Ye Brython Cymreig

Ymweliad yr Indiaid Cochion. Cyrhaeddodd 14 o Indiaid Cochion i Ler- pwl ddydd Sadwrn o Canada. Dynion tal- gryf ydynt, ac yn edrych yn hardd yn eu gwisgoedd cenedlaethol. Yn eu mysg yr oedd hen bennaeth nOain oed, a weithred- odd fel (li(i(le, i'r Brenin Tywysog Cymru y pryd hwnnw pan ar ei daith drwy dir- iogaeth yr Indiaid 45 mlynedd yn ol. Ei brif uchelgais ydoedd cael gweled y Brenin cyn dychwelyd. Dyma'r tro cyntaf i'r Indiaid liyn groesi'r Werydd, ac arncau eu dyfodiad yw dwyn cyffuriitii a llvsiau eu gwlad i sylw, drwy y rhai y maent hwy yn cadw iechyd cortf da a hir oes. Y mae Dr. Reilly gyda hwy, yn gweithredu fel dar- lithydd ar wertmeddyginaethol y Ilysiati, &c., ac yn cylieithu.

Athrodi Gwraig. Un o benaethiaid y Kensitites yn Lerpwl ydyw Mr. A. M. Stones, ac yn arfer cynnal dosbarth Beiblaidd i hyfforddi ei ddilyn- wyr. Yr wythnos ddiweddaf, bn raid iddo dalu R25 o iawn i wraig briod a'i lierlynodd oblegid iddo ddywedyd petha II anvveddus wrthi yn un o'i gyfarfodydd, ac am iddo ei liathrodi mewn cyfarfod dilynol tlnv y haeru mai "dynes ddrwg" ydoedd; Urdd y Beibl Pren y gelwir y sect hon yn Ler- pwl, oherwydd en harfer o gludo Beibl felly ar hyd yr heolydd.

Angau'r Petris. Ar dorriad y Senedd eleni, dywedir fod mwy nag erioed o'r aelodau ac o wyr mawr Llundain wedi myned i Scotland i saetlni ieir y mynydd a phetris, pysgota, &c. Dig-ou anghynefin a thrwstan ydyw ami un o'r mawrion hyn, er eu cyfoethoced. Dar- lunid un ohonynt yn Punch Llundain dro yn ol wedi bod yn genweira er's oriau ond heb ddal dim. O'r diwedd, dyma fachiad lobyii o eog aiifertli, dybiai ef, rhy drwm iddo ei gael i'r lan ei hun. Gwaeddodd ar y keeper a'i dilynai; ond gwyddai hwnnw yn y fan mai yn sownd yn y graig yr ydoedd y bacli; a gwaeddai, Haul away, spooner you've hooked the United Kingdom at last!"

Gwres a Gwallgofrwydd. Nos Wener ddiweddaf, mewn hotel yn Llundain, daeth ftit o wallgofrwydd dros Mrs. Devonshire, gwraig i swyddog mil- wrol Indiaidd, a saethodd ei geneth 10 oed tra yng nghwsg, a'i hunan wedi hynny. 'Doedd fawr er pan ddaethant i Brydain o'r India, Ile y dywedir i'r wraig druan gael sunstroke auiser yn ol.

Y Sultan. Dywedir fod rhyw afiechyd perygl us ar y Sultan, Ymherawdwr Twrci ac fod meddyg o Germani wedi ei wysio. Ac er i ddyn geisio'i oreu, mewn ysbryd Cristionogol, gwaith anliawdd iawn, onid e, yda-w dy- muno adferiad aughenfil mor greulon. o Y mae Mrs. Wallace, Oxford Hotel, Llandudno, Win. Jones, bookmaker, a H. Cheeseman wedi eu rhwymo yn y swm o £10 yr nn i ymddangos Awst 27 gerbron yr ynadon ar y cyhuddiad o fetio yn y gwesty hwnnw,

