Y Werin

BULLER YN TROI ADREF. Pretoria, Hyd,,f ileg--Cvboedd,yd datganiad perthynol i'r yn hysbysu fod Syr Redvers Buller wedi rhoddi i fyny lywyddiaeth y fyddin yn Natal, ac y mae ar fedr dychwelyd i Loegr. Y mae y Pen Cadlywvdd vn llas caniata i'r Cacl- frido'o- Buller adael Deheudir Affrica heb ddiolch iddo ? gwasanaeth mawr a f, naeth wrth lytvyddu y fyddin yn Natal, yn ogvstal a'r gaIIu. a ddangosodd pan yn gweithredu yn uniongyrchol o dan Ar- glwydd Roberts, yr hyn a fu yn gwymp i'r Boeriaid yn rhanau dwyreiniol o'r Trans- Vaal. Pretoria, Hydref lleg.—Ymadawodd y Cgdfrid^a Bulier oddiyma am haner nos. Gfobeitbia y Cadfridog Buller gyrhaedd Natal yfory.

OOLLEDION PRYDElNIG TRYM- ION. Pellebra Arglwydd Roberts i ddyweyd fod y Milwriad Mahon wedi brwydro ar y I3eg yn llwyddianus, er e^n colledion yn drymion. Cymerodd y Oadfridog .7 French feddiant o Carolina ar ei ffordd i Heidelberg.

CHINA- WALDERSEE YN MYNED I PEKIN. MOE-LADHON YN YMOSOD AI FFRANCOD. CYFFRO YN MACAO. Tientsin, Hydref 14eg. Boreu heddyw cycilwylodd y Prif Gad- lywydd Count" von Waldersee am Pekin. Efrog Newydd, Hydref 15fed. Genadwri o Tientsin, dyddiedig Hydref 14eg, a fynega pa hyd y bydd i Count von Waldersee aros yn Pekin. D^gwylia allu dychwelyd i Tientsin eyn y ^^quJ^ai dichon y gwna ei bencadlys yn Shangh^ yn ystod y gauaf. Deallir oddi^th nad yw y Germaniaid yn bwriadu dim ar ddyfodiad y. tywydd oer. u wydd gorlifiad yr Afon Peiho, Y mae'r Cynghreirwyr yn gwneyd brys i gludo cyf- lenwadau i Pekin.

Y SEFYLLFA FILWROL. Mewn mynegiad o'i eiddo yn dangos sef- yllfa filwrol pethau er pan gymerodd efe y llywyddiaeth, dywed Count von Waldersee mai y rheswm am yr oediad oedd disgwyl glanicid y milwyr Germanaidd a'r atglud- ion; ac hefyd yr angenrheidrwydd o gael y gwahanol gadfridogion i gydweitliredu. Erbyn hyn mae pob peth yn gweithio yn foddhacl. Ystyria hefyd nad yw y diffyg yni a ddangosir gan y Chineaid ond ccclil ar eu bwriad i symud eto yn fuan. Amcan y Pen CadIywydd Waldersee, meddai ef, yw llethu pob posibilrwydd i wrthwyiiebiad dori allan eto.

Y CAIS I LADD YR YMHERAWDWR. Berlin, nos Lun. Dywed Gohebydd Arbenig o Shanghai fod mandariaid y ddinas a honant i'r cais am ladd yr Ymherawdwr gael ei wneyd nid gan y Boxers, ond gan un o'r Manchuriaid. Gosodwyd y trosedd ar y Boxer er ceisio rhyw esgus fod y Boxeriaid yn elynol i'r Llys Ghineaidd. Ychwanega v Gohebydd fod y Trafnodd- ydd Seisnig yn Shanghai wedi cynghori yr holl foneddigesau rhag myned i'r gogledd o Hong Kong, er mwyn ymuno a'u gwyr, gan fod perygl myned drwy ddyffryn Yangtse.

Cefnlag yn Peri iddo Grwydro Deuddeg wythnos yn ol gadawodd bach- gen o'r enw George Turner ei gartref yn Newcas^e-tnder-Lyme, ac ni wyddid dim o'i hanes hyd y dydd o'r blaen. Ymddengys iddo ga-el ei anfon gan ei fam ar neges, a chan iddo golli ceiniog ofnai fyned adref. Crwydrodd i gyfeiriad Trentham, ai yno syrthiodd i gwmni dau grwydryn, dyn a dynes. Ymunodd a hwy, a buont yn crwvdro drwy sir oedd yn oasglu hops. Gwariai v crwydriaid agos yr oil o'r arian am ddiod gadarn, ond rhoddent gyfran deg o ymborth i'r bachgen. O'r diwedd blinodd ar eu cwmni, ac yn ystod cweryl rhwng y dyn a'r ddynes yn Stourport, Worcester- shire, gadawodd y bachgen hwy, a rhoddes ei. hunan i fyny i'r heddgeidwaid. Gwnaed hyn yn hysbys i heddgeidwaid Newcastle, a chymerwyd y bachgen adref gan ei fam.

Mrawdlys Chwarterol Tjamcaster, ddydd Uun, dedfrydwyd Samuel Hector Ra7> ^vr o urddau santaidd, yn ddiweddar ncer Butchers Marston, Warwick, a chyn hyny ciwrad Middleton a Failsworth, i bum mlynedd o benyd-wasanaeth am gael deg punt oddiwrth wr y Crown Hotel, Grange, drwy cheque ddiwerth.

Y Polio Ddydd Llun. DERBYSHIRE (CHESTERFIELD). Bayley (L) 5418 Byron (C) e 4729 L majority 689 L majority last election. 247 TEPPERARY (MID.). K. O'Brien (N) 2316 Driscall (I N) 587 N majority 1729 N unopposed last election. SUSSEX (EASTBOURNE). I4*dsay Hogg (C) 4948 Axundrai Brand (L) 4245 o majority 703 Con. majority last election 60 SUFFOLK (EYE). Stevenson (L) .4464 Harben (O) 2947 L majority 1517 L majority last election. 834 FERMANAGH (SOUTH). Jordon (N) .2835 Battersby (U) 1982 N majority ffl. 853 N majority last election. 696 WICK BURGHS. Bignold (L U) 1154 Hedderwick (L) 1041 L U majority 113 L majority last election. 212 Liberal Unionist gain.

