parch. W. Rees yn fugail ae athraw rhagorol. Y tro hwn yr oeddent yn gwisgo hugan Seisnig ond beth dal siarad, rhag ei flaen yr a ein byd. Parotoisid y plant bychain yn odidog iawn yn y Weddi Foreuol a Hwyrol gan Miss*Powell, o Faesgwyn, ond nid oedd hi yn eu plith y tro hwn i'w helpio i droi'r glorian. Y mae hyn yn derfyn ar dymor prawf yr Y sgolion Seisnig, a chant eu mesur a'u pwyso yn y gymanfa yn St. Clears. Ymdrechwn groniclo ychydig o'r gweithrediadau yno yn ein nesaf, os cawn fyw. Y mae genym ni, y üymry (diolch am yr hen enw anwyl). bythefnos eto i ganu ac adrodd, a chael y cyfrif yn barod gyferbyn a'n gwyl Gymreig yn Meidrym, ar yr lleg o Fehefin. Ati, ynte, gyfeillion, tra y mae genym amser cyfaddas, a thra mae ein gyddfau yn rhyddion. Achwyn y mae'r trainer a r arweinydd nad ydyw'r corau i gyd yn gwneu- thur eu goreu i ddysgu'r ganiadaeth, tra y mae'r rhai lleiaf (gan mwyaf) yn esgusodol, am eu bod yn llafurio dan anfanteision. Dywedant fod y corau cryfaf yn rhy barod i orphwys ar eu hwjrliau, a gohirio'r gwaith, gan gymeryd yn ganiataol y gallant wneyd y cyfan ddiwrnod neu ddau cyn y gymanfa. Y mae hyn yn pam- syniad mawr, medd y trainers, a hwynt-hwy ydynt yn gwybod oreu, onide ? Cymerwn y sylwadau hyn yn garedig, ac ymdrechwn, ar dir teg ac efengylaidd, fyned a'r gwynt ymaith o hwyliau ein brodyr, y Saeson, trwy lafur caled o hyn i'r gylchwyl yn Meidrym.
TOWYN, ABERGELE.
TOWYN, ABERGELE. Y DIWEDDAR FICER.—Cyn ymadawiad y Parch. J. Owen Evans, ficer, i fywoiiaetk Llan- bedr y Fro, Sir Forganwg, cyflwynodd ei hen blwyfolion iddo anrheg o writing cabinet hardd, ac i Mrs. Owen Evans entree dish. Ych- ydig yw nifer plwyfolion Towyn, ond yr oedd cant o danysgrifwyr wedi cyfranu tuag at gael anrheg i'r Ficer a lafuriodd yn ddiwyd ac yn garedi. yn ein plith am ddeng mlynedd. Dang- 03wyd teimladau dwys ar ei ymadawiad, ac nid oedd hyny mewn un modd yn beth aunisgwyl- iadwy. Cafodd y plwyfolion, a phawb a ddeu- ent i gydnabyddiaeth ag ef, Mr. Evans yn bur, cymwyDasgar, a dihoced. Y mae mwy nag un yn colli golwg ar gyfaill cywir drwy ei ymadaw- iad. Pregethodd y ffydd Gatholig yn ei phurdeb a'i llawnder yn Nhowyn, ac y mae yn dda deall fod olynydd teilwng iddo wedi ei benodi yn mhersou y Parch. J. Thomson Jones, yr liwn, y Sal diweddaf, a osodwyd mewn oyflawn fedd- iant o'r fywoliaeth, pan weinyddai Essiob Llan- elwy, yr hwn a bregethasai yn Rhuddlan yn y boreu, ac a lanwai bwlpud yr eglwys blwyfol (Gymreig) yn Rhyl ya yr hwyr.
LLANGATHEN.
LLANGATHEN. CONFFIRMASIWN.—DdyddLlun,y 19eg cyfisol, yn Eglwys St. Cathen, Llangathen, gweinydd- wyd yr ordinhad o gonffirmasiwn gan Arglwydd Esgob Ty Ddewi ar 43 o bersonau o Llangathen, Cwrt Henry, Llanfynydd, a Golden Grove, yn nmrywio mewn oedran o 14 i 68 mlwydd. Yr oedd yr eglwys yn orlawn o wrandawyr astnd. Cafwyd anerchiadau difrifol a chynwysfawr gan ei arglwyddiaeth,
MERTHYR TYDFIL.
MERTHYR TYDFIL. EGJ..wys.- Yr wyf mewn aefyllfa i hysbysu, oddiar awdurdod, fod y Parch. D. Lewis, rheithor y plwyf hwn, yn bwriadu adeiladn eglwys yn Nhwynyrodyn, a deallaf fod eisoes swm da mewn llaw tuag at yr amcan hwnw. Nid oes amheuaeth na fyddai eglwya yn y gymydogaeth hon o'r dref yn gaffaeliad mawr i'r trigolion, yn enwedig gan y bwriedir penoii offeiriad i ofalu am dani. Mae ymweliadau cyson y Chwiorydd Elusenol a'r tai yn y gymyd- ogaeth hono wedi bod o fendith diamheuol, ac y mae y Rheithor wedi ei alw lawer gwaith i weinyddn y Cymun Bendigaid i gleifion Ym- neillduol yno. Hyderaf y ceir gweled eglwys wedi ei hadeiladu yn fuan yn y lle.-X.
PENTREFOELAS.
PENTREFOELAS. Gyda galar yr ydym yn cofnodi marwolaeth nn o'r gwragedd mwyaf rhinweddol yn y plwyf a'r ardal hon, sef Mrs. G. Roberts, gwraig Mr. John Roberts, Nantycreua, yn 70 mlwydd oed. Cymerodd yr amgylchiad le ddydd Mercher di- weddaf. Yr oedd wedi bod yn cwyno er's cryn amser bellach, ond nid oeddynt yn tybied fod y diwedd mor agos. Cymerodd y gladdedigaeth le ddydd Sadwrn, a gweinyddwyd wrth y ty ac yn yr eglwys gan y Parch. O. Jones, ficer y plwyf. Yr oedd, er's Hawer o flynyddau, yn un o Gymunwyr mwyaf cyson Eglwys Pentrefoelas, ac yn rheolaidd iawn yn mynychu pob gwaaan- aeth crefyddol. Caffed ei phriod oedranus a'i phfant gymorth o'r uchelder i ymgynal dan y brofedigaeth chwerw.