ADOLYGIAD. HOMILIAU EMRYS AP IWAN.* SEF Pregethau gan y diweddar Barch. R Ambrose Jones, gwr y gofidia'r genedl iddo farw mor gynnar, a chyn iddo gyfoethogi ein IJenyddiaeth i raddau llawer mwy nagy gwnaeth ac y gallasai. Nid rhagymadrodd cytiredin, wedi ei ddodi yn nechreu y gyfrol o ran fodliynny'n ft'asiwn, ydyw y Cyllwynair" o waith y Parch. Ezra Roberts, Rhutliin, ond ber- vsgrif werth ei darllen, ac wedi ei gwau mewn Cymraeg hafal i'r eiddo Emrys ei hun. Yn ddiau, dylasai gwr allai ysgrifennu cystal ysgrifennu llawer mwy. Ceir yn y gyfrol bedair homili ar hugaia a'r rhan fwyaf ohonynt yn dwyn teiilau tarawiadol, megis Meddyliau Calon Duw," Pan oedd Abram yn HH," Dyneiddio Dnw," Y Ifordd fforchog," Cymru Gel- wyddog," Duwyn cosbi dYIl wri h ei gadw," &c. Un o ddiffygion pulpud Cymru heddyw ydyw diftvg arddull boddlona llawer o'r rhai a esgynant i'r areithfa ar iaith salw, ddiraen, heb ynddi'r ceinder na'r nerth hwnnw sy'n deffro meddwl ac yn goglais sylw'r gwrandawr. Gwasanaeth cyntaf y gyfrol hon, o'i darllen yn gylfredinol, a fydd codi safon Cymraeg y pulpud, oblegid ni cheir yma ddim o'r arddull goeg, chwyddedig a, hedegog ar un llaw, na'r un arw, werin- aidd a sathredig ar y llall. Ond heblaw iaith odidog, deilwng o'r meddyliau uchaf, ceir yma hefyd feddyliau crytion, wedi eu gwisgo a'r iaith bryderthaf, megis'y rhai'lI o'r bregeth ar Feddyliau Calon Duw Ni i-) meddyliau oerion a sychion ydy^v ei feddyliau ef, eithr meddyliau cynnes ac iraidd, yn dyfod allan o-waelod ei galon. Meddyliau calon dyn yw ei feddyliau gorau. Dyma'r unig feddyliau sy'n wlyb gan wlith y nefoedd yr unig feddyliau sy'n llawn sugn yr unig feddyliau bythol-wyrdd y mae yn dda gan laweroedd eistedd dan eu cyscod a'r unig feddyliau sy'n cadw eu harogl o genedlaeth i genedlaeth. Ac y mae y rhain yn wlyb nid yn unig gan wlith oddi uchod, eithr hefyd gan waed oddi isod. Fel y golchodd lwda ei wise mewn gwin, a'i ddillad vngwaed y grawnwin, felly mae'r awenydd (lIIan of (icititis) yntrociii ei feddyliau yngwaed ei galon. Meddyliau wedi eu gwlychu a gwaed yw meddyliau ireiddiaf Duw a dyn. Meddwl a'i ymennydd yn unig y mae'r dyn diawen; ac am hynny, y mae ei feddyliau ef yn ebrwydd yn gwywo ac yn marw ond meddwl a'i galon y mae'r dyn awenus ac am hynny, y mae yspryd a bywyd yn ei feddyliau ef. Ychydig o sawr athrawiaetli dduwinyddol a geir ar y pregethau ac er mai amhvg fod yr awdwr yn gwbl inch ar bynciau han- fodol y Ffydd Gristionogo], goleuni oer y dysgawdwr moesegol, yn fwy na chalon gynnes yr efenuylydd cariadlls, a deimlir yma'n gryfaf. Y mae cenedlgarwcb hysbys yr awclwr yn ei arwain raiprydiau oddiwrth ei destyn, a theimlir mai cystwyo'r Cymro y mae am ei Seisnigwch yn hytrach nag am ei bechodau. Ond y mae gwroldeb a difrifweh yn (lmlwg ar bob dalen a phe bai mwy o bregetlm pregethau tebyg i Cymru Gelwyddog," ac ereill sydd yn y gyfrol hou, byddai IJai o anfoes yn y wlad, a Oiymru yn llawer teilyngach o'i galw yu "Walia Wrn." Rhaid wrth lawer o grain i gael sypyn gweddol o rinweddau i'w dweyd am am bell un wrth ei gladdu, a chryn gamp, ar dir cydwybod, ydyw cael dim i gymell and gyfrol ar y darllennydd ond nid oes ynom y petrusder lleiaf i ddweyd y dylai y pre- gethau hyn fod gan bob lleuor Cymreig oblegid eu liiaith gan bob pregethwr oblegid eu ffttrf a'u cynnwys a chan bob crefyddwr protfesedig oblegid eu haddysg bur a'u meddyliau dyrcliafedig. ^Homiliau. (jan y diweddar Barch. 1'. Ambrose ,¡PI1PS (Eiuri/s ¡¡) Tiraii) Dinbvch Gee aï Fah. -2/(i.

