Yr Wythnos a'r Eryr

^°gvdd mawrion ynMgellau COLLEDION TRYMION. %^ytlla0S a ^,r *="°^r Dolgellau fu yr )]jr ddiweddaf.ar gyfrif y gwlawogydd a'r mawrion a gafwyd yma, a'r difrod (jjj J a wnaed ganddynt. Gwlawiodd trwy V tv • ^awr^> 8an drymhau yn fwy-fwy fel a N 31 ^wyr* Oddeutu deg yr oedd yrorJ^'Snas gwelwyd ei debyg erioed, ac t°rirt a^0ny^^ Aran a Wnion wedi dechreu af0n ros eu glanau. Cyferfydd y ddwy f0,j ychydig uwchlaw y dref, a chan rhedes y° ysgwar i'r yr 01, -J ddwy yn croni, ac yn cael eu cadw yn dwfr ^ed fuan wedi neg, dechreuodd y oedrtredeg ''r ^ref mewn amryw fanau. Yr 0 L yn dod heibio Swyddfa'r Goleuad" "DvdfT» ^rran> ac heibio Swyddfa'r bynjj Ychydig cyn hanner nos, modd lichaf d y genllif y clawdd yn mhen d(jWf ^-ae'r Marian ymaith, a chafodd yr holl oliyj,1 wedi ei groni yn nolydd y Llwyn ^eUadrt a ^utbrodd yn un cenlli heibio y Oedd ?irol, a chyn pen deng mynyd yr J}°nt 0 5 i 6 troedfedd o ddwfr ar Stryd y °edd 0ec^ e' rut^r nior ofoadwy tel yr °edd drysau y tai yn agored. Yr dref mawr ymhob ty yn mhen isaf y 1 fy^j5 r .^igolion wedi dianc am ei bywyd hy<j r Srisiau. Yr oedd ugeiniau o bobl ar frUei«vr ■, eo^y^d yn barod i gynorthwyo y iad yn dioddef, ond yr oedd rhed- r Ul0r 8ry^ yn amt>e^ 1 heol fel yr &ont at3Inhosibl croesi, ac yn Stryd y ar cec*d yn amhosibl i neb allu myned gan fod y dwfr dros ben dynion riy o ft- Yr oedd trigolon y naill Cu cvnfDest^ y y° aro ddyogelwch yn }jg, y^ogion. Clywid merched a phlant Oedd t&ln am eu by*yd- Yn y Marian, yr Phlejjtv611!!1 mewn caravan, a llefai y wraig a Sa})aj ganddi am eu bywyd, ond nis fcior 0f fyned ati, yr oedd rhediad y dwfr Pob dwy ° gryf nes yr oedd yn ysgubo *^affau °* Modd bynag, cafwyd chyriaa j.^ytymwyd un neu ddau ynddynt, ^achuu *!aw« o anhawsder llwyddwyd i'w °d y j oedd ceffylau yn ystablau gwael- Hot^j Gwelwyd ceffylau y Royal Ship fityot w od a^an o'r buarth trwy ddrws y 0 ystabia ^Wyd yn gl'r aH ag°r ydrws un l^chari U y Lion, a bu dau o'r ceffylau yn VQ cL mewn pum' troedfedd o ddwfr. yt oedd k ^illiam Pugh» yn Waterloo St., ^Wedd ac^gen a gyfarfu a damwain yn y d^fr ar» yn ei wcly yn y parlwr rhuthrodd 8alJw^d Qlewn i'r ty ac i'r parlwr, a chyn y CQj.syrnud y bachgen yr oedd y dwfr debv»l fes e' orchuddio yn ei wely. Mae • od y dwfr llawn mor uchel yn ,0l> t»vm- .Unman- Cafodd bob ty golled- °^dd Vr !?n Jawn. Ar ol i'r dwfr glirio, yr !Ni tafl,, ^[a yn dorcalonus i'r eithaf, y dwfr >SH y dr Pet^ °'i le yn yr ystafelloedd j^^el a'r Hestri arnynt wedi dym- ) 0^'d'cvti'C^1rrod yn nofio; mewn tai eraill, :a^r vveri mawrion o lyfrau da a drud- r ac vn eU dymc^wel; teuluoedd yn dod i fori aS0ryd drws eu cypyrddau ac yn tai0aidU r wed' e' ^^yfet^a». d'm 0 'wyd yn y ty, a dim gwell "yn y ty nesaf,—pawb yn y tai bychain yn cadw dillad yr holl deulu mewn cypyrddau yn y gegin, ac yn cael oil wedi eu Ilwyr ddifetha. Ac heblaw hyny, yr oedd modfedd neu ragor o laid drewllyd ar hyd pob man. Daeth y llif mor sydyn fel na chafodd neb amser i symud odid i ddim. Trwy drugaredd ni chollwyd bywyd dynol o gwbl. Bu Miss Cissie Owen, merch Mr Edward