Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

6 erthygl ar y dudalen hon

- LLYTHYR GWLEIDVDDOL.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

LLYTHYR GWLEIDVDDOL. [GAN Y GWYLIWR.] O'r THyrt Westminster, Nos Fawrth, EbriH 20, 1909. Y Senedd a'i Gwaith. FEL plant yn araf lusgo yn ol i'r ysgol y dychwelai ein cynrychiolwyr yn ol i West- minster. Ddoe a heddyw nid oedd y pros- enoJdeb" ond rhyw un ran o dair yr hyn y dylai fod. 'Roedd yn dda gennyf weled mai nid yr aelodau Cymreig oedd fwvaf ar ol. Yn y cyfarfod a gynhaliwyd prynhawn heddyw, gallai'r cadeirydd, Syr Alfred Thomas, gyfrif deunaw o gwmpas y bwrdd. Yr oedd yno er hynny amryw o !eoedd gweg- ion. Pan y cofir mai arncan cynhulliad y cyfarfod ydoedd gwneud paratoadau gogyfer a'r ddadl ar Ddatgysylltiad, yr hwn a gyf- lwynir am y waith gyntaf i'r Ty yfory gan y Prif Weinidog, y mae'n anodd rhoddi rhwm am absenoldeb mwy nag un o'r teulu ond ar y dybiaeth eu bod yn ddifraw ynghylch pynciau y mae y wlad yn gosod pwys arnynt. Modd y gwelo eu hetholwyr pwy oedd ac nad oedd yn eu cynrychioli yng nghyfarfod y Blaid, dyma am unwaith restr y presenolion. O'r GO(fledd Mr. Ellis Griffith Mr. William Jones Mr. Ellis Davies Syr Herbert Roberts ( Mr. Hemmerde Mr. Clement Edwards Mr. Idris Mr. J. D. Ro s. O'r Dc Syr Alfred Thomas Syr If or Herbert Syr D. Brynmor Jones Mr. Vaughan Davies Mr. Thos. Richards Mr. Abel Thomas Mr. John Williaii).s Mr. W. Roch Mr. J. Lloyd Morgan Mr. Sydney Robinson Bu cryn dipyn o siarad, llawer ohono, meddir, yn lied anoeth, ynghylch y modd yr oedd y blaid fel nyfangorff i weithredu yn y ddadl agoshaol. Y ffordd ddoethaf a mwyaf trefnus, wrth gwrs, fuasai nodi dau neu dri o'r siaradwyr goreu, mwyaf cydnabyddus a x pwnc, i ddatgan barn Cymru ar y inater ond yn gymaint a bod pob aelod Cyrnreig yn tybio ei hun yn uwch o'i ysgwyddau i fyny na,'i gymvdog, nid oedd trefniad doeth a chvfleus folly yn bosibl. Trwy ymarfer ychydig o hunan-ymwadiad, fe Iwyddwyd vn niwedd y drafodaeth i basio penderfyniad fod v Cadeirydd i sefyll i fyny yn swyddogol i ddatgan golvgiadau y blaid ar y Mesur, a bod nob aelod arall i gvmeryd ei si awns, ac mi fyddant ar eu traed br b copa, mi wranta, er mai distawrwydd a'i pia hi o dan yr am- gylchiadau. Oblegid fel y saif pethau yn awx, nid oes gobaith cael y darlleniad cyntaf mewn un Eisteddiad os bydd llawer yn ymofvn siarad a busnes caredigion y Mesur, wrth reswm, yw bod yn ddistaw a gadael i Mr. Asquith a'i gefnogydd—v Cvfroithiwr Cyffredinol Svr S. T. Evans-ddweyd paham y dylid rhoddi gwrandawiad ac vstvriaeth nellach i'r Bil. Trwv rvw anffod anffortunus, fe drefnodd v Prif Weinidog i ddwyn Mesur Datgvsvlltifid i mewn ar ddydd byi bydd raid dirwyn y ddadl i ben erbvn chwarter awx wedi wyibh a'r cwestiwn heno ydyw, a ganiata y Llefarvdd i'r darlleniad cyntaf fyned drwodd ar 01 dim IIlWV na rhvw deirawr lieu bedair o siarad ? Mae'r Toriaid yn sicr o wneud en h -.itllqf i'w wrthwynebu o'r dechreu ac vn v ddadl yfory bvdd ganddynt le i siarad nid vn unig ar y Bil fel y gosodir ef o flaen y Ty gan Mr. Asquith, ond ar y gwelliant a gynhygir gan Mr. Clive Bridgman. yn yr hwn v gelwir ar v Ty i wrthod y Bil hyd nos y bvdd i'r Welsh Church Commission avflwyno ei adroddiad. Caiff y gwr o'r 'Mwythig, olvnydd cvfreithlon yr hen arch- wrthwynebydd Mr. Stanley Leiglitoti-cofftt da am dano gvda'i ymresvmiad penchwiban a gwrth-Gymreig—gvnhorthwy llewod ieu- ainc ei ochr, Mr. F. E. Cecil a Lord Robert Cecil, a chyfnerthiad ei flaenor Mr. Arthur Balfour. Os bydd eisieu ychwaneg o obstruct- ionists, y itiae Syr Frederick Banbury bob amser yn barod Rliwng y cyfan, fe wnaut hafog o'r pedair awr ac os am chwarter wedi wyth v gofyn Mr. Asquith am y cloadur, rhy brin, 'rwv'n ofni, y caniateir ef iddo gan Mr. Lowther, ac aiff v ddadl drosodd am wytlmos ymhellach. Er hyn i gyd, nid ydym yn digalonni. Fe gawn y darlleniad eviita-f- fe gawn yr ail--ac oiid i gyfeillion Cydraddol- deb Crefvddol sefyll yn ffvddlon i'w hegwydd- orion,fe gawn y Mesur drwy'r Grand Committee ac i fvny i Dy'r Arglwyddi cyn y delo'r Hydref. -()-

Gyda'r Clawdd.

0 BEN Y GROES.

BYD A BETTWS.

Advertising

O'R MOELWYN I'R GOGARTH