Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
PENNOD XXI-NEST-MERCH GRUFFYDD…
Gan GWYNETH VAUGHAN. PENNOD XXI-NEST-MERCH GRUFFYDD AP CYNAN. Exw arall bron mor boblogaicld ag Angharad ymysg tywysogesau Cymru oedd Nest, ac enw prydferth iawn ydyw gresyn na fuasai i'w glywed yn amiach lieddyw fel enw ar lancesi Cymru Sydd. Hannai y Nest yr ysgrifennaf am dani yn awr o linach ragorol. Yr oedd yn wyres i Llywelyn ap Seisyllt a'i wraig Angharad, y bu eu teyrnasiad mor fendithiol i'w gwlad, ac yn ferch i Gruffydd ap Llywelyn, un o'r bren- hinoedd galluocaf fu erioed yn ar\vain y Cymry. Collodd Nest ei mam pan yn eneth ieuanc, a diau i hynny fod a wnelai gryn Iav/er a helyntion ei bywyd, canys er mor alluog fel arweinydd cenedl oedd ei thad, ni feddai y rhinweddau moosol ei hun i'w wneud yn gymwyg" i fagu geneth ieuanc. Ganwyd Nest yng Nghastell Rhuddlan yn y flwyddyn 1032, lie. y cedwid y Llys Brenhinol yn rhwysgfawr ddigon yn ol dull y byd yr adeg honno. Byddai ffoaduriaid or Alban a'r Ynys Werdd yn troi am nodded i Lys Gruffydd, ac ni wrtliodid neb, eitlir byddai'r drws yn agored led y pen iddynt o bob man os yn ffoi rhag y paganiaid Saeson." Cydoeswyr a, Gruffydd ap Llywelyn oedd y gormeswr Macbeth o'r Alban. Lladdwyd Banco o Lochaber, un o'r ponaethiaid, gan Macbeth mawn eiddigedd am yr ofnai ei ddylanwad ar y wlad. Dihangodd mab Banco i Lys Gruffydd, ac yno yn ddiolch am ei groeso darostyngodd y dywysoges Nest, a ganwyd mab iddynt. Y mab hwnnw oedd y Walter a wnasd yn Arglwydd Stiward dros yr Alban. Oddiwrtho ef yr hannodd llinach frenhinol y Stewarts, felly rhedai gwaed Cymreig yng ngw ythicnnau brenhinoedd Sgotland, Cythruddwyd Gruffydd ap Llywelyn gy- maint oblegid i'w ferch efelychu ei foesoldeb ef fel y lladdodd ei chariad, ac y gorfu i Nest druan oddef ei phoeni a'i diraddio yn fawr ganddo, ac ni ddywed y croniclau wrthym y bu i Gruffydd faddeu i'w ferch am ddangos ei bechodau anfoesol ef yn ei pherson ei hun. Yn y flwyddyn 106(5, gorfu i'r Dywysoges Nest a'i thri brawd ddianc am eu bywyd o Gastell Rhuddlan wedi i'w tad gael ei lofruddio gan ei berthynasau ei hunan trwy gymhelliad Harold brenin Lloegr. Collodd Nest ei brodyr hefyd mewn rhyfeloedd, a gadawyd hi yn unig o deulu y brenin a'r arweinydd enwog Gruffydd ap Llywelyn. Gan ei bod yn aeres i olud a theyrnas ei thad, ac yn ferch neilltuol o landeg, heidiai y dyn- ion oeddynt yr amser hwnnw fel yn awr yn gwcled siawns i roddi'r het at yr hoel," yn lluoedd i viiiofyn Nest yn wraig. Oni feddai hi hawl gyfreithiol i deyrnas a choron Gwalia ? Dewisodd Nest Trahaern ap Caradoc, a chymerodd yntau feddiant o Gastell Rhuddlan, a dechreuodd deyrnasu. Felly cafodd Nest fyned yn ol i'w hen gartref. Ond ni pharhaodd heddweh yn y wlad yn hir. Gorchfygwyd Trahaern ap Caradoc yn mrwydr fyth-gofiadwy Carno gan Gruffydd ap Cynan a'i luoedd, a lladdwyd ef. Ni ddywed na thraddodiad na chronicl ddim o hanes Nest wrthym wedi iddi orfod ffoi yr ail dro o Gastell Rhuddlan ar ol colli ei gwr. Bu i Trahaern a hithau ddau o blant—mab a merch. Priododd eu merch, Nest yr olaf, Bernard de Newmarch, ac enwogodd eu mab Llywarch ei hun fel un o dri anfad-ddvn Cymru, er ei fod hefyd yn wrol mewn rhyfeh ac wedi gorfodi y Saeson i adael bron yr oil o'u tiroedd yng Nghymru. Merch i Llywarch ap Caradoc oedd gwraig Owen Gwynedd.