T. S. & A. J. EVANS General Drapers & Outfitters, 3 Edge Lane, L'pool. LADIES & CHILDREN'S M I LLLNKRY A SPECIALITY. BLOUSES made to order, also a choice selection always in stocis, Laces, Gloves, 6c- (JESTS' SHIRT DKPAHTMKNT UXDVIl SPECIAL CARE. All Country Orders receive best and S prompt attention. 3 -ft CAKRIAGE PAID ONALL PARCELS W. & J. VENMORE, Estate Agents & Voluers, 200 SCOTLAND RD., Liverpool. TELEI-JIOXE No. 1163. WALTER E. ROBERTS. R. HUMPHREY JONES, Walter Roberts & Co., COAL PROPRIETORS. TIMBER MERCHANTS. 6 SHIP OWNERS, 4 Oldhall St., Liverpool. Telegrams INQUIRE,' L'pool. Tel. 5581 Central. Coal Exporters—Best House and Steam Coal, Coke, and Ga.s Coals. Supply only regular Coal Merchants by Rail and Sea. Prices and full par- ticulars from Head Office, or our N. Wales Agent: Mr. J. E. WILLIAMS, Coal Agent, Penrhyndeudraeth. N.W. THOMAS THOMAS & Co. Merchant Tailors, 13 TARLETON ST., LIVERPOOL. Yom support and recommendation will be much appreciated. TEETH! TEETH! TEETH! L. H. Robinson, DENTAL SURGEON. 39 Norton Street, Liverpool. CONSULTATIONS FREE. GAS ADMINISTERED DAILY. Experienced lady in attendance. All Work guar- anteed Seven Years. Railway Fare allowed Country Patients. Single Tooth, 2s. Sets. 15s. Extractions, Is. Painless Extractions by Gas daily. THE PUBLIC may confidently rely upon obtaining the very PliREST and BEST materials, combined with High-class Workmanship and Scientific application at most moderate charges. Note the only Liverpool Address- 39 NORTON STREET, Est. 1870. Tel. No. 0793 Royal R. CLAMP & SON, Portmanteau, Bag and TrunK Manufacturers, 410 North John St., LIVERPOOL. Telephone 0664 Royal. ø J. OLIVER, TAILOR and HABIT MAKER, 126 Upper Hill Street, PRINCES ROAD, ^LIVERPOOL, a General Printing of every kind, Commercial and Artistic, at Evans, Sons & Foulkes, Bruthon Office, 1 Don Chambers, 8 Paradise Street (Telephone 1112 Central), and 85(5a & ;;58A Stanley Road Liverpool (Tele- phone 521 Bootle). lw-% 0 Furniture! Furniture! POP KEEN YN UMONGYRCHOL OPDIWRTH Y GWNEUTH U UWYR. Crefftwaith newydd a rhagorach NA DIM A GETR MKWN SIOPAU YN GYFFREDIN, AC AM BRISI-K I- 0 5/6 i 7/6 y bunt yn is. — NI WERTH. lit OND YN UNIG AM ARIAN PAROP. New Method of supplying FURNITURE TO LIVERPOOL AND NORTH WALES BUYERS Bargains varying from 5i6 to 7 6 in the S. ONLY THOSE WHO CAN PAY READY MONEY NEED APPLY. SEND FOR PARTICULARS, BY LETTER ONLY IN THE FIRST INSTANCE, Ysgritenner am fanylion yn y lie cyntaf. R. WILLIAMS, 1 DON CHAMBERS, 8 PARADISE STRKET, LIVERPOOL.

