Yr Wythnos a'r Eryr

ati,001^^2 a'r Mesur Addysg. >edi yst?'10 dywed MWyT>thnos a'r Eryr" rkidf ^ried gwj. Rowlands el fod gr,0%! a chfaiflL-yplnau' cyfiawn> cyn eu bys- DEBARAII PA FAINT ™ *U hyny ° §wbl "e*id H- ^tyried P a Rowlands na ?%"k ar y mesn?Wlr uStyr' ni wna hyny aew«!j- yd hpk an°hyftawo hwn. Mes- Ki ?,eiMh1oV°dangenam dano. Y wney,j °b rheoi y Cyffredin yn "^Oedri1 ^eddf Qeddf> a hyny er ei 1 fori' y ^lad rl ^ryd mewn gwirionedd g0,i0nh,yr^go!ionewVn^.en am y cyfryw* ^'r 8Vfr^^0') Vr wys'g 1'r un tir a'r ys- 0,1(1 yo mWy ?. yn ofynol i'r eglwys- ^dv6, Sy v3^ oeddyut yn wneyd; ^°''°Q P ai yn w raae y cvfraniadau yn S22*C?r- ;'sdlub yr ys" ^8 PreSph Uve(jdv^ dyn8ed oedd yn byg- ^'fori; 01 yn mlap' y§wy^ y Mesar Add- °yrddaii"r'i ^w'r arn-an yr hwn !\t!*eth ? ?r ys^olin a chadamhau ac >iJuMesu' ?en>g'ri'si8- Yn 01 dar' L'W <JS01 tiros'110] 'e'" B rfod;r 1 dn> JSftS auhtn0rly d,'ws> y Thai fn yn th°' %ilf^ ar hn a^0ro' am yr yspaid o > V lcar«dlTa,n- Ie' gorfidir ni i > i a- e' le bestr0S y drws a chymeryd i yti & Wrdd<a'r t> !°!2 S°rthrymus. Trwy vN^Ss ar dau Ysgol bydd add- 7?n&hvr^Wil acbosi^S^Wyddau rba* di- wS^Wysi'r cyfrvwaddysgiadol» ac felly 2* Oaral! d2 yw Swyddau. fa' ^ol V thaet Wrthwynebu y Mesur h ?n ^er vr° CaU y drws' i raddau yn erbyn ati> Ueiii^ cvn\liai1 had- y wy na dim y raae r\ r^Dg v"lJ'U,^fc'yniaethus a rhag-: **SkrX> Wladf>1 8g Ym*l syddw yn m^ellach, Beth ^Ndof'^ed fod fynd 1 YsS°iion Sab*l C^M^Vrrf;yW cldarpariacrh W en wir'v >'» y Mesur yn jyn yr VQ Y A yn dar- hJ0 bi^eddf- o°lion dyddioi os a' \h Coiler fod iluaws Warn1 Vn >h Vr ysgolion nad hNyN/y>dwyr^/BfW~naili y u PT k un co' Iuddewon, a r %l|ar„si"Plsy<iclS'ardau '-refyddol a Nuy »c?« plan,fV'?iraeth Nv V 1 • Par*" c'y"yw sectau 1 Byfi, ^di\v ev/v]]v„r 1 ^'n e' ddarllen ni ^io^ fo<3diodaW,en^yrcavf>ha -'Shad e!hr Vrych 1 1>W CVM banctaidd ? Z* y BHb'u a"p- »w'e>'d 1 a PhL,rtl ei fart Nirt yw "f'° 'ei 'hyw lylr crefydctol o e'bl a hod ^0rfod^»m ,fc0I^)aaeth i raewn, raae y" ei ct ew„,tVvyilys ^> ild darilen y !<J<jariHtfi>1,ys dyn\^ n!d t-wy orfodaeth. g^cid ac IV Ssfr eit>i vn .,Jn hyd >'n od ^vvy ky<Jd°Uri d^aila^nt Pec-('d ^giSrCf%? Plant>le .ar^en- A'r peryal d PlO- yrvftVhyn edrvrhyiVn od b]ant PJ°- Sol, i raVb 1 awr ar y Beibi ar ho!1 !yf ,rt'^ia Nh ac fel v ^aa yvv y Mesur ^l]y ri 'ar! ar y r Aral, ^ywedodd Es-ob ^e>vfia^9fedcyf, GWJLVM DERFEL.

