Y Werin

.c¡ THE BREAKFAST J &m CUP IS EASILY AND quickly l!^ f fjj-ti PREPARED L%. ICOrf^ ffl in those house- X J-*—, holds where they use MASON'S flPP^Y 7 EXTRfiCTOF W$m ■ COFFEE (AND CHICORY). A great time- /S H « saver." for it can be fjt f, 5| yk mixed to any strength, if: ti I 1 » alalia fti:y quantity fS/U I fj IN ONE MOMENT Plitt tj retdy for use! Soli by Delen evehre. Jnakt on h.vlng MASONIS." Large Sample Bottle Direct, 9 Stamps. Small One Free. TRY ALSO KASOtCS WillE ESSENCE t MASON'S EXTRACT Of HERBS. VEY/EAIL & MASON, Nottingham. AGENTS WANTED.

JACK Y LLONGWR DADL Y SAFONAU. Daeth tri chyfaill i edrach am dana'i ddoe", ac mi gawsen bowliad o do a bara calad a 'menyn hallt hefo Bila, Jim, a mina'. Mr Jones, Mr Hughes, a Mr Ro- berts oeJd enwau yr ymwelwyr, ac efallai fod fy narlkiiwrs yn 'u nabod nhw yn dda. Digwyddodd Bila ofyn i Mr Hughes pwy oedd yn pregethu yn ei gapal o y Sul nesa', ae i Mr Hughes ddeyd, "Mr Edwards sy' acw yn y bora, ysgol yn y prydnawn, a chyf- arfod gweddi yn y nos"; a dyma Bila yn deohrru holi yn nghylch yr Ysgol Sul. Y canlyniad fu i ddadl fawr gymeryd lie yn nghylch yr Ysgol Sul a'r Safonau. Mr Hughes Mae llai o gryn dipyn yn dwad i'r ysgol nag a fu, ac yr ydan ni yn inethu yn hollol a deal I be'di r matar. Bila: Diar mi. Biti garw. Fi: Ia'n siwr. Gofidus iawn ydi peth fel yna. Mr Hughes: Buom i yn meddwl yna fy hun fod a. wnelo'r safonau rywbeth a'r path. Mr Jones Na, choelia'i fawr. Mr Roberts: Peidiwch'i a bod mor 'siwr, Mr Jones. Meddyliwch'i dipyn uwch 'i ben o, ac efaila' y oewch ch'i oleuni arall larno. Mr Jones: Bcbol anwyl, peidiwch a dy- rysu. Fuo erioed y fath fendith i'n gwlad ni. Bedach'i 'n ddeyd, Jack? Fi: Mae yn 4mlwg fod rhywbeth yn achoe o fod yr Ysgolion Sabbothol yn myn'd i lawr yn etin gwlad. Mae hyny yn eglur iawn i bawb. Mr Hughes Gwir bob gair. Bila: A fedar un ohonoch ch'i ddangoe pryd y dechr^uodd yr aelodau golli o'r ysgol- ion? Mr Roberts: Dyna'r ffordd i ddwad at y gwir. Mr Jones Fedra'i ddim deyd. Yn ddi- weddar yma y sylwais i ar y matar. Bila Diar anwyl, mi glyw'is am dano yn Hghyfarfod yr ysgolion y dosbarth acw. Cwynid yn ddifrifol yno. Mr Jones Clywis inau am beth tebyg y ffordd acw. Ond 'doedd neb yn meiddio dweyd mai y safonau oedd yr achos o'r lleihad,—na, choelia'i fawr. Mr Hughes Wel, mi 'rydw'i wedi dal sylw fod y lleihad wedi dechreu wedi i'r safonau ddwad i mewn. Mr Jones Dim y fath beth. 'Does dim posib. Y safonau yn gwagio'r ysgolion! Hym! B'asa' cystal i ch'i ddeyd fod dyn ag isio bwyd arno yn myn'd allan o'r ty lie y gwyr o y caiff o fwyd! Fi: Mae'r cwestiwn yn un pwysig iawn. Gwyddom fod y safonau yn mhob Ysgol Sul bron yrwan. Dda gen'i mo'onyn'hw ond gan fod y mwyafrif wedi syrthio i mewn a nhw, tydw'i ddim am 'u gwrthwyne"bu. Gwn am lawer sy' yr un fath yn union a fl. Mr Roberts: Felly fina' yn hollol. Rho'is i mewn iddyn'hw acw ar y pwnc. Bila: Adwaen inau yn ardal y ohwareli acw lawar o bobol wedi troi yn erbyn y safonau. Buont yn gryfion iawn o'u tu yn y detehreu. Pethau newyddion oeddan'hw y pryd hyny. Mr Hughes: Be'di'ch barn ch'i, Jim? Jim (yr hwn oedd wrthi hi yn cnoi bacco ae yn po€!ri gymaint a fedrai) 'Dwn i ddim, tad. Fydda'i ddim yn myn'd i'r ysgol fel y byddwn i stalwm. Os colla'i Sul neu ddau neu dri, bydda'i wedi colli dilyn y lleill yn y wers; a phan a'i yno wed'yn, ni chvmerir dim Llawar o sylw ac o drafferth hefo mi. > Mr Hughes: Dyna fo yn union. Fel yna yn onion y mae pethau. Mr Jones 0, nage. Bydd yn dda gan yr ysgol welad Jim a phawb fel fo. Bila: Bydd, mid rhaid dweyd y buasai croesaw Jim a phawb ereill yn fwy diffu- antr pe heb y safonau. Mr Jones: Be' ? Maa acw groesaw i bawbi. Bila: 0, oes, yn ddiau. Mr Roberts: Yr hyn a olyga Bila ydi hym nid ydi'r ysgolorion a gollant ranau o'r ysgol yn ffitio i fewn i gyfundrefn y safonau; ac feUy gwell gan yr ysgol yr ys- golorion a. ddont yn rheolaidd, er mwyn iddyn hw basio yr ecsam-in-ashion. Mr Jones: Dim o gwbwl. Yr ydach'i yn cimgymeryd yn fawr iawn. R Mr Hughes: Wir, mae ama'i ofn mai f. rhywtm arall sy'n camgymerycf. Fi: Fy mjhrofiadi vdi byn,-fod y lleihad wedi dechrw wedi i'r safonau fod mewn gweithrediad dipyn. Mr Jones: Diar mawr, dim o'r fath beth, fy machgen i. Mae acw well gwaith yn cael ei wneyd nag erioed. Edrychwch fel bydd y plant a'r bobot ifanc yn cael eu paratoi at yr arholiadau, ac fel bydd arholwyr yn myn'd drwy vr ysgolion i'w harholi yn y safonau, ac fel bydd gweinidogion profiadol yn tynu al!an gwestiynau Fr dosbarth hynqf, ac yn beirniadul yr atebion ysgrifenedig wfdyn. Mr Roberts Mae hyny yn dda, gan bell- ed ag y mae y gyfundrefn yn myn'd. Ond dyna ei llodith hi wedi'r cwbl. Mr Jones: Be,' y safonau yn feUdith! Mr Roberts, 'styriwch eich geiriau ddyn. Mr Roberts: Gwn yr li> u a ddywedir gen i, gwn, gwn. Mr Hughes: Buaswn yn cyngliori llawar o'ch harholwyr fyn'd am flwy-dd-rn i ddysgu gramadeg Cvmraeg, sut i ysgrifenn Cyra- raeg, sut i sillebu Cymraeg. a sut i ddarlian, ac yna profi eu hunaiu trwy gynyrchu gwaith yn dangos eu bod yn gyfarwydd yn y pethau hyn oil. Bila: Buasai yn dra nuddiol cael gwell- iantau pwysig vn yr arhohryr hyn. Mr Jones: Chlvw^is i 'r.'oed y fath beth! Fi: Tebyg yw fod Mr Jones wedi llvneii v cyfimdrefn b.ej erioed ei hystyried yn ei hoH gvsylltiadau. Hyd y gwyr o, hi yw v gyfundrefn ora o ddigon. 