ENILLION Y PLEIDIAU. RHYDDFRYDWYR. Hartlepool 1 Grantham 1 Swansea 1 Gloucester 1 Northampton 1 Hastings 1 Derby 2 Walsall 1 Stockport 1 Haggerston 1 Camberwell (North) I Wolverhampton (South) 1 Northamptonshire (M.) 1 Dublin (St. Stephen's)* 1 Dublin (South)* 1 Maidstone 1 Westmoreland (Appleby) 1 Lancashire, Radcliffe 1 Lancaster 1 Carmarthen Boroughs 1 Derbyshire (High Peak) 1 Devonshire (Torquay) 1 Devonshire (BarnstApIe)^ 1 Cambridge (Wisbech) 1 Cardiff District 1 Yorkshire (Otley) 1 Radnorshire 1 Wiltshire (Westbury) 1 Cornwall (Camborne) 1 Warwickshire (Rugby) 1 Gloucestershire (Stroud) 1 Cheshire (Crewe) 1 Inverness-shire 1 Lincolnshire (Spalding) I Yorkshire (Skipton) 1 Total I. CEIDWADWYR. Oldham I Plymouth 1 Galway 1 Stockton-on-Tees h" 1 Middlesbrough j Leicester « Sheffield 4Brightside) i Sunderland 1 Leeds (East) j Burnley j Hanley 1 Newcastle-under-Lyne 1 Hoxtori 1 Stepney 1 Bethnal Green (S.W.) 1 Glasgow (Blackfriars) 1 Glasgow (Bridgeton) 1 Portsmouth 2 Southampton 1 Edinburgh (South) 1 Londonderry City 1 Staffordshire (Burton) 1 Lancashire (Middleton) 1 Lancashire (Southport) 1 Monmouth 1 Dumfriesshire 1 Northumberland (Tyneside) 1 Sutherlandshire 1 Durham (South-east) 1 Cumberland (Oockermouth) 1 Cumberland (Eskdale) 1 Essex (Walthamstow) 1 Devon (Tavistock) 1 Lincolnshire (Gainsborough) 1 Aberdeenshire (Eat) 1 Total 36 Cenedlaetholwyr yn cymeryd Ile Oeidwadwyr.

Tra yn dilyn ei orchwyl mewn glofa ger Wigan, lla/ddwyd J. Kingsley, saith ".lw,rl,1 a deugain oed, 12, Warrington fl-tll;n vr Wloedd ar lwy- •• .1 ••• m

Marwolaeih Svdvn yn UaB- Swrog UGhaf. Boreui dydd Llun, ar ol dychwelyd o'r capel, bu farw Mr Griffith Jones, Bwlch- llyn, Llandwrog Uchaf, yn dra sydyn. Ymddengys fod Mr Jones yn cwyno er's rhai dyddiau. Brodor o Leyn ydoedd, a gadawa wraig ac amryw o blant i alaru eu colled ar ei ol.

A Foddodd Hi El Han? Yn hwyr nos Sadwrn neu yn gynar boreu dydd Sul, darfu i ddynes ieuanc o'r enw Alice Overton, deng mlwydd ar hug- ain oed, yr hon oedd yn gweini yn Ngwesty Belle Vue, Trefriw, adael ei hystafell wely yn ei gwisg lies, ac aeth allan o'r gwesty drwy ddrws y ffrynt, a gaed yn agored yn y boreu. Credir iddi foddi ei hunan yn afon Conwy. Bu amryw ddynion yn chwilio yr afon, ond hyd yn hyn ni ddeu- wyd o hyd! i'r ddynes. Gan fod cryn lif yn yr afon, dichon fod y corph wedi ei lusgo lawr gryn bellder.

Cvhoddfad o DwvH yn Kghaer- narfon. ANFON GENETH BYMTHEG OED I GARCHAR. Yn lays yr Ynadon Bwrdeisiol^ Caernar- fon, ddydd Mawrth) gejbron y Maer (Mr W. J. Williams) ac ynadon ereill, cyhudd- wyd Jane Ann Williamsy geneth bymtheg oed, yn byw yn Hendre street, Caernar- fon, o geisio caelnltyddu trwy dwyll. Erlynwyd gan yr Arolygydd Rowlands, yr hwn a ddywedodd i'r garchares yn mis Mehefin diweddaf tvned i fasnachdy esgid- iau Dicks, Caernarvon, a gofynodd am dri phar o esgidiau yn enw person arall. Caf- odd yr esgidiau, ao aeth i Faaiceinion. Rhoddwyd gwarant r geisio ei dal, ond yr wythnos ddiwecMaf daeth gartref ao aeth fasnachdy esgidiau Miss Edwards, yn y Maes, ac hefyd i fasnachdy Lonnie a'i Gyf., Bont Bridd, a chafodd nwyddian yn ▼ ddau le yn enw personau ereill. Cymerwyd y garchares i fyny ddydd Llun. Mewn ateb- iad i'r cyhuddioxi, cyfaddefax ei bod yn euog.—Anfonwyd hi i garchar am fis.