CENEDLAETHOLDEB AC ADDYSG. Gany Parch. H. M. HUGHES, B.A., Caerdydd. ^•NiATAKit i mi alw syhv, yn gyntaf peth, fj 5' ffaith mai pie am fwy o genedlaetholdeb gyfundrefn addysg' Cyiiiru — o'r ysgol fc'mol hyd at y Brifysgol—ynghyda nodi'r Systran a'r perygion ar ffordd hynny, baich fy araith yn Ffestiniog. Pywed- 'asvn cymaint, os nad mwy, am Ysgoliou 1;it liathrawon a g a ddywedais y Colegau a'r Brifysgol. Ereill Jrta wedi mynnu eyfyngn'r mater i'r Colegau ac yn wir i ddim oud un eglureh, nid wyf gyfrifol am hynny. Byddwch wrediced, gan liynny, a pheidio rlioi Pwnc y MJlegau fel testyu fy erthygi. Yr wyf ^di gofaiu am roi yr enw iawn uvvc.li ei Pnexi. Yn ei lythyr diweddaf, er fy syndod, dis- ^■ynna Dremhidydd i ymgiprys ynghylch s^Piau unwaith eto, gan ychwanegu g yn blPyn o'r hyn sydd yn ymyln ar ddifri'aetli ersonol. Erfyniaf am gongl i ateb yr hyn \md newydd yn ei bwyutiau, ac i sypynnu edyn salle bresennol y ddadl rhyngom, a'r âwahaniaethau na chytunwn arnynt, mae'n ebyg, tra yn y fuchedd hon. (1) Ni wyddwn pwy ydoedd "Dremhidydd" sicrwydd, nac ychwaifch ei fod yn arfer y^grifennu yn wythnosol i'ch newyddiadnr lodwiw. Nid oes le i gwyn yn y byd, pan o ft'ugenw yn golygu person adnabyddns, y heb fod ynddo unrhyw yragais i'wguddio. r wyf yn ysgrifennu felly fy hunan bob Jythnos. Ondmae Preuihidydd" yn hollol Wwir fy mod yn dyfalu yn go dda pwy ydoedd, gan y gwyddwn nad oedd ond nn yraill oedd yn mynnu rhoi'r esboniad a Jddefear un ymadrodd yn fy araith. (2) r III yn eadw'r gair "Coleg" yn y nnifjol, ac i beidio golygu "Colegau," yhd ychwanegu, medd Dremhidydd," yr ymadrodd "dim ond un ato Felly wir nd pe gwnawn hynny, ni olygai wedyn ond j n 0 dri, fel y daliaf fi y golygai fy ngeiriau Yn yr araitli. Ni chyfyngid cymhwysiad I* at un penodol o'r tri, a hyn yw Swir gwyn Dremhidydd," otid ei fod yn ^lsio ei sylt'aenu ar le amhriodol yn fy P^chiad. Yn y frawddeg a ddefnyddiais, ,d oes eisieu ychwanegu dim i olygu un YIl. uuig o'r tri, er nad yw yn enwi pa un. (3) I guddio gwrtliuni ei anghysondeb a'i rthddywediad yn fy ngliyhuddo o gymbwyso Snireb bendant at y tri Choleg a'u holl ^hrawon, tra y llefai efe am enw yr IIn fi ?.S y cyfeiriwn ato, llusga i raewn ym- /ddan personol fu rhyngddo a mi yn v ron rhwng Afonwen a Phorthmadog, y Llun ynt. ac avvgryma fod bynny yn rhoi rhyw falit ;is feddylio! iddo ar bawb arall yn y y^lod. Dim o'r fatli beth yr oedd l'b ai ugeiniau yn bresennol yn ^ybod fy marn yn ogystal ag yntau, a J.ya ddwsin a wyddent y many lion yn awnrhagorach nag ef, ac ni chlvvvais fod j.u oho^ynt yn teimlo fod gwrthdarawiad uwng yr hyn a ddywedwn yn gyhoeddus, A' hyn a wyddent yn fanylach drwy drafod- Vre Personol a mi. Mae tystiolaeth pgrifenedig rhai ohonynt wrth law i'r jwyl liwnuw. Yn wir, nid wyf wedi celu y Riaru ynglyn a'r Brifysgol a rhai Athraw- H11 Coleg er's misoedd lawer. Dywed Demhidydd" fy mod yn llwfr yn peidio ivvi; dywedaf innau yn bendant mai tro ^°Uol lwfr ac cuiheilwng yw ceisio dod allan ,r gory drwy help ymddiddan personol na ^fodd y darllennsvyr y fraint o'i chlywed. j '^) Mae'n amlwg y tyn Dremhidydd Jg** ° S.V'SU1' oddiwrth y llythyr anfonodd hfawon Ysgoliou Sir at Brifathraw Coleg 'hennig j'w ddiddanu yng ngwyneb yr ym- \y0(Va('aa mynych a di-alw am danynt a neir ar y Colegau. ITn ymosodiad yn unig j,aaethum i, felly, rliaid fod ereill yr un & uii. Piti na waeddai rliywun am yr • Ond digon yw dweyd fy mod yn jytuno a phob gair o lythyr yr athrawon. ;);y»hyr bach nice, gweddus, a theyrngarol athrawdaa pharchus ydyw. A thrawon yn Unig oeddvvu i yn f'ciniiadui» Mae lioniadaeth Dremhidydd" wrtli :11 am ei degwch, a'i onestrwydd a'i wlad- \Vch by tit a hetyd, yn ysmala ddigon HH W'uharu'r ft'ordd yr ymddyga at U'awon rliagor yr un sydd ganddo yn ei (|iVUeud a mi. Er engraitft, beia (i yn Qd^°\ ^in na buaswn yn gwybod fod athraw jj. kais, a wnaeth gam dybryd fi mi a'm al'1"11-' y» Sw.ybod Cytnraeg. Barn cariad ei angliytiawnder a'i gamwri a b.ai'odd i r 1 1 vv briodoli i'w anwybodaeth o'r Gym- Drwg gennyf am yr antfawd ond Hi- • ')Uasvvn yn gwybod, buaswn yn dweyd ^v<1' uiwyaf yw cywilydd y protfeswr liwniiw ar- • fy nghyhnddo o amcanu drwy fy 4lth yrru'r athrawon Seisnig allan o'r Jolegan yiiireig, a dywed mai dyna yr It¡ ¡- v y l? ystyr a welai efe itii cynihariaeth am •Id- W(l'' Gw.yr Dremliidydd yn fcf. a dylasai'r Protfeswr hefyd wybod,gan (Jiii Sanddo feistrolaeth ar Gymraeg yn ^tal ieithoedd ereill, mai am agor i r '"yty^wy'1 o'l* colegau i swyddi e' a buddiol y llefarwn, ac nid am y j*avv°n o unrhyw iaith na chenedl. Hyd iUv y|l> nid wyf wedi gweled fod yr atiiraw bod yn ddigon teg i alw ei ]li,laU yn ol. Ond nid oes gan Drem- dvh a'r ° Souc'«iiiiiiad ar gamwri tol un °r athrawon goreu yn ein ra -V1' ysgw.ycla ei ben yn ddifrif- C-li j. y^ uwchben fy anwybodaeth i o'r Haitli 0 °d yn gwybod Cymraeg. Dyna engraittt Ww i?^VVCh a gonestrwydd Dremhidydd" ddelio a'i wrthwynebydd. y dywedais o'r blaen, nid oes -j oft'der Ila chwaeth i fan-ddadleu ac ,yj;%n fy hun fel hyn ynghylch pethau taer • 911 yu gyt^ngwbl bersonol. Cania- futl } lui- gan hyuny, daftu ad-drem, der- y ol Ulor belled ag y mae a fyniiof Ji, dros Vr rhwng Dremhidydd a miuuau. m ^araith chwech o osodiadau a lJWthVtl y (^a phwysig, a'r oil yn dal fOd hynas fywydo! a mater fy araith, sef a^tif *1 i addysg Cymru fod yn genedl- Sf'adrl aC y'1 cyfateb i'w hangenion ymhob a dosbarth o'i hysgolion a'i cholegau, ac fod yn rhaid i'w Phrifysgol yn arbennig ¡ fod jrn drylwyr genedlaethol. Yr oil a feirniadodd Dremhidydd oedd tair eg- lureb a ddefnyddiais un i egluro un gosodiad, a'r ddwy ereill i egluro gosodiad arall. Dan osodiad, felly, gyffyrddir gan Dremhidydd," ac am wn i na chytuna a'r ddau hynny, fel y gwna a'r gweddill, yn ol ei addefiad ei hun. Yr eglurebau yn unig a wrthwneba, yughyda'r modd y cyfleais liwy. Gadewch weled lie y safwn yn awr. (fii Gradd Dr. Edwards. Defnyddiais ymddygiad lleiafrif y Senedd i ddangos fod eisiau mwy o ysbryd cenedl- aethol yng nghylchoedd ucliaf addysg. Maentumia "Dremhidydd" mai en gofal dros werth y radd a snlle'r gwyr a'u der- bynia a barodd iddynt ymddvvyn fel v gwnaetliaiit. Ond a clianiatau hyn (yr hyn iiis gwnaf), mae Dremhidydd yn cadarn- hau yr hyn a ddywedais, set fod y cyfeill- ion hyn yn y pegynau oddiwrth deimlad a barn Cymru, neu yn coleddu rliyw deimlad a'u hanghymhwysent i weithredu baru gyf- iawn ar un o feib goreu Cymru. Yr oeddyut yn anobeithiol bell hyd yn oed oddiwrth fyd A dd!lsf/ Cymru. Os heb fod yn hyddysg ym maes efrydiaeth y gwr a anrhydeddid, neu yn hysbys o'i safle ynddo, paham na buasent yn gwrando ar y mwyafrif oedd yn gwybod, fel y gwnaethant gydag ereill ? fb) Y Cwrdd Ysmygu. Cydnebydd Dremhidydd erbyn hyn fy mod yn dweyd y gwir am un Coleg, ac y mae dweyd y gwir am fater o hanes yn gyfystyr a ffaitli. Cwyu wirioneddol Drem- hidydd" yw y dylaswn fod wedi enwrr Coleg, tc \vecli ti-afo(I y mater mewn He arall. Yr wyf wedi cydnabod o'r dechreu y gall fod dwy farn ar r mater IUMI. Ond yr wyf hefyd wedi rhoi fy rhesymau dros fy marn i, ac ar gwestiwn o farn yn sicr gallwn anghytuno. Yr wyf yn ymgymeryd a'r cyf- rifoldeb o weithredll'n gyhoeddus fel y gwnaetlium, a chroesaw i neb pwy liynnag fy meirniadu. Nid wyf wedi CWYnO o gwbl am hynny. Ond gwrthodais, a gwrthodaf, yn bendant, ganiatau esboniad Dremhid- ydd ar y geiriau a ddefnyddiais. (c) Ymddygiad diystyrHyd rhai o'r athrawon tuag at y bobl y trigant yn eu plith. Cyduebydd Drpmhidydd" yn awr na fwriadwn roddi arbrawf ar neb ohonynt, ac nid oes air yn fy araith y gellir ei ystumio i olygu hynny. Eithr ofna y megir teimlad cul at athrawon mewn canlyniad i'r hyn a ddywedais. Ond pa deimlad sydd gulacli neu fwy hunangar na'r nn sydd yn hollol ddifater o deimladau a barn pobl ereill ? Dyma ystyr fy ngliyhuddiad. A ydyw Mr. Williams yn eu cyfiawnhau ? Mor belled ag y sylwais, condemniai yntau hwynt pe dywedai ri/ivbeth pendant am yr ymddyg- iad. Dyna'r drwg, osgoi popeth anifafriol i'r athrawon a wna "Dremhidydd" yn bar- haus. Modd bynnag, daliaf mai nid culni ynom yw hawlio parch oddiar law pobl a gyfrifant eu hunain yn foneddigion. Y culni dirmygus yw na buasid yn ei roi heb ei ofyn. A dywedaf air pellacii, nid rhagfarn ddall ac afiach yn mliobl Ffestiniog a bar iddynt ei hawlio. Fy nadl i oedd, ac yw, fod yr engrailVI, gy- Illel'wyd 0 1111 Co I ego (b)..Y II g' htl a'l' hOll gvmerwyd o'r tri (c), yn prot: y gosodiad fod tuedd amhvg yn dod i'r golwg yn yr oil o'r Colegau i lirhro ymaith oddiwrth eu gorffennol ysplcllydd, Gan fod Dremhidydd," i bob ymddang- hosiad yn cytuno ?i baich fy anerchia.i, er yn anghytuno a rhai manylion, a'r ffordd o'u gosod allan, cyfrifaf ef fel cefnogydd ac nid gwrthwynebydd, er fod rhai pethau yn ei lythyr olaf yn peri i mi dybio fel arall. Ni welaf bellach unrhyw ddibeu i barhau trafodaeth sydd mewn perygl parhaus o fyned yn gecraeth bersonol a dim arall. Felly terfynaf fy 11 i th heb ddigter na dadl mwy.

