Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
eto, meddai, yn ddiffygiol, am nad oedd uwchder ystafelloedd cysgu ond oddeutu chwech troedfedd, pan na ddylent fod o dan saith troedfedd o uwch- der, ac nid oedd muriau yr ystafeUoedd hyn one! oddeutu pump troedfedd o uchder. Yr oedd rhai o aelodau y Cynghor o'r farn nad oedd eisiau cyniaint, 0 uchder mewn ystafell cysgu gweithiwr ag eiddo boneddwr. Nid oedd uchder yn ol y cynllun lloft gyntaf ffactri newydd y Cambrian Mills, Drefach, i fod ond chwech troedfedd a haner o uchder, paa na ddylai fod o dan amodau iechydol i fod o dan saith troedfedd, a chwrs llaith o dan yr holl lawr mewn lie mor llaith. Er yr holl wallau hyn a nod- wyd gan yr arolygwr, yr oedd y Cynghor o'r farn fod yr oil yn hollol foddhaol, os felly nid oes anghen deddfau Ileol o gwbl er mwyn adeiladu tai iachus i leihau y olefyd marwol y darfodedigaeth sydd i'w ganfod mor ami ar hyd a lied y wlad. Ai tebyg fod gan y Cynghor ryw fympwy personol mewn golwg? Beth sydd tucefn i'r drychlen?
MARW R BRENHINI
MARW R BRENHIN I DIWEDD SYDYN WEDI WYTHNOS 0 ■ WAELEDD. ■ G-da. goiid dwys y clywodd y wlad am farwolaeth v Brenhin noo Wener. Nid oedd wedi bod yn waejH vn hir, vri wir yr awgrym cyntai a gaiodd y cynoeddB am ex waeled oedd ya y papyrau newydd forouB Gwener, ac nid oedd neb yn aaedUwi yr adeg non y deuai y diwedd mor sydyu ac inor tuan. maea| Svrhysbyswyd ya yswxl y dydd ci fod yn gwactn-| vgu' ac i'od vchwaneg o feddygon wedi eu galw ato, ond hi freuddwydiodd neb y byddai Pryaajn heb deyrn erbyn boreu Sadwrn. Bu farw yn esm»vyth vcfavdi"" cyn hanner nos nos ener.. Dioddefai oddiwrtli fronchitis, ac yn ystod ei ym- weliad diweddar a Biarritz bu raid iddo aros yn ei el am tai JvUdUu. Pan ddjckmjodd >Loegt ™ v-n ol cafodd anwyd draeholn, a ^SuS^ raduol ,h>H 5 daeth <»«dd fed ei afiœhyd yn ddlirifo1ach wtd ar v teulu Brenhmoi yn ngnyd. Yr oedd TVWVBOK Cymru yn y Palas ar hyd y dydd, ac vm- welwvd a'l Fawrhvdi yn achlysuroJ gan aelodau ereill'o'r teulu, er na arhosent yn hir yn ei 8^n_- Yn mhlith ereill a alwasant yn y Palas vn dydd yr oedd Archesgob taergamt Mr,. A:5quith, Syr Rums Isaacs, Mr. John Burn, Duo \r<»lwvdd Kitchener, Arglwydd Mdner jW^ydd Rothschild, Arglwydd Rosebery, Ardalydd tealis- bl7r- oedd torf fawr v tuailan i'r Palas trwy r dydd a chvnvddai at yr hwyr, a phan wnaed yn hvsbys *yflwrdifrifol y Brenhin oddeutu haner awr wedi dangoswyd yn atidwg \m enyd teyrnasai dzstawrwydd dwys y con fawr. Yna clywid invnegiadau o dristwch a chyd- ymdeimlad a'r teulu Brenhmoi. TPUIu Tua chwarter wedi saith yr oedd y* oil o Brenhinol wedi eu gaiw i'r Palas, ac odcUwrth hyn yr oedd yn amlwg i bawb yr ofmd y gwaethaf A t^ ias o cfn trwy y Palas, ac yr oedd y dyrta y .u allan vn cvfranogi o'r un ofyn yn bur chlywid ami i ddymumad taer ar 1 fywyd y Bienhin ^VWel^yr hwvrhai cynyddai y pryder, a £ w>'i!