'Dow dim dadl nad vw hi wedi g'nevd daioni. mewn un ffordd1, nrwv na'r hen drefn, ond nid oe* le i ajchen yr hvn p gredir yn arr ei bod yn gwneyd mwy o ddrwg nag a wne.:d gan yr Len drefrf. [ < Mr Hughes: Be' ddaw o'r safonau a'r cwbl j os na chawn ni y bobol ifanc a rhai byii i'r Ysgol Sul? I Bila: Y bobol sy' wedi myn'd drwy y saf- onau sy' yn cael eu colli wedyn o'r ysgol. Mr Roberts: la, a'r bobol hyny ag sy'n methu syrthio i mewn a'r safonau. Teim- lai y rhai olaf eu huna.;n fl allan o'r llanw yn yr ysgol, ac felly peidiant a myn'd yno. Bila: Peirianyddol ydi'r Ysgolion Sul yrwan, a thebyg i'r ysgol ddyddiol. Gwydd- och. y foment y gall y plant adael yr ysgol ddyddiol, ymaith a nhw. Felly yn union hefo'r Ysgol Sul. Pan a'r plant drwy y safonau, a phan y byddont wedi dwad yn bobol collir llawar o honyn 'hw o'r Ysgol Sul. Mr Jones: Nid ydw'i ddim yn meddwl mai y safonau sydd yn eu gyru nhw allan o'r ysgol. Mr Hughes: Wel, os felly y oredwoh, yr ydach yn groes eioh barn i bawb sy' yma. Mr Roberts: Dywedodd, un o honoch 'i 'rwan just mai peirianyddol ydi'r Ysgol. Digon gwir. Gormod o'r peiriant sy' yno, a rhy fychan o gariad. Fi: Nis gellir ystyried yr ysgol yn fodd- irtn i "Tvrchui ysprydofrwydd meddwl yrwan, fel y gedlid yr yr hen amser. Pasio yr arholiad ydi'r am can, nid ceisio achub eneidiau ac ysprydoli meddyliau yr aelod- au. Mr Jones: Chefais i 'rioed y fath weled- igaeth ag a gefais i lheddyw hefoch'i. Yn wir, mae rhywbeth yn yr hyn ydach'i yn ddoyd, 'bobol bach. Mi dala'i sylw mauwl i'r moatar o hyn allan, ac os ca'i welad fod pobol yn peidio dwad i'r ysgol oherwydd y safonau mi geiff y safonau ei chychwyn hi yn slap. Fi: Dyna'r ffordd i w-nthredu yn siwr, Mr Jones. Mr Hughes Cweit reit. CWYN Y GWRAGEDD. Round Llanllyfni a Nebo clywais lawar o gwyno yn mysg rhai gwragedd fod y gwyr yn dwad adra y prydnawn) yn lie arc-6 hefo'u gwaith hyd yr hwyr. Mae. y trie yma ar ran y gwyr yn difetJha, cyfleusderau' y gwragedd i gael y tel bach hwnw sydd mor felus gynyn 'hw. Mae'r gwragedd hyn yn benderfynol, meddan 'hw, os na. fydd i fosses y ohwareli lwyddo i gadw'r gwyr yn y chwareli hyd yr hwyr, o anfon at y Sgwl Bord i ofyn a 'nan 'hw hel y gwyr i'r ysgol! Yr ydw'i wedi cael gair yn gofyn i mi ddwad yn bwrpasol i godi list o'r gwyr sy I mor gas a dwad adra yn y prydnawnia' i ddifetha te bach y gwragedd. GWYLWYR YR EFAIL. I LI6 handi sy' mewn gefail hwng Rhydbach ac Ynys Enlli, i washiad pobol yn pasio. Wrth gwrs, bydd boss yr efail yno. Gwelir hefyd fab coachman, rhai o bobl ffatri, &c. Mae un yn dipyn o fardd a cherddor, ac un arall yn debyg iawn i fyrtshiant a fydd yn gwerthu burum sych. Ceir pob news gyno fo. Yn wir, mae o fel papur newydd. Gall un reidio beisicl yn de- byg iawn i'r dyn wetir yn Shou Baraman a Beili. Gwisga drowsus pen glin, a rhwng godra ei wallt yn y fFront a chorn ei wddw y mae gwynab fel lleuad lawn. Lie campus am stori svn 'Refail. Dvma i ch'i un a ddaeth oddiyno yn ddiweddar: GINGER BREAD A R FUN. Byddai carmon 11 arfer mynd i gyfarfod ran H- J- i gyfeiriad M-- Poeth, er mwyn prynu Ginger Bread i'w galon siwgwr. Yn ddiweddar aeth at y van ar y neges bon, ond yn anffortunus 'doedd dim Ginger Bread yn y van y tro hwnw: Gwyddai y carmon na chai o ddim llawar o grceso gan ei fun os na fyddai gyno fo Ginger Bread iddi hi, ac felly gadawyd noson wag y noson hono. Ohafodd y lodes ddim na Ginger Bread na dim arall gyno fo y noson dan sylw. Gan fod v fun yn disgwyl am dano fo fel arferol, a clian na ddaethai o yn ol yr addewid, a chan na ddaru o ddim teligrafftio na dim, aeth y lodes at yr Efail i chwilio am lano, fo. Cafodd hyd iddo yno. Galwodd arno o'r neilldu, a gCfynodd am sponiad ar ei ym- ddygiad. Fel bachgen gonest, dyma fo yn deyd nad oedd gan H- o ddim Ginger Bread. "Clyw," eb hi, "dyna gloch H- J- yn canu yrwan." Awd ar ol y swn canu, a beth oedd yno ond rhyw beici yn canu ei gloch! Pan'ymadawodd y fun dlos a'r lie dyma sgwra fawr am yr eisteddfod a phethau cy- sylitioll a hyny.. "Petasai pobol Steddfod Genedlaethol Lerpwl yn gw'bod am dana'i," meddai un, "ac liefyd yn 'nabod fy mrawd, 'rwy'n siwr na f'asan' hw byth wedi cvm'ryd Saeson fel beirniaid cerddorol." "Digon gwir," ebai un ohonynt, "a buasai y wobor am wlanan gartra wedi dwad i Leyn, oni buasai am yr hen Saeson yna sy'n llvwodr- aethu yn mhob 'steddfod. Wyddost ti be', Wil, 'does dim byd tebyg i drowsus pen glin at reidio beic; ac yr ydw'i am gael patant ar ddull newydd i ferchad reidio beics." Cofiad un o'r bechgyn i beidio myn'd i'r efail i garu heb yn gyntaf gau y drws, rhag ofn y bydd un o griw y smac yma yn mynd heibio. «

Damwaln yn Creve. Nos lau cymerodd damwain ofidus le yn Crewe. Fel yr oedd nifer o weithwyr, o'r enwau Charles Mason, Edward Babington, ac Arthur Simondb yn dilyn eu gorchwylion mewn ystordy perthynol i Gwmni Rheil- ffordd y London and North Western darfu i nifer o fagiau o cement syrthio ar eu cefnau gan eu claddu. Derbyniodd, y tri niweidiau trymion, a dygwyd hwy iV ys- bytty.