o Athrodi drwy'r Post. DUYDD Llun, anfonodd yuadon Porthaethwy lencyn 15eg oed, o'r enw Richard Row- lands, Cerryg Croes, Tregaiii, i'w brofi yn y Frawdlys, ar y cyhuddiad o anfon post gerdyn at Richard Roberts, Fferm Cetiiiwrch, Llaufa:i- Mathafameithaf, ag ynddo athrod faleisus. (lollyngwyd y cyluiddedig yn rhydd hyd gynhaliad y Frawdlys, tan feichiafon o t20. Dyma oedd ar y cerdyn We), yr hen wr, yr ydvvyf yn deall eioli bod yn 80 oed, ac nad ydych yn ddim o ysjiolor, a'cli bod chwi a. gvvraig Tynforydd wedi dewis i chwi eich hunain blentyn 13eg oed i fod yn ysgrifennydd y capel, a gwelaf eich bod wedi cael car Bewydd er pan ydyoh yn drvsoi-ydd ac os yn fyr o rvwheih arall y byddoarnoch ei angen, gwe!l o lawer fyddai i cliwi gael llvfr a mVlld o gwmpas y wiad i liel na cliymeryd y capel at eich gvvasanaeth. Pe'r ai eich bancs i'r Cyfarfod Misol, fe'oh diarddelid ar UlI- waith. Die, y celwyddgi amJwg. ydyw eich enw am byth.

