Yr Wythnos a'r Eryr

CANU YN Y GWLAW. 'Rocdd Ifan Brynycelyn Yn fachgen gwrol braf, Yn gwenu'n gwyneb gelyn Fel rhosyn gwyn yr haf; Ac fel aderyn bychan Y canai yn ddi-daw, A dyma dda, 'roedd Ifan Yn canu yn y gwlaw. Mi welais lawer wenai Yn ngyvyneb cyfaill chweg, A gwelais lawer ganai Pan fyddai'n dywydd teg, A myrdd a mwy a welais Fan yma a'r fan draw, Ond 'obydig iawn a glywais Yn canu yn y gwlaw. Peth digon hawdd yw canu Tan fydd pob peth yn lion, Yr awel fwyn yn ehwythu Yn esmwyth dros y don, A'r haul a'i wenau eirian Yn gloewir nefoedd draw, Ond anhawdd byw fel Ifan A chanu yn y gwlaw. 'Roedd If an er ya blentyn Yn gariad pur i gyd, Ac nid oedd ganddo elyn Am wn i yn y byd, Os nad oedd gwas y fagddu A rodiai yma a thraw f Yn ddigllawn am ei allu I ganu yn y gwlaw, 'Roedd ganddo lais melodaidd, Fel eos yn y gwydd, Yn troi y storm yn falmaidd A'r dywell nos yn ddydd; 'Roedd ef fel telyn arian 4 Heb yn ei hanes daw, A thelyn ydoedd Ifan Yn canu yn y gwlaw. Gofynais i athronydd A wyddai bobpeth bron Pa fodd 'roedd Ifan beunydd Yn gallu byw mor lion ? A d'wedai'r brawd mai tarfu Gofidiau blin a braw, Wnai ef wrth ddifyr wenu A chanu yn y gwlaw. Ond fel pob Ifan arall A dreuliodd einioes lan Yn nghwrrmi'r doeth a'r anghall Distewi wnaetli ei gan; A nid oes ond hanes Yn aros Jrna a thraw, Am Ifan Ion ddirodres Yn canu yn y gwlaw. Corwen. R. E. J. EDNAHT,

A'N ERC HI AD AU A adroddwyd yn Nghyfarfod Dirwestol Oynwyd, Mae dirwest yn cynyddu Yn gvflym drwy y byd, Ac wetii fl'eindio'r gelyn Sy'n carE-ddefnvddio'r yd— Ei wneyd yn ddiod feddwol Wiriona ddynior. call, Gwsthoder pob temtasiwn Gynygir gan y fall,

I'R PLANT. 'Rwy'n hoffi yn wastadol Ward pl?nt yn dda en moes, Rhagoriaeth fo'u cyfeiriad Fel teilwng flodau'r oes Datganant ac adroddant Trysorant eiriau Dnw, Fel byn cyfeiria'u cimruu Trwy'r byd i'r nef i fyw.

PENILLION TELYN (PEN RHAW) Cyfiwynedig i Mr. Evan Roberts (Eos Gwenol), Llandderfel. Mae llawer iawn o fewn y byd, A'i bryd ar bethau henffel, Mae rhai yu hoffi cicio pel Neu ymladd fel anifel, Ond tra bo'r ddaear bytb yn werdd Rhowch gerdd i fecbgyn Derfel. Tra byddo'r heulwen uwch fy mhea A thra bo' pren yn glasu, Tra byddo 'deryn ar ei nyth Am byth fe garaf Gymru, Anwylaf le yn Ngwalia ddel Llandderfel yw'r lie hyny. Tra byddo'r Ddyfrdwy yn llawn Hi Fe gofir Dewi dirion, Yr hwn hiraethodd am ei fro Pan oedd o yn Manceinion, Ond hiraeth heddyw sy'n y Llan Am Dewi a'i ganeuon. Os daw rbyw Sais heb drais ar dro I'n hanwyl fro i rodio, 'Rol bod mewn myglyd ddinas lom A'i galon bron diffygio, Ca yma yfed awyr iach ) Ac afiach ni fydd eto. Mae'r adar bach o fewn pob liwyn Yn llawn o swyn wrth ganu, A pban ddel hithau'r gwcw gain, Ei sain sydd yn fy synu, 'Does neb all fyw mewn lie mor hardd Heb fod yn fardd, 'rwy'n credu. Llandderfei. GWILYM DERFEL.