RHAGOCIiEUADAU YR HYDREF. Y mis hwn yw y cyntaf yn chwarter olaf y flwyddyn. Y mae o'r pwys mwyaf i ofalu am yr iechyd yn awr. Y mae ei sefyllfa am y gweddill o'r flwyddyn yn ymddibynu cryn lawer ar y modd yr ymddygir at y corph yn y mis bwn. Y mae ami i ben yn syrthio gyda chwympiad y dail. Mae y tymor hwn bob amser yn llawn o beryglon i'r rhai gwanllyd ac eiddil a'r rhai sydd yn dueddol i anhwylderau y ddwyfron. Mae anwyd ac amryw glefydau yn gwneyd ymosodiadau poenus ar lawer o gyfan- soddiadau gweiniaid, ac ar rai wedi eu dal gan henaint. Er mwyn rhagflaenu ac atal doluriau blinion y tymor dyfodol ni all y neb sydd yn dueddol iddynt wneyd yn well na chy- meryd cwrs o Quinine Bitters Gwilym Evans, er cryfhau y cyfansoddiad a'i gyn- orthwyo i wrthsefyll yr ymosodiadau hyn. Mae y cyffyr rhagorol hwn wedi profi lawer gwaith yn effeithiol nid yn unig i symud anhwyldeTau, ond yn ddiogelwch cryf rhag yr ymosodiadau trwy ei fod yn cyflenwi y gwaed ag adnoddau nerth, iechyd a bywyd, ac yn ymlid poen ac afiechyd o'r corph, e'an ddwyn cryfder ac yni i'r cyfansoddiad. Mae Quinine Bitters Gwilym Evans yn feddyg- lyn hollol lysieuol. Gocheler pob efelycli- iad ohono. Ar werth gan bob fferyllydd, mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu gellir eu cael trwy v post am y prisiau hyn yn xmiongyrchol oddiwrth y perchenogion: — Qnintae Bitter? Manufacturing Company, Dtd., Llanelly, South Wales.

T Llofrndd Rhafelnlg. LLOFRUDDIO DEG 0 DDYNION MEWN DWY FLYNEDD. Er tgwaethaf ymdrechion yr heddgeid- waid b'r milwyr, y mae y llofrudd Musoiius wedi llwyddo i ddiaiic umvaith yn ychwan- eg. Y mae wedi tyngu y bydd iddo lof- ruddio pob swyddog sydd yn dal cysylltiad a'i brawf lie y dedfrydwyd ef i farwolaeth. Y mae wedi llofruddio deg o ddynicn mewn deilg mlynedd, ao y mae ereill wedi eu dych- rynu gan ei fygythion. Y mae y Brenin yn awyddus am ei weled pan ddygir ef i'r ddalfa.

"Y Gentnen" am Hydref. Rhoddir y lie o anrhydedd yn rhifyn Hydref o'r "Geiiinen" i ysgrif gan Alafon ar "Ddiddanwch Llenyddiaeth." Geltir yn ddibetrus gymhell yr erthygl yma i ystyr- iaeth aelodau y cymdeitliasau Ilenyddol: gwna ks iddynt.—Y mae "Bugail y Ber- wyn" yn ysgrifenu yn ddoniol am "Eistedd- fod Lerpwl." "Caustic" fel rheol geir mtlwn adolvgiadau ar yr Eisteddfodau Cenedlaethol; ond y mae'r erthygl hon yn caninol fwy na dim arall. Ditrllena y "Rhiangerad—Ardudfyl (mam Dafydd ab Gwilym)," gan Cadfan, yn swynol.-Llew 1 Llwyfo a ysgrifena yr erthygl gyntaf o gyfres ar "Lenyddiaeth Gymraeg y ganrif bresenol: pa un ai gwella ai gwaethygu y mae?" "Barddoniaeth y Parch Lewis Edwards, D.D. ydyw penawd ysgrif feistr- olgar y Parch Rhys J. Huws. Dywed Mr Huws iddo ei pharotoi ar gais y diweddar Brifathraw T. C. Edwards, D.D. Paham y mae cisieu italeiddio cynifer o eiriau Cymreig mewn ysgrif Gymraeg mewn cylch- grawn o safon "Y Geninen?" Arferai.. Caledfryn godeninio yn Iiym waith ysgrif- enwyr yn dodi "&c., &c., &c. yn niwedd eu brawddegau. Gan nad beth am hyn, y mae'r ysgrif dan sylw yn werth ei darllen drosodd a throsodd drachefn. Nid yw Mr Huws yn anturio dweyd pa un' a oedd Dr Edwards yn perthyn i'r dosbarth blaenaf o'n beirdcl, aoEito teimlir ei fod yn edmyg- wr mawr o'r Hybarch Dduwinydd.—Dyma'r drydedd erthygl ar "Charles Ashton." Megis v ddwy erthygl arall, y mae hon eto yn byclianu Ashton fel lienor. Ebai aw- CIWT yr ysgrif :—"Nid oedd, Charles Ashton fel 'awdwr yn llonaid yr enw Ilenor' o gryn lawer.' Gwncir cyferbyniad yma rhwng Thomas Stephens, Gweirydd ap Rhys, a Cliarles Ashton; y llc-iaf o'r tri oedd y diweddaf, yn ol Mr Davies. Nid oedd i ddibynu anio o ran ei ynnchwiliadau llen- yddol nao ychwaith ar ei farn. Ac eto edrychid i fyny atyr heddgeidwad-letior!— Ysgrifena Pedr Hir ar "Bulpud Cymru yr haner canrif ddiweddaf." Dyfynir a ganlyn fel darlun yr awdwr o "Y Pulpud Cymreig golyga hyn feibion, a merched, a gwrageddoa geneuau cy- hoeddus pob enwad, ynghydag athrylith, a hyawdledd, a doniau amryw, a diffyg doniau, a deniau dynwared, hwyl a diflas- dod, ymroad a diogi, liwyddiant a meth- iant, a gwybodaeth, a dysgeidiaeth, a chGeg-ddysgeidiaeth, ac anwybedaeth, ao anwvbodaeth ymhongar anifaeledig, ac anwybodaeth yn ei hadnabod ei hun, ac felly yn medTU peth athroniaeth; ac y mae yma leisiau, a lleisio, a thonyddiaeth, a siarad pwyllog, ac amhwyllog, a gorphwyll- og." Y mae'r Parch D. Jones, Ficerdy Aber- erch, yn ysgrifenu ar "Offeiriadah y Wei ni do ga«?t h." Wrth gwrs, o safbwynt I I Eglwyswr yr ysgrifena Mr Jones. Tra y mae yr erthygl wedi ei liysgrifenu mewn ysbryd boneddigaidd, ni fedd y necth ymresymiadol ag a argyhoetfda ddyn sydd yn dibynu mwy ar ei Feibl na llyfrau a thra- ddodiadau dynol.—Pa ddaioni a ddeillia o'r ffrwgwd bersonol rhwng "W. R. D." a "Penygolwg," anhawdd1 gwybod.—Traetha "Gwrthemyr" yn ddoniol a buddiol ar "I godi'r hen wlad yn ei hoi." Gall rhai a gar gynffonau wrth eu henwau, wedi eu prynu, desimlo yn gas os darllenant "Raint y Nodau" gan "John Jones."—Yr ysgrifau eraill ydvnt "Dyffryn Aled," gan Trebor Aled "Ceulanydd," gan y Parch Charles DaTies; ceir can ac thygl gan Wa.tcyn Wyn; "Anerch at Icuenctyd, Cymrn," gan Eben Fardd ac ysgnfau eraill, heblaw llu o englynion. Y mae y rhifyn yn un campus.