GELLI AUR.
GELLI AUR. Taflwyd yr holl gylchoedd uchod i drietwch a galar dwys oherwydd marwolaeth sydyn ac anuisgwyliadwy Mrø. Brockie, anwyl briod Mr. J. Brockie. gornchwyliwr amaethyddol Ar- glwydd Emlyn, ddydd Gwener, yr 16eg cyflsol, o glefyd y galon. Yr oedd pawb yn ei charn, gan ei bodyn nodedig am ei gofal am y claf a'r methedig. Teimla y wlad yn gyffredinol golled ar ei hoi, yn ychwanegol at y teulu, yr Eglwys, y dosbarth Beiblaidd, a'r tlawd. Ar yr Slain cyfisol, ymgasglodd tyrfa liosog o bell ac agos i dalu y gymwynas olaf i'r hyn oedd farwol o honi. Wrth y t, cyn cychwyn, gweiuyddwyd gan y Parch. J. Lloyd, ficer St. Pedr, Caef fyrddin, a'r Parch. Mr. Green, Caerfyrddin. Wedi cauu y d6n, 'The Home over there,' cy- cychwynwyd tua'r gladdfa. Yn yr eglwys, gweinyddwyd gan y Parch. J. Lloyd, ao ar lan y bedd gan y Parch. E. Jones, ficer y lie. Yr oedd yr ymadawedig yn 63 mlwydd oed, a gad- awodd briod hoff i alarn ar ei hoi. Heddwch i'w llwch. Y GOLEUNI TRYDANOL.—Mae Arglwydd Emlyn wedi penderlytiu goleno palasdy Golden Grove a'r goleuni trydanol, ac y mae gweithwyr o Loegr wedi dechren gwneyd y darpariadau angenrheidiol yr wythnos ddiweddaf.
DINBYCH A'R CYLCHOEDD.
DINBYCH A'R CYLCHOEDD. SWPER FLYNYDD.JL Y GWIRFODDOLWYR.— Cyfranogodd swyddogion ac aelodau y corphlu uchod o'u gwledd flynyddol, cos Wener, yn y Drill Hall. Yr eedd y parotoadau eleni eto, fel arferol. yn rhagorol. Wedi gwneyd cyfiawnder a'r danteithion, rhoddwyd y llwncdestynau can- lynol:—Ein Grasusaf Frenhinea a'r teulu Brenhinol, gan y cadeirydd, y Cadben Wynne Edwards yr Esgobion, offeiriaid, a holl weini dogion yr Efengyl. gan Mr. R. C. B. Clough, ac atebwyd ef gan y Parch. J. Morgan, ein rheithor, a'r Parch. H. Owen (W.) rhoddwyd y Fyddin, y llynges, &c., gan y Dr. Lloyd Roberts. ac atebwyd ef gan yCol. Mainwaring. Yna rhoddwyd amryw lwncdestynan lleol eraill. Canwyd amryw ganeuon, ac wrth ymadael, yn berffaith foddhaol, canwyd yr Anthem Genedl- aethol. CYKLWYNO RHODD.— Brydnawn Gwener, cyfarfu y boneddigesau oeddynt wedi mynychu yr Ambulance Class, yn y Church House, er derbyn eu tystysgrifau. Llywydd y cyfarfod ydoedd y Parch. J. Morgan. Cyflwynwyd y tystysgrifau gan Miss Turnour. Wedi myned trwy y gorchwyl yna, galwodd y parchus gadeir- ydd ar ei anwyl briod i gyfiwyno rnodd o Surnical Case ysblenydd i'r Dr. Evans, meddyg yr Ysbytty, a darlithydd yr Ambulance Class. Bravo! Dr. Evans. Dyma yr ail waith iddo dderbyn rhodd am ei weithgarwch a'i ddefnydd- ioldeb er pan y mae yn ein mysg. Ymlaen yr elo. Y SULGWYN.—Ddydd Sul, cafwyd dau wein- yddiad o'r Cymun Bendigaid, a chawsom ein breintio a phregethau grymus, effeithiol, a phriodol i'r wyl. LLANFAIR D.C.—Saif y plwyf eang hwn yn nghwr eithaf Dyffryn Clwyd, ond fel mewn llawer o blwyfi eraill, mae yr eglwys wedi ei hadeiladu ar gwr y plwyf, ac er fod yma gapel Anwes yn y plwyf, y mae hwnw drachefn wedi ei godi mewn llai na milldir a hancr i'r eglwys blwyfol. Mae golwg lewyrehus ar yr Eglwys yn y Llan, ond allan oddiyno y mae Ymneilldu- aeth yn llywodraethu ar ei gorsedd amserol. Ond, yn ol pob arwyddion, y mae yr orsedd yna wedi myned yn hynod sigledig y dyddiau hyn, ac y mae y Parch. W. Jenkins, a'r Cadben Roberts, o Fyddin yr Eglwys, yn cynal cyiar- fodydd wythnosol, yn rhyw gwr o'r plwyf, megis, Graigfechan, Graig-adwy-wynt, &c., a da e genyf allu dweyd fod Pen Mawr yr Eglwys yu coroni eu llafur a llwyddiant, a chredwn nad yw yr amser ymhell pau y gwelir cangen Eglwys wedi ei chodi yn y lleoeddhyn, a holl ddegym- wyr Llanfair yn tain eu degymau yn gyflawn ac yn siriol i'w gyfiawn berchenog. Boed felly. CLOCAENOO A CHYFFYLLIOG.—Gyda galar, rhaid dweyd mai golwg isel sydd ar yr hen Eglwys anwyl yn y ddau blwyf yma. Da genym allu dweyd fod offeiriaid y ddau le yn ddynion da a dysgedif;—yn ddynion tawel a thangnef- eddus. Ond, er y cyfan, mae y plwyfolion fel wedi eu hud-ddenu gan dwyll a hoced Ymneill- duaeth. Onid yw yn bosibl cael cenhadaeth i'r plwyfi hyn, i geisio agoryd llygaid y trueiniaid sydd yn cael eu camarwain gan dwyllwyr gwynebgaled a digywilydd. CYWIRDEE.- Yr wyf yn credu y dylai pob gohebydd fod yn dra gofalus a gwyhadwrus am gywirdeb yn ei adroddiadan a'i nodion. Gwneir un camgymeriad yr wythnos ddiweddaf gan ysgrifenyddy Nodi on o Ddyffryn Clwyd. Dywed mai yn Modawen yr oedd Mr. Gee yn "actio'r showman i'r Parch. W. Tuckwell." Nid yw hyn yna ond dibwys, ond nid yw yn gywir, oblegid nid Bodawen oedd y lie a ddewiswyd i regu yr Eglwys y tro yma, ond yn hytrach yr Assembly Room. Gyda llaw, clywais fod yr Ymneilldu- wyr yn dweyd, pc byddai i'r person rhyfedd hwn gynyg ei hun iddynt, y gwrthodant ef, gan eu bod yn credu y gall wneyd mwy o ddrwg i'r Eglwys fel y mae.
