Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
15 erthygl ar y dudalen hon
Eisteddfodau Dywllun y Banc
Eisteddfodau Dywllun y Banc Corau Cymru'n mynd a hi. CORWEN. Deg. EDI cael cymaint o flas ar Gyhoeddiad steddfod Llangollen dro yn ol, pender- ytiais fynd i Eisteddfod Corwen Llun Gwyl 0 j aRc. Yr oeddwn wedi cytuno a chyfaili ^erpwl i'w gael yn gwmni ar y daith, yno yn ol. Llwyddasom am dro fel hyn i c gwal yn fore, ond gwelem fod y th v—kyr ° gorff ond hir o ben—yn a woio cryn lawer ar ei lygaid, i orffen deffro, In gWneud yn sicr mai i'r tren yr oedd yn Vtr wrth yr hyd nac wrth y pwys w u ac yng ngolwg y clerc bwcio nid oedd ^ahaniaeth rhwng fy nghyfaill a minnau. '°eddwn wedi darllen yr almanac cyn addo ynd i Gorwen, a chan mai hin wleb a j, ynt uchel oedd ynddi hi ar gyfer y ^1Wnnw» yr oeddwn yn bur sicr yn fy oKl y °eid diwrnod teg a dymunol byddaf yn deall yr almanac, fel fe ^ennir yr Hebraeg—o chwith. Ac fcPaodd Gwydderig yn dda odiaeth am y Ily hwn o freuddwydion,—"Dim idea a 11 f.)Ir 11.. Ac yn bendifaddeu, diwrnod siort ora," chwedl pobl sir Fon. a gaw- Soia.o fore hyd hwyr.
y Daith.
y Daith. i'rt oe<^dwn wedi clywed hanes go ddrwg y ]jrenau arbennig yma, a bod yr Eisteddfod r{j„ wedi mynd drwy ran helaeth o'i OnH c^n *'r Lerpwliaid gyrraedd yno. chwareu teg hyd yn oed i'r tren, cyr- haeddasorn ben y daith yn weddol brydlon, Lli/nny yn rhy ddiweddar i weld a chlywed Clv0n a'i gynorthwywyr yn yr Orsedd. nid 0m ganmol ar y gweithrediadau, ond 0(j hynny yn unrhyw help i ni ddygym- a n colled. Yr oeddym wedi gweled cyn- a l?F mynd i Eisteddfod Newmarket ereill, fel yr ofnem ar y cyntaf mai naS arfer fyddai y cynhulliad fod S^orwen. A'n helpo ni Gwelem f0(j hen dref yn dechreu llenwi o eistedd- fei w^p> a dechreuent gyrchu i'r babell fawr \V6J. jtydd yn Uifo i'r mor. O ran hynny, 11 ,dweyd fod yr hin yn deg, yr oedd y«aiant Eisteddfod Corwen yn sicr.
J Nghydymaith.
J Nghydymaith. yn ddan dros ben ydoedd, ond yr oeddwn %dd PP°'^ yn barhaus, a deallais yn ystod y ^id ^d a f'ltn i ddibynu ar hen lencyn. yn sicr chwaith ar bwy yr oedd y bai *eUai Ul1 a* e^e yn, wincio ar y merched r"odI1;e' llw.y arno ef, ond y ffaith yw fy ^hart rllyngddynt yn fynnych yn colli fy ner- Fy nghyngor i'm cyd-ddynion, ^di i'm hoed i, yw am iddynt 'ti6w° a dibynnu fawr ar hen lane °WiH mwy nag mewn ffair, fydcf Sellwch fod yn sicr mai nid y chwi Yli b gwrthrych pennaf ei ofal. A deallais yr fuan fod cryn lawer o swyn serch yn cwjyr- Hysbyswyd fi hefyd am lawer yn yr wyl, eu bod wedi setlo'r felly a r awr—"°nd nid i wrando ar rhyw lol clUst aethum i i Gorwen—ond fel y mae mor agored fel y gall y neb a fynno » yr hyn a fynno i fewn iddi.