CADBl'RY'S COCOA, on the tclltttJony of the "Laucet," "represents the standard of highest purity." It is entirely freefrora all foreigp substances, such as kola, malt, hop, &c., nor is aikali used to darken the colour (and so deceive the eye). Dr An- drew Wilson, in a recent article in th "Il- lustrated London News," writes: "Cocoa is in itself a perfect food, and requires no additiona' drugs whatever." CADBURY'S COCOA is absolutely pure, and should be taken by old and young, at all timea and in all seasons; for Children it is an ideal beverage, promoting healthy growth and development in a remarkable degree. In- sist on having CADUBRY'S, u other Cocoas are often substituted for the sake of extra profit. Sold only in Packets and Tins.

Ynadlys Pwllheli. Dydd Llun.—Gerbron y Barnwr Evans. Robert Williams, Glanrafon, a hawliai iawn gan Robert Jones, Rh^llech, ci yr hwn a honid oedd wedi -lladd oen gwerth 25s. —Dyfarniad am 258 yn ffafr Williams, ac am 25s am dresmasu yn ffafr Jones. Henry Williams, saer maen, Llangwnadl, a hawliai 6p 10s 5o am wneyd gwaith, oddi- wrth Wm Owen, adeiladydd, Fourcrosses. -Ar ol i rai o'r ffeithiau gael eu rhoddi gerbron, gohiriwyd yr achcs mewn trefn i gael barn y peirianyddi sirol ar y gwaith a honid oedd wedi oael ei wneyd. Ceisiodd Wm. Morris, Crugan, Llanbed- rog, brofi ei hawl i 12p 10s o iawn gan Ro- bert Williams, Ty Gwyn, Llanrwst, yr hwn a ddjrwedid oedd wedi prynu ceffyl am 72p 10s' gan W. Morris ac heb gymeryd y ceffyl ymaith.—Tystiodd W. Morris iddo werthu ceffyl i Williams am 72p 10s.-Dyfarrwyd yn ffafr yr hawlydd am 6p 10s, os na phrynid yr anifail, ond am 4p os y cymerid y ceffyL Mr O. Robyns Owen a ddywedodd frd y cofrestrydd wedi rhoddi ei dystysgrif yn nghylch y cyfrif ag oedd rhwng John Pri- chard, ymadawedig, ao Ellen Prichard, a gofynodd Mr Owen ar fod i'r Barnwr gad- arnhau y tystysgrif, trwy fod yr ystad wedi cael ei gwerthu. Cydsyniodd Mr W. George ar ran Ellen Prichard.—Caniata- wyd. John Kennedy McKerrow, Packman, Tremadog, a hawliai 2p 9s 8c gan John Jones, Llanbedrog. dyledus am ddilladau. —Gohiriwyd yr achos. Mary Jones, Nant Bach. Trefor, a wys- iodd Evan Williams, Llwyndyrus, am werthu caseg ag oedd heb fod yn unol a'r warrant. Tystiodd R. W. Jones mai efe oedd wedi prynu y gaseg am 24p 10s.—E. Williams: Naze,. 25p 10s.—^Dyfarniad yn ffafr yr hawlyddes am 2p.

0" GEIRIAU WEBI EtJ SIARAD gan y rhai sydd wedi defnyddio Dr. Williams Pink Pills for Pale People ac wedi eu hiachau ganddynt a argraphwn. Sylwer ar yr hyn sy'n gwahaniaethu Dr. Williams Pink Pills oddiwrth bob meddyginiaeth arall-yr hyn maent wedi wneyd, a hyny wedi ei brofi gan ymchwil- iadau anibynol, a hyny yn unig a hysbyswn, a phob amser yn ngeiriau y dioddefydd wedi eu CYMERYD I LAWR MEWN LLAW FER. Geiriau gan Gymro. Talodd gohebydd y Cardiff Times ymweliad & hen drigianydd yn Barry Dock, sef Mr Alfred Puller, 45,, Kingsland-crescent, raer- maen, a'r hwn sydd yn edrych yn iach a lion, er ei fod yn 62 mlwydd oed, ac wedi gweithio yn galed trwy y blynyddoedd. if' Ydwyf, yr wyf yn bur iaeh yn awr," ateb- ai Mr Pullen, er nad oe,wn mor ddiwedd- ar a diwedd y flwyddyn diweddaf yn agos i fod yn iach. Nis gallwn ddal fy hunan i fyny, ond cerddwn o gwmpas, a fy nghorph mor grynedig i fod bron yn gydwastad a'r llawr. Yr oeddwn mor wael y Nadolig fel y bum yn gorweda am ddau fis yn analluog i wrieyd dim. Bum yn ddioddefydd mawr oddi- wrth y crydcymalau ain agos i ugain inlynedd. Cymerodd fi yn asgwrn y cefn, ac yn fy nghlun. Treiais iluaws o wahanol bethau i gael ym- wared ag ef. Triniwyd fi gan feddygon, ond ni wnaethent ddim lies i mi. Darllenais hys- I bysiadau am Dr Williams' Pink Pills yn un o'r papyrau lleol, a chan eu bod yn gwneyd lies i eraill penderfynais ou treio, a diolch i'r iachad cyflvm a gefais oddiwrthynt yr wyf wedi bod yn gweithio byth er hyny. Symud- ) asant y poenau o fy ochr yn hollol, ae yr wyf yn awr yn gallu cynhal fy hun i fyny yn syth, ac ni chefais ddim poeh oddiwrth fy nghefn ar ol hynjr." ar ol byny." A oeddych yn meddwl fod gap eich galwed- igaeth rywbeth i wneyd a'r achyd 1" "Oedd, yn bur debygol, gan fy mod yn satr-maen yr wyf yn agoredi, bob tywydd, a hyny yn sicr a achosodd yr afiechyd. O'r hyn lleiaf, dyna yr wyffi yn ei feddwl, er fod un moddyg yn ei briodoli i ysgytiad y nerfau." A gawsoch chwi ysgytiad ryw dro neu gil- ydd?" Do, fe gefais. Yr oeddwn yn un oedd yn helpu i adeiladu y dociau yn Barry, a phan ar y gwaith un diwrnod, syrthiais o ben wal y doe i'r gwaelod, codwm o tua pkum troedfcdd ar hugain. Meddyliai y meddyg fy mod yn dioddef oddiwrth y cWymp hwnw, .nd gan fy mod yn cael y poenau yma cyn hyny, fy marn ydyw mai poenau v crydcymalau yn unig I ydyw."