Dydd Gwener, yn nglofa Lambton, Philadelphia (Margaret Pit), ger Sunder- land, syrthiodtdl nifer fawr o lo a cheryg, gyda'r oanlyniad i chwecht o ddynion gael eu claddu yn fyw oddi tanodd. ,D:-rf,i i'r rhai a £ "JW?nut eu hachub fyned ond i f uy i'r hwyr yr .oedd y 1 dynion hob eu h

l Helynt yr Etholiad yn Sir Feir- 11 lonydd. Mr Gol., — Y mae llawer o dKladleu yv oymeiyd Jie yn y dyddiau hyn yn nghyich cymwysderau y ddau ymgeisydd Rhyddfryd- ol a, fu o fitell y sir yn ddiweddar, ac yr wyf wedi cael ilawer o fwynhad wrth wrau- daw y rhesymau sydd gan rai dros ac yn erbyn y ddau. Dywed rhai fod y Cynghoc Sirol yn lie rhagorol i brentisio aelod Sen- eddol, ond chwalir y rheswm hwn yn dip- Jau pan ofynir a fu Gladstone, Balfour, neii Ai gIR-ydd Salisbury yn aelodau o ryw gyng- hor sirol yn rhywle. Dywed eraill fod y ffaith fod y swain o safle em haelod Sen- eddol presenol, yr hwn sydd wedi glynu wrth blaid Ryddfrydig y sir, yn gymwysder a; all, neu o leiaf fod hyny yn galw am wobr- Yn erbyn hyn ceir rhai yn dweyd mai diolch bach cedd :ddo am lynu os glynodd wrth y blaid er mwyn cael ei ddewis yn aelod Sen- eddol. Dywedir hefyd i dad ein dyn dewis- edig—(neu, yn hytiach, y dyn a. ddewisodd Cymdeithas Ryddfrydig y Sir)—enill y sir o ddwylaw y Toriaid, ac am ei fod yn fab i'w dad, fod hyny yn ei gymhwyso i gyn- rychioli Meirion yn y Senedd ac yn olynydd teilwng i Mr T. E. Ellis. Dywed rhai fod yna amheuaeth yn nghylch y dywediad mai Mr David Williams, tad ein haelod preseu- ol, a ddlarfu enill y sir. Onid yw yn ffaith mai estyniad yr etholfraint oedd yr achos o hyn, a thrwy hyny fod mwy 0 Ryddfryd- wyr wedi cael feidleisio? Os felly, onid pcbl Blaenau Ffestiniog, y lie mwyaf poblog yn y sir, ac yn cynwys y rhan fwyaf o Rydd- frydwyr y sir, ddarfu ddewis Mr David Wil- liams yn aelod ? brofynir gan rai pobl a phobl graff dros ben, ac yn deall gwleidyddiaeth fel A.B.C. —a fydd Chamberlain neu Balfour yn barod i bleidio mesurau a ddygir yn mlaen yn y Senedd' gan ein haelod presenol am ei fod yn aelod o'r Cynghor Sirol, neu am ei fod wedi glynu wrth -blaid Ryddfrydol Meirion, neu am ei fod yn fab i'w dad, neu am ei fod yn gallu siarad Cymraeg ei gymydogion --n Penrhyndeudraeth ? Ai am fod Mr Lloyd George yn fab i'w dad yr etholwyd ef dros sir Gaernarfon ? Neu, ai am fod Mr T. E. Ellis yn fab i'w dad yr etholwyd ef yn aelod dros Feirion? Dyna'r engreifftiau or cwestiynau a ofynir gan lu mawr yn y dref hon yn y dyddiau rhyfedld hyn. Dywed un sydd yn adnabod Mr Lief Jones yn dda ei fod yn deall mwy o Gym- raeg nag y mae pobl sir Feirionydd yn feddwl, ac nad oes ganddo unrhyw amheu- aeth pe ceid cystadleuaeth cydrhwng y ddau ymgeisydd nad Mr Lief Jones fuasai yn enill y dydd gyda'r Gymraeg. Fe ddywedir fod yna ffactri fawr yn Llun- dain Ue y paratoir ymgeiswyr Seneddol i Gymru. Gellir yn hawdd gynghori rheol- wyr y ffactri hon i edrych ar ol eu fcusnes eu hunain; yr ydym ni yn sir Feirionydd yn ddigon abl i ddewis aelod Seneddol ein hun- ain heb eu cynorthwy hwy. Paham, tybed, na bai y rhai hyn yn dewis rhywun i enill Llundain i'r blaid Ryddfrydig? a thrwy hyny byddent yn cyflawni mwy o waith i Gymru nag sydd yn bosibl iddynt wneyd yn y cyfeiriad y maent yn cerdded ar hyn o bryd. Yr ydym yn ddiolchgar mai nid yn Llundain y dewiswyd y ddau ymgeisydd a fu o flaen y sir yn ddiweddar; sibrydir fod rhai o ddynion pwysig y gymydogaeth yn disgwyl cael eu gwneyd yn J.P. cyn bo hir am y gwasanaeth y maent wedi ei wneyd i 0- W-. Ie, dyna hi. Sonir i gamgymeriad dybryd gael ei wneyd yn y cyfarfod cyhoeddus o'r blaid Ryddfrydig a gynhaliwyd yn yr Assembly Rooms yn ddiweddar. Fe gofir mai Mr W. G. Williams, Y.H., oedd y cadeirydd; ond rywfodd aeth yn anghof gan y cyfarfod i ddewis arweinydd; a meddylir gan rai nad oes ond un arweinydd cyfarfod yn y cylch yma; a bron nad wyf o'r un farn a hwy. Erbyn hyn y mae hwnw yn bwrw ei ddig- ofaint oherwydd y camgymeriad. Gresyn na chymerid mwy o sylw o'r dyn hwn—r-efe ddylai fod yn gadeirydd, ysgrifenydd, a thrysorydd i'r pwyllgor canolog fydd yn y cylch. Cofiwch, bobl Ffestiniog, am ethol hwn y tro nesaf, er mwyn sicrhau heddwch ac hapusrwydd i'r rhai hyny sydd mewn pryder o'i gwmpas, nos a dydd. Gan bobl o'r tu allan gofynir pa resymau sydd gan etholwyr Ffestiniog dros ddangos cymaint o angbymeradwyaeth at weithred- iadau y blaid Ryddfrvdig yn ei chyfarfod- ydd yn Nolgellau. Gellir ateb mewn vch- ydig eiriau. Nid teimlo oherwydd y dewis- iad y maent, ond oherwydd y dull afreol- aidd ac anfoneddigaidd y gwnaed y dewis- iad. Gellir cael digon o resymau i brofi hyn —Y cwestiwn mawr a glywir yn awr ydyw—prun ai diwygio y gymdeithas ddylid; ynte gwneyd un hollol newydd fyddai y goreu Bydd hwn yn bwnc pwysig i'r pwyllgor canolog i'w benderfynu. Wrth son am y pwyllgor canolog, gallaf ddweyd fod yn dda gan gyfeillion goreu Ilhyddfrydiaeth y cylch fod Dr. R. D. Evans wedi cael ei ail ethol yn gadeir- ydd, ac hefyd i Mr R. O. Da vies, cyfreith- lwr, gael ei ethol yn ysgrifenydd: buasai yn anmhosibl cael ei well; ac hefyd Mr Hugh Jones, fferyllydd, yn drysorydd. Gall y dosbarth gweithiol ymddiried1 yn llwyr i'r tn hyn, a byddant yn sicr o gyflawni eu gwahanol swyddi yn berffaith foddhaol. Ceir gair o wahanol ranau o'r sir fod yr an- foddlotnrwydd'mwyaf i'w ganfod oherwydd gweithrediadau annheg y gymdeithas yn Nolgellau,* danghosir y parodrwydd mwy- af i gydweithredu a'r gymydogaeth hon er gwella pethani. Clywais rai yn awgrymu y dylai ein hael- od presenol ddwyn mesur o flaen Senedd .Prydain Fawr er diwygio Cymdeithas Rydd- frydig yn Sir Feirionydd: a esur arall ddylai fod ar y rhaglen ydyw, or sicrhau nad oes gan neb hawl i ddewis ymgeisydd Sen- eddol ond yswaeniaid y sir ,-gall mesur o r fath fod yn fantais yn y dyfodol, ac nid oes unrhyw anhawsder yn debyg o godi i basio mesur o'r fath mewn Senedd o Geidwadwyr. CJaiwyid pregeth hynod mewn un or capelau yn y cylch yma. y Sabboth cyn y di- weddaf: dywedir fod un neu ddau or gwrandawyr yn ei bygwth hi yn arw-nid oes sicrwydd na fyddant yn troi 1 r Eglwys Wladol; ond gobeithir, er mwyn eu bunam, y gadawant i synwyr cyffredin weithredu yn y matet.

