Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
41 erthygl ar y dudalen hon
'.1 DIN MFELOilB.
'.1 DIN MFELOilB. TREM AR Y SEFYLLFA. • Y mae y newydd am uniad y Transvaal, vr hwn a gyhoeddwyd ddoe, 1 8? aruhau vn swyddogol. ^rglwydd Ro- berts, gyda'r pellebyr ddydd badwrrl a enfyn ei fod wedi derbyn yr liawl, o daii 19 awdurdod y warrant dyduiedig Gorphemtf 4yd, i ystyried y Transvaal o hyn alia i fel rhan or Ymherodraeth Yn Senedd-dy Cape Colony, ddydd Llun, dar- llenodd Syr J. Gordon Spngg nodyn oddi- wrth Svr Alfred Milnor yn gosod allan gy- hoeddiad Arglwydd Roberts Dywedodd Svr Gordon fed Gweriniaeth Deheudir Affrica i'w adnabod o hyn allan fel y Transvaal. Derbyniodd y blaid wrth- wvnebol yr hysbysrwydd gyaa distawrwydd Vywedir fod y newydd wedi ei dderbyn gyda boddlonrwvdd mawr yn Cape Town. Derbyniwyd hysbysiad swyddogol arall | hefyd ddydd Sadwrn fod v Cadfridog ler wedi symud o Helvetia i Lydenburg. Croesodd l'r Ian ogleddol o r Afon Crocodile a darfu i cl-fyddin y gelyn gilio o'i fiaen yn ddiwrthwynebiad. Cofir y dywedwyd fod y Boeriaid wedi cymeryd safle gref oddeutu Mynyddoead Crocodile, pa rai sydd yn rhedeg gyda glan ogleddol yr afon. 7 Y mae Baden Powell wedi e11111 brwydr eto. Anfonodd golofn fectian o'i filwyr, o dan arweiniad Humer, arwr Rhodesia, i gyfeiriad Peinaas River. Llwyddasant i yru ymaith ran o'r fycdin Foeraidd, o dan lywyddiaeth y Cadfridog Pretorius, gan enill ysbail o 1000 o anifeiliaid, 31 o wageni, a 90 o lartin rifles; hefyd cy- merasant 23 c'r gelyn yn garcharorion. Hysbyswyd yn fiaenorol fod y Boeriaid wedi ail ddechreu defnyddio y Martinis, gan eu bod wedi dihysbyddu y cyflenwad o'r Mausers. Y mae Arglwydd Roberts wedi anfon manylion am garchariad y tren Prydeinig vn Afon Klip, ddydd Sadwrn. Ym- ddengys fed y Boeriaid wedi cymeryd 35 0',11 gwvr yn garcbarorion Fodd bynag, < dilynwyd y gelyn gan adran o frigad Bra- bant's Horse, gan eu gyru ar ffo i'r bryn- iau cyfagos. Y mae swyddcgion y 1700carcharorion Prydeinig a ryddhawyd o ooitgedacht, gyda nifer o wyr gprthynol o'r Imperial Yeomanry, wedi en symud gan y Boeriaid i Barberton, pa le, o bosibl, y cymer yr ymdrech ddiweddaf le, er fod Botha t'r rhan fwyaf o'r fyddin wedi myned i gyfeir- iad Lydenburg. Awst yr 20fed cymerodd brwydr le cyd- rhwng y milwyr Prvdeinig a'r Chineaid yn Pekin. Canfyddasant y wedi sef" ydlu yn y pentref yn Hunting Park. Yr oeddynt yn gynwysedig o'r Boxers a r mll- wyr Ymherodrol, rhan o ba rai oeddynt wedi eu harfogi a gynau, tra y canal y gweddill gleddyfau a pbleellau. Tan- belenwyd arnynt. Wedi llosgi pedwar o bentrefiymlleillduodd y gwyr Prydeinig. Oollo-icr y gelyn oddeutu deg ar hugain o wyr. Eu nifer ydoedd oddeu tu 1000 o wyr, yr haner o ba rai oeddynt Boxers. NEWYDDION DIWEDDARACH. Maseru, ddydd Llun. Y mae y iyddin Brydeinig yn dal ei thir o hyd yn Ladvbrand, yr hon sydd yn cael ei liamgylchu gan y Boeriaid. Y mae y milwyr wedi llosgi N hystorfeydd yn mhetryal y farchnad er mwyn rhwystro iddytat Byrthio i ddwylaw y gelyn pe methid dal meddiant o'r dref. Y mae y Boeriaid yn dwyn dan eu baner yr holl ddynion allent gael, ac yn bygwth llosgi anedd-dai y rl.ai .a wrthwynebant yniuno a bwy. Dywed y Boeriaid fod ganddynt fyddin fawr ar yr Afon Vet. Y mae y Cadfridog Hunter yn prysuro i ryddhau Ladybrand. Y mae 1-.ddin y Boeriaid yn cynwys adran o dan Fourie, ► Lemmen, Grobelaar, a Haasebrock, ac hefyd dd!au gant o wyIwyr Heron, yn cael eu gwneyd i fyny o wahaiiol genhedloedd. Pellebra gohebydd y "Daily Express" yn Belfast dydd Sul fel y canlyn Mae y Cad- fridog Syr Redvers Buller o fewn pellder taro i Lydenburg. Mae Argwydd Dun- donald gyda'l gorphluicedd yn pwyso ar Kcmati Foort, ac mae y Cadfridog French yTI myned am Barberton. Ymae pedwar cant o'r Boeriaid yn barod i roddi eu harfau i lawr. Hysbysir fod mideutu pedwar cant o'r gelyn wedi mynegi eu boddlonrwvdd i roddi eu harfau i lawr ddydd Gwener. Achoswyd cryn goiled ar y Middleburg Line, gan ystorm o fellt, ond I, 1 d y mae wedi ei Ladavweirio erbyn hyn.
T Dlrgelwch ar Fannau Brvcheiniog.