Geiriau gan Gymraes. Galwodd gohebydd y Welshman trwy ddeis- yfiad, ar Mr Charles Thomas, llifiwr, 43, Mill- street, Caerfyrddin, a ehatocld Mr a Mrs Tho- mas yr hyn a fuasai y cymydogion yn alw "yn cwpwt taclus." Yr oeddynt hwy a'u dau blentyn yn yfed te, ac wedi gorffen bwyta, ad- roddodd Mrs Thomas, yr hon a edrychai yn fywiog, lion, ac iach, hanes ei threialon di- weddar. I Yr wyf yn awr tua phedair-ar-hugain oed, ac yr wyf wedi cael llawor o saiwch yn ystod fy rkywyd, yn enwedig ar ol priodi, tua phum mlynedd yn ol. Cefais glefyd y crydcymalau yn ddrwg iawn, ac ar wahanol adegau byddwn o dan ddwylaw y meddyg, ond ni chefais ddim adferiad. Daethai y poenau yn ol yn barhaus, yr oedd fy mrest yn ddrwg, nid oedd bwyd yn gwnoyd dim lies i mi, ac yn ami byddwn mor wyned a llian. Cefais beswch drwg, a gwendid mawr arnaf, fel o'r diwedd bu raid i mi fyned i orwedd. Daeth dau feddyg ataf, ac yn mhen ychydig ddyddiau dywedent mai pneumonia oedd arnaf. Aethym "yn wanach, wanach, fel nad oedd bron ddim bywyd- ynwyf, I ac felly y gorweddwn mor ddiymadferth & baban. Gallwn ymlusgo yn awr. ac eilwaith o'r gwely, a chofiaf i mi wpithrau groesi yr ystafell ar bwys fy mam. Ond yn y sefyllfa I y:ia y bum ac nis gallwn gaet adgyfncrthiad. Teimlwn yn hynod o druenus. Yr neddwn wedi wastio cymaint fel y dychrynai y cym- ydogion wrth fy ngweled, a dywedent na bu- asent bytll yn fy adnabod. Un noswaitiz-a noswaith lwcua ydoedd i in,-cododd fy mhriod lyfryn byohan i fyny yn dweyd am Dr Williams Pink Pills for Palo People, a darllenodd am yr adferiadau, pan y daeth ar draws un achos, yn hollol yr un fath air yr wyf fi, yr hwn a adferwyd, a rhoddodd y llyfr i lawr gan ddweyd fod yn rhaid i ni anfon am flwch i dreio, a pheidio cymeryd dim yn ychwaneg gan y meddygon. Felly y gwriaethom, a dechreuais gymeryd y pelenau, ac erbyn i fi orffen y blwch yr oedd y cyfnew- idiad mor fawr fel yr anfonasom am flwch arall ar unwaith. Erbyn i mi orffen yr ail flwch daeth fy archwaeth yn ol ,ac yr wyf er hyn yn bwyta yn iach ac yn teimlo fod fy mwyd yn rwneyd lies i mi, ac yr wyf mor gryfed ag rioed.

¡ Geiriau Geneth o Gymraes. | Y dydd o'r blaen gahvodd gohebydd y Barry Dock Neivs gyda Miss Alice Arnel, merch i saer Uongau yn byw yn 81, Castleland-street, Barry Docks, gyda chydsyniad parod ei mam, rhoddodd adroddiad o'r treialon rhyfeddol yr aeth trwyddynt. "Bum am flyliyddoedd," meddai, yn ddioddefydd mawr oddiwrth wendid cyffredinol. Yr oedd poenau parhaus yn mhwll fy nghalon, ar amserau yn anioddef- ol, a chwydd mawr dros fy holl gorph. Gwnaeth hyn fi mor lluddedig a digalon fel nad oedd genyf awydd i ddim, a phan y ceisiwn wneyd hyw waith, aethym mor ddrwg fel y byddai j-aid i mi gadw yn fy ngwely. Dioddefais hofyd lawer iawn oddiwrth deimladau oeraidd a pllengyfrdandod, yr hyn a'm gwnai yn hollol anghyfforjdus ac isel. Treiais amryw 0 foddygon a phob math o gyffyriau, ond nid 4ocuu dim vn gwneyd lies i mi. Un diwrnod tynwyd sylw fy mam at erthygl mewn newydd- iadur yn rhoddi desgrifiad o adferiadau rhy- feddol gan Dr Williams' Pink 'Pills for Pale People, a chan fy m'od mor welw fel y gaIlni; un greda nad oedd dim dyferyn o waefl ynwyf, pcnderfynodd gael blwch ohonynt i mi. CJDI- erais y blychiad cyntaf, yna yr ail, ond cyn i mi orphen yr ail teimlaig gyfnewidiad hollol er gwell yn dyfod droswyf, yr hyn nás teimlais crs llawer blwyddyn. Cymerais bump o flych- au o gwbl, ac yna aethym mor dda fel na theimlwn fod eisiau i III I gymeryd ychwaneg Alae fy iechyd yn awr gystal erioed, yr hyn a briodolaf yn gyfangwbl i Williams' Pink Pills. Gallaf yn awr wneyd diwmod da o waith, ac mae fy archwaeth yn dda. O'r blaen, cyn cymeryd y pelenau, nis gallwn fwy-, ta na gweithio. Yr wyf wedi cymeryd y pel- c-lau i amryw bersonau, ac y maent wedi clI.(!1 Ilea mawr oddiwrthynt, ac ystyriaf hwynt 111 feddyginiaeth ardderchog." Mae yn y gym- ydogaeth yma luaws o rai wedi cael Hwyr ad- fcDad o wahanol afiechydon gan y pelenau hyn. 3,iai o bwys j bawb edrych eu bod yn cael v pelenau gwirioneddol, gan fod pelenau erftill tebyg yn cael cu Cynyg. r Williams Pink Pills. Mae DII. WILLIAMS' PINK PILLS FOR PALE PEOPLE yn cyfoethogt a phuro y gwaed, a chryfhau y nerfau, felly yn iachau Iluaws o aaechvdon Gwendid Gwaed, "Nychddd," Darfodedigaeth, Eczema, Camdreuliad, Cunad y Galun, Crydcymalau, St. Vitus' Dance, Sciatica a'r Parlys, anhwylderau nerfa | mewn dynion. ac anhwyldcrau pelthynol yn unig i fenywod. Nid ydynt yn gweithredu yn rhyddion, ac ni chynwysant. ddim i niweidio y mwyaf gwanaidd Gwerthir hwynt gan fferyllwyr yn mhob man, ond ni ddylid eu cyiceryd os na by ddau t mewn blychau ac yn meddii yr enw yn llawn, Dr. Williams' Pink Pills for Pale People (saith gair) ar yr arulen; liefyd, gyda'r post yn rhad, gan y Dr. Williams' Medicine Company, Holborn Viaduct, Loudon, E.C., am 2s. 9c. j blwch, neu ciiwe'blwch am 13s. 9c.

Due a Duces York yn Mynwy .1 -r- Prydnawn Llun cyrhaeddodd Due a Duces York Fynwy, a threuliant yr wythnos gydag Arglwydd ac Arglwyddes Llan- gadoc, yn yr Helidre. Yr oedd y dref wedi ei haddurno yn chwaethus, a derbyn- iodd eu Huchelderau Bretahinol groesawiad cynes iawn. Mewn atebiad i'r anerchiad croesawol, diolchodd y Due am y derbyniad cynhes a'r anerchiad teyrngar a roddasant iddo, a dywedodd y byddai iddo ef a'r Dduces fyned oddiamgylch i wied golygfe- ydd y gymydogaeth.