^ Ifenestr oleuedig'yr ystafell yn mhaun y gorwedd^ v Brenhin claf gyda dwysder anarferol. DyfnhacaM v nos v prudd-der. ac er fod y gwynt yn bur oer ni ^ymudai V dorf O'L hunfan. Oddeutu haner awr wedi *jecr fodd bvnag, dechreuodd wlawio, ac anfonodd arolvgydd h^ddweision y Palas ape, at -V^"fenydd cvfrinachol y Brenhin i ofyn a oedd } oe,d newydd'on ychwanegol, ac atebwyd na eheid y nos hono. ac vn raddol chwalodd y dort. HANES COFFADWRIAETHOL. Uanwyd Edward y Seithfed yn Mhalas Bucking- ham, Liundain, lie v bu fai w, ar yQfcd o Dac.h.'v^' 1841, ac efe oedd mab hynaf y Jrenhines ^lcto"^ a'r Tvwysog Albert. Yr oedd lddo chwaer hynacti nag ef, ond mawr oedd y disgwyliad am aer, a phan anwyd ef ni fu y fath lawenydd mewn unrhyw wlad erioec1 Dangoswyd ef yn ol yr arter 1 luaws o urddas'olion oedd wedi d'od rr Palas a dyvved.r i Due Wellington ofyn ar y pryd i r fammaetn Ai bachgen ac ateoodd y fammaeth yn goryddgar: "30, tvwysog yw." Pan oedd yn lis oed gwnaed »-[ yn Dj^y«°o Cymru. ac adnabvddid ef dan y teitl hwnw hyd nes yr oedd bron yn driugam oed, pan lu tarw ei farn. Gofalodd ei fam yn fawr am ei ddygiad 1 fyny, a clewiswyd pendefiges adnabyddus, sef Arglwyddf. Lvttelton yn athrawes iddo, a llanwodd hi y swyd(1 hyd nes yr oedd y Tywvsog yn chive mlwvdd oed. Cvmerai y Frennmes Yictoria ddvddordeb arbenig yn ei nhlant, ac er cymamt ei gofalon. ni esgeuiusai hwy, ond treuliai oriau lawer bob dydd gyda hwynt. t. Ychvdig a eilir ei y«grifenu am gyfnod leuenctyd T Brenhin, hebíaw iddo gael yr ad¿;g oreu. odi iddo fod o dan athrawon cymwys am rai blynyddoedd aeth i Goleg Edinburgh, ac oddiyno i Goleg Crist, Rhydychain, lie y bu am flwyddyn. Yrta bu am bed war term yn Nghaergrawnt, a. phan ar ymweliad a.g ef yma yn niwedd 1861 a cafodd ei dad. y Tywysoe Albert, yr anwyd a derfynoad yn angeuoJ iddo" Sid oedd y Tywysog yn llwyddianus iawn fel myfyr;wr, ond yr oedd yn bur boblogaidd gyda gyd-fyfyrwyr ar gyfrif ei dymher radlon a'l ddvddor- deb mewn chwareuon. Yn gynnar iawn ar ei .fywyd dechreuodd deitnio i weled v bvd. Talodd ymweliad a holl wledvdd Creel, ac yn 1860 aeth i Canada a'r rnol Dalaethau, lie v cafodd dderbyniad hynod o groesawgar. EI BRIODAb. Bhvyddyn yn ddiweddarach, pan ar ymweliad byr a'r Almaen, y cyfarfu a'r Dywysoges Alexandra, yr hon a ddyweddiwvd iddo. Dvwedir iddo cyn hyny .->yrthio mewn canad ar Dywysoges wrth edrych ar ei llun, ac yn Aledi, 1862, hysbyswyd am ei briodas agoshaol a hi. Bu y seremoni ar y deg-fed o Fawrth. 1863, ac ni derbyniad mwy croesawgar i briodferch erioed nag a Toddwyd i'r Dywysoges Alexandra pan gyrhaeddodd y wlad hen. eth y Tywysog i Greenwich i gyfar- fod ei briodferch, ac yr oedd yn nos pan gyrhaedd- odd Gastell Windsor gyda hi i'w chyflwyno i'r Fren- hines Victoria. Y diwrnod dilynol, yr hwn oedd yn ddydd Sul, aetM a«>lodau y ddau deulu Brenhinol i ,wasanaeth cref^Jdol >jvda u gilycid, a dydd Lluu anrhegwvd y Dywysoges Alexandra a gv»'ddf < ddeimwtid a chlust dlysau gwerth 10,000p. Dydd Mawrth, gweinvddwyd y briodas yn y Capel Bren- hinol yn Nghastell Windsor, yn mhresenoldeb y Frenhines Victoria. Profodd v Dywysoges yn briod yn ngwir vstyr y gair, ac fel Brenhines anhawdd yw cael ei rnagorach. Ganwvd iddynt chwech o blunt. Yr hynaf oedd Due Clarence, a fu tarw yn 1892, yn wvth ar hugain fed, er galar mawr i'r wlad yn g-yffredinol. Ganwvd yr ail fab. sef v Brenhin presennol, yn 1865. Wedi ei briodas ymdaflodd y Tywysog i ddyledswvddau cyhoeddus. Yr oedd yn siaradwr hyawdl, ond vmgadwodd yn gvfangwbl oddiwrth wleidyddiaeth," gan roi ei amser yn benaf i osod cerig sylfaen ac agor adeiladau cyhoeddus, ac felly yn mlaen. Cvmerai ddvddordeb arbenig mewn