Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

4 erthygl ar y dudalen hon

CLADDF-DICAETH YR ARCHDDIACON…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CLADDF-DICAETH YR ARCH- DDIACON JAMES. °edd dydd Sadwrn, yrlleg cyfisol, yn iwrn°d a hir gofir gan blwyfolion Aber- ™l a r cylchoedd, gan mai dyna yr adeg y ?~^yd gweddillion eu hanwyl ficer, yr chddiacon James, yn mynwent eglwys y j Trefnwyd i'r angladd gychwyn o'r cerdy ana 12.30, ond ymhell cyn yr awr ""Wig yr oedd canoedd o bell ac agos tin ?niSynull i anrhydeddu coffadwriaeth dd y° ailwyl iawn ganddynt. Drwy ei 1 ^iyrohongar a charuaidd yr oedd yr y arch Archddiacon wedi enill eyfeillion ehn/ti, ymhob cyfeiriad, a fbydd yn fel l yn wag. Er fod canoedd, ,,y dywedwyd, wedi ymgynull, buasai eu fn^u ^awer inwy oni b'ai y ffaith fod y Vn naf yn Nghaerfyrddin—yr hon sydd ih UQ °'r r^ai pwysicaf yn Nghymru—yu eiiwy«tro amaethwyr ac ereill rhag rhoddi „ .P'^senoldeb i amlygu eu parch. Nis anf31 s#°b Ty Ddewi fod yn bresenol, ond » lythyr toddedig at ferch henaf yr (Mrs Thomas, Llanfair-ar-y- yn yr hwn yr amlygai ei gydym- iDalad dwys a'r teulu yneu trallod. Dod- ef • yIlYthyr yn Saeaneg, fel y derbyniwyd M Dear Mrs Thomas,—If 1 had been allowed to leave the house I should have COIne to the Vicarage long before this time m ten you how deeply Mrs Jones and Q yself feei for y0U ana ln fact, the loss is r own too, since we have been deprived „ ^ost excellent and sympathetic pastor, l kind and sincere friend. I find it j possible to think of anything else. Sisfcf though, above all, for you and your snrlrs> the separation having been so ue,n apd unexpected. And yet 1 cannot Co i e-'n» ^at t'here are grounds of donsolation in its very suddenness, for your • ar father was in fulljworkto the last, and, spite of the malady which had for some ars affected him, was able to do his duty Sn f Ration with very little intermission. Q, • better that he should fall asleep to p 88 were> the middle of his work of that he should have had years physical incapacity (which to him of all en would have been most painful), or en, possibly, of actual suffering. Deeply ini was attached to him, I feel that I can JOl heartily in thanksgiving to -Him who air^ i 'Vered out of the miseries of this ntul world, and so reunited him to those w?° were so dear to him. And I feel that i. en the shock has passed away you will inf an^uV too. We hear that it is intended to lay hfs remains beside those of wUr on Saturday, Plese let us offow we can be of any use in the way of ^ering hospitality to any of your friends no may desire to be present. Our aisf re-aTds Thomas, your rs> and yourself.—Yours most sincerely W. BASIL ST. DAVID'S. Wareel much for your dear little Mary. ii.