Y Werin

COFYSGRIFDY PRETORIA. Y mae y Parch James Gray, arweinydd y Presbyteriaid yn Pretoria, wedi ei ben- odi gan Arglwydd Roberts i ofalu am y lyfrgell swyddbgol a'r cofysgrifdy yn Pre- toria. Darfu i Mr Gray gondemnio, allan o'r pwlpud, y gyfundrefn o lywodraeth oedd gan Mr Kruger..

CHINA PRYDEINWYR YN MEDDIANU Y PALAS HAF. Gohebydd Laffan a ysgrifena o Pekin, Hydref 3ydd.-Y mae'r milwyr Prydeinig yn awr mewn meddiant o'r Palaa Haf, yr hwn le a adawyd gan y Rwsiaid dydd Llun diweddaf. Bwriadai y Germaniaid ei gy- meryd, ond rhagflaenwyd hwy gan y mil- wyr Prydeinig. Ddoe gadawodd y Rwsiaid amgylchoedd Palas yr Ymherawdwr. Medd- ienir y He yn awr gan y Germaniaid. Y mae y milwyr i apanaidd yn dechreu myned allan o Pekin. Gad'awsant ar eu holau ddwy gatrawd, gyda chyflegrfa a meirch- filwyr.

Y LYNGES CHINEAIDD YN NGHY- FFINIAU SHANGHAI. Gohebydd Reuter a ysgrifena o St. Pe- tersburg i ddweyd fod cenadwri o Port Ar- thur, dyddiedig y 5ed, yn mynegi fod yr holl longau rhyfel Chineaidd wedi hwylio hyd gyffilllau Shanghai. Nid ydynt wedi gadael y porthladd, a gwylir hwy gan y Hongau rhyfel tramor. Nid ydynt yn achos o berygl.

XNVR,TI-IRYFEL YN NEHEUBARTH CHINA. ( a ^i^bydd y Central News o Hong Kon^ 1!1 ar Hydref yr 8fed, a dywed fed er vn t,10^ wedi cyrhaedd yno ddydd Gwen- sputliro (Tdarf°d 1 g°rPhlu °'r ™- tliirioeaeti SaUTan' sydd gysylltiedig a ol ;nig y" mTn'diroedd- Ar Ni wnaprl er'diangasant i r mynyddoedd wedi eu dal n^elyT1- Yr o^drl y *obl carnhlu o'r B lO"Ilorthwy, ac y mae f.T o'r anerau Dum .th' •:

"IAWN" I RWSIA. Pellebrir o Shanghai gM Ohebydd » "Times' fel y canlyn: —^ frodorol fed1 Li Hung Chang wedi addaw y bvdd i China ollwng ei gafael o Manchuria j Rwsia, os bydd i'r diweddaf dynu yn ol ei milwyr, a cheisio perswadio y Galluoedd i wneyd heddwch. Er nad yw yr adrodd- iad yn cael ei gadarnhau, edrychir arno yu un liynod o arwyddocaol.

Helvnt Blln Plant vr Ysgol Daw cenadwri o Montiers yn hysbysu fod cwmni o blant ysgol ar bleserdaitli, o dan pfal mynach, wedi colli eu ffordd 81 lanau creiglog yr Isere, a bu gorfcd iddynt aros dros y nos yn nghysgod craig uwchben dibyn dwfn. Syrthiodd un o'r plant i lawr y dibyn, a maluriwyd ef ar y creigiau islaw. Llefai y plant am gynorthwy drwy y.nos, ac ar doriad y wawr clywyd eu Hef gan heliwr, yr hwn a ddaeth a chynorthwy o ymwared iddynt. Yr oeddynt oil mewn ystad erchyll o druenus drwy eu pryder a'u cyflwr. agored.