L!«on,
L!«on, tau clê iawn yw Llifon, ac arweinydd ChwarnP- chafodd ef na'r pwyllgor ddim ,Wyretl .te yng nghyfarfod y bore, oher- o°fa diweddarwch llawer o'r cantorion ion cyrraedd, a meitlider y rhag-brawf- yr unawdwyr a'r adroddwyr. Modd 8. tho^' cadwodd Llifon ei hunan-feddiant, y^afni?dd fthan lawer ffraetheb ogleisiol i yn j»„ au yr yspeidiau disgwyl. Cyfunai d?rPUS ddoniolwch a threfn, a phopeth fod yn^gwyl mewn dyn at arwain Eistedd- bob '^yddiannus. Camp nas meddir gan JTi „a,.Weinydd yw bod yn ddigrif ac hefyd hyn ef chwaethus. Ond ceir yr holl bethau u gilydd yn Llifon. Ond at hyn yr ^.Vri k cyfeiriol fel tae—-mi ges i, fel hen 0 W i S°fal ganddo ef, er i'm cydymaith npJj ^ynd i gyboli efo merched ifainc, ^OtieHrr1 A rhaid i mi ddweyd fod y *hoi j l810n oedd o gylch y llwyfan wedi uni, bob cysur a help i fwynhau yr V fod ragorol hon.
t-. Canu.
t-. Canu. 1 yn ffond iawn o ganu, er na wn 0ftul Y geifyddyd. Mi fyddaf hefyd yn t\* 8e» 6(^ beirniadaeth dda ar ganix. ddau tuhwnt i bopeth. Mae Dr. "r°theroe a Mr. Tom Price yn f^ith ° sydd yn deall eu drwyadl, yn medrvi dweyd eu p^^h yn hyglyw a chroew, a hynny 4 ehan ^mraeg neu Saesneg, yn ol y galw, iav^augyhoeddi eu gwrandawyr eu bod I ^thau hob cynnyg. Yr oedd y beirniad- %d y eni yn addysg ardderchog, a phawb, 5ae^h i'm clustiau i, yn canmol yn Ittq Os a,nmolai Dr. Dan y Corweniaid b\1.%thd canu alawon Cymreig yn y gystadl- °hyda llaw, cafodd y dyn bach, Cynrycl-,g' a Chymroaidd hwn— ° Mad10 rdd hi&ws ereill oedd yn bresennol yr Jonathan—dderbyniad croesawus A brv • dor^ ar ymddanghosiad cyntaf, d eto ar ei ymadawiad. n ^lo 7 ,canu) wel, yr oedd yn peri i mi hV?cld. !?d fy ysbryd yn deffro dan ei gyf- v ^lad edra i ddim gosod ar bapur fy a C°Fau rr?^u-Wrt^ wrando corau y plant, eihion, a'r corau cymysg, ynghydag r1 rha fnawd. Nid wyf mewn un modd arnllyd yn erbyn y corau Seisnig Ydd r Talke fawr les i'r corau Cymreig 0 y nf yn.°l drwy eu euro, ond nis gallaf > yttvtej iai na llawenhau fod y corau > y Qat-j y11 adfeddiannu eu safle, o'r j\„ dymunol yng Nghor- Y w lawn> Hen Golwyn a Thonypandy
6 vr ®irdd
6 vr u11 ,hofE iawn ohonynt hwythau, oZ8S- c1 .dan rhyfedd ac ofnadwy yn eu beail 1 eu colli yn eu Gorsedd, da rdd hn Ji gael cyfle i'w gweled yn cadeirio'r a °? be: dugol, Dyn ieuanc diymhongar d^Piodd G. T. Lefi (Gweledydd) ^adair—y nawfed iddo, yn ol a ClaIon %dd yn dda gennyf yn fy i'r v, heirdd ieuainc yn codi i fri, > y bvd^tt hrydyddion feddwl mai gyda ^dd g naarw Barddas Cymru Cafodd 9 oeSo mawr gan ei frodyr cafwyd can cadeiriad newydd a gwir bwrpasol gan MissTGwladys Roberts, ac heblaw hynny, bu Miss Bessie Jones yn trin y delyn, ac Eos Dar yn canu penhillion-y ddau gyda'u gilydd yn gwneud gwaith barodd i'r dyrfa ymwyn- fydu. ac i'r cadeiriad fod yn gyflawn o bob bri Cymreig gweddua i'r amgylchiad mor bell ag y gallai awen a cherdd ei wneud. Yr wyf am ofyn un gymwynas gan y beirdd, os byth y oaf fi y fraint o'u cyfarfod yn rhywle eto ar y ddaear, ar yr achlysur o gadeirio bardd- bardd-wnewch chwi addo tewi a son am y dragwyddol glep-" I godi'r brawd i'w gadair bren ?