T Dlrgelwch ar Fannau Brvch- einiog. Nos Sul daethpwyd o byd i gorph bach- ven o'r enw Thomas William Jones, Mardy, I'ontypridd, yr hwn fu ar gol! er Awst- 4ydd, ac am yr hwn y bu cymaint o chwilio. Can- fjddwyd y corph gan Mr Abraham Hamer, garddwr, Castle Madoc, y Capel Uchaf, yn uchel air y Bannau. Yr oedd Mrs Hamer '•^yn darllen b:illes am y hChgen colledijr, tc., i oiwedd i gysgu heb wneyd ym- clrecb i'w gael. Yr oedd In hefyd yn breu- adv ydio jfa ughylch ^'omniy Jones yn y nos, ac yn meddwl am dano drwy y dydd. Boreu dydd Sul darfu iddi hi a'i gwr fyned mewn cerbyd oddeutu deng milldir 1 waelod y Bannau, a. dringasaut i fyny y creigiau, oddeutu 3000 o filldiroedd uwchlaw y mor. Mae canoedd o bob! wedi bod y ffordd y buont hwy, Vn ceisio dyfod o hvd iddo, a bu tad y 0 fewn ugai11 Hath iddo. Fel y cerddent, am ddau o'r gloch canfydd- asant-Y corph. Gwaeddodd y dyn, Dyroa fo," a dechreuodd ei wraig wylo. Aeth y dyn ar unwaith i Aberhonddu gan adael ei wraig yn y lie, ac yn mhen ychydig yT oedtl y prif heddgeidwad a chynrychiolydd y ''Daily Mail" wedi cyrhaedd y ne> Yr oedd y bachgen yn gorwedd ar ben y myiiydd, wyneb tua'r llawr, ei ddwylaw ar led, a i ben yn cyfeirio tuag adref. Yr oedd ei toced wedi ei throi allan, fel Pe buasai y tamaid diweddaf oedd ganJdo, wedi ei gy- meryd, ac yr oedd gwadnau ei esgidiau yn dangos ei fod wedi cerdded llawer. Yr oedd sefyllfa y ddaear yn dangos yn glir fod y corph wedi gorwedd yn y fan am amser maith. Yr oedd het y bachgen o fewn ychydig droedfeddi i'r fan yr oedd ef yn gorwedd. Y MAE MWY 0 WELLIADAU MAWR- ION 0 DDIRDYNIADAU, anffurfiad y croen, ymdoriad croen y pen, a gwaed ym- doriad yn cael eu dwyn oddiamgylch yn ddyddiol gan feddyginiaethau CUTICURA na chan yr oil o'r mgddyginiaethau croen a gwaed eroill yn nghyd. Y mae y meddyg- on goreu yn eu cymeradwyo ac yn eu cym- hell. Cymhellir hwy hefyd gan fferyllwyr yn mhob man. Y maent yn hollol bur, melus, tyner, ac effeithiol; ac y mae y drin- iaeth yn apelio yn arbenig at famau, maeth- esau, a phlant. Bydd i faddonau cynes Enaint CUTICURA leddfu cosfa ac enyn- iad, gan esmwythau a. gwella, yn cael ei ddilyn gan ddognau cymedrol o Cuticura RESOLVENT, i oeri y gwaed a glanhau y eorph. Pris y set, 6s; sebon, Is: enaint, 2s 6c; Resolvent, 2s 6c; gan fferyllwyr, neu oddiwrth F. Newbery and S)ns, Londou, wedi talu e cludC stf. >
-.. Csnrj GMolaeth Mtlrlun.
Csnrj GMolaeth Mtlrlun. OYFARFOD YN NGHORWEN. OEDI'R DEWrSIAD ETO. Cynhaliwyd eyfarfod blynyddol Cym- dcithas Ryddfrydol Sir Feirionydd yn As- ,,k!n bly Rooms, Corwen, dydd Llun diwedd- at, o dan lvwyddiaeth Dr. Hughes, Bala. Yr oedd yno gynulliad da o gynrychiolwyr, gan fod y cwestiwn o gynrychiolaeth y sir i fidcd gerhron. Yr oeld -Ni,r O. M. Ed- waids, yr aelod Seneddcl presenol, yn V cvfarfod. Cynygiodd Mr J. Parry Jones, Y.H., Blaenau Ffestiniog, bleidIcis o gydymdeirn- lad a theulu y diweddar Dr. Edward Jones, Dolgellau, llywydd gweithredol y gymdeith- as. Dywedai Mr Jones nad oedd angen- rheidrwydd iddo ef nodi rhagoriaethau liu- cfcog Dr. Jones gan eu bod mor adnahyddus. Ond gallai ddweyd un peth, a dyna oedd fod y goiled a gafodd y blaid Ryddfrydol yn gyfryw na )enwir hi am ilynyddoedd lawer. Eiliwyd y cynygiad gan Mr Evan Jones, Bala, a chariwyd ef yn unfrydol. Ysgrifenoddl Mr Osmond Williams i ddat- gan ei o£.d na buasai yn alluog i fod yn bre- senol i gymoryd rlmn yn y bleidlais o gyd- ymdeimlad. Dymunai ef ategu yr hyn a ddywedid am y goiled fawT oedd y blaid Ryddfrydol wedi ei gael drwy ei farwolaeth. Ni chymerodd neb ran mor flaenllaw gyda'r achos, a'i chario allan H"or anrhydeddus, teg, a ffydd- lon ag y gwnaeth ef. Anfynych yr oeddynt wedi cael dyn gyda'r fath ddirnadaeth am faterion cyhoeddus, a'r iath weithgarwch dros levant y eyhcedd. Bydd y goiled i'r blaid yn fawr iawn, ac yn anhawdd i'w gwneyd i fyny. Wrth gynyg mabwysiadu awgrymiad y Pwyllgor Gweithredol fod Mr Osmond Wil- liams i gael ei ethol yn llywydd y gymdeith- as am y flwyddyn ddyfodol, yn lie Mr Sam- uel Pope, cyfeiriodd Mr E. P. Jones, Ffes- tiniog, at y gwasanaeth anmhrisiadwy oedd Mr Williams wedi fod i'r blaid, ac at y ffaith ma.i ei dad ef, y diweddar Mr David W iiliams, a gipicdd y sedd oddiar y Tori- aid. Eiliwyd y cynygiad gan Mr J. Meyrick Jone:, Dolgellau, a chariwyd ef gyda brwd- frydedd. Etholwyd Mr R. G. Piitchard, Penrnyi-, yn xs-iywydd, yn He Mr Osmond Williams, a Dr. John Jones, Dolgellau, yn t j y diweddar Ddr. Edward Jones. Ei-holwy d y rhai can'ynol fel is-lywyddion -vai J. Hughes Jones, Abexdyfi; M. Tliomas, Ccrris • H. Haydn Jones, Towvn; John Evans,' Atermaw; Edward Griffiths, Dol- gellau'; Da*. Jones, Harlech Dr. Evans, Blaena'u Ffestiniog; John Da vies, Dyffryn; E. P. Jones, Ffestiniog; Andreas ltoberts, Blaenau Ffestiniog; R. 0. Jones, eto; Dr. Hughes, Bala W. Foulkes Jones, Corwen, R. D. Roberts, Corwen; Evan Jones, Bala; Thomas Jones, Brynmelyn; a John Hughes, Corwen. Ail-etholwyd Mr R. Guthrie Jones, Dolgellau, yn ysgrifenydd, Mr J. Parry, Bala, yn drysorydd a Mr J. Parry Jones, Blaenau Ffestiniog, yn ar- chwilydd. Efbolwyd y rhai canlynol i gynrychioli y gymdeithas yn Nghyngrair Cenedlaethol y Rhyddfrydwyr :-Miss Jones, Bala; Mr J. Parry Jones, R. G. Pritchard, J. Jones- Morris, Ffestiniog; Dr. Hughes, Dr. Ro- bert Roberts, Ffestiniog; Parch Gwynoro Davies, Am Hugh Evans, Abermaw Morris Thomas, Corris. Etholwyd Mri O. M. Ed- wards, A.S., Evan Jones, Bala; ac Osmnnd Williams, i gynrychioli y gymdeithas ar Bwyllgor Cyffredinol y Gymdeithas Rydd- fiydig Genedlaethol. Etholwyd pedwar ar bymtbvg o gynrychiolwyr i'r Cynghor Rhyddfrydol Cenedlaethol