I( ETHOLlAi) Mil LLOYD (iEOHiiE. LLAWENYDD ANNESGRIFIADWY. NEFYN. Nid oedd dref yn y wlad ag'oedd yn fwy hollsl o ochr y rhyfel yn Affrica nag oedd Nefyn, ac yn fwy yn erbyn y cwrs a gymer- odd Mr Lloyd George. Ychydig iawn o Ryddfrydwyr a geid yn erbyn y rhyfel. Pan ryddhawyd Lady smith, Kimberley, a Mafeking, dathlwyd hyny mor effeithiol enill: cymerad wyaelth Brenhinol. Ni fuasai gan Mr George y gohaith lleiaf am gael ei ddychwelyd yn aelod y pryd hyny. Ond daeth yr etholiad, a daeth Mr Lloyd George i'r lie. Ofnid gan y Rhyddfrydwyr i Mr Lloyd George golel ei gam-drin. Sut y bu hi? Cyn i'r cyfarfod fyned dTOSOOd dymchwelwyd y byrddau ar gefn y Toriai Cynhaliwyd cyfarfod ar ol cyfarfod yno, ac yn y diwedd dyma'r dref yn eiddo i Mr Lloyd George yn ymarferol. Dyna yw hanes PWLLHELI. hefyd. Os meddwodd tref erioef,af ysbryd y rhyfel, gwnaeth y dref gynydaol a 8°~ beithiol hon. Cymerai bron bawb ran yn nathliadau codiad gwarobae Kimberley, Ladysmith, a Mafeking, or laer (Dr 0. -a W. Griffith, un o brif R-adicaliaid y dtref) i lawr i'r iselaf. Un to aeth y Cynghor Trefol allan yn eu gWisgoedd swyddogol i ddathlu rhyddhad 11JL or trefi a enwyd. Ni chlywid ond conmUlad chwerw o ym- ddygiad Mr Lloyd George ar gwestiwn y rhyfel. Cyn peil Pymthegnos ax ol ei ddyfodiad allan i ofyn am ymddiriedaeth yr etholwyr unwaith eto, yr oedd wedi troi yr etholwyt" wrth yr ugeiniau i'w ochr, a hyny trwy nerth ei hyawdledd a'i allu ar- dderchog i argyhoeddi pobl. Buasent yn ei hwtio ef pe buasai yno yn Mai neu Mehefin, ond y pymthegnos diweddaf efe oedd yr arwr! CRICCIETH. Y lie hwn hefyd a ddaliwyd gan y don ryfelgar a orlifai y wlad yn ^echreu, y flwyddyn, ac ar hyd-dkli hyd yn ddiweddar. Llosgwyd delw o Mr Lloyd noson dathliad rhyddhad Ladysmith. Ond yr oedd yma. rai pobl na phlygasant eu gliniau i dduw rhyfel. Trwy gynorthwy y rhai hyn gallodd! Mr George enill y fwrdeisdref yn ol i'r gorlan Ryddfrydol. Daeth y bobi a gredent yn yr egwyddorion a bro- ffesent allan o du Mr George, a buddug- oliaeth fu eu rhan. DYDD Y POLIO YN LLBYN AC EIF- IONYDD. Anifyr iawn oedd y tjnvydd ddy<*d Sad- wrn. Ofnid yn sicr y.^ y .^y^.d gwlyb, dryc-hinog yn ar f wyr Mr Lloyd George. Er fod cyfarfodydd anarferol o frwdfrydig wedi cael eu cynal nos wener yn Nefyn, Pwllheli, a Chriccieth gan y Rhyddfrydwyr, petrusid wedyn y gell- id cael pawb i'r pol. Ni welwyd gweU gweithio erioed. Yr oedd y blaid Ryddfryd- ig wedi ei chyfthyrfu drwyddi gan frwd- frydedd, ac anhawdd ydoedd dychmygu am orohfygiad gan y Toriaid dan y fath ^m- gylchijulau. Gwelid pnf fasnachwyr Pwll- heli yn flaenllaw yn nghyfarfodydd Mr Lloyd George, rhai yn siarad a rhai yn dangos eu hochr fel arall, megys Mr Samuel Williams, Central Stores; Mr J. G. Jones, Mr Sam- uel Lloyd, Bee Hive; Mr Williams, Siop Goch; Mr Richard Jones, argrafl^dd; Mr T. J., Williams, ac eraill, yn Mhwllneli. Gwelwyd dynion .ieuainc talentog fel Mr Al- fred Ivor Parry a'i holl egni o du Mr Lloyd George. Yr oedd Pwllheli yn gyffrous trwy y dydd. Tua'r prydnawn achosodd un neu ddau o Doriaid wedi meddwi gryn helynt, a bu ymladd dychrynllyd rhwng rhai o'r pleidiau yn hwyrach yn y dydd. Gwnaeth Mr E. R. Davies waith cawraidd. Yr oedd yn fywiog, yn llygadog, ac yn barod at bob adran o'r gwaith, ac y mae iddo ef glod mawr yn nglyn a llwyddiant Mr George. Eraill a weithiasant yn rhagorol hefyd. Ni welwyd gwell gweithio erioed. Hawdd ydoedd canfod fod y Rhyddfrydwyr wedi dyfod i ddeall yn iawn wir safle pethau yn vstod y dydd. Nid oeddynt yn petruso yn nghylch buddugoliaeth, ond ofnent Bangor. Mawr glod sydd yn ddyledus i. Dr. William Thomas, Nefyn Mr Owen Williams, Mr W. Jones, Cadben Roberts, a. Uuaws eraill yn Nefyn, am y frwydr lwydidianus a ymladdasant a gelyn- ion hawliau Ymneillduwyr. Gwnaeth y cyfeillion yno waith anhygoel. Troasant yr etholaeth, trwy gynorthwy Mr Uoyd George, o fod yn anialwch Toriaidd oher- wyddl y rhyfel, i fod yn baradwys Rhydd- frydol. Yr oedd y Rhyddfrydwyr lleol yn fwy argyhoeddedig o fuddugoliaeth. Ar- dderchog oedd, gweled pob gweinidog, ond parson y plwyf, yn casglu o amgylch haner Mr Lloyd George,-baner Rhyddid, ac yn ymladd dani. Er gwaned oedd, gwnaeth y Parch Edward James yr hyn a allai o du cyfiawnder a barn. Nid oedd llawer o frwdfrydedd yn Nghrio- cieth. Y mae pobl Criccieth yn gallach na phobl gyffredin, a chelant eu gwir deimlad- au, oherwydd rhesymau digonol. Ond wrth holi yma ac acw deallasom sut yr oedd pethau yn myned. Nid oedd Ymneillduwyr ^"ieeietV -am roddi eu genedigaethfraint i ofal Ton' ac E^lwySWT- Buasai gwneyd y fath boQi taor ffol ag 7 buasai i oen fyn'd at flaidd i ofyn am gymwynas. Gwydd- ai pobl CriocietJi pwy oedd pwy yn ja^ru^ a gwyddent faint o bwys i rod<R ar athraw- iaethau turncoats a chynffonwyr. jthaid rhoddi canmoliaeth uchel i'r Parchn. John Owen, M.A., a W. B. Marks, Mr O. T. Wil- liams, B.A., Mr Robert Thomas, Y.H.- Mr W Williams, Mr G. P. Williams, ac eraill a safasant yn Y fftynt ddydd y frwydr. Dechreuodd y newydd am ddychweliad; Mr George gyrhaedd Lleyro ac Eifianydd yu fuan ar ol un ar ddeg o'r gloch. Gwyddid ei fod i fewn y P*yd hyny. Disgwylid garx ganoedd o bobl wrth swyddfeydd y P«l eV hyd nes y daeth y newydd terfynol fod Mr Lloyd George i mewn gyda mwyafrif o 29b, -102 yn fwy nag oedd yn 1895. Wrth gwrs, nid oedd derfyn ar lawenydd y Rhydd- frydwyr, ac nid oedd modd desgrifio siomedigaeth y Toriaid!

Y dvdcTo'r blaen Iluserii yn Salford, yr hvn a fn yn 1 ewerth rhai milcedd o bmmaU ° el dan. Digwyddodd y trvcliineb yn pannu a cbannu yr Adelphi. Pander d fr barai na buasai y galanastra yn llawer Ilai.

TRAM S"5T itiiS"8 Y BOERIAID YN DIGALONI. ARWYDDION FOD Y DIWEDD YN AGOS. Cyhoeddwyd y genadwri a ganlyn oddi- wrth Arglwyddl Roberts. Pretoria, Hydref 7fed. Edrydd y Milwriad Grove, yr hwn a lyw- ydda Ail Bataliwn Catrawd West Kent, sydd yn Frankfort, ddarfod i gylchwylwyr ddyfod yn sydyn ar warthaf nifer o'r Boer- iaid ddoe, a chymerwyd deuddeg ohonynt yn garcharorion. Cyfaddefodd tri ohon- ynt—tad a dau fab—iddynt d'ori llinell y pellebyr rhwng Frankfort a Heilbron. Ar noson y 5ed cyfisol, ger Balmoral, tafl- wyd oddiar y rheiliau gerbydres a gyn- wysai nifer o Frigad y Ldynges a Gwar- chodlu'r Coldstream. Gwnaed hyn drwy ffrwydriad dynameit. Yn ffodus, ni ddig- wyddodd colledion. Y mae Edwards, penaeth rhai sgowtiaid a fu yn dra egniol yn ein herbyn am rai misoedd, wedi rhoddi ei hunan i fyny, gyda chwech o'i ddynion, yn Krugersdorp, ddoe. Cadarnheir yr adroddiad gan Edwards fod y Boeriaid wedi tori i fyny yn fan gwmni- au gwasgaredig; ac nid oes fawr o awydd ynddynt mwyach i ryfela. Cymerodd Barton saith o'r Boeriaid yn garcharorion ar y 6ed, a chlwyfwyd tri o'i wyr ger Krugersdorp. Dywed Kelly- Kenny fod Boeriad arfog wedi ei ddwyn i mewn gan ddau ffermwr ddoe-arwydd rhagorol, yn dangos fod y bobl wedi blino ar y rhyfel. Heddyw bum yn canu yn iach i Cadben Bearcroft a Brigad y Llynges. Ymadaw- ant am Cape Town heno. Dygant gyda hwy ddiolchgarwch a dymuniadau da y fyddin yn Neheudir Affrica, am y cynorth- wy gwerthfawr a roddasant yn ystod y rhyfel.