Y Trefniadau
Y Trefniadau Nis gallasai ond Eisteddfodwyr profedig wneud trefniadau mor berffaith. Mor bell ag yr oedd y pefrianwaith trefnyddol o eiddo y pwyllgor yn myned, gellid dweyd mewn gwirionedd ei fod yn troi yn llyfn mai swyn." Yr oedd y swyddogion, dan arwein- iad hyfedr yr ysgrifennydd, Ap Rhuddfryn, yn deall ac yn eu gwneud eu gwaith mor gyson a deddfau natur ac ni sylwais i ar neb ohonynt mewn penbleth wrth gyfarfod a'r anisgwyliadwy, ond pwyll hyderus yn deall beth ellid ac nas gellid ei wneud. Sylwais hefyd ar haelioni caredigion yr Eisteddfod yn y cylch yn rhestr y cyfraniadau, yr hyn a gymer le o flwyddyn i flwyddyn. Mawr glod i'r trefwyr hael R
huddfryn
Cefais ar ddeall mai parhau yn bur wael yr oedd fy hen gyfaill awengar, a phan gefais hamdden, aethum i'w weled. Yn ei wely y mae er's llawer mis bellach; ond er nas gallodd ef fynd i'r Eisteddfod, aeth llawer iawn o'r Eisteddfod drwy ei feddwl a'i galon ef. Un o gymeriadau harddaf yr holl wlad yw efe, yn dioddef cystudd maith a blin fel nas gall ond Cristion wneud, a da oedd gennyf weled fod ei wely cystudd yn cael ei fframio a gofal caredig plant teilwng o'u tad. D
iweddglo
Ychydig iawn a welais o arwydd diod gryfach na the ar neb, er fod yn y babell tua thair mil o bobl, a heolydd y dref yn Hawnion, Bu raid i mi, beth bynnag, wneud am yr orsaf i ddychwelyd adref. Daethum o hyd i'm cyfaill coll. Bu beth amser yn dod o hyd i'w het a'i ymbrelo, ac ni fu nemor neb erioed allai fforddio yn llai i adael ar ol ddim a wnai ei faintioli yn fwy gweladwy mewn tyrfa. Dychwelasom i Lerpwl, a gwelem fod y dref wedi ei goleuo mewn llawer man, a than gwyllt yn britho nen y nos—i'n croesawu adref, wrth gwrs
Y Buddngwyr.
Y Buddngwyr. Cyfansoddi darn i gor plant. £2 2s. D* D. Parry, Llanrwst. 4 yn ymgeisio, 2 yn ferched, ac yn cyfansoddi yn dda. Cyfieithu o'r Saesneo, i'r Gymraeg. E. Stanton Roberts, Cynwyd, a R. Hughes, Pendyffryn, Mon, yn gydradd allan o 22. 10 Englyn, "'Y Cuddwas (The Detective). J. GeufroAydd Jones, Towyn. Tynnu Darlun o Garehardy Owen Glyndwr. 10/6; 2il, 5/ 1, "Myfanwy." 2, Lloyd Jones', Cefn Mawr Drawings with Brush and Common Ink, or in Septa. 1, Polly Williams, Caernarfon 2, Wm. Edwin 3, Idris (1) Rhodd- wyd dwy wobr ychwanegol gan y beirniaid 4 "Idris (2)"; 5, H. Llion Jenkins, Ysgol Llantysilio. Cystadleuaeth Uorau riant.—i anan or 7 a anfonasent eu henwau ddaethant ymlaen, a dyfarnwyd y wobr gyntaf o Y,7 i Gor Plant Jerusalem, Rhos (arweinydd, Mr. J. H. Davies), a'r ail o 93 i Gor Plant Colwyn Bay (arweinydd, Mr. Ted Evans). Adrodd, Y dall ar fin y ffordd." Edison Evans, Croesoswallt. Prif Draithawd. Cyfrimaeth mewn Llen- yddiaeth Gymraeg. Un ymgeisydd,a hwnnw yn anheilwng o'r wobr Ail Draithawd, Cymraeg y Beibl. £2 28. Levi Jones, Penrhyndeudraeth. Unawd Soprano, Lili Wen (Dr. Parry). VI 10a Cassie Hughes, Birkenhead. Y gan Blodau Mai." £ 1 Is. G. Levi, (Gweledydd), Abercrave. Am y casgliad goreu o ddail gyda u henwau. 