Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
DATGYSYLLTIAD a THY'R ARGLWYDDI.
DATGYSYLLTIAD a THY'R ARGLWYDDI. Beth oreu i Gymru wneud ? A REDO, edryched." Goreu canwyll, pwyll i ddyn." Ynghanol ein siom parth lie Datgysylltiad, da fyddai i ni oil geisio meddiannu ein heneidiau, ac edrych yn deg ar droadau a chyflwr pethau. Er nad oedd Datgysylltiad yr Eglwys Wladol yng Nghymru yn bwnc neilltuol amlwg yn yr Etholiad Cyffredinol trwy'r deyrnas, yr oedd llwyddiant mawr y Rhyddfrydwyr, a llais unol Cymru, yn gwneud disgwyl sylw buan i gais pennaf Cymru er's llawer dydd yn beth cwbl naturiol a rhes- ymol. Fe wnaed hyn yn beth mwy naturiol a rhesymol fyth gan addew- idion rhai o'r arweinwyr Rhydd- frydol yn fuan ar ol yr Etholiad. Do, fe wnaeth yr addewidion yn beth naturiol i ni ddisgwyl i'r pwnc gael sylw, os nad yn yr ail, yn y trydydd Senedd-dymor, y fan bellaf. Ac yn awr, yn wyneb datganiadau diweddar tri o aelodau'r Weinydd- iaeth—y tri mwyaf eu cydymdeimlad a Chymru, a'r tri cryfaf yn y Wein- yddiaeth-y mae yn naturiol i'r siomedigaeth fod yn ddigon mawr a chynhyrfus i droi yn edliwiaeth a chondemniad. Ond cyn mynd ymhellach mewn edliw a chondemnio, priodol yw sefyll ac ystyried pa fodd y mae pethau wedi dirwyn, a pha fodd y maent yn awr yn sefyll. A ydyw y Cymry blaenllaw sydd yn brwd ,siarad ac yn cynnyg penderfyniadau condemniol wedi gwneud hyn ? Nid oes arwydd eglur eu bod. Hawdd yw dweyd y dylasai y Weinyddiaeth fod wedi cerdded ymlaen yn fwy hyf a phenderfynol, gan ddandlwm llai ar y gwrthwynebwyr, ac y dylai gofio mwy am Gymru fechan ffydd- lon, beth bynnag y rhwystrau. Ond feallai y gwelir cyn hir fod y cerdded araf a thirion sydd wedi bod yn rhoi mwy o rym ac effeithiolrwydd i'r cerdded hyfach sydd yn debyg o fod o hyn ymlaen, ac yn gwneud yn haws gweithredu cyfiawnder tuagat Gymru. Rhy brin y mae yn iawn, beth bynnag i Gymru, ddechreu cyhuddo'r Weinyddiaeth mor fuan a hyn o anffyddlondeb a diffyg gonestrwydd. Ai rhith a hoced oedd gwaith y Prifweinidog yn gwahodd cynrychiolwyr Cymru i ymddiddan ag ef ar bwnc y Dat- gysylltiad, a'r hyn a ddywedodd ef a Mr. Asquith ar y mater, a'r hyn yr oedd Mr. Lloyd George wedi ei ddywedyd cyn hynny ? Nage, ni a gredwn. Ac yn ein barn ni, gwell yw anogaeth unfryd Cyngor Senedd- 01 yr Anghydffurfwyr i Anghydffurf- wyr Cymru, ymhlith Anghydffurf- wyr y deyrnas, nag anogaeth rhai cyrff crefyddol yn y Dywysogaeth, sef oedd honno-ar iddynt ymuno yn galonnog i roddi pob cynhorthwy yn eu gallu i'r Llywodraeth weithio allan ei chynlluniau. Nid ydym yn beio dim ar unrhyw gorff cy- hoeddus am yr hyn sydd wedi ei wneud yn enw Cymru yn y dydd- iau diweddaf, er yr amheuwn erbyn hyn fod Cymru drwyddi agos mor gynhyrfus ag y dywed rhai ei bod yn wyneb ymddygiadau'r Llywodr- aeth. Purion peth oedd atgofio i'r Weinyddiaeth yn y cyfwng hwn fod mwyafrif mawr pobl Cymru yn benderfynol ,0 hyd am Ddad- sefydliad Eglwys Loegr ynddi; ac y mae yn bur sicr y caiff y lleisiau a anfonwyd ati wrandawiad a sylw. Ond bellach, am ennyd, rhoi calondid sydd briodol, yn hytrach na chon- demnio a rhwystro. Dyma ein barn bendant ni. Beth bynnag a addawyd, dylid colio fod yr addewidion wedi eu rhoddi cyn gweled y ;rhwystrau a gyfodasant. Torri grym Tfr Arglwyddi yw'r gwaith pwysig yn awr. Rhaid atal ei rwysg ef cyn y gellir gwneud dim o werth i Gymru nac i unlle. Os nad ellir gosod peth ofn arno ef, pa ddiben fyddai treulio darn mawr o'r Senedd-dymor nesaf, neu'r dilyn- ol, i basio Mesur Datgysylltiad i Gymru ? Dim ond hyn dangos i Gymru fod y Llywodraeth yn ewyllysio gwneud cyfiawnder a hi— a pheri i'r Toriaid mawr a man chwerthin yn eu llewis yn yr olwg ar y gwastraff nerth ac amser. Ai nis gall Cymru roi y credyd i'r Llywodraeth o fod yn ewyllysio hynny, heb iddi wneud y fath aberth, a rhoi cymaint o achos i'r Philistiaid grechwen ? Yr ydym yn credu'n sicr na chaiff Cymru gam mawr oddiar law y Weinyddiaeth bresennol tra bydd Mr. Lloyd George a Mr. Asquith yn aelodau ohoni, nac o fodd y gwr anrhydeddus a da sydd yn Brifweinidog. Y mae yn amlwg erbyn hyn fod y Llywodraeth o ddifrif yn yr ornest fawr sydd wedi dechreu a'r Arglwyddi Toriaidd. A chan nad oes obaith i Gymru am gyfiawnder nes eu gorchfygu hwy, ei doethineb a'i dyledswydd ydyw rhoi pobjCym- orth yn ei gallu i'w gorchfygu.
DATGYSYLLTIAD.
DATGYSYLLTIAD. Lloyd George yn rhoi ei air. YNG nghyfarfod Undeb Anibynwyr Cymru, yng Nghastellnedd, ddydd Mawrth, dar- llennodd y Parch. Elfed Lewis lythyr a gawsai oddiwrth Mr. Lloyd George, yn ateb dau gwestiwn a ofynasai iddo. Y cwestiwn cyntaf ydoedd Os rhed y Senedd bresennol ei chwrs naturiol i ben, a fwriada'r Llywodraeth wthio Mesur Datgysylltu a Dadwaddoli'r Eglwys yng Nghymru drwy ei holl adrannau yn Nhy'r Cyffredin ? "I hwn," ebe Mr. Lloyd George, gallaf roddi ateb cadarnhaol diamwys y gwneir. Tros ymddygiad teb- ygol yr Arglwyddi-pan elo'r Mesur i fyny (neu lawr, p'run ddwedaf ?) i'r Senedd lionno, does gan y Cabinet, yn anffodus; ddim llywodraeth." Yr ail gwestiwn ydoedd Os bydd raid apelio at y wlad ynglyn a Thy'r Arglwyddi, a fydd i Ddatgysylltiad le blaenllaw ar y rhaglen swyddogol ? A'r ateb ydoedd y byddai pob cwestiwn mewn argyfwng felly yn ddarostyngedig i'r un pwnc mawr p'run ai'r Arglwyddi ai'r Bobl gaffai lywodraethu'r wlad. Sut bynnag, bydd Datgysylltiad i Gymru yn rhwym o feddu lie amlwg ymysg y pynciau y gelwir y Senedd i'w trafod dan yr amodau newydd- ion y gobeithiai weled eu sierhau fel can- lyniad y frwydr a'r Arglwyddi. Dywedai ymhellach ei fod newydd weled y Prifweinidog, a'i fod yn cymeradwyo'r atebion a roisai ef (Mr. Lloyd George) i'r ddau gwestiwn. Ac yn awr," ebe Mr. George, ymun- wch ar fin y frwydr fawr yn erbyn gelyn mawr rhyddid, Ymneilltuaeth, a Chymru-sef Ty'r Arglwyddi."
