Y Llan

HELYNT Y TRANSVAAL. RHAGOLYGON Y DYFODOL. Anhawdd dyfalu beth fydd y symud- iad neaaf yngJSrn, a'r helynt annymunol hwn, ond Il gred gyffredinol yw na cbeir rhyfel, er yr ymdclangosai hyny yn debygol rai dyddiau yn ol. Pa fodd bynag, mae gwaith ein Llywodraeth yn parotoi prbyn y gwaethaf wedi peri i rai a ymddangosent yn awyddus am ryfel wangaloni. DARGANFYDDIAD BRADWR- IAETH. Erbyn hyn mae tua haner cant o arweinwyr y bobl yn Johannesburg, sef aelodau o'r PwyHgor Chwyldroadp], wedi eu cymeryd i'r ddalfa. Yn eu mysg y mae Americanwr o'r enw Hammond, ond protestiodd LIywodraeth America yn ferbyn ei garcliariad. DR. JAMESON. Gan. fed awdurdodau y Transvaal wedi trosglwyddo Dr. Jameson a'r car- charion ei-eill i swyddogion Prydeinig, dygir hwy di-osod(i i'r wlad hon ar fyrder, pan y bydd yn rhaid iddynt sefyll eu ptawf am anufuddhau i'r Goron Brydeiuig. Y CYFRIN-GYNGOR YN YM- GYNGHORr. Cynhaliwyd cyfarfod lluosog o'r Cyfrin- Gyngor ddydd Sadwrn, yny Swyddfa Dramor, Arglwydd Salisbury yn llyw- yddu. Deallir mae'r cyfwng presenol oedd dan sylw, ond nid oes gwybodaeth beth a wnaed Ino. Ar ol y cyfarfod, galwodd y Llysgenadydd Germanaidd yn y Swyddfa Dramor, a bu yno am tua haner awr. Yn y cyfamser, galwodd y Llysgenadydd Ffrengig, ond gan na allai wel,ed Arglwydd Salisbury, derbyniwyd ef gan Syr Thomas Saunderson, gyda'r hwn yr aiosodd am beth amser. Ar ol y cyfarfod, bu Tywysog Cymru hefyd yn y Swyddfa Dre^digol, a bu yno am tuag awr gyda Mr Chamberlain.

HAFOD (LLANWYNO). MARWOLAETH.-Gyda galar y cofnodwn farwolaeth y brawd anwyl, Joseph Davies, o'r lie uchod, ac aelod ffyddlon o'r Eglwys Gymraeg yn Gyfeillon, yrhyn a gymerodd le boreu Llun, y 10fed cyfisol, ar ol cystudd iiiaith a chaled, yr hwn a ddioddefodd yn dawel a dirwgnaltlh. Oddeutu 14eg mlynedd yn 01 cyt-arfyddodd a. dam wain yn nglofa y Great Western, a graddol waethygodd y dolur yn ei gefn nes y bu raid iddo gymeryd ei wely flwyddyn i mis Medi diweddaf, ac yno y bu druan nes ei gludo i dy ei hir gartref. Y mae arn?m hiraeth ar ei ol, ac ni allasem atdy deigryn o'i golli, er ein bod yn ddigon" hyderus fod Joseph Davies erbyn hyn wedi myned i wlad di-ddagrau a diboen. Treuliasom lawer awr yn ei gwmni, a theimlera wastad yn well o'i gyfeillach, gan fod ei ymddyddanion bob amser yn ddifyr a sylweddol, ac 0 naws grefyddol. Ni chafodd lawer, os