Cj-mreig. Fen- derfynwyd cynhal cyfarfod blynyddol nesaf y g^'mdeitlias yivyr Abermaw. CYNRYCHIOLAETH Y SIR. Dywedodd y Cadeirydd fod y gymdeith- as yn cyfarfod y uiwrnod hwnw i ddefbyT enwau ymgeiswyr a enwir gan y gwahanol adiranau. Bydd i'r penodiad terfyuol gy- Daeryd lie mewn cyfarfod arbenig o'r gym- deithas, a gynhelir yn Doigellau. Pender- fynwyd fod i'r cyfarfod hwnw gael ei gynal ar y 24ain o Fedi. Daxllenwyd rhestr yr yjrgeiswyr a en wyd. Y sgrifenodd Mr E. V. Evans, Llundain, un o'r ymgeiswyr a enwyd, i ddiolch i'r gwahanol ddosbarthiad- au oedd wedi ei enwi ef, ond oherwydd rhesymau personol nis gallai ef ganiatau i'w ebw fyn'd o flaen y gymdeithas. Danfonasai Mr William Evans y llythyr canlynol i'r ysgrifenydd, ddydd Gwener di- weddaf -Anwyl Syr,—Fel yr ymddengys pethau ar hyn o bryd, efallai fod peryfl na cbeir unfrydedd yn newisiad ymgeisydd Rhyddfrydig dros gynrychiolaeth Meirion a yn y Senedd, ac y bydd hyny yn arwain i aiihwylusdod, os nad1 i rywbet h gwaeth. Parai hyny ofid nid bychan i mi, a rhag i mi fod mewn un modd yn achlysur i ddim o'r fath gymeryd lie, yr wyf yn barod, er cystal fy rhagolygon, i gilio o'r maes, pe byddai i mi wrth hyny glirio y ffordd er galluogi y gymdeithas i syrthio ar rywun derbyniol gan gyfangorph yr etholaeth. Yn mhellach, bydd yn bleser genyf wneyd a allaf i hyrwyddo ymgeisiaeth y rteb a ddewisir gan y gymdeithas." Cynygiodd Mr J. Parry, Bala, eu b.od yn ysgrifenu at y gwahanol ymgeiswyr i ofyn iddynt a fyddent yn foddlawn i sefyll os yr etholir hwy gan y gymdeithas. A byddai yn llawn cystal rboi ar ddeall iddynt y dis- gwylir i'r ymgeisydd dalu costau ei ethol- iad ei hunan. Cynygiodd Mr William Jones fod y gwa- hanol ymgeiswyr i fyned drwy y sir, fodd y gan yr etholwyr weled a oes defnydd aelod yn rhai o honynt. Parodd y cynygiad gryn lawer o ddifyrvvch, ond ni phasiwyd ef. Fel y canlyn y mae rhestr yr ymgeiswyr, a rhifedi yr adranau syddi wedi eu henwi: Lief Jones, 20; Osmond Williams, 18; W. Llewelyn Williams, 16 W. Evans, 16; H. Haydn Jones. Towyn, 12; T. E. Moiris, 10; E. Vincent Evans, 9, II. J. Wnliams, 8; Howell Idris, 5: David Edwards, LIun- dain, 3 Brynmor Jones, 2 Thomas Jones, 2; Parch Gwynoro Davies, 1; D. Lloyd George, 1; Herbert Lewis, 1; D. R. Daniel,1; Parch Ifan T. Davies, Corwen, 1* Wedi hyny anerchodd Mr O. M. Ed- wards y cyfarfod, a dywedai ei fod ef wedi y A disgwyl y buasai yr ,-tholiad cyffredinoi wedi cymeryd He cyn y buasai galwad arno fe i anerch y gvmdeithas. Wrth roddi cvnrychiolaeth y sir i fyny, dywedai ei fod e wedi gwneyd ei oreu i gynrychioli y sir yn y Seneddi fel y teilyngai Meirionydd gael ei chynrychioli. Yr oedd wedi ym- drechu bod yn bresenol yn y ty ar bob achlysur o bwys. Wrth ffarwelio a hwy fel eu cynrychiolydd yn y Senedd nid oedd yn tori ei gysyllti^d a'r. gymdeithas. Bydd iddo gynorthwyo, hyd eithaf ei allu yr ym- geisydd a ddewisir fel olynydd iddo gan y gymdeithas. Wedi hyny ymdriniodd a chwestiynau gwleidyddol y dydd, a chyf- eiriodd at y rhyfel fel un hollol ddialw am dani, a r un mwyaf anffodus a niweidiol y bu Prydain yn cymeryd rhan ynddi erioed.
T Ilofrndd vn Wallgof.
T Ilofrndd vn Wallgof. Drwy orchymyn yr Ysgrifenydd Cartrefol y mae Mary Elizabeth Grainger, yr hon a gyhuddid o lofruddio cydymaith yn Ngwall- gofdy Rainhill, a'i enw Hannah Harwell, wedi. oael ei symud) o G-archar Walton i Wallgofdy Broadmoor, i gael ei chadw yno yn ystod pleser ei Mawrhydi. <
Y Pla vn Glasgow
Y Pla vn Glasgow Fe adroddwyd yn swyddogol am ddeu- ddeg achos 6 bla yn Ysbytty Glasgow dydd Sadwrn, ac yr oedd achos anobeithiol arall yn cael ei hysbysu am haner nos. Cyfanrif yr achosion sydd o dan wyliadwriaeth, yn ol yr hysbysrwydd diweddaf, ydyw 93.
Dvokldlad v Badgorphoriad,
Dvokldlad v Badgorphoriad, A! Fe ddywed (meddai y "Queen's Messen- ger" yn y "Black and White"'), i ddyddiad y dadgorphoriad gael ei be/clerfynu ar Hyd ref lleg. Ond er fod yr hysbysrwydd yn dyfod i mi gydag ymddangosiad o sicr- wydd o gyweirdeb, ac yn dyfod o ffynonell Weinyddol v gellir ei Tiystyried yn angen- rheidiol i ddal arni, nid ydwyf yn gwarantu ei fod yn rhydd oddiwrth bob cyfrifoldeb o wadiad swyddogol.
Am Orsedd v Shah
Am Orsedd v Shah Yn Brussels y mae digwyddiad wedi cy- meryd lie sydd yn peri diflasdod i ymweliad y Shah a'r lie. Y mae sibrwd wedi ei gyr- haedd i'r perwyl fod, yn ystod ei absenol- deb o Persia, ymhonwr a'i enw Ali Mahomet wedi bod wrthi yn brysur yn codi milwyr, a rhoi cynlluniau ereill ar waith, i geisio sicrhau gorsedd Nazr-ed-Din iddo ei hunan.
Y Pia yn Mauritius -
Y Pia yn Mauritius Derbyniwyd y genadwri ganlynol yn Swyddfa'r Trefedigaethau oddiwrth Lvw- odraeth Mauritius: "Yn ystod yr wyth- nos yn diweddu Awst 23ain, chwech o achosion newyddion o bla, pump yn farwol. Cyfanrif y marwolaethau oddiwrth y pla yn chwech."
Damwain Augeuol mewn Maes…
Damwain Augeuol mewn Maes Cynbauaf. Dydd Iau diweddaf cymerodd damwain angeuol le mewn maes ar Fferam Mort, ar gyrau Earlestown, tra yr oedd goruchwyl- iaeth y cynhauaf yn myn'd yn mlaen. Yr cedd George Mort, bachgell saith mlwydd oed, ac wyr i'r amaethwr, yn eistedd ar y wagen, pan y gwthiodd y march hi i bant, gan ei dymchwelyd, a gwasgu y bachgen mor drwm fel y bu farw yn y fan.
IDamwain Ddifrifol ar Rellffordd…
Damwain Ddifrifol ar Rellffordd yn India. Gohebydd Reuter o Calcutta, ddydd Ian, a ddywed i gerbydres fyned oddiar y rheil- iau ger Baripada, a'r Theswm am hyny yd- oedd fod y tir wedi meddalhau oherwydd y Uifogydd. Drylliwyd naw o gerbydau, a lladdwyd naw o bersonau. Clwyfwyd pump ar hugain. Cerddodd gyriedydd y peiriant bum' milldir yn nhrymder nos i bellebru am gynorthwy.
