Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
MAQ,N,K RTTOT WATCHES. CLOUIATT A PHOB MATH 0 FODliWYAU, T LLE GOREU A RHATAF I GAEL Y STWYDDATT TTCHOD YDYW HEN SIOP JOHN HUGHES STRYD LLYN, CAERNARFON. EOBEHTS" & OWEN PERCHENOGIO N. WEDI EI SEFYDLU GANRIF YN OL. HOMILINE. Y MAIS y Feddygimaeth Werthfawr hon yn Iachau ar ol i bob peth arall fethu. Pan fydd Gwr neu Wraig, Mab neu Ferch yn dioddef oddiwrth Boen a theimlad o bwysau ar ol bwyta, Brest Wan, Cramp, Bias drwg yn y Genau, Cwsg Anesmwyth, Gwynt a gwaew yn y Coluddion, Rhwymedd, Nerves Gwan, Poen yn yr Arennau ac yn y Cefn, Piles, Gravel, Pimples, Pen- ddynod, Scurvy, a Tarddiantau y Croen, y maent oil yn tarddu oddiar Ddiffyg Traul, Gwaed Drwg, neu Attaliad y Dwfr, a Cofier fod HOMILINE Yn cael ei ystyried gan Feddygon yn Brif Feddiginiaeth at yr Anhwylderau uchod, felly paham y dioddefwch oddiwrth y Doluriau uchod pan y mae y fath Feddig- iniaetb i'w chael. Doctor Evans, Carlton Vale, London, a ddywed "I have seen the effects of HOMILINE on many of my patients, and know of no medicine which so effectually cures Dyspepsia and Urinary Complaints. Y mae Canoedd yn Tystiolaethau nad oes dim yn debyg iddo at GYNNORTHWYO Y TREULIAD. GWENDID CYFFREDINOL. BURO Y GWAED. GRYFHAU Y FREST A'R NERVES. ANHWYLDERAU Y DWFR. DARLLENEK BARN Y CYHOEDD AM HOMILINE Mr Jones, Gobo ne-road. Dros ddwy flynedd yr wyf wedi cael fy mlino gyda'r Piles a'r Gravel, ynghyda Corph-rwymedd, —Dioddefais boen mawr o ddydd i ddydd, ond ar ol cyineryd dwy botelaid o HOMXLINE yr wyf 'rwan yn iach ac yn rhydd addi- wrth boen. Mrs Hughes, Albert road. — Y mae HOMILINE yn anwyl iawn i mi, nid oes medd- iginiaeth gyffelyb iddo at Ddiffyg Traul a Phoen ar ol bwyta. Miss Sharpe, York-street. — Danfonwch botel 2s. gyda'r post. Y mae y botel gyntaf wedi gwneyd lies mawr. Yr wyf yn dioddef oddiwrth Wendid a Tarddiautau y Croen. Y mae HOMILINE yn effaithiol iawn i Ferched a Gwragedd o bob oedran. Fe symuda ymaith bob Anhwylderau sydd yn perthyn i'r rhyw Fenywaidd, ac er mwyn sicrhau iechyd, fe ddylai potel fed wrth law bob amser. Gwerthir mewn poteli Is lie a 2s (Dwbl size) gyda phob Druggist, neu oddiwith y perchenog- J. PARRY, 94, Canterbury-road, Kilburn, London, N.W NO MORE HEADACHE. ONE DOSE OF EASINE will euro 1 HEADACHE AND NEURALGIA in Five Minutes. EASINE is an excellent remedy." Sold in Packets, Is liid each, post free I from the Proprietor, HUGH JOKES, A.P.S., F.Sc.S., Chemist. MEDICAL HALL, I BLAENAU FESTINIOG. I DRUNKENNESS CURED WITHOUT the knowledge of the 1" Patient. It is the most certain j and iBexpensive Cure. It is perfectly harmless, and tasteless if given in a cup of j tea, coffee, or any food. It never fails. It I has cured and restored happiness in thou- sands of families. It cures cases of how- ever long standing in men or women. Remedy sent for Is 3d, post free. Mr DEACON, Medical Botanist, York House. ¡ 265, High road, Tottenham, London. CAMBRIAN R A I L W A Y S. Cheap One Day and Week End I Tickets to LLANDUDNO. EVERY SATURDAY AND MONDAY Until Further Notice, Cheap Return Tickets will be issued to LLANDUDNO By Through Trains as under:- Times of Starting. Third Class nn On Fare for the Saturdays. Mondays, Vouble From- a.m. a.m. am. Journey. Portmadoc G.55 o- 10.20 6.55 ) riccicth 7 7 or 10.31 7.7 A Q Pwllheli 6.45 or 10.10 6.45; The tick.-ts is-ued oil Saturdays will be avail- able to return from Llandudno on the Monday following date of is ue by the 7 4.0 a.m or the 6 20 p.m. tra n; and hose issued on Mondays will be available to return on the date of issue only by the 6 20 p.m. train. Children under three yeas of age, free; above three and under twelve, half-price. ALFRED ASLETT, Secretary and General Manager. Passenger Superintendent's Office, Oswestry, June, 1895. BURUM FFRENGIG.