ad-dysg. ac yn 1867 gwnaed ef yn Ganghellor cyntaf Prifvsgol Cymru. EI FYWYD MEWX PERYGL. Yn 1871 cafodd vmoeodiad difrifol o'r tYIJllOid fever, ac am ddyddiau lawer bu ei fywyd tnewn rygl, a dydd Sul, Rhagfyr lOfed, gweddiid am ei adferiad yn mhob eglwys a chapel yn y wlad. Rhagfyr 16eg, 1871, troes i wella, ac ar y 27ain o Chwefror, 1872, cynhaliwyd cyfarfod o Dd'.olchgarwch Cenedlaethol am ei adferiad yn mhrif eglwys St. 1 Paul. ac yr oedd yr oil o'r teulu Bi-enhiaol vn bresennol. Wedi ei adferiad aeth y Tvwysog am dro trwy wlad Cred, ac ar Mawrth 7fed, 1872. ymwelodd a'r Pab Leo XIII. Pan ddvchwelodd i'r wlad hen nil ddechreuodd ar ei waith cyhoeddus gydag yni ad- newyddol. o. u. y 1875 talodd ymweliad a'r India, gan deith'.o dwy fil > filldiroedd ar y tir, a thros ddv/y fil 0 filldiroedd ar y mor. Yn ystod ei ymweliad gwel-j odd mwy o'r India na'r un Sa.is a rail, a derbyniodd anrhegion gwerthfawr gan rai o brif dywysogion v wlad. Dygodd dros bum' cant o anifeilia.d gwylltion gydag ef adref, a rhoes hwy yn anrheg i'r Zoological Gardens. Ar y degfed o Fawrth, 1883, dathlcdd ef aï Dywysoges eu !1riodas arianaidd. Dyma v waith gyntaf Dywysog Cymru ddathlu ei briodas arian- aidd. ac ni fu fawr riakweh gan i'r Ymherawdwr .William o Germani farw yr un adeg. Yn 1392 bu farw Due o Clarence, ei fab hynaf, ac effeithiedd hvn yn fawr arno am vspaid. Yn 1394 yr oedd ef a'r Dywvsouea yn bresenol yn Eisteddfod Genedlaethoi Caeyiarfon. I'rddwyd ef dan v ffugenw "Iorwerth Dvwvsog." a'r Dvwys- oges dan y ffugenw "Hoffder Prvtlain." ndvv flynedd yn ddiweddarach gwnaefl ef yn Gamrhellvdd Pi^fys-rot Cymru. Yn 1900 »fcarmvyd arno .gan Anarchiad ienanc o'r enw inido, yn Brussels, ond ni a !1af wyd ef. c. EI GORONIAD. Fe! yr hvsbyswyd o'r blaen, yr oedd bron yn driugain oed pan fu farw e! fam vn Ionawr, 1901. Cvmerodd y jlw fel Brenhin Iorunyr 23ain, a'r diwrnod dilynol gwnaed ef yn Frenhiu gyda'r sere- moni arferol. Yn Mai. 1901, cafodd ddiangfa gyfyng wrth forio yn mhlesergwch Syr Thomn" Linton trwy i'r hwvlbren dori. Yr oeddis "d1 trefnu i seremoni v Coroniad fod ar y 26aiti o Fehefin. 1902. ond tarawyd y Brenhin yn waet, a bu raid iddo fyned dan law-feddygaeth. Achosodd y newydd d.-istweh wlad yn gvffredinol. ac yr oeddis mewn crvo brydor heth i'w wnevd gyda'r trofniadau a wnaed at ddathlu'r Coroniad. Cyhoeddwyd. sut bynsg. lythyr gan y Pen Swvddoe yn I.lundain, PI dwevd fod yn ddrv/g gan y Brenhin fod yn rhaid arohirio'r Coroniad. Ychwanegai fod yr holl ddavhlu yn Liundain i'w gohirio, ond mat dymuniad v Brenhin oedd ar i'r dathliadnu yn v wlad fel pe na buaFal dim wedi digwvdd. Y dydd pl dilvnol bu gweddio ar ran v Brenhin yn mhob addoldv wind, Gwellhaodd v Brenhin yn union, a dydd Sadwrn. Awst 9fed, 1902. coronwyd ef a r Frenhines Alexandra. Yr oedd y tywvdd braidd vn ddw! ac yn oer, ond casglodd miloedd o bob! ar hyd y ffordd o Balas Buckingham i West- minster Abbey, TrpuJiwvd v dydd yn wyl <rvfiTre- dinol t-wy'r wlad. ae nid oedd Cymru ar ot ei dathliadau. y Wedi Coroniad aeth y Brenlrn ar forduirn n gwmnas yr vnysoedd Pryce^ni<r. a." ei ddyehwel- jad vmdaflocfd a'i hon eirni waith ar ni "a; dwevd fod ei deyrnasiad. o" yn fyr. wedi bod yr un o'r rhai mwvaf llwvddiannus yn v hyd Yn r.fflyn a materion Hamor y mao 1;0(1' vr