dim, manteisipn addysgol foreu ei oes, ond oyflenwid y diffyg i raddau helaeth gan ei gallineb naturiol, ei hunan-wrteithiad, a'i ddawn siarad. Gwr grymus yn yr Ysgrytbyratf ydoedd, ac yn nofio yn ei elfen yn yr athrawiaethau sanctaidd. Yr oedd yn tueddu i fod dipyn yn Galtioaidd ei syniadauj a phriodolem hyn i raAdau i'w ddygiad i fyny. Cawsom lawer i ddadl ddifyrus ac adeiladol ag ef ar y pynciau hyn. Eglwyswr trwyadl 0 galon ac yspryd oedd efe, un o'r brodyr anwyl dirwgnach, loyal i'r Eglwys, oedd y Cristion hwn. Coded Cymrl. eto lu o'i fath Yr oedd ffyddlondeb Joseph Daviea yn y gwasanaethau Eglwysig a'r Ysgol Sul cyn ei gystuddio yn esiampl i ganoedd yn y parthau hyn. Syrthied deu- parth o'i yspryd ar lawor. Boreu Sadwrn cafodd ei gymttndeb blaf o law ein parchus fleer, a mynegodd ddymuniad am yr un rhagorfrainfc o law vr ysgrifenydd yr wythnos ddilynol, ond "nedodd ei etiaid a| yr Hwn a'i rboes yn blygeiniol forfeu Llun fel y crybwyllasom. Prydnawll dydd Iau canlynol claddwyd ei weddillion marWol yn mynwent EgIwys Sant Dewi, Gyfeillon. Gweiiiyddwyd ar yr achlysur gany Parch. Lloyd-Davies, M.A., ficer y plwyf. Yr oedran ar yr arch oedd 51. Gadawodd weddw a llu o blant i alaru ar ei ol. Bydded iddynt oil geisio Duw yn Dad iddynt. Cyn terfynuk dylasem grybwyll fod y diweddar Josepn Davies yn Gymro llithrig, ac yn darllenwr cyson a manwl o'r LLAN a'r Oyfaill er ys blynyddau. A. I. P. -Aitellydd.

XARCHRAD)E-ID YR WYTHNOS. ABERTEIFI, Dydd Sadwrn.—Y prisiaa fel y canlynOaws, o Oc i 00 y pwys ymenyn ffres, o 14c i Oa 00 y pwys, eto halit, o 10c i 000 y pwys gwlan, 0c i Oc y pwys; ffowls, o 4s 6e i OaQcfcwpl; hwy- aid, o 58 Oc i 03 00 y OWPI wyau, 12 am Is. ABERYSTWYTH, Dydd Llua.-Gwen- ith, o 5s 00 i 5s 6c y 65 pwys haidd, 0 3s 6c i 3s 9c y 65 pwys; ceirch gwyn, o 2s 6c i 2s 9c v 65 pwys ceirch du, 2s 0q I* 2s 9c; wyau, 8s 0c i 8s 8c y 100 ymenyn hallt, 9c 1 lie ymenyn ffres, o 10c i 12c; ffowls, o 4s 00 i 4s 6c. y cwpl; gwyddau, 5s Oc i 6s Oc y cwpl; hwyaid, o 5s Oo'i 6s 00 y cwpl; pytatws, 2s 6c i 3s 6c y canpwvs. OAERFYRBDIN, Dydd Sadwrn.-Safal y prisiau yma fel y canlyii Ymenyn ffres, o Is Ie i Is 3Jcypwys; hallt, Is Xc j Is 2c y pwys Ffowls, o 03 9c i 4s 3co cwpl hwyaid, o 4s Oc i 4s 6c; wyaij, 12 i 00 am Is oaws, 0 208 Oc i 22s Oc canpwys pytatw, 2s 3c i 2s 9c y can- pwys gwlan, Oc i OOe y PWFS.