—Dyma y i3urum sicraf a'r cryf.uf o unrhyw Furum a gynygir yn y farohnad. Cynyrcha fara gwynacli, mclusach a ruwy dynunol i arch- waeth nag unrhyw furum arall. Gwerthir ef yn Mangor J. H, Garden- square, a W. Jones, 32, VypH street. Yn Nghaergybi gan John Willi illS, 4, Thomas- treet. Yn Llanerchyme.id gan Huo-h Roberts, Penygr»i#. Yn Mhwllheli gan I David Lewie, LmlnDstreet Yn Mher-v- j groes g.tn lL 0. Roberts. Yinofyner a J. Watson & Co., 61, Union-street, London. -_M' DYMUNA R. A. Hughes (Alarch Gwyr- _S_J' fai), 19, Llainwen Terrace, Liaiaberis, hysbysu trigolion Llanberis a'r wlad yn gyffredinol ei fod ef yn parhau fel criwr cyhoeddus i dderbyn galwadau i hysbysu, arwerthiadau, cyngherddau, &c., ae y bydd iddo fel arfer dalu y sylw mwyaf prydlon i bob archeb. Cyfeirier; R. A. Hughes, Alarch Gwyrfai), Llanberis. MESSER8 W. DEW & SON. COUNT 1' OF ANGLESEY. PARISHES OF LLA.NGOED AND PENMCY. I SALE OF A CHOICE FREEHOLD I HOLDING, VERY VALUABLE BUILDING SITES, &c., Situate in the above Parishes. MESSRS W.DEW & SON will OFFER for SALE BY PUBLIC AUCTION at the Williams Bulkeley Arms Hotel, Beaumaris, on Saturday, August loth, 1895, at Two o'clock, the following VALUABLE FREEHOLD PRO- PERTIES, viz. PARISHES OF LLANGOED and PENMON* A. B. P. Lot 1, TROSYGORS (part of). 8 0 7 This Lot comprises the Farm Rouse, Outbuildings, and Eight Acres of Land, upon which are several grand sites for building upon. PARISH OF LLANGOED. Lots 2 to 17, TROS-Y-GORS, (parts of) 13 2 1 These are capital Building Lots with good road frontages and ap- proaches. They are situate in a very select locality, within li miles of Beaumaris, and the mountain and marine views obtained from them are superb, while the dis- trict is noted for its bracing and invigorating atmosphere. NOTE.—Lots 1 to 17 are in the occupation of Mrs Mary Thomas as yearly tenant, and they will in the first instance be offered in ene Lot. Lot 18, WESLEYAN METH- ODIST CHAPEL (held in lease by the Trustees) .004 Lot 19, PEN-Y-BONC COT- TAGE, GARDEN, &c., in the oc- cupation of Mr Jehn Doyle, as yearly tenant 0 1 17 Lot 20 and 21, TY'NLLAIN COTTAGE, GARDEN, FIELDS and CROFT, in the occupation of Mrs Margaret Thomas, as yearly tenant .036 Lots 20 and 21 will, in the first instance, be offered as one Lot. Total Area A22 2 35 Particulars, Plan and Conditions of Sale may be obtained free upon application to Messrs Barber and Co., Solicitors, Bangor and Carnarvon; at any of the principal Hotels in the neighbourhood; at the Auc- tioneers' Institute, 57, Chancery lane, Lon- don, or of the Auctioneers, Wellfield, Ban- gor s COUNTY OF ANGLESEY. PARISHES OF LLANIDAN AND LLANDDANIELFAB. SALE OF Valuable Residential Farm and Cottage Property. MESSRS W. DEW and SON will II OFFER FOR SALE BY PUBLIC AUCTION at the SPORTSMAN HOTEL, CAR- NAR-VON-, on SATURDAY, AUGUST 17th, 1895, at TWO o'clock in the afternoon, the following Valuable FREEHOLD PROPERTY, riz. In the Parish of Llanidan, the Residential Property known as BRYNGWYN, situate about two miles from Tanyfoel Ferry, about midway between the villages of Bryn- siencyn and Linii-fiffo, and 4i miles from Gaerwen Railway Station. The RESI- DENCE is well built, of pleasing appearance and elevation, and stands in nicely laid out Grounds, overlooking Lands of park-like appearance. The HOUSE contains fine Hall, Four Entertaining Rooms, Six good Bedrooms, Two Servant#' Bedrooms, and the usual Domestic Offices, the House is very conveniently arranged with good rooms and plenty of headroom. The STABLING and OUT-BUILDINGS, as well as the FARM BUILDINGS, are very well built and complete. The whole of the L \ND is rich, and forms grand accommodation or arable Land. This Property, comprising nearly 230 acres, will in the first instance be offered as a whole, but if not so disposed of, then it will be offered as shown in particulars and plan of sale, or in any other such lot or lots as may again be determined upon. MERLLYN COTTAGES stand with a frontage to the high road, about midway between Bryngwyn and Brynsiencyn. The grand FARM of YSGUBOR WEN, comprising nearly 48 acres, is situate about -2 miles from Gaerwen, and comprising land of excellent quality, and is no doubt one of the most desirable Farms in the whole county. Particulars, plan, and conditions of sale, showing the mode of letting, may be ob- tained from Messrs HUGH JOJCES and Co., Solicitors, Clftriia. voip at the AUCTIONEERS' INSTITUTE, 57, Chanoery Lane, London; or of the AUCTIONEERS, Wellfield, Bangor. 