YMDAJTH Y CADFRIDOG BULLER. Gohebydd Rhyfel y Press Association a ysgrifena o Lydenburg, Hydref 2il:- Ymyrwyd a'r cymundeb pellebrol yn ystod y pum niwrnod diweddaf. Teithia y Cadfridog Buller yn mlaen yn sefydlog dros fryniau Macmac, Dyffryn y Pererin, a Gorphwyefa'r Pererin, gan wneyd tro drwy Kruger's Post. Llongyfarchwyd gwyr Devon gan y Oadfridog ar eu taith dros y bryniau. Wedi gadael Bwlch Macmao ddydd Iau, gweithiodd Arglwydd Dundon- ald ei ffordd yn mlaen hyd Ddyffryn y Pererin, ac ymlidiodd nifer o'r Boeriaid o'u safleoedd ar y mynyddoedd. Aeth Gwyr Strathcona. i mewn i'r dref, ac yno yr oedd ychydig Foeriaid yn crwydro o gwmpas. Yr oedd y Meistri Steyn a Schalk Burger wedi gadael y lie y Sul cynt, a hyny gyda'r bwriad o ddinystrio rheilfforddl Pieters- burg. Dydd Iau ymadawodd Gravett, ?• hwn a lywyddai y gelyn, am Belvedere, r un noson bu y Boeriaid yn gollwng er- gydion at wyr meiroh 06 ddaethant i'n gwersyll. Safai y gwereyll rhyw bum mill- dir o'r dref, a hyny oherwydd: yr anhaws- der i gael atgludion. Dyma'r ail dro i'r Cadfridog fod drwy y bwlch. Y waith gyntaf ydoedd yn nghadgyrch Secoconi.

YMADAWIAD Y LLYS. Bu Syr Chih Cheu Lofengluh, y Traf- noddydd Chineaidd tyn Llundain, yn ym- ddiddan a Gohebydd yr Exchange Telegraph Company, a dywedodd iddo dderbyn brys- negeseuon oddiwrth y Rhaglawiaid Liang K;ang a Liang Hu, y rhai a rodd'ent rcsyni- au paham yr aeth y Llys Ymherodrol o Tai- yuen i Hsinqan. Wele'r rhesymau (1) Oherwydd fod y sychder a'r newyn yn Nhal- seth Shansi wedi achosi tlodi mawr yn Tai- yuen (2) oblegid fod! y Bocseri-aid, ar wa- hcddiad Yusien, y Llywodraethwr, wedi gwneyd diifrod mawr, fel yr oedd y ddinas wedi ei gadael gan bobl barchus a marsiand- wyr. 0 dan yr amgylchiadau, bydd i'r Llys aros dro yn Hsinqan. Gall y Llyw- odraeth ddal cymundeb yn well yno nag yn Tsiyuen, oherwydd fod yno gyfrwng sain- gludydd, tra nad oes gyfrwng felly rhwng y lie diweddaf. Hyderant na bydd i Ewrop gamddeall y rhesymau hyn, a, dychymygu, oherwydd fod y Llys. mor bell oddiwrth yf arfordar, nad yw mor ffafriol i ddwyn yn mlaen (frafodaethau heddwch. Nid yw hyn yn wir, oblegid y mae China yn ddiffuant yn ei hawydd am heddwch.

YR ETHOLIAD CYFFRED1N0L. j Y Polio Ddydd Llun. YORKSHIRE (BARNSLEY DIVISION). Walton (L) 7549 Groser (C) 4356 Ma,jority 3193 SOUTH HANTS. Lee 7375 Smith 3828 Majority 3547 BURTON (STAFFORDSHIRE). Ratcliff (L U) 5592 Johnson Ferguson (L) 3421 Majority 2171 Conservative gain. DONCASTER. F. W. Fison (0) 6512 Black (L) 6147 Majority 365 TORQUAY. Lacland Barratt (L) t 4020 Rankin (C) 3891 Majority 129 NORTH DONEGAL O'Doherty (Irish League) 2562 O'Connor (Healyite) 1613 Majority 949 ST. ANDREWS BURGHS. Anstruther (U) .0. 1148 Annand (L) 1098 Majority 50 CARMARTHEN BOROUGHS Davies (L) 2837 Jenkins (U) 2047 Majority 790 Liberal gain. LANCASHIRE (GORTON). Hatch (0) 5761 Ward! (Lab.) 5241 Majority 520 RHONDDA. Abraham (L) 8383 Hughes (C) 1874 Majority .I 6509 LANCASHIRE (RADCLIFFE). Taylor (L) 5497 Cross (U) 5437 Maiolit,y 60 Liberal gain. ASHFORD (KENT), Hardy (C) 6898 Nicholson (P U) 2343 Majority 3555 CORNWALL (LAUNOESTOWN). Fletcher Moulton (L) 3831 Cunliffe (U) 2737 Majority 1094 SOUTH ANTRIM. Macartney (C) 3673 Lowther (I C) 3093 _1 Majority 580 DERBYSHIRE (HIGH PEAK). OswaldPartingtoDi (L) 4591 Samuel Roberts (C) .e. 4432 Majority 159 Liberal gain. NORTH NORFOLK. Gordon (L) 1; 4490 Follett (U) 3493 Majority 997 OXFORDSHIRE (BANBURY). Brassey (C) 3632 Fiennes (L) 2821 Majority 811 MONTGOMERY BOROUHS. Pryce Jones (C), 1478 J. A. Bright (L) .1309 Majority 169 MID GLAMORGAN. S. T. Evans (L) 7027 Phillips (C) 2284 I Majority 4793 SOMERSET (FROME). Barlow (L) 5066 Hume Williams (C) 4708 Majority 358 WEST KEHRY. O'Donell (N) 2464 Julian (Ind. N) 1065 Majority 1399

l Yr Etholwr BVRdr. yn y Bvd. Yr etholwr lyn-d yn y wlad ydyW Mr John Redburne, Fferam Norton, ger Dav- entry, yr hwtf svdd o feWn dwy flwvdd i v fed vn aA, It, oed. Y moe wedi bod yn bleidleisiwr byth er ftwvddyn 1822. Mae eto vn cerdded rhai milldiroedd yn y dydd, hoed y tywydd V peth v byddo, yn gallu darllen ac ysgrifenu heb gvnorthwy gwydr- au, vn mwynhau iechvd rhagorol ac yn priodoli ei hirhoedledd ac ystad ei iechyd i lwvr vimvrthod a'r ddiod feddwol ac vm- arferi.adau corphorol yn yr awyr asrored. Hyd yn ddiweddar vr oedd vn arferiad eanddo neidio dros ffrwd a, redai tu cefn i'w fferam. Yn swydd Buckingham v mae Harry Scott wedi byw- am ddeuddeg a phedwar ugain o flynyddoedd ar fferam Chesnufcs, Amersham-Common. Y mae wedi pleidleisio ddeg a thriugain o weith- iau, ac yn bwriadu pleidleisio yn yr etholiad yma.