Ymladd yn y Phllllpines. Brysneges o Manila a ddywed fod adran o fyddin Araericanaidd y Phillippines wedi cael, .ymosod arni gan lxdwar cant o der- fysgwyr arfog. Ar ol ymladd am oddeutu dwy awr llwyddodd yr Amerieauiaid i yru y gwrthryfelwyr ar So. Lladdwyd 75 ohon- ynt, pryd nad oedd ec,il,edion yr American- iaid ond bychan iawn. Hefyd, hysbysir am ymladdfa galod a gymerodd léar y pro- werydd ar hugain rhwng mintai fechan or Americaniaid a phum mil o'r gwrthryfel- wyr. Bu gorfod i'r Americaniaid encilio gydag ychydig o golledion. Yr oedd coll- edion y gwrthryfetwyr yn bur fawr.

Dosbarth Demi Man ae irfon. Cynhaliwyd yr uchod yn Vestry Capel Moriah, Caemarfon, ddydd Iau. Agorwyd y gyllhadleodd gyntaf am 10 o'r gloch, a chafwyd ynddi adroddiadau o'r cyfrinfaoedd Ean y cynrychiolwyr, pa rai a. ddangosent) fawr sel dros yr achos Yna cafwyd adrodd- iad o Gymanfa Ddirwestol Gwynedd gan y Br. Pklrce Williams, Gaerwen, a'r Dos. Demlydd. Agorwyd yr ail gynhadledd am 1.30. Un o'r pethau cyntaf oedd adroddiad, manwl; nfltith, a llafurus y Dos. Demlydd o rif a sefyllfa y oyfrinfaoedd trwy y dos- barth, a gwelid fod cynydd. sylweddol wedi cymeryd lie yn ystod y chwartet. Yn ddi- lynol rhoddodd y Br. Capt G. B. Thomas a'r Dos. Demlydd adroddiad da gwaith fel dirprwyaeth yp. ymweted a'r Oyfarfodydd Misol a Chwarterol trwy Leyn, Moa, ac* Arfon. Erbyn y gynhadledd hon yr oedd y Parch Rces Evans, Uwch Brif Demlydd Cymru, a'r Parch O. N. Jones, Uwoh Ysg. yr Uweh Demi, wedi cyrhaedd, a rhoddwyd iddynt dderbyniad siriol. Siaradwyd yn rymus yn erbyn gwaith y Pareh E. Cynffig Davies, M.A., mor ddiystyrllyd o bender- fyniad Cymdeithas Ddirwestol Mon. Pas- iwyd y penderfyniadau canlynol: —Ein bod fel Dosbarth Dernl Mon ae Arfon yn anghymeradwyo gwaith Pwyllgorau Ar- ddangosfeydd o bob math yn- caniatau gwerthu y ddiod feddwol vnddynt, Ac yn gofyn i ddirwestwvr wneyd a allant i rei atalfa ar yr arferiad." Cynygiwyd gan y Parch R. W. Jones, Pcnygroes.—"Fel Dos. Demi Mon ac Arfon, yr ydym yn gofidio na buasai y dirwestwyr yn yr ethotiad a basiodd wedi sefyll yn fwy pybyr dros ein dynion; ac yn ngwyneb hyn yn gwneyd apel ddifrifol at bob teml i wneyd ei goreu o blaid, dirwestwyr yn yr etholiadau agoe- haol, sef y Cynghor Sir, &c." Cynygiwyd gan y Br. H. H. Svang, Talysarn. —: Yn Hesaf deuwyd 'at y mater, set "LlineUau gweitligarweh y temlau," yn cael ei agor gan y Br. Pierce' Williams, Gaerwen.—Am 5.15 cafwyd eisteddiad arbenig i roddi Erradd yr Uwch Demi i 33 gan yr Uwch Brif Demlydd.—Penderfynwyd fod y Ddos. Demi nesaf i fod yn Nhalysarn yn mis Chwefror. -Am 7 o'r gloch cynhaliwyd cvfarfod cy- lioedctus, dan lywyddiaeth y Parch E. Jones, Moriah. CaeTnarfon,. Anerchwyd gan y Parch O. N. Jonps. Pwllheli; Rees Evans, Llanwrtyd; D. O'Brien Ow-eft, &c. D. I.lew. Owen, Dos. Ysg., Talysarn.

"Kruger fel B!aenor Methodist." Mae gan Ohebydd yn y "Times" ddam- caniaeth o'i eiddo ei hunan yn nghylch y rheswm o'r ffaith fod y Ceidwadwyr wedi colli yr etholiadau yn Nghymru. Addefa npd oedd gan y rhyfel lawer o ddylanwad ar y canlyniadau, ac awgryma fod y Method- istaaid Calfinaidd yn cydymdeimlo gyda'r Boeriaid- oblegid eu bod yn gweled yn Mr Kruger debygrwydd i fianor Methodistaidd. Ond yr oedd y rheswm am orohfygiad yr Un- debwyr yn gorphwys mewn cyfeiriad arall. Yr oedd yr Undebwyr yn fyr o'r trefniant a, fu yn foddion i ddychwelyd wyth o aelodau Undebol yn Nghymru yn 1895. Yr oedd y tiefniant yn y flwyddyn hono yn cael ei gario yn mlaen gan bwyllgor o dan lywydd- iaeth y Due o Westminster. Yr oedd y pwyllgor wedi ei ffurfio yn benaf i wrth- wynebu yr ymosodiad ar yr Eglwys Sefydl- edig yn Nghymru. Nid yw yn wybyddus beth oedd jnaint y gwaith a wnaeth i'r blaid yn gyffredinol yn y cynrychio!aethau. Ond y mae yn ffaith, fodd bynag, fod llawer iawn o arian wedi eu gwario yn yr etholiad liwnw. Drwy farwolaeth y Due o West- minster yr oedd hyn i gvd wedi cilio ymaith, medd y Gohebydd, o drefniant yr Undeb- wyr yn Nghymru. Dichon e: fod yn beth new-yddli Undebwyr Cymreig i glywed fod cymaint yn dibynu ar y diweddar Dduo o Westminster, ac os ydynt yn. disgwyl ad- enill y seddau yn yr etholiad ce%f dichon; y bydd iddynt ofyn i'r Due ieuanc gymeryd 1 • fyny y gwaith a adawodd ei dad.

FFAITH GWERTH EI GWYBOD. Ychydig ddyddiau yn ol, yn nn < ardal- gedd gwcithfaol Cymru, clywyd yr ym- nl, ddiddan canlynol rhwng dwy wraig ar eu tfordd adref e'r f.-trcbnad. Ebel- ieuengaf o'r ddwy: -"Gwyn fyd na fu jwn wedi I gallu perswadie John i fyned am bythefnos lan y mor eleni. Mae ei waith mor galed fel yr wyf yn ofni y bydd iddo deri i lawr cyn y gauaf; mae wedi colli archwaeth at fwyd, ac mae ei nerth yn palhi; ond dy- wedai ef nas gallai fyned eleni am fod yr amser wedi bod mor ddrwg, a'r cyflogau mor isel." "Wel, Mary," ebai ei chyfeilles mwy profiadol, "ni raid i chwi ofidio a phoeni eich hun, gellwch osgoi pob perygl i'w iechyd dori i. lawr os gellweh gael ganddo gymeryd cwrs o Quinine Bitters Gwilym Evans. Nid wyf yn gwybod am ddim tebyg iddo i godi archwaeth at fwyd, bywiogi yr ysbryd, ao adfer yr iechyd. Bydd Dafydd ni yn arfer cymeryd cwrs ohono ychydig wythnosau cyn y gauaf, a gwyddoch nad yw byth yn gorfod colli ei waith oblegid gwaeledd iechyd, er ei fod yn agored i'r tvwydd, ac er ei fod yn wlyb hyd y croen yn ami, nid yw nemawr byth vn cael anwyd." Mae y ffaith a nodir yn y sylwadau uchod yn brawf ychwancgol o effeitluol- rwydd Bitters Gwilym EvjKtis i gryfhau y cyfansoddiad a'i alluogi i wrthsefyll ym- osodiadau afiechyd. Gwerthir mewn poteli 2s 9c a 4s 6c gan bob ffe:ryllydd. Neu pellir ei gael am v prisiau hyn, trwy y post, yn uniongyrchol oddiwrth y perebenogion:- Quinine Bitters Manufacturing Company, Ltd.. Llanelly, South Wales.

Damwaln i Weithiwr. Yn Llys yr Apel, ddydd Iau, daeth aches Wilson yn erbyn Barnes i gael gwrandawLid gerbron Meistr y Rholiau5 Argiwjdd i<'arn- I wrCollins, ac Arglwydd Farnwr >Stiriing. I Apei ydoedd hwn o eiddo y diffynvdd yn erbyn dyfarniad y Barnwr yn Llys Lerpwl mewn achos a wrandawyd ganddo ;'f. Yr oedd y cyngliaws yn cael ei ddwyn gan weithiwr yn erbyn meistr. Yr oedd y dyn yn gweitho plaen, yn cael ei yru gan ager. Tynodd yr ager yn cl heb rybitdd i Wilson. Y canlyniad ydoedd i'r plaen neidio, a ni- weidiwyd yr atfhwynydd yn ddifrifol, ac ar ol hyn apeliodd yr achwynydd. Ar oi gwrandaw ar y dadieuydd, dj wedodd Meistr y Rholiau mai y cwestiwn ydoedd a oedJ yna dystiolaeth fod y meistr yn gwybod ar yr adeg yr oedd y dyn yn gweithio y plaen fod yr ager yn cael ei droi ymaith er mwyn, gweithio y morthwyl ager. Nid allai efe weled dim tystiolaeth. Pa le mae y dyst- iolaeth o esgeulusdod, yr hyn fydd yn rhaid i'r achwynydd gymeryd yn erbyn y ir.eifctr er galltt llwyddo? Nid oedd yr ach- wynydd wedi gwneyd achos allan yn «rLyn y meistr. Yr oedd yn ymddarigos iddo ef fod y dyn wedi methu, ao yr cedd yn rhaid iddo roddi dyfarniad o blaid y meistr, gyda'r costau. Cydsyniodd yr Argiwyddi Fariiwyr Collins a Stirling..

T Colledion yo y Rhvfel yn Hydref. Mae cyfanrif y colledion yn ystod mis' Hydref yn 1222 o bob gradd. Lladdwyd pedwar ar ddeg o swyddog ion, a 144 o swyddogion non-oonunisslcn a milwyr cyff- redin mewn brwydfau. Bu farw » glefyd ddwy o faethesau, tri o swyddogion, a 353 -o bob gradd. Bu dau o swyddogion a 59 eraill farw o'u elwyfau." Lladdwyd neu bu farw o ddamweiniau 29 It filWyr cyffredin gwenwynwyd tri, a chafodd un ei ladd gan lew; clwyfwyd 37 o swyddogion a 443 o fil- wyr cyffredin; clwyfwyd yn ddamweiniol ddau o swyddogion a phytntheg o filwyr cyff- redin. Adroddir i saith o swyddogion a 108 9 filwyr fod ar poll. Lladdwyd un a chlwyf- wyd pump o W.irfoddolwyr (hob gynwys y Trefedigaethwyr). Bu deunaw farw o glefyd, un o glwyfau, a dau wedi eu clwyfo yn ddamweiniol. N

Gogledd Cymru a'r Pla. Yn nghyfarfod Cynghcr Do-barth Gwledie Conwy/ddvdd Gweuer, o dan ly^~ yddiaeth Mr G. O. Jores, yr oedd Dr Lloyd, Roberts ac aelod arall yn bresenol fel dIr" prwyae^h o Gynglior Gwledig Llaneiwy, yn nglyn a'r cwestiwn o gael ysbvtty rjWn*r y ddau Gynghor ar gyfer y pia. Rhcdd^vyd amcangyfrif o'r gost i brynu neu fentnyca llong-ysbvtty. ond dywedai D*1 Ljovd Roberts fod llawer iawn o anhwylusdod vn gysylltiedig a Honsr, heblaw yr. anha^der mawr o gael lie cyfleus i angori. Yr cedd ef yn awgrymu codi adeilad haiarn, ac awgrymai fod ymdrechion yn } eu wneyd i ymuno a Chyngor Dosbarth Dinesig Bau Colwyn. y rhai oeddynt eisoes yn symud yn y cyfeiriad o gael tir i gocli vvbytfy ar g%-fer elefyden heintus.—Tyhiai Mr Raynes fod y cynygiadl i bwrcasu Ilong jillan o'r ewes- tiwn. o'r hyn lleiaf ni buasai ef ei hunan yn clewis bod yn elaf ar fwrdd llong.—Dywed- ni Dr Uovd Roberts fed y lions: yn angen- rheidiol ar gyfer v ola yn unie, ac wedi j hvny gallai gael ei defnvddio at acho^icn heintiK ereill. Yr oedd glarwi mor Gog-, ledd Cymru, mewn cwirionedd, Vrl I.vore.1 i dderbvn v pla o bob ovfeiriad. ac nis gellid edrych dros v posibilrwydd iddo vtn- weled- am o leiaf ddeunaw mis-Dywerlodd Mr Hugh Owen fod Cynghor Bau Colwyn eisoes wedi gwrthod ymtino.-Penderf-r- wyd, ar pvnveiad Mr Raynes, frwahwdd Cynghor Dosbarth GwIediT Pau Clwyn i ymuno i godi vsbytty. a bod pwyllgor i edrych allan am fan priodol i'w hadpladn.

Marwolaeth Ddrwgdybns UillivnTdd. Y mae dyn o'r enw Jones, gwasanaethwr i'r diweddar Mr William Kiee, y miliwn- ydd, yr hwn a fu farw yn ddiweddar o dan amgyichiadau amheuol, wedi ceisio cyflawni. hinianladdiad yn ngharcliar Tombs trwy dori ei wddf. Dywedir fed Joneo wedi caei ei arholi gan yr heddgeidwaid ddydd Mer- cher, ac iddo wneyd cyraddefiad rliancl. Y mae yr amgyichiadau o dan ba rai v ba Mr Rice farw yn enyn cryn ddyddordeb yu Efrog Newydd. 17

Y mae y Tywysog Coronog Germanaidd yn dilyn camrau ei dad, trwy ddod allan fel chwareuydd. Y mae i gymeryd rhan yn y I ddrama filwrol, yr hon sydd i gael ei [ chwareu y gauaf hwn o flaen y Llys; ac os { ydyw y tywysog wedi darbyn rhywfaint o I allu dramayddol ei dad bydd iddo wneyd ei ( ran yn llwyddianus. 11 allu dramayddol ei dad bydd iddo wneyd ei ( ran yn llwyddianus. <

Geiriau gan Fam o Gymraes. Cafodd gohebydd y Flintshire CountyBerald ymddiddan a Mrs E. A. Davies, 16, Alyn- ten ace, y Wyddgrug. iniewn atebiad i ofyn- iadau y gohebydd dywedodd:— Yr wyf yn dair-ar-ddeg-ar-hugain oed, pri- j odais pan yn ieuanc, ac y mae genyf deulu bychan. Tua phedair blynedd ar ddeg yn 0 | dechreuais gael yr Asthma, ac yr wyf ^ed, I bod o dan law y meddyg bron yn ystod yr holl j amser yna. Yr oedd fy anadliad yu ddrwg iawn, fy mrest yn gwichian a pheswch a phoeri j yn ddrwg. '1 eirnlwn ar brydiau fel yn mygu, ac '1 effeithiau hyny ar fy nghalon. Deffrown yn ami yn ystod y nos, a byddai raid i mi eistedd i fyny. Ar ol dioddef fel hyn am ddwy flyn- edd cefais pneumonia am y tro cyntaf, a llawer gwaith ar ol hyny. Pethau craill a gofais oeddynt y pleurisy, enyniad yr ysgyf- aint, bronchitis, yr oil ar ol ymosodiad o'r Asthma. Yn ystod y saith mlynedd diweddaf yr wyf wedi dioddef llawer oddiwrth ddiffyg anadl, am bedair neu chwech wythnos ar y tro, ac yn dyfod yn llewygon, ac yn para am tua deugain awr. Yr oedd bron yn un o'r ffurfiau gwaethaf o'r Asthma. Yr wyf wedi cael triniaeth feddygol yn ystod yr holl amser, a bum bedair gWRlth niewn ysbyttai a char- trefi, ond heb gael dim budd. Bum mewn ysbvtty yn etgois i Lerpwl, ac anfonwyd fi allan yn anfeddyginiaethol yn dioddef oddiwrth nychdod. Purn mlyncdd yn ol bum mewn ys- b7tty yn N gogledd Cymru. Daethym allan ychydig yn gryfach, ond heb gael adferiad. Triniwyd ii fel un yn dioddef dan yr Asthma, ond parheais i ddioddef yr un arwyddion ac o'r blaen yn amlwg. Tua'r Nadolig, y flwyddyn diweddaf, cymerwyd fi yn wael eto 9., y pneumonia, a chymerwyd fi i ysbytty ajjj chwe wythnos. Digwyddodd i fy igwr weiod cyfeiriadau at Dr Williams Pink Pills for I-ale People mewn llyfryn, a pherswadiodd fi roddi prawf arnynt. Y tro yma cefais y pelenau, a gwclais fod cyfnewidiad ynof ar ol y b!wch cyntaf. Yr oedd hyn yr wythnos gyntaf y flwyddyn hon. Cymerais ail flwch o'r pelen- au, a buan y gwelais nad oedd yr ymosodiadau o'r afiechyd yn ail-ddychwelyd. Yr wyf yn awr yn gallu gwneyd gwaith y ty, a'r golch;, yr hyn na wnaethym o'r blaen, ar hyn o bryd yr wyf mewn icchyd rhagorol." 1

Gohebydd Reuter o Paris, ddydd Iau, a ddywed: —Yn ol y newyddion o Tulis, y mae 31 o ddynion wedi eu claddu yn y gwaith gwrtaith fferyllol. Nid oedd gob- 1 aith i'w hachub. Y mae y tir yn parhau i syrthi* i mewn.

Sipido, yr Anarchlad. Newyddion o Brussels a ddywed fod y Llywodraeth Belgiaidd wedi caniatau i Sipido ddyfod i Brussels i weled ei dad, yr hwn sydd yn wael iawn. Byr iawn fu yr ymddiddan cydrhyngddynt, a dygwyd y carcharor yn fuan wedi hyny i'r carchar yn Ghent, gan y bygythiai ddianc o Saint Hubet; hefyd, ofnid y buasai yn dylanwadu er niwaid ar ei gyfeiltioil yno.

Bu farw Miss Margaret Pembertcn, merch ieuengaf Mr R. L. Pemberton, Haw- thorne Tower, Seaham Harbour, fidydd Merc her, o glefvd. Yr oedd yr achos yn ¡ un dra phruddaidd. Yr cedd yr ymadaw- edig i briodi gyda Cadben Marshall, R- A., yn Bombay, ao yr oedd amryw o anrhegicn eioes wedi eu hanfon.

Terfvsg yn Roumania. Y mae terfysg wedi tori allan unwaith yn rhagor yn nghymydogaeth Banniku, a'r afon Alt, yn Roumauia,1 er fod y cythrwH wedi ei ddistewi yno, i raddau, am yclivdit; 11 fmsfr". Bu, ymladdfa waedlyd rhwng y brodorjon a'r milwyr ddydd Gwener ya Pukoff, pan y clwyfwyd tri o'r swyddeg- icn ac amryw o'u milwyr; liefyd, lladdwyd un o'r gwrthryfelwyr, a chlwytwyd amryw. Mic-ddienir y lie yn awr gan y milwyr.

Gwallgotsy Gogledd ClmrO. EI DREULIAU YN CYNYDDU. Dydd Gwener, mewn cyfarfod o Fwrdd Gwarcheidwaid Bangor a Beaumaris, ciar- Htnwyd llythyr. oddiwrth Bwyllgor y Gwall- gofdy i ddweyd, yn Syuiaint ag fod prisiau angenrheidiau wedi oodi, ac eisieu mwy o vasanaethyddion yn y sefydliad, eu bod dan orfodaeth i ofyn mwy o hyn allan am gadw gwallgofiaid a ddeuent yno, i 8s 9c yn wythnosol. Dywedodd y Cadeirydd nad oedd yn cydweled a'r rheswm roddid dros godi y g, gan fod nwyddau wedi gostwng yn eu prisiau yn, ddiweddar. Am'ygodd Mr Thomas Roberts, yr is-gadeirydd, ei ofid ddarfod iddynt golli y cyfleusdra a roddwyd jddynt beth amser yn 01 i gael gwallgofdy perthynol i Fon a Chaemarfon. Fodd byn- fkg, byddai i'r gofynion parhaus beri i'r bobl fynu cael gwell rheolaeth, a. chael gwallgof- dy perthynol i'r ddwy sir uchod. Dywedai y cadeirvdd nad oedd dim amheuaeth nad oedd y Cynghorau Sirol wedi eu cymeryd i ttewn i raddau helaeth. Pan ddygwyd v cyfnewidiad dan sylw nid oedd y gost i fod yn fwy na 40,000p ond yr oedd wedi myned i'r swm o 70,000p, yna i 80,000p ac yn <:W1' nid oedd yn meddwl y gellid eu cirio a 100,000p. Mewn atebiad i gais oddiwrth Warcheidwaid Conwy, dewisodd y Bwrdd y Cadeirydd a'r Clerc fel cynrychiolwyr yn gynhadledd ddyfodol o gyrph y Ilywodr- oethau Ileol ar y pwnc o dir y Goron yn Ngogledd Cymru, yr hon a gynhelir yn Llau- dudno rywdro yn ystod y mis prsenol.

OLD FALSW TEETH BOUGHT. Many ladies and gentlemen brve by them old or disused fp.se teeth which miehfc a4 well be turned ii-to money. Messrs R. D. and J. B. Fraser. of Princes street, Ipswich (established since 1833), buy old false teeth. It you send your teeth to them they wilt remit ycu by return post the utmost value: or. if preferred, they will make you the best offer. and hold the teeth over for your re- ply. If refence necessary apply to Messrs Baenn and Co.. Bankpra. T^swioh- Argraphwyd i Gwmni'r Wasg GenodIae+v,.oJ Gymreig* Cyf gan Thomas Jones., chyhoeddwvd ganddo ef yn q-yddfayr "Genedl," New ilukans, Caernarfos