amlwr nvn, a byJd vn bur anhr.wdd tevrr cvft-'ivb iddo. GALAR A CHYDVMDETMT M> CYMRl" Dvdd Sul gwnaed sylwadau ar Brenhin yn holl iddoldni v wbd. Amh-i-wyd "ula" ohleifiC < ^j P"rn-<erh 'mor wych: cydymdeimlwyd yn a'r tp11111 brenhinol. Y BRENHIN A CHYMRU. Yn^-elodd v Brenhin a Chvmru lawer cwaith cyn essfvn hono i'r o^sfdd no h^^d ar ol hvny. I Caer- narfon v daeth gyntaf. a hvny vn y fiw-vdayn 1847 pan nad oedd rn mlwvdd ood. Yr oedd or dad a'i fam, y diwedi'ar Frenhlnes, gydag ef y pryd ayny, ac arhosent yn eu pleser-long, y "Faixy," arH Afon Menai. Aeth cannoedd lawer o bobi fnewnH oychod i ymyl y liong, ac adroddir hanesyn dyddorolHjj am ymweliad un or enw Capten Warren, captenB ong a elwid y "Prince of WiCiea." Tynodd Capten Warren sylw Arglwydd Adolphus Fitzclarence oed ar fwrdd y llong frenhinol, a gwaeddodd dros y dwr, "Yrr wyf wedi bod yn gapten ar y 'Prince of Wales' am flynyddau ac fe garwn gael yr anrhydeddM o weied y Prince ei hun am dio.' Hysbyswyd hynHB i'r Frenhines, a daeth hithau i fwrdd y liong gyda' Tywysog a chododd ef i fyny i olwg y gynnulieidfa. Dyma'r tro cyntaf iddo ymddangos gerbron torf ojn Gvtnry, ac yr oedd yr amgyichiaci yn adgoifa'r boblB ajm ddigwytidiad cytfelyb pan gvtlwynwyd y baban, lorwertn yr Ail, y cyntaf o'r Tywy&ogion SeismgM fu ar Gymru, i sylw'r dorf yn Ngnastell Cacrnarfon. Yn 1852 daeth v Frenhines ir ardal am vr ail waith. D'od yma.' i weled pont y ffordd haiarn sydd yn croesi'r Fena; yn ^vlhorthaethwy a ddaeth, ac yr oedd y Tywysog leuanc gyda hi y waith hon fyd. H Dae.h y Tywysog yma drachefn yn 1868 gyda hywysoges Cymru, pryd yr agcrwyd gwaith dwr Caernarfon. Bu yn Nghaergvbi yn 18/3 yn agorHj yr harbwr, ac hefyd yn 1880 pan orphenwyd eanguB y porthladd. Agoroud ddoo ncwydd Abertawe y 1881, ac yn 1694 daeth i eisteddfod Caernarfon. Dwy flynedd wcdi hyn aeth i Aberystwyth, lie yr urddvvyoH ef yn Ganghellor y Brifysgol. B Bu vn yr Eisteddfod Genedlaethoi ddwy waith, yn Llulldain vn 1887, ac yn Nghaernarfon yn 1894. Efe oedd y Llvwydd yn un o'r cyfarfodydd yn Llun- dain, a thraddcdodd arzieth yn datgan ei fwynhad o gael bod yno yn mysg pobl oedd yn falch o'u cenedl ac yn nodedig am eu hysbryd teyrngarol. At 01 yr araeth daeth y beirdd yn mlaen. AdroddoddjE Clwvdfardd, Hwfa Mon. Gwalchmai, Dyfed, Eifion- ydd* Llew Llwyfo, ac ereill englvnion, a chanwydg pennillion gan Idris Fvchan ac Eos y Berth. (^anocldB Mabon hefyd "Hen NVIad fy Nhadau.' Cadfan enill-g odd y goron—v goron eisteddfodol, cofior-vn yr eis- teddfod hono, a chvfla-ynwyd ef i'r Brenhin. Yn eisteddfod Caernarfon urcdwvd ef fel Iorwerth Dy- wysog, a'r Dywysoges fel Hoffder Prydain. Dran- noeth ymwelodd y parfi brenhinol a Chwarel Bethes- da. Talodd v Brenhui pi ymweliad olaf a Chymr yn Nghorphenaf, 1907, pan y gosoclodd gareg sylfae Coleg Gogledd Cymru yn Mangor. Cafodd dder- bvniad arddercnog, ac yn ychwanegol at Bangor, bu trwy Bethesda, Capt^l Curig, Llanberis, a Chaer- narfon, gan fvned i Gaergybi, 11c yr oedd y bleser- long- Frenhinol "Victoria and Albert yn ci aros. afodd parti Moelwyn, sydd yn awr ar daith yn yr l nol Dalaethau, yr anrhydedd o ganu ar y bleser- long. a dangoeodd v Brenhin ei fod wedi ei foddi yn fawr vn eu canu. Pan yn Mangor, gwnae-th y Prifathra.V Reichel yn farchog.