Ymgals at Nofio y Slanel Dydd Mercher, gwnaeth Madame Yon Isacescu, boneddiges Awstraidd, ymgais at nofio y Sianel, gan adael Calais oddeutu haner awr wedi saith yn y boreu. Dilynwyd hi gan gwch a gwyliwvd hi oddiar y lan hyd nes yr aeth o'r golw amryw fill- diroedd allan yn y Sianel. Anfonwyd brysneges o Calais iddi fod yn aflwyddian- us yn ei hvmgais. Wedi nofio yn neillduol o dda am oddeutu ugain milldir rhoddodd yr ymgais i' fyny, a chodwyd hi i'r eweh.

Cwsg i fafbanod sydd a?u croen yn llosgi, a chwsg i famaii blinedig trwy faddon cynes gyda Sebon 'Cuticura, ac iriad unwaith gyda Cuticura, yr enaint effeithiol at y croen. Rhydd y driniaeth yma esmwythad uniongyrchgl, caniatau cwsg a gorphwys- dra i'r fam a'r plentyn, a cheir adferiad buan, parbaol, a rhad o'r ffurfiau mwyaf poenus o gosfeydd, croen-cramenog a lloscr- edig, a thardciiantau trwy y pen, a cholli gwailt pan fydd pobpeth arall wedi ffaelu.

I CHOESAWD MR LLOYD GEORGE, A.S. NEFYN. Daeth Mr Lloyd George, A.S., yma nos Lun, a chafodd groesaw mawr anghyff- redin. Llusgwyd ei gerbyd ef drwy y Morfa a Nefyn, yn nghanol brwdfrydedd digymhar. Cynhaliwyd eyfaxfod mawr yn y Madryn Hall, Dr Wm. Thomas yn y gadair. Diolchodd Mr Lloyd George am i'r etholwyr ei gefnogi ef yn yr etholiad. Siaradwyd gan amryw ereill. PWLLHELI. Cyrliaeddodd Mr George yma rhwng 7 ac 8, a llusgwyd ei gerbyd ef gan ugeiniau o ddynion ieuainc, ac ymdeithiw-d drwy yr heolydd yn ngoleuni ffiam-dorchau. Yu y Neuadd Drefol cynhaliwyd' cyfarfod mawr i'w groesawu. Anhawdd desgrifio yr olygfa. Safai ar dd'esc yr esgynlawr, a delid i fyny wrth ei ochr ei fab,—Lloyd George bach," a "Lloyd George y dyfodol," fel y'i gelwid1 ef. Gwnaeth Mr Lloyd George anerchiad, a rhoddodd ddiolchgar- gar- wch cynes i'r etholwyr. Siaradwyd gan Mr Spender, Dr 0. W. Griffith (y Maer), yr hwn a lywyddai; Mri E. R. Davies, Alfred Ivor Parry, T. J. Williams, Sam. Williams, Jo,hn Williams, Cardiff road; Haughton Davies, Richard Jones, William Roberts Edward Japheth, John Jones, D. R. Davies, Nefyn; O. Williams, etc; Parchn E. Myrddin Rees, J. J. Jones, B.A., a J. Davies, Llithfaen, ac ereill. Penderfynwyd ffurfio Cymdeithas Gwerinol Cymru, agoredi i feibion a merched. Yr oedd y Toriaid wedi argraphu can buddugoliaeth, ac wedi bod yn dysgu ei chanu hi, ond aeth y fuddugoliaeth i Mr Lloyd George! CRICCIETH. Y-e Cyrhaeddbdd Mr Lloyd George yma hefo'r tren olaf nos Lun, a rhoddwyd iddo dderbyniad tywysogaidd. Traddodcdd anerchiad byr i ddiolch i'w gefnogwyr. Goleuwyd fflamdorchau, a gollyngwyd fire- works allan. OAERNARFON. Gan na wnaed yn hysbys ganlyniad ethol-. iad bwrdeisdrefi Arfon hyd foreu Sul nis gallai y Rhyddfrydwyr ddathlu'r fuddug- oliaeth fel y dymunent, a phenderfynasant wneyd hyny ddydd Llun. Yu yr hwyr yr oedd y Clwb Rliyddfrydol wedi ei oleuo a llusernau bychain amryliw, ac oddeutu naw o'r glech ffurfiwyd gorymdaith o Ryddfrydwyr, ac aethpwyd drwy y dref gan ddwyn fflamdorchau, a than ganu alawon Cymreig gwladgarol. Ymunodd cannoedd lawer orymdwth, ac yr oedd y brwd- frydedd yn rhedeg yn uchel.

Yr Arwelnydd Rhvddfrvdol Starad. Bu Arweinydd y Blaid Ryddfrydol (Syr Henry Campbell, Bannerman) yn ^siarad nos Lun yn Clydebank o bllaid ymgeisiaeth Mi P. R. Buchaixan dros swydd Dumbar- ton. Yr oedd y Llywodraeth wedi gofyn am arwydd neillduol 0 yniddiriedaeth y wlad er cwblhau y gwaith mawr yn Neheu- dir Affrica. Yr oedd yn amlg, gan hyny, fod yn rhaid i'r Llywodraeth gael mwyafrif ychwanegol er dyfod i feddiant o arwydd neillduol o ymddiriedaeth. Daliai ef allan mai aflwyddianus, hyd yn hyn, fu apet y Llywodraeth at y wlad. Dywedid weith- ia:i nad oedd y siaradwyr Rhyddfrydol yn siarad am neb na dim ond Mr Chamberlain. Mr Chamberlain yw y Llywodrafeth yn yr etholiad yma, a hyderai efe (Syr Henry) fod yr hen Doriaid yn caru ao yn edmygu dull eu gwron: litewn atebiad i araeth Mr Chamberlain ddydd Sadwrn dywedodd Syr Henry nad ydoedd! yn wir ddarfod iddo ef, dri diwrnod cyn i r gael ei chy- hoeddi, ddyweyd nad oedd dinx yn cyfiawn- hau darpariadau milwrol. Ni ddywedodd efe ddim o'r fath. Yr hyn a ddywedodd ef ydoedd nad oedd yn holl hanes yr achos— cwynion yr Outlandiaid, eu hawl i bleid- lais, ac felly yn mlaen nad oedd sail dros ryfel, ac felly nid oedd yr un rheswm dros ddarparu ar gyfer rhyfel. Cyfyngodd ei hun i'r pwynt yma; a chywirodd y cam- gynrychioliad o'i feddwl dro ar ol tro; ond ail-adroddid hyn gan Mr Chamberlain eilwaith a thrachefn. Wrth derfynu, dy- wedai Syr Henry fod perygl mawr dyfodol Deheudir Affrica yn gonvedd yn y ffaith y byddai yr ysbryd yn yr hwn, y gweinyddid materion yno yn gwneyd undeb parhaol yn anmhosibl.