Cystadleuaeth y Selndvrf yn y JPsvllioB, Caernarfon. Dydd Sadwm nesaf, am haner awr wedi dau yn y prydnawn, cymer y burned gys- tadleuaeth flynyddol Seindyrf Gogledd Cymru le. Mae un ar ddeg o'r pnf sein- dyrf wedi entro. Fe gofir i Seindorf y Borth roddi curfa i Seindorf Oakeley yn ddiweddar. Ceir cyfle dydd Sadwrn nesaf i glywed y ddwy seindorf yma, yn mysg ereill yn tynu y dor(-,ham y Gwpan Arian. Bydd Seindorf Nantlle hefyd yn cystadlu. Y beirniad ydvw Thomas Seddon. Ysw., o Kettering. Rhedir trens rhad o bob cyfeiriad. Cofiwch ddod yno yn lluoedd.

ANGHYDFOD LLAFUR YN AMERICA. Gohebydd Reuter a ysgrifena o Scran- ton, Pennsylvania, i ddweyd fod Cynhad- ledd y Mwnwyr wedi mabwysiadu cynyg- iad yn cymheli y gynhadledd i dderbyn cynygiad y meistradoedd i godi y cyflogau ddeg y cant, ar yr amod fod i'r meistrad- oedd barhau i dalu hyd Ebrill laf, 1901, ac i ddileu y lithr-raddfa yn nhiriogaethau Lehigh a Schuylkiff; fod safon y cyflogau yn y manau hyn i aros yn sefydlog yn ol deg y cant uwchlaw ,y saton presenol; ac fod y cwmnioedd i symud ymaith achwyn- ion eraill a osodir ger eu bron gan bwyll- gorau y gweithwyr. Os mai anerbyniol a fydd y cynygiad yma gan y gweithwyr y mae y gynhadledd i gynyg ar fod i'r holl gwestiynau mewn dadl gae,t eu gosod o flaen bwrdd cyflafareddiad. Y mae y pen- derfyniad yma hefyd yn argymheU na ddylid dechreu gweithio yn y glofeydd hyd nes y bydd i'r gweithwyr gael y cynygiad yma ac yr hysbysir y mwnwyr fod v streic ar ben, pryd y bydd iddynt oil ddechreu gweithio ar unwaith. Ar ol mabwysiadu penderfyniadau y pwyllgor, gohiriodd y gynhadledd hyd amser anmhenodol.

Yn Crossing Llanbilleth, ger Gorsaf Cwmlyn, foreu Sadwrn, cafodd dau ddyn eu rhedeg i lawr gan dren, un o honynt ei dori yn ddarnau, a'r llall ei niweidio mor enbvd fel nad oes nemawr o obaith am ei adferiad. Y mae y "Whitehall Review" yn dweyd ddarfod i wraig i Iarll, yn ddiweddar go.lli pedwar ugain mil o bunau wrth ohTrarer cardinu un noson. Er taltf y "cVvVd'* lui TP;fl i'r ty--r werthu un iVddiacth bcrthvnoj