HWNT AC YMA
HWNT AC YMA [GAN TEITHIWR.") Nid vw yr hin vn ffafriol i'r "Teithiwr" y dvddiau yn. (..vn cychwyn i'r daith rhaid ydyw sicrhau Bv fantell fwvaf drwehus o wlan du y ddafad ac o wneuthuriad celfydd law, brenhines y teulu ynghyd a gwlavvlen o'r fath orcu o brif ffielfa y dref gyfagos, er cadw y cyfansoddiad yn dymherus, i'r <lrvchin garw vn v pellder draw. Bydd y tyvvydd y fath y dyddiau hyn. fel y cawn bawb yn unfrydol yn achwyn; yr awel yn deneu a llym, y cenllysg vn gorchuddio y ddaear. a'r tyfiant mewn anlvniad wedi neidio, a niis cyntaf yr haf yn cael y sarhad mwvaf gan y tyddvnwyr yn gvffredinol. Ond cvfyd teithiwr eu calonau isel i fyny frwy eu hadgofio o'r hen ddywediad mai M Mai oer a wna'n ddinag, I H Ysgybor lawn a niynwent wag. cl* Dvma ni weithian heb ymdroi, yn cael ein hunain wrth fwrdd y dilledydd m.drus vn CRESSELY COTTAGE ar fvnydd bach Cwrt Henry. Dyddorol yw treulio awr yn v swyddfa hon, oherwydd bydd ein cyfaill Thomas Jones, yn wahanol i amryw o'i frodyr yn yr alwedigaeth. Ceir sirioldeb yn ei wynebpryd bob amser, a'r ymadroddion mwyaf dyddoroi yn dyferu tros ei wefus, nes v bydd ei vimvelydd ar unwaith yn anghofio ei tafur a'i ludded yn nghymdeithas ddifyr a melus y "steel-driver." Dedwydd y byddo, a'i haner oreu, hyd y tro nesaf. Y GROES-NEWYDD. Mae yr oil yn newydd yma yn bresenol, tnvy offerynoliaeth v boneddwr caredig a haelionus, T. Lewi's, Y-w., Y.H., Tredegar. Adeiladwvd yr oil vma o wydd, taflwyd yr lien yn ddiseremoni i'r wadd a ystlymod, aiii yn awr gan geUydd: .aith o'r fath oreu. Drwg genym fod em cyfaill, -Mr. Blakeman, wedi ei ddal gan afiechyd blin. Hyderwn ei fod t-rbyn hyn wedi cael adferiad liwyr. ac yn myned o gwmpas mor wisgi ag erioed. (Jwened haul wen llwyddiant ar y llecyn. TYCOCH. Fel arfer y cawaora y bob! dda hyn. Da oedd genym ganfod Mr. a h. Davies wedi ilwyddo i gael vr olwyn i droi mor fxafrioi ar eu rhan. Ni fyddant fvth yn well nag y dymunem iddynt. Gwel- wn Mr. Lewis hefyd, y patriarch fachgen, yn llon'd y gadair-freichiau, bcb amser wrth ei fodd, ac yn disgwyl mor lion ag "Iuddew ar ei flwch." Hir oes iddynt. Dyma ni yn awr ar garlam wyllt, heb dro' ar y ddc na'r aswy, yn cyrhaedd Y NOV ADD. •» Swn 1 lawenydd a chan sydd yma; gwcn siriol ar yynebpryd yr oil drwy v lie; y tad a'r fam a modryb Anne wrth fodd eu calon, am fod yr etifedd wedi glanio yn ddiogel. Aeth "echo" ei ymddangosiad I at( trior bell a Tyhowell, Talyllychau, a chreodd y swn sain felus yno. Gwnawn linellau llithrig i'r llanc eyn hir os caniatta y bychan tlws. Bendith arno. FELING WM- LTHAF. Drwg genym am yr awel grocs ddaeth i gy fTyrckliad a'n cyfaill earedig, y cvnghorwr medrus, Mr. W. E. Richards, meistr vr Ysgol Sirol yn y lie, sef colli ei Hanwvl a'i dvner fam, sef Mrs. Richards, anwyl briod y Parch. D. Richard?, gweinidog narchus v HBedvddwvr yn Cwmduad. Xid oedd hi ond 62 mlwydd oed. ac yr cedd y dorf gerbydau wplwyd vn ei chynhebrwng yn esboniad egiur o'r parch oedd iddi drwy yr holl gylch. Mewn gair yr oedd iddi 1i air du gan bawb, a chan y gwirionedd ei hun. ■Daearwvd ei rhan farwol yn Talog (o ba le yr oedd yn enedigol). pryd y gweinvddwyd gan wein- Bidogion y cylch. Nodded y net i'w phriod hoff. y plant i gyd, a'r holl herthynasau. Dyma ni yn awr ■sr ein hehhaf er ceisio dal y ceffvl tan yn B NANTGAREDIG, Ber bod yn ffair LI-tndeilo, vr hon a elwir yn ffair ■Galamai-fach, i'w gwahoniaethu oddiwrth t ffair 