BRON YN GYFLAFAN. YSTORI MEWN TAIR PENOD. PENOD I. Yr oedd George Beswick, llongwr ieuanc ar long Ei Fawrhydi, "Marquess," wedi gwas- anaethu prentisiaeth faith ar y mor; ac o'r diwedd, wedi myned drwy lawer anhawsder, cafodd ei hunan yn llongwr iawn. Aethau yn mlaen yn bur dda, nes yr anurddwyd ei yrfa. BENOD II. Un o'i ddyledswyddau ydoedd myned i fyny y Hong, a daeth i wybod pan ar y pen uchaf o'r llong ei fod yn cael ymosodiad o bensyfrdandod, nes yr oedd ganddo ofn mawr i ddringo. Pan yn morio deuai rhyw deim- lad nofiawl i'w ben, ac yraddangosai y Hong fel pe yn troi o gwmpas. Yr oedd ganddo, hefyd, teimlad liosgadwy iawn yn ei stumog. Gellid tybied. mai ciefyd y mor ydoedd hwn., ond nid dyma ydoedd, ond ymosodiad brwnt o glefyd y geri. Defnyddiwyd amiyw feddyginiaethau, ond heb effaith. Daeth y tcimtad Hosgadwy yn y stumog i waethygu yn raddol, ac i barhau yn hirach. Yr oedd ganddo boenau ofnadwy yn ei ben a'i gymalau, ac hyd yn od ar y tir vm- osodwyd arno gan lwgfeydd. Ymddangosai ei ymborth fel pe yn gwneyd dim daioni iddo, ac ar oi pob pryd teirr.lai yn drwm a llesg. Daeth cerdded yn boenus, ac nid oedd 0 wahaniaeth pa mor oiaius fyddai gyda chym- eryd peth I'wyt&, dioddefai yn anil oddi- wrth fol-rwymedd. Wedi glanio arferai weled meddygon, and. I nid oeddent Yll galler gwneyd dim daioni, j nes, yn yehwanegol at y pevyglon dyddio1 oedd yn gyfarfod wrth fyned i fyny'r llong,! ofnai y buasai yn rhaid iddo roddi i fyny morio, Penod III. Wedi ei ddarostwng i'r fath raddau ystyriai beth i'w wneyd i enin bywoEaeth ar y tfr, pan y ceisiodd cyfaiil ganddo brofi Bile Beans Charles Forde. Dywedodd y cyfaiil hwn wrtho nad oedd dim fel Bile Beans i wella defyd y geri. pen-syfrdandod, bol-rwymedd, a'u cyffelyb, felly piynodd flychaid, Yn fuan wedyn dechreuodd y teimlad trwm a llesg ei adael, ac am y waith gyntaf mewn deunaw mis cafodd ei hun, yn rhydd oddiwrth fol- rwymedd. Dechreuodd fwynhau ei fwyd, ac yn awr, diolch i Bile Beans, y m:e wedi ei Iwyr iachau ac yn galler gwneyd ei waith yn iawn. Cyst Bile Beans i/ijd neu 2/9 y blwch, gan fferyllydd, neu oddiwrth y Bile Bean Manufacturing Co., Red Cross Street, London, E.C.

i mU Dyma'r adeg i ddefnyddio le Powdrau C ENWOG A L- M o No 1. YPO\VDWRCOob At y Dwfr, y Croen, a r i gadw'r auifail rue^11 trwy'r gauaf. 2.TPowdwr tW At wellau Ceffyl»u cyflwr isel, ac i'« gwerthu. Hefyd, gelwir sylw at PHYSffi ,Dysgu 9 1 he,fyd i. leir i'w povd," rob, bwyd. Profwyd 7 ItfP yn dra efJeitkioI I gynyr ychwmeg o wl/au. 2/6, a Gwerihir yr oil meW° tl'n" gan y Perchenog, _sder D.S.— Os bydd 3^ gael y Powdrau mown up' 7 ° 5/- ynddidal gan y Perchenog J dd^byniad blaendal. Gelwir sjiw ^1 ift GENUINE 8U0L Hen PdarpMi»ata .el, botel, —— j„g 0$ PER-OLEW Uv&A I ddeati a do« Canyon, Cwn' & I'w cael gan T. SA^0 A flhan v goruchwylwyr a Cerrigydruidion—T^0 f Bettws a Llanflh £ n*L Maerdy—D. E- V & Qo Tynant — H. Roberts & Ovnfal—J* Wilijams IJandrillo—T StoreB. Cynwyd.-W. Dayx««^ Qroeet. Liaceliaan—J-a ^heS, eT. Gwyddelwern \f\ g0bc>J C&toddwysf^ yd. Bryneglwys- J G1 yndyfrdwy -1 ■ parieS. M- r, n rchl\rj~h:JnXe*- *°te a—J. E. Heodr0, u ^JoW 11 J.. T: CHEMIST.