906r. 0! AM RAS I GARU'R IESU." TON 1 BLANT. Cyfaddas ar gyfer Oystadleuaeth. Y Geiriau gan EBEN FARDD, a'r Gerddoriaetbgan MR LEWIS J. ROBERTS, B.A. R hoddir teleraa neillduol i Gorau Plant wrth gymeryd nifer o ddwsinau. Pob archebion i'w hanfon i Swyddfa'r Gen edi,' Caernarfon.' BWRDD VSUUL J^ANDDHLNIOLEN AT ADEIB-DWYR. GWAHOfDIR TENDERS am wneyd cyf- G newidiada • yn Yfgolion y Rwrdd uchod yn P?nif-&'rw:ien a Deiniolen. Gellir gweled y planiau, &c., gan yr ysg/ifenydd, neu yn Swyddfa yr v rckitects, Mii O. M. Roberts a'i Fab, Portmadoc. Tenders wedi ei hendorsio i fod yn Haw yr ysgrifenydd yn y cyfeiriad isod erbyn 12 o'r gloch ddydd Mercher, Awst 7fed, 1895. Nid ymrwymir i dderbyn y tender isaf nac tinrhvw un. WILLIAM D. PRITCHARD, 996 Glandwr, Clwtybynt. JOITES, D.D.S. (Am.) &e. MEDÐrG D A N N E D D Gjferbjn a'r Parehnad, Bangor. BYDD DR JONES yn LLANGEFNI bob JD DYDD IAU, yn Lledwigan road. LLANERCH V3FEDD o 10 hyd 1, yn AMLWCH o 2 hyd 5, gyda Mr Hughes, Stationer, 8, Market street, ar DDYDDIAU MAWRTH, Awst 13, Meii 10, Hydref 8, Tachwedd 5, Rhagfyr 3 a 31. I EBKNEZER A LLANBERIS y DYDD MAWRTH cyntaf ar ol tal, BETHESDA y DYDD MAWRTH cyntaf roltal.. i BANGOR bob dydd oddigerth dydiau I Mawrth a Iau. j MR J. PRITCHARO. LLANGEINWEN, ANGLESEY. MR JOHN PRITCHARD will Sell by Public Auction, towards the end of August, the Freehold Farm known as BRYNTIRION, Llangeinwen, for many years in the occupa- tion of the late Miss Pritchard. Further particulars may be obtained of Mr W. Huw Rowland, solicitor, or the Auo- tioneer, both of Bangor. 967o MR H. T. 0 W-by. ANGLESEY. Sale of most desirable Freehold Tenements in the Parish of Llangristiolus, a little over a mila from Llangefni. MR H. T. OWEN win offer for Sale by Public Auction at the Ship Hotel, Llangefni, on Thursday, 15th August, 1895, at 3 p.m., in 8 Lots or otherwise, the following:—Tynrhos, Cwrpwll, Cae Ber- llan, Cae dwr, Tyucha, Tynbeudy, and Ty Dora, and a small farm called Cefn coch. Plans and Particulars from J. Rice Roberts and Laurie, Solicitors, Llangefni. MR OWBN JONES.1 PENBRYN VOTTY, PISGAH. MAE MR OWEN JONES wedi ei gyfarwyddo gan Mrs Thomas, am ei bod yn ym- adael, i Werthu ar Auction yn y lie uchod, ddydd Sadwrn, Awst 3, yr holl STOC, CROP, &c., 1 Fuwch yn ei llawn broffit, 1 Fuwch a 110 wrth ei throed, 3 o Foch Store*, tua 3 tunell o Wair rhagorol, y Ty Gwair. Gosodir yr adladd a'r creifion, yr holl Ger Hwsmonaeth, yn nghyda'r Corddwr a'r Lleetri Llaeth. Chwech mis o goel Aid cael meichiafon bcddhaol. Manylion gan yr Arwerthwr yn Penygroes. MR W. D. JONES. BRYNGVVRAN, ANGLESEY. IMPORTANT TO BREWERS, PUB- LICANS, AND OTHERS. Sale of Full Licensed Freehold Public House and Shop, and about 5 Acres of Land. CROSS KEYS, BRYNGWRAN. MR W. D. JONES witl Sell by Auction oa Tuesday, August 6th, 1S95, at Two p.m., the whole of the above property. For particulars see posters, or apply to the Auctioneer, Old Bank, Holyhead. 976 W ANTED a small furnished detached house for a mouth in North Wales. Address, stating particulars, A.R., Box 20 Post Office, St Helena ARWER TH.—Trol, Frame, a Gear, i ffiti, pony o 12 i 13 o u cider. Hefya American Rake.—William Hughes, 17, Holy ead road, Upper Bangor Id A GENTS WANTED to push first-class Machinery Oils. Liberal Commission -Box 31, Post Office, Liverpool. 923j CYMRU FYDD, CYMRU RYDD; OR THE NATIONAL MOVEMENT IN WALES. BY A CELT. PRICE SIXPENCE. CONTENTS: CHAPTER I.-The Present Outlook—Three Oppressions. CHAPTER II. —Language and Nationality. CHAPTER III. -F-ducation and Culture. CHAPTER IV.—Labour Interest. CHAPTER V.—Development. CHAPTER VI.—Social Relations. CHAPTER VII Politics. CHAPTET VIII.—Organisation. CHAPTER IX.—Cymru Fydd and Re- ligion. CHAPTER X.