1. Boaiamai-fawr, a gynhelir ar y 14eg o'r mis presenol. gAraf iawn oedd v fasnach vma; ptgyd rvw mfer o'r Bbustych crvfion. a gwerthid ambell i fuwch a llo. ■Ar y evfar'i araf iawn oedd nethau yn mvned, a Hphriodolid liyr i oerder yr hin a diffyg porfa. Daw s'tiser y-vvell cyn hir. | Y FARCHNAD FISOL. B Dydd Lluti cvnhaliwyd y farchnad hon. Yr Boodd nlla nifer mawr o dda a defaid; nid oedd Bey mai tit ag a ddisgwylid o foch tewion (porkers); Byr oedd y tew yn gwerthu yn rhvvydd, ac v niae yr Barwerthwyr, Mri. W. a W. James, wedi codi y farch- Bjnad lion i safle hynod ddymunol, fel ag y teimlir fed marchnad y "Cwar" yn dvfod i nod a svlw. MBydd vr arvverthiant nesaf yn Pont Llandeilo dydd Mawrth nesaf. ac nid dydd Liun, yn herwydd gwyl- iau v Pentecost. GWOBRWYO TEILY),GDOD. Biirru LIull diweddaf, yn mhrif lythyrdy Llan- deilo, cvnhaliwyd cyfarfod dyddorol er cyflwvno i Mr. Morgan Thomas (lfor Alxn-cennen), wobr deil- wng am °ei ffyddlondeb difwlch fel llvthyrgludydd yn nhref gynyddol Llandeilo-fawr. Pan wybu ei gyrl-swyddogion am ei ymadawiad, penderfynasant ei wobrvvvo a ohar o wvdr-ddrychau aur; a borel Llun darfu i Mrs. Jones, rneistres y llythyrdy, ei gyHwvno iddo, ac yn ei hanerchiad rhoddodd y gan- nioliaeth uchelaf i Mr. Thomas fel gwas da a ffydd- lawn, a theimlai golled ar ei ol fel gwas cynefin a I^hyfarwydd a'r gwaith. Siaradwvd hefyd mewn hwvl Gvmreig gan Mr. D. S. Griffiths, Miss Tom; kins, a Mr. Haines, a'r oil yn cvduno ac yn rhoddj y ganmoliaeth uchelaf i 34r. Thomas. Diolchodd ntau yn gvnhes a gwresog iddynt ant eu dymun- iad-ju da. a theimlai hiraeth mawr. ar ei ol. I y g-anffioliaeth uchelaf i 34r. Thomas. Diolchodd Nritau yn gvnhes a gwresog iddynt am eu dymun- iad-ju da. a theimlai hiraeth mawr. ar ei ol. I
MORGAN DAYIES' " OLD WELSH…
MORGAN DAYIES' OLD WELSH 15 Horse and Cattle Medicines make Animal Ownert heir own Vets. Horse Physic Balls, Alterative, Worm Expelling, cure Grease, Swelled or Monday morning leg, lOd. Special Condition Powder,.sufficient nonth's treatment, Is. 4d. Cough Powders, 12 for I La. 3d. Colic Powder (gives illstan relief), Is. O \1,1 Dil (excellent for Sprains, Stiff Joints), Is. 3d 'leansing Drenches after Calving (Bwrw'r Briw), It shepherds also lind them useful. O.W Doses for vVhite Scour in Calves (cure the worst cases), b ).W. Ringworm (Darwden), Cure never fails, Is. 6d ) W. Cure for Husky Cough in Calves, prevent.; .nd cures. Is. 6d. Foot Rot, 100 feet cured, Is. 6d. niyone failing with this can bring me without ex jense, except fare nearest station, to prove it" writs. Will cure Foul, Gibby, Cloudy Eye Curf Pilen ar Llygad), 9d. Wart Remover, 9d. O.W 'Clefyd" Powder will save your Poultry. Is. 4d O.W. Cures for Distemper, Manse, Itch, Worm? it Do;:s, are safe and certain. O.W. Cures have eavPt housands in times past, and are still the very bft" Remedies, as proved by their daily use in leading Stables and Farms. Every dose sent with full in 'tructions Welsh and English. Advice free. Writ* lbout your ailing animals to MOR*- — DA VTF. Medical Hall (Yr Hen Siop y Druggist); LLANY BYTHER. As a Safe, Permanent, and Warranted Cure fo I
[No title]
Pimples. Scrofula, Scurvy, Bad Legs, Skin ancl Hlood Disease and Sores of all kinds, we can, wit! I •onfidence. recommend CLARKE'S WORLD I CAMED BLOOD MIXTURE. Of Cbena'ete every ■ •vhere. I g p m mm, I I Q SAUCE J 1 !S! is very S I .IIP nice with I y Cl^e'
• TRAMP" I LUNDAIN.