1 Alice Moreton, Corwen 2, Blodwen 3, Gwladys Lloyd, Llunden. Am y Bais wlanen oreu. Mrs. C. Lyne- hurst, Broughton. Shawl o Wlan Shetland. Miss Cooke, Northenden, Manchester. Unawd Tenor, Y Dyfnder Cryf (Emlyn Evans). J. W. Hughes, Rhos. Darluniau o wrthrychau eyffredin. J, Emlyn Lewis 2, Bertie Williams; 3, W. E. Darbishire, i gyd o Gorwen. Hir a Thoddaid, "Robert Hughes, Ty'n ycefn." J. Geufrynydd Jones, Towyn. Prif Gystadleuaeth Corau Meibion.—Allan o'r 11 anfonasant eu henwau, 6 ddaeth ymlaen--HenGolwyn,Broughton,Penmachno, Talke, Dolgellau, a Llanfyllm. Rhoddodd y beirniaid Hen Golwyn a Phenmachno yn y dosbarth laf, gan roddi y wobr o £ 25 a chwpan arian i G6r Hen Golwyn, yr hwn a arweinid gan D. D. Parry, Llanrwst. Tri englyn, Ceiliog Rhedyn," Morgrug- vn" a'r Pryf Copyn." J Thomas, Pen- machno, a J. Phillips, Treforris, yn gydradd. Gorchuddiad yr Haul (Echpse), oedd oedd testyn y cywydd, ond er i 5 ymgeisio, ni chafwyd yr un yn deilwng, a chwedl Llifon,—arhosasant o dan yr echpse. Unawd Contralto, Merch y Cadben. Rhoda Jones, Greenheys, Manceinion. Adrodd, "Y Dymestl (Etfion Wyn). Bob Lloyd, Bethel, Corwen, a S. Valentine (Cefnydd), Cefnmawr, yn gyd-fuddugol Bryfdir, Ffestiniog, a gipiodd y wobr ar y Fyfyrdraeth am yr wythfed tro yn Eistedd- fod Corwen. Testyn, Marwolaeth y Dail. Unawd i Blant, Codiad yr Hedydd. Myfanwy Edwards, Gronant. Cerfio yr Hen Wyddor Gymreig Coelbren y Beirdd ar dderw. 1, Thos. Jones, Cynwyd; 2 O. T. Davies, Penmachno, a Griffith .Jones, ^Unawd Baritone, Y Fellten (E. D. Lloyd). Tom Williams, Rhuthyn. Delw Duw" ydoedd testyn y Gadair, 5 o feirdd yn ymgais. Cadair dderw a £ 6. Parch. Griffith Thomas Lefi, Abercrave, Cwm Tawe, a gyhoeddwyd yn oreu, ac fe'i cadeir- iwyd gyda'r rhwysg arferol. Ail Gystadleuaeth Corau Meibion, Alawon Cymreig (Dr. Rogers). £10. Cor Maelor, Cefn Mawr (arweinydd, J. Wright) yn oreu allan o 5. r,A Deuawd Tenor a Bass, y Ced" yrn" (Dr. Parry). J. Watkin Hughes a Powell Edwards, Rhos. El Is. a gwerth gim o gerddoriaeth. Y Brif Gystadleuaeth Gerddorol, (a) Lift up your heads (Messiah), a (b) Tyrd, eilia'r gan (J. H. Roberts). £50. Ym geisiai Tonypandy and District Philharmonic Society (David Evans), Talke Prize Choir (J. Whewall), Cefn Mawr Choral Society (G. W. Hughes). Gorweddai y gystadleu- aeth rhwng Talke a Thonypandy, er fod cor y Cefii wedi canu yn benigamp. Ond nid oedd gan y beirniaid yr un petruster i gyf- Iwyno y wobr i Donypandy, a mawr y miri pan ddeallwyd hynny. Ail gystadleuaeth gorawl, Yr Haf (Gufilym Gwent). 1:15. Cor Excelsior, Rhos. Yn yr hwyr cafwyd cyngerdd godidog gan y datgeiniaid Madame Eleanor Jones- Bfcudson, Miss Gwladys Roberts, a Mri. J. Harrison a Chas. Knowles. Canai Miss Bessie Jones y delyn, chwiban- oglai Mr. Eli Hudson ac 'roedd Eos Dar yn ei hwyl oreu gyda chanu penhillion.
NEWMARKET.