NODION AMRYWIOL. Swriada Syr John Williams, ymeddyg ■J^ireig enwog, drigianu yn y Plas, ^nstephan, preswylfod y- diweddar fglwyddes Hamilton. 4 yqd Gwener, ymwelodd dirpwyaeth t> °yr Michael Hicks Beach ar rao ^YS§°1 Cymru, ac addawodd Syr ah!° roddi ystyriaeth ofalus i'w cais r°dd oddiwrth y Llywodraeth. c*^ae yragyrch Ashanti yn awr wedi ad Sj bron at Coonlassie, ac mae'r :a \'odiadau gyda gol ,"g ar fwriad y d'Qla ^>remPe^ yn bur arisicr. Ymlilith lpddefwyr 0 dan dwymyn y tarth y epTywysog Henry o liattenberg. Ma ''——————— i'hwfae Yr anghydwelediad oedd yn bodoli ng rhai o weithwyr glofa y Bwllfa, wvffr«^ar' a'a meis';i'i. wedi ei setlo trwy ^i^^ddiad. Mr J, Ray oedd dros y to J rV a Mr Isaac Evans dros y dynion. 11 raid galw canolwr i mewn o gwbl. gyfyng gafodd tri o blant yn eil ^ntypridd y dydd o'r blaen rhag cael 0ed ,yg« neu eu llosgi i farwolaeth. Yr gWi *ac* a r ^am eu gadael yn eu *rh A ymcWengys i un o honynt godi Wi •> carpiau ar dan, a thrwy hyny g^el lf *y fyned ar dan. Yn ffodus achi k wwg yn dyfod o dan y drws, ac wyd y plant, a diffoddwyd y tan. y ————— y** j?1^en8ys y milwyr Yspaenaidd }rar °y° Wedi rhoi eu hunain i fyny yn \re(jjparoi'i°n i'r gwrthryfelwyr, ond dy- *° *J°d y Cadfridog Campos wedi ygi corph irall ohonynt yn agos i 1oq„ Qa' ac wedi cymeryd pedair o Wyp J1' y r^a* yr oedd y gwrthryfel- yi ceisio dianc. al^nysbySir mai 15 yn unig 0 felinau er roddi rhybudd dydd Llun yf1 dyfod i'r un drefn a melinau y gellir rhoddi rhybudd o un r 0 d Chwefror i beidio gweithio. gWeihd y felinau eraill eisioes yn Un,l° Rr Sonti'H.cfi; 'lyilrliol. Chwech ° ^nau • .V li'-L) gario allan 0 fei; y° y pwyllqcr. Mae yn awr 110 ^*yn segur Yr wythnos ddiweddaf cyrhaeddodd un-ar-ddeg o agerlongau L&rpwl o borth- laddoedd Americanaidd a Chanadaidd gyda da byw a marw. Nifer y gwartheg ydoedd 5,269 14,479 o ddefaid, a 16,813 o chwarteri biff. O'i gydmaiu a'r wythnos ddiweddaf dengys fod cyn- ydd o 1882 yn y gwartheg; 5,396 yn y defaid, a 7,991 yny chwarteri biff. Y mae Major Birch, Maes Elwy, Llanelwy, wedi ei benodi yn brif-oruch- wyllwr i'r Milwriad W. Cornwallis West, Castell Rhuthyfl, ac y mae eisoes wedi dechreu sei ddyledswyddau. Mae y gronfa er dathlu dyfodiad i oed Mr G. M. Cornwallis West, unig fab y Milwriad West, yn awr wedi cyraedd dros gan punt. Gwneir pob ymdrech i wneyd Eis- teddfod Genedlaethol Llandudno yn lhvyddiant. Mewn atebiad i gylch- lythyr a anfonwyd, mae 350 wedi addaw bod yn gefnogwyr iddi, yn cynwys larll Carrington, Cardinal Yaitghac, Esgob Mostyn, &c. Mae 700p eisoes wedi eu derbyn o'r 1500p sydd yn eisieu fel guarantee i'r arddangosfa o ddarluniau benthyg a fwriedir agor. Mae'r pavilion yn cael ei godi bellach er's amryw wyth- nosau, ac yn gwneyd cynydd cyriyrn. Adroddir hanes rhapiantus am Syr Lewis Morris. Y mae y bardd yn ddyn 55 mlwydd oed, ac edrychwyd