I lien Ysgrif Felblaldd. Yn ddiweddar daeth y Paris National Library i feddiant o gopi Groegaidd o'r "Efengyl yn ol Matthew," pa un a ysgrif- enwyd mewn llythyrenau aur breision ar femrwn rhuddgoch. Y mae yn gynwysedig o dair a deugain o ddalenau pedwar plyg, pi rai ydynt yn cynwys y drydedd ran o'r Efengylau. Ystyrir ef gan y dysgedigion Ffrengig fel un o'r ysgriflyfrau cynaraf r" gyda'r Uythyrenau aur. Ysgrifenwyd yr ysgiflyfrau mwyaf adnabyddus ar femrwn rhuddgoch—"Genesis" yn Vienna, a'r Efengylau yn Rossano yn Itali, mewn llythyrenau arian. Y mae pump o ddal- enau yr ysgriflyfr wedi eu haddurno a dar- luniau hyinod ar y rhanau isaf. ohonynt, pedwar o ba rai ydynt mewn cyflwr o gad- wraeth dda; ond y mae- y puttied braidd yn anweladwy. Y mae y darluniau yn dwyn cysylltiad a'r Efengyl—Herpiflias gyda loan Fedyddiwr, dammeg y tortnau, y dyn dall o Jericho, a'r fflgysbren ddlffrwyth.

Cvnvdd Masnachol Yn ol adroddiad Bwrdd Masnach am y mis i, diweddu Medi 30ain, y mae'r dad- forion yn 41,232,852p o'u .ydmaru a 38,721,079p am y nus cyferbyniol y flwyddyn ddiweddaf, set cynydd o 2 511 773p. Yr oedd yr allforion am yr uk mi's yn 24,559,811p, yn erbyn 22,374,807p yr un mis v flwyddyn ddiweddaf) & chynydd o 2,185,004p. Yr oedd y dadfor- ion am naw mis yn diweddu Medi 30am yn 379,187,642p, o'u cydmaru a 356,019,390p y cyfnod cyferbyniol y flwydd- yn ddiweddaf. Dengys hyn gynydd o 23 168,252p. Yr oedd yr allforion am y naw mis yn 21S,471,/55p, yn. erbyn 194,351,197p, sef cynydd o 24,120,558p.

Prawf Bynod DEDFRYDU DAU GANT. Ychydig amser yn ol mewn tref fechan ar lanau Calabrese, Straits of Messinee, daeth prawf, yr hwn oedd wedi tynu sylw cyffred- inol, i derfyniad. Yr oedd y caxcharorion oedd yn y bocs, neu yn hytiuch mewn caw- ell haiam ag, sydd yn cael ei arfer gan yr Italiaid, yn rhifo tri chant, yr oil yn "picci- otti," pobl ienaino o bob rhyw, ac yr oedd- ynt yn byw yn ngwahanol ranau o Calabria. Yr oeddynt yn byw ar ladrata. Dedfryd- wyd eu cyfarwyddwT i wyth mJynedd o betifd-wasanaeth. Rhyddhawyd ^ump a pheawar ugain, a dedfrydwyd y gweddill i amryw gyfoodau,

6werth Gymtriad Dydd Sadwrn, anfonwyd un Eleanor Pierson, gwraig i gyfreithiwr adnabyddus yn Nghaer, i garchar am dri mis ar y cy- huddiad o ladrata. Ymadawood ei gwr oddiwrthi beth amser yn o!, oherwydd ei meddwdod. Gwa.sanaethai y garchares fel cogyddes yn nhy un Mr Bray yn West Hampstead.

Llofraddiaeth p Pads Y mae heddgeidwaid Paris yn chwilio i mewn i achos hynod o lofruddiaeth. Darfu i ddau,filwr o'r enwau Meilier a Jondalot, ymadael a lluesty y Chateau d' Eeu, yn y nos, a gwelwyd hwy yn ymddiddan a gwraig yn y Quai de Valmy. Yn fuan wedi hyny clywyd gwaeddiaidau, yh cael eu dilyn gan swn. rhywbeth yn disgyn yn jighamlas St. Martin. Rhedodd y milwyr ymaithj ond y maent yn awr wedi eu cy- meryd i fyny.

Gwrthvmgeisvdd i'r Glo Cymreig Y mac i lo Deheudir Cymru wrthymgeis- ydd newydd. Hyd yn ddiweddar bu Llyw- odraeth Japan yn pwrcasu symiau mawr- ion o'r glo; ond yn awr gwneir prawf yn Llynges Japan ar y glo a godir yn British Columbia. Y mae y glo yma wedi bodd- loni y Lynges Brydeinig, a chan y gellir ei werthn yu rhatach yn Japan na'r gio Cymreig, y mae'n debyg y bydd y gystad- leuaeth yn un galed.

Cvtloa a Gwattb. Cynhaliwyd cyfarfod gan asiedyddion a thanwyr perthynol i'r Cwmniau Great Western, London and North Western, a'r Midland Railways, ddydd Sul, yn Nghas. tellnedd. Penderfynodd gyriedyddion a thanwyr y Great Western a'r London and North-Western ofyn i'r pwyllgor gweithiol i drefnu y dynion. Hefyd penderfynodd gweithwyr y Great Western rodidi eu telerau o flaen eu cyfarwyddwyT.

GWfnt Nerthot. BYWYDAU WEDI EU HACHUB. Yn ystod yr ystorm nos Sadwm aetih y cwch pysgota. "Ada," perthynol i Fleet- wood, i'r lan yn Piel, ger Barrow. Aeth Coxwain Wright a Newsham, yn nghyda dau eraill, i gynorthwyo y pysgodfad. Nofiodd Coxwain Wright -am y lan. Achubwyd y ddau oedd yn y eweh, yr hwn a suddodd yn fuan ar ol hyn.