—The Celt and his Mission. Post Free 7Jd, from the Welsh National lligion, Press Co.. ¡,fA.. Carnarvon WELSH NATIONALITY, BY C. E. BREESE. CONTENTS;— Introduction. Chapter I. A Short Retrospect. II. Welsh Nationality. III. The New Welsh National Fe- deration. IV. The Welsh National Constitu' tion. Appendix. Th e Welsh National Federation (Cynnrair Cenedlltethol Cymru Fydd) Consti- tution. —— PRICE 6d. May be had of all the Booksellers or direct from the office. Post Free, 7d. THE WELSH NATIONAL PRESS CO PANY. LIMITED, CARNARVON. CYMRU AM G0EPH1.NAF 1895. j DARLUNIAU PRYDFEHrH. CYNWYSIAD: Hanes Cymru. XXIX. Y frwydr yn y coed. Y Blodau yn y Lli. Gan Anthropos a Thegfelyn. Ystalwm. Gan Winnie Parry. Brad y Cyllill Hirion. Gan J. O. Jones, B.A. Llawysgrif Gwilym Hiraetbog. Pont y Cim (gyda darlun). Gan E. Henn Jones. Y Ffyrdd Rhufeinig. Gan y Parch D. Lloyd Jones, M.A., T-landinam. Caneuon Natur. Gan Eifion Wyn. M-ethodistiaeth Pwllheli. Gan D. U. Jones. Tro yn yr Iwerddon (gyda darlun). Gan J. ML Edwards. Adgofion am Lanwnda. Gan Henry Owen, Cae Ysgubor, Llanwnda. Hen Bregethwyr Sir Drefaldwyn. Gan yJParch Thomas Hughes, Machynlleth. Codi'n Fore. Gan W. LI. Williams, M.A. Lloffion. Gan R. Bryan. Pwy oedd Mr Jones. Gan De Berno. Dafydd Richard, Y Forge (gyda darlun). Gan y Parch R. Owen, M.A. Dr Ellis Evans. Gan Gwyndud. Wncwl Huw o Sir Benfro. Owen Owen, Cors y Wlad. Gan Asiedydd. Mynyddoedd Cymru. Gan y Parch J. M. Morgan. Anturiaethau yn Mhatagonia. Gan Un fu yno. CYHOEDDWYR: CWMNI Y WASG GENEDLAETHOL GYMREIG (Oyf.). THOMSON'S :gi?;S^5S2 LOJN G-W AISTED PERFECT FIT OLD BY ALL DEAPERFA MILLION PAIRS ANNUALLY. UK D 10/6. E 8/6 F 6/6. d- 5/- Black Is axtra. Approved by the whol pol te world. Twelve First Medals. If your Draper can't supply you write direct to 112, Fore street, Lon- don, giving size and en- closing P.O.O., and the Corset will at once be sent to you. THE CORSET FOR THE MILLION. No. 3403. in all Colours, 3s 6d. W. S. THOMSON, & Co., Ld., Manufacturers. Agent in all towns, write or name of nearst agent, Carnarvon, D. Roberts, Waterloo House; Wiliam Jones, It,, Bridge street. Bang-or, W. O. Williams, Manchester House :J. Thomas297, High street. GWYL Y BANCIAU. RHYBUDD, Gan fod Gwyl y Banciau yn disgyn ar ddydd Llun, cyhoPddir y rhffyn nesaf o'r "Geuedl" ddi- wrnod yn ddiweddarach.
OL A BLAEN.
OL A BLAEN. Cydnabyddir yn dra rhwydd fod y Toriaid wedi cael mwyafrif penaf y ganrif. Bydd gan Ar^lwydd Salisbury 152 o fwyafrif at ei alwad erbyn y ewbl- heir yr holl etholiadau, ond yr ymofyn- iad yw pa nifer y mae hyny yn ei gyn- rychioli o etholwyr? Bydd yn arnthr gan lawer ddeall nad oes ond 100,000 o wahaniaeth rhwng nifer y pleidleisiau a gafodd y Toriaid a'r pleidleisiau a rodd- wyd i'r Rhyddfrydwyr. Cais yr Undeb- wyr gan y genedl goe.io fod asgwrn cefn Rhyddfrydiaeth wedi ei ckwiifriwio a bod program Newcastle yn ganddryll. tOnd y gwirionedd syml yw, nid mwyafrif damweiniol a chamarwoioiol Arglwydd Salisbury yw y* p-awf fgoreu o firii gwlad; nifer yr etholwyr o bbid ac yn erbyn a ddengys wir ystad meddwl y bobl ar bynciau y dydd. Yn 1892 cafodd Mr Gladstone 200,000 o bleidleisiau yn fwy tjalr Toriaid, etorhyw 40 o twyafrif oedd ganddo yn y Ty, tra y mae 100,000 o bleidleisiau dros ben yr hyn a gafodd y Rhyddfrydwyr wedi rhoddi i Arglwydd Salisbury 152 o fwyafrif yn y Ty. D/na esiampl nodedig o dwyll y bleidiais. Nis gellirj gwastadhau y gwyriad hwn yn sefyllfa bieseool y gyfraith. Rhaid cael dau fesur-Un dyn ac un bleidiais, a befyd Ad-drefniad y Seddau cyn y gellir rhoddi atalfa effeithiol ar gampau chwidr Ffawd gyda phleidleisiau yr etht Had. Byr pob cof a hir pob hanes. Y mae y Toriaid wedi eu tra dyrchafu gan odidog- rwydd eu mwyafrif. Gwir mai yr un presenol yw y mwyaf a gawsant hwy erioed. Ond y mae mwyafrif y Rhyddfrydwyr yn mlwyddyn y Reform Bill yn aros heb ei gyffelyb eto. Eidd. yr etholiad presenoI yw yr ail. Eiddo y Rhyddfrydwyr yn 1868 yw y trydydd. Yr oedd hwnw yn 128ar eu gwrthwyueb wyr. Y pedwerydd mwyaf yw yr un a gafodd y Toriaid mewn undeb a'r Rhydd- frydwyr Undebol yn 1886; yr oedd hwnw yn 118. Y mae ffodjon ac anffodion v Rhyddfrydwyr wedi bod yn hynod. Iddynt hwy y rhoddwyd y mwyafrif mwyaf gafwyd erioed yn 1832, a hwy hefyd a gawsant y mwyafrif lleiaf a rodd- wyd erioed i blaid wleidyddol. Yn 1847 nid oedd eu mwyafrif ar y Toriaid oud un. Ar yr un pryd, gweddus cofio fod y deyrnas wedi cefnogi y Rhyddfrydwyr gyda llawer mwy o gysondeb nag y cefn- ogwyd eu gwrthwynebwyr. O'r 15 Senedd rhwng 1832 hyd 1892, cafodd y Rhyddfrydwyr fwyafrif gan yr etholwyr unarddeg o weithiau, a'r Tonaid bedair gwaith-ffaith sy'n aros er calonogi'r blaid gan nad beth a feddylir o'rdigwydd- iad damweiniol presenol. Os nad yw gwirionedd fel hwn yn profi fod Prydain yn y craidd yn drwyadl Ryddfrydig, y mae yn anhawdd dyfalu pa bath y mae yn ei brofi. # Y mae y gwahanol awdurdo.Iau Tori- aidd yn mechu cytuno pa beth i'w wneyd gyda'r fath fwyafrif yn y Senedcl newydd. Y mae y ',Times" wedi tynu allan raglen o ddiwygiadau dwrdia y "Standard" fod y Times" yn son am waith o gWbl. Yn araf" yw ei arwydd- air ef Y mae y wlad eisieu llonyddwch a gorphwysdra oddiwrth bob diwygiad^u, os coelir y Toriaid cyndynaf. Bu y Westmin3ter Gazette'' yn hynod o Iwyddianus yn un o'i cartoons yr wyth- no3 ddiwpddaf. Yn y darlun y mae Moo Balfour ac Arglwydd Salisbury yn eis- I tedd mewn ystaf ill. Dengys Mr Ba-lfour I i'w ewythr ddalen o bapur ac arno yn ysgrifenedig, Y mwyafrif Undebol dros 100." Chwardd Arglwydd Salisbury nes y mae yn gorfod gwasgu ei ochrau; ac fel hyn y llefarant yn y dirgel :— Ewythr Arthur, da machgen i, I Sut y darfu i chwi eu trin hwy 1" Nai: ir hen gynllun, fewyrth. Ni wystlais chwi i ddim, ond addaw- som pobpeth iddynt." I Ewythr Bachgen clyfar I" I, Yn hollol felly. Fe addawyd oobpeth mewn dull penrhydd, ond heb sail awdur- j dod y tucefn i'r cyfryw.
[No title]
I Y mac gwyriad petha.u er's hir amser bellach yn arvryddo gwrthdarawiad di- frifol rhwng gweriniaeth Ffrainc a'r Eglwya Babaidd. Yno, yu ogystal ag yn yr Almaen, y mae Dadgysyiltiad yn yr awyr. Yn ngwyneb hyny y mae clerig- wyr y Weriniaeth wedi bod yn ymgyng- hreirio pa fodd i wrthsefyll gweinyddiad deddfan'r wlad. Nid oes gan y clerigwyr awdurdod i gydgyfarfod a chydymuno i amcaBion eglwysig heb yn gyntaf dder- byn caniatad gan y Llywodraeth i bwrpas felly. 0 herwydd eu hafgasrwydd at y tHtisurau Cyllidol a fabwyiadwyd gan y -me.iurl%ll Llywodraeth—mesurau sydd yn "ysbeil- io" corfforiaethau crefyddol—cyfarfod a wnaethaut a hyny heb ganiatad yr awd- urdodau. Cymerodd gweinidog yr Add- oliad Cyhoeddus sylw o'r mudiad, ac erbyn hyn y mae gwarantau allan yn erbyn amryw esgobion a chlengwyr. Nis I gall nad mater o amser yr. unig fydd j brwvdr rhwng yr EIvvys a'r Llywodraeth yn Ffrainc. Y mae Rwsia a Ffrainc yn gyfeillion ei's talm. Peth digon anesbe niadwy— andeb rhwng dau eithafion-Gweriniaeth ac Unfcenaeth—ac eto y mae yn bod. Od oes coel ar y brysnegesau diweddaraf, y mae hefyd ar dwf cyflym a dwys. Honir fod Rwsia erbyn hyn yn cefnogi rfrainc yn ei dymuniad am weled Lloegr yn gadael dyffryn y Nile. Wedi esgJn- iad y Tsar Nicolas i'r orsedd mynegir fod math o undeb milwrol wedi ei ffurfio rhyngddynt. Gwedir y chwedl gan eraill. Y mae y wasg Ffrengig yD lied unfryd fod Prydain drwy yr etholiad preeenol yn ar- faethu tori ffigiwr mwy beiddgar yn ngwladweiniaeth Ewrob a'r byd na dim yr amcanwyd ato gan y Rhyddfrydwyr. Anogir y Llywodi-aetti i gadw gwyliadwr- iaeth fanwl a'r holl symudiadau y wlad bon. Nid oes yn y Ffrancod barch at nac ymddined yn Mr Chamberlain nac Arglwydd Salisbury. Nid oes perthynas milwrol rhwng Lloegr ag unrhyw deyrnas. Gomeddodd ymuno a'r Cyngrair Triphlyg-yr Almaeo, Awetria. a'r Eidal. Er hyny, bodola. cyd-ddealltwriaeth a theimladau serchog rhwng yr E:dal a Lloegr. Gwedi y rhyfel rhwng Japan a China, a chael o'r Japaniaid mai cymydog trahaus yw R msia, a bod Ffrainc yn llawn o ymyraeth ffol, daeth trosti awydd am ffurfio undeb neu gyngrair a Phrydain. Diau y byddai Cyngrair felly yn eoill :anarferol i wlad fechan a chenedl mewn cdflwr o draws- newidiad fel y Japaniaid. Am yr ofnir Rwsia, ac y deallir ei hamcanion, ni byddai yn syndod genym weled ffurfiad Cyngrair Triphlyg dwyreiniog rhwng Lloegr, China, a Japan. Enillion mas- nacbol yn unig a baiai i'r Weinyddiaeth Seisnig fyned i gylch felly, os ffurfir Cyngrair o'r fath hefyd. Pa Ie y mae y prophwyd a fynega i ni pa beth sydd ya oblygedigyn "marchnadoedd newyddion" Mr Chamberlain. Y "dynclaf" yw Twrci—y wlad an- wareiddiaf a chreulonaf yn Ewrob. Lloegr fu ei chefn a'i hamddiffynydd am flynyddan lawer. Yr oedd hyny yn bod, nid o gariad neillduol at y Twrc, eithr yn hytrach o ganad mwy at hunan-les. Er's llawer o fisoedd beliach bu y wasg Seisnig yn merwino clusfciau y byd gydag ad- roddiadau o anfadwaith yn Armenia na cheir neb yn feistriald ar ei debyg, ond milwyr a swyddogion Twrci. Rhcddodd y Sultan a'i gynghorwyr eu bryd ar Iwyr ddinystrio cenedl yr Armeniaid oddiar wyneb y ddaear. O'r diwedd y mae yr Armeniaid wedi goddef i'r pan pellaf. Yn Macedonia decmreuasant ddefayddio'r cledd; y mae awn tincian arfau yn ngwahanol gyri.u yr Ymerodraeth. Yn y cyfamser, y mae Swrub mewn ystad o ddisgwyliad prylerus am weled nid cwmwl yn y dwyrain, ond Ymerodr- aeth y Twrc yn weuffiim. Pwnc o amser yn unig yw hyny, ac amser neillduol o fyr.
YR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL.
YR EISTEDDFOD GENEDLAETHOL. Agorwyd gwyl flynyddol y genedl eleni yn Llanelli, nos Lun, gyda chryn lawer o rwysg, a rhagolygon addawol. Cyrhaedd- odd miloedd o ymwelwyr i'r dref bob parth, dim llai na dau gant ohonynt o'r America, meddir. Cyfarfu Cymdeithas y Cymmrodorion yn yr hwyr, dan lywydd- iaeth Mr Gwilym Evans, pryd y traddodwyd auerchiad agoriadol gan y Prifathraw Yiriamu Jones. Cyfeiriodd Mr Jones at y Brifysgol newydd, ac adolygodd y gwaith o'i sefydlu. Sylwodd ar y ffaith fod gan gynghorau y sir allu, yn ol Deddf Addysg Ganolraddol, i gyfranu tuagat brif Fwrdd e., z!1 Addysg Giinolradd; ac yn rhag^r, cytullasai y Trysorlys i dderbyn adroddiadau y cyfryw fwrdd o berthynas i gyfiwr yr yscol- ion, i'r pwrpas o ranu y rhoddion i'r siroedd. Yr oedd cyfansoddiad y bwrdd wedi ei ffurfio, wedi ei gymeradwyo gan ddirprwywyr yr elusenau a'r Cyfrin Etyugor; oud heb ei osod ar fyrddau Tai y Senedd eto. Ystyriai ef mai y cynllun goreu a fyddai gwneyd y Bwrdd Addysg Ganol- radd yn rhan o'r Brifysgol, o herwydd prin yr ymddangosai yn werth dwyn y ddau i fodolaeth. Yr oedd digon o gynrychiolaeth ar Lys y Brifysgol iddo fedru gwneyd holl waith y bwrdd. Felly, er mwyn undeb. symledd, a chynildeb, yr oedd ei gynllun ef yn oreu. Yr oedd hanes Prifysgol Cymru ya hanes gwaith rhagorol, a wnaed gan bob dosbarth o Gymru. Mr Pritchard Morgan, A.S., wrth gynyg pleidlais o ddioleb-tirweh i'r Prifathraw Jones, a gyfeiriodd at waith y Llywodraeth ddiweddar yn caniatau rhodd at y Brifysgol, Yr oeddynt, fudd bynag, yn disgwyl rhagor o gymhorth oddiar law Llywodraeth a acldawsai wneyd bob peth posibl i bob dos- barth posibl (chwerthin a chymeradwyaeth). Mr T. Marchaut Williams a eiliodd y bleidiais o ddiolchgarwch, yr hon a gdriwyd yn unfrydol. Yr un adeg a'r Cymmrodorion, cyfarfu y beirdd yn y Neville Memorial Room, pryd y bu trafodaeth lied boeth ar benodiad Hwfa Mon yn JArchd lerwydd yn nghynhadledd yr Amwythig. Wedi cryn ddadleu barnwyd nad oedd yr hyn a wnaed yn yr Amwythig yn ddim ond argymhelliud; ajchadarnhawyd ef jdrwy benodi Hwfa Mon yn archdder- wydd. Bu dadl fawr ynghylch penodi barid gorseJd. Mynai rhai Oadvan; eithr eraill a fynent wr o'r Deheubarth, am fod yr archdderwydd o'r Gogledd. Y golygiad olaf a oifu, a phenodwyd Gurnos i'r swydd, a Chadvan yn ddirprwy iddo. Gwrthododd Cadvan gymeryd y swydd, a phenderfynwyd dileu yr holl benodiadau dirprwyol a, gym- hellid gan p-ynhadledd yr Amwythig. Dygwyd cais Pwyllgor Eisteddfod Llan- dudno am ryddid i'r ymgeiswyr am y gtidair ganu yn y uiesurau caeth neu rydd gerbron, a gohiriwyd ei ystyriaeth hyd nos Fercher.
ADDYSG GANOLRADD YN FFESTINIOG.
ADDYSG GANOLRADD YN FFES- TINIOG. Dydd Sadwrn cynhaliwyd cyfarfod, o'r pwyilgor hwn pryd yr oedd yn bresenol :— Mri E. P. Joues, Y.H., cadeirydd, F. P. Dodd, J. Jenkins, a'r Parch E. P. Thomas, Trawsfynvdd, yn nghyda Mr J. R. Cad- waladr, dros y cierc. Penodwyd Mri E. P. Jones, R. Roberts, Dolawel, J. Jenkins, H. Roberts, a'r Parch 13. B. Thomas, yn bwyll- gor i ddewis nifer o enwau i'w rhoddi ger- bron y cyfarfod arferol am apwyntiad fel athraw cynortb wyol. Y mae o leiaf 14 o ymgeiswyr eisoes wedi gwneyd cais am y swydd. Arwyddwyd cheques i dalu cyflogau yr athrawon. Iihoddodd Mr Dodd ad- roddiad fod yr arhoii blynyddol wedi ei gynai, oi.d nid oedd yu debyg y ceid y can- lyniad cyn uti.,i Ued;. -Gwuaed sylw o'r dodrefa oedd yn angearheidiol at yr ysgol j yn yr adeilad newydd. — Penderfynwyd rboddi sylw yn y cyfarfod 1188;\£ i'r cwestiwn j o benodi rheohvyr yoiiwanegol yn ol y cyn- 31un addysg, a hefyd i roidi sylw i'r cwestiwn o gael cyfiii-fodydd iheolaidd.
--DAMWAIN I UN 0 LONGAU Y…
DAMWAIN I UN 0 LONGAU Y CUNARD. Foreu Gwener torcdd pibell ager ar yr- w 0 agerlong Aurania, a bit wyd am 37 o oriau ya ei hadgyweirio. Wrth gwrs, yr oedd y peiriannau wedi eu hatal am yr ysbaid hwn, ond nid oedd yr un cymvrf ar y bwrdd, gai& fod y tywydd yn braf ar y pryd. Cyrhaedd- odd y Ilong i New York foreu Mawrth yn. ddiogel.
---_-----MR LLOYD GEORGE,…
MR LLOYD GEORGE, A.S. Da genym allu hysbysu fod Mr Lloyd: George, A.S., yr hwn a gyinerwyd yn wael mewn cyfarfod yn Amlwch nos Wener, yn awr yn well. Eto, L irna ei feddygon mai doeth yw iddo dynuyn ol bob ymrwymiada wnaeth i yinddangos ar y llwyfan am beth amser. Hyderir y bydd i seibiant am ychydig amser ei adfer i'w iechyd cynefinol.
----._---BARDD CORONOG EISTEDDFOD…
BARDD CORONOG EISTEDDFOD LLANELLI. Dywenydd i galon y genedl fydd deall mai Llew Llwyfo yw bardd boronog Eistedd- fod Llanelli. Y testyn oedd "loan, y Dis- gybl Anwyl," a darlienodd Cadfan, bryd- nawn Mawrth, grynhodeb o'r beirniad- aethau. Allan o bymtheg o ymgeiswyr dyfarnwyd y Llew yn fuddugol. Arwein- iwyd ef i'r llwyfau gm ddau o'r beirdd, a choronwyd ef gyda'r urddas a'r pomp ar- » ferol gan Mrs Trubshaw, Llanelli. Cafwyd can y coroni gan Miss May John, R.A.M., Ystrad Rhondda, ac amryw englynion gan y beirdd. Yn sicr yr oedd y derbyniad a gafodd yr hen Lew gan y dorf, yn rhifo dros saith mil, yn galonog i'r eithaf.
Advertising
I TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PEHAIDD MAZAWATTEE. 1 TE PERAIDD MAZAWATTEui. f Mewn pacedi a tiniau, Is 6c i 4s y pwys, gan bob Grocers. DEAFNESS AND HEAD NOISES CURED. -A Gentleman sends free, full particulars of genuine and inexpensive remedy. Hundred of worst cases thoroughly cured. T. C. Kempe, 19 Southampton buildings, Holborn London —' At a Glance anyone can see the difference be- tween the twin-bar of clear, pure Sunlight Soap and other laundry soaps, but you'll know the difference when you use. it because it cleanses with Less Labour Greater Comfort. Č); ,1, _\1/, I ';¡,
---, UN O GYFARWYDDWYR Y LIBER-1…
UN O GYFARWYDDWYR Y LIBER- ATOR WEDI MARW. Un o gyfarwyddwyr y Liberator, oedd yn awr ar brawf gyda Jabez Balfour, oedd Mr F. M. Coldswell, a fu gynfc yn aelod Sen- eddol dras Ogleddbrth Lambeth, yr oedd allan ar feichiafon, a nos Lun darganfyddodd ei wraig ef wedi marw mown hafoty yn nglyn a'i breswylfod yn Bournernouth. Yn y trengholiad a gyuhaliwyd dychwelwyd rheithfarn iddo farw o achosion naturiol.
CAM YN CAEL El UNIONI.
CAM YN CAEL El UNIONI. RHAMANT YN HANES GWR 0 FEDDGELERT. Hanfr can' mlynedd yn ol—mwy neu lai —gadawodd llanc ieaanc ei ardal enedigol, sef Beddgelert, am America. Yr oedd ei enw yr un mwyaf cyffredin yn y wlad, sef John Jones. N ald wr ceryg ydoedd o ran ei alwedigaeth. Sofydlodd yn Cleveland, O. Yn mhen amser daeth i gyfeillach a Chym- raes ieuanc, a'r canlyniad fu iddynt ym- briodi. Trwy ddiwydrwydd a chynildeb ca.sglodd swm o arian pur daclus. Yr oedd efe wedi sylwi fod llwch ceryg yn llenwi yr ysgyfaint, ac yn ftiftu neu hwyr yn achosi y darfodedigaeth. I ragochelyd yr un ffawd meddyliodd y buasai yn symud i'r Oorllewin ac yn prynu fferm; ac ar ei hytt daeth i Racine. Hoffrld y gymydogaeth; prynodd dyddyn bron yn ffinio ar y ddinas. Yr oedd yn ddyn cydnerth, aa o wynebpryd hardd a rhosynaidd. Byddai ei ymddang- os:ad gyda'i deulu ar foreu Sabboth yn y capel Cymreig yn tynu sylw pawb. Yr oedd pobpeth yn edrych yn addawol—wedi cael cartref clyd, a'r teulu mewn hoender ieehyd. Cyn pen hir gwelwyd fod cnawd y gwr llathraidd yn curio, y gwrid coeh yn diflanu. Yr oedd yr hen afiechyd ag y tybiai ei fod wedi ei ragflaenu a dianc rhagddo, wedi ymaflyd yn ei gyfansoddiad cryf, a buan y llaeswyd ei nerth, a bu farw. Gadawodd weddw a thri o blant— un mab a dwy ferch. Yn mhen amser ail briododd y weddw, a symudodd i ffwrdd. Ru y mab farw o'r darfodedigaeth. Priod >dd y ddwy ferch, a gwasgarwyd hwythau. Pan ddaeth John Jones gyntaf i'r America, ychwanegodd gyf- enw ei fam, sef Williams at ei enw cyntaf. Peth digon cyffredin ydyw hyn fel y gwyddyo, ond yn yr amgylchiad hwn achos- odd gryn benbleth a thrafferth. Ychydig nynyddoedd yn ol bu farw ei frawd hynaf yn Nghymru gan adael tyddyn a thai ar ei ol. Bu ei wraig farw tua'r un amser, ac Did oedd iddynt blant; ;-to yn ol cyfraith Prydain yr oedd yr eiddo yn disgyn i'r brawd agosaf ato neu os wedi marw, i'w blant ef. Ei frawd John oedd yr agosaf ato. Hawliodd y perthynasau yn Nghymru yr eiddo, a daethani i feddiant o hono, a thrwy hyny darfu iddynt anwybyddu y gwir etifedd- ion. Rhyw fodd neu nyd i daeth i glustiau y perthynasau Americanaid I foa eu hewythr wedi marw, a gadael eiddo ar ei ol, ac fod y perthynasau yn Nghymru wedi cymeryd meddiant ohono. Yn ngwyneb hyn, pen- derfynasant gychwyn cyfraith er cael gafael ar yr eiddo, a chymerodd yr hen firm anrhydeddus Brpese, Jones, a Camn, Porthmadog, yr achos. Yr oedd anhaws- derau yr hawlwyr Americanaidd yn fawr y perthynasau yn Nghymru wedi cael meddiant—eu tad wedi nowid ei enw- a'r anhawsderau eraill yn ddifrifol. Casgl- wyd tystiolaethau a thyst-lythyrau o bob math, ac anfonwyd hwy i Gymru. Yn ffodus yr oedd gan yr hawlwyr Americanaidd lythyrau yn eu meddiant oddiwrth eu hewytbr, yn arddel y berthynas, ac yn amlygu anwyldeb maw tuagatynt fel plant amddifaid ei frawd. -wedi bod yn ymgyfreithio am rai blynyddoedd, o'r di- wedd cyfiawnder a orfuodd. Er's ychydig yn ol daeth y newydd cysurus oddiwrth y cyfreithwyr, yn hysbysu eu bod wedi cael buddugoliaeth lwyr." Meddant—" Ar ol llawer o oediad a thrafferth, yr ydym o'r di- wedd wedi llwyddo i orfodi i roddi cyfrif o'r holl ardreth ag y mae wedi dderbyo, ac o'r eiddo personol. Trosglwyddodd cyfreithwyr —— —— i ni, ar eich rhan chwi,y gweithredoedd gwreidd- iol i'r boll eiddo tirol, ac y mae yn rhydd- ddaliadol ac yn ddiddyled," &c. Dyma engraifft newydd o gam yn cael ei unioni.— Dry, h.
Advertising
TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tiniau, Is 6c 4s y pwys, gan bob Grocers-