Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

29 erthygl ar y dudalen hon

Advertising

RHYFEL GARTKKFOL YR AMERICA.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

RHYFEL GARTKKFOL YR AMERICA. YN Y LLYNGES 0 1861 I 1865. ADGOFION CYMItO- ANTURIAETHAU PERYG LU8. I LOAN H. O. PRITCHARD, ORE BASICS, VA., I DIWEDDAR 0 FETHESDA, AKI'ON]. I Wedi clywed fod gan y gwrthryfelwyr I, ragor 0 waith i ni cyn oyraedd New Orleans, ar y 25ain o Ebrill, 1S62, codnsom augoravi yn fore, a ffwrud a ni i fyny yr a,for; .M .ss- issippi yn rheolaidd ac araf, a'r u Old GIorjr" yn chwifio yn fuddugol ar ben pob inapt yn y llynges yn awelon anwyl y bore. Yr I oeddym yn cadw gwyliadwriaetb fanwl ar j bob ocbr i'r afon, rhag ofn iddynt danio yn ddiarwybod i ni o'r tu ol i batteries cudd- I' iedig. Ni ddygwyddoda diiii neillduol us oeddym 0 iewn awy neu "iair nuiidir i r ddinas, mewn lie o'r enw English Turn, set y fan y gwnaeth GpL. Jackson roddi curfn. i'r Blitish troops, Ionawr, 1815. Yr oedd I gan y gwrthryfelwvr o fa^nelan yn y He hwn. Wedi i'n lloiigau roddi broad sid' j iddynt diangasant am eu beirdoe?. Yn faan daethom gyferbyn a'r dref ac angorasoin. Ni welais y fath olygfa erioed, a'r fath ddin- ystr ar eiddo. Yr oedd yno ugeiniau 0 long iu, mawr a b?ich, a'r oil wedi en rhoddi ar dan, rhag iddynt syrthio i ddwylaw Uncle Sam miloedd 0 dunelli o lo, miloedd 0 fwrneli cotwm, a phethau eraill, oil yn llosgi. Ar y wharfs neu levees yr oedd mil- oedd o bobl, gwyr, gwrngeda, a phlant, a'r j oil yn gwaeddi "Hurrah for Jeff. Davis," | Hang the d-m Yankees," Yellow Jack will kill them 0, yr oedd yno deimlad chwerw yn ein herbyn, aninan yn chwertuin am eu penau, a gofyn iddynt a fuasent yn leicio cael tipyn o grapes a canisters i'w cinio. Fe roddodd y milwyr yn y Forts eu harfiiu i lawr ar y 26ain, a daeth General Butier yna gyda ei flhvyr o Ship Island i giH1.W meddiant o'r He. Wedi bod yma aci.1 ddiwrnod, gan ddisgwyl i'r bobl oeri i lawr, anfonodd Admiral Parragut ddau swyddog i'r Ian gyda. flag of trace i hawlio rhod-iiad y ddinas i fyny. Pan ddaethant yn ol dy- wedasant fod yr awdardodau yn gwrthod rhoddi y dref i fyny, a chafodd y ddctu swyddog hob math o insult g.-m y tiigolion tra ar eu taith, oDd dim iiiwrd person ol. Dranoeth, anfanwyd dynionyno rhai o bob llong-wedi eu harfogi, yn nghyd a dwy faguel ysgafn. Os nad oeddynt am dynu i lawr eu baneri oddiar y Custom House, y Mint, a'r Post Oiiice, yr oeddym ni yu ben- derfynol o wneyd. a chodi yn eu llo Star j Spangled -BLtiiiier," ac felly gwnaethom. Yr oedd y dynion yn insulting iawn,ond yr oedd y merched yn saitli waeth. trwy boeri i'n gwynebau phethau ereill o'r un natur; ond ni chafodd neb o houom ddim niwed, a phe bnaseiit yn aincanu at hyny, mi fuasai eu dinas ar dan cyn pen haner awr. Yn mhen ychydig ddyddiau daeth General Butler i fyny gyda .milwyr, a feddiant o'r dref. "The right man in the right-place." Wedi.i mi fod yma am tua. dcg: diwrnod, cafodd y Brooklyn orehyiuyw i