3ANLLWYD, GER DOLGELLAU.
3ANLLWYD, GER DOLGELLAU. Bob nos o Wythnos y Cydgoriau, ynghyd a dydd Iau y Dyrohafael, cynhaliwyd gwasan- aethau neillduol yn eglwys y lie uchod, pryd y pregethwyd yn rymus ac effeithiol gan y Parchn. Watkin Davies, Llanfachreth; W. Williams, rheithor; a D. Herbert, curad Dolgellau. Ddydd Mercher, yr un wythnos, cynhaliwyd cyfarfod deoniaethol Is-Ardudwy. Pregethwyd yn y boreu gan y Parch. W. Hughes, Llan- uwchllyn, ac yn yr hwyr gan y Parch. W. E. Williams, Llanaelhaiarn. Am haner awr wedi dau, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn yr ysgoldy. Testyn yr ymdrafodaeth ydoedd, Undeb Crefyddol." Darllenwyd papyrau rhagorol ar y testyn gan y Parchn. Morris Lloyd, ebrwyad y plwyf Arthur Evans, curad Abermaw ac 0. Jones, Abermaw. Siaradwyd ymhellach yn afaelgar ar yr un pwnc gan y Parchn. E. Hughes, Abermaw; a W. H. Wil- liams, Llanaelhaiarn. Yn y cyfarfod hwn hefyd gwelsom y Parchn. D. B. Lewis, Bont- ddu W. Williams, Dolgellau a Watkin Davies, Llanfachreth. Ag ystyried pobpeth, daeth cynulliad da ynghyd, ymysg y rhai yr oedd amryw Ymneillduwyr. Yr oedd y papyrau, ynghyd 4'r anerchiadau a draddodwyd, ac hefyd pregethau y boreu a'r hwyr, yn sylfaenedig ar yr un testyn, sef Undeb Crefyddol." Gresyn na fuasai ychwaneg o Ymneillduwyr yn gwrando yr anerchiadau hyn, yn enwedig pregeth yr hwyr. Ein teimlad personol ar ol y cyfarfod- ydd hyn ydoedd, ein bod wedi ein cadarnhau yn y ifydd. Llongyfarchwn y Parch. Morris Lloyd, ficer y plwyf am ei waith yn dwyn y fath gyfarfodydd i'r pentref. Ychwaneg o rai o'r un natur, yn enwedig mewn lleoedd gwledig, a wnaent lea annhraethol. Yr oedd y Parch. M, Lloyd a Mrs. Lloyd wedi parotoi yn ardderchog ar gyfer y dieithriaid yn y Ficerdy a'r Post Office.
[No title]
Ysgrifenodd y fereh a aeth i wasanaeth am y tro cjTitaf, at ei rhieni gan ddywedyd bod ei meistr a'i meistres yn bobl pur f udron, oblegid yr oeddynt yn golchi eu dwylaw laweroedd o weithiau yn ngliorfE y dydd. Ymddengys fod gwyddonydd, wedi hir betrus- dod ac ymehwiliad i'r mater, wedi dyfod i'rpen- derfyniad mai y rheswm fod menywodmorang- hyffrediu o boff o ribbons ydyw, oherwydd bod y fenyw gyntaf wedi cael ei gwneyd o rib-bone. Nis gall masnachwyr, aa eraill a ddymunant su yeàwanegu. eu derbyniadau drwy sicrhau rhagor o gwsmeriaid wneyd yn well na chyhoeddi eu hysbysisdau yn Y LLAN A'R DYWYSOGAETH, y cyfirwag hysbysisdol goreu yn N ghymru
Nodion Hendy Gwyn ar Daf.…
Nodion Hendy Gwyn ar Daf. EISTEDDFOD ST. CLEARS. Yn St. Clears, ddydd Iau, cynhaliwyd eistedd- fod a chyngerdd, ac er y cynygid gwobrau ]led dda gan y pwyllgor, a bod y tywydd yn ddy- munol, eto dywedir i ni mai bychan oedd y cynulliad mewn cydmariaeth i'r hyn ddylasai fod, ac i'r eisteddfod hon, fel llawer eraill o'i blaen, siomi disgwyliadau ei noddwyr, yr hyn sydd yn wir oudus genym, a chan bawb ag ydynt yn caru llwyddiant ein hen sefydliad gwladwr- iaethol. Cafwyd cyngerdd gwir dda yn yr hwyr.
YSGOL UWCHRADDOL.
YSGOL UWCHRADDOL. Cynhelir yr ail gyfarfod mewn cysylltiad a'r cynyg am Ysgol Uwchraddol, yn yr Hendy Gwyn, nos Fercher, gan fod y Cyngor Sirol yn ewrdd y dydd canlynol. Amser a ddengys beth fydd y canlyniad. Nid ydym yn rhyw or- obeithiol y llwyddir yn yr ymgais, ond dichon y siomir ni yr ochr oreu. Nis gwnawn ddim a'r prophwydo yma. Gadawn hyn o orchwyl i eraill.
Nodion o Ddeoniaeth Llanrwst.