NEWMARKET. Cynhaliwyd hon mewn pabell eang ar y maes. Daeth tyrfa dda ynghyd y prydnawn, ac ystyried gymaint y demtasiwn i'r amaeth- wyr aros gyda'r gwair. Yr arweinydd a beirniad yr adrodd oedd Huwco Penmaen. Cerddoriaeth, E. D. Lloyd Bethesda. Barddoniaeth, Elfed. Traith- awd, J. M. Edwards, M.A. Gwasanaethwyd wrth y berdoneg gan Miss Edith L. Roberts, Newmarket, a Thelynores Lleifiad yn chwareu y delyn, a W. O. Jones, Ffestiniog, yn canu penhillion. Llywydd y prydnawn oedd Alderman M. A. Ralli, Ysw., Y.H.,—gwr a gyfrannodd yn hael at y treuliau,ond a ddywedodd ychyd- ig iawn, gan ei fod yn credu nad oedd y gynulleidfa wedi dod i wrando arno ef, ond i fwynhau'r cystadleuon. Cyfeiriodd y beirniad cerddorol at Eisteddfod y gwynt mawr saith mlynedd yn ol, pan y daeth y babell i lawr yn bendramwnwgl am ei ben ef a llawer ereill, tra yr ydoedd yn darllen ei feirniadaeth wrth oleu canwyll gwyr. Ond sicrhaodd Huwco Penmaen ni nad oedd berygl oddiwrth y Gwynt eleni, gan fod ei gyhoeddiad ym Mhwllheli-yn destyn y gadair. Enillwyd y gwobrwyon fel y canlyn yng nghyfarfod y prydnawn :— Am y Dorth oreu. Mr. Edwards; pen- pobydd E. B. Jones, Llanelwy. Unawd ar y berdoneg i blant. Jennie Williams, Ffynnongroew. Bara ceirch. Jessie Ray, Llanasa. PR Unawd Contralto, Canwyll fy llygad wyt ti. Rhoda Jones, Gwrecsam. Traithawd, "Hunan-aberth." Rhanwyd rhwng H. Ogwen Owen, Aberystwyth, a ——— Parry, Treffynnon. Unawd i blant, "Delw'r lesu." Elsie Roberts, Dyserth. Unawd tenor, 0 na byddai'n haf o hyd." E. W. Bellis, Rhos. Pais wlanen. Mrs. Vickers, Llanasa. Darllennodd Huwco Penmaen feirniadaeth Elfed ar y bryddest, Ni lefarodd dyn erioed fel y dyn hwn," am yr hon y cynhygid cadair dderw a 10/ Ymgeisiodd 12, y goreu oedd "Gyda'r Llanw," yr hwn nid atebodd i'w enw, na neb drosto. Felly ni aed drwy yr hen ddefod o gadeirio, er siom fawr i'r gynulleidfa, a'r holl goll amser i gael y beirdd ynghyd,ac i amryw ohonynt fystachu i nyddu pwt o bennill. Yn ol yr amodau, mae y buddugol yn colli yr arian oherwydd ei absenoldeb, ond y gadair yn eiddo iddo. Ni ddaeth ond un parti ymlaen i ganu y pedwarawd, "Y Rhosynau," a dyfarnwyd hwy yn deilwng o'r wobr, sef y Celtic Quartet, Bootle. Ni ddaeth ond Cor Meibion Birkenhead, dan arweiniad Mr. D. Lloyd, ymlaen i geisio y wobr o £ 12 am ganu "Teyrnged Cariad." Cawsant ganmoliaeth am ymgodymu a darn ag eisieu lleisiau da i wneud cyfiawnder ag ef. Yr oedd y mynegiant yn dda, y dar- leniad yn gywir, y diweddebau yn lan, yr acenift.d yn aneglur, amryw o'r lleisiau yn ceisio arwain yn lie dilyn yr arweinydd, a chyd-daro. Yr oedd yr effaith gyffredinol yn dangos 61 Ilafur mawr ar ran yr arweinydd, a hynny gyda defnyddiau pu gyffredin. Dyfarnwyd iddynt £8 am eu hymdrech gan- moladwy. Yr Hwyr. Yr oedd y babell yn orlawn pan ddechreu- wyd yn brydlon am 5 o'r gloch gyda chanu penhillion gan Mr. W. O. Jones, yr hwn oedd mewn hwyl ryfeddol drwy y dydd, yn canu geiriau ag oedd yn cynhesu calon pob Cymro tuag at ei iaith, ei wlad, a'i Dduw, ac yn codi y gelfyddyd ardderchog lawer o raddau yn uwch, ac yn nes i'w lie nag y bu er's llawer