_o Y Tad Ignatius yn Llandudno. Pechodau Cymdeithas. MYNACH dijwiol a hvawdl perthynol i Eglwys Loegr, ydyw'r Tad Ignatius, a phennaeth mynachdy Llanthony ond yn awr a phryd arall, try allan drwy'r wlad i ddarlithio -,i, phregethii i,r (-Idrvzaii mani,r cymdeithas. Yr oedd yu Llandudno nos Saboth ddiweddaf; ac wele fan o'i sylwadau am ddrygau'r oes Satan ydoedd dechreuad a iit-i-tit a datblygydd gwareiddiad. 0 bartli i ddosbarth ucliaf cymdeithas,goddefid petliau heddyw y buasid yu eu hesgyintuio o'u plegid 50 mlynedd yn ol. "Trefnid" priodasau heddyw heb ddim o'r cariad oedd yn lianfodol i'r ystad hoimo it rhoid y plant, a ddeilliai o'r cyfrvwallan i'w magu, a pha ddiben eu beio am fy w yn y ffordd y'u dygid i fyny? Nid oedd neb yn amddifiyn y Saboth heddyw am ei fod o osodiad dwyfol, ond am fod eisieu gorffwys. Yr Archesgob Temple a agorodd TOYllbee 1 lall, Llundain, gyntaf at gyrddau difyr ar y Sul, ac yr oedd esgobion bellach oedd wedi ymgyngheirio a'r National Sunday League i'w helpu yn eu gwaith o ddigysegru'r Saboth. Oll-dduwiaetli ydoedd llwch-feirniadaeth; ac nid gwiw beio cymdeithas am weithredu yn ol eu hanghrediniaeth pan y caniatai yr Eglwys i'r anffyddiaeth ofiitdwi, hwn gael ei ddysgu drwy'r wlad, gan ei hurddasolion hi ei hunna.