Advertising
HENRY MILES & COMPANY, Popular Milliners. Glovers and .4 ,4 Fancy Drapers. & Si THE LARGEST AND MOST COMPLETE STOCK OF LADIES' AND CHILDREN'S LONG AND SHORT GLOVES IN ENGLAND. ø Latest Novelties in all Departments. THE SIGN OF THE GLOVE," 25 & 25a Church St., LIVERPOOL. elephone No. 7385. == -=
Advertising
KEENORA Self- —— SELF- Raising RAISING I FLOURIOFLOUR. I TRY IT TRY IT! TRY IT! You'll use no other. Sold Retail 2d., 3d., 6d. and Is. per packet From all Grocers and Dealers. Sole Wholesale Agents: Morris & Jones, Liverpool.
Advertising
Roberts & EDWARDS ESTATE AGENTS, 64 Kirkdale Rd., Liverpool. Telephone: 2193 Royal. ==- WaIter nofierts & Bo, 4 Oldhall St., LIVERPOOL. Wl*OLESALE Coal Exporters & Timber Merchants Telephone; 5581 Central, Liverpool. Telegrams "Inquire," Liverpool. ASI{. FOR IDRIS Table Waters In Syphons and Bottles. Ol)J\ WATER. POTASH WATER. SELTZER WATER. LEMONADE. DRY GINGER ALE. Etc., etc. I()RIS & Co., Ltd., Northumberland St., LIVERPOOL. EF — Y BEATY #] tmf 1 TAILORING CELEBRATED J 1 I THE MATERIALS ON OFFER FOR TAILORS I THIS SEASON ARE EXCEPTIONALLY « Atriv ait nAjkh 8 GOOD, BOTH IN VALUE 8 STYLE LONDON KOAD 8 AND WELL WORTH INSPECTION. rifimru Cf 1 ALL CAREFULLY FITTED g IHUKLil M. 9 PATTERNS LIVERPOOL II On Application b CI Summer Bargains! 500 Cases Elbow-length LACE GLOVES. 6de, Btd., 10Jd. 2 2 2 100 Doz. NEW SUMMER BLOUSES. Beautifully Trimmed 2/11, 3/11. 50 Doz. Ladies' WASHING SKIRTS. New Zepher Plaids and Str ip 2/11' 3/11, 4/11. 250 pieces NEW TWEED DRESS MATERIALS. Lovely assortment. 1/=, 1/6, l/lll 25 pieces NEW BLOUSE SILK. Choice Designs. 4 2- 1/01, 1/4", 1/6t. 0 Jones's Bee Hive, 59, 61, & 63 Brunswick Road. I Remember to use 1 ) CROSSLEYS ) U I DRY SOAP. I I IT IS THE BEST. I k tt • f • i GOOD Artificial —' ■ £ TEETH are I || NEEDED BY ■ V/ V/1/1 1 • evkryonk To Keep the bloom of youth To keep good looks. To Keep health. Our Teeth are the results of personal experience and practical knowledge; the former has given us the precise knowledge of our Clients' requirements, the latter to meet those needs in a perfect and satisfactory way. They are both in fit and finish far superior to most Teeth made to-day. Advice and Estimates of Cost, FREE. Mr. Hely's charges are always moderate. lie does not go in for Guinea Sets' and such-like things. What he does he does well, and one can be certain of having the highest skill and finest materials at a reasonable outlay. —— H. W. HELY, 13 NORTON ST., London Rd. Corner ø 0 Liverpool. WOOLS! WOOLS! WOOLS! HINDMARSH, 377 iJJ 379 Scotland Road. WOOLS & YARNS can be be obtained at the Lowest Prices and Best Value at- HINDMARSH'S, 377 C4 379 Scotland Ro