Y Llan

"Morfe." j Y OOLIER ETC. 'Rwyf wedi treio fy ngoreu cael allan y rheaymau dros 1'r colier fyn'd ar streio. Ond methiant. Cymerwch y weithred aflan o ollwng y dwfr i'r pyllau glo, dyma'r streicwyr y fan yma yn gwneyd yr un gwaith aflan ac a wnaed gan fyddinoedd Germani yn mhyllau glo a haiarn Fffainc a Belgium, a milwyr Prydain yn colli eu bywydau wrth dreio eu rhwystro. Mae gan y wlad hawl i fodoH, debyg gen I Ond wele'r streicwyr yn rhoi her I'n hawl J fodoli Beth pe b'ai rhywun arall yn ymddwyn fel y colier 1 Meddyllwch am dlr-feddianydd, a'r Llywodraeth yn galw arno gynyrchu mwy o fwyd i'r wlad. O'r goreu. Yn lie hyny, meddyliwch am dano yn gwrthod trof ei dir, ac yn gordol y tir i gyd gan ddwfr o'r canal) rhag i neb arall dyfu yd na cheirch arno. Dyna yn union beth ma'r streiowyr glo yn ei wneyd. Mor ffol ac ynfyd Pe bae'r gweithwyr am rhoi eu cefnau at y gwaltb, byddai prlsiau yn gostwng cyn pen blwyddyn a chyflogau yn hawllo mwy o gysuron i'r gweithwyr. Y gwir yw fod y colier yn dinysttlo ei fywol- iaeth ei hun heb son am y gweddill o'r wlad. Ac os dal ati yn ei ffordd ystyfnig hunanol wna'r coller, mae yn sier o dynghedn el alwad. Byddji'r wlad droi at allu dyfrol (water-power), alcohol, benzol, a mawn. Ac adeiledir tai o glai wedi eu sychu yn yr haul, ac ni arferir glo i bobi brics yn yr odyn galcb. Os yw'r colier am ddinystrio'r genedl, bydd iddo hefyd ddinystrio ei hun yn y gorchwyl, er cryfed yw, megis y gwnaeth Samson yn y deml. Mae'n hen bryd i'r coller ystyried el flyrdd cyn yr elo'n rhy ddiweddar arno. OLION Y TRAI. Ar ol rhyfel, anghydfod cartrefol, Dyna'r banes yn y gorfienol, a dyna'r banes heddyw. Gorchwyl aruthrol sydd o flaen Mr. Lloyd George i osod pethau yn eu lie. A phe gwnai yr hyn fernir fyddai ddoeth, cymerai seibiant am chwech wythnos neu ddau fis, iddo gael hamdden i feddwl. Mae y cyfnod o'l flaen yn faen prawf caled arno. Nid dymunol path iddo fydd treial y Caisar. Busties gis. A dyma'r "strikes" yma i'w setlo, heb sOn am gant a mil o bethau mwy neu lal pwyslg. Ac wrth wel'd y pobwyr yn myn'd ar streic, yn gystal a'r colier, gallwn fentro bod yn barod i orfod talu 'chwaneg am fara a glo. A hwyrach y bydd hyny yn foddion i ddwyn y wlad fat cyfangorff i sylweddoll tueddiad pethau a'r hyn sydd o'u blaen. Am bob diwrnod y parh&'r strelc glo, collir 120,000 o dunelli o lo. Colled eisoes o dair miliwn (3,000,000) o dunelli. Ac, mewn canlyniad, miliynau o bunau o golled ynglyn a llongau a gweithfeydd. Heb 'chwaneg o waith a llai o gyflog nld oes ronyn gobaith y daw trefn, ond llithro o ddrwg i waeth. Mae'r Llywodraeth yn gwario heddyw yn ol pedair miliwn o bunau bob dydd, hyny yw, 1,400,000,OOOp. y flwyddyn. Golyga peth fel hyn ond un peth, a hwnw yw methdaliad. Ar ol i Mr, Lloyd George gael gafael ar wraidd drwg y "profiteering" andwyol yma, da fydd iddo gyhoeddi ger bron y wlad, mewn iaith blaen, syml, a chywlr, sefyllfa pethau, a'r unlg ffordd i ni osgoi dinyatr Cenedlaethol. Bydd iddo gael s gwrandawiad. Yna bydded iddo gael ar- weinwyr Cyfalaf a Llafur at eu gilydd, a rhoi pregefch hallt Pr naill a'r llall, gyda'r amcan o'u cymodi-er mwyn cadw/r wlad rhag hyrddio ei hun dros y geulan i dryblnl.