AR LED Y BYD. San Francisco Newydd. Y MAE llygaid ymfudwyr ar y Jle hwn, ac ami i weithiwr o Gymro, fel o genhedloedd ereill, yn clywed fod yno ddigon o waith a chyflogau mawrion, yn blysu am fyned yno i hel arian a gweld y byd 'run pryd. O'r 350,000 o hohl a adawodd y ddinas adeg y trychineb, dywedir fod 200,000 wedi dy- chwelyd, ac fod 50,000 yn y godre tuallan yn aros lie i ddod yn ol. Yr oedd 225,000 o bobl yn derbyn cardod ac yntgeledd yr wythnos gyntaf ar ol y tan, ond y mae'r niter bellach tan 17,000. Y mae mawr alw am ddillad, a'r dilladyddion yn cael pris da. Y mae eisoes saith o chwareudai yn agored, a rhagor yn cael en codi. Y mae cryn alw am labrwyr a chrelftwyr, megis seiri coed a maen, a phob galwedigaeth ynglyn ag adeiladau. Y mae yno ofyn hefyd am weithwyr i'r cynhauaf yd, a'r enwd yn un trwm anarferol. Y mae'r Cymry, er 11 isgi en haddoldy i'I llawr, yn rhentu ystafell mown lie arall, ac yn cael moddion Cymraeg yno.