Nodion o Ddeoniaeth Llanrwst. Y DYRCHAFAEL A'R SULGWYN. Ddydd lau y Dyrchafael, oafwyd gwasan- aethau yn nwy Eglwys Llanrwst. Pregethwyd gan y Parch. T. Tudno Jones yn yi Eglwys Seisnig yn y boreu, a chan y Parch. Ganghell- ydd Jones yn y Gymraeg yn yr hwyr. Yr oedd y cynulliadau yn dda drwy y dydd, a nifer y idy- munwyr yn llioBog. Yr wythnos o flaen y Sul- gwyn, cafwyd cyfarfodydd o'r cymunwyr, ac ar y Sul yr oedd y cynulleidfaoedd yn fawrion, a chymunodd niter fawr yn y ddwy eglwys. Tra yn ysgrifenu heddyw (ddydd Llun), y mae y dret bron yn wag o'i phreswyl wyr, ond yn frith o ymwelwyr, gau fod trens rhad yn rhedeg yma ac oddiyma—y wlad yn myned i'r dref, a'r dref yn myned i'r wlad er newid awyr. AKOLADDAU, Yn yatod yr ychydig wythnosau diweddaf, y mae y marwolaethau yn nghymydogaeth Llan- rwst wedi bod yn sydyn a lliosog, yn neillduol felly pan ystyrir nad oes unrhyw afieehyd ym- ledaenol yn y lie. Yr wythnos ddiweddaf, caf- wyd dau angladd lied nodedig. Y cyntai yd- oedd eiddo Robert Jones, mwnwr, yr hwn a fu farw yn dra sydyn yn 43 mlwydd oed, gan adael gweddw a nifer o blant yn dlawd a galarus. Gan ei fod yn aelod o'r Gwirfoddolwyr, cafodd gladdedigaeth filwrol, ac yr oedd yr holl dref wedi dyfod allan ar yr amgylchiad. Ddydd Mercher diweddaf,claddwyd gweddillion marwol Miss Ellen Anne Jones, yr hon a fu farw yn yr oedran cynarol o 19 mlwydd, wedi dioddef maith gystudd gydag ymostyngiad gwir gref- yddol a brofai fod marw yn elw iddi. Gan ei bod yn aelod ffyddlawn o'r cor, daeth yr aelod- au ynghyd, a chanasant yn doddedig wrth y ty ac yn yr eglwys, CYNGRAIR Y FRIALLEN, Tra y mae y plwyfi cylchynol, megis Trefriw, yn mynych gynal cyfarfodydd adloniadol ae ad- eiladol, anaml iawn y mae cyfrinfa Llanrwst yn cydgyfarfod. Modd bynag, cynhaliasant eu cyfarfod blynyddol ddydd Iau diweddaf yn yr Yagoldy Cenedlaethol, ac yr oedd yr adeilad yn orlawn. Yn y prydnawn, cafwyd gwledd d6- yddol o'r fath oreu, pryd y gweinyddwyd gan amryw foneddigesau adnabyddus a blaenllaw gyda'r achos. Yn yr hwyr, cafwyd cyfarfod hwyliog dan lywyddiaeth Mr. R. James. Can- wyd yn rhagorol gan amryw foneddigesau a boneddigion, a chyfeiliwyd gan Mrs. J. W. Griffith a Mr. D. Parry, organydd St. Mair. Yn hwypach drachefn, cafwyd dawnsfa fywiog hyd ddeg o'r gloch, Yr oedd yr adeilad wedi cael ei addurno yn chwaethus & blodau a gyfranwyd gan Mrs. Hyde ac eraill. CYLCHWYL PENTRRFOELAS. Cymerodd cylchwyl Eglwysig lfynyddol Pen- tref oelas le ddyddiau Mercher a Iau diweddaf, a chan fod yr hin yn bobpeth allesid ddymuno, yr oedd y cynulliadau yn anarferol fawr. Pregethid gyda mawr arddeliad gan y Parch. T. Pritch- ard, Llanclidan, a'r Tra Pharchedig Ddeon Llanelwy, i gynulleidfaoedd enfawr. Ddydd Iau, gweinyddwyd y Cymun gan y Parch. Ganghellydd Jones, Llanrwst, i nifer fawr. Prin y rhaid dweyd fod y rhan gerddorol o'r gwas- anaethau yn rhagorol, gan fod y Ficer, y Parch. Owen Jones, yn adnabyddus fel un o arwein- wyr corawl penaf Cymru. Byddai cynal cyfar- fodydd o'r fath ymhob plwyf drwy y ddeoniaeth yn foddion i'w deffroi i fwy o weithgarwch, ac hyderaf y bydd i'r awdurdodau cyfrifol weith- redu ar yr awgrym, UNPEIJ ATHRAWOL, Deallaf y bydd i gyfarfod o glerigwyr ac athrawon Ysgolion Sul y ddeoniaeth gymeryd lie yn Llanrwst rai o'r dyddiau nesaf yma, gyda'r amcan o ystyried y dymunoldeb o ffurfio math o undeb athrawol. Mewn rhai deoniaeth- au yn yr esgobaeth y mae'r cyfryw undebau wedi eu sefydlu eisoes, ac yn troi allan yn llwyddiant; ac hyderaf y 8deuir. i ryw bender- fyniad ymarferol yn nghynadledd agoshaol y ddeoniaeth hon. Os llwyddir i gael gan y gwahanol blwyfiymuno i fabwysiadu cynllun rhagorol yr Arglwydd Esgob, diameu y trydd allan yn foddion i symbylu ein Hysgolion Sul i fwy o weithgarwch a chydweithrediad. GWYL GERDDOROL. Yo nghapel Zion, Llanrwst, ddydd Mercher, cynhaliodd Methodistiaid l altplaldd Dyffryn Conwy eu cylchwyl gerddorol flynyddol, pryd y cadeiriwyd yn y prydnawn gan y Parch. Evan Davies, Trefriw. Yr arweinydd oedd yr ad- nabyddus Mr. D. Jenkins, Mus. Bac., yr hwn a ddatganodd ei bleser wrth ganfod cynifer o gantorion yn bresenol; ond datganai ei ofid fod y gynulleidfa o wrandawyr mor hynod fechan, yr hyn a argoeliai na theimlid y dyddordeb dy- ladwy yn nghaniadaeth y cysegr. Yn yr hwyr llywyddwyd gan Mr. Hughes (Glan Collen), ond yr oedd y gynulleidfa mor deneu eto nes rhoddi achlysur i Mr. Jenkins unwaith yn ychwaneg sylwi