• TRAMP" I LUNDAIN. DADGYSSYLLTIAD YR EGLWYS At Olygydd y JOURNAL. Syr,— Ychydig ddyddiau yn ol, talodd amryw o bersonau "urddasol," yn cynwys gweinidogion P) yr Ei'engyl a lleygwyr o'r gwahauol Eglwysi Khyddion yn Nghymru, ymweliad a'r aelodau seneddoi Cymreig yn y Senedd yn Llundain yn ngiyn ag ys- beilio meddianau eyfreith lawn hen Eglwys y Cymry. Yr oedd yr oil o'r aelodau Cymreig yn bresenol ond chwech. Yr oedd yn "drip' liyiryd-ilawenydd a Abwerthin yr oil daith. Y peth sydd wedi fy rhyfeddu yw fod un o weinidogion y Wesleyaid yn bresenol gyda'r criw ysbeilgar. Am y Bedyddwyr a'r Annibynwyr, nid yw yn syndod o gwbl i mi, am mai talpyn o wleidyddiaeth yw eu lieiengyl, yn cn- wedig y sect fiaenaf. Mae Shon Gorph wedi fy rhyfeddu ychvdig, ond nid cymaint a'r Wesleyaid "gwirion." Mae y gwirion-ddyn hwn wedi fy rhy- feddu yn ddirfawr, am y baldorddir cymaint nad yw yr enwad parchus y Wesleyaid yn ymyraeth a "pholitics" o gwbl, bod eu "Rheolau," neu eu "Cvffes Ffydd," yn eu gwahardd i ymyraeth a gwleidyddiaeth. Lot botes yw y syniad yma. Yn bersonol, mae genyf fwy o barch i'r sect liedydd- iedig trochyddol a'r Annibynwyr, pa rai sydd yn agored i'r lluaws fel "gvvleidyddwyr," nag sydd genyf i ganlynwyr John Wesley y dyddiau hyn. 0 d Beth ddywedai y duwiol John Wesley (yr hwn oed yn Eglwyswr hyd ei fedd) i weled un o'i ganlynwyr gyda'r criw ysbeilgar, ie, criw ysbeilgar dywedaf. yn myned i Lundain i ysbeilio meddianau cyfreith- lawn hen Eglwys y Cymry? Os dywed unrhyw Wesleyad i mi yn y dyfodol nad ydynt fel sect yn ymyraeth a "pholitics," dywedaf wrthynt yn eglur mai 101 botes yw yr hyn a ddywedant. Beth ddy- wedai y duwiol, y Cristion, ie, a'r Eglwyswr John Wesiey pe gwelai un o'i ganlynwyr gyda'r criw ys- beilgar yn y tren yn myned i Lundain i geisio ac i fegian ar yr aelodau seneddoi Cymreig i wthio Mesur Dadgyssylltiad a Dadwaddoliad drwY'l Senedd yn fuan? Mae'r Wesleyaid fel sect "parchus" wedi synu y byd a'r Bettws. Rhoddwch i mi ddyn blaen, as ysgwar, ac nid 'Paddy,' fel ag yw y Wesley- aid y dyddiau hyn. Nid yw i mi yn rhyfedd fod Wesleyaeth yn marw yn Neheudir Cymru, am mai bleiddiaid ydynt yn nghroen defaid. Sect "barchus" a diniwed yn wir yw y Wesleyaid! Lol botes. Pwy feidda fy amheu am yr hyn a ddy- wedais? Deued i'r maes. Wele beth ddywed yr "Herald Cymreig," Caernarfon:— "Yr oedd y drafodaeth yn breifat, ond deallir foa yr aelodau canlynol o'r ddirprwyaeth wedi cymeryd rhan yn mhlith ereill:—Mr. Edward Thomas, Caer- dydd (is-lvwvdd y Cynghor Rhyddfrydol Cenedl- aethol Cymreig), y Parch. J. H. Parry (ysgrifenydd Cndeb Annibynwyr Cymru), Mr. Richard Jones, Caersws) aelod o'r Comisiwn Tir Cymreig, yr hwn a siaradai ar ran y Methodistiaid Calfinaidd Cymreig), y Parch. T. E. Williams, Drefnewydd (cadeirydd Undeb Bedyddwyr Cymru), y Parch. T. Hughes, Bangor (cyn-iywyttd Cvmdeithasfa'r Methodistiald Wosleyaidd Cymreig), y Parch. J. Hugh Edwards, Liundain (o'r Cynghor Rhyddfrydol Cenedlaethol Cymreig). Ar ran yr aelodau Cymreig diolchodd Syr Alfred Thomas i'r ddirprwyaeth am osod eu hachos ger- bron mor blaen. Fe gaffai y mater ystyriaeth ofalus yr aelodau Cymreig, ac fe anfonid ateb ffurfiol mewn yehydig ddyddiau. Yn ddilynol cyfarfu aelodau v ddirprwyaeth yn swyddfevdd y Liberation Society, He y pasiwyd yn unfrydol i gynnal cyfarfod arbenig i ystvried ateb yr aelodau Cymreig pan y daethai i law." Yr vdwyf, etc., MYRDDINFAB.