fvned i fyny yr afon i Baton Rouge, capitol Louisiana. Ar ol i ni fyned bam gwiloin, batiery ar y lau, oud yr oedd y gelyniou wedi dianc. Aethom i'r lan i speicio eu gynau, a daethom yn ol i'r Hong or prysuro i fyny. Wedi i'r nos ein dal yr oedd yn rhaid a\:gori hyd y boreu, trwy fod lleoedd'peryghos yn yr aioti, a niiiaa ddim yn gyfarwydd a hwynt. Yr oedd yr hin yn hyuod o boeth yn ystod y dydd, ond wedi i'r fachlurlo byddai yn oeri ychydig yn nwel -a y nos, y rhai a iivju- haem yn rhagorol. Yr oeddym yn gweiod I ychydig ar y wlad o'r ddwy ochr i'r afon— y tir yn wasta.1 oddieitlir yma ac acw, lie y I gwelid Wvjfs inegys yn ooui. yu syth o'r afon. Yr oedd yno diroedd a phalasdai hardd yr ohvg arnyivt, yn nghyd a pheu- trefydd cyfoethog, ond yr oedd y trigoliou I yn gwneyd pob gwawd a dirmyg oedd yn eu gallu ohonom. U11 tro, pan yn myned heibio i ryw balasrly hardd, anfonodd y cap- ten ddau swyddog i'r lan er rnvvyn, os oedd modd, prynn ieir, arxnu a phethai^, erailh Aeth y swyddogion at v drws a churas.mt, j pryd y daeth hen jirt-eaier penfoel a ftVoen- nclwl, a gofynodd iddynt yn sar:ig both oedd arnynt eisieu. Atebodd y s-wyddogion ef yn fonedd:gaidd, "Goaud talk to the niggers," meddai, a chauodd y drws yn glep ar eu danedd. Aethom i Baton Pouge, yr hwn a ym- ddangosai oddiar yr afon yn lle prydfer-th ryfedd..l, wedi ei adeiladu ar ychydig o god- iad tir. Yr oedd y Capital yn adeilad hardd, yn sefyll ar fryn bychan. Ni fuom yno ond am amspr byr, ac aethom yn ol i New Orleans. Wedi cyrhaedd yno clywsom fod un o'r penboethiaid o'r enw Frank Mun- ford wodi tynu i lawr Old Glory" oddiar y Custom House, a'i sathru o dan draed yn y baw, a gwneyd pob dirmyg ohoni. Cy- merodd General Butler ef i'r ddalfa, a chrogodd ef heb fawr o seremoni, yn rhy- budd i eraill. Feallai y dylwn grybwyll i ni pan yn dyfod i fyny i New Orleans gael cawod drom o wlaw ac wrth i un o'r bechgyn roddi cap ar ffroen un o'r gynau collodd ei gydbwys- edd a syrthiodd i'r afon, fel na welwyd ef mwy. Yr oedd yn nofiwr diguro, a synem ua fuasai yn nofio i'r lan. Pan glywodd y Capten dywedodd wrthym oil am fod yn ofalus iawn rhag syrthio i'r afon, am fod yna under current mor gryf fel nas gidl y nofiwr goreu lyvvodraethu ei hun ynddo. Gwylia yr under current," ddarllenydd mae o yn bodoli mewn llawer man heblaw yn hen afon fawr. y Mississippi. "A

SYR E. j. liElti) X XJM A…

----------- -------LiOLSuimiAET…

Advertising

r FASNACH oorwx.,

RHYFEL YN ABYSSINIA.

! NEID10 O'lt GERBYDRES-j—

! PLESERDA.ITH FAWR. j'.———

!DAMWAIN HYNOD.

IMASNA\Jil (iLO A HAIARX Y…

Advertising

I JUIAUNti AR DAN. !

Y DDEWINES YN SWYDD LINCOLN.…

..-"GLYWSOCH CHWI !

\- €LEKi:CD LLAX EIjWY .--

FF 'il YSBEILIWR.

CAJlBEN NAYLOR-LEYLAND.

FFRWYDRIAD NAPTHA.

LLOLRUDll OTTGREAYE.

TAN YN N tly Y DUC FIFE. I

[No title]

Y BEDYDDWYR A'R PRIFWEINIDOG.…

ACHOS YN NGL YN ~AG~ ET H…

GWJEITHWYR MON A'R CADBEN…

Advertising

ARHOLIAD CYFUNDEBOL Y < METHODISTIAID.…

[ COLLED AC ENILL.

Advertising