ar y difrawder. Cyfeiliwyd yn fedrus gan Miss Jones, Stamp Office, a chafwyd dadganiadau lied foddhaol. PERYGL YN APOX GONWY. Ddydd Llun, gwysiwyd Mr. Briscoe, marsiandwr, Lerpwl, o flaen yr ynadon yn Llan- dudno, ar y cyhuddiad o gadw ugain mil o bwysi o "dynamite mewn lie anghyfreithlon. Yn lie ei ddwyn i le o ddyogelwch, ymddcngys' i'r swm anferth o ddef nydd ffrwydrol gael ei drosglwyddo i lestr arall, yr hon a fu yn gorwedd yn yr afon ar gyfer Deganwy am wythnos o amser, er mawr berygl i'r pentref a'i breswyl wyr. Ymhen yr wythnos, dadlwythwydpedair tunell o hono yn Nhrefriw, tra mai y lIe priodol i'w ystorio oedd Dolwyddelen. Fel hyn bu y swm hwn o ddefnydd dinystr ar yr afon am fis o amser cyn ei allforio yn ol yn gondemn- iedig i Hamburg. Wedi gwrando y ddadl o bob ochr, daeth yr ynadon i'r penderfyniad o daflu yr achos allan, a datganasant eu gofid nad oedd le cymwys i ystorio y fath nwydd peryglus yn nghymydogaeth yr afon. ESGEULUSO'lt YSGOL. 0 flaen ynadon Llanrwst, ddechreu yr wyth- nos, cafodd cryn nifer o rieni plant eu dirwyo i haner gini yr un am esgeuluso anfon yr oes sy'n codi i'r ysgolion dyddiol. Casglwyd y swp hwn o bechaduriaid o blwyfi Penmachno, Capel Curig, Eglwysfach, Bettws-y-Coed, Dol- wyddelen, &c. Nid oedd yno yr un troseddwr o blwyf Llanrwst. Paham, tybed ? Ai am fod y plant yn gyson yn yr ysgolion ? Dywed heolydd llawnion o honynt o foreu Llun hyd Wener yn ddigon croew—Nage. Y gwir yw, nad ydyw brin yn werth agor yr ysgolion o gwbl ar ddyddiau ffair a marchnad, gan fod y plant wedi cael bids ar geiniocca drwy negeseuau. Yn rhanau iselaf y dref ceir cyfiawnder o blant yn cael eu hesgeuluso yn arswydus mewn corph a meddwl, ac y mae yma ddigonedd o faes i gadw un swyddog gorfodol ar lawn gwaith drwy gydol yr wythnos. GWYDIR.
Nodion o Ddeoniaeth Wyddgrug
Nodion o Ddeoniaeth Wyddgrug EGLWYS ST. IOAN, WYDDGRUG. Adeilad hynod brydferth yw yr eglwys hon, yn enwedig oddifewn bai mawr y tuallan yw cyflwr anorphenol y tvvr. Gydag ychydig iawn o ymdrech ar ran y Cynirylyma, gallesid ei orphen yn fuan, ac heb lawer iawn o daaul. Pa fodd bynag, dylai Eglwyswyr Cymreig y dref hon fod yn falch iawn o honi fel ag y mae, gan mai i gyfarfod a'u gofynion hwy yr adeiladwyd hi, er mae'n rhaid addef mai camsyniad ydoedd ei hadeiladu mor agos i eglwys y plwyf, pa un sydd o fewn ychydig latheni iddi. Barn y cyffredin ydyw, pe buasai wedi ei gosod ychydig aUan o'r dref y buasai yn cyfarfod ag angen- rheidiau y Cymry yn well. Eto, nid oes yma le i gwyno rhyw lawer, gan y canfyddir ugeiniau o Gymry zelog yn cyfeirio eu camrau tuag at St. loan bob Sul i addoli eu Crewr yn hen iaith anwyl eu mam. Canfyddwyd hyn yn neill- duol felly ar y 27ain o'r mis diweddaf, pryd y dathlwyd yrwyl flynyddol mewn cysylltiad a hi. Cynhaliwyd gwasanaetliau neillduol y boreu a'r hwyr. Golygfa hynod hardd ydoedd gweled y cor a'r offeiriaid yn eu gwisgoedd gwynion yn dyfod i fewn i'r Eglwys dan ganu emyn orymdeithiol, yr hyn sydd yn creu ysbryd addas ynom i addoli. Gwnaeth y ccir ei ran yn wir ganmoladwy, rn enwedig gyda'r anthem. Cafwyd pregethau grymus ac effeithiol gan y Parch. A. H. Grey-Edwards, M.A., St. Martin's, Caer, a mawr obeithiwn eu bod wedi cael ar- graff ddofn ar ein calonau er dwyn ynom ffrwyth i fywyd tragywyddol. HAXESIAETII DEGYMAU. Breintiwyd ni unwaith yn rhagor fig ymwel- iad un o areithwyr galluocaf ein gwlad ar byneiau Eglwysig, sef Ilr. Helm, amddiffynydd yr Eglwys yn Nghymru. Rlioddodd anerchiad meistrolgar ar y testyn uchod yn yr Ysgoldy Genedlaethol ddydd M awrth, y 29aino'rmis diweddaf. Yr oedd yr adeilad yn rhwydd- lawn pan gymerwyd y gadair gan Mr. P. C. Morgan, Bryn yr Haul, yr hwn yn ebrwydd a alwodd ar y Ficer i agor y cyfarfod trwy weddi. Wedi cann ton gynulleidfaol, cafwyd anerchiad Igan y cadeirydd, yr hwn a wnaeth sylwadau hynod bwrpasol ar bwysigrwydd y testyn. Yn ganlynol cododd Mr. Helm ar ei draed ynghanol cymeradwyaeth y gwrandawyr, a dechreuodd ar I ei waith gyda medrusrwydd digyffelyb, a buan y canfyddwyd ei fod yn enill gwrandawiad mwyaf astud y bobl. Ar ol rhoddi hanes manwl o darddiad y degwm, a dyfynu rhanau helaeth o amrywiol lyfrau er profi gwirionedd ei ymresymiadaw, ymgymerpdd ateb y pum' rheswm a roddir yn gyffredin gan y gwrth- ddegymwyr, yr hyn a wnaeth mewn modd deheuig, ac er mawr foddlonrwydd pawb. Wedi ymhelaethu am yn agos i awr o amser ar hawliau teg a gonest yr Eglwys i'r