Deoniaeth Llanbadarnfawr. (0 dan Arolygiaeth y Parch. T. R. Dalles, I Llanfihangel-y-Creuddyn). s I Buom y dyddiau diweddaf yn ymweled llawer a phobl- y plwyf, yn arbenig trigolion Llantrisant. Galwasom yn Dolcoion, Nant- arthur, Tynrhos, Banyrhydd, Rhosgooh-Tan- oyrnau, Dolgors, a Dyffryn Cell. Buon yn Pontrhydygroes a New Row, ac aethom drwy Rhosgell, ac i fyny i Eglwys Newydd i weled yr Eglwys a'r gofgolofn, a chawsom ymgom a Fleer y Plwyf, yr hwn yn ol ei garedig- rwydd naturlol, a. fu yn garedig i esponio i ni bethau hynafiaethol yn yr Egl wys a'r Festri. Daethom yn ot heibio i balas gwych yr Hafod. Ni aiwasom y tro hwn i weled yr Yswain. Yr oedd yn rhaid bod yn 01 yn Llanfihangel erbyn saith yn arbenig. Aberystwyth.—Bu y Tra Pbarchedig W. Williams, Deon Tyddewi, yn pregethu yma dros yr Hybarch Archddiacon Williams yn ddiweddar mewn gwyl arbenig. Y mae y Deon yn feistr y cynulleidfaoedd, ac yr oedd eneinlad ar yr holl wasanaethau. Da genym ei fod yn parhau 1 fyned o gwmpas. LLANFIBANGEL-y-CREUDDYN. Drwg iawn genyf groniclo marwolaeth dosbarthwr y LLAN, sef ein brawd leuanc, Mr. Albert Rattray, Lisburne House, yr hyn gymerodd le nos Lun, Awst lleg, am 7.30. Conffirm- wyd Albert gan Esgob Tyddewi yn tin- arbymtheg ychydig yn oJ. Yr oedd yn aelod ffyddlon o'r Eglwys, yr Ysgol Sul, a'r cor. Y mae yr Eglwys wedi cael coiled ar I ei ol yr oedd yn un yn dwyn mawr zl dros yr Eglwys, fel ei fam anwyl a'i blaenodd ychydig flynyddau yn ol, hefyd ddwy chwaer a brawd. Y mae mawr gydymdeimlad a'r tad galarus, Mr. J. Rattray, a'r unig frawd sydd ar ol. Bu'm gydag Albert ieuane y I dydd cyn iddo ymadael a'r ddaear, yn cynal cwrdd. Yr oedd am gael gwella yr oedd I ganddo flydd yn ei Waredwr, a nos Lun, ym- adawodd mewn tangnefedd at y mwyafrif o'r teulu l'r ochr draw. Dydd Sadwrn, ym- gasglodd tyrfa fawr iawn i'w gynbebrwng i fynwent Llanfihangel. Darllenwyd wrth y drws gan y Parch J.* Rhys Davies, M.A., Llanbedr, a gweddiwyd gan y Ficer. Yr oedd yr Eglwys eang wedi ei gorlenwi. Yr oedd yma wasanaeth dwys, ac ar lan y bedd, a'r dorf mewn dagrau wrth ddaearu corff ieuanc, 17 mlwydd oed, un mor fywlog, amlwg, a siriol yn y pentref, Fel blodeuyn y daeth allan ac y torwyd ef ymaitb, efe a giUodd fel cysgod, ac ni aafodd." Hyderwn y caiff y tad a'r brawd galarus nerth i ddal i fyny o dan y groes drom hon, Pregethwyd y bregeth angladdol nos Sul diweddaf, oddiar Esaiah xi. 7, 8. Yr oedd cynulleldfa fawr yn bresenol yn yr Eglwys, gwasgwyd y gwirion- eddau adref at bobl ieuainc oedd yri wirfoddol. J I

I StcondarqEducation for girls at Campeur. ¡ THE COLLEGE SCHOOL. I The Governors have decided to receive Girls as pupils on the same terms as Boys. Next term will begin on Monday, Sept. 22nd, when there will be an Examination for Girls, and some Scholarships will be awarded. Application for Entry Forma and Particulars should be made at once to the Headmaster. July 16, 1919. v [4028-1115.