^j^yniodd y Parch W. Daviea, Llan- ^adog (mab-yn-nghyfraith yr Arch- Li,!ao<!n)> lythyr hefyd oddiwrth Esgob h«r (gynt Ficer Caerfyrddin), yn yr uwn y dywedai 6 deeply grieve witty you over the loss foran °id and honoured friend. I can never ste^ constant kindness, and quiet, Th n COunsel I owe to the archdeacon. B»e]l 'n Wales has lost one who set dav v an example of unflagging pastoral to and of ungrudging labour given the drudgeries of all important Church from an(* business. If I could get away I should come to the sJn ychwanegol derbyniwyd llythyrau o is- yf^deimlad oddiwrth v rhai canlvnol:— UhZT Abertawe, Deon Ty Ddewi, y Prif- 0*" Owen, Canon Lewis, Ty Ddewi ddi °n Williams, Caerfyrddin yr Arch- aeon Hilbers, Prebendari Pughe Evans, /,y r^ai y datgenid y cydymdeimlad YvT !>'r teulu> MOB hall J funydau cyn un o'r gloch, cyn- gwasanaeth ar y lawnt yn ffrynt y deirwi J' *"3^ y gweinyddwyd yn hynod hvnnf ^an y Parch D. M. Davies, curad yn o plw ar yr hy» y yniffurfiwyd Vr J^^aith, tra yr oedd y dorf yn canu ^yn adnabyddus, Yn y dyfroedd la& r ar tonau,' a'r dagrau yn treiglo dros Y prif alarwyr oeddynt:— ^hom (raerch henaf) a'r Parch T. (v* viaf' -anfair-ar-y-bryn Mrs Davies lfaJrj!i rch) a'r Parch W. Davies, Llan- a'- p °S » Mrs Herbert (y drydedd ferch) Vt0.,frch D- Herbert, Llandefeilog plant ffir°edd uc^°d y Parchn E. R, James, J elthorMarchwiel, Wrecsam, a R. J. es, ficer St Ishmael, Ferryside (brodyr); Will? "'lama (chwaer) a'r Parch Roger (cvfnN.?81 ^anedi; Miss Jane Griffith Garnant, a Mr H. H. Atter- ^»Sbv n?"y°"nghyfraifch^ West Haddon, r *->ludwyd y boneddigesau uchod gnerbyd Esgob Ty Ddewi, yr hwn yn garedig a'i rhoddodd at eu gwasanaeth. Golygfa bruddaidd ydoedd edrych ar yr orymdaith alarus yn myned o'r Ficerdy drwy y pentref i'r eglwys, ac yr oedd arwyddion o alar ymhob ty. Ymhlith y rhai y sylwasom arnynt yn yr angladd yr oedd y thai canlynol, ac os oes enw rhyw glerigwr wedi el adael allan drwy amry- fusedd, mae yn ddrwg genym, gan i ni v, neyd ein goreu i gael rhestr gywir :— Arglwydd Esgob Abertawe; y Tra Pbarchedig Ddeon Phillips, Ty Ddewi; y Parchn. Canon Williams, Caerfyrddin Canon Smith, Abertawe Prebendari Pughe Evans, Llanbedr Felfre S. Jones, Llangunnor; T. R. Walters, L. Davies, a J. O. Evans, Dewi Sant, Caerfyrddin; J. Daniel a D. T. Griffiths, St. Pedr, Caer- fyrddin J. Marsden, Llanllwch W. Ll. Rees, Llangynog S. Pryce, Golden Grove H. Evans, Pambrey J. Morgan, Abernant J. P Morgan, Eglwys Newydd; T. H. Lewis, Lian-tepb;trl D. Williams, Llan- gyndeyrn D. Davies, Llandebie; C. Chidlow, Caio; D. E. Williams, Llaw- haden D. M. Davies, a T. Thomas, Abergwili; C. G. Brown, Culeg Hyffordd- iadol Caerfyrddin; D. S. Davies, Llanybri; T. Davies, Llangan T. Thomas, Henllan S. Davies, Llai.glydwen; R. B. Jenkins, Llangoedmore J. H. Lloyd, Talyllychau Henry Evans, Dowlais; J. Evans, Rhymni; W Jones; J. Jones Evans, Walton East T. D. Evans, Cilycwm N. Thomas, Llanddarog; J. Lloyd, Llan- pumpsaint; W. Rees, Llangadog E. Thomas, Llanegwad; J. A. Williams, Llangathen; J. Thomas, Lacharn J. Jenkins, St. Ann's, Cwmffrwd A. Britten, Mydrim J. Davies, Llanfihangel; L. Williams, Trelech; D. D. Jones, Llan- bedr-pont-Stephan Eli Clarke, Abertawe T. Jones, Llinddowror E. Lloyd Jones, Bettws Bledrws Connop Price, Llandilo E. A. Davies, Cwmamman J. Owen, St. Clears E. Lloyd, Bettws, Ammanford; H. Jones, Eglwys Cwmin Rees, Llan- boidy