I. Damwain Angeuol yn Mostvn. 1 —rr Dydd Sul, yn Marsh row, Mostyn, bu farw un Joseph Cliff, 30 mlwydd oed, oddi- wrth niweidiau a dderbyniodid yn Ngweith- feydd Haiarn Mostyn. Ar yr wythfed ar hugain o Awst syrthiodd y trancedig i "flue," yr hon oedd yn llawn o lwch eirias- boeth. Llosgwyd ei goe$su a'i .gorph yn ddifrifol, a bu y truan mewn poenau dych- rynllyd hyd ei farwolaeth, yr hyn a gy- merodd le, fel y crybwyllwyd, ddydd Std.

Marchogaeth ar el Cdeurodar i'r Seoe^d. < t Fel y gwyddys,, un o'r perchenogion glo- feydd cyfoethocaf yn Nghymru yw Mr D. A. Thomas, A.S. dros Ferthyr. Mynych y bydd Mr Thomas yn marchogaeth ar ei ddeurodur p'i dly yn Nghasnewydd i Dy'r Cyffredin yn Llundain. Dywedir ei rod yn gwmni difyr ar y ffordd, a. bu liawer yn cyd-deitbio ag ef ar eu peirianau heb wy- bod pwy ydoedd. Priodola Mr Thomas ei iechyd da i'r ffaith y bydd yn cymeryd teithiau lied hir gyda'i ddeurodur.

Yr ArweiiYdd Rivdtifrviol a'r r Weinvddiaeth Mewn llythyr a anfonodd at Mr Lambie, yr ymgeisydd Rhyddfrydol dros Ranbarth Pantick o swydd Lanark, dywed Syr H. Oampbell-Bannerman :—"Yr ydym yn ym- ladd brwydr i fyny yr allt gydag ysbryd, ac y mae'r Rhyddfrydwyr drwy'r wlad yn ddyledus i chwi. Myn y Llywodraeth genym gredu fod pob doethineb, yn ogystal a phoh gwladgarwoh, yn canolbwyntio ynddi hi, pryd, mewn gwirionedd, y mae ffaeleddau a gwendid gartref ahelbulon ac anhawsderau oddicartref yn nodweddu ei banes."

iucffi Affrica. Dyddorol yw .sylwir ddadblygiad diw- ydion tyfu coffi yn Affrica, gan y gellir cael rhyw ddirnadaeth am adnoddau cyfoethog y wlad. Dygwyd hadau cyntaf coffi yno gan genhadon lai na phum mlynedd yn ol, ac or rhai hyny tarddodd y cnydau eang a gouir yn awr. Yr oedd y swm ^anfon- wyd o Uganda yn unig yn y tymhor di- weddaf dros gan' tunell, a bydd y cyn- yrch y tymhor yma yn Ilawer mwy. -Dy- wedir fod co,fli BItyre y goreu yn y byd, a bod ei flas yn rhagori ar goffi Mocba. Y peth sydd yn tynu yn ol yw nad oes. digon o.gyfryngdu i'w gludo"; ond gwneir y 'diffyg yiaa i fyny pan orphenir Rheilffordd Uganda.

RHAGOCHEUADAU YR HYDREF. Y mis hwn yw y cyntaf yn chwarter olaf y flwyddyn. Y mae o'r pwys mwyaf i ofalu am yr iechyd yn awr. Y inae ei sefyllfa am y. gweddill. o'r flwyddyn yn ymddibynu ci-yn lawer ar y modd yr ymddygir at y corph yn y mis hwn. Y mae ami i ben yn syrthio gyda chwympiad y dail- Mae. y tymor hwn bob amser yn llawn o beryglcn i'r rhai gwanllyd ac eiddil,alr rhai sydd yn dueddol i anhwylderau y ddwyfron. Mae ahwyd ac amryw glefvdau yn gwneyd ymosodiadau poenus ar lawer o gyfan- soddiadau gweiniaid, ac ar rai wedi eu dal gan henaint. Er mwyn rhagflaenu ac atal doluriau blinion y tymor dyfoiol ni all y neb sydd yn dueddol iddynt wneyd yn well na chy- meryd cwrs o Quinine Bitters Gwilym Evan«, er cryfhau y cyfansoddiad a'i gyn- crthwyo i wrthsefyll yr ymosodiadau hyn. Mao y cyffyr rhagorol hwn wedi prcfi lawer gwaith yn effeithiol nid yn unig i symud anhwyld-elfan, ond yn ddiogelwch cryf rhag yr ymosodiadau trwy ei fod yn cyflenwi y gwaed ag adnoddau nerth, iechyd a bywyd, ac yn yrrjid poen ac afiechyd o'r corph, gan ddwyn cryfder ac yni i'r cyfansoddiad. Mae Quinine Bitters Gwilym Evans yn feddysr- lyn hollol lysieuol. Gocheler pob efelych- iad ohono. Ar werth gan bob fferyllydd, mewn pctcli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu gellir, eu cael trwy v post am y prisiau hyn yn uniongyrchol oddiwrth y perchenogion:- Quinine Bitters Manufacturing Company, Ltd., Hanellv. South Wales.

Yn heddlys Kingsclerc gwysiwyd Ar- glwydd Caernarfon, o Gastell Kjngsolerc, am yru motor-car yn orwyUt yn East Woodbay. Dirwywyd ef i lOp. #

Hen Arwr I Y mae Syr William Olpliert, yr hwn a I lywyddai mewn ciniaw a roddwyd yn ddi- weddar er dathlu rhyddhad Lucknow, yn edrych mor ieuanc a hoew ag erioed. Am ei ddewrder yn Lucknow, rhoddwyd y Victoria Cross iddo, o'r hon •• mae gaud do feddwl mawr.

rogl ei Han Crogodd William Henry Golsen, fferm- wr, yn Surfleet, ger Spalding. Gwelwyd ef yn uniongyrchol, gan i'r digwyddiad prudd gymeryd lie mewn adeilad hawdd i'w weled gan y rhai a elent heibio. Bu y trancedig yn dioddef oddiwrth niwralgia. Barnwyd iddo gyflawni hunanladdiad pan yr oedd ei feddwl wedi anmharu.

v I Marwoiaetii Arfaiydd Bate Bu Ardalydd Bute farw yn gynar foreu Mawrth yn Dumfries House, Cannock. Ganwyd ef Medi 12, 1847. Yr oedd yn ddyn galluog a dysgedig, wedi ysgrifenu amryw lyfrau o bwys. Trowyd ef i'r ffydd Babyddol gan y Monsignor Capel, yr hyn a greodd gryn gyffro ar y pryd. Yr achos o'i farwolaeth oedd ergyd o'r parlys.