\ Athrofa Aberystwyth (Un o'r Qolegau yn Mhrifysgol Gysnrn). P P.I FATHRAW—T. F. ROBERTS, MLA., LL.D. !.fØ'I-"?'" -t:4 O SCHREUA'R Tymor nesat ym mis Hydref Paratoir yr efrydwyr ar gyfer Arholiadau Prifysgol Cymru. Cynygir amryw o ysgoloriaethau (amryw honynt yn gyfyngedlg i Gymry) y flwyddyu hon. Oymer yr arholiad le yn Aberystwyth ym miø Medi nesaf. i Am fanylion pelSach, ymofyner &— J. H. DAVIES, M.A., Cofrestrydd. ANWYD, PESWOH, INFLUENZA.-Mae rhafn gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gylnewldlol fod llawer o ddioddef oddi wrth Peswch, Bronchitis, Pas „ Dolar Gwddf, Orygni, Oaethdra. Difiyg Anadl. Y i mae }r hen Feddyginiaeth "Davies's Cough Mixture" etto ar y blaen, ac yn cael 1 gwerthfawrogl yn fwy nag erfoed, bob ameer wrtb law, yn felus, yn cynnhesa y frest, ac yn rhyddhan J phlegm. Bvdd dose mewn pryd yn ddigon. I a. So. a 3s. (postage 3c.)~HUGH DAVIES, ClIemist, MACHYNLLETH. 'BARZINE BLOOD MIXTURE, CROEN IAOH A GWAED PUR.—Dyna yr hJD y mae Sarzire Blood Mixture' yn el slcrhan, a dlUI arall. Nid" w yn honl gwella pob peth, fel IT Yankee PaBent Medicines, ond os blinir chwi gaD groen afiach, yafa, pimples, toriad allan Scurvy, dol. arlau, penddynod, Sho,, yn tarddu o waed drwg tg aumhar, mynweh botelaid o Sarzine Blood gan y Druggist neaaf atoch. Is. I ie, a 2s. Ge. y hotel. nea gyda 30. at y clndiad yn yohwanegol, oddiwrtb 1 j perchenog, HUG H DAVISS, OHEMIST, MACHYNLLETH MOLRAT. f Ysgrifena John Pryee, MaeBymeirch: Blinid 01 aow gan Dyrchiod; cynyddent bob blwyddyn, fel yr oedd y tir a golwg ddifrlfol arno, ac yr oedd arnat gywllydd o hono, ond clywaia fod Mr. Hugh Davies Chemist, Machynlleth, wedi dyfeislo peth i'w llada yn ddidrafEerth iawn.—Ei enw ydyw Molrat,' niewo packets 1B. 6C. yr un. Prynals packet, a rhoddals yn ol y cyfarwyddyd am ben pryfaid genwair rhoddais y rhai hyny yn Uwybr y Twrch. Nt chododd y twrch mwy." X Heady Stomach, X t & Liver Pills P.J.F. 180. ] Pan fyddoch yn cael eich poeni gan ■! Y gwynt; Llosgylla Diffyg traul Iselder ysbryd Ysgafnder y pen Pimples a Penddynod; Bias cas yn y genau Smell eryf gan yr anadl; Vomltio peth gwyrdd, a Phlegm Breuddwyd- ion ofnadwy ac ami; Gwrid mawr yn y gwyneb ar amserau; Ghwydd yn y dwylaw, breichi&u, traed a'r coesau Piles a Gravel. Neu rhyw anhwylderau eraill sydd yn perthyn i'r cylla, cymerwch y PILLS hyn, sydd yn cael cymaint clod gan y sawl sydd wedi eu profi, trwy hyny gallant eu cymeradwyo; maent yn helpu y bwyd i gyrhaedd ei amcan priodol. i MEWN BOXES, Is. 1 x RODERICK EVANS, CHEMIST, X LAMPETER. I 3499-to DEAFNESS 11 CATARRH, HEAD -11, NOISES, easily cured In 11 a few days by the new ■'FRENCH ORLENE- Scores of wonderful cures reported. "COMPLETELY CURED." AGE 76. Mr. Thomas Winslade, of Borden, Hants, writes: "I am delighted I fried the new Orlene for the head- noises, I am pleased to tell you, ARE GONE, and I can hear as well as ever I could in my life. I think it wonderful, as I am seventy-six years old, and the people here ar- surprised to think I can hear so well again at my age. Many other equally good reports. Try one box to-day, which can be forwarded to any address upon the receipt of money order for 2/9- THERE IS NOTHING BETTER AT ANY PRICE- Address, "ORLENE"Co., Railway Crescent, West Croydon, Surrey, England- Lp68-1076 ■ ■■ .si