J. Williams, Llanedi; J. W. Jones, Llandilo.Talybont; J. Davies, Llanddeu- sant; J. Evans, Llanymddyfri. Ymhlith y lleygwyr, sylwasom ar y rhai canJynolMri. J. H. Barker, a T. W. Barker, Cofrestrwyr yr Esgobaeth, Caer- fyrddin; Dr. Rowlands; T. Parkinson, Castell Pigyn E. Morris, Bryn Myrddin J. Francis, Myrtle Hill; D. Francis, Penygraig; T. E. Brigstocke, W. Spurrell, — Walters, T. Thomas (Wellfield), A. Lewis (Commerce House), E. Colby Evans, T. Davies (warden St. loan), Caerfyrddin Ivor Morris, Ammanford Mr Rule Owen, Hwlffordd J. Lloyd Thomas, Penlan J. Lloyd, Penybaac, &c. Cyn cyraedd y fynedfa i'r eglwys, ymffurfiodd y rhai a garient y ivrea.ths, &c., yn ddwy llillell, a chludwyd yr arch i'r eglwys, lie y gosodwyd hi gerllaw y fedyddfaen. Yna dodwyd y wreaths arni, gan lwyr guddio yr arch. Yr oedd a ganlyn yn gerfiedig ar yr arch WILLIAM EVAN JAMES, Ganwyd Gorphenaf Slain, 1831. Bu farw Ionawr 7fed, 1896. Tra yr oedd y gwyddfodolion yn ymgynull, chwareuwyd 'Funeral March,' gan Mr Bertram Sinclair Davies, organydd Ysgol Ramadegol Croes- oswallt, a mab Mr Heard Davies, yr ysgolfeistr, yrhwn a arweiniai y cor, ac a drefnodd yr orymdaith. Yr oedd y rhai canlynol yn eu gwenwisgoedd yncyfarfod y corff wrth drws yr eglwys :-Esgob Abertawe, Deon Ty Dewi, y Parchn. D. M. Davies a T. Thomas, Abergwili; H. Evans, Dowlais; a J. Evans. Rhymni. Yr bedd y gwasanaeth oil yn Gymraeg, a darllenwyd y rhanau rhagarweiniol, gan y Parch. D. M. Davies, a Salm xxxix, gan' y Parch. T. Thomas. Darllenodd y Deon Phillips y llith yn hynod effeithiol, ac er fod yr eglwys yn orlawn, clywid pob gair yn hyglyw ymhob rhan o honi. Wedi canu yr emyn, Now the labourer's task is o'er," ymffurfiwyd yn orymdaith drachefn i'r fynwent, lIe y darllenwyd y gweddill o'r gwasanaeth gan Eagob Abertawe yn deimlad wy ac effeithiol dros ben. Cladd wyd gweddillion yr Archddiacon yn yr un bedd a'i wraig, yr hon a'i rhagflaenodd rai blynyddoedd yn ol, a saif y bedd rhwng yr eglwys a'r fynedfa i balas Esgob Ty Ddewi. Yr oedd y bedd wedi ei addurno k blodau, ac yn hynod brydferth. Anfon- wvd wreaths, &c.. gan v rhai canlvnol Arglwydd Esgob Ty Dewi, Mrs Basil Jones a'r plant, Palas Abergwili; Arglwydd Esgob Abertawe Mr a Mrs Edward Morris, Brynmyrddin y Parch. Shadrach Pryce, ficer Golden Grove; y Parch. J. a Mrs Lloyd, Llanpumpsaint; y Parch. T. Thomas, curad Abergwili J.R. un o gyfeillion hynaf -ly teulu Mr a Mrs D. L. Jones, Derlwyn y Parch. a Mrs Evan Thomas, Llanegwad Mr a Mrs H. Thomas, Golden Anchor, Caerfyrddin; wyrion y diweddar Arch- ddiacon James; Parch. J. a Mrs Evans, Llanymdyfri; Mrs Jones, Coffee Tavern, Abergwili; Mr a Mrs Willama, Portland House; Cor Eglwys Abergwili; Mr E. Heard Davies, ysgolfeistr Miss M. A. Rees a Miss Rowbery, Jemima Davies, a Esther Walters. Aufonwyd croesau gan y Parch. D. M. a Mrs Davies, Abergwili; Rheithor Marchwiel; tair merch yr ymadawedig; Mrs Atterbury-James Mr a Mrs Parkinson, Castellpigyn anfonwyd calon o flodau gan Little Mary Two- shoes." Cyn ymadael, canwyd 0 fryniau Caersalem gyda hwyl nefolaidd, ac wedi gorpheD, yrnadawodd y dorf alarus, gan adael