PENNOn XXII.—NEST—GWRAIG BERNARD…
PENNOn XXII.—NEST—GWRAIG BERNARD DE NEWMARCH. DYWFrHtt i'r Saeson a'r croniclwyr mynach- aidd, rai ohonynt, wneuthur cam a chymeriad y Nest yma, a llunio celwyddau lawer am dani. Yn ol y stori am dani gan y Cymry, rhvwbeth yn debyg i hyn yw ei hanes :— Priododd Nest wr a garai, ond heb fod o linach franhinol, ac ni fynnai ei theulu gyd- nabod y briodas er ei bod yn hollol reolaidd. Nid liwy oedd yr unig deulu brenhinol i dorri priodasau nad oeddynt wrtli eu bodd hyd yn oed mewn oesau mwy gwareiddiedig. Ond gofynnodd y barnwr Normanaidd balch —Bernard De Newmarch—am Nest, a rhaid oedd sangu ar bob teimlad feddai hi a'i gwr, a'i chyflwyno i'r Barwn ac er i Nest eiriol ei goreu nid oedd o un diben. Aberthwyd hi, a lladdwyd yr oil oedd oreu yn ei natur yr un pryd. Ganwyd mab i Nest, a thyngodd hi wedi hynny o flaen Henry 1. nad oedd y dyn ieuane Mahael yn fab Bernard De Newmarch. Ymddygodd Mahael yn greulon tuag at ei fam. Cyhuddodd hi o anfoesoldeb wedi marw ei dad tybiedig, a lladdodd y gwr tra ar ymweliad a'i fam. Druan oliono, lladdodd ei dad gwirioneddol—gwr cyntaf Nest, yr hwn, wedi clywed am farwolaeth Bernard De New- march, a ddaethai i geisio anwylyd ei ieu- enctyd yn ol i'w fynwes, a chyda bod Mahael yn (lyfod i'w oed yr oedd Nest a'i phriod wedi penderfynu mynod i dawelwch bywyd dinod gyda'u gilydd. Cynddeiriogodd Nest pan laddwyd ei phriod, oedd mor anwyl ganddi, ac nis gallai ymatal rhag dial ar ei mab anattiriol, a dyna'r pahatn yr aeth i rwystro'r brenin Henry 1. i'w wneud yn farchog yn lie ei dad tybiedig Bernard De Newmarch. Aeth tuag at lys Henry yn ei galar-wisgoedd duon, ac amddi- fadodd Maliael o'i etifeddiaeth a phob an- rliydedd ond ni cliyhuddodd ef o ladd "ei dad. Er ei bod yn gwarthruddo ei hun trwy beidio dweyd yr oil o'i hanes prudd, diodd- efodd Nest y cyfan er dial am iofruddiaeth y gwr a garai. Difreintiwyd Mahael collodd ei etifeddiaeth, ac nis gwnaed ef yn Farchog. Rhoddwyd holl eiddo Bernard De Newmarch i'w ferch Mabil, priododd hithau y barwn Milo Fit/waiter, yr hwn a grewyd yn larll Hen- tIordd yn fuan wedi hynny. Hwn oedd y Milo a glywodd yr adar yn canu uwchben Llyn Safaddan. Ni chawn ragor o hanes Nest na'i mab Mahael. (I barhau).
Eisteddfod Genedlaethol Llangollen
Eisteddfod Genedlaethol Llangollen IVHAGLKN SWYDDOGOL YN AWR YN BABOD Pais 6CH, TRWY Y POST 8e. EVANS, SONS & FOULKES, SWYDDFA'E "BRYTHON," 356A--358A STANLEY ROAD, LBBPWL.