C.B. a'r Brenin. Dan tIrindie penna'r wlad, meddir, ydyw'r Brenin Edward a'r Prif Weinidog. Y mae C.B. eisoes wedi ytnadael am Marienbad a dywedir y bydd y Brenin yntau yn ei ddilyn yn fnan,

Y Cadfridog Booth. Dirmygu penaeth Byddin yr Iachawdwr- iael II y byddai'r bobl flynyddau'n ol; on(I y mae cyfnewidiad mawr wedi dod dros y wlad. Lie bynnag yr ymddengys heddyw cailf y Cadfridog y derbynniad mwyaf croesawgar, ac y mae maerod ac urddasol- ion y trefi am y cyntaf yn ei anrhydeddu. Yn Blackpool, ddydd Gwener, croesawid ef gan filoedd o bobl, ac anrhegwyd ef ag an- erchiad fel cydnabyddiaeth o'i waith mawr.

Y Darfodedigaeth. Prod. MarigUano, un o feddygon uchaf y Cyfandir, a ddywed fod gan feddygaeth beHach foddion penodol i ymosod ar y dar- fodedigaeth (consumption), ond y rhaid eu cymhwyso cyn i'r atiecliyd gyrraedd ei eithafion os am iddynt beri dim lies. Nid oedd gan neb hawl i addaw gwellhad llwyr oddiwrth yr afiechyd ac nid oedd yr un meddyg cyfrifol yn addaw hynny.

Canser a Bwyd Plaen. Dywed Dr. Senn, un o brif feddygon yr Unol Dalaethau, ar ol taith ymchwiliadol o dri mis yn AtIrica, na ddaeth ar draws un achos o ganser; a'i fod felly o'r farn mai effaith gwareiddiad ydyw'r atiechyd hwn. Cred y gellid atal llawer ar dyfianhu) marwol o'r fath pe bae pobl yn byw ar fwyd plaen.