Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

44 erthygl ar y dudalen hon

BULLER YN TROI ADREF.

---OOLLEDION PRYDElNIG TRYM-ION.

CHINA.-

Y SEFYLLFA FILWROL.

Y CAIS I LADD YR YMHERAWDWR.

Cefnlag yn Peri iddo Grwydro

[No title]

IY Polio Ddydd Llun.

ENILLION Y PLEIDIAU.

[No title]

Marwolaeih Svdvn yn UaB-Swrog…

----...---. A Foddodd Hi El…

. Cvhoddfad o DwvH yn Kghaernarfon.…

[No title]

lHelynt yr Etholiad yn Sir…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

l Helynt yr Etholiad yn Sir Feir- 11 lonydd. Mr Gol., — Y mae llawer o dKladleu yv oymeiyd Jie yn y dyddiau hyn yn nghyich cymwysderau y ddau ymgeisydd Rhyddfryd- ol a, fu o fitell y sir yn ddiweddar, ac yr wyf wedi cael ilawer o fwynhad wrth wrau- daw y rhesymau sydd gan rai dros ac yn erbyn y ddau. Dywed rhai fod y Cynghoc Sirol yn lie rhagorol i brentisio aelod Sen- eddol, ond chwalir y rheswm hwn yn dip- Jau pan ofynir a fu Gladstone, Balfour, neii Ai gIR-ydd Salisbury yn aelodau o ryw gyng- hor sirol yn rhywle. Dywed eraill fod y ffaith fod y swain o safle em haelod Sen- eddol presenol, yr hwn sydd wedi glynu wrth blaid Ryddfrydig y sir, yn gymwysder a; all, neu o leiaf fod hyny yn galw am wobr- Yn erbyn hyn ceir rhai yn dweyd mai diolch bach cedd :ddo am lynu os glynodd wrth y blaid er mwyn cael ei ddewis yn aelod Sen- eddol. Dywedir hefyd i dad ein dyn dewis- edig—(neu, yn hytiach, y dyn a. ddewisodd Cymdeithas Ryddfrydig y Sir)—enill y sir o ddwylaw y Toriaid, ac am ei fod yn fab i'w dad, fod hyny yn ei gymhwyso i gyn- rychioli Meirion yn y Senedd ac yn olynydd teilwng i Mr T. E. Ellis. Dywed rhai fod yna amheuaeth yn nghylch y dywediad mai Mr David Williams, tad ein haelod preseu- ol, a ddlarfu enill y sir. Onid yw yn ffaith mai estyniad yr etholfraint oedd yr achos o hyn, a thrwy hyny fod mwy 0 Ryddfryd- wyr wedi cael feidleisio? Os felly, onid pcbl Blaenau Ffestiniog, y lie mwyaf poblog yn y sir, ac yn cynwys y rhan fwyaf o Rydd- frydwyr y sir, ddarfu ddewis Mr David Wil- liams yn aelod ? brofynir gan rai pobl a phobl graff dros ben, ac yn deall gwleidyddiaeth fel A.B.C. —a fydd Chamberlain neu Balfour yn barod i bleidio mesurau a ddygir yn mlaen yn y Senedd' gan ein haelod presenol am ei fod yn aelod o'r Cynghor Sirol, neu am ei fod wedi glynu wrth -blaid Ryddfrydol Meirion, neu am ei fod yn fab i'w dad, neu am ei fod yn gallu siarad Cymraeg ei gymydogion --n Penrhyndeudraeth ? Ai am fod Mr Lloyd George yn fab i'w dad yr etholwyd ef dros sir Gaernarfon ? Neu, ai am fod Mr T. E. Ellis yn fab i'w dad yr etholwyd ef yn aelod dros Feirion? Dyna'r engreifftiau or cwestiynau a ofynir gan lu mawr yn y dref hon yn y dyddiau rhyfedld hyn. Dywed un sydd yn adnabod Mr Lief Jones yn dda ei fod yn deall mwy o Gym- raeg nag y mae pobl sir Feirionydd yn feddwl, ac nad oes ganddo unrhyw amheu- aeth pe ceid cystadleuaeth cydrhwng y ddau ymgeisydd nad Mr Lief Jones fuasai yn enill y dydd gyda'r Gymraeg. Fe ddywedir fod yna ffactri fawr yn Llun- dain Ue y paratoir ymgeiswyr Seneddol i Gymru. Gellir yn hawdd gynghori rheol- wyr y ffactri hon i edrych ar ol eu fcusnes eu hunain; yr ydym ni yn sir Feirionydd yn ddigon abl i ddewis aelod Seneddol ein hun- ain heb eu cynorthwy hwy. Paham, tybed, na bai y rhai hyn yn dewis rhywun i enill Llundain i'r blaid Ryddfrydig? a thrwy hyny byddent yn cyflawni mwy o waith i Gymru nag sydd yn bosibl iddynt wneyd yn y cyfeiriad y maent yn cerdded ar hyn o bryd. Yr ydym yn ddiolchgar mai nid yn Llundain y dewiswyd y ddau ymgeisydd a fu o flaen y sir yn ddiweddar; sibrydir fod rhai o ddynion pwysig y gymydogaeth yn disgwyl cael eu gwneyd yn J.P. cyn bo hir am y gwasanaeth y maent wedi ei wneyd i 0- W-. Ie, dyna hi. Sonir i gamgymeriad dybryd gael ei wneyd yn y cyfarfod cyhoeddus o'r blaid Ryddfrydig a gynhaliwyd yn yr Assembly Rooms yn ddiweddar. Fe gofir mai Mr W. G. Williams, Y.H., oedd y cadeirydd; ond rywfodd aeth yn anghof gan y cyfarfod i ddewis arweinydd; a meddylir gan rai nad oes ond un arweinydd cyfarfod yn y cylch yma; a bron nad wyf o'r un farn a hwy. Erbyn hyn y mae hwnw yn bwrw ei ddig- ofaint oherwydd y camgymeriad. Gresyn na chymerid mwy o sylw o'r dyn hwn—r-efe ddylai fod yn gadeirydd, ysgrifenydd, a thrysorydd i'r pwyllgor canolog fydd yn y cylch. Cofiwch, bobl Ffestiniog, am ethol hwn y tro nesaf, er mwyn sicrhau heddwch ac hapusrwydd i'r rhai hyny sydd mewn pryder o'i gwmpas, nos a dydd. Gan bobl o'r tu allan gofynir pa resymau sydd gan etholwyr Ffestiniog dros ddangos cymaint o angbymeradwyaeth at weithred- iadau y blaid Ryddfrvdig yn ei chyfarfod- ydd yn Nolgellau. Gellir ateb mewn vch- ydig eiriau. Nid teimlo oherwydd y dewis- iad y maent, ond oherwydd y dull afreol- aidd ac anfoneddigaidd y gwnaed y dewis- iad. Gellir cael digon o resymau i brofi hyn —Y cwestiwn mawr a glywir yn awr ydyw—prun ai diwygio y gymdeithas ddylid; ynte gwneyd un hollol newydd fyddai y goreu Bydd hwn yn bwnc pwysig i'r pwyllgor canolog i'w benderfynu. Wrth son am y pwyllgor canolog, gallaf ddweyd fod yn dda gan gyfeillion goreu Ilhyddfrydiaeth y cylch fod Dr. R. D. Evans wedi cael ei ail ethol yn gadeir- ydd, ac hefyd i Mr R. O. Da vies, cyfreith- lwr, gael ei ethol yn ysgrifenydd: buasai yn anmhosibl cael ei well; ac hefyd Mr Hugh Jones, fferyllydd, yn drysorydd. Gall y dosbarth gweithiol ymddiried1 yn llwyr i'r tn hyn, a byddant yn sicr o gyflawni eu gwahanol swyddi yn berffaith foddhaol. Ceir gair o wahanol ranau o'r sir fod yr an- foddlotnrwydd'mwyaf i'w ganfod oherwydd gweithrediadau annheg y gymdeithas yn Nolgellau,* danghosir y parodrwydd mwy- af i gydweithredu a'r gymydogaeth hon er gwella pethani. Clywais rai yn awgrymu y dylai ein hael- od presenol ddwyn mesur o flaen Senedd .Prydain Fawr er diwygio Cymdeithas Rydd- frydig yn Sir Feirionydd: a esur arall ddylai fod ar y rhaglen ydyw, or sicrhau nad oes gan neb hawl i ddewis ymgeisydd Sen- eddol ond yswaeniaid y sir ,-gall mesur o r fath fod yn fantais yn y dyfodol, ac nid oes unrhyw anhawsder yn debyg o godi i basio mesur o'r fath mewn Senedd o Geidwadwyr. CJaiwyid pregeth hynod mewn un or capelau yn y cylch yma. y Sabboth cyn y di- weddaf: dywedir fod un neu ddau or gwrandawyr yn ei bygwth hi yn arw-nid oes sicrwydd na fyddant yn troi 1 r Eglwys Wladol; ond gobeithir, er mwyn eu bunam, y gadawant i synwyr cyffredin weithredu yn y matet.

Cystadleuaeth y Selndvrf yn…

ANGHYDFOD LLAFUR YN AMERICA.

[No title]

Etholiadaa America. -

FFAITH GWERTH EI GWYBOD.

ji—JL--'—--———". TRANSVAAL

MR KRUGER A'l Amt. -

MEDDYGON CYMREIG YN DYFOD…

ARGLWYDD ROBERTS I AROS AM…

HEDDGEIDWAID BADEN-POWELL.…

A LWYDDA YN EI AMCAN. -

PRYDER LI HUNG CHANG.

MOR-LADRON GER HONG KONG.

.DYCHRYN YN MACAO.

TLODI ItWSIA.

Damwain Angeuol vn Ninbvch.

CaeIGwralg a Owttv Caergvbl

Mr W. Pritchard Morgan a'r…

[No title]

- YR ETHOLIAi) CYFFREDINOL.

II Petroleum Paredlg at iflecbydon…

Dirwvo tQad Heddwch.

- Tan Dinvstriol ger Gwrecsam.…

Damwain Ddvchmllvd ar yr AI…

-'..---" Gallu Yfawl" Debeadlr…

[No title]

Advertising

I —— OODIAD MAWR YN NGHYFLOGAU…

[No title]