FFAITH GWERTH EI GWYBOD. Ychydig ddyddiau yn- ol, yn un o ardal- oedd gweithfaol Cymru, clywyd yr ym- ddiddan canlynol rhwng dwy wraig ar eu ffordd adref o'r farchnad. Ebe'r ieuengaf o'r ddwy :—"Gwyn fyd na fuaswn wedi gallu perswadio John i fyned am bythefnos 0 i Ian y mor eleni. Mae ei waith mor galed fel y. wyf yn ofni y bydd iddo dori i lawr cyn y gauaf; mae wedi colli archwaeth at fwyd, ac mae ei nerth yn pallu; ond dy- wedai ef nas gallai fyned eleni am fod yr amser wedi bod mor ddrwg, a'r cyflogau mor isal." "Wel, Mary," ebai el chyfeilles mwy profiadol, "ni raid i chwi ofidio a phoeni eioh hun, gellwch osgoi pob perygl i'w iechyd dori i lawr os gellwch gael ganddo gymeryd cwrs o Quinine Bitters Gwilym Evans. Nid wyf yn gwybod am ddim tebyg iddo i godi archwaeth at fwyd, bywiogi yr ysbryd, ac adfer yr iechyd. Bydd Dafydd ni yn arfer cymeryd cwrs ohono ychydig wythnosau cyn y gauaf, a gwyddoch nad yw byth yn gorfod colli ei waith oblegid gwaeledd iechyd, ex ei fod yn agored l'r tvwydd, ac er ei fod yn wlyb hyd y croen yn ami, nid yw nemawr byth yn cael anwyd." Mae y ffaith a nodir yn y sylwadau uchod yn brawf ychwanegol o effeithiol- rwydd Bitters Gwilym Evans i gryfhau y cyfansoddiad a'i alluogi i wrthsefyll ym- osodiadau afiechyd. Gwerthir mewn poteli 2s 9c a 4s 6c gan bob fferyllydd. Neu eellir ei gael am y prisiau hyn, trwy y post, yn uniongyrchol oddiwrth y perchenogion:— Quinine Bitters Manufacturing Company, Ltd., Llanelly, South Wales.

ji—JL-— -——— TRANSVAAL BOERIAID YN BYGWTH PHILIPOLIS. DYCHWELTAD Y CADFRIDOG BULLER. ARGLWYDD ROBERTS YN DIOLCH IDDO. MEDDYGON YR YSBYTTY CYMREIG YN DYFOD ADREF. KRUGER A'l FILOEDD. Gohebydd Rhyfel y Press Association a ysgrifena Philipolis, dydd LIuii.—Disgwyhr bob mynyd y gwneir ymosodiad ar y dref yma. Am y tair noson olaf gwelwyd cylchwyl- wyr Boeraidd yn y gymydogaeth. Tan- iwvd ar dri o heddgeidwaid ger Spring- fontein- .Lladdwyd dan ohonynt, a chlwyfwyd a chymerwyd y llall yn gar- charor. Gwnaeth yr ynad ei oreu er am- ddiffyn y dref. Galwyd ar y trigolion fod yn wylwyr y dref, y rhai am y tair noson olaf a feddiasant y prif uchelfaoedd, a chodwyd gwarchgloddiau. Tref yw Philipolis, yn meddu dwy fil 0 drigolion, a saif ar ffindir j^~orjfWin Talaeth Orange. Y jn id.e"dd.e,15 milldir ar hugain o Colenso, yr "° 1 "ref sydd ar yr ochr arall i'r Afon Orange.

MR KRUGER A'l Amt. Y sgrifenir o Paris, ddydd Llun, gan Ohebydd Reuter, i'r perwyl fod hysbys- rwydd wedi dyfod o Lourenco Marques y bydd i'r Hong Is-Ellmymg Gelderland, gyda Mr Kruger yn un o'r teithwvr, adael y porthladd am Ewrop dydd Mercher. Y Mae y Hong yn llwytho chwe chan tunell o 1 o. Bwriedir cludo i'r llong o Banca Ultra- Marino chwe chan mil o bunau perthynol i Mr Kruger.

MEDDYGON CYMREIG YN DYFOD ADREF. Y mae y Proffeswr Alfred W. Hughes, y es Meddygon Lynn Thomas, Laming Evans, a Mills Roberts, perthynol i'r Ysbytty Gvmreiz yn Neheudir Aftnca, yn dychwel- Td i Loegr yn yr agerlong "Saxon." Dys- gwylir y cyrhAeddant Southampton dydd Gwener nesaf. Cym eu hymadawiad o Pretoria, ysgrifenwyd y llythyr canlynol at y Proffeswr Hughes gan y IV^eddyg- Gadfridog Wilson, Prif Swyddog Meddygo y Fvddin vn Neheudir Affrica:-—- "Rhaid i mi ddiolch i chwi a-'ch swydd ogion am eich cynorthwy mawr Gwertb iasoch yn ffyfldlon gyda m, a chredaf fod 2an boll feddygon y fyddin yn Neheudir Affrica le cynes i chwi yn eu calonau, a g^erthfawrogant yn llawn y gefnogaeth galonog a roddasoch i ni." Ar gais awdurdodau meddygol y fyddm y« Pretoria, bydd i'r yskytty, gydar nMnetbeaaul ao ereill, axos yn Pretoria hyd -Tachwedd 15fed fel ysbytty i filwyr yn gwella. Bvdd o dan arolygiaeth yr 1s- Filwriad Keogh, a'r Meddygon Jones ac Evans. Penderfynir eto gyda golwg ar y dyfodol. Yn dra charedig y mae aelodau Cymdeithas Cambrian y Cape wedi ym- gymeryd a chais pwyllgor parthed codi cofeolofnau ar fedd pedwar aelod o staff yr ysbytty, y rhai a fuont feirw yn Neheudir Atfrica.

ARGLWYDD ROBERTS I AROS AM YCHYDIG. Cape Town, Hydref 15fed.—Dy^nwad tra chysurlawn a wnaed gan ArglwydQ K- berts pan wnaeth yn hysbys ei fod yn bwr- »ndu aros yn NeheudirAffnea, a bydd hyn Mdion i ddenu Gwirfoddolwyr i aros yn y ffrynt.

HEDDGEIDWAID BADEN-POWELL. Pretoria, Hydref ileg.-Teimlir cryn siomedigaeth oherwydd y tal bychan a roddir i Heddgeidwaid Baden-Powell; ac L mvnir cael v dosbarth goreu o ddynion i'r co^hlu, rhaid cael gwell tal.