Dwyn Oriavtr vn Ngwrecsam
Dwyn Oriavtr vn Ngwrecsam Yn llys ynadol Gwrecsam, ddydd Llun, cyhuddodd Edward Williams, glowr, Johns- town, lowr arall o'r enw Joseph Jones, yn gweithio yn Nghlofa Westminster (ond yn fiaenorol o Newbridge, Riwabon), o Iadra,ta oriawr, werth 30s. Dangosai y dystiolaeth fod yr erlynydd, ddydd Sadwrn, wedi myned i gysgu i rywle yn Ngorsaf Rheilffordd y Great Western, Gwrecsam; a thra yn y cyflwr yna cymerodd y carcharor oriawr allan o i logell. Darfu i'r ynadon ddedfrydu y carcharor i chwech wythnos o garchariad gyda llafur caled.
Erlid Morfllod
Erlid Morfllod Cafwyd golygfa dipyn yn ddieithr yn Shetland, ynys yn ngogledd Scotland. Daeth haid fawr o forfilod i ymyl y lan. Pan welodd y bobl hwy, aethant allan mewn badau a llwyddasant i'w hymlid i ddwfr bas. Wedi eu cael i'r fan hono cy- 1 merod- cyflafan le arnynt Rhuthrai dynion a bechgyn i'r dwfr atynt gyda cyllill, pladuriau ac arfaui miniog ereill. Yr oedd y mor yn goch gan eu gwaed. Lladdwyd dau cant o hbnynjl
ISyr William Harcourt. -
Syr William Harcourt. Anrhegwyd Syr William Harcourt, dydd Llun, gydag anerchiad gan Rhydarrydwyr Middleton-in-Teesdale, fel yr elai ef a Lady Harcourt drwy y dref ar eu ffordd i ymweled a Mr a Mrs L. V. Harcourt. Wrth dderbyn yr anerchiad, pa un oedd yn diolch iddo am ei wasanaeth ffyddlawn i'r blaid, dywedodd Syr William ei fod yn ddigon hen ffasiwn i fod yn Rhyddfrydwr heb ddim ansoddeiriau-yn Undebwr Rhyddfrydol nac yn Ymherodraetholwr Rhyddfrydol. Hefyd, yn mhellach, dy- wedodd yr ymdrechai ef wneyd ei ran i wasanaethu ei blaid yn yr ychydig flynydd- au sydd eto ar ei ran, gan gadw at yr eg- wyddorion, pa rai, yn ei dyb ef, ydynt o'r gwerth mwyaf i'w gydwladwyr.
,'..Y Gwrthrvfel vn Ashanti
Y Gwrthrvfel vn Ashanti Pellebra gohebydd y "Morning Post" o Pekki, drwy Bekwai, Awst 31ain, fel y canlyn —Ar y 30ain cyfisol darfu i goloin o bedwar cant, yn nghydag un magnel 75- millemetre, o dan yr Uchgadben Montanaro symud yn mlaen ar wersyll y rhyfel yn Amphebawi, a chanfyddwyd ei fod wedi ei adael. Yr oedd tanau y gwersyll yn par- hau i losgi. Yr oedd y gwersyll wedi ei losgi. Yr un modd yr oedd tref Abassi, ar y ffordd yr enciliodd Syr F. Hodgson. Dinystriwyd amryw o ffermydd gan golofn oedd o dan y Milwriad Brake, yn gweithredu i'r dwyrain gyda'r bwriad o ymuno a'r Milwriad Wil- cc-cks yn ei symudiad yn mlaen ar Kumasi, drwy Pekki. Mae yr Uchgadben Stans- field wedi ei benodi yn gadlywydd yn Kumasi.
Advertising
YN CAEL EI GANMOL GAN BOBL DEHEUDIR CYMRT-T.-Canmolir Dr Wil- liams' Pink Pills gan bob dosbarth o bobl, o'r iselaf hyd yr uchaf yn y tir, am modd y maent wedi gwella y parlys, locomotor ataxy, crydcymalau, a sciatica; hefyd pob tkpydon yn coda oddiar, wendid gwaed, scrofula, rickets, chronic erysipelas, dar- fodedigaeth, y cylla a'r ysgyfaint, diffyg gwaed, gwynebpryd llwyd a salw, gwendid gieuol cyffredinoi, coll archwaeth, curiad y galon, poenau yn y cefn, poen pen a neu- ralgia, pob ffurf ar wendid benywaidd, a hysteria. Tonic ydyw y Pills byn, nid purgative, ao y maent yn gywir yn unig pan geir yr enw Hawn Dr Williams' Pink Pills for Pale People; a gwerthir gan fferyllwyr, a chan Dr Williams' Medicine Company, 46, Holborn Viaduct, London, E.C., am 2s 9c y blwch, neu chwe' blychaid am 13s 9c. Nid Dr Williams' Pink Pills ydynt os gwerthir Jiwy yn. rhyddion neu allan o ddysglau gwydr; dferbyniwch hwy yn iinig yn yr amlen binc-gauedig fel y i
- Digwyddiad Anarfero) yn…
Digwyddiad Anarfero) yn Nhre- harris- YMCJHWILIAD ARBENIG. Yn ddiweddar yr oedd gohebydd i'r "Merthyr Express" ar ymweliad a Thre- harris, un o'r trefi glofaol cynyddol yn Nyffryn y Rhondda, Deheudir Cymru, a chlywodd am beth mor rhyfedd fel y gal- wodd ar y person oedd yn nglyn a'r peth yn uniongyrchol, sef Mr Lewis E. Thomas, 6, Bargoed terrace. Dyn ieuanc, golygus, mewn masnach esgidiau ydyw Mr Thomas, yn hynod barchus, ac o ymddangosiad dy- munol, oddeutu 25 llllwydd oed-vn ddar- lun o iechyd. A'r ffaith olaf yn unig a gytfyrddodd a chwilfrydedd y gohebydd, gan iddo glywed am yr helynt blin, drwy ba un yr oedd Mr Tliomas wedi myned. I Ond eglurodd Mr Thomas bethau vn fuan. Mr LEWIS E. THOMAS (0 ddarlun gan Alf. Betts, Merthyr). "I fyny i Hydref diweùc1 af," ebai, "Ili wyddwn beth cedd bod ju afiach. Yr oeddwn yn Dowlais y pryd hwnw, a chefais ymosodiad sydjai o dtiitfyg treuliad mewn ffurf hynod ddrwg. Y mae pawb sydd yn gwybod am y dioddefiadau a achosir gan yr anbwyldeb ofnadwy yn:a yn deall beth yr aethum drwyddo, a bu raid fy nghludo adref. Yr oeddym yn cymeryd stoc, ac felly ceisiais fyued at fy ngwaith wedyn, a rhoddi cynorthwy, °nd wedyn gorfu i mi fyned adref, yn rhy wael i sefyll ar fy nhraed, ac yr oeddwn yn myned yn waeth bob dydd. Yr oeddwn yn myned yn ys- gafnach yn gyflym, ac aethum heb ddim ond croen am yr esgyrn bron, a fy holl gyfeill- ion yn credu fod y darfodedigaeth wedi gafael ynwyf." "Nid ydych yn edrych felly yn