Owen, plate- layer, mewn enbydrwydd mawr. Torodd y dwfr ddrws y ffrynt, a chododd yn y gegin hyd at ei gwddf mewn byr amser, ac yr oedd ganddi ddau ddrws i fyned trwyddynt i gael hyd i'r grisiau i fyned i'r llofft, ond trwy drugaredd, daliodd y lamp yn oleu ar y bwrdd oedd yn nofio ar wyneb y dwfr oddeutu troedfedd uwchlaw y llawr, a phe buasai y lamp wedi digwydd troi mae yn ddiau y buasai Miss Owen wedi boddi. Yr ochr arall i'r heol yr oedd Mrs a Miss Davies wedi dianc o'r gegin pan y daeth y dwfr yno, ac aethant i'r shop, sydd oddeutu dwy droedfedd yn uwch na'r gegin; ond buan y cododd y dwfr nes dod i'r shop. Gwnaethant a allent i godi pobpeth oedd ar y llawr yno, ond bu raid iddynt ddianc ill dwy i ben y cownter, a'r dwfr fel pe yn ysgyrnygu arnynt, ac yn myned yn donau yn ol a blaen ar hyd y shop, ac yn codi yn nes, nes atynt, nes o'r diwedd y torodd ei donau dros y cownter, a daliodd y dwfr i godi nes oedd y ddwy mewn oddeutu troedfedd o ddwfr ar ben y cownter. Yno y buont am rai oriau, a diau nad anghofiant tra byddant byw y profiad a gawsant. Mae y colledion yn fawr i bawb, fel y crybwyllwyd, ac y mae colledion y masnachwyr yn fwy nag y gellir ei ddyweyd. Yn swyddfa'r "Goleuad" yr oedd y dwfr dros y peirianau argraffu, a'r ystafell He y cedwid y papyr a phum' troed- fedd o ddwfr ynddi. Yr oedd colledion Mr Evan Edwards, Waterloo, yn fawr mewn blawd, te, siwgr, a nwyddau eraill. Diau fod colled Mr Humphrey Morris dros ioop. Cydymdeimlir yn fawr hefyd a Mrs Gwen Owen, sydd yn cadw shop lestri. Yr oedd y dodrefn oedd yn dal y llestri wedi eu dym- chwel, llawer o lestri wedi eu malurio, a chywion ieir wedi boddi. Cafodd Mrs Davies, Tobacconist, golled o dros sop fan leiaf, am de, siwgr, tybacco, mdusion, &c.; a'r Mri. H. a G. Owen, a Mr Rowland Jones golledion mawrion ar esgidiau. Yr oedd dillad yn shopau Mri. Hughes, Post, a Thos. Evans, yn nofio ar hyd y shopau. Yr oedd yn agos i ddwy droedfedd o ddwfr ar lawr Ariandy y N. P. Cafodd Mr T. H. Roberts hefyd golledion mawr yn y ty, y shop, a'r ystorfa, a'r un modd y tai yn Lion-street, yn nghydag yn selerydd WiHiams Brothers, R. Wynne Williams, fferellydd, ac E. P. Will- iams, a Ilawer eraill. Ychydig wedi uu yn y boreu, syrthiodd darn o ochr y Bont Fawr. Ymddengys mai pont gul oedd y bont ar y cyntaf, a darfod ei lledu yn ddiweddarach, a'r darn newydd a gwympodd. Bydd y goUed ami yn amryw ganoedd o bunau. Yr oedd pob trafnidiaeth drosti wedi ei atal. Ysgub- wyd pont berthynol i Mr Hughes, Argraffydd, ymaith, a thaflwyd pont haiarn sydd yn croesi'r Wnion at ysgol Dr. Williams nes y mae ar un ochr i'r afon. Mae trysorfa wedi ei hagor i gynorthwyo yrhai sydd yn dioddef oddiwrth y trychineb. Mae llawer iawn o golledion yn mhob cyfeinad. Cafodd Mr Edwards, Penmaenucha, golledion mawr iawn trwy golli dros gant o ddefaid ereill wedi colli gwartheg a cheffylau. Ysgubwyd amryw bontydd ymaith rhwng dau a thri chan llath o linell y G.W.R. wedi eu golchi ymaith yn agos i Rhydymain, a chymerodd dros wythnos o amser i'w hadgyweirio. Y mae y tren yn rhedeg o'r Bala i Ddolgellau er ddydd Mawrth. 1..