Cafon Wen Ymddengys wedi'r cwbl fod yn well i ddyn ddringo grisiau na myned i fyny mewn "lift," medd y "Daily News." Pan v credem ein bod yn estyn ein heinioes dy- wed y meddygon beth arall. Ymaeamryw o'r rhai ydynt yn gwylio y "lifts" wedi marw yn bur sydyn. Teiir rhyw deim- ladau rhyfedd gan bersonau sydd a chalonau gweiniaid ganddynt tra yn esgyn i fyny ynddo.

Beth am few Zealand? Y mae y Goruchwyliwr Cyffredinol dies New Zealand wedi ateb i'r gwrthdystiad a wnaed gan Brif Weinidog New South Wales yn erbyn cysylltu y Cook Archipel- ago hefo New Zealand. Y mae yn gwada yn bendant fynegiad y Prif Weinidog fod y rhan fwyaf o fasnach yr ynysoedd yn cael ei wneyd hefo New South ac yn dal allan fod yr ynyswyr yn »;ewip yn hytrach undeb efo New Zealand, ac fod New Zealand, am ddeng mlynedd, wedi talu cyflog y Cynrychiolydd Prydeinig yno.

Nid Meddw vr Tdoedd Yn Llys yr Ynadon yn Kennington, gwadai hen ddynes fechan, Sarah Rose, 73 mlwydd oed, iddi fod yn feddw. Dywedodd iddi gerdded o Tunbridge mewn un noson. "Mewn un noson?" gofynai Mr Francis. "Ie, ac yr oeddwn bron-a rhynu gan anwyd," meddai y ddynes, a dywedai ei bod yn bwriadu cerdded i Salisbury, ei thref enedigol. Mr Francis: Wel, os ydych am gerdded i Salisbury, gwell i chwi gycbwyn yn awr. Gellwch fyned.

Yr Ast a'r Pvsgod Nid yn ami y gwelir gast yn gallu pys- gota, ond dyna y ffaith am ast neillduol yn agos i Rhiwlas. Ymddengys fod yr ast grybwylledig o deulu pysgotawl, a'r wyth- nos ddiweddaf, er syndod dirfawr i'w pherchenog, daeth adref gyda phiser yn Ilawn o bysgod bychain a adnabyddir wrth yr enw pilcodyn. Tebyg ydyw mai canfod y piser wnaeth yr ast yn y dwfr wedi ei adael yno gan rhywun. Yr oedd mam yr ast ddywededig yn hynod ar gyfrif ei han- turiaethau yn y dwfr mewn ymchwil am gawellau pysgod.

Llys Sirol Caernarfon. Ddydd Mercher, gerbron y Dirprwy- Farnwr Ruegg, Q.C., gwnaeth Robert Daviu Roberts, Disgwylfa, Cwmyglo, gais am ar- cheb weinyddol Yr oedd ei ddyledion yn 31p. Caniatawyd yr axcheb, yr arian i'w talu yn ol 15s y mis.—William T. Williams, Bryndafarn, Bryngwyn, Llandwrog Uchaf, a wnaeth gais am aroheb weinyddol. Yr oedd ei ddyledion yn 17p. Caniatawyd y cais, y dyledion i'w talu yn llawn yn ol los y mis. Richard Edwards, Croesywaen, Waenfawr, a wysiai H. Hughes, adieiladydd, o'r un lie, am y swm o 5p 4s, gweddill yu ddyledus am gertio. Ymddangosodd Mr R. Roberts dros, yr achwynydd, a Mr J. T. Roberts dros y diffynydd. Rhoddwyd faxniad o blaid yr achwynydd am 4p Is 6c. Mri De Winton a'i Gwmni, Caernarfon, a wysiai F. Kitchen, Drwsycoed, Trefmv, am 9p a honid oedd yn ddyledus tei extras. Ymddangosodd Mr R. Roberts o blaid vr achwynwyr, a Mr W. P. Roberts, Uanrwst, dros y diffynydd. Tynwyd yn ol yr acbcs, ac ni chaniatawyd costau. Riebar,' Hughes, grocer, Clynnog, a wys -«i Mrs Humphreys, Caerpwsan, o'r un lie, r.m y swm o 6p 15s 6c, gwerth nwydd-i-i a gyfleii- wyd. Yr oedd yna groes-hawl am lp 12s 6c. Ymddangosodd Mr Richard Roberts o blaid yr achwynydd, a Mr Nath. Roberts o tlairt y ddliffynyddes. Rhoddwyd dyfarniad o blaid y ddiffynyddes ar yr wrth-hawl. — J. Beynon Davies, Caernarfo ♦, a hawiiai 14p oddiar gwmni y London a'r Nerrh-W esterri fel iawn oherwydd i'r dilfyir.ddmr leulij anfon crwyn defaid o fewn loustr rhesymol i Fanceinion, ac hefyd am grwyn a goilwyd. Ymddangosodd Mr R. Roberts o blaid yr achwynydd, a Mr Fenna dros y cwmni. Dy- wedodd Mr Fenna fod yr achwynyddi wedi arwyddo nodyn oedd yn gwneyd gwaith a chyfrifoldeb y cwmni. Rhoddwyd dyfarn- iad o blaid y cwmni. Mr D. Evans a'i Gwmni, cigyddion, Caernarfon, a wysiai E. Pierce Jones, eigydd, Talysarn, am 3p 5s 2!c am gig a gyflenwyd yn 1895. Ymddangos- cdd Mr Henwood o blaid y diffynydd, a dy- wedodd uad oedd' y diweddaf mewn dyled o ffyrling i Mr Evans. Mr R. Roberts, o blaid yr achwynydd, a ddywedodd fod y swm mewn dad!l wedi cael ei roddi mewn cam- gymeriad gan fachgen i Mr Evans mewn cyfrif eigydd arall, ond ar ol peth amser cafwyd allan y camgymeriad, ac wedi ed- rych i'r dyddlyfr cafwyd fod y swm a hawlid yn awr yn ddyledus oddiwrth E. P. Jones. Awgrymodd y Barnwr yn gymaint ag nad oedd sicrwydd ar y mater, y dylent ranu y swm. Cytunodd! y partion, ac fe roddwyd dyfatniad o blaid yr achwynyddion.

Y Galluoedd a China. Hysbysrwydd o Rufain, foreu Sadwrn, a ddywed fod Llywodraeth yr Eidal wedi derbyn y cynygion a gynwysir yn Nodyn M Delcasse, ac y bydd iddi gefnogi y Galluoedd mewn Nodyn unedig at Lywodr- aeth China.

Arddangosfa Gwartheg Llaethog Cynhelir 25ain Arddangosfa Cymdeithas Llaethwyr Prydeinig yr wythnos hon yn Neuadd Amaethyddol Llundain. Y mae nifer yr "entries" o bob math yn 7115, yr hyn sydd yn dangos ychydig o leihad. Yn mysg yr arddangoswyr y mae Arglwydd Penrhyn.