awr, fodd bynag," meddai y newyddiadurwr. "A gawsoch chwi driniaeth feddygol ?" "Do. Cymerais bob math o feddygin- iae^iau gan ddcctoriaid a fferyllwyr, ond er gwaethaf y cyfan, aethum yn waeth waeth, yn deneuach a theneuach, ac yr d I oedd fy sefyllfa yn peri pryder i fy nheulu. Yr oeddwn mor wan, nes y bu gorfod i mi adael fy ngwaith am bUJJI. mIS, yr hyn oedd yn groes iawn i fy ewyltys* Yr oedd y boen yn arteitliiol, ac yr oeddwn wedi rhoddi i fyny pob gobaith. Ond yr ydych yn gweled, yr wyf yn awr yn well nag y bum erioed, ac yr wyf yn diOlchgar am hyny, oherwydd nid wyf yn awr yn teimlo unrhyw boen." p') "Beth^ddarfu eich iachan. gofynai y newyddiadurwr. "Darfu i rai o fy nghyfeillion," atebai Mr Thomas, "fy nghyngori am9er lxaith yn ol i gymeryd Dr Williams' Pink Pills for Pale People, ond ni ddarfu i mi wneyd, gan fy mod wedi cymeryd llu o belenau ereill, ond nid rhai Dr Williams! Ond yn Ebrill di- weddaf, pan yr oeddwn yn wan, a fy ysbryd yn bur isel, ar ol darllen am Yr iachad rhy- fedd oedd yn eu dilyn, anfonais yn union- gyrchol at y gwneuthurwyr am box ohonynt a chymerais un o'r pelenau ar ol bob pryd bwyd am yr ychydig ddyddiau cvntaf, ao wedi hyny cymerais ddwy ar olbob pryd. "A ddarfu i chwi gael fod Dr Williams' Pink Pills yn eich gwella p" "Fy ngwella!" meddai Mr Thomas. "Wyddoch chwi, yr oedd y nlyniadau vn rhyfeddol. Anfonais am all flYchaid, a chyn i mi orphen hwnw yr oeddwn yn teimlo fel fy hunan. Yr oedd liyny ar ol bod i bob pwrpas ar was tad fy nghefn am bum' mis. Dechreuais dewhau yn ddiym- droi, a dychwelodd fy archwaeth. Yn fyr, mewn tair wythnos yr oeddwn yn alluog i fyn'd i'r siop dfachefn. Yr oedd fy ffrynd- iau yn methu deal), sut yr oeddwn wedi mendio mor fuan, a phan aethum i weled fy mherthynasau yn ddiweddar synent fy ngweled yn edrych mor dda. Mae Dr Williams' Pink Pills wedi achub fy mywyd. a hoffwn i chwi gyhoeddi y ffeithiau noeth yr wyf wedi eu rhoddi i chwi. Yr oeddwn wedi clywed am y gwelliadau rhyfeddol yr oedd Dr Williams' Pink Pills wedi eu gwneyd ac yn awr gallaf dystio i wirionedd yr oil sydd wedi ei ddyweyd. Y mae fy nhad mor falch oherwyddi fy ngwellhad fel nad ydyw yn'tewi son am dano; ac ar ein hargymhelliad ni y mae y Co-operative Society wedi ychwanegu Dr Williams' Pink Pills at eu stoc, ac y maent yn gwerthu llawer iawn ohonynt. Yr ydwyf wedi cael fy nhrawsnewid o fod yn Uiprin teneu i'r liyn welweh o'ch blaen ac nid oes unrhyw glod yn rhy uchel i'w roddi i'r feddygin- iaeth sydd wedi gwneyd hyny i mi."
Streic Rheilffordd y Taf.
Streic Rheilffordd y Taf. Cafodd streic rrdd Dyffryn Taf ei %,setlo dydd Sadwrn drwy ymddiddan gafwyd a Mr Bell, yn nghyda amryw o bwyllgor y dynion, hefo Syr W. T. Lewis, yr hwn a hysbysodd fod y dull yr edrychai ef ar deler- au setlo yn gyffelyb i eiddo Mr Bell. Fe adroddwyd yn Llundain dydd Llun nad ydyw setliad streic Dyffryn Taf wedi cael dim effaith ar y Coal Exchange. Mae y prisiau yn codi; ac y maent yn debyg o barhau felly. Mae amryw berchenogion eisoes wedi rhodidi rhybudd iddynt godi o swllt i ddeuswllt y dunell. Yn mysg per- chenogion glo Lancashire sicrheir i ym- ddiriedolwyr Bridgewater roddi rhybudd y bydd iddynt godi 100 y dunell o Medi laf.
Mr Wynn o Rug a'r Esgob --
Mr Wynn o Rug a'r Esgob Wrth agor nodachfa er budd yr ysgolion Cenedlaethol yn Nghorwen y dydd o'r blaen dywedoddi Esgob Llanelwy eiriau cryfion ar werth yr ysgolion gwirfoddol i'r Eglwys. Ystyriai pe cauid drws yr ysgol na fyddai waeth iddynt gau drws yr Eglwys hefyd. Y dydd dilynol agorid y gweithrediadau gan yr Anrhydeddus C. H. Wynn, Rug, yr hwn aeth o'i ffordd i ddatgan ei anghytun- deb a'r esgob ar y cwestiwn. Cyfeiriai yn arbenig at ddau le yn y cylch, lie yr oedd yr Eglwys yn llewyrchus er nad oedd yno ysgolion Eglwysig o gwbl, a. chredai ef y parhai yr Eglwys i lwyddo beth bynag ddeuai o'r ysgolion. Yr oedd yr esgob wedi dyweyd ei fod yn teimlo yn gryf ar y mater, a dywedodd Mr Wynn yr un oeth o'r ochr arall.
[No title]
Syrthiodd awyrfaen (aerolite) yn Spain. Yr oedd trwst mawr yn rhagflaenu ei syrthiad. Pigwyd darn o honi i fyny yn pwyso tuag un pwys, ei ffurf yn chveongl- og, ei lliw ar ei gwyneb yn llwyd, a'r canol ynwyTdd1
Hawn nell Lo Tramer
Hawn nell Lo Tramer Pan yr ydym ni megis rhwng y ddau dan, dyma ein cefnderoedd yn ceisio gwneyd ein diffygion i fyny trwy yru llwythi Ilongau o lo i Lundain a phorth- laddoedd ereill Prydain, ac yn gallu ei werthu am bris llai nag y medrwn ni a'r ystorfeydd o filiynau o dunelli sydd tan ein traed. Yr ydym eisoes yn y wlad hon yn talu miliynau bcb blwyddyn am yd, ynienyn, caws, bacwn, cig, wyau, gwlan, ac aneirif angenrheidiau eill bywyd, i'r tramorwr, tra y gallem, oddigerth am rhyw gamdrefn, ddiwallu o leiaf ein hun- ain a'u haner gartref, ac yn awr rhaid chwanegu glo at y rhestr. Gwell genym ni fawn cartref na glo tramor, os na all ein I glo-berchenogion, yn eu rhaib am or-elw, gadw y glo tramor o'r farchnad.