Colofn y Beirdd
Colofn y Beirdd Y cynhyrchion gogyfer a'r golofn hon, i'w c yf- .i 30 Stanley Street, Fairfie Id] Paid ti a fftaddeu.-Pennill ag ergyd cyr- haeddgar ynddo, ac yn gymwys iawn i'r golofn. Llwybrau'r Defaid a Syched y Galon.— Diolch. Llinellau ar Ymadawiad O.T.—Llinellau awenyddol, a chyhoeddir hwynt yn fuan. Egwyl yn y Wlad. --Ac egwyl ddymunol iawn fydd hi i ddarllenwyr y gan fer, felus, yn y golofn hon, oblegid cyhoeddir hwynt yn ddioed. Cartref Mathafarn.—Englyn twt, a da gennyf fod y bardd yn gysurus yn ei gartref newydd. Henaint.—Cymeradwy, ar i ymddangos. Gwib i Leyn,-Nis gallech wibio i unman gwell am wyl, a bu'n werth i'r awen fynd yno, pe i ddim ond cyfansoddi yr englynion rhagorol hyn. Po buasai pethau yn hwylus, yn union wedi darllen y llinellau hyn, buaswn wedi cychwyn gyda'r tren cyntaf i ymdaith ennyd yn yr hen fro. Er Serchus Gof, &c.Dyiiia gyfansoddiad o ddeuddeg pennill wyth llinell, ac heb yn- ddynt ddim ond hanes bywyd syml wedi ei odli yn weddol gywir ar y cyfan. Mae yma ddigon o'r cyfryw gyfansoddiadau ar law i lenwi'r BRYTHON 0 glawr i glawr. Drannoeth y Derm a Llawysgrif, &c. Englynion tarawgar iawn. Boed l'hwng y bardd a'r ysgrifellwr y can i(-Ido mao adeg trin Cleddyf yr Orsedd yn ymyl Nos Da.—Cymeradwy iawn. Eithinen a'r Tywydd.—Y ddan englyn yn dderbyniol. Lliaws o gyfansoddiadau ereill.
LLAW YSGHIF EIFIONYDD.
LLAW YSGHIF EIFIONYDD. EIFIONYDD, beth ofynni 'pwy a wyr Pa iaith ysgrifenni Mawr yw 'jnhoen, cymer i iiii Hyd angladd i'w deliongli. Wir enbyd brawf ar aiiibell --i grefydd, Yw d'ysgrifen dywell 0 mae'n un od, mi wnawn well Ysgrifen ag ysgrafell.
DRANNOETH Y PERM.
DRANNOETH Y PERM. WEDI gwirod a gorwedd,—dyn drannoeth Rodia'n drwynog, salwcdd Wedi sbri daw sobr wedd Drwg oriati didrugaredd. Ddoe enwog foddiodd ei tteliel Oedd ei grechwen chwiban Ow gwr dwys a'i geg ar dan Yw y bore heb arian. O'i gof 'rol gwario'i gyfoeth,—anedwydd Yw'r crynedig penboeth Ow eisieu mawr, nid oes moeth lachu helbul y chwilboeth. Yn fulaidd mac dan y Falen dwyinwyd A'i dymer fel draenen Pigau dur yn palu'r pen A gwedd euog ddi awen. A chraslyd syched echryslon-y sydd, Mae ei safn yn greision Iddo i rwydd oeri hon Heddyw yfai ddwy afon. Gwir ofid a ga'r yfwr,—poen deifiol Pan y dofa'r gwlybwr Ni chawn y bendrwst na mwstwr,— Na tliafod lialit, wrth yfed dwr. GWAENFAB.
LLEISIAU ANIAN.
LLEISIAU ANIAN. MAE lleisiau fyrdd o'n hamgylch (Gwyn fyd y sawl a'u clyw), A chredu'r yrn mai amcan Holl gyfrin leisiau anian Yw dysgu gwersi Duw. Os caret ddeall ystyr Y rhosyn wrtli y drws, Y ffordd i wneuthur hynny Yw gwrando'i genadwri, A dysgu byw yn dlws. Upper Brighton. R. 11. JONES.
GWIB I LEYN.
GWIB I LEYN. DHWY Leyn ces dro eleni,—rhyw wib bach Tro byr gefais ynddi, Awr i eglur arogli Y mel sy'n ei hawel hi. Lleyn anwyl 1 llain o wenau yw i gyd, Man y gan a'r blodau, Yn ei hedd y caf fwynhau Awel bur a haul borau. Pan af allan i syllu—mao'r iuor mawr Amurmoeloideutu, Ond uwcli goror dyfnfor clu Teg amrant yw i Gymru. Pan welwch harddwch ei gerddi,—y coed Ae adar y Ilwyiii, Bydd werth mynd drwy y perthi I weled dail fy ngwlad i. Lliwiwyd i hon ddillad hai o deg aur Wedi gwyn y gauaf, A'i phrif ffyrdd mown gwyrdd a gaf Yii wasg ir i'w gwisg oraf. Mae rhyw oslef tangnefedd—hyd gaoau, A gweiriau yn gorwedd Yma nyth a geir mewn hedd Ar y llwyn er y llynedd. Eginyn ddwed yn gynnar fod y Nd 0 hyd i ni'n darpar, A dyn mewn eginyn gar Ryw addewid o'r ddaear. Ad nob y wlad hon heb log,—o'i hanorch, A minnau yn gyflog Ar ryw dwynen redynog A glywais gan glws y Gog. Os tynfa sy at weyifercli-i ieuainc A'u hawydd mewn traserch, Diau Lleyn ydyw llannerch Y Cymro a fynno ferch. Wrth fur mae ffynnon burwyn day gwn Nodau g\viw ei heinyji. Cymiar de ddwg hon i'r dyn EI yn Awst i Laniestyn. Pob bwtliyn gwyn yn gynnes —a welais, Pob aelwyd yn llochew Er fy mwyn, gwyr fy niynwos Temlau Lleyn ynt ami eu lies. Leyn wyt yn wir Jawnt y Nef, -0 na chawn Fynnych weld dy dangnef, 0 alar cwyd fy nolef Fod raid itiyiid i fyw i dref. W.J.
HENAINT.
HENAINT. BETH yw Henaint ? Deddf anhvblyg— Ddidosturi ar ei thaith, I::> Gerdda trwy deyrnasoedd Natur Yn ddiorffwys yn ei gwaith Troiddia trwy'r cadarnaf dyrrau Fu'n addurno'r byd erioed Myn eu beilchion, heirdd binaclau Yn falurion dan ei throed. o dan bwys ei sang difaol 1 Gorwychderau'r byd heb saib- A syrthiasant oil yn aberth I'w byth aniwallol raib. Bwyta rwysg y pen coronog, Sych ffynhonau nerth a swyn-- Y pendefig a'r cardotyn At ei borth yn llesg ga'i ddwyn. Dyddiau blinion dyn yw Henaint— Heb ddiddanwch ar eu hael— Na goleuni ar ei lwybr Cut ac unig, mwy i'w gael. 0 dan. faich blynyddau drygfyd Crynna'r ceidwad yn ei dy, Taena'r gwyll dros ei ffenestri, Merched cerdd i lawr a dry. Dyddiau olaf pererindod, Hydref einioes oer a gwyw, Ac ysbrydion cudd y diwedd Yn gruddfannu yn ei glyw. Holl bleserau'r byd giliasant Megis cysgod ar y bryn, Yntau yn mwynhau sylweddau Bywyd bery byth yn wyn. Dyddiau a ffrwythlondeb bywyd Yn addfedol yn ei fron, A swn medi mewn gorfoledd Ato'n crwydro dros y don. Henaint, amser a marwolaetli— Ordeiniedig weision lor,— Gludant, fel afonydd mawrion, Fyd i'r anherfynnol for. Deddf yn ymherodraeth amser Y dyw Henaint, gwelaf wavvr- Dydd yn torri ar ei hanes, Y machluda'i haul i lawr Ni cha roi ei tliroed llygradwy Fyth ar riniog Canaan (llos Popeth sy'n dragwyddol ieuane Yn y wlad He na bydd nos. Llanbrynmair. DiCMETJ-UUS. o
Nodion o Fanceinion.
Nodion o Fanceinion. LGAN OYFRIN] RHYW FORE 0 HAF RH YPJiJDU. Symnd ymlaen heb ddim pwysig yn cymeryd lie yn ein plith yr ydym yr wythnosau hyn. ma(-"r haf hwn yn un o'r rhai mwyaf tesog a dymunol a gafwyd er's blynyddoedd. Dwg ni i ystyried y corff bron yn fwy na'r meddwl, ac eithaf peth i dywydd ein hatgpfio fod yn rhaid asfcudio'r deml o glai os gobeithiwn groesawu hirhoedledd. Mae mynd am wyth- nos neu ddwy i ffwrdd yn llesol, ac y mae pob wythnos mor braf, fel na raid i undyn gyfrif ei hun yn lwcus os caiff dywydd teg. Dibennodd wythnosau cliwarae plant yr ysgolion, a chlywant yr wythnos hon yn swit eu gwer.i dine arfau brwydr bywyd, Gorfu i laiver plentyn dreulio ei bolides yn y parciau heb i awely mynydd gribo ei wallt na thou y nior olchi bawd ei droed bu amgylchedd ddiddarbod ei riaint yn rhy gyfyng iddo. Mae gennym ni fel cenedl o grefyddwyr aclios i ddiolch fod angen oherwydd bywyd ofer yn methu croesi rhiniog ein drysau. Cystadlu pa bellaf y btiont y mae plant y Cymry. Mi fum i yng Ngholwyn Bay," meddai un wrth y Hall wedi dod yn ei ol o'i holides. Ces i fynd ymhellaeh na thi--i Sir Fon," oedd ateb y Hall. MA WNOGYDD YMA'N A GOS. Yng nghorsydd mawnog y Moss, rhwng yms, a Warrington, mae'n gynbaea niawr prysur. Dyma'r gwastatir sy'n drysu dirnadaeth y rhai a ddeuant yma am y, tro cyntaf gydag ecscyrsions. Synnant weld mawnogydd, wedi iddynt ddod o ucheldiroedd Cymru ac hyd ffrwyt-hlondir siroedd Fflint a rhan o Gaer. Nid wyf yn cofio gweled cymaint o deisi mawn a chystal cynnyrch ag sydd eleni. Rhoes rhy wan y llynedd lawer ohonynt ar dan, o ddamwain neu ddyhirwcli. Mae'r mawn yn awr mor syched a clioesau matsis, ac yn danwydd iawn. Cynliydda'r gofyn yn fwy am danynt, nis gwn pa un ai gwerthfawr- ogi'r tan neu ddrudaniaeth y glo yw'r rheswm am hynny,—efallai'r ddau. Dyddovol i un o herfeddwlad ydyw eyti)- liaru yn ei feddwl danllwytlt o fawli Triewil, grat o farian mawr ar aelwyd wledig, gycla than fancy gas fireplaces presennol y trefi. Cofiaf i ii) I weled droion lond berfa o fawn yn cael eu rhoddi i wneud tanllwyth yn un o ffermdai Pentre Llyn ('ymer, a ciiresid torth o fara mown crochan erwn eyfaddas yn y lludw eirias o tan y grat, dyna'r darlun o dan mawn. lien ffasiwn sydd gennyf ar adeg atgof, a'r hwn a fflaehiodd i'r meddwl wrtli weled teisi mawn y Moss. Faint sydd yma a welsant y cyffelyb, tybed ? OLOOR ODRO.—Heb fod nepell o fawn- ogydd y Moss, gwelais both cyffrediil yn rhan o Sir Gaer, ond a-nghynefin i mi, sef cloeh fawr wedi ei chrogi Hwoh talcen beudy. Gall yr anghyfarwydd dybio mai Ysgol Sul neu Ysgol Ddyddiol a gynhelir yn y llofft, oblogid mae'r gloch gymaint a eliloch eglwys wledig. ■ Galw arjy gwartheg adref i odro a wneir gyda hi. Cenir y gloch ar amser pen- odol, cwyd y gwartheg eu pennau i wrando, gadawant eu porfa, frased bynnag fyddo, a. oherdciant i'r beudy at y llaethwyr. Y dull cynhefin i mi oedd clywed rhai yn galw "drwi," drwi," a "drwi bach," a rhyw an- weseiriau felly, neu anfon hogyn i ffustio'r gwarttieg adref, a ehi yn slave-driver i'w sodli. Canodd Ilawer cloeh eglwys yng Nghymru genedlaethau i'w beddau, heb i'r ddegfed ran o'r trigolion ddod unwaith i osper yn sain yr hen dine hynod. Beth pe syrnudir rhai ohonynt i ganu nwch talcen beudy yn lie clochdy eglwys wag ei chynulleldfa ? Dyna ufudd-dod gai y gloch i'w llais, dyna ragor o laotli y gaii- a geid, a dyna Ddatgysylltiad i'r Eglwys
PULPUDAU IMANCHESTER.
PULPUDAU MANCHESTER. Y METHODISTIAID CALFINAJDD, MGBB BIDE—1U-30 a 6, D. D. Williams PENDLETON-10-30, M. R, Moses, 6, W. J, Itobertli HETWOOD ST.-10-30 a 6, H. Jones, Tyidesley HIGHER ARDWIOK-10-30,W. J. Roberts, 6, M. R. Moses, Blackburne Y WBSLBAID. DEWI SANT-10-30 a 6, OOMiTHURST—10-30 a 6, SION-10-30 a 6, BEULAH—10-30 a 6, OAIiPARIA—10-30 a 6, BOOLES—2-0 a 6, LEEDB-ll a 6 SO, T BBDtfDDWYJft, UP. MEDLOOK ST.—10-30 a 6, J H Hughes LONGSIGHT-IO-30 a 6, ROBINS LANE, SUTTON-10-30 a 5-30, YR ANIBYNWYR BOOTH ST.-—.10-30, W. W. Jones. 6-15, G. Davies OHORLTON BD,—10-30 a 6. R. Roberts 8AMORD—10-30, G. Davies, 0, W. W. Jono (JFMH'S BoAD—2-30 a 6-15,
Advertising
Telephone 1157 Royal. Established 1856 ROBERT ROBERTS, ESTATE AGENT, 33 Netherfield Road South, Has Property to Let in various parts of the town. Mortgages arranged. Valuations made. THOMAS H. OWEN, ESTATE AGENT & ACCOUNTANT, 2a Foley Street, Kirkdale Rd., Liverpool. Property bought and sold, and Estates eooHomically managed. Telephone, No. 1778. HENRY JONES, Estate Agent, Valuer & Property Auctioneer, 5 COOK STREET, LIVERPOOL, Rents Collected, Valuations made. Property old by Public Auction or Contract. Telephone No. 7909. J. LEWIS JONES, ESTATE AGENT & VALUER, 00-Victoria St., Liverpool. Properties carefully managed. Rents personally collected. Purchases and Sales negotiated. Mortgages arranged and Insurances effeoted-. THOMAS JONES, STATE AGENTS VALUERS, INVESTMENT BUILDINGS. 67 Lord Street, Liverpool. Telephone No.—5586 Central. Properties Bought and Sold. Mortgages arranged. Valuations made. Rents Collected. TBL. 42Y Asfibld. ESTAJJLISHBD 1872. STEPHEN ROBERTS & SON, ESTATE AGENTS d: VALUERS. 137 Everton Rood, Liverpool CLate 2 StenSeld Road), Properties carefully Managed. Rents personally Collected. Purchases and Sales Negotiated. Mortgages arranged and Insurances effected. Robert Roberts, ESTATE AGENT cfc VALUER, 52 Hamilton Sq., Birkenhead. T elephone—2 2 3 > R, E. HUGHES, Estate Agent, Surveyor 6 Valuer, Charing Cross, Birkeohecid. Telephone No.—58 B'head, Has Houses to Let, and for Sale, in varions parts of the ul Town and out districts. Also Land to be Sold for Building purposes. Advances made to Builders. Estates laid out. Rents Collected, and Property carefully managed. Telephone 3034 Central. WILLIAM WILLIAMS, LAND AND ESTATE AGENT, VALUER AND PROPERTY SALESMAN, 20 NORTH JOHN ST., Liverpool Telephone 2207 Royal. PIERCE 0 MATTHEWS, Estate, Mortgage &linstirance Agents, Valuers. 26 Pearl Assurance Buildings. St. John's Lane, Liverpool. Properties carefully managed. Mortgages quiekly arranged, and Insurances effected, Property bought and sold. THOMAS 6 THOMAS, | Estate Agents & Valuers 41 North John Street, LIVEEPOOL. Rents Collected. Valuations made, Pro- perties Bought and Sold. TBLBPHOMS 6779 GfiNTRiL. J. L. Longford & Slater, Estate Ci Land Agents, Surveyors & Valuers, (Civil & Sanitary Engineers,1 Property Auctioneers, Spec- ialists in all Estate Matters, 26 North John Street, Liverpool. Telegrams Approval, Liverpool." Telephone 2169 Liverpool Central. Established 1884, TELEPHONE 1880 CENTHAI. QUEEN ~Cs FOSTER, (James Henry Foster, F.S.A.A.) ESTATE, MORTGAGE AND INSURANCE AGENTS, BuildingSSocieties Offices. 2 South John Street, Liverpool (Corner of Lord Street); T. WOOSNAM ROBERTS- Practical Estate Agent, Bootie Estate Off ice) No 52 STANLEY R.D., BOOTtE (2 doors from Bedford Road), I LitherlanA, Seaforth & Pierlicaci Cars pass.. Established 1884 0 'Fhonei 205 1500tio 0. JONES WILLIAMS, ¡. ESTATE AGENT & VALUER 24 SIR THOMAS STREET, LIVERPOOL. Personal supervision in every ^e^a|Je8l general management of all kinds of 9 Estate, Confidential Reports and Valua for Purchase, Sale, or Mortgage- ( Est. 1885. Telephone 1903 centra Islington Estate- CO. RELIABLE BUSINESS TlANSFER AGENTS Businesses of every description rcgaircj- No Sale. No Commission* Address -gti 37a Manchester S" Liverpool. Walter Roberts & Co.» COAL PROPRIETORS. TIMBER MERCHANTS & SHIP OWNERS. 0 4 Oldhall St., Liverpool. Telegrams iNquiRii,'L'pool. Tel.: 558lCentI 0 HOUSE GAS, AND STEAM COAL. SMITHY COAL, NUTS AND SLACK from Lancashire and Staffordshire Districts* Shipment and Station Trade. Best Talking Machines Mode, -0- THE GENUINE GRAMOPHONE; I tt Used_,by the Queen, MadameoPO c. Agents ARCHER & SONS, 5 St. George's Crescent, S^! Established 1848. Lists sent poSt AT Y CANTORION. Catalogue Newydd Pianos, .tolop Season 1907 a 1908. Post Free. Yn rhoddi ytpfll. au goreu am arian parod, neu daliadau misol y » 1 Caneuon Newydd Rhagor; Bore'r Trydydd Dydd (" The Resurr Morn." K. D. Lloyd, R.A,M. Buddugol teddfod Utica, New York, 1905. I Soprano, » Contralto neu Baritone. Geiriau GfyD11^ Saesneg. Y ddau nodiant ar yr un copi. tjfif PRIS, 1|d ") Telvnau'r Saint (" The Harps of "'0daeS' W. 0. Jones, A.U.C.W. Geiriau Cynraegrjillo neg, a'r ddau nodiant ar yr un copi. I Tenor, Contralto a Baritone. PRIS, g0j.") Y Mab Afradlon (" The Prodiga' rfgpplt T. Osborne Roberts. Cyfaddas i SopralO, $&W Contralto a Baritone. Geiriau Cymraeg a ueg. Yn y ddan nodiant PRIS, 1 /a prize "Bedd Glyndwr" (Glyndv?r's ^Gravej 0- Song Liverpool Eisteddfod, 1907). Jones, A.U.C.W. Price, 1/- net. Eug c0pf Welsh words; both notations on Suitable for Soprano, Tenor, Contra Baritone.. hts) Marohogion Arthur-" (King Arthur's grds' John Henry, R.A.M. English and Welsh £ 0 v Both Nototions on Copy. Price 1/- rw ist'd foa sung on Chairing Day Royal National Llangollen by Mr. Emlyn Davies, A.R G. » 11 Hen Walia Fendigaid (Fair Landof eacXfØd, W. 0. Jones, A.U.C.W. Welsh Words bf e English Words by T. Gwyrn Jones. ?n'ac, & at Holyhead Eisteddfod 1907. Both Song" keys, with O.N. and Sol-ffa. Suitable rano, Tenor, Contralto or Baritone. I'w cael oddiwrth y cyhooddwr- 9)' D. R. JONES(Ai«w M* 103 HAMPSTEAI) ROAO, LIVERPOOL. gan unrhyw Lyfrwerthwr adnabyddu9 .=:==:======- Trevor's T SUPEEIOK IN QUALITY, Special Household &leti 1/5, 1/8 & 1/10 per lb- libs aud upwards delivered PoS SAMPLES ON APPLlCAfl0^ ——— Trevor Willianas, COfl TKA & Cof'FiiE 89 Victoria Street, LiverpO COFIANT a PHREGETHAV Y DIW.S.PDAJt Barch. ROBERT 0 (Ty Draw), gan y Parch. j .j, JOHN OWEN, Telerau arferol i Lyfrwerthw^r Archebion i'w hanfon i'r A rgraffU^^oStdi HUGH EVANS, 356-8a Stanley 1,00i eu y Paroh. WM. OWrEN 11 Groea^. J LIVERPOOL 1