arno teb amser yn Sir Gaerfyrddin fel hen lane selog. Ond y mae newydd dd'od i'r Z!5 golwg, fodd bynag, ei fod wedipviodi el" "I m 1881, hc fod ganddo deulu o dri o blant -un mab a dwy ferch. Mae y mab— yntau yn Lewis Morris—ar fedr priodi, ac fe gymer ei gartref yn nghartref y teulu yn agos i Gaerfyrddin, lie y mae brawd v bardd wedi bod yn aros liyd yn hyn. Dywedir na wyddai hyd yn oed, berthynasau agosaf Syr Lewis ddim am y briodas hyd ddydd Nadolig diweddaf. Mae y corau Cymreig canlynol wedi addaw cymeryd rhan yn mherfformiad y gantawd, Psalm of Life,' yr hon sydd i gael ei harwain gan yr awdwr, Me D Jenkins, Mus. Bac., Aberystwyth, mewn cysolltiad a gwyl gerddorol Oymdeithas y Tanic Sol-tfa a gynhelir yn y Palas, Grisial, Llundain, ar y 18fed o Gorpbenaf nesaf:-Rtititliyti (arweinydd Mr Harris Jones), Rbosllanercbrugog (Mr Henry Janes), Cefnmawr (Mr G W Hughes), Coedpoeth (Mt Thomas Jones), Newborougb, Mon (Mr Josiah Hughes), Abertawe (M r W T Samuel), Babell (Mr D Williams), Treforris (Mr J Watkins), Llansamlet, Treborth, a Cwmafon (Mr W John), Penycae (Mr Rees Nicholas), Barry, Caerdydd (Mr W C Howe.) Cymerir adranau yn Llundain gan y Meistri J Harris ac H Edwards. Y mae trefniadau yn cael eu gwneyd hefyd i berfformio yr ail ran o Melodies of Wales' gan Mr D Mmlyn Evans. Amcangyfrifir y bydd i'r corau unedig rifo tros fil o leisiau, y rhai a ne ddilynir gan gerddorfa yn rhifo o 150 i 200 o offerynwyr.

Fe ddywedodd y t eiliwr: Dywedasocb wrthyf am alw yn mhen chwe mis i dder- byn yr arian sydd yn ddyledus i mi. Atebodd y dyledwr: Y mao bynyyn iawn, gwnewch felly.'

Fe ofynodd un i'w gyfaill Paham yr wyt yn priodi gwrafg mor fechanV Wei,' atebai yntau, 'yr oeddwn yn meddwl dy fod ti yn gwybod, mai o'r holl ddrygau v dylent ddewis y lleiaf 'Paham na wriewch chwi arcs adref heddyw, George, meddai wraig ieuauc y* siwr, gall eich meistr wneyd heboch. Atebodd George Yr wyf yn gwybod hyny ond nid oes arnaf eisieu Mdo ef gael hyny allan.' 4 Mam, sut y mae stamp llythyrsi debsg 1 ysgolhaig dffwg V Nis gallaf dy weyd, machgen a fedri di V O harwydd ei fo'd yn cael ei roddi yn v -gowlel, ai ctiro I Mari dyro y bachgen yna yn ei wel- ebai y fam. Pan yr oedd geneth fechan yn eirfyn am ychydig yn chwaneg o siwgr yn ei the, dywedodd ei mam wrthi ei bod wedi cael amryw lympiau eisioes. Do,' atebai hithai ond yr ydych yn gwel'd, y'mae y rhai hyny wedi toddi V Y mae merch ieuanc yn Chicago—yr hon sydd wedi colli ei choes chwith wedi anfon hysbysiad i'r newyddiadur am wr syd wedi colli ei goes ddeheu, gan y gallent fel hyn brynu esgidiau gyda'u gilydd, ac heb gael dim drosodd. Fe ddywedodd brawd o'r Temkvyr Da wrlh ei gyfaill Dylai y benywod wneyd ardystiad na chusanant byth yr un dyn sydd yn cnoi tybaco.' Dylent,' meddai y Hall I a dyleut ymrwymo hefyd i gusanu y rlitti sydd wedi ei droi heibio.'