Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
£100,000 worth of furnishing Goods THE LARGEST ASSORTMENT OF BEDROOM SUITES, DRAWING-ROOM SUITES, DINING-ROOM SUITES SIDEBOARDS, CABINETS, OVERMANTLES, BOOKCASES, HALL STANDS, AND OTHER FURNITURE. CARPETS, LINOLEUMS, FLOOR-CLOTHS, RUGS AND MATS, CURTAINS AND GENERAL FURNISHING GOODS, AT THE LOWEST PRICES IN ENGLAND FOR CASH. RAY & MILES, 34 to 48 London Rd., LIVERPOOL. Telegraros-" Furnishing, Liverpool." Telephone 1214 Royal. WEDDING RINGS 22 Ct. Guinea Gold. FROM 616 to 70/=. The Largest Selection in Liverpool. EACH PURCHASER PRESENTED WITH 1 DOZ. BEST ELECTRO-PLATE TEA SPOONS ENGAGEMENT RINGS a Speciality Einger iSize-Card free on application. INSPECTION INVITED AT- HERBERT WOLF'S, 89 Lord St. (ASeg) LIVERPOOL. Telephone-7029 Central. Telegraphic Address-" Trinket, Liverpool," F, A' L- E U R S iZ S' I N 5 T-'1 T,U,T t 0 N -TELECRAMS NU4SES- N U POP ALL D 'A;Y CASES -1878. HOPE.IH S.E STRElt7'M CYNRI C .Y TEILIWR a CYM REXG. SMARTNESS WITH ECONOMY RKLIABLE TAILORING. NEWEST PRODUCTIONS IN SUITINGS TROUSERINGS AND RAIN-PROOFS AT REASONABLE PRICES. E. C. Kenrick, ø62 RENSHAW STREET.*
--Eisteddfodau y Sulgwyn.…
Eisteddfodau y Sulgwyn. Eisteddfod Gadeiriol Llanrwst Cyfarfod y Bore. CYNHALIWYD y burned Eisteddfod Gadeiriol vn Llanrwst ddydd Llun, ac er fod yr hin yn anffafriol, daeth nifer dda i'r dref, a chafwyd cynhulliad da yng nghyfarfod y boreu, yr hwn o ddechreuwyd am hanner awr wedi deg. Cymerwyd y gadair gar H. J. W. W at ling. Y.H., ac arwainiwyd yn ei hwyl arferol gan Llew Tegid. Gwnaed y dyfarniadau canlynol Darning and Patching for Table Cloths- 1, Mrs. W. S. Williams. Unawd ar y T. Roberts, George, Street, Llanrwst. Map o Sir Ddinbvch-Evan Williams, Llanrwst. Adrodd i rai dan 16—Nesta Jones, Blaenau Ffestiniog, a D. J. Moss, Colwyn Bay, yn o-ydradd. 2, Iorwerth Williams, Ponmaen- mawr. Best Lady's Chemise—Mrs. Jones, The College, Llangernyw. Hir-a-thoddaid, Dan v dail a "CarnIan," y rhai nad ateb- asant. Can Efolycbiadol i blant dan 8 oed— Parti Trcfriw. Sample of Embroidery Stitch- es-Miss C. Evans, Liscard. Unawd i fech- o-yn dan 16—Percy Jones, Rhyl. Unawd Contralto—S. Blodwen Jones, Lerpwl. Ys- grifonnu Llaw-fer Gymraeg—E. J. Pugh.Pen- rhyndeudraeth. Best Patching 1, Lucy Knock, JJanrwst 2, Nellie Hughes, Llanrwst Daeth chwech o gorau plant ymlaen, a dyf- farnwyd y wobr i Got- Plant Bethlehem, Llanelwy.
Cyfarfod y Prydnawn.
Cyfarfod y Prydnawn. Cadeirydd, William Jones, Ysw., Lerpwl; arweinydd Llew Tegid. Gwnaed y dyfarn- iadau a ganlyn Tatting Edging—Mrs. Hughes, Brynsiencyn, Mon. Unawd Bar- itono Ted Jones, Blaenau Ffestiniog. Cyf- ieithu-" Molawd Llafur G. Roberts, North Road, Aberystwyth. Unawd i eneth- 00 dan 16eg oed—Kate M. Jones, Penmachno Tea Cosy Cover—1, Mary C, Parry, Blaon Cvvm Prysor, Trawsfynydd 2, Miss Jones, Llanrwst. Shirt Blouse—Maggio Price, DoJ- wyddeIen. Cafwyd anerchiad rhagoroI gan y Cadeirydd. Pedwarawd—Parti Mr. W. J. Mathews, o Lerpwl, gydag uchcl gymor- adwyaeth. Yr oedd y babell yn rhwydd lawn oan ddaethpwyd at gvstadleuaeth y Corau Moibion, Gwobr £30, a Bathodyn Aur i'r arweinydd 2il wobr, Y,10, ar dernyn oedd On the Ramparts." Daeth pump o gorau vmlaen, a chanasant yn y drefn a ganlyn Warrington, Penmaenmawr, Wigan, Moelwyn a'r Cilgwyn, ac wedi cystadleuaeth ragorol, dyfarnwyd y wobr gyntaf i Gor y Moelwyn, dan arweiniad Mr. [Cadwaladr Roberts, a'r ail i Benmaenmawr, o dam arweiniad Mr. Christmas Jones. Adrodd i rai dros 16 a than 21—Edward Williams, Trefriw. Canu y Berdoneg—Jennie Taylor, Shotton. Draw- ing o'r fynodfa i-Castell Gwydyr-D, H. Roberts, Llanrwst. Daethpwyd yn nesaf at y gorchwyl o gadeirio'r bardd. Cynygid gWobr o £ 2 j 2 j- a C-hadair Ddorw Gerfiedig am Awdl, Y Tan Cymreig." Ymgeisiodd wyth, a darllennodd Llew Tegid feirniadaeth Eifion Wyn, yr hon oedd yn dra dyddorol. CaJwyd mai y buddugol allan o wyth o ym- geiswyr oodd Morl)isfab, Llangennech, De Cymru, a chadeiriwyd gyda'r rhwysg arferol, ei gynrychiolydd Eryl Menai, o dan arweiniad Llew Tegid, a- chanwyd can y cadoirio gan Miss S. Blodwen Jones, Lerpwl. Dygodd hyn weithrediadau cyfarfod y prynhawn i dorfyniad.
Cyfarfod yr Hwyr.
Cyfarfod yr Hwyr. Dochreuwyd cyfarfod yr hwyr am chwech o'r gloch, ac ni ddaeth y cadeirydd penodedig i gymoryd ei le, sef T Rogers Jones, Ysw.,C.S. Arweiniwyd gan Llew Tegid. Gwnaed y dy- farniadau a ganlyn :—Unawd Soprano— Ethel Turtle, Birkenhead. Unawd i rai heb onnill gini yn flaenorol-Frances Ellis, Birk- enhead, ac Owen M. Jones, Penmachno, yn sydradd. Hosaiial--t,iddvi-i-idaNI.Edwi-irds, Colwyn Bay. Englyn,, Y Glnst Hwyr- drwm," yr hwn nid atebodd. Wele'r onglyn Or&cl aur synwyr y clyw—i'r cantor Cyntedd seiniau amryw Mygedol ermig ydyw A darn o dwr onaid yw." Fretwork Photo Frames—J. E. Jones, Taly- celyn, Maenan. Adroddiad i rai dros 21-- J. Williams Ellis, Cerigydrudion. Unawd Tenor—Evan Evans, Blaenau Ffestiniog. Knitted Waistcoat Fronts-Florence Jones, The College, Llangernyw. Hosanau Ribs i ddyn-Jalle Davies, Station House, Llanberis. Casgliad o Ranganau ncu Donau at wasanaeth Bands of Hope, etc., Gwobr £ 5 /5 (-lVIr Owen Williams, A.C., Eglwysbach. Menyg Gweu- edig i ddyii-1, Annie Jones, Nant Onnen, Llansannan 2, Mrs. Owen, Farm Yard, Llanrwst. Pair of D'oyleys—Jennie Parry, London House, Colwyn Bay. Parti Cymysg —Parti Mr. Wni. Ellis, Llanrwst. Yn y brif gystadleuaetli i gorau cymysg, daeth clau gor vmlaen, Llechwedd Isaf (Mr. Ed. Jones), a Llanrwst a Throfriw (Mr. T. R. Williams). Yr oedd y wobr" yn £25, a'r dernyn oedd Yr Awel Fwyn," Dyfarnwyd y wobr i Gor Llanrwst a Threfriw. Dygodd hyn y gweithrediadau i derfyniad. Y beiriaid cerddorol oedd y Mri. David Evans, Mus.Bac., Caerdydd a John Williams Caernarfon a'r cyfeilyddion, Mr. Bryan E. Warhurst, A.R.C.M., Rhyl, Madame Evans-Parry, Birkenhead, a Mrs. J. M. Will- iams, Llanrwst. Y beirniad barddonol oedd Eifion Wyn Llenyddol, Parch. Evan Davies, Trefriw, yr Honadur W • J. Will- iams, Y.H., a'r Parchn. vV. Williams, ac 0. Gaianydd Williams.
Eisteddfod Bwlchgwyn.
Eisteddfod Bwlchgwyn. PKOFODD y gwlaw yn anfantais i'r wyl hon, megis y gwnaeth yn ddiau mewn mannau ereill. Lleihaodd y dyrfa, a difiasodd beth ar y gweithrediadau. 'Roedd y pwyllgor eleni wedi alltudio'r beirdd o'r cystadleuon ni cheid Barddoniaeth ar y rhaglen gystadleuol, ac i gor y rhoddid y gadair. Llywydd cyfarfod y boreu oedd Dr. Vaughan Griffith, Maer Gwrecsam ac ar- weinydd yr Eisteddfod, y Parch. Charles Jones, Llanfyllin. Cafwyd anerchiadau gan y beirdd. Can yr Eisteddfod gan G. T. Llewelyn, Port Talbot (" Yr Ornest "). Cystadleuaeth Crayon Drawing o Mrs. W. Davies, Bwlchgwyn—Wm. Hughes, Bryn y blodau, Cerrig y drudion. Anerchiad gan y llywydd yn cyfeirio at vr Eisteddfod fel moddion i ddiwylliant, fod Cymru yn caol edrych i fyny ami heddyw gan holl genhedloedd y byd. Unawd Soprano, With Verdure Clad (Haydn), daeth podair i'r llwyfan. Y gystadl- euaeth vn ddiddadl yn gorwedd rhwng yr ail a'r olaf. Goreu, Miss Cassie Hughes, Birk- enhead, ail, Maggie Davies, Gwrecsam, Adrodd y Dodwydd Dri.laf, J. H. Will- iams, Brynteg ;2, M. Belton, Bwlchgwyn. Unawd Tenor, Y Fun a ,araf.E. W. Bellis, Rlios. Pirf gvstadleuaeth gorawl, Corau Meibion, i ganu Milwyr y Groes." Pedwar o gorau yn ymddangos, sef Hindloy Industrial, Rhos, Warrington, Brymbo. Gwobr. £ 20. goreu, W arrington.
Cyfarfod y Prynhawn.
Cyfarfod y Prynhawn. Llywydd, y Cynghorydd T. Sauvage, Maer Gwrecsam. Cystadleuaeth adrodd i blant, "Temtasiwn Willie.I, E. J. Williams, Brynteg 2, Dilys Williams, Brymbo. Unawd Baritone, Telynau'r Saint."— Jacob Edwards, Rhos. Deuawd (T.B.)-Ted Lewis ac R. J. Jones, Rhos. Anerchiad gan y llywydd. Unawd i Ferched, o ddewisiad yr ymgeis- ydd.—Goreu, wedi cystadleuaeth ardderchog, Mrs. Josephine Lewis, Capel Curig. Parti, Blodeuynbach wyf fi mewn gardd." Gwobr £ 5. Daeth pump o bartion ymlaen, a rhanwyd y wobr rhwng dau barti o'r Rhos. Adrodd "Y Beru" (Mills)—rhanwyd y wobr rhwng Rosa Jones, Treuddyn, a Peleg Lloyd, Brymbo. White Cotton Antimacassar—M. A. Rob- erts, Gwalia House, Bwlchgwyn.
Cyfarfod yr Hwyr.
Cyfarfod yr Hwyr. Llywydd, T. A. Acton, Ysw., Gwrecsam. Unawd i blant dan 14, Serch Hudol 1, Dora Rogers, Bwlchgwyn 2, R. n. Hughes Glynceiriog. Cafwyd adroddiad ardderchog, o §et y Gomel," gan Llew Doulyn, beirniaid yr ad- roddiadau. Cafwyd datganiad o Blodeuyn bach wyf fi mewn gardd gan y ddau barti oedd yn fuddugol y prynhawn. Unawd gan G. T. Llewelyn. Anerchiad gan y Llywydd, yn yr hon y sylwodd fod y cynhulliad yn anrhydedd i genedl y Cymry, a thalodd deyrnged o glod i'r laith Gymraeg. Rhoddodd awgrymiadau gwerthfawr i'r pwyllgor, a chynhygiodd wobr am draethawd erbyn yr Eisteddfod nesaf, y testyn i'w ddewis gan y Pwyllgor. Unawd i Feibion(o ddewisiad yr ymgeisydd) -Goren, wedi cystadleuaeth galed, Evan Lewis, Capel Curig. Par o fenyg—Myfanwy Price, Brynteg. Can, Y Gadlef Gymreig" gan G. T. Llewelyn. Corau Cymysg, Y Nefoedd sy'n datgan (Haydn). Dau gor a ddaeth ymlaen, Coed- poeth, (J. P. Hughes), a Rhos Excelsior (J. Bellis). 'Roedd y gystadleuaeth yn un dda, a chanmoli y beirniaid y ddau gor.—goreu, Rhos Excelsior. Terfynwyd Eisteddfod wir lwyddiannus trwy ganu Hen Wlad fy Nhadau." MORGAN LLWYD.
Eisteddfod Prestatyn.
Eisteddfod Prestatyn. CYNHALIWYD y chweched Eisteddfod yma y Llungwyn yr hon a drodd allan yn llwydd- iannus ymhob ystyr o'r gair. Yr oodd nifor y cystadleuwyr yn Uiosocach eleni nag eriood, a'r Neuadd eang lie y cynhelid y cyfarfodydd wedi ei gorlenwi y prynhawn a'r hwyr. Swyddogion Pwyllgor yr Eisteddfod oedd Llywydd-Parch, Ben Williams, Is-Gadeir- ydd-Mr. Trevor Roberts, Trysorydd—Mr. E. D. Jones, Ysgrifennydd-Mr. J. M. Hughes Llywydd cyfarfod y prynhawn oedd Mr. Robert Davies, Eversley Street, Lerpwl, a chafwvd ganddo anerchiad byr a phwrpasol ar Ddylanwad dyrchafol yr Eisteddfod" mown gwahanol gyfeiriadau. Dyma, fel y canodd un o'r boirdd iddo, yn fyrfyfyr Gwr byr o gorffolaeth, Ond llawn o ddoethineb, A haen o onestrwydd Yn hulio ei wyneb. Pe chwilid holl Gymru Ni cheid ei gywirach, Pe chwilid y Cread Ni cheid ei onestach." Arweiniwyd y prynhawn yn ddoniol a medrus fel arfor, gan Huwco Penmaen. Welo restr o enwau y buddugwyr yn y gwahanol gyst- adleuon Unawd ar y berdoneg i rai dan II) oed, Miss Dilys Jones, Lerpwl. White Cambric Overall-Miss E. J. Hughes, Meliden. Two 'White Calico Petticoats—Miss E. J. Hughes, oto. Unawd i blart dan 12-1 Miss Wilson, Gronant; 2 Miss Elder, Gwespyr. Adroddiad Saesneg-I Miss Peggy Mackay, Birkenhead^; 2 Miss Dorothy Laird, Birk- enhead. Cyfieithiad o'r Saesneg i'r Gymraeg—(Cyt- artal)—Mr. Tom Morris, Birkenhead, a W.R.M.S. Unawd Soprallo--NI.iss Emily Batten, Dinbycli. Antimacassar--Miss E. J. Hughes. Lady's Night-drcss-Miss Littler, Rhyl. Hand Horn-l Mr. T. R. Jones, Prestatyn 2 Mr. T. Frimstone, etc 3 Mr. Regie Thompson. Her-unawd i rai dros 12 a than 16—Allan o 27 o vmgeiswyr, Mr. Hubert Jones, Gwrecsam. Pin-Cushion and Macrame-worlc Tea Cosy- Mrs. Littler. Cystadleuaeth Corau Meibion The Roman Soldiers "—Allan o chwech o gorau, Brough- ton Excelsior Party, o dan arweiniad Mr. Evan Evans, Moss. Unawd Baritone—Allan o 24 o ymgeiswyr, Mr. Bob Roberts, Halkin. Corau Plant—Allan o chwech o gorau, Gronant Juvenile Choir, dan arweiniad Mr. W. Humphreys, Ysgolfeistr, Gronant. Llvwvddid -yr hwyr gan y Parch. Ezra Johiison. Caer, a chafwyd ganddo anerchiad byr a da. Anfonodd Eifionvdd annerch iddo mewn engiyn. Dyma fo Enwog, dirion gadeirydd—a gafwyd Ac hvfawl wladgarydd Mae Johnson, wr rhadloi).,rhyd(I -a ffyddlon, A'i law a'i galon mor hael a'u gilydd." Arweiniwyd gan y bardd-bregethwr, y Parch. Rhvs J. Huws. Gwelsom lawer o dro i dro yn arwain yn fedrus a doniol, ond neb yn rhagori arno ef. Saif yn y rheng flaenaf fel arweinydd. Dyma enwdu'r buddugwyr Unawd ar y berdoneg—Miss Gwladys Hughes, Gronant. Cyfieithu i'r Saesneg—Mr. J. Lloyd Owen, Colwyn Bay. Double Quartet--Claliglitoti Party, dan ar- weiniad Mr. Tom Lloyd, Birkenhead. Adroddiad Saesneg—Mr. Albert Hill, Birk- enhead. Traethawd, Cadwraeth y Saboth "-Cyf- artal—Mr. H. Owen, Llys Myfyr, Llansadwrn, Mon, ac E. Williams, Dinbych. Unawd Tenor—Mr.Parry Davies, Gwreesaill Deuawd -Mri. Tom Morris, Brymbo a Bob Roberts, Halkin. Woollen Antimacassar—Mrs. Littler. Lady's Flannel Petticottt-Aliss Gwladys Littler, Rhyl. Adroddiad Cymraeg—Mr. H. Aethwy Pritchard, Bangor. Y brif gystadleuaeth—Corau Meibion, "Croesi'r Anial "Cor Meibion Ffynon- groew, dan arweiniad Mr. Joseph Spencer. Allan o naw. Her-unavvd-Mr. Felix Davios, Bangor, allan o 43. Y Beirniaid oedd y rhai a ganlyn :— Cerddoriaeth—Mr. D. Jenkins, Mus.Bac., yn cael ei gynorthwyo gan Mr. G. W. Jones, Prestatyn. Adroddiadau—y Parchn. Rhys J. Hughes, W. Yeoman, a Mr. J. T. Parting- ton. Cyfieithiadau-y Parch. J. Glyn Davies Rhyl. Hand Horn-Mr, F; Gilbert Smith. Traethodau—Parch. Rhys J. Huws. Cyf- eilwyr—Mr. G. W. Jones, Mr. W. Nuttall, a Mrs. W. Yeoman. Barn unfrydol y boirniaid oedd fod yr Eisteddfod, o un leol, yn un o'r rhai goreu y cawsant yr anrhydedd o wasanaethu ynddi. Teilynga y pwyllgor glod mawr am ou llafur, fel y sylwodd un o'r Llywyddion. Ewch rhagocb, Gymry Prestatyn, i godi'r Hen Wlad i uwch sylw a bri ymhlith yr ostroniaid sydd yn ymweled a ehwi. <
Eisteddfod Gadeiriol Mon,
Eisteddfod Gadeiriol Mon, YN AMLWCH. Ddydd Llun. MA w oedd y paratoadau ar gyfer yr vVyl bvvysig hon, end yn anffodus, boreu I-Iiin, gwlawiai'n drwm. Er hynny, daeth pobloedd lawer i'r dref yn foreu, a chynhaliwyd Gorsedd yn y gwlaw mewn man cyfleus. Gorym- deithiwyd i Betryal y Farchnadfa, a Seindorf Ainlwcli yn blaenori. Yr Archdderwydd oodd Dyfrig olfrymvvyd Gweddi'r Orsedd gan yr hynafgwr barddol Meilir Mon. Wedi hynny, caed anerchiadau gan y beirdcl can- lynol, Rhydfab, Eos Alaw, Caorwyn, Trebor Mon, Myfyr Mon, John Owen, Dyfrydog, a Meilir Mon. Cafwyd penliillion gyda'r delyn gan Ap Ehedydd, yn ardderchog, er y gwlaw i gyd, Telynores Gwyngyll yn chwareu y delyn. Dyma'r boirniaid Cerddorol.—Mri. Harry Evans, E. Hurren Harding, a D. D. Parry. Barddoniaeth:—Gwynedd, Job, a'r Attiro J. Morris Jones, M.A. Rhyddiaeth.—Yr Athro J. E. Lloyd, M.A., Bangor yr Athro W. Lewis Jones, M.A., Bangor; Parclin. John Williams, Llanfair P.G.; T. Pritchard, B.A., Amlwch T. Evans, Amlwch; Mr. Edward Owen, Swvddfa r India, Llundain; Miss Winnie Parry, Thornton Heath, Surrey. Cyfieithiadau, etc.-Yr Athro T. Hudson Williains,M.A., Bangor; Parchn. O. Parry, Cemaes 0. Thomas, Am- lwch Mr. E. W. Roberts, B.A., Llangefni; Mr, liJ, O. Jones, Llangefni; Mr. John Matthews, Y.H., Amlwch. A,Iroddiadau.-Deiiiiol Fyclian a Thrygarn. Arholwyr)— Capt. John Prichard, y Mauretania Capt. R. D. Roberts, Caergvbi; Mr. W. Prytliereh, Bodfeddan, Ty Croes Mr. John Jones, Llwyn Onn, Llanfair. Celt.—Mrs. McKenna, Maidenhead, Berks.; Mrs. Nicholls Jones, Penrhos, Llangefni; Mrs. Matthews, Trehinion, Amlwch Mrs. Fanning Evans, Mona Lodge, Amlwch; Misses Emily Matthews, Trehinion, Amlwch Williams, Llanfair P.G.; —Roberts, Brynteg, Menai Bridge; Mri. McDougall, Cemaes; W. Thomas, Y.H., Bryn Eilian, Atnlwch George Hughes, Surveyor, Midd- lesbro; H. J. Evans, Bangor; Richard Owen, bnuth, Bethesda —Hughes, Bronallt, Dinbych Henry Jones, Llangefni; -Wickens, Bangor; Capt. John Roberts Amlwch Port. C yfeilwyr.—Mr. Or wig Williams, Caernarfon Miss Hughes, Abereilian, Amlwch; Miss Gwladys Jones, Craegwen, Amlwch. Telynores-Telynores Gwyngyll. Canwr penhilllon.-Ap Ehedydd,
Y Cyfarfod Cyntaf.
Y Cyfarfod Cyntaf. Llywydd, Edward Roberts, Ysw., M.A., Caernarfon, yr hwn a roddodd anerchiad rhagorol. Arweinydd, Mr. R. Mon Will- iams, Caergybi, ac yr oedd yn hapus neilltuol, ac yn myned trwy y gwaith yn gyflym, mewn tymer dda, a chadw y gynulleidfa felly hefyd. Detholiad ar y Delyn gan rrelynores Gwyn- gyll, yn ardderchog. Gwobrwvwyd am Gelfwaith, Mr. K. E. Williams, Mynyddmwyn, Llarierchymedd, a Miss Ceridwen Roberts, Ty'n y bryn, Tal- sarnau, a Mr. Rd. Manuel, Amlwch. Cyfieithu, Crossing the Bar," —Mr. G. 0. Jones, Church Street, Pwllheli. Hir-a-Thoddaid, Y Morusiaid," Cyffdy, Ffestiniog, ac un arall yn gyfartal. Pedwarawd—Mr. Teg fan Roberts a I barti. Neb yn deilwng ar gyfansoddi Unawd Tenor Y buddugol am ddadganu unawd tenor oedd Mr. Tegfan Roberts. rr Dyfarnwyd Mrs. Jarvis, Rhosgoch Hotel yn fuddugol am olchi a smwddio, a dycliwel- odd v wobr yn ol. Canu gyda'r delyn gan Ap Ehedydd a Thelynores Gwyngyll, a bu raid eu cael dra- cliefn, a chafwyd Pastai Llangollen gyda hwy1. „ h Ffug-Chwedl yn disgrifio Bywyd Pen- trefol y Parch. J. Tywi J olies, Clydach, a Mr. 0. G. Pritchard (Oliver Don), yr oedd yr olaf yn fuddugol y llynedd hefyd. r Nid oedd neb yn deilwng ar y lraethawd ar "Hanes Beirdd Mon" er y cynhygid gwobr o £ 6/6/ Y fuddugol am chwareu y berdoneg oedd Miss M. C. Owen, Caergybi, a rhoddodd y llywydd wobr i'r ail, sef Miss Nellie Hughes, Pensarn, Amlwch. Enillodd y rhai canlynol y brif wobr am Pencil Sketches o wahanol wrthrychau Miss n. Lemin Briscow, Am- lwch Henry Williams, Mynyddmwyn w. H. Ellis, 84 Myrtle Street, Lerpwl Owen Mostyn Williams, Mynyddmwyn, a J. T Davies, Llanfair P G. Am ganu Rliangati a roddid ar y piytl Parti Mr. Richard Davies, Bangor. Y BIUF GYSTADLEUAETH GORAWL. Ym- geisiodd y corau canlynolAmlwch (Parch. 0, Thomas), Caergybi (Mr. Hugh Williams), Bangor (Mr. Rd. Davies), Llangefni (Mr. T. H, Hughes,) Beaumaris (Mr. Tegfan Roberts). Y darnau cystadleuol, Y Dymhestl (Dr. Rogers), Bryn Calfaria" (J. H. Roberts), yr olaf i'w ganu heb gyfeiliant. Mawr oedd y brwdtrydodd gyda'r gystadleuaeth hon. Rhoddodd Mr. Harry Evans ei feirniadaeth ef a'i gydfeirniaid, a dyfarnodd y wabr i Gôr Caergvbi, gvda chyrneradwyaeth nchel. Cyf- eilid y cor gan' Mrs. Charles H. Hughes. Cor Bangor oedd yr ail. Y goreu am englyn i Mynydd Parvs oedd yr hen gyfaill Morwyllt, VIangefni. Dyma'r englyn :— Drwy'r ddaear Mynydd Parys ymhob bro Am ei bres sy'n hysbys Am agor ei ddor ddyrys Aeth i leng gyfoeth o'i lys." Yn ystod y cyfarfod cafwyd adroddiad gan Deiniol Fychan, ac araeth gan yr Athro S. J. Evans, M.A., Llangefni. Rhoed der- byniad siriol a chalonog i'r boneddwr hwn. Dyma ran o'r hyn y ddywedodd Yr ym yma—Eisteddfodwyr Mon a Gogledd Cymru-yn gwylio'n gwlad a'n cenedl yn cyflym godi gan fyned i mewn I w hetifedd;aeth deg. Nid dydd y pethau bychain mo hwn, na gwyl gwlad yn ei ond cenedl yn anterth ei nerth .V^csj1, chenhadaeth a'r modd i gyrraedd el gjjpill Diau y medr llawer dystio iddynt h safle anrhydeddus heb gynorthwy ? V fod—ffrwyth athrylith y genedl- -jedd meddwl yn ol yn rliwydd at gewnK | Mon ganrif a hanner a; inwy yn ol. tlawd oedd William Jones, ond g jy Arglwydd Bulkeley dalert ^b0^^U»H' bacligen a gyrrodd ef i Lundain i T yjo# rliydedd iddo'i hun a'i bobl. Aetn y of the Royal Society, ac yn gyfanl1 i Syr Isaac Newton, ac yn un o teS e(jd blaenaf ei ddydd. Mab iddo ynta^ William Jones, prif ieithegwr y ganrif. Gofynner heddyw br>_i fi igion Ffrainc, yr Almaen, yr Eidal, oed Rwsia, pwy sylfaenodd Ieitheg 0 up a chewch yn hwy'n ddifloesgni'n ty genau mai Syr William Jones oed Dyna'r Morusiaid. liwythau. PvV5'hryliM I ddarllen llythyrau y bechgyn -ojc^ hyn ? Swynol yw darllen gei"aU, \\Tilli^ o Lundain yn ymgynghori a'i fi' adn°J 0 Gaergybi ynghylch geiriad a_rnl r j 1^ yn y Beibl Cymraeg, oblegid B icha yn deilyngaf i arolygu'r adargraftia 1753 ar ol hynny, a chyfareddo yw gweled gofal y gwr athryli pjH* am fanylion pob adran o'r gwai ^f wedyn, y bachgen pengrych o a'i lygaid treiddgar. a'i feddwl aI1geiJ ond gwan o ewyllys ac mewn g^'1 0i° gyfaill yn awr y brofedigaeth i'w v hun a'i gonedl-y dihafal Gor on ) b liW Gellid enwi lliaws ereill a S°^oC, & a Eisteddfod, ond pwy a all ddweyd ^jfye nad enillodd enwogrwydd erioe., ^leP^i moddion i'w darganfod, ac achles i tl' Bellacli mao Cymru wedi gwe'6,, iddi hithau adael ei plilant 1 ffawd a damwain, a dyma'r L .,r oclir yn ochr a'n liysgolion, i d^sxXhf% lwg a sylw'n gwlad bawb sy'n telly & j # a buan y cawn ein cenedl yn myn L i'w hetifeddiaeth deg, ac ennui JJ. 1 helaetb a theilwng ymhlith v g^le Wedi i'r Parch. J. J. Richard9> y pwyllgor lleol, gynnyg pleidla10 9c garwcli i'r llywydd a'r arweinV T Parch. T. Pritchard, B.A., eilio, cyfarfod liwyliog a liwyddianuuS) I amsor prydlon.
Cyfarfod yr Hwyr. f
Cyfarfod yr Hwyr. f ,th, Llywydd, Mr. Ellis Joiles-Gliffitl" th A.S., Arweinydd, Dyfrig, a §'< > waith yn fedrus iawn. edi Eistedclfod gan Mr. Tegfan Robe mlaen fel y canlyn ;— vJi-^ Cyfieithu i'r Lladin ddau en j mtm Abordaron" ond nid atobodd. edd Y goreu am wneud par o bodol 0 | John Jones, Gaerwen. rto» ( Unawd Soprano—Miss Ann M Caernarfon. ft. Arholiad ar Amaethyddiaetn Owen, Amlwch 2, Mr. Samuel Llarierchymedd. ,FLIvdd J Hysbysodd Dyfrig fod Ar^lSteddf,°dy- wedi tanysgrifio £ 5/5/- at yr jjaf, ,en Ar y Ddlyneg, «• Hw^rrMydi farnwyd y foueddiges leuanc o • Mona, Dwyran, Mon, yn oreu geiswyr. Well done hi, wir LlyWølyl1 Y goreu am adrodd "Araeth LIY p oedd Dewi Meirion, Bangor. W. f" Deuawd, Mr. Tegfan Roberts a Jones, Caergybi. rwfrig*, Cafwyd Arawd fer a da g Rhoddodd y Cor buddugol dd ddercliog o'r dartiau eP gymeradwyaeth fawr. c^1 Harry Evans na chlywodd cy llawer dydd, w.ldani01'' jj-d'' Y casglwr goreu am 50 o oedd Mi\ Wm. Jones, Penygraig> ufl gv Ymgeisiodd y corau t]x y u jf^1 eidfa ar ddatganu Siaced i j (A- wyn (R. 0. Williams) '■ di' Jones), Moriali Llangefni (W. y c° oi Amlwch (Rd. Davies). Par<\ 6fol °et.]fv'r woddaf gryn hwyl gan mor gaI got ddatganiad. Dyfarnwyd y gefni am ddatganiad rhagoro • yi" Mr. Rd. Davies, Star, get y ^doil»tl&u y goreu am ddarluniau o ho*1 vyi& Mon. Iddyfvl R. Radford Jones, Caor-nil-fO", r(l yrlWY y yn oreu am ganu Bydd goler g 1. th (Eurgain). Cafodd pel)'11 beirniaid. t Dyfarnwyd y gini am^chwa .$■ ddwy o hen Alawon Cynir &all i Griffiths, Caergybi, wyres t0L Mon Williains. Cyfieithu 6 o emynau Cyn 0 —Miss E. Evans, Liscard (mOlC 1-1 dd\\Ý anerchiad rhagorol 01 Cynhygiwyd diolch iddo e; a a&n f Mr. Mathews, Y.H., ac eih^yd ° R. O. Williams yn ddoniol- a c'i. fo' Da gan bawb oedd g .^oll, Meilir Mon yn darllen droed a merch, ac yr oedd « i eithafion y babell wy i Terfynwyd y cyfarfod tr ^ell VV ^ce Bennett, Llangefni, v Nhadau." Yr oedd y f A a'r cyfarfodydd yn frwd ty$ Pasiodd Cymdeithas yr cyfarfod a gynhahwyd p >' A- flo/ lywyddiaetli E. J. Gl 9\vin ej 1^ derfyniad. unfrydol i rodl;)ed, i Mr. J. T. Williams, kla« £ el. y mawr gydag Eisteddfod, Siaradwyd yn garedig sefyHta o^d0tl gwerthfawr. Da genny ia^n, y gymdeithas yn galonnog f200 o bunnau Wrtli-gefil. Yr Orsedd. Yr oedd tyrfa fawr we ^fiad^h. 2,i Arclidderwydd—-Job, ,cr anil^ p. 0i Offrymwydy weddigan gan ^gli*r anerchiad coffa am Bndm5 »d yllg ng Williams, yr hwn o ddywedo sylwadau :— nii yf^ Hyfrydwch piud J3uddnS J, coffa ain y diweddar anwjl # ydyw yr atgo a ina { am Wedi byw yn vr un d o,. chy^fio Kfii cefais fwynhau ac a,i 0 ehyfleusterau I w hadn ete^ J