dydd. Cafodd bob cymorth gan Telynores Lleifiad, yr hon oedd yn Tynnu mdl o'r tannau man." Gobeithio fod y dydd ar wawrio pan y Bydd telyn ymhob tý" drwy Gymru. Aeth y wobr am 60 llinell o farddoniaeth ar Brofedigaeth i Gweledydd (G. T. Lefi, Abercrave). Am adrodd Araith Llewelyn (Elfed), rhanwyd y webr rhwng J. Price Jones, Ffynnongroew, ac Ifan Tomos, Birkenhead. Unawd ar y berdoneg, Sunset thoughts." Gwladys Hughes, Gronant. Unawd soprano, Y Gloch." Maggie Richards, Gwrecsam. Unawd baritone, "Y Fellten." R. O. Williams, Ffynnongroew. Crys gwlanen. Mrs. Nicholson, Ffynnon- groew. Hosanau. Mary Proffit, Mostyn. Rhanwyd y wobr am unrhyw ddeuawd rhwng R. Roberts, Helygain, T. Morris, Brymbo, ac E. W. Bellis a Thos. Williams, Rhos. Cafwyd cystadleuaeth galed iawn ar Enaid Cu (Isalaw), rhwng pedwar o gorau cymysg, sef Birkenhead (T. Morris), Treffvnnon (J. Roberts), Newmarket (W. Williams), Mostyn (W. Nuttall).. Goreu, Mostyn ail, Newmarket. Yr oedd Huwco Penmaen yn arwain yn ddeheuig, gan gadw y gynulleidfa mewn hwyl ragorol 'gyda'i darawiadau pert a phwrpasol, a hynny yn hollol naturiol ac heb goll amser. Rhoddodd E. D. Lloyd foddlonrwydd cyff- redinol, yn enwedig i'r buddugwyr a chafodd y siomedig lawer o gynghorion ganddo a ddylent fod o gymorth iddynt pan yn gym- geisio dano'r tro nesaf. Y cadeirydd ydoedd J. Williams, Ysw., Y.H., Rosslyn. Nidoedd yntau mewn hwyl areithio, gan ei fod wedi ei rybuddio gan ei wraig, ac y byddai yn ddrwg arno am anufuddhau. Talodd deyrn- ged i waith y pwyllgor yn ymdrechu cadw i fyny yr Eisteddfod yn wyneb llawer iawn o anhawsterau. Y mae clod yn ddyledus i'r ysgrifennydd, E. Hughes Jones, am ei lafur diflino, yr hwn a goronwyd heddyw gan lwyddiant yr Eisteddfod.
PWLLHELI.
PWLLHELI. Cynhaliwyd hon yn y Neuadd Drefol. Yr oedd cyfarfod y prydnawn, fel trains y Cambrian, gryn dipyn ar ol ei amser yn cychwyn. Y Prifardd Job oedd y driver, ond methai ef a Samuel y stoker yn glir a chodi stem i gycliwyn, oherwydd fod Emlyn Evans heb orffen yn y rhagbrawf a bu raid cychwyn hebddo, drwy gaol Mr. Orwig Williams, Caernarfon, i feirniadu y "chwareu ar y berdoneg" yn ei le 5/- a thlws aur.—Enillydd W. Bradwen ijoiies, Caernarfon,—wyr Eos Bradwen. Ystori fer. 10/ Un cystadleuydd, a hwnnw yn f anheilwng. Rhai gwael am ddweyd straeon sydd yn sir Gaernarfon. mae'n amlwg. Unawd i rai heb ennill 10/- o'r blaen.— "Gwlad y Delyn." 10/ Win. Hughes, Efailnewydd, allan o 47 o gystadleuwyr. Llythrennu y frawddeg, Y.M.A. Eis- teddfod." Tlws aur gwerth Yl 10s. Ben Griffiths, Pwll, Penmorfa. 1? Cafwyd araith frwd gan y llywydd—Cled- wyn Owen, Ysw., Llwyn Hudol—ar yr Eisteddfod, a Chymdeithas y Gwyr Ieuainc. Dywedai fod yr Eisteddfod Genedlaethol gynhaliwyd ym Mhwllheli yn 1875 yn un o'r rhai mwyaf llwyddiannus yn neu allan o Gymru, a'i bod yn hen bryd i Bwllheli hwylio ati i wahodd yr wyl genedlaethol i'r dref eto, a'i fod yn credu y buasid wedi gwneud hynny er's llawer dydd pe buasai'r diweddar Picton Jones a Love Jones Parry yn fyw. Tri darlun. 