GLOWYR A DIFFYN-DOLLAETH (TARIFF…
GLOWYR A DIFFYN-DOLLAETH (TARIFF REFORM) <* Y FANTAIS A FYDDAI IDDYNT. Mae y grediniaeth yn bodoli yn helaeth yn mysg glowyr ein gwlad, yn enwedig yn Nwyreinbarth Sir Gaerfyrddin, mai anmliosibl fyddai i Ddiffyn- dollaeth (tariff Reform) fod o un budd i'w llafur- waith hwy. Dywedant pa faint bynag o les a dder- byniai inasnachoedd ereill oddiwrth unrhyw cynllun fyddai yn amddiffynfa i'r farchnad gartrefol, ni fvddai gan y fasnach lo (yr hon ni effeithir gan gvstadleuaeth dramor) ddim i'w ennill. Disgwylia hyn i ni yn feddwl annoeth a hollol gyfeiliornus o'r ameylchiadau. DANGOSEG 0 LWYDDIANT. Cyfaddefir fod glo (o'm holl weithiau) yn hanfodol nwydd defnyddiol (raw material). Mae llwyddiant y genedl wedi ei sylfaenU ar y cyflawnder o 10 sydd yn ein gwlad. a phe buasai y cyflenwad, yn methu, byddai ein huchafiaeth fel oendl yn diflanu. Mae swm y defnyddioldeb a wnawn o lo yn fyncgair o gyfhvr ein gweithiau yn gyffredinol. Mae cynnydd yn v galwad am lo yn dangos cynnydd cynnyrchiad vn mhob masnach. Mac llwyddiant v fa^snach lo felly yn ymddibynu i raddau helaeth iawn ar lwyddiant y masnachoedd ereill i gyd. Ni all y Iglowr ddi-gyfeillio ei hun oddiwrth ei gydweithwyr vn y masnachoedd ereill. Mae ei gyflog ef yn uostwng pan fvdd masnach y wlad yn isel, ac y mae yn codi pan fydd v gad wad am lo yn cynnyddu, oherwydd fod masnach yn adfvwio. Felly mae beth bvnag a fydd yn cynnyddu llwyddiant masnach vn gffredinol 'yn gymaint lies i'r glowr ag yw i'r gweithiwr haiarn, gweithiwr dur, gweithiwr alcan, uostwng pan fydd masnach y wlad yn isel, ac y mae yn codi pan fydd v gad wad am lo yn cynnyddu, oherwydd fod masnach yn adfvwio. Felly mae beth bvnag a fydd yn cynnyddu llwyddiant masnach vn gffredinol 'yn gymaint lies i'r glowr ag yw i'r gweithiwr haiarn, gweithiwr dur, gweithiwr alcan, neu ryw weithiwr arall. EIN MASNACH ALL-FORAWL (EXPORT TRADE). Dywedir y byddai y ffaith o osod toll (duty) ar ddadforion tranior (foreign imports) yn sicr o effeithio i raddau helaeth ar cin hallforion o to. Danfonir i wledvdd tramor o'r wlad hon yn flynyddol ryw dri- ugain a chwech o filiynau o dunelli o to. Felly mae cyfran helaeth o gyfanswm y cynnyrch o lo yn myned i wtedydd tramor. Am hyn dadleuir pe buasai i ryw lywyddiaeth wneuthur diwygiad yn y tollau ag a fyddai yn achosi cwymp mawr yn ein hallforion o to, y byddai yn bwysig iawn i lowyr ein gwlad. Mae yr ofn hyn, er hyny, yn hollol ddi- svlfaen. Nid yw y gwledydd hyny ag sydd yn I pry nu ein glo yn ei brynu o herwydd eu cariad tuag at ein gwlad, ond o "herwydd nas gallant droi allan ddigon o 10 eu hunain i gyfarfod ag anghenrheidiau masnach eu gwlad. Byddai yn dda i gofio er hyny fod y ga!wad presenol yn ddirfawr iawn, a bod gwledydd ereill yn cyflyin ddadblygu eu glofeydd. Bydd yn rhaid i ni yn y dyfodol i wynebu cwymp yn ein hallforion o lo (ar wahan i 'Fasnach Rydd,' neu Tariff Reform), a hyny yn unig am y rheswm o gvnnydd cynyrchiad vn y gwledydd ag sydd yn bresenol ein cwemeriaid goreu. Byddai diwygiad yn y tollau yn dadblygu ein trefedigaethau dros y don, ac felly yn sefydlu marchnadoedd newydd a phar haol i io ein gwlad. EIN MARCHNAD GARTREFOL. Gan y gwelwn nas gallwn lai na disgwyl yn mlaen am leihad yn ein hallforion o to, tnae yn wir ddyled- swvdd urnom i fabwysiadu rhyw gynllun a fydd yn peri i'r galwad gartrefol am 10 i gynnyddu. Mae unrhyv." drefn a fyddai yn cefnogi < in masnach tn\'y gadw y farchnad gartrefol i weithwyi cavtrefol, yn lltvvvin o arwain i fwy o alwad am to. Nid yw ond ychydig o bleser i lowyr ein gwlad wyhod eu bod yn gweithio i gad" fyny weithdai (factories) mewn gwledydd tramor, a thrwy hyny yn rhoddj cyfle i fasnachwyr hamor i ■■dnmjx)'' eu nwvddau gweddill i mewn i'w wlad' Gwelant oddiamgylch iddynt felynau Prydeinig yn gweithio hanner amser (half-time), neu yn gyfan segur, tra y bydd milivnau o dunelli o lo yn myned i wledydd rrainor i gadw ein cystadleuwyr yn ddiwvd. Ai til fydditi yn well i weled y melynau Prydeinig yn ddi wyd Iwfyd Nid oes dim yn waefh i'r glowr na hod masnach gwlad ei hun yn isel. Cymerwn fe v gