Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
13 erthygl ar y dudalen hon
....... jWEDI EU crLlTMU YN…
WEDI EU crLlTMU YN NGHYH Mewn rkyw ffordd, rhy ddirgel i ni ei deall, y mae'r meddwl wedi ei gylymu yn nghyd a'r corph wedi ei weu i fewn iddo, mewn ffordd, fel y darluniau i fewn i ddarn o deisban. A thyna paham y teimlai Mr Edward James Grant mor isel ei yspryd, ac mor druenus fel na wyddai beth i'w wneyd. Dywedai ei feddyg mai croniad yr iau a'i blinai, ac edrychai pethau fel pe buasai'r meddyg yn iawn. Deebreuodd yr helbul draw yn Ehagfyr. 1887. (yn hyny, mwyn- hai Mr Grant gystal iechyd a reb. Yna daeth i deimlo yn sydyn fod ei nerth oil yn llifo ohono teimlai yn flinedig, diegui, a datod- edig, a tLrymllyd. Wrth ddal ei dafod allan o flaen drych efe a sylwodd ei bod hi yn ddrwg ei lliw, a rhyw gaenen dew drosti. Yr oedd digonedd o fwyd ar y bwrdd bob pryrl) ond nid oedd arno ef mo'i eisiau. Yr oedd archwaeth, brenhin pob saws, yn niffyg. Pan lyncai efe rywbeth ar ei waethaf, ar yr egwyddor fod raid i ddyn fwyta er mwyn byw, nid oedd y canlyniad yn foddhaol. Wedi pob ymdrech o'r fath, teimlai bwysau a phoen yn ei fron a'i ys- tlysau a rhywbeth a eilw ef yn "fath 0 lwmp" rhwng y fcon a'r gwddf. Mynych y poerai ryw hylif cyn chwer- wed a'r bustl, a chyn felyned a'r gini. Fel yr elai amser rhagddo, efe a deimlai ben- syfrdandod a serfylldra. Weithiau, turaw- ent arno yn yr heol, ac ofnai syrthio. Fel yr elai o gwmpas ei waith, nofiai ei ben a deuai hyn arno ddwy neu dair gwaith yn y dydd. Mi a deimlwn mor isel fy ysbryd, ac mor druenus," meddai, fel na wyddwn beth i'w wneyd," a hawdd y gallwn ei gredu. Ymgynghorais a meddyg," meddai wrth- ym, yr hwn a ddywedodd mai croniad yr iau a'm blinai, a rhoddodd i mi feddyglyn a'm helpiodd am beth amser. Bu'm hefyd yn cymeryd peleni at yr iau, ond ni theim- lwn ddin gwell er y cwbl. Yn yr ystad yma bu'm bedair blynedd, yn ceisio yn ol a blaen am ryw feddygin- iaeth gymhwys i'm ewyn, ond heb gael hyd iddi. Yn Ionawr y flwyddyn hon (1892) y clywais gyataf am Mother Seigel's Curative Syrup, ac y rhoddais brawf arno. Wedi i mi gymeryd dwy botel, ciliodd yr arwyddioa drwg, dechreuodd fy archwaeth ddychwelyd, ni ddaeth y pensyfrdandod arnaf drachefn; ac yn awr mi fedraf fwyta unrhyw beth, ac yr wyf cyn iached ag erioed. Chwi a ellwch gyhoeddi fy llythyr, os bernwch y gwna ddaioni, a bydd yn dda genyf ateb ymhol- iadau. Yr eiddoch yn gywir (arwyddwyd), Edward James Grant (gwerthwr llaeth)' 43, Vestry road, Camberwell, Llundain, b.B., Rhagfyr 6ed, 1892." Dechreuwyd yr helbul fel hyn:—Yr ystumog wedi cael ei gorlwytho a'i gor- weithio, i ddechreu, a osgodd ran o'i gwaith, a gyrodd swm o stwff haner treuliedig i'r iau. Gwrthodai yr organ olaf hyn, a nacai ei drin, oherwydd rhaid i chwi gofio y rhaid i bob ymborth fyned drwy yriau cyn y medr gyrhaedd unrhyw bwynt pellach, Felly, wedi i'r iau gymeryd diwrnod," fel y byddwn yn dyweyd, hi a beidiodd a chasglu bustl o'r gwaed i gynorthwyo y ooluddion. 0 ganlyniad, safai y bustl yn y gwaed, ac a gychwynodd yr hyn oil a wnaeth i'n cyfaill deimlo mor druenus, fel na wyddai beth i'w wneyd. Yn ffodus iddo ef, a phawb o honom, gwyddai Mother Seigel pa beth i'w wneyd, a rhoddodd ei gwybodaeth yn ffurf y feddyg- iniaeth hynod a anfarwolodd ei henw. Efe a glywodd am dani, fe'i defnyddiodd, a gwellhawyd ef di,ddiffyg treuliad ac anh wyl- deb ei iau ar unwaith. Ac yn gymaint ag y cwyd y rhan fwyaf o'n hanhapusrwydd o afiechyd, daeth ysbrydoedd Mr Grant yn fuan fel y dylai ysbrydoedd pob dyn iach fod -yn ysgafn a bywiog. Ar y casilyniad hwn, bydded gystal a derbyn eiu llongyfarchiadau cywiraf.
GRONYNAU.
GRONYNAU. Hysbysir fod hunan-laddiad yn cynyddu yn mysg cettbedloedd gwireiddiedig. Gwneir rheilffordd Sibeiia gan garcharor- ion. I dydd o'r blaen gwerthwyd y swm mwyaf o wi-nith gyd:\)u gilydd y gwyddis am dano. Pwysai 179,400 tunell, a gwerth- wyd ef yn San Francisco. Yn olfheolau heddgeidwadol Cabul os bydd i ddyn gusanu gwraig un arall der- bynia 30 o wialenodau, ac aafonir ef i gar- char. Mae pobi Madagascar yn rhai pur gerdd- orol. knolpapyi" Llundeinig y mae yno gannopdd o pianos mswn tai brodorol, heb son am harmoniums ac American organs- Mae dyn o Connecticut wedi gwneyd arian trwy hysbysu y byddai iddo, ar dderbyniad doler anfon cyngbor anffaeledig i bobl dew- ion fyn'd yn deneu. Ei gynghor oedd, Peidiwch bwyta dim am flwyddyn." Yn y rhuthr fythgofi tdwy yn Balaclava- fe gymerwyd rhan gan 673 o swyddogion a dynion. Lladd wyd 130, anafwyd 134, a chymerwyd 15 yngarcharorion 195 yn unig a "farchogasant| yn ol, gan i'r ceffylau gael eu lladd dan y lleill. Allan o 673 o geffylau lladdwyd 473, tra y clwyfwyd 42. Mae gan y Rwsiaid ffordd ryfedd i gael gwybodaeth oddiwrth garcbarorion. Yn eu bwyd fe gymysgir cyffyr a'u gwnant yn delirious, ac yn y cyflwr hwn gwylir a chwestiynir hwy pan cldeuir i wybod yr hyn ddymunir. Mae y dychryn a grea y Japaniaid yn y Dwyrain yn fwy oherwydd y ftaith eu bod yn gweitliio yn ddisiaw. Nid oes ganddynt seindorf o'u. blaen, ni cburir y drum, ac ni wnant waelai na churo eu dwylaw wrth ymladd. Mae gweithwyr Mountain Ash yn mynd i adeiludu y sefydliad mwyaf ardderchog yn Nghymru. Cynwysa neuadd fawr, neuadd i ddadithio, ystafeiioedd clwb, ystafelioedd i ymarfer y corph, gyda durilenfa a llyfr- goll. Cost y cwbl fydd 3,500p, o'r hyn y mae 1,300p cisoes wedi eu casglu.
Advertising
T-F PER-KIDD MAZAWARTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE IVLEWN PA:EDI A TINIAU, Is 6c i 4a y pw ys, gan bob grocer. e. .0, .1 M1E LLUN j Y FEL j I H.tLO' ) I HYN ] \R BOB BLWCH HUGHES'S j BLOOD 1 P* ("t iLBii ao YBÏ; Y mae "HUGHES'S BLOOD PILL" » !It at V luu y gal)u aruynf ya ftnd ly.ciuti-cu at y Gwaed, y Croen, y Nerves, y Cyiia, yr Atu Areua u. Ni WELODD V iiYhElTEiiYb Ymhob afiechyd ao yr ydym yn gwy- bod am dano y mae "HUGHES'S BLOOD j PILLS, wedi gwneyd mwy o ddaioni I .1 0- na neb arall. G- lIt AT Y Pan y hydd Gwr neu Mab neu Feveh, yn dioildef oddiiwrtb Woed Drwg Tarddiantau v Croen, Poeu Pen, Afa Drwg, Difcyg Tranl, Gwy-nt. "Bilionyness, Nerves Egwan, Gwyuogon, J/i a Gwan, Poen yr Arenau ac ya v Gem Ci)rif r vvymeid, Piles, &c., yrhyn oil sydd yn tarddu oddiar Waed Drwg a Gwan, cymerer nu rank's L $J r i' BLOOI) PILLS Y rhai a'ch gweilhant yu bur fuan. mawr yn cael 1n hiachau yn llyuyddol. m Y TXASN'S YN IACH AIT PAN JbKDD BOB PETII YN SOSl_xU'. FKLLY ilEU OKDI Danfoner am danynt oddiwrth y Chemist neu Wertliwr Patent pjlediciues. En prit" 'w Is. lic., 23. 9c., x -is. (h., UHI danfouei gan amgau Slumps at y Bayganfyddwr, JACOB IlUG.lI.ESy Maniifcui-iuriii Okemisbt PEJYAiiTtL Gl'iDlFF Yr hwn a'u lanfona gyda Thread y Post Ayr-d yn America—MB WILLIAMS, Medical Hall, Plymouth, Penn. I POBLOGRWYDD CYFFREDINOL. PERFUME Y SPLEIVYUD. I e BfTMMKKTXtTtf. .t P? BLOSSOMS 1.. 7NEWBORDSTL Crab Apple Blossoms A'U BYD-ES-WOCI CROTTX Lavender Salts. 11 I,, 9. GWEBTHIR DROS 500,000 0 HOTELI BOB BIiWyBDYJf. Elioadwch brawf ar y Cri-ib Apple BJ^pssoms Perfum* a'r Lavender Salts gwerthfawr. Y mao elfen batliaol yr ogleuydd swyao; hwn yn peri ei fod yn rhatach na'r rhai cyiTredin a llai ew pris. GWKLiTHIE YN MHOB MAN. THE CROWN PERFUMERY CO., 177, New Bond street, London. LOBE Hp GENIbiHING^JOMPANY IDodrefuwyr Tai Cyflawn, Cyfanwerthol. Manwerthol. Manwerthol. 12, 14, 16, a 18, PEMBROKE PLACE. LEEPWL. t DCDEEFN AM ARIAN, NEU All V GYFUNDREFN LOG-FENTHYCIOL AM BEISIAU ARIAN PAROD. CWMNI DODRRPNOL Y GLOBE yw yr hynaf a'r eangaf o'r rhai sydd yn dwyn ymlaen fasnach ar y gyfundrefn log-fenthy- ciol yn y talaethau; y maent yn cyflenwi I dodrefn i dai, gwestai, a phalasau, llawer iawn rhatach nag y gwna y mwya £ rif o'r masnachdai sydd yn gwerthuam arianparod yn unig. Yr ydyto yn alluog i wneyd hyn drwy fod genym gyfalif Mawr at eingalwad. ac hefyd drwy ein bod yn wneuthurwyr y prif nwyddau a werthwn. NID OBS EISIAU 810 Y N" 3 3- DIM TUdULIAU XCH LJi-OL AH. IN CYFUNDEEFN FEN- f THYCIOL. J Y mae ein dull teg a chyflawn o ddwyu ein masnach yu mlaen, a'n telerau rhesjHnol* a'r prisiau isel mor adnabyddus trwy Ogledd" Llotgr a Chymru, fel nad oes eisieu ych aneg o sylwadau. telerau cytfredinol, y rhai, fodd bjcuag gellir eu newid i gyfariod cyfieuaderjtn ein cwsnieriaid. Taliadau wythuosol, miaoi tJ. cb wart erol 8wni y pryniantlOp, Taliad 0 o ti yr 8nos. „ 20p, „ 0 5 0 oOp, „ 0 10 0 „ lOOp, „ 0 17 6 „ dOOp, „ 4 0 0 „ Bydd iarchwiliad o'n 8too roudi ar itii- waÜh foudhad i'r rhai sydd yu bwriauo pwrcasu)"- n bod yn rhoddi gwell gwerth thelerau haewddach o daliadau na'r un ina* nachdy cyffelyb yn y Talaethau. DODREFNIR AM ARIAN, NEU 4R Y GYFUNDEEFN LOG-FENTHYClOL Anfonir Goygleni newyddion, Enagien fawr Ddarlyiadol, Bara y sV isg, alc Pni- restr dewy llythyrdy ar archiad. Euwch y papyr hwn. GLOBE FUENISHING COMPANY 12. 14, 16, a 18, PEMBEOICE P1.AC& LERPWL.
:..;;::---GLYVYSOCH CKWI ;
GLYVYSOCH CKWI Mai yr hyn sydd yn blino rhai o bobl I dda Bangor yv ,-va-"th y rhai y disgwylid ynamgenoddjwrrby.it vn myned i ym- drochi ar y Sabb-ith 1 Y dylai v bobl "hyn gofio fod rhai yn I barod i ett hesiampl fel cochl dros bethau a fo gwaeth ? Am y blesorlong newydd sydd wedi ocl i G « Mai da genym allu hysbysu fod ei dwylaw wedi hwylio yn ddiangol drwy Bwll Ceri is ? Mai'r unig anffa^d a'u cyfarfyddoad oedd aros un tide ? c Fod hyn yn beth rhyfedd pan gofir fod y cadben weirhiau yu gallu gweled yn glir trwy hen trwcous y dref ? Fed rhywrai yn credu ei fod yn rhoi ei fryd ormod ar blaau tatws y dyddia'u hyn ? Y rhaid iddo, yn sicr, wr.eyd mwy o yvidrech i fei^r-li morwriaeth afon Menai ? Na drIaw y merched ieuamc hyny o G-f-n yn rwyfwyr da heb lawer ych- waneg o ymarfoiiad, a hyny dan well addysgwyr nag c.eddganddyntnos Lun? Mai tro angoymeuin oedd i'r cwpwl hyny o L-g-i gamgymoryd y tren yn y Gaerwen, yn arb nig pungofir eu bod yn mynd i Fangos mor ami ? Mai'r \ln1 e-boni&d i'w roddi ar yr amgylchiad vw fod eu meddylian wedi ei y sefydlu ar y pryd ar rywbsth mwy dyr- chaledig na cherbyd ilieliffo.,dd ? Fod y brawd o A- a aeth i Ler- pwl y Sulywyn wedi synu a ihyfeddu fod barbwyr y dref hono yn codi tair ceiniog am eil'io barf 1 Mai boiynt fawr fa hi yn y siop hono cyn iddo dalu y fath grogbris am yr hyn a ystyriai ei yn ddim ond gwsrtb ceiniog ? Mai golwg ddifrifol oedd ar y gwr parched;g yn banner cario ei beisicl tor- edig ar hyd heolydd y pryd- nawn o'r blaen Nas gellir dweyd i un o ben brpgeth- wyr Cymru gyfarfud a damwain o'r fath ? Mai'r gwaethaf a'u cyfarfyddodd nwy erioed oedd i ambsll hen gaseg daflu ei marchog pregethwrol oddiar ei chefn 1 Am y cynhwrf mawr a fu yn nghegin ty yn aidal y nLJson o'r blaen, pan dorwyd nifer dda o lestri ? Fod y gwr wedi gofyn i'r wra:g mewn syndod beth oedd y mater ? Mai'r atebiad a gafodd oedd, fod y for^yn mewn rbyfel a Ciiinal Am y parti cerddorol a gynhaliwyd yn ddiweddar mown ty yn B- ? Fod un o'r cwmni wedi gofyn i un arall sut y galhi brccio y tun heb aflwyddo y gerddoriaeth ? Mai'r atebiad a gafodd oedd mai "Thwng y bar iau." Am y bechgyn hyny sydd yn tyru at eu gilydd i le neillduol yn F ch-n ar y Subboth ? Na fy del ant yn tywyllu nnrbyw le o addo'iai unwaj h mewn blwyddyn ? Mai Ihtwsr doethach fu&sai iddynt gadw git'tref yn li.tz t,,h na gadael i bawb eu gweled 1 Os na ddiwyqiant yn fuan y bydd eu hen wa a yn y go! dn hon 1 Mai tro awaol oedd i'r brawd hwnw o F-ch--n d-jn cytundeb a.'i feiuwen y Llungwyn ? Eu bod wedi trcfau i fyaed i bentref cyfi'gos ? f r lYhi nid o f nil thrcl y cuf" wyd y brawd, or.d iuai ar ben y Wyddfa 1 Am y ferch ier;a::c bono yn F n a gafodd ei (i ¡ hcdeg nos Sadwrn diweddaf gan ferch ieuau: u;aH o r un ne r Ei bed wedi cythiuddo gymaint wrthi fe! v ba agos idcli ei tharaw? Fod hvn yu wers iddi yn y dyfodol i lynu 3 n well v> th e; haiiwylyd ?
-------Y JAPAN! A.ID YN FORMOSA.
Y JAPAN! A.ID YN FORMOSA. Fel yr hysbypasora yr wythnos diweddaf mac y JV..pa,niaid wedi cael trafferth i gy- mfryd Formosa oddiar y Chineaid sydd wedi cyhoeddi gweriniaetb yuo. Wedi glanio yn yr ynys ac eiiill LatEr, gwthiwyd ymlaen i Keelun yn arar oherwydd fod y gwlqw- ogydd wedi gwneyd y fFyrdd yn drvmion iawn. Ymosodai y Formosiaid arnj'iit yn barhaus. Yn Sinlo bu brwydr, a gorfu gwthio cynorth wy ychwanegol i'r golofn gyrtaf cyn y gellid gorebfygu y brodorion, y rhai yn y diwedd a adawsant 100 yn farw ar y cae. Yna gwthiwyd ymlaen i Keelung, yr hon dref oedd wedi eu hamddiffya yn gadarn a cli;itr-vu. Cariwyd y cter,iu allanol heb la.wer b drafferth, ond cafwyd gryn drafferth i eniil y lleill. Bu y Japan- iaid yn tanbelenu y lie trwy'r prydnawn am dair awr, nes gorfodi y Foruiosiaid o'r diwedd i encilio i Tar Peh. Cymerwyd meddiant o'r dref ar unwaith gan y Japaniaid, y rhai oeddynt wedi colli o0 yn v frwydr. Cafwyd yno gryn lawer o arfau a phylor. Yr oedd y Forrnosiaid yn rhifo oddeutu 6,000. An- afwyd eu cadfridog yn yr ymladd. Wedi enill Keelung, gwthiwyd ymlaen i Tarpeh, ac ni chafwyd lawer o drafferth i wneyd hyny. Yr oedd y swyddogion wedi dianc, a dechreuai y railwyr ymosod ar, ac ysbeilio a churo y bobl nes yr oedd yn dda ganddynt wel'd y Japaniaid yn dod i'w hamddiffyn. Erbyn hyn yr oedd Gogledd Formosa i bob diben yn meddiaut y Japaniaid, ac ychydig o wrthwynebiad a ddisgwylir i gymeryd meddiant o'r rlian ddeheuol o'r ynys.
----TRYSORFA AMDDIFFYN YR…
TRYSORFA AMDDIFFYN YR EG- LWYS. Nid yw yr apel a gyhoeddwyd Ebrill ed am arian at Drysorfa Ganolog i Amddi- ffyn yr Eglwys," yr hon oedd i gyrhaedd 20,000p, ac i trael ei defnyddio i wrthwynebu yr ymosodiad a wneir ar yr Eglwys, wedi bod mor llwvddianus ag y disgwylid. Cy- hoeddwyd ail restr o danysgrifiadau, dydd Llun, a dengys hwn nad yw y cyfanswm a dderbyniwy'Vi!yd yn hyn ond drus 5000p. Gofynir "vn (ker" i gyfeillion yr Eglwys wneyd y swm angenrheidiol, sef 14,000p, i fyny. Cyfoethogion ydyw y rhan fwyaf o'r tanysgrifwyr, ac yn mhlith yr arglwyddi sydd wedi anfon eu rhan y mae larll Dart- mouth, Duces Bedford, Arglwydd fcSelborne, Arglwydd Grarborce, Arglwydd Robert Cecil, Arglwydd Tennyson, y Barnwr Hughes, ac eraill. Casglodd merch y Due Westminster oddedtu loOp oddiwrth gyfeill- ion. Anfonwyd ychydig o gyfraniadau wedi eu mae'n debyg, yn eu gwas- anueth ar y Sul gan nifer fechan o glerig- wy T.
Advertising
=- TE PERAIDD MAZ AWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZA W ATrEE. TE PEEAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tiniau); 1 s 6c i 4s y pwys. gan bob Grocers. DEAFNESS AND HEAD NOISES CURED.—A Gentleman sends free, full particulars of genuine and inexpensive remedy. Hundreds of worst cases thoroughly cured. T. C. Kempe, 19 Southampton Bldgs., Holborn, London. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tiniau, Is 6c i 4a y pwys, gan bob Grocers
I RHYFEL GA.RTREFOL YR AMERICA.
I RHYFEL GA.RTREFOL YR AMERICA. YN Y LLYNGES 0 186111865. ADGOFION CY31R0. ANTURIAETHAU PBRYG LUS. [GAIT H. 0. PBITCHARD, ORE BANKS, TA., DXWKDDAR 0 FKTHESDA, ARFOJF]. Yr oedd genym waith m iwr o'n blaenau, trwy fod gan y gwrthryfelwyr amddiityn- feydd carJarn ar yr afon Mississipi, tuag ugain milldir i fyny, sef Fort Jackson, gyda 75 o ynau Fort St Philip, 50 o ynau; un bob ochr i'r afon, yn nghyd a Water Bat- teries, ac amryw longau o wneuthuriad cad- arn, rhai ohonynt wedi eu gorchuddio gyda steel rails; ac hefyd yr oedd gauddynt gad- wyn angor fawr wedi ei gosod ar draws yr afon ychydig yn is i lawr na'r Forts, fel yr oedd yn rhaid tori hono cyn byth y gfrllem fyned i fyny. Yn chwauegol, yr oedd ganddynt fire rafts, sef coed ffavrydd, wedi eu cyplysu yn nghyd, ac wedi rhoi rhyw fath o olew ar hyd-ddynt, gan ddisgwyl wedi eu tanio y buaseat yn gallu rhoddi ein llongau ni ar dan, gan mai llengau coed oedd genyia oil; ond yn hyn fe gawsant eu siomi, gan na wsaethant i ni fawr o niwed na rhwystr. Oddeutu diwedd Mawrth, 1862, yr oedd yr holl longau wedi dyfod at enau yr afon, ac yn eu plith yr oedd Sloop of War Hartford, sef ein Flag Ship, ac Admiral Farragut ar ei bwrdd-llong o faintioli ein Brooklyn ni. Cawsom drafferth mawr a llafurus i groeai y bar yn ngenau yr afon, ond llwydd- asom o'r diwedd i gael pob llestr drosodd ond un, y Wabash, yr hon oedd yn tynu gormod o ddwfr i allu croesi. Aethom i fyny yn araf a gwyliadwrus, hyd o fewn dwy filldir i'r amddiffynfeydd. Cynwysai ein llynges 15 o Longau, rhai bach a mawr; yr oedd ein llong ni yn un o'r rhai mwyaf. Yr oedd genym hefyd amryw o sgwners neu mortar boats o dan lywyddiaeth Ad- miral Porter. Un gwn cedd sgwner yn gario, set mortar gun, rhywbeth yn debyg i grochan mawr, a chan f,)d tro yn yr afon cymerodd y Mortar fleet eu safle yn y tro, ac angorasom ninau yn gyferbyniol yr ochr arall. Nid oedd yr amddiffynfeydd yn woladwy i ni oherwydd y tro yn yr afon, ac nis gallai y gwrthryfelwyr ein gweled ninau—dim oud penau yr hwyI- brenau. Lie isel a chorsiog iawn sydd bob ochr i'r afon am filldiroedd lawer, a byddai y swyddogion yn cael llawer o ddifyrwch wrth saethu at yr alligators, croen y rhai sydd mor dew fel y mae yn anhawdd iawn eu lladd os na saethir hwynt yn eu llygaid. Clywais rai yn dweyd sydd wedi arfer byw yn y parthau hyn nad oes gan alligator ddim ofn dyn du ond pan wei ddyn gwyn ei fod yn myned o'r golwg ar unwaitb. Cof genyf wrth son am y creaduriaid hyn yn y chwarel ar awr ginio, i facbgen o Gymro ofyn i mi, Pa fath o bobl ydyw yr alliga- tors ?" Dywedais wrtho eu bod o liw yn debyg i bobl dduon, ond fod eu safnau dipyn yn fwy. Wel," meddai yntau, os yw eu cegau yn fwy na rhai y bobl dduon yma, maent yn fawr gynddeiriog." Llauberis, you know. Wel, yn mhen ychydig amser yr ceddym wedi mesur y ffordd i'r amddiffynfeydd i'r fodfedd, a hyny heb iyned yn nes atyut na'r fan lie yr oeddym. Wedi parotoi a chael pethau yn barod ac mewn trefn, oddetitu 18fed o Ebrill, 1862, decbreuodd y Mortars agor y frwydyr trwy danbelena i'r am- d'diffynfeydd, a buont yn tanio felly nos a dydd am chwe diwrnod, a'r gwrthryfelwyr yn tanio yn ol yn acniysuroi, onayn gwneya dim niwed i vi. Yr oedd golwg ardderchog a mawreddog ar y tanbelenu yn y nos, trwy ein bod yn gallu gweled y fuse yn llosgi. Cyfrifais bymtheg o bonynt ar un waith yn yr awyr ar eu taith dinystriol ac angeuol. Wedi mesur y ffordd yr oeddym yn gwybod faint fyddai eisiau o fuse fel y byddai i bob un ffrwydro yn yr awyr ar eu tiith. Byddem yn eu saethu i fyny megys ar lun enfys neu fwa. Gwarchod pawb, dyma ryfel o ddifrif! Daeth dwy Man of War, un yn perthyn i Loogr a'r Hall i Ffrainc, i fyny yr afon, a. gofynasant am ganiatfld i fyned i fyny at yr amddiffyn- feydd, er mwyn iddynt gael gair gyda'u trafnoddwyr yn New Orleans. Rhoddodd Farragut ganiatad iddynt fyned, ond iddynt ddod yu ol mor fuan ag y gallent: a rhoddodd arwydd i Porter i atal y tanio tra y byddent yn myned i fyny. Daethant yn ol mewn ycbydig oriau, a gofynodd Farragut iddynt beth oeddynt yn feddwl o'r lie. Dywedasant fod gan ein gelynion amddiffynfeydd bron yn anorchfygol, a gobaith gwan oedd ganddynt y buasem b>th yn gallu myned i fyny i New Orleans heb fod genym long au haiarn-wisgedig. Dywedodd Farragut wrthynt am aros ychydig o ddyddiau, y oaent weled. Anfon- odd y gelynion air atom gyda'r gwyr hyn, am i ni ddyfod i fyny, eu bod hwy yn barod i'n derbyn yn groesawtis Yr oedd y llongau mawr yn paroku o hyd, ac ar y 23ain o Ebrill gwelem y meddygon yn dj fod a'u harfau allan i'w glanhau, I megys cyllill a llifiau. ac amryw o bethau miniog eraill nas gwyddwa i beth oeddynt dda. Gwyddwn hyn, fod yr olwg arnynt yn ddigon i godi arswyd ar angeu. Ar y 2-iain yr oeddym yn barod ac am ddau o'r gloch y bora dyma orchymyn i godi yr angorion a'r holl lynges i fyned i fyny yr afon. 11 Clear the deck for action." Rhoddasom dywod ar hyd y dec rhag i ni lithro, a rhag i waed ystaenio y coed. Yr oeddym wedi tori y gadwyn islaw i'r amddiffynfeydd tua 12 o'r gloch noson y 24ain, trwy fynd i fyny mewn eweh, ac mor ddistaw fel na chlywodd ac na welodd y gelynion ni; ond pan oedd- ym wedi llifio y gadwyn a gollwng ei ddau ben i'r dwfr, fe g'ywsant dwrf yn yr afon, a dechreuasant danio arnom, ond yn rhy ddi- weddar. Yr oedd wedi ei thori, a ninau'n tynu ein goreu i lawr am y llynges, ac ni chawsant amser i'w hail osod. Cyn i'r wawr dori, ac agor dorau y dwyrain, yr oeddym oil under way a'n gwynebau am New Or- leans, doed a ddelo. Nid oes genyf ystadegau wrth law i fod yn fanwl, ac mae llawer o bethau a dy- gwyddiadau wedi myned o'm cof yn hollol. Cyn cychwyn cawsom oil extra cwpanaid o goffi a hard tak," y diweddaf am byth i rai ohonom; ond pwy fyddai y rhai hyny nis gwyddem y pryd hwnw. Yr oeddym wedi cael ein rhybuddio i beidio tanio nes cael gorchymyn. Mor fuan ag yr oeddym wedi pasio y tro yn yr afon, dyma y gelynion yn tanio arnom, a'r amser mwyaf annifyr a di- galon i filwr yw yr amser y bydd y gelyn- ion yia saethu ato, ac yntau yn methu tanio yn ol; ond yr oedd yn rhaid ufuddhau i'r swyddogion-hwy oedd yn gwybod oreu. Ond i fyny yr oeddym yn myned, er yn araf, gan fod y llif yn rhedeg yn gryf yn ein herbyn. Daethom o'r diwedd gyferoyn a'r amddiffynfeydd, a phawb ohonoai eisieu tanio. Yr oedd pawb megys a'u hanadl yn eu gwddf—yr un gair yn cael ei ddweyd, dim ond megys geiriau marwolaeth yn dyfod o safnau duon y magnelau gyda thwrf ofn- adwy— twrf magnelau yn rhuo." Ond dyma ein Capt. yn gwaeddi oddiar y poop gyda Uais cryf ond crynedig, Fire the starport battery," a chyna fod y gair o'i enau dyma 12 oynau 9 modfedd yn cael eu tanio yn Uwythog o shells, grape a canisters J nas oedd yr hen long yn crynu o un pen i'r 1 llall. Ar ol hyny yr oeddym yn llwytho y gynau ac yn eu tanio mor gyflym ag y gallem. Yr oedd hi eto yn dy wyll, ac nia gallem weled ond ychydig trwy y tywyllwch I a'r mwg, ond yr oedd filachiadau y gynau a'r fire rafts yn help i ni. Erbyn hyn yr oedd amryw o'r dwylaw wedi eu clwyfo, a rhai wedi eu lladd; ond yu mlaea yr oeddym yn myned. Yn awr daeth un o longau y gelynion, sef y Ham Manassas, a thwlc i'n llong o dan y water line a.r y starport side, nes oedd yr hen Brooklyn yn siglo ac yn crynu; end ni wnaeth fawr o nii-red; a'r un adeg yr oedd llong arall i'r gelynion ar ein port side, ac yn llawn o filwyr. Eu bwriad oedd, os buasai y Manassas yn ein sincio yn y dyryswch a ddilynai, i'r milwyr ein byrddio a'n lladd pob copa walltog, neu ni eu lladd hwy eithr nid felly y bu. Pan ddeallodd ein Capten nad oedd berygl i ni suddo, rhoddodd orchymyn, Man the port battery;" yna aethant oil at y gynau i'r ochr arall. Cyn i ni danio gwaeddodd y Capten ar Gapten llong y gelynion, canys yr oedd y ddwy long o fewn ugain llath i'w gilydd, Will you surrender, Sir ?" Atebodd y nebel ef, "I see you in hell first." Fire the Port battery, boys;" ac felly y gwnaed, a broad side wed'yn iddi, nes oedd yn ysgvrion. Nis gwn beth ddaeth o'r trueiniaid oedd ar ei bwrdd. Fe sinciodd y Ram Manassas un o'n Ilongau, sef y Varuna; ond cawsant amser i'w rhedeg i'r lan, a dianc goreu gallent. Sinciodd gyda'r lladdedigiun a'r clwyfedigion ar ei bwrdd. Yr oeddym erbyn hyn wedi tawelu yr am- ddiffyafeydd, ac wedi eu pasio, gan droi y magnelau at y llongau, hwythau yn cilio i fyny yr afon gan ymladd; oiad ni chymerodd ini ond ychydig amser i'w dinystrio oil. Rhedodd rhai ohonynt i'r lan gan on rhoddi ar dan rhag iddynt syrthio i'n dwylaw ni. Ar ol i ni fyned tua dwy filldi: i fyny o'r am. ddiffynfeydd, angorasom, a chawsom or- chymyn i beidio tanio, gan fod yr ymladd drosodd am y diwrnod hwnw. Er mai ni fu fuddugoliaethus. buddugoliaeth ddrud iawn ydoedd, trwy ein bod wedi colli llawer o fywydau gwerthfawr, a phob un ohonynt yn somebody's darling." Tua dwy awr y parhaodd yr ymladd. Ni chafodd yr un o'r Cymry niwed; a gwn eu bod oil wedi gwueyd eu dyledswydd. Diolchodd y Capten yn bersonol i ddau ohonynt. Wedi cael caniatad aethum am dro ar hyd y dec er gweled pwy a faiut oedd wedi eu lladd. Yr oedd dau yn farw yn fy ymyl. Wrth fyned daethum ar draws dau arall, a canvas wedi ei roi drostynt. Codais gwr y canvas. Wel, wel, dyma hwn a hwn wedi ei ladd, poor fellow. Cafodd naw^o'n crew ni eu lladd, a 26 eu clwyfo. Nis gwn pa nifer laddwyd ar y llongau eraill. Arosasom dan dranoeth, y tSain, i gladdu y meirw, ac anfon y clwyfedigion i'r ysbyty ar y lan. Yr oedd golwg ddychrynllyd a chalonrwygol ar y rhai oedd wedi eu lladd ni wnaf amcanu eu desgrifio am na fyddai o un lies i neb, ond byth nis gallaf anghofio y trueiniaid. Nodaf un ffaith. Cafodd un o'r dwylaw glwyf ysgafn yn ei ben, archwiliodd y Dr y clwy, a thynodd ddarn o asgwrn modfedd a haner o hyd o'r brcholl, a dywedodd mai darn o asgwrn pen dyn arall oedd wedi ei archolli. (I'w barhau.)
Advertising
Ar gyfartaledd bydd tri o longwyr Pryd- einig yn colli en b., wydau bob dydd trwy foddi, ac fe gollir 300 o longau Prydeinig bob blwjddyn. MEXICAN CURE. KNOWN as Rev Joseph Holme'sMexican Prescriction, is the only guaranteed remedy for all those who suffer from the errors of youth, nervous weakness, exhaus- ted vitality, kidney, bladder, gravel, pro- state aud kindred complaints, and has stood the test for twenty years. Send a self- addressed stamped envelope to Jos. Holmes' RewedyCo., Bloomsbury Mansions, Blooms borySqu&re, London. and get full particu- mm of this great remedy free ot ciuurge.
Y NEDDYti A'R WYRTH. |
Y NEDDYti A'R WYRTH. | I "Ewell ymlaen, meddai y Meddyg." l Y mae teulu y Blatherwicks o 133, Med- lock street, Chorlton-on- Modlock) Manches- ter, y rhai mwyaf gwybodus a pharchus. Er cael sicrvvydd o gywirdeb y sï oedd ar led mewn cysylltiad a hwynt, y galwodd gohebydd yr Uj--pire Manchester gyda. hwynt. itsgrifena:- Gofynais i Mrs Blather wick a ydoedd yr hyn a. glywilis am y ferch yn ;ywir. Yn hollol oedd yr atebiad. Y flwyddyn ddiweddaf yr oedd yn eneth wael, deneu, a llwydaidd yr olwg, yn dioddef oddiwrth ryw afiechyd, er fod amryw o feddygon I wedi bod yn gweinyddu arni, uid oeddynt I yn alluog i wneyd dim lies iddi. Yr oedd yn rhy wanllyd i wneyd dim, ond dechreu- odd gymeryd Dr Williams' Pink Pills for j Pale People, ac fel y parhai i'w cyinoryd yr oedd i'w gweled yn gwalla bob dydd. Ond I gwell i chwi ei gweled eieh hunan, fel y gall hi adrodd yr hanes." Felly cefais weled ac ymddiddan a'r eneth. Bydd yn bleser genyf," meddai Miss Blatherwick, gael dweyd wrthych unrhyw beth a allaf am dauaf (y ban, gan fy mod yn meddwl y dylai y ffeithiau gael eu cy- J hoeddi. Nid ydwyf yn edrych fei un wedi bod yn wael ai, ydwyi ?" Nac yrlQell; yû. sicr nid oedd dim ar- ddangosiad o afiechyd ami. Yr oedd ei I' llygaid disglaer, gwynebpryd rhosynaidd, corph liuniaidd, yu brawf ei bod yu rnwya- bnuiecbyd rhagorol. iito y flwyddyn ddiweddaf," meddai, ¡ yr oeldwn yn bur wael. llhaid i iiii ddweyd wrthych fy mod yn fy ieueugctyd wedi dioddef oddiwrth afiechyd pa uu a'm y wnaeth yn gloif,a phan y bydd fy iechyd yn wael, byddaf yn dioddef llawer oddiwrth fy nghefn a' m coasall. Y flwyddyn ddiwed-iaf yr oeddwn yn wael iawn. Nid oedd genyf archwaeth at fwyd, yr oeddwn wedi wastio llawer, a phoenau arswydus yn fy mhen, fy ngbefn, am coesau. Yr oeddwn mor wan fel nas gallwn wneyd dim, na cherdded ond ychydig heb orphwyso. Tua'r hydref aethum yn waeth. AETHUM YN WAETH." I Yr oe,1d fy anadl yn fyrach, a'r galon yn I euro yn ddrwg iawn. Yr oedd genyf feddyg wrth gwrs, ond Lid oedd yn gwneyd dim lies imi. Aethum mor wael fel y gorfu imi fyned i orwedd. Pan yn fy ngwely, un diwrnod, darllenais yn y Newark Herald" hanesyn am yr adferiadau oedd .Dr Wil- liarn. Pi;:k PiUs for Palo People wedi ei e ff, i t'iiio, a bu i fy mam brynu blychaid o honynt i mi. Nid oadd'.vn wedi gorphan I' cymeryd un blyoh iid o lionynt cyn fy mod yn teimlo vrl W"i,!I. Yr wyf yn sicr mai Dr Williams' Pink Pills oedd yn gwneyd lies i mi gan fy mod wodi rhoi goreu i gymeryd cyffyrian y meddyg. Yn mhen mis codais o fy ngwely. Dywecais wrth y meddyg beth j oeddwn yn gymeryd, a dywedodd, PAUHHWCIX I'W CYMERYD," ac felly J y drtvt'u i mi wneutnur. Yr oeddwn yn gwella yn gyflym. Nid oes dim arnaf ar hyn o bryd, ond fy mod yn glol, yr hyn a gefais r pan yn ieuanc. Amser yn ol yr oedd fy nghwsg yu ddrwg iawn, a bydd'.vn yn breuddwydio yn barhaus, ond yn awr byddaf yn cysgu yn drwm drwy y nos. Yr J wyf wedi eryfhnu llav/er, gallaf gerdded dwy filldir heb deimlo dim blinder. Yr wyf yn cadw siop yn awr, pan nad oeddwn ddeu- mis yn ol yn dda i ddim." I YR WYF T» CADW SIOP." Ar hyn terfynodd yr ymddiddan, gydag awgrym fy mod i gael caJarnhad i'r uchod gan un annibynol oedd yn gwybod am y ffeithiau. Felly gel wais gyda Mr Walton, Boot's Drug Stores, y fferyllydd, gan yr hwn y cafwyd Dr Williams' Pink Pills. Yr oedd ef ynbrysur gydag atiiryw gwsrueriaid. Pan y daeth cyfleustra gofynais yn chwareus, A ydych yn brysur gyda Dr Williams' Pink Pills ? "Wel," oedd yr atebiad, ni byddai yn syndod, gan fod Dr Williams' Pink Pills wedi cael elw da ffordd yma." 0 deilyngdod, a ydych yn meddwl ? Yn sicr. Gwn am un achos-boueddwr oedd yn dioddef dan yr afiechyd arswydus hwnw, locomotor ataxy, ag sydd wedi cael lleshad rhyfeddol drwyddynt. Sicrha fi ei fod wedi treio amryw o feddygon, ac mai Dr Williams' Pink Pills yw yr unig beth sydd wedi cyffwrdd ag ef. Cymera hwynt, ac er syndod i bawb sydd yn ei adnabod, y mae yu gwella. Y mae genyf gwsmeriaid erailfsydd wedi dyweyd wrthyf drosodd a throsodd am y daioni y maent wedi ei gael oddiwrth y pelenau, ac y mae yma un fon- eddiges yn neillduol wedi tynu sylw fel un fydd yn gofadail o'n heffeithiolrvvydd i wneyd daioni." Yr achos y cyfeiriwyd ato gin Mr Walton ydoedd uu Miss Blatherwick, a rhoddwyd desgrifiad ganddo heb ofyn, o'r holl am- gylchiadau, yn hollol yr un hth ag wnael gan Iis] Blatherwick ei hun. Yr oedd cael cadarnhad fel hyn gan Mr Walton, yn gwneyd i ffwrdd a phob amheuaeth ynglyn a'r adferiad hynod a gwyrtkiol hwn, ac 1. nid hwn yw yr unig acho3. Y mae Dr Wil- liams' Pink Pills for Pale People," meddai, yn cael gwerthiant mawr ia.wn nid oes yr un fejdyginiaeth, ag sydd mor ddiweddar ya y farchnad, wedi cael gafael mor gyflym ar deimladau y cyhoedd. Y MRe pawb sydd yn en prynu yn siara4lt yn uchel am danynt, ac y mae eu poblogrwydd yn codi yn ddi- amheu oddiar y modd y cymeradwyir hwynt gan y rhai sydd wedi en defnyddio." Y mae Dr Williams's Pink PiUs yn wir feddyginiaeth at anhwylder cyffelyb i gryd- cymalau, poen y giau, locomotor ataxy, St. Vitus's dance, cur gieuol yn y pen, a gwen- did, lludded, afiechydon y gwaed, megys manwynion, taneiddew parhaol, &c. Maent hefyd yn gryfhaol, adferant i'r croen Ihvyd, gwelw, liw a graen iechyd yn foddion pen- odol rhag holl anhwylderau neillduol y rhyw fenywaidd; ao i ddynion effeithiant wellhad trwyadl oddiwrth anhwylderau a gyfodant oddiar flinder, gorweithio, neu or- mod rhysedd o unrhyw natur. Gan fod y Pelenau yma mor effeithiol, y mae llu yu ceisio dyn wared ond teiuila y perchenogion yn dra diolchgar i uurhyw berson neu bersonau yn rhywle a'u hys- bysant o'r twyll. Os bydd unrhyw amheu- aeth gwell i chwi anfon eu gwerth mown stamps i'r Cwmni, y Dr Williams' Medicine Company, 46, Holborn Viaduct, London, am 2s 9c y blwch, neu chwe' blychaid am 13s 9c. Ni werthir Pelenau Dr Wil- liams yn rhyddion, neu wrth y dwsin, neu wrth y cant.
GWIREBAU GVVEHTtf rW7 HYM-ARFER.
GWIREBAU GVVEHTtf rW7 HYM- ARFER. Ni siaradaf yn ddrwg am neb. Ni feirniadaf yr un person ag y mae genyf ras;farn yn ei erbyn. Ataliaf fy nhafod pan fyddaf yn teimlo yn ddigalon. Byddaf yn ddistaw pan y byddaf yn gwybod fod perygl i mi gael fy ngham- ddeall- Ataliaf fy ngeiriau pan y bydd genyf am- heuaeth o fy amcan yu llefarn. Ni byddaf yn "gariwr chwedlau"; ni ddywedaf ac ni ail adrodaaf unrhyw beth a achosa deimladau angharedjg cydrhwng pobl, neu a grea ragfarn. Meitlirinaf yr arferiad o roddi y deongliad goreu ar ciiiau ac ymddygiadaa fy nghyd- ddynion. Gwuaf fy ngoreu i gynorthwyo y gwan, y oyfeiliornus, a'r adfydus. Moithrinaf feddylifiii ac ymidroddion cariudlawn yu holl gysylltiadau bywyd. Byud fy ymadroddion yn bur. Yn mhob dim ymdrechaf "radio yn 01 yr ysbryd," felna chyflawnaf drachwantau y cuawd."
aemenTA^
aemenTA^ Nid oes dim atebiad hyd yn hyn wedi ei gael i ail iiodyn y tri Gallu, Prydain, Rwsia, a Ffraijic, i'r Sultan. Po gofir i'r Gaikioedd hyn drefnu ar gyrdlun i osgoi creulonderau yn Armenia yn y (IN a cheisiasant gan y Sultan ei gario allan. Gwrthododd yntau, ac anfonodd y Galluoedd nodyn arall i bwyso arno i'w gario allan. Os na wnai, fe gymerai y Galluoedd ryw foddion i orfodi y Twrc i gario allan eu dymuniadau. Mac Prydain eisoes \vedi anfon dwy-ar-bymtbeg o ager-longau i Beyrout, a byddant yn barod ar gyfer unrhyw amgylchiad y bydd eu hangen. Bu ymddygiad y Sultan dan ys- tyriaeth y Cvfrin-gynghor, ond gohiriwyd unrhyw benderfyniad hyn nes y ceir atebiad y Sultan. Yu y cyfamscr bydd syniadau swyddog Tyrcnidd uchel o ddyddorcleb. Dywed hwn fod Llywodraeth Twrci yn gwybod am gynlluniau plaid cbwyldroaCol yn Paris a Llundain, y rhai sydd yn ceisio ereu chwyldroad yn nheyrnas y Sultan, Anfonwyd lleny idiaeth, arfau, a phylor i mewn i'r wlad yn barhaus, ond byddai rhai o'r swyddogion yn d'od vo hyd i rai o'r nwyddau hyn. Y mae y blaid hon, meddai ef, wedi caxnliwio pethau i'w diben eu hun- ain. Gwneid. pob anghydwelediad yn greu- londeb. Yr oedd y Cnstionogion Armenaidd wedi bod yn erlid y Maliometaniaid, ac y mae y rhai hyny wedi bod yn gofyn i'r Sultan am amddiffyniad. Os gwnai y Gallu- oedd ymyryd gydag arfau byddai y Maho- metaniaid yn sicr o godi mown gwrthryfel. Os cytuua y Saltan i dderbyn cais y Gallu- oedd fe godant mewn rhyfei na welwyd ei debyg er adeg Rhyfel y Groes.
- Y FFYRDD.
Y FFYRDD. Cychwynodd Gwen a minau Mewn cerbyd newydd sbon' I 'Steddrod yn ddiweddar Cynhelid yn y Fron 'Roodd cylch o addurniadau Yn crogi wrth wisg Gwen, Ac mewn prydferthwcb cariad Ardd fiodeu ar ei phen. Cyn teithio haner milldir Yn wir, bu Ilrillom raid I groesi tair o ffosydd Yn llawn o ddwr a llaid A mynych i'n croesawu, Yn grynswth ceid ar lawr Weddillion anifeiliaid Ar ganol y ffordd fawr. Ac er fod hon yn llinell Dramwyol," medden' nhw, Angbymwys oedd i uudyn Ei theithio, mi wnitf lw- Ein cerbyd a draflyncid I'w hogofeydc1 di ri', Tra codai llwch yn dorchau I wyneb Gwen a fi. Gan rym ein penderfyniad I gyrhaedd pen y daith, Anelwyd am ffordd arall, Ond ofer fu ein gwaith: Fe suddodd Boeser druan I'w haner yn y llaid, 1 Ond trwy ei "fod mor nerthol Daeth allan ar un naid. Er cymaint fu'n hymdrechion Y diwedd fu troi'n ol Mewn chwerw siomedigaeth I'n cartref gcr y Ddol: Ein dillad wedi baeddu Gan laid a baw yu Ilawn, A Gwen yu colli dagrau A mina'u bendrist iawn.