7/6. Un cystadleuydd, a hwnnw yn anheilwng. Unawd tenor, Merch y Seer." Goreu, wedi cystadleuaeth ragorol, Eos Mawddach, o ddinas y BRYTHON erbyn hyn. Corau plant, Ymweliad y Gog." £6 ac arweinffon wedi ei haddurno ag arian. Pump. o gorau wedi anfon eu henwau, ond dau yn unig wynebodd Cor Plant Tanrallt, Tal- ysarn (T. H. Hughes), a Thanygrisiau (W. M. Williams). I'r cyntaf y dyfarnwyd y wobr. Yn awr deuwyd at seremoni y cadeirio. Galwyd enwau llu o feirdd gan Job, ond ychydig a ufuddhaodd i'r alwad, a phrin yr oedd anerchiadau rhai o'r ychydig hynny yn profi eu hawl i'w galw'n feirdd. Gwynt" oedd y testyn, a gresyn na chawsai y brawd oedd yn ceisio canu y Corn Gwlad dipyn ohono yn ei frest. Safai y gystadleuaeth rhwng Carreg yr Imbill a "Phryderus," a'r goreu o'r dda:u oedd Pryderus," sef Llanorfab, Ystradfelle, Aberdar. Yn ei absenoldeb cadeiriwyd yr ysgrifennydd yn ei le. Dygwyd y seremoni i ben drwy i Linos yr Eifl ganu can y cadeirio yn hynod swynol. Tipyn o gywilydd oedd gennym o'r cadeirio. Os na ellir myned drwy'r gwaith gydag urddas, onid gwell fyddai peidio ei gyflawni o gwbl, yn enwedig pan fyddo'r bardd cadeiriol yn absennol ? Adroddiad Saesneg. Daeth dwy fercli ieuanc i'r llwyfan, ond yn anffodus, torrodd un i lawr yn llwyr, a dyfarnwyd y wobr o 15 i'r llall, sef Madge Jones, Ysbyty. Detholiad o Alawon Cymreig ar y dolyn. 1:1. Y Telynor Cymreig o Lanerchymedd. Rhoddwyd gwobr ychwanegol i Nancy Richards, Penybont fawr. Drawings.-(a) Hen Felin. 10/ Cerid- wen Roberts, Talsarnau. (b) Ceffyl Gwedd.2 /6 Lewis J. Williams Penrhos. (c)-Ca,rw. 7/G. (d) Astudiaeth oddiwrth Natur. R. Jones Pwlllieli. Corau lleol, Y lilodcuyn olaf." £ 4 a baton. C6r Undebol Abersoch (W. G. Davies), Garn (J. Griffith), Morfa Ncfyn (W. Jones), Penmorfa (R. Rowlands). Goreu, C6r y Garn. Telyneg, "Y Lili." 10/ Cystadleuaeth gyffredin. Isaac B. Williams. Yr Hvji/r. Llywydd, E. T. John, Ysw., Middlesbro. Cyfarfod cyniysg o gyngerdd a chystadleuon. Dechreuwyd trwy i Gor y Garn ddatganu y darn buddugol. Tri phennill cyfaddas ar ddechreu cyrddau llenyddol. 10 o ymgeiswyr. Neb yn deil- wng. Englyn, "Mel." 5/ Y goreu o drwch asgell gwenynen, Tom Lloyd, oddiar 29. Unawd Soprano, Angels ever bright and fair." 91. Mrs. Eifion Jones. Ffon -ddraenen ddu. T. J. Williams, Penybont, Llanaelhaiarn. Ffon Gollen. 10/ John Jones, Glany- wern, Talysarnau,—y buddugwr am y ffon oreu yn arddanghosfa Llunden. Goes Chwip Gelyn. 5/ John Jones, Tybrios, Nanhoron. Gefail Siwgr Bren. 3/ John Jones, e Talsarnau. Yr oedd beirniadaeth yr hedd- was Hugh Thomas ar yr uchod yn un o'r pethau doniolaf yn yr Eisteddfod. Dyma engraifft o'i bertrwydd Ond cael dynes hwylus i'r gwaitl- Fe garia siwgr y greadigaeth." Canu gyda'r Tannau. JE1. 0 Owens, Llanerchymedd. Gofaled y pwyllgor am logi telynor erbyn y tro nesaf. Cafwyd anerchiad campus gan y llywydd, ond ni fynnai y dorf mo'i wrando'n hir. Unawd Baritone, Bass, neu Contralto, The Mighty Deep." £ 1. Mrs. Eryri Jones, Garn. Traithawd, Etifeddeg." £1. H. Rt. Griffith, Criccieth. Mae'r neuadd hardd beliach dan ei sang am y waith gyntaf heddyw,—prawf ein bod ar drothwy y brif gystadleuaeth gorawl, Ni phlygwn byth i lawr (Handel) ac Anwylaf Fun" (Emlyn Evans). £ 20 a chwpan arian. Un cor yn unig ddaeth ymlaen, sef C6r Undebol Dyffryn Nantlle (T. T. Powell), a dilynwyd y datganiad a th'ranau o gymeradwyaeth. 