gweddillion y Archddiacon anwyl yn eu hargel wely hyd y dydd pan glywir udgorn yr archangel yn seinio, ac y bydd Dorau bedau'r byd Ar un gair yn agoryd." Heddwch i lwch y Cristion gloew a chywir, a nerth a gaffo ei berthynasau i ddweyd, "Dy ewyllys Di a wneler." Yr oedd trefniadau yr angladd wedi eu bymddiried i Mr Henry Thomas, Golden Anchor, yr hwn a gariodd bobpeth aliati yn berffaith foddhaol. Traddodwyd pregethau angladdol yn Abergwili, dydd Sul, gan y Parch. Shadrach Pryce, ficer Llanfihangel Aberbythych, a gwnaed cyfeiriadau tarawiadol at yr amgylchiad yn eglwysi Caerfyrddin a'r amgylchoedd. CLWYDFAB. "Taliesyn" a yagrifeiia :-Y dydd o'r blaen amddifadodd angeu Aber- gwili o'i gweinidog Ymneillduol, ac y mae calonau canoedd heddyw, o'r Arglwydd Esgob i lawr, yn curo yn gynes 9 mewn cydymdeimlad a'i weddw a'i am- ddifaid. Tra y bu yn y corff nid oedd neb yn fwy felly na'r Archddiacon da, yr hwn hefyd erbyn hyn sydd o ran ei gortf yn ei feddrod (er nad crwn mo hono, fet eiddo y Derwyddon, i ba rai yr ydym yn ddyledus am y gair bedd-rod '). Da oedd genym glywed yr oil o'r gwasanaeth ddydd ei angladd yn cael ei gario allan yn iaith y mwyafrif o'r plwyfolion, sef yr Omeraeg (iaith plant y pentref y diwrnod hwnw). Diamheu genym ei fod ef yn y nefoedd yn rhoddi ei 4 Amen' galonog, gyda'r oil o'r trefniant rhagorol-Gair Duw, gweddi ddetholedig allan o'r Llyfr Gweddi Gyffred- in (ail ac hoff Jyfr yr ymadawedig, ac o blaid pa un y treuliodd ei nerth a'i fywyd). Yna canu emyn Oymraeg pwrpasol gan orym- deithio tua'r eglwys a'r fynwent (a erys yn gofgolofn i ddiwydrwydd a llwyddiant gweinidogaethol yr Archddiacon da). Yn unol ag arferiad, gadewir yr arch yn y tu gorllewinol i'r eglwys, gan fQd yr ymadaw- edig wedi ymddiswyddo, a'r cysylltiad cy- segredig rhyngddo a'r plwyf fel gweinidog da i Iesu Grist wedi ei dorigan gleddyfllym angeu. Darllen y llith yn angladd yr hwn a'i darllenasai yn angladdau ei blwyfolion am flynyddau meithion. Yr organ yu galar- nidu yn orfoleddus. Oanu emyn Seisnig gan y gynulleidfa. Dagrau Hawer yn mynu eu ffordd eu hunain. Y Prif Fugail yn yr ymyl, ond yn rhy glaf i adael y Palas. Ei gyd-Brif Fugail yn claddu yu ei le, gan sefyll yn rheolaidd wrth ben y bedd addurn- edig a'i wyneb tua'r Dwyrain., Wylo ac ymdrechu canu yr hen emyn gorfoleddus hwnw, 0 fryniau Caersalem,' &c. Hedd- wch i lwch yr Archddiacon hyd foreu mawr caniad yr udgorn'diweddaf pan y Cyfyd fal yd o fol ar Gnwd tew eginiad daear.' Ac, o barthed i deulu Duw hefyd, 4 Fe'u cesglir ger ei fron, Yn lion eu gwedd.' Eiddunir ar ran y galarwyr d wys yneu gwahanol gartrefleoedd ddyddanwch yr Efengyl a nawdd y Nefoedd. Estynwn dywel dyddanwch iddynt oil. Dichon fod y gair arch (gorchymyn, ewyllys, deisyfiad) y yn golygu fod marwolaeth yn unol â ewyllys Duw, neu fod agwedd yr ymadaw- edig yn ei arch yn ddeisyfawl. "Gofala ein Heglwys am gladdu ei meirw a'r traed tua'r Dwyrain, am y rheswm ag sydd yn ddigon hysbys i'w phlant hi. Ymddengys mai y dull gwreiddiol o gladdu ydoedd a'r traed tua'r De neu ochr y porth.'

RHYL.

LLANAELHAIARN.

—M LLANELLI.