V""«'TV» v Sorff." •\lv?yiJed ^yr'■ ifyri cvu 1 f "eth y*> rlrt J'Uihc ,V y a'wedd«f o'r ^N' Ct7w £ "Hfe!i <*»*" abvd^ "flyWi'r.edl my,ied y» }'> 'Jltb\'d Î rl,holi:.t J\Vodl'aeth!l>i tu hWY11t Vi r tf Hetti x./<e,t' Us.tu liwyht H|3h8 pynffo'u 0 ei lefevyd ch(,iyi v SvfFeiVbn|ae'tl,a^ a'1' c>f* 1 ei ch,' tltfon '8g0,'p^°;i, yr Er mwyn egluro y darlun uchod mi a ddifynaf swm a sylwedd (?) llythyr yr "Hen Gorff," yr hyn sydd fel y canlyn-" Mr Gol., Sylwais gyda gofid ar ysgrif gywilyddus Mr Rowlands, Llan- uwchllyn." Heriaf yr Hen Gorff i fy nal i yn gyfrifol am y cywilydd. Yn Hanes Meth- odistiaeth Dwyrain Meirionydd y cefais i sail i ysgrifenu, ac os gwnaethum ryw gam a'r gwir- iobedd, profer hyny nid yw haeriadau di sail yn werth dim ond i blesio nwydau ynfydion. Tybia yr "Hen Gorff" nad ydyw Mr Row- lands yn gwybod beth ydyw adolygiad. Dywed yr "Hen Gorff" ei fod ef wedi cael y fraint o adolygu llyfrau, a cbeisia ddangos ei fod ef yn deal! y gwaith a ado!ygir. Gun hyny, galwaf ar yr Hen gorff i roddi cyfrif am ei waith yn adolygu yr hyn a ysgrifenais i'r Wythnos a'r Eryr." Dywed yr 'Hen Got ff" fod yr ysgrifau yn gywilyddns,yn trol a phieratynaidd,- bod yn gywilydd i mi adolygu y llyfr hwn fel y gwuaethum,—fy mod yn dechreu a diweddu trwy faeddu a darosrvmg y Methodistiaid,—un <> enwadau crefyddol mwyaf lluosog y geymas,— eeisio baeddu y Methodistiaid." Yr wyf yn galw ar Hen Gorff i ddod allan dan eil enw priodol i brofi fy mod yn ceisio baeddu y Methodistiaid, neu dynu ei eiriau yn ol, c-iiiys ni wnaethum ond adolygu rhanau o'r gyfrol ii;,n sylw a cheryddu y gweithrediadau oedd yn ymddangos yn anheilwng o vmodygiad c'ymdtbas grefyddoL Maeyllyfr"trai-hagot,- ol hwn yn llyfrgell yr Ysgol Sabbothol, ac o yaniyniad yn ddifai i'w ddarllen ar y Sabboth. Felly ni raid i'r "Hen Got-ff ddirn gofalu am yr amser a dreuliais i'w darllen. Yn y rhan ganlynol o'i ysgrif y mae yr "Hen Gorff" yn bygwth diaiedd ei frodyr crefyodol fel y c:mlyn-' Sic!' genyf nas gall ddisgwyl cv- maint o gynorthwy wi th bryuu a gwerthu oddi- ar Fethodistiaid Llauuwchllyn ar ol yr hyn a ymddangosodd yn yr 'Wvthnos a'r Eryr." Yr wyf yn synu at waith Mr Rowlands "Nirt wyf yn canfod un math o re,swm yn ei ysgrif." "Peth arall, 'does dim crefydd ynddi." Tebygol mai Bovcottio sydd yn dangos oreu lie mae ffrwyth gwir grefydd. Ar y jlaw arall, "ysgrif heb ddim crefydd ynddi sydd yn dwyn ffrwyth daionus, cai) vs dyma ddywed yr "Hen Gorff "— "YD sicr bydd gweinidog y Methodistiaid yn LWiuwchUyn, cartref Mr Rowlands, wedi enill mwy o bar-eh ac ymddiried Ymiieillduwyr pnb euwad yn y pentref ar oj gwaitli Mr Rowlands yn ceisio darostwcg yr enwad." Mrte cvngor yr "Hdl Gorff" fel y canlyn— Gailaf ddyweyd yn gydwybodol mai gwell i Mr Rowlands, er mwyn lies ei huu, ydyw rhoddi ei ysgrifbin-o'r neilldu a chymeryd seibiaut oddi- wrth ddalenau llyfr na wyr ddim am dano, serch ei fod wedi ei ddarllen, na wyt, y (ilyri yn y Leu- ad." Yr wyf yn deal! ? cyngor yn ddigon da ac yn gwybod lies pwy sydd mewn golwg Gwelif mai barn yr "Hen Gorff" am y gyfrol ydyw, ei ei darilen, na wyr dynioii eryiil ddim mwy am dani na'r dyn yn y lleuad. yw dirgdwch "Hanes M ethodlstiacth Dwyrain Meirionydd." Odeida yr "Hen Gorff" at y Mesur Addysg, ac am ei fod yn cynwys darpari&etk i ddysgu crefvnd yn yr ysgolion dyddio), v geilw yr "Hen Gorff'' ef yn Fesur Addysg cyvnlyddus, anghyf- a gormesol. Bet.h ydyw sail yr "Hen Go-, tf y Mesur Addysg] Atebaf run barn yr Wrthbiaid. Dyrna ei eiriau—"Ai tybed fod Mr Geovge, Dr Clifford, Mr Apquith, Syr H. Campbell Banueimanyac eraili yn gwyb- od Uai am y Mesur liwn na, Mr Rowlands, am- aethw-r o Lamiwchllyn ? Ha! Ha!" Gwelir oaai barn dynion eraiU ydyw yr uuig reswm sydd gan yr "Hen Gorff i'w rod.'i yu erbyn y Mesur Add)SG, yr hyn sydd yn ei wneyd fel peiriant i gario trwyodd yr hyn a roddir ynddo. Pan fydd y Mesur Addysg wedi ei wneyd yn gyfraith, bydd arweinwyr y bob; yn gwrthdystio yn erbyn ihvwbeth arall, a'n dilynwyr fel Parrots yn actio «c yn adrodd y geiriau diweddaf a glywont. Clywais fod y rhai mwyaf Toriaidd yn mhlith y Methodistiaid ys> canmawi y tafod drwg rhag- orol a roddodd yr "Hen Gorff" i mi. Credaf mai dyma y camgyateriad mwyaf, canys nid oes dun newvdd ynddo—dim ond hen dafoddrwg y mae y genedl yn ei wybod ac yn ei fedru ar daf- nel leferydd. Pe bawa i yn dechreu ar y lein yna mi roddwn dafod drwg na chivwodd y cy- h> edd yr uu gair o honi erioed o'r blaen. E. ROWLANDS.