IIvfod ag Apr America i I.nD dain. Yn ol Gohebydd y Central News, sib- rydir yn Efrog Newydd fod gwerth dwy filiwn o ddoleri i gael ei anfon i Lun- dain. Ond ni ddisgwylir y bydcl Uawer o swm o aur yn cael ei gludo i'r wlad hon.

Ea Cbwvthn Allan i'r Mor. Cafodd dau ddyn, y rhai rywfodd a chwythwyd i'r mor o Scarborough, eu pigo i fyny foreu Mawrth gan long pysgota, 16 milldir i'r gogledd-ddwyrain, a glaniwyd hwy yno.

Chwvthu Hello I Lawr vn Nhrefriw. Yn Nhrefriw, yn ystod nos Sadwrn, pryd yr oedd y gwynt yn chwythu yn gryf dros ben, cafodd rhan fawr o'r melinau sydd yn awr yn cael eu hadeiladu i'r Welsh Crown Spellin Company, Cyf., ei chwythu i'r Ilawr. Yr oedd y gweithiau, y rhai sydd bron a chael eu gorphen, yn sefyll rhwng Llyn Geirionydd a phentref Trefriw. Bernir y bydd y golled o lOOOp i loOOp; ac ofnir y bydd nifer o ddynion allan o waitb o'r herwydd.

Mercled j n Pleidletslo Dydd Gwener cymerodd digwyddiad hynod iawn le ynl Burnley. Dygwyd gwraig briod o'r enw Loveday Roberts i'r fan lie yr oeddid yn pleidleisio gan y Rhyddfrydwyr, a chaniatawyd iddi roddi ei phleidlais yn ddiwrthwynebiad. YIW- ddengys mai Loveday ydoedd enw ei gwr. Darfu i foneddiges o'r enw Johanna bleidleisio dros Mr Ernest Flower, A.S., yn West Bradford. Synwyd y swydldog wrth ei gweled yn dod i "bleidleisio, ond pan ganfyddodd ei henw ar y rhestr, cyd- syniodd i adael iddi roddi ei phleidlais, gan wenu.

Trlniagth Feddygol Rvfedd Llwyddodd Dr Alfred Lucas, yn Ysbyt- ty Cyffredinol Birmingham), i gyflawni triniaeth feddygol ryfeddol ar Jesse Davis, milwr. perthynol i Ail Gatrawd West Yorkshire. Yr oedd Davis yn y frwydr yn Acton Homes, a chan dybied fod y gelyn wedi myned ymaith, dechreu- odd danio ei getyn. Yn y foment tara- wyd ef yn ei ysgwydd gan un o fwledau y Boeriaid, gan ei barljysul. Methwyd a dyfod o hyd i'r fwled hyd nes y daeth y milwr i'r 'ysbytty. Yma cafwyd allan fod y bwled wedi taro y meingefn, gan suddo i geudod y corph. Llwyddwyd i dynu y fwled allan.

Y Grynwvr a'r Rhyfel Yn ystod ymddiddani a Mr George Cad- bury (o ffirm y Cadbury Bros.), dydd n- er, cyfaddefodd fod y cwmni wedi gwrthod gwneyd cytundeB i yru deg tunell ar hugain o goooa at wasanaeth y milwyr ar faes y rhyfel. Dywedodd Mr Cadbury mai yr hyn oedd i'w gyfrif am yr hyn a wnaethant yd- oedd eu daliadau crefyddol fel aelodau o Gymdeithas GyfeilJgar, yr hon sydd yn gwa- hardd rhyfel, ac nid eu syniadau gwleidydd- ol. "Gan mai felly yr oedd pethau yn sef- yli nid oedd yn bosibl iddynt, meddai ef, ymgymeryd a chyflenwi dim at wasanaeth y rhyfel yn Neheudir Affrica. Hefyd teim- lent nas gallent gydymffurfio i gasglu yn en gweithfeydd tuag at gronfa y rhyfel, ond at yr un pryd nid oeddynt yn nacau eu gweith- wyr rhag cyfranu. Cofir y darfu i Meistri Cadbury gyflenwi rhan o'r chocolate a anfon- wyd. gan y Fremhines i'r ffrynt, ond gwnaethant hyny gan fod y chocolate yn anrheg bersonol i'w Mawrhydi, ac felly nid oedd yn cael ei ystyried fel yn perthyn i'r ystorfa filwrol.

CADBLRY'S COCOA, on the iestiiaony of the "Lancet," "represents the standard of highest purity." It is entirely free from all fpreign substances, such as kola, malt, hop, &c., nor is alkali used to darken tte colour (and so deceive the eye). Dr An- drew Wilson, in a recent article in th, "Il- lustrated London News," writes: "Cocoa is in itself a perfect food, and requires no additional drugs whatever." CADBURY'S COCOA is absolutely pure, an# should be taken by old and young, at all tiniea and in all seasons; for Children it is an ideal beverage, p^nnoting healthy growth and development in a remarkable degree. In- sist on having CADUBRY'S, itS other Cocoap are often substituted for the sak« of extra profit. S*Jd only in Parketf uid tin;

Y Ffordd I jWlelcvcdiaeth Fel y canlyn y desgrifia Syr Edward Clarke y rheswm iddo ddewis yr alwedig- aeth o Far-gyfreithiwr: "Ni chefais fy nenu i'r alwedigjaeth o Faxgyfreitliiwr yn unig ar gyMf ei dymunoldeb a'i bod yn talu yn dda. Dewisiais hi ar gyfrif y ffaith mai yr alwedigwth hdno ydoedd yr unig un a, agorai i fachgen nad oedd ganddo nag arian na dylanwad wrth ei gefn, y ffordd i ddylanwad mewn gwleidyddiaeth. Fe ddy- wedir yn ami am fargyfreithwyr eu bod yn ymwneyd a gwleidyddiaeth i'w cynorth- wyo i ddyrchafu yn eu galwedigaeth. Ym- gymerais inau a'r swydd o fargyfreithiwr er gwneyd fy ffoidd i'r bywyd cyhoeddus. 0 fy mhlentynrwydd cyntaf fy uehelgais fcenaf ydoedd y bywyd cyhoeddus.

OLD FALSE TEETH BOUGHT. Many Indies and gentlemen have by them old or disu«"d false teeth which might as well be turned into money. Messrs R. D. and J. B. Fraser, of Princes street, Ipswich (established since 1833), buy old false teeth. If you send your teeth to them they will remit you by return post the utmost value; or, if preferred, they will make you the best I offer, and hold the teeth over for your ife- ply. If refence necessary apply to Messrs Bacon and Co., Bankers, Ipswich.