degymau, ar- weiniodd ein meddyliau i lawer uwch safle, pan y dywedodd mai offrymau oeddynt wedi eu cysegru at wasanaeth Duw, ac felly nad oedd gan neb hawl i gyffwrdd a hwynt o gwbl. Teim- lai yn ddyledswydd arno i rybuddio y gwrth- ddegymwyr o'r perygl o ysbeilio Duw o'i eiddo, a'i ddefnyddio at amcanion bydol. Gresyn na fuasai yn bosibl cael gan Mr. Helm i anfon ei amrywiol anerchiadau ar y pynciau Eglwysig hyn i'r wasg, Credaf y byddent felly yn gaffaeliad mawr i bawb ag sydd yn caru lies yr Eglwys yn Nghymru. Mae yn anmhosibl gwneuthur cyfiawnder ag anerchiadau o'r fath a gafwyd ganddo yma heb eu dodi i lawr air am air fel y traddodwyd hwy, gan eu bod yn llawn ffeithiau anwadadwy, ac yn cynwys gwybodaeth fanwl ac eang o hanesiaeth Eglwysig. GWYL DE FLYNYDDOL SWYDDOGION YR EGLWYS YN WYDDGRUG. Ddydd Mawrth, y 13eg cyfisol, ydoedd y di- wrnod penodedig i gadw yr wyl hon, pa un sydd erbyn heddyw yn hen sefydliad yn ein plith. Allan o 240 a wahoddwyd, daeth 160 ynghyd i gyfranogi o'r danteithion haelionus a ddarpar- wyd ar ein cyfer. Cofied y darllenydd mai y rhai hyny ag sydd yn dal swyddau mewn cys- ylltiad a'r Eglwys yma yn unig a wahoddwyd, pa nifer a wnaed i fyny fel y canlyn :—Aelodau corau Eglwysi S. Mair, S. loan, Gwernymyn- ydd, a Rhydygoleu, ymwelwyr plwyfol, ath- rawon yr Yagolion Sul, wardeniaid, ls-warden- iaid, a'r clerigwyr. Golygfa brydferth ydoedd gweled cynifer o gydweithwyr yn yr un win- Uan wedi ymgynull ynghyd i'r un lie i gyd- ymgynghori ynghylch eu gwahanol swyddau, ac i gydymdeimlo a'u gilydd yn y gwaith. Dyna, mi gredaf, ydyw diben neillduol yr wyl hon, ac hyderaf na f u iddynt golli golwg ar hyn y tro hwn eto. Wedi talu diolehgarwch gwresocaf y cyfarfod i'r boneddigesu a barotoisant y wledd, terfynwyd «y cyfarfod prydnawnol. Yn yr hwyr, cafwyd cyngerdd rhagorol yn y Victoria Hall, ac aethpwyd drwy raglen hynod ddyddor- ol gan ddisgyblion Madam Douglas Adams a Chymdeithas Chwareuyddol Nannerch. Yr oedd yr adeilad yn llawn, gan y caniatawyd i'r cyhoedd ddyfod i mewn drwy dalu 6c. wrth y drws. Anturiaf ddweyd fod pawb wedi cael eu boddloni yn ddirfawr.-S. B. Jones.
AMRYWION.
AMRYWION. Ddydd Llun, yn Nghaerphili, tarawyd amryw bobl i lawr ar yr heol gan gert a dynid gan geffyl ffoedig. Y mae hogyn bychan, yr hwn a darawyd i lawr, wedi marw mewn canlyniad i'r niweidiau a dderbyniodd. Yr ydys newydd dderbyn y newydd fod morwyr Germanaidd wedi gwneyd ym- osodiad llofruddiog ar forwyr perthynol i dair llong Brydeinig sydd yn agos i Har- burg. Cafodd pedwar o'r Prydeiniaid eu harcholli yn ddrwg â chyllill. Foreu ddydd Sadwrn, yn South Renton, gerllaw Louth, saethodd un George Hay ei frawd-yn-nghyfraith yn farw, ac yna saethodd ei wraig, yr hon a niweidiodd mor ddrwg fel nad oes fawr gobaith am ei hadferiad. Dywedir mai eiddigedd arweiniodd Hay i gyflawni y weithred. Tra yr oedd Mr. John Phillips, traffic manager, yn troi rhyw boints ar y rheil- ffordd yn Ngwaith Glandwr, ddydd Llun diweddaf, tarawyd ef i lawr gan ager- beiriant a basiai ar y pryd. Bu farw yn fuan ar ol hyny. Cymerai y trancedig ddyddordeb mawr yn Ysgol Sul Eglwys St. loan. Yn yr eisteddfod a gynaliwyd yn Ngaer- phili ddydd Llun, cynygid :£ I 5 i'r cor o leisiau gwrywaidd a ganai yn oreu "Mar- tyrs of the Arena." Cystadleuodd chwech o gorau, sef Merthyr Vale, y Faenor, y Gyfarthfa, Dowlais, Morriston, a Thre- herbert. Y cor olaf, yr hwn a arweinid gan Howell Howells, enillodd y wobr. Ychydig ddyddiau yn ol, syrthiodd dyn o'r enw Frederick Randolph Raymond Power, Ilafurwr, o ben clogwyn y Leigh Woods, ar du gorllewinol y Suspension Bridge, Bryste, i lawr i'r Nightingale Valley, dytnder o dros 200 troedfedd. Cafwyd ef yn nghanol llwyn yn hollol anymwybodol ond ymadferodd yn fuan, a bu yn alluog i gerdded heb gynorthwy i'r yspytty. Nos Sadwrn, talodd Oliver Thomas, brodor o Aberthaw, yr hwn sydd wedi bod er's deuddeg mis yn gweithio fel glowr yn y Porth, ymweliad a'i chwaer gystudd- iol yn Aberthaw. Foreu ddydd Sul, ym- roddodd yn wirfoddol i nofio yn groes i'r afon, er dal bad a aeth gyda'r llif. Ni chyrhaeddasai ond tua haner y ffordd pan y suddodd o'r golwg ac y boddodd. Dod- wyd rhwyd wrth enau yr afon, a chafwyd y corff yn y prydnawn. Hysbysir-fod yn Dubuque, Iowa, ddyn nerthol o'r enw James Sutton, 40 mlwydd oed, yr hwn sydd wedi byw am dri ugain a dau ar bymtheg o ddyddiau ar lemon a soda water yn unig. Nid oes tameidyn o fwyd sylweddol wedi pasio ei wefusau yn ystod yr amser hwnw. Nid ymprydiwr gwirfoddol ydyw hwn, eithr un ag sydd yn teimlo yn analluog i gymeryd ymborth cpyfhaol. Y mae pwyllgor o feddygon wedi chwilio ei goluddion, ac wedi eu cael mewn cyflwr parlysol. Ddydd Sul diweddaf, cyn y gwasanaeth hwyrol, pasiodd ystorm arswydus gyda mellt a tharanau dros Abertawe, a phar- haodd am tuag awr. Gwnaeth y llifog- ydd a ganlynasant golledion dirfawr i gartrefydd y gweithwyr yn rhanau isaf St. Helen's, y Sandfields, cymydogaeth Wel- lington Street, o Wassail Square i'r Car- char, y Strand, &c. Ond yn nghymydog- aeth Foxhole y gwnaed y golled fwyaf. Yr oedd digon o ddwfr yn yr heolydd i nofio badau. Am wyth o'r gloch, nos Sul, yr oedd y dwfr gyfuwch a drysau y tai o gapel Canaan i Bentreguinea, a chydag anhawsder y dygwyd rhai hen bobl allan o'u trigfanau, Dygwyddodd damwain ddychrynllyd yn rhedegfeydd Pontypridd brydnawn ddydd Llun diweddaf. Darfu i Miss Ida Mac- donald, awyren-esgynydd enwog o Lun- dain, gael ei thynu i fyny i'r awyr gyda'r awyren pan yn anmharod i esgyn. Yr oedd y ddynes, yn ngwydd miloedd o edrychwyr dychrynedig, wedi ymddyrysu yn nghordynau y parachute, a dysgwylid bob moment ei gweled yn syrthio i'r ddaear o'r uchder anferthol, Ond yn ffodiis, disgynodd yn fyw drwy i-r para- chute ddygwydd ymagor, ac arafu y disgyniad. Ar yr un diwrnod, ac yn yr lie, collodd. y Drill-sergeant Collett, o Bontypridd, un o'i lygaid wrth danio magnel.
MARCHNADOEDD.
MARCHNADOEDD. GWRECSAM, IAU.—Gwenith, os 2c i 5s 4c am 75 pwys haidd, 5s 6c i 5s 9c; ceirch, 3s Oc i 3s 6c ifa, 5s i 5s 9c; ymenyn, Is Oc y pwys wyau, 14 i 15 am swllt; ieir, 8s 6c y cwpl; hwyaid, 4s Oc y cwpl; cig eidion, 8c i 10c y pwys; cig myharen, 7c i go y pwys pore, 6to i 7c y pwys cig oen, Is 2c i Is 3c y pwys cig llo, 9c y pwys. TRALLWM, DDYDD LLUN.—Gwenith, 4s 9c i 5s am 75 pwys melyn, 4s 10c i 5s Oc am 75 pwys ceirch, 14a Oc i 15s, ELLESMERE, DYDD MAWRTII.—Gwenith gwyn, 5s 2c i 5s 4c am 75 pwys melyn, 4s 9c i 5s Oc am 75 pwys haidd, 4s 6c i 5s Oc ceirch, 3s 3c i 3s 9c ymenyn, Is Oc y pwys wyau, 14 i 16 am swllt; ieir, 4s 6c y cwpl cig eidion, 8c i 10c y pwys cig myharen, 7c i 9c y pwys pore, 6to i 7c y pwys cig oen, Is 2c i Is 3c y pwys cig llo, 9c y pwys. S ALF0RD, DYDD MAWRTH.—Cig eidion, 5|c i 7-icy pwys defaid, 7^c i 8c y pwys; cig oen, 11e i Uto y pwys cig llo, 5c i 7c y pwys cig moch goreu, 8s 6c ail, 7s 5c trydydd, 7s 40 i 7s 9c am 20 pwys. WYDDGRUG, DYDD MERCHER.—Gwenith melyn, 10s i 10s 6c yr hobed; haidd, 10s 0c i 10s 6c yr hobed; ceirch, 6s Oc i 6s 6c yr hobed; ymenyn. Is 2c y pwys; wyau, 16 i 18 am Is ieir, 4s 6c y cwpl; hwyaid, 4s 6c y cwpl; cig eidion, 80 i 10c y pwys cig myharen, 6c i 8-Ac y pwys pore, 6c -i 7c y pwys; cig oen, Is 2c i Is 3c y pwys cig llo, 8c y pwys. WHITCHURCH, GWENER.—Gwenith, 48 9c i 53 Oc am 75 pwys ceirch, 2s,9c i 8s 6c am 50 pwys. DREFNEWYDD, DDYDD MAWRTH. — Gwenith. 13s 6c i 15s am 240 pwys; haidd, 4s 6c i 5s Oc am 70 pwys ceirch, 14s 6c i 16s 3c am 220 pwys. DINBYCH, DYDD MZRCHRIT. Ymenyn, Is 1c y pwys; wyau, 15 i 18 am Is; ieir, 4s 6c y cwpl; hwyaid, 4s6c y cwpl; cig eidion, 9tc i 10c y pwys cig myharen, 9c i 100 y pwys; pore, 5c i 7c y pwys cig oen, Is 2c i Is 3c y pwys cig llo, 9c y pwys. RHUTHYN, DYDD LLUN.—Ymenyn, Is 0c y pwys; wyau, 15 i 18 am Is; ieir, 4s 6c y cwpl; hwyaid, 4s 6c y cwpl; cig eidion, 7c i 10c y pwys; cig myharen, 9c i 00 y pwys pore, 5o i 6t y pwys; cig oen, Is 00 i Is 10 y pwys cig llo, sic y pwys. LERPWL, DDYDD LLUN.—Cig eidion goreu, 7 tc y pwys ail oreu, 6c trydydd oreu, 5c cig myharen goreu, 9 1 c y pwys ail oreu, 8c trydydd oren, 3-le cig oen, Is y pwys, CREWE, DDYDD LLUN.—Cig eidion, Go i y pwys cig llo, 7c i 7to y pwys cig moch, 8s 6c i 8s 9c yr 20 pwys gwartheg a heffrod, £ 15 i £ 23 yr un. AMWYTHIG, SADWRN.—Gwenith gwyn, 4s 10c i 5s 2c am 75 pwys melyn. 4s 8c i 5s Oc am 70 pwys; haidd, 4s 00 i 5s Oc am 70 pwys ceirch, 14s 6c i 17 6c am 225 pwys; pys, 13s i 14s; ffa, 14s 6c i 15s 6c am 243 pwys. CROESOSWALLT, DDYDD MERCHER.— Gwenith gwyn, 58 i 5s 2c am 75 pwys melyn, 4s 9c i 5s am 75 pwys haidd, 4s 4c i 6c am 70 pwys ceirch, 15s 6c i 17s 6c am 225 pwys pys, 13s 60 i 15s am 225 pwys fIa, 15s i 16s ymenyri, Is y pwys wyau, 16 i 18 am Is ieir, 4s 6c y cwpl; hwyaid, 4s 6c y cwpl; cig eidion, 7c i 9c y pwys cig myharen 6c i 8c y pwys pore, 6c i 7c y pwys, cig oen, Is 2c i Is 3c y pwys cig llo, 9c y pwys.
Advertising
AT EIN GOHEBWYR GELWIR sylw Darllenwyr, Gohebwyr, a Dos- barthwyr caredig Y LLAN A'R DYWYSOGAETH at y cyfnewidiadau canlynol mewn cysylltiad & dygiad allan ein newyddiadur. 0 hyn allan, cyfeirier Newyddion Lleol, Cyfansoddiadau, Ysgrifau, Gohebiaethau, a Llyfrau i'w hadolygu fel y canlyn:— Rev, LL. M. WILLIAMS, The Rectory, Dowlais. Er mwyn sicrhau tegwch ac osgoi siomedig- 11 aeth, erfynir ar ein Gohebwyr lliosog dalu sylw arbenig i'r rheolau canlynol:— 1. Ysgrifener ar un tu i'r ddalen, yn fyr ac i'r pwrpas. 2. Cofier nas gall y Golygydd sicrhau ytn- ddangosiad unrhyw Ysgrif, Gohebiaeth, &c., os na dderbynir hwynt cyn, neu ar foreu DDYDP MAWRTH ymhob wythnos. 3. Nis gellir dychwelyd Ysgrifau na wneir defnydd o honynt. 4. Rhaid i enw priodol pob Gohebydd gael ei ymddiried i'r Golygydd, nid er mwyn ei gy- hoeddi, ond fel sicrwydd o gywirdeb a gonest- rwydd yr awdwr. 5. Ni wneir sylw o gyfansoddiadau dienw. Y GOLOFN FARDDOL. Cyfeirier cyfansoddiadau Barddonol fel y canlyn:— Rev. N. THOMAS (Marlais), The Vicarage, Llanddarog, Carmarthen. Rhaid i ni erfyn ar ein cyfeillion barddonol fod mor gardig a thalu sylw i'r rheolau canlynol bob am&er:— 1. Defnyddier note paper,' ac ysgrifener ar un tu i'r ddalen. 2. Ymdrecher dewis testynau o ddyddordeb cyffredinol, ac astudier tlysni a byrdra yn -j liytrach na meithder gormodol. J 3. Nis gallwn ddycliwelyd cyfansoddiadau annerbyniol, na barnu teilyngdod cyfieithiadaU heb weled y gwreiddiol. TELERAU AM Y LLAN A'R DYWYSOG- E AETH." a Anfonir un copi drwy y Post i unrhyw gyfeir- 1 iad yn y Deyi-nas Gyfunol am y prisiau canlynol; J Chvarter blwyddyn, I s. 8c.; haner blwydjyu, t 3s. 4c.; blwyddyn, 6s. 8c. Dau neu dri rhifyfl a yn ol yr un raddfa. Rhaid anfon blaenddl jrvda phobarcheb. V — a Y telerau i Ddosbarthwyrao eraill a gymer' .J1 ant ddwsin ac uchod yn wythnosol ydynt 9c. y dwsin, lOc. gyda'r rheilffordd, a Is. gyda'r pott- Rhaid i bob Dosbarthwr wastadhau ei gyf' & rifon yn chwarterol, a dymunir ar i bob uO dalu sylw neillduol i hyn. Os digwydda unrhytf esgeulusdra ar ran swyddogion y LlythyrdY neu y Rheilffyrdd gyda chludiad unrhyw gypynt dylid anfon hysbysrwydd o hyny yn ddioed i'r Cyhoeddwyr. Rhaid i'r Dosbartliwyr" a dder- byniant eu sypynau gyda'r rheilirordd ofalu ett hymofyn yn eu gwahanol orsafoedd bob wytb- nos. .1 HYSBYSIADAU Y LLAN A'R DYWYS- OGAETH." Gan mai Y LLAN A'R DYWYSOGAETH yw yr unig Newyddiadur Eglwysig a gyhoeddir vO Gymraeg, a dderbynir ac a ddarllenir gafl £ y mwyaf deallus o bob dosbarth yn y Dywysog- aeth, efe, gan hyny, ydyw y cyfrwng goreu wneyd unrhyw beth yn hysbys. 0 I Y Telerau am Hysbysiadau. 75 o eiriau (8olid) neu un fodfeddli lawr y golofr (displayed) Un wythnos (t&l ymlaen Haw). 2s. 6c. P Dwy wythnos 2s. 0c. pi Pedair wythnos ig> gc. Chwech wythnos 3s. 6c. J 13 wythnos 3C; |u 26 wythnos is. 0c. 1 v Hysbysiadau Seneddol a Rhybuddion Cyfreitb- iol, 6c. y llinell. Arwertliiadau, 4c. y llinell. la Cylioeddir Hysbysiadau yn Gymraeg neu y» Saesneg. Ni ofynir tâl am gyfieithu. 6\ ej SYLWE R.-Rhaid i bob GohebiaethynglyP it A Hysbysiadau a Thaliadau o hyn allan gael OtOl b haufon i'r Cyhoeddwyr, Messrs. FARRANT & FROST, Y LLAN A'R DYWYSOGAETH Office, 1, II 135, High Street, i¡¡ Merthyr Tydfil. d.
RHYL.
Owen, eegynodd yr Esgob i'r pwlpud. Yr oedd y symledd. yr auwyldeb, a'r gostyngeiddrwydd a'i nodweddai yn deilwng o efelychiad. Cymer- odd ei destyn yn 1 Cor. xii. 27. Am y bregeth, anhawdd fyddai dweyd gormod am dani, gan ei bod yn wir dda.-Ab Trebor.