Arddangosfa Paris In Goiled…
Arddangosfa Paris In Goiled Arathrol. Mae"Y Ffrancod wedi pryderu llawer yn nghylch llwyddiant eu hanturiaeth gost- fawr; ond, fel mater o fasnach, y mae Ar- ddangosfa Paris wedi troi allan yn fethiant poenus. Wrth gwrs, y mae dau fis o hyn hyd ddiwedd y ffair fawr, end prin y gellir dadwneyd y drwg gan nad ;pa mor lwydd- ianus y gall yr wythnosau hyn fod. Llun- iwyd ar gyfer 300,000 o ymwelwyr dydd- iol; ni bu dros 100,000 yn y dydd o ym- welwyr er dydd yr agoriad. Nid ar yr Arddangosfa fel y cyfryw y mae y bai am yr anffawd. Erioed ni welwyd y fath wychd'er. Paham y methiant gan hyny ? Dodir yr achos mewn rhan wrth brinder cymharol y Ffrancod mewn greddfau mas- nachol. Ymollyngasant i eithafrwydd hollol anesboniadwy yvL eu banti-riaet-hau. Wedi hyny dechreuodd y wasg erlid a difrio y geinedl Seisnig ac Americanaidd gyda chwerwder anesgusodol. Ac nid digon hyn, ond ymroddasant i ddylorni y Frenhines a'r teulu Brenhinol. Nid yn fynych y bydd masnachwyr yn ymollwng i gablu eu cwsmeriaid goreu; felly y gwaeth y Ffrancod gyda'r Saeson. Yn olaf, gwnaeth Anarchiaeth ei ran er cadw Penaethiaid Coronog Ewrop a'u gosgordd- luoedd dtaw. Pa ryfedd, gan hyny, fod methdalwyr yn amlhau yn Paris wrth v clegau bob wythnos ?
Yn Gact a Deg Cel
Yn Gact a Deg Cel HEN GYMERIAD NODEDIG YN WOR- CESTER. PA NIWED SYDD MEWN MYGYN ? Un o'r personau mwyaf nodedig sy'n ym- weled yn flynyddoi a'r "Mop Fair" yn Gloucester ydyw Mrs Ann Smith, o Wor- cester, yr hon sy'n 110 mlwydd oed er y IOfed o Fehefin diweddaf. Nid cael ei "hiarddangos" y mae hi, eithr bu i ohebydd newyddiadurol dalu ymweliad a ni yn ei caravan, ychydig amser yn ol, er cael ychydig fanylion o berthynas iddi. Dy- wedodd iddi gael ei geni mewn caravan yn Chargrove, ger Rhydychain, a'i bod wedi treulio uwchlaw can' mlynedd o'i bywyd mewn "ty" ar olwynion, tra yn trafaelio o ffair i ffair ar hyd y wlad. I un o'i hoed hi, y mae ei bywiogrwydd yn rhyfeddol, a gellir dyweyd fod ei holl alluoedd corphorol a meddyliol yn dal i'w gwasanaethu. Y mae er's rhai blynyddoedd yn arfer treulio mis neu ddau bob blwyddyn gartref yn Worcester, pryd y bydd yn myned i'r eg- lwys yn rheolaidd ddwy waith bob Sul, gan gerdded chwarter milldir bob .ffordd. Mae yn hynod wisgi ar ei throed.wrth fyned i mewn ac allan o'i charavan, a gall hyd yn nod yn awr wneyd gwaith y ty heb gy- northwy. Cafodd un ar bymtheg o blant, saith o ba rai sydd yn fyw. Mae ei merch hynaf yn awr yn 80 mlwydd oed, ac y mae hithau (fel ei mam) yn fam i un ar bym- theg o blant. Bwyty yr hen wraig bedwar pryd yn y dydd gyda mwynhad; ac er mai digon cymedrol ydyw gyda diodydd medd- wol, bydd yn smocio yn ddiarbed; ei "ffrynd" penaf ydyw hen bibell glai fechau.
Sedd Meirion
Sedd Meirion Am sedd Meirion y mae ymryson yn y Gogledd. Nid prinder, eithr goramlder c. ymgeiswyr o ryw fath, sydd yn yr etholaeth hon. Braidd nad yw yr ymdrech i wthio enwau i sylw yma yn ffiaidd. Mewn ystyr, cymerir hyny yn ganiataol; ond camgy- meriad mawr ydyw edrych ar y sedd fel treftadaeth. Dylai Meirion ofalu am ci hanrhydedd trwy ddewis ymgeisydd teil- wng o'i hanes yn y blynyddoedd a aethant iieibio. Gwnaeth yr etholaeth hon enw iddi ei hun drwy ddewis yn 1886 un o'i meibion, a hwnw yn un c'r bobl i'w chyn- rychioli, a daeth hwnw ar ol hyny yn deil- wng i ymddangos yn mhlith tywysogion v bobl. Symudir yn y sir hon yn araf a gochelgar a rheolaidd gyda'r gorchwyl o ddewis ymgeisydd, a hyderir, pan ddaw yr adeg i gael llais yr holl ddosbarthiadau, y bydd y llais hwnw yn bur unol a brwdfrydig ar y cyfan. Ychydig o fywyd mewn.cym- hariaeth sydd mewn etliolaethau ereiil, ar frwydr mor agos. Aros a wneir gan ddis- gwyl i rywbeth droi i fyny i beri cyffroad yn y gwersyll gwleidyddol. Difaterwch yw un o brif elynion yr achos Rhyddfrydig er's amser maith. Bai mawr arall ydyw cy- meryd yn ganiataol fod y WTeinyddiaeth bresenol yn rhwym o fuddugoliaeth. Nia yw plaid a ymollyngo i fath o anobaith yn werth ei chefnogi, a goreu po gyntaf i'w symud o'r ffordd.
Am Tmladi yn With Deng Hlwydd.
Am Tmladi yn With Deng Hlwydd. William Bowen, hen batriarch pedwar ugain mlwydd, o Frynbiga, yn sir Fynwy, a fu, lawer o flynyddoedd yn ol, yn mhalas un o benaethiaid brodorol yr India Ddwy- reiniol. Er's peth amser, yn Nhloty Cas- newydd ar Wysg y ceir ef yn trigianu. Un boreu yn ddiweddar, efe a barodd aruthr syndod i swyddogion y sefydliad hwnw trwy eistedd wrth fwrdd y boreu- bryd heb ei esgidiau am ei draed na'i gob am ei gefn; a llewys ei grys yn agored, os nad wedi eu torchi. Pan ofynwyd iddo fyned yn ei ol i'w ystafell wely, i orphen gwisgo am dano, cododd "yr hen Adda" yn gryf o'i fewn, a dechreuodd arfer iaith oedd yn gref yn hytrach nag yn weddus; ac yn hytrach nag ufuddhau dangosai barodrwydd i ymladd. Hyn, mewn can- lyniad, a arweiniodd i'w ymddangosiad o flaen yr ynadon am y pedwerydd tro ar bymtheg ar hugain, a pha rai a farnent nad oedd dim i'w wneyd ag ef ond ei anfon i garchar am un dliwrnod ar hugain. I'w gael allan o'r doc yn y llys, hefyd, cafwyd cryn drafferth. Ni fynai symud cam; a phan aeth y pen heddwas a'i isafiaid i ymaflyd ynddo, trodd atynt, gan ddweyd: "Er hyned ydwyf, mi gnociaf bob un ohonoch yn deilchion, os ewch chwi i fy nad oodd dim i'w wneyd a gef ond ei anfon gel allan o'r dc yon y llys, hefyd, cafwyd llusgo ol a blaen!"