'Doedd y beir- niad ddim 11 awn mor frwd yn ei gymeradwy- aeth. "Rhyw goody-goodymeddai, oedd eu datganiad o'r rhangan, y cydgan yn well. Yr oeddynt yn deilwng o'r wobr o £ 10 a chwpan arian. Adroddiad Cymraeg. Rhannu y wobr o 15 rhwng LIew Deulyn a Madge Jones. Can gan Eos Mawddach nes gwefreiddio y dorf. Anturiodd pedwar o gorau ir maes yng nghystadleuaeth y Corau Meibion, Cydgn.n y Pererinion." Y,15 a Solid Gold Scarf Pin. C6r Meibion y Cilgwyn (R. W. Roberts). Nantlle Male Voice (J. W. Roberts), Pwllheli Male Voice (J. Ellis), Waenfawr (H. J. Roberts), a dyfarnwyd y wobr i'r olaf. Gyda chystadleuaeth unrhyw unawd, dyg- wyd y cyfarfod i ben, a rhanwyd y wobr o £1 10s. rhwng Mrs. Eifion ac Eryri Jones, a Mr. A. Henderson a Mrs. Henderson Jones.
Advertising
'Phone—017 Central. a W. G RIFFITHS, d* Tailor, 29 SOUTH JOHN STREET, IJVEKPOOi ALSO AT 349 STANLEY ROAD, BOOTLE, 'Phon8-27x Boot!e. V/Wk Lunt's Boots are v ONEY. Try a P air Ladies' and Gent's in great variety. 11 PARADISE STREET, The only address Telephone 51 Y Anfield. JOHN JONES, 0 FUNERAL FURNISHER, 19 Preston Grove, LIVERPOOL. Style, Quality, Economy, Attention. SUPERIOR WEDDING BROUGHAMS. Estimates including all chargcs on application, NODER-Nad oes unrhyw gysylltiad rhyngof ag arall o'r un enw. GENI.
Family Notices
ROBERTS—Awst. 3, priod Mr. Tudur A. Roberts, 74 Hannan Road, Kensington, Liverpool, ar fab-cyntafanedig. PRIODI. JONES -E I.Li.EVANs-Awst 5, yng nghapel y M.C., Crosshall Street, gan y Parch. W. Morris Jones, R. Jones-Ellis, 7 Selborne Street, unig fab Robert Ellis, Ty Ucha, Gwaenysgor, a Madge Evans, unig feedl E. Morfryn Evans, Laucashii-c and York- shire Bank, 157 Scotland Road. MARW. HUUHES—Goriiennaf—30, yn ddisyfyd, ysa Moranuedd, Pwlllieli, yn 0 mis uod. Gwynetli Margaret, anwyl bloiityn \V')u. Nonnan a Maggie M. Hughes. THOMAS—Gorffennaf 3J, yn Plasybryn, Pwll- heli, yn 64 oed, Robert Thomas. Telephone- 2Gl Bootle,
Advertising
P. LLOYD JONLS, Funeral furnisher, Special attention given to removals to and from Wales YORK BUILDINGS, 362 & 364 Stanley Rd., L'pool (Near Baukhall). WEDDING EQ US PAG IS. SAVE £ 5 CASH OR HIRE. A-,A D. GRiFFITHS & SON, 221 BrecK Road, and 103 Wavertree Rd. Liverpool. PIANOS AND ORGANS from 8s. per month by all the leading makers. Telephones— 61x Anfield Breck Rd. 70 5y Royal Wavertree. Tolop oi x Er amlder ei gwsmeriaid.)-ii siop liUGlIES, N Pawb gant eu liangenraid Am siwt nowydd bydd, heb baid, Frethynwr i Frythoniaid. pi pi ø JOHN HUGHES Tailor 6J Draper, 24 OXTON ROAD, BIIlKENilEAl) H. PROCTER, F.B.P.S r The City Phrenologist, Is a bellow and Councillor of the British Phrenolog- ical Sccrety (IIICOI- porated); tlOJiJZ Six Certificates i Six QuUl Medals for i'ro- ficiency in Phreochgy and flÍlad-read1ng.. Mr. I^rocter has 35 al Experience in LiverpooLaad. is now giving Consultation HEALTH, PHKENOLOG Y & HANDBKADINU at 58 Lime St. & 25 Mt, Pleasant