A LWYDDA YN EI AMCAN. Gohebydd Reuter o Pretoria (ond oed- W y genadwri), dyddiedig Hydref 7fed, j/ddywed fod Van Post, gwr dylanwadol vn Pretoria, wedi derbvn camatad i fyned K "DalaMh Rydd" i'r d^ben o weled De Wet.ac o osod ger ei fron y ffolmeb o bar- hau v rhyfel. Aeth Schoeman, gJ^a r un genadwri, i gael ymddiddan a'r Cadfndog- i(m Delarey a Botha-

PRYDER LI HUNG CHANG. Yn ystod ei ymweliad a'r Llysgenhad- aethau yn Pekin, datganodd Li Hung Chang ei hryder i wnej'd heddwch, a dy- wedodd y byddai iddo ef a'r Tywysog Ching yn fuan anfon Ncdyn i'r Llysgenliadon yn gofvn iddvnt (ldrcheu trnfodaethau i'r penvvl ymn. Tstmc-li-Yamen fel aftan c-Lrfod, a CyxtC na Yung Lu eistedd ar y Ddirprwyaeth Heddwch. Am- heua Li Hung Chang awdurdod y gorch- ymyn i alltudio y Tywysog Tuan.

MOR-LADRON GER HONG KONG. Hong Kong, dydd Llun. Bu y mor-ladron unwaith eto yn dilyn eu hanfadwaith dydd Sadwrn rhwng Kwan- chauwan a Hong Kong. Dydd Gwener aeth agerfad Ffrengig o Hong Kong. Tra ar y fordaith, trechwyd y dwy law gan vv chwech o'r teithwyr, y rhai a wisgasant fel seiri. Lladratasant werth deuddeng mil ar hugain o ddoleri, heblaw ysbail arall. Ym- adawodd v mor-ladron ar ol hyn, ac ymunwyd a hwy gan dri o'r dwylaw.

DYCHRYN YN MACAO. Hong Kong, dydd Llun. Dydd Sadwrn bu peth helbul ger Porth Rhwystr yn -M-ao rhwng y Portugiaid a'r Chineaid. Neithiwr daeth torf gynhyrfus o'r Chineaid at warchdy y Portugiaid. Taniwyd magnel alarwm, a throdd holl lu arfog Macao allan. Glaniwyd dynion a xnagn^lat^ (a chynulilodid gwirfoddolwyr. Fodd bynag, ni wnaed ymosodiad; ond dychrynwyd y trigolion.

TLODI ItWSIA. Gohebydd y "Daily Chronicle" a enfyn o Washington i ddyweyd i Rwsia anfon i Efrog Newydd i ofyn am fenthyg arian. Amlwg yw fod Rwsia mewn caledi mawr am arian, ac mae hyn yn tynu cryn sylw mewn cylchoedd diplcmatig. Credir fod hyn yn taflu goleuni ar ei gwaith yn ceisio encilio o Pekin. Ystyrir yn Washington fod cyfyngder arianol Rwsia y sail goreu dros obeithio am hedd'wch rhyngwladwr- iaethol.

Damwain Angeuol vn Ninbvch. Dydd Uu-. n cynhaliwyd trengholiad ar gorph Elizabeth Jones, yn Ninbych. Ym- ddengys fod y drancedig yn myned i fyny hyd risiau neillduol, pryd y syrthiodd yn wysg ei chefn, gan ddryllio asgwrn ei phen. Dvchwelwyd rheithfarn o "Farwolaeth cdamweiniol," a rhoddwyd awgrym ar i'r awdurdodau roddi canllaw ar bob oohr i'r grisiau.

CaeIGwralg a Owttv Caergvbl Caniataodd Bwrdd' y Gwarcheidwaid, Caergybi, i hen ddyn gael myned i'r tlotty i weled y merched, gyda golwg ar briodi. Nid oedd un yn gwneyd y tro iddo, ae,neth, cddiyno yn ddigalon. Ond newidiodd ei j feddwl, ac aeth yno dr» chefn y diwrnod dilynol, a rhoddodd enw un oedd yn awydd- us i briodi, yr hon oedd yn weddw ac iddi bedwar plentyn. Gofynwyd iddo a oedd efe yn foddlawn i gymeryd y teulu i gyd? Ond dywedodd y Luasai un o'r rhai bychain yn gwneyd y tro. Cydsyniodd y Bwrdd a hyn, a. gollyngwyd y wraig a'i phlentyn o'r ty, a thanysgrifiwyd 30s gan y Gwarcheid- waid i gael gwisg.

Mr W. Pritchard Morgan a'r Eisteddfod Genedlaethol.. Deallwn nad yw Mr W. Pritchard Morgan yn bwriadu gadael i'w orchfygiad yn yr etholiad a aeth heibio ymyryd a'i berthynas a bwrdoisdrefi Merthyr. Efe sydd i agor nodachfa ynglyn a'r Pabyddloii yn Aber- dar yr wythnos nesaf, ac y mae newydd anfon i Mr Sandford Jones, ysgrifenydd yr Eisteddfod Genedlaethol (1901), cheque am gan' gini, yr hyn oedd wedi ei addaw 1 r drysorfa danysgrifiadol. Y mae hefyd wedi cJnyg. anrhegu llawffon aur i arwem- ydd y cor buddugol yn un o'r prif gystadl- euaethau corawl

■ un- ig feddyginiaeth a rydd esmwythad union- gyrchol i r peswch mwyaf ffyrnig, asthma, &c., ydyw Pulmonic Wafers- Dr Locock, fel y cadarnha y treial Ueiaf. Mae eu bias yn ddymuHol. Nid oes dim arall rydd noswaith o gwsg mor felus ac adfyw- iol. Mae eu heffaith ar yr anadl a'r ys- gyfaint yn rhyfeddol. Maent yn anffael- edig at anechyd y galon. Gweithredant fel swyn ar boenau y crydcymalau a'r nerfau. I gantorion a siaradwyr cyhoedd- 11 maent yn anmhricindivv. Pric: 1 1" cjp po. 4c: re. r(" J 1 y bl*rch. Gan h ;r.!1wyr n:eddyginiae*hau. 1

YR ETHOLIAi) CYFFREDINOL. Y Polio Ddydd Sadwrn. FLINTSHIRE. Smith (L) 4528 Howard (C) 39- Liberal majority 606 Liberal majority last election 451 KINCARDIN SHIRE. Ciombie (L) .3092 Mowat (C) 153G I. majority .1^56 L majority last election 563 ABERDEENSHIRE (EAST). Maconcchie (L U) .4173 Buchanan (L) .4100 L U majority 73 L majority last election .1415 L U gain. ESSEX (SAFFRON WALDEN). Woodehouse (L) 3247 Gray (C) .3137 L majority 110 L majority last election. 725 CHESHIRE (NORTHWICH). Brunner (L) 5377 Samson (C) 4678 L majority 699 L majority last election.1638 WILTSHIRE (CRICKLADE). Fitziraurice (L) 5754 Pemberton (C) .4920 L majority 834 L majority last election 489

I I Petroleum Paredlg at iflecbydon I yr Ystamog a'r Coloddion Y mae y rhinweddau o leddfu ac iachau sydd yn nodweddu Angieifs Petroleum Emulsion yn eu cyfaddasu fel triniaeth arbenig at afiechydon. yr ystumog, a'r coluddion. Y mae yn atal ymweithiad yn irhanau mewnol, ac yn taflu allan ronynau gwenwynig o'r coluddion, gan iachau y rlianau aiiach; ao ar yr un pryd yn cyf- adda.su bwyd at y corph gwan. Y mae y meddygon yn adrodd am ganlyniadau ffafriol ar ol iddynt ei arfer mewn achosion celyd o ryddni a dysentery, ac anhwylderau yr ystumog. Llawer o achosion o ryddni hir-barhaol a wellhawyd ar ol i feddygin- iaetbau ereill ffaelu. Gan yr holl fferyll- wyr. Byddwch ofalus i ofyn'am Angier's Emulsion ac na chymerwch efelychiadau. Nid oes yr un effaith i'w gael oddiwrth olew plaen, a gall effeithio yn niweidiol. Os enwch y papur hwn, anfonir pctelaid i chwi fel siampl, ar dderbyniad tair cein- iog at y cludiad. The Angier Chemical Co.. Ltd., 32, Snow Hill, London, E.C.

Dirwvo tQad Heddwch. 0 flaen Ynadbn Bettwsycoed, ddydd Sadwrn, dirwywyd Mr C. E. Buxton, un o Ynadon sir Gaernarfon, i swllt a'r costau am farchogaeth deurodur heb oleuni. Archodd yr Ynad ar i heddgeidwad ei wysio, ac yr oedd oddeutu haner nos. Yn y Llys gadawodd Mr Buxton y Fainc, ac aeth i foes yr amddiffynydd, ac yno hysbysodd ei gvd- ynadon ddarfod i odeuni ei lusern fyned allan drwy ddamwain. Dywedodd y Mil- wriad Johnston (y Cadeirydd) y dirwyid yr amddiffynydd i swllt a'r ccstau. Talodd Mr Buxton yr arian, ac aeth yn ol ar y Fainc.

Tan Dinvstriol ger Gwrecsam. Yn gynar foreu Sadwrn torodd tan difrif- ol allan yn fferm Croesymab, oddeutu dwy filldir o Wrecsam. Daeth tan-ddiffoddwyr Gwrecsam i'r lie yn eu gwisg briodol, canys yr oeddynt wedi bod yn y Wrexham Cycle Carnival. Yr oedd yr olwg yn un brydferth. Ond, er hyn oil, yr oedd y tan wedi cael y fath afael fel, cyn yr oedd- ynt wedi cyrhaedd, irr oedd y difrod a wnaed yn werth can oedd o bunau.

Damwain Ddvchmllvd ar yr AI Oceanic." UN WEDI EI LADD AC UN WEDI EI GLWYFO. Digwyddodd damwain ddifrifol ar fwrdd yr agerlong fawr "Oceanic," perthyn- ol i Linell y Serem Wen. Gorweddai y llestr ar Afon Mersey. Rhwng pedwar a phump o'r gloch dydd Llun daeth y llestr I o Canada Dock, a hwriadwyd ei hangori yn nghanol yr afon. Yr oedd y dwylaw wedi dechieu rhoddi y gadwen, pryd y torodd neu y llithitodd y diweddaf. Lladdwyd Harry Ross, saer llongau. Torwyd ei goes chwith ymaith uwch ben ei lin, a drylliwyd ei goes dde. Bu farw ar unwaith. Tafl- wyd un arall, Christopher Blake, saer llongaui, yn egr ilr llawr, a niweidiwyd ef yn ei goes chwith.

Gallu Yfawl" Debeadlr Cvmru Kewyid. Cyfrifir fod pobl Deheudir Cymru New- ydd, y flwyddyn ddiwedldaf, wedi gwario 4,403,913p, neu 3p 5s 5c y pen am ddiod gadarn. Y mae hyn yn golygu cynydd o Is 3c y pen ar y flwyddyn 1898, a 28 10c ar 1897. Y mae y draul ar ddiod vn gyf- artal i un ran o bedair 0 r eyfanswm a wejrirr ar vmborth a diodvdd anfeddwod. Rai blynyddau yn ol gwerid oddeutu miliwn o bunau yn fwy am ddiod gadarn nag ar ymborth yn awr, gwerir oddeutu miliwn o bunau vn fwy am gig nag am ddiod feddwol. Y mae Deheudir Cymru Newydd yn fwv wastraffus na'r Unol. Dalaethau, New Zeailand, neu Canada; eithr yn fwy cynil na'r Deyrnas Gvfunol. Yn ol Dr Dawson Burns, gwariwyd yn y flwyddyn ddiweddaf ar ddiod feddwol yn ol 3p 19s lie y pen. Er v flwyddyn 1881 v mae Deheu- dir Cymru Newydd wedi gostwng ei thraul ar ddiodydd o 5p 4s 5c y pen.

Y mae Maer Cape Town newydd gael ei ddewis drwy dynu lotiau. Yn nghyf- arfod Cynghor y Dref enwyd dau ymgeis- ydd am y gwvrll o Fncr, ipryd y rhoddwyd ^t. r": ar- vno fo rvtnn- ^ivd i henderfynu v pwnc drwy dynu 1<;lL;u.

r "For the Blood Is the Life." Clarke's Blood Mixture THE WORLD-FAMED BLOOD PURIFIER AND RESTORER, is warranted to Cleanse the Blood from all impurities from whatever cause arising. For Eczema, Scurvy, Scrofula, Bad Legs, Ulcers, Glandular Swellings, Skin and Blood < Diseases, Boils, Pimples, Blotches, and Sores of all kinds, its Bffecti are Marvellous. It is the only real Specific for Gout and Rheumatic Pains, for it removes the cause from the Blood and Bones. Clarke's Blood Mixture is pleasant to the taste and warranted free from anything injurious to the most delicate constitution of either sex, from infancy to old age, and the Proprietors solicit sufferers to give it a trial to test its value. Thoneands of unsolicited testimonials from all parts, such as the following:— ECZEMA •—A(r. W. Pasley, Broai Lane, Cottenham, Cambridge, writes:- J ) Three yeai-a ago I had a slight skin disease, Eczema. I was nndftr treatment, some time, but got no better. I tried, I may saytflOOre8 of other medicines, but all to no purpose; I was now covered from head to frot, and so tormented that I almost wished my self dead. Well, at last I read about Clarke's Blood Mixture,' and decided to give it a trial, and I am thankful to say I am now perfectly well, with my skin as t clear as possible."—January 20th, 1900. BAD LEG.—Mr. Stephen Morgan, 81, Mulkern Road, St. John's Road, Upper Holloway, writes: "I suffered for thirteen years with an Ulcerated Leg, and at one of the hospitals I attended it was suggested that I should have my leg off, to which I am thankful to say I would not agree, as I am now quit* cured by taking' Clarke's Blood Mixture.' "-May 25th, 1899. e BHEOrMAqpiSltt Colour-Sergeant Instructor Jno. Howarth, Cheshire J Regiment, C.iester, writes: I suffered from Rheumatism in my arms and legs for over five years. All sorts of remedies were applied, but none did any good for more than a few days. After a while I was recommended to try Clarke's Blood Mixture,' which I did, and on taking the first bottle I felt relief. I therefore continued with this excellent medicine, and it effected a perfect cure."—May 18th, 1899 :0:- Clarke's Blood Mixture is sold by all Chemists and Stores throughout the world but beware of worthless imitations and substitutes. OTHER So-called KIDNEY REMEDIES come and go, enjoying but a passing notice, but the old reliable Warne,rs' Safe Cure" marches steadily on, strewing its path with its joyous, grateful, hale ani hearty thousands who are victims of this dread disease, and who now enjoy good health. 1, Spanish Road, East Hill, London, S. Wl I was suffering from a serious attack on both the liver and kidneys, a most painful and distressing complaint. My attention was directed to "Wi.a»EB's SAFE CUBE, and I felt that, as health was the most precious blessings, any and etery means should be tried in an attempt to regain it. 1 used several bottles, and it brought with it a complete cure. LEWES JONES. All Chemists, or direct from H. H. WARITER and Co., Ltd., 86, Clerkenwell Road, London, E.C. 2s 9d & 4s 6d per bottle. 1 AVOID ALL RISK I i when buying Watches. Clocks, Jewellery, &c. To discover the CHEAPEST MARKET [ 1 is everybody's aim, but it often proves a costly experiment. In purchasing of It j SMOLLENS <t MITCHELL you are perfectly protected from all risk by being abre I to SEE and EXAMINE an article AT YOUR LEISURE, before buying it 1 fc I IRI I i!-A!i I I YOU NEED NOT SEND MOSEY; on receipt of Bank or Trade Reference, we will forward any article for your inspection, and you may send cash when the Goods have been tested and approved. Or, if cash be sent with order, we undertake to re- fund same in full if Goods do not give PERFECT SATISFACTION. To SEE Goods before buving them is SOMETHING, but not EVERYTHING. SMOLLENS & MITCHELL offer an additional advantage bv supplvinq even a SINGLE ARTICLE AT ACTUAL WHOLESALE PRICEI Mprak I 1 I .I. I If you do not require our Goods for personal use, you can make money by selling I them to those who do. I SEE OUR CATALOGUE "fre*. SMOLLENS & MITCHELL. 52. c HATTON GARDEN, LONDON, E.C. mm ■ —' \.m -11 4 I t- I I- pM' L 4 MILLWNS DRINK TOWElt TEA 181 PUREIT AND BEST, c IN PACKETS ONLY. AGENTS EYEXTYWHICRZ. WhoUude TOWER TEA, LTD., 71, S.talk. LONDOfi. — Mi1- —

—— OODIAD MAWR YN NGHYFLOGAU Y MWNWYR. Nos Wener a dvdd Sadwrn derbyniodd mwnwyr o, fewn cylch Cyngrair Mwnwyr Prydain Fawr godiad o bump y cant yn eu cyflogau, neu naw ceiniog i swllt yn ychwanegol. Derbyniodd y rhai sydd yn gweithio ar wyneb y glofeydd yn Lanca- shire dair ceiniog o yelr-vanegiad. Y mae y swm a delir yn Lancashire mewn ychwan- egiad cyflogau yn cyrhaedd oddeutu tair mil, yn agos i dair mil mwy yn swydd Efrog, a chwe gwaith y swm yma o fewn cylch y Cyngrhair. Bydd yna ychwan- egiad arall yn y cyflogau o bump y cant yn mis Ionawr ac un yn mis Chwefror. Bydd y cyflogau y pryd hyny yn 60 y cant uwch- law safon 1888.

Adroddir am dd}igwyddiad rhyfedd o Runcorn p;. tlied erthyl natur. I gath perthynol i Mri Crosby, Top Locks, Run- corn, fe anwyd pedair o gathod bychain. ,I Y mae un o'r cathod yn felen ei Uiw, medda ar ddau o ranau 01, saith o goesau, ac y mae un o'r coesau fu^janol ei chefn. Medda y pen ar ffurf r^pdd, ac iddo no, r vr anifail farw, end cedwir t