Advertising
THOMAS' DRUG 'TOmE1*, 118. Kings and T?d.. Tjoa^- n, K:E. Genitw-Urinay, Skin nart Blood diseases. Loss of N-re l'o er, Vaii< o6elp, a d Allied Tioub ee, cur. d by Special TreaftMnt. J plcn)a", Post-Frai*. r~"— ■ ■ —, I "For the Blood is the Life." Clarke's Blood Mixture THE WORLD-FAMED BLOOD PURIFIER AND RESTORER, is warranted to Cleanse the Blood from all impurities from whatever cause arising. For Eczema, Scurvy, Scrofula, Bad Legs, Ulcers, Glandular Swellings, Skin and Blood Diseases, Boils, Pimples, Blotches, and Sores of all kinds, its Effects are Marvellous. It is the only real Specific for Gout and Rheumatic Pains, for it removes the cause from the Blood and Bones. Clarke's Blood Mixture is pleasant to the taste and warranted free from anything I injurious to the most delicate constitution of either sex, from infancy to old age, and the Proprietors solicit sufferers to give it a trial to teat its value. I Thousands of unsolicited testimonials from all parts, snoh as the following: — ECZEMA.—Mr. W. Pauley, Broad Lane, Cottenham, Cambridge, writes:— I Three years ago I had a slight skin disease, lozema. I was under treatment, some time, but got no better. I tried, I may say, scores of other medicines, but all to no p a-pose. I was now covered from head to foot, and so tormented that I almost wished my self dead. Well, at last I read about' Clarke's Blood Mixture,' and decided to give it a trial, and I am thankful to say I am now perfectly well, with my skin as clear as possible."—January 20th, 1900. I BAD LEG.-Mr. Stephen Morgan, 31, Mnlkern Road, St. John's Road, Upper Holloway, writes: I suffered for thirteen years with an Ulcerated Leg, and at one of the hospitals I attended it was suggested that I should have my leg off, to which 1 am thankful to say I would not agree, as I am now quite oured by taking' Clarke's Blood Mixture.' "—May 25th, 1899. RHEUMATISM. —Colour-Sergeant Instructor Jno. Howarth, Chos;re || Regiment, Cf aester, writes: I suffered from Rheumatism in my arms and legs for over five years. All sorts of remedies were applied, but none did any good for more 1 j than a few days. After a while I was recommended to try Clarke's Blood Mix tare,$, I which I did, and on taking the first bottle I felt relief. I therefore continued with ) njjt this excellent medicine, and it effected a perfect cure."—May 18th, 1899 a W • ro: Clarke's Blood Mixture is sold by all Chemists and Stores throughout the world but beware of worthless imitations and substitutes.
==-------.\ Bamwain p y Mios…
==- Bamwain p y Mios j Dydd Mawtth y prydnawn, cyfarfyddodd j John Jones, ger y Llyn Mawr, Ponciau, a damwain ddifrifol yn nglofa yr Hafod. i Ymddengys i ran o'r rwff, yn hollol ddi- t rybudd, roi ff ordd, a chyn iddo gael am- ser i ddianc tarawyd ef ar ei gefn gan ei ddryllio yn ddifrifol. Wedi clirio y rwbel llwyddwyd i'w gael yn rhydd o'i sefyllfa beryglus, ac ar ol ymchwiliad cafwyd nad Ii oedd wedi tori dim esgyrn, ond fod ei gefn a'i ochr wedi eu hysigo yn lied drwm. Yr oedd briwiau dyfnion ar ei freichiau, ei ochr a'i gefn, a gorwedda yn ei wely gar- tref mewn sefyllfa tra phoenus. Y mae I dan ofal Dr Davies. j
Gwasanaetiiwyr mewn Siopau…
Gwasanaetiiwyr mewn Siopau I A ddylai y gwasanaethwyr mewn siopau I gael pleidleisiau ? Dylent, medd Syr Charles Dilke; a mwy na hyny, efe a greda y dylai y Toriaid yn gysta 1 a'r Rhyddfrydwyr gydymuno i estyn yr hawl- fraint iddynt. Mewn cyfarfod yn Man- chester, a gynhelid dan nawdd Undeb Cynorthwywyr mewn siopau, dywedodd y barwnig gwir anrhydeddus nad oes o fewn yr holl deyrnlUl un dosbarth a chan lleied o hono yn meddu pleidleisiau; a'i farn gvdwybodol el -doedd, fod yr adeg wedi dyfod pan y dylai y fath fater o gyfiawn- der diamheuol gael ei godi uwchlaw cwestiynau plaid. Oddi ar ystadegau sydd yn ei feddiant, dywedai nad oes yn y dosbarth hwn ddim llai na tbri chwarter miliwn o bobl sydd ar gam yn cael eu ham- ddifadu o hawlfraint a berthyn iddynt yn gyfiawn.
Dwyn Sachaid o Datws
Dwyn Sachaid o Datws Anfonodd ynadon Melbourne, swydd Gaergrawnt, bedwar Llundeiniwr, ddydd Llun, i garchar am chwech wythnos o lafur caled. Daethant yno i'r ffair. evdag or- gan, i chwareu a gwneyd campau. Pan yn syllu arnynt yn gosod eu taclau i fyny, sylwodd yr heddwas ar sach pur lawn yn eu trol. Ar hyny, wele ffermwr i'r He, gan ddyweyd ei fod ef wedi colli sachaid o datws o'i gae. Tatws oedd yn y sach. Cymerwyd dau o'r "organwyr" i'r ddalfa; diangodd y ddau arall gyda'r organ, y merlyn, a'r drol. Ond aeth heddwas ar fisycl ar eu holau, ac ni bu yn hir yn eu goddiweddyd, ac yn eu dwyn yn ol, gyda'r canlyniad a nodwyd.
Ffrainc a Rwsla yn Rheoli…
Ffrainc a Rwsla yn Rheoli y Byd. Hysbysrwydd o Paris, ddydd Sadwrn, a hysbysa —Mae y Czar wedi anfon archeb Sant Andrew i'r Arlywydd Loubert. Hysbysrwydd arall yr un dydd a fynegai: —Gan sylwi ar yr olwg gyffredinol ar beth- au tramor, dywed y "Petit Journal" na chafodd y Franco-Russian Alliance erioed y fath gynyg ag a gafodd heddyw. Gyda Gormani yn rhoddi i fyny ei pholisi o ry- budd, a chychwyn ar gadgyrch dramor, a Phrydain Fawr yn gyfan esgusodol, mae Ffrainc a Rwsia yn dal rheolaeth y byd, ac nid oes ganddynt ond dweydl beth sydd e:sieu ei wneyd er mwyn ei roi mewn gweithrediad.
Delseb yn erbvn Helaetba ,;'-.…
Delseb yn erbvn Helaetba Hvowtnt. Yn nghiarfod misol Cynghor Plwyf Rhosllanerchrugog, dydd Gwener, yn y Neuadd Gyhoeddus, yr Henadur E. Hooson yn llywyddu, rhoddodd trethdalwyr Ponciau ddeiseb yn gwrthdystio yn erbyn cais ym- duirieJolwyr Eglwys Annibynol y lIe i hel- aethu y fynwent sydd yn nglyn a'r capel, yr hyn fuasai yn annymunol. Y mae nifer o dai wedi eu hadeiladu yn y lie, ac os buasai yr helaethiad yn cael ei gario allan, buasai yr iard yn dyfod o fewn ychydig o latlieni i'w drysau. Gwrthododd y Cyng- hor ymsymud yn y mater, ond yr oeddyn yn cynghori ar i'r ddeiseb gael ei hanfon i ynjddiriedolwr y capel yn uniongyrehol.
TiMithriad yn Lianddulas.
TiMithriad yn Lianddulas. DYN WEDI CAEL EI LADD. Digwyddodd damwain ddychrynllyd yn chwarelau ceryg Mri Kneeshaw a Lnpton, yn Llanddulas, ddydd Sul. Yr oedd John Evans a Robert Jackso'i, dynion priod, yn. clirio rwbl o'r ffcrdd ar ben y chwarel, pryd yn sydvn y darfu i amryw dunelli o ddaear a gravel syrthio arnynt. Syrthiodd Evans i lawr i'r chwarel, 150 o droedfeddi a lladdwyd ef yn y fan. Cafodd un arall ei gladdu o dan y malurion, nes derbyn m- weidiau difrifol: y mae perygl a mei fywyd.
Gvfraitli Ter.vsgivd )n Efrog…
Gvfraitli Ter.vsgivd )n Efrog Newvdd. Hysbysir o Efrog Newydd fod tyrfa der- fysglyd o bobl wynion wedi ymosod ar nifer c bobl dduon yn y ddinas hono, nos Fe-rchef diweddaf, i ddial ar farwolaeth heddgeid- wad, yr hwn a laddwyd nos Sul gan negro. Galwyd, yr, oil o'r heddgeidwaid allan, y 1 rhai a chwalsEsant y terfysgwyr Oddeutu pum' mil o rifedi. Cafodd lldwer o berson- au eu dwyfo¡ a. chymerwyd llawer i'r ddalfa. h
----.. tr Goll Bvih.
tr Goll Bvih. Fe adroddir o Aden fod ymchwiliad i gael ei wneyd ar hyd laonau Affrica gan yr ager- r, long Indiaidd y "Minto" am y cychod a goll- wyd yn y llongddrylliad fu i'r agerlong "In- 9 1 dra," vn cynwys y prif a'r trydydd o'r Ewyddogion, dau Ewropeaid, a 31 o frodor- ion. Methwvd a gweled dim o ol y dynion. Gwelwyd un ewch ar y Ian yn Ea. Alulu yn wag.
Bamwaia Angeuol ger Rhosymedre.
Bamwaia Angeuol ger Rhos- ymedre. Brydnawn Sadwrn cymerodd damwain ddychrynllyd le yn ngweithfeydd glo Wynn- stay, rhwng Rhiwabon a. Rhosymedre. Ym- ddengys i fachgen a'i enw David Lloyd, Cefn Mawr, fod yn gweithio yn y glofa, pan y cafodd ei wasgu rhwng dau lestr glo yn ocifrifol. Aethpwyd ag ef gartref, lie y bu farw y noswaith hono. Yr oedd yn ugain oed, ac yn fab i gigydd, lieol.
Beth Olyga RhjM.
Beth Olyga RhjM. Yn ei apel am arian at yswirio dynion yn ei fataliwn sydd wedi myned i faes y frwydr i lenwi lleoedd y rhai laddwyd neu sydd an- alluog i ryfela oherwydd clwyfau ac afiech- yd, dywed y Cyrnol Sandbach: —"Cymaint oedd y caledi yr aethant drwyddo fel nad oes o'r 1200 o'r dynion ae-th allan yn y dechreu ond prin 400 yn awr yn abl i fod o unrhyw wasanaeth yn y rhyfel."
Darganf3d Glo yn Iou. -a..--
Darganf3d Glo yn Iou. -a. Mae y Parch Evan Jones, Llangristiolus, wedi darganfod dwy wythien o lo yn y plwyf dywededig sydd yn rhwym c fod yn gaffaeliad gwerthfawr yn yr argyfwng pre- senol, pan mae glo mor brin ac uohel el bris.
Ei fncwm yn Fillwn o Bunau
Ei fncwm yn Fillwn o Bunau Dywed un perchenog glofaol na fydd i incwm Syr Charles Joicey, A S., fod yn llai nag un filiwn o bunau. Ond yn ani- bynol ar drafodaeth Syr Charles gyda. y "trysor du" y mae efe yn un o'r dynion cyfoethocaf sydd yn dal yr anrhydedd o fod yn aelodau yn un 0'11 ddau dy—y Cy- ffredin neu yr Arglwyddi. Dechreuodd yntau, fel llawer un yn flaenorol iddo, heb ond ychydig iawn o dda y byd hwn. Yr oedd ganddo lygaid at fusnes, fel y dy- w,edir-yn gymaint felly fel yr esgorodd y tri chan' punt incwm oedd ganddo pan y cymerodd at v glofeydd, ar ei ffortiwn.
Victoria Cross 1 Mali Lord…
Victoria Cross 1 Mali Lord Roberts Derbyniodd1 Lady Roberts Groes Vio4 toria (Victoria Cross), a enillwyd mor wrol gan ei mab yn Neheudir Affrig rai misoedd yn ol, ond a aberthodd ei fywyd wrth hyny-sef wrth geisio achub rhai o'r gynau Prydeinig rhag syrthio i ddwylaw y Boer- iaid yn mrwydr Colenso. Tybed a fydd i weddw un milwr arall o'r enw Gilmore, dderbyn yr un anrhydedd ? Enillwyd hi gyda chymeradwyaeth gan yr olaf, ond bu farw ar ei ffordd o'r Penrhyn. Gobeithio na fydd i'r gwahaniaet'h cymtdeithasol newid yr anrhydedd.
OLD FALSE TEETH BOUGHT.
OLD FALSE TEETH BOUGHT. Many ladies and gentlemen have by them old or disused false teeth, which might as well be turned into money. Messrs R. D. and J. B. Fraser, of Princes street, Ipswioh (established since 1833), buy old false teeth. If you send your teeth to them they will remit you by return post the utmost value; or, if preferred, they will make you the best offer, and hold the teeth over for your re- ply. If refence neoessary apply to Messrs Bacon and Co., Bankers, Ipswich.
Yn Ih';e mabV GwenoIlaW?
Yn Ih';e mabV GwenoIlaW? Dywedir na ddaeth y drydedd ran o'r nifer arferol trosodd i'r wlad hon eleni! Anfynych y clybuwyd eu twitian soniarus wrth wib ehedeg uwch ein penau, ao yr oeddynt o leiaf fis ar ol eu cyhoeddiad. Yr oedd lii yn ganol Mehefin yn lie canol Mai. Un achos efallai ydoedd y gwanwyn oer, ac achos arall nid yw ein hadar ni ein hun- ain yn eu croesawu fel yr haeddai ymwel- wyr. Y mae'r tyrant baldorddus hwnw, Mr Sparrow, wedi cymeryd vn ddiweddar, at ddwyn neu ddryllio eu nythod tan -f bargod. Anffawd dromi i ni fyddai oolli'r wenol, gan ei bod yn ysu cynifer o wybed afiach svdd yn casglu o gwmpas tai anedd, ac yn "draenio daear anian," chwedl y bardd. Ar wybed a phywiaid y mae'r Wenol yn byw—dyna ei lluniaeth. Ym- wibia trwy'r awyr yn chwim, gyda'i phig yn llydan agored, yr hon felly sydd yn ateb fel rhwyd neu gawell i gynnll ei hys- glyfaetlh.
[No title]
TO THE DEAF.—A rich lady cured of her Deafness and Noises in the Head by Dr Nicholson's Artificial Ear Drums, gave E5000 to his Institute, so that the deaf people unable to procure the Ear Drums may have them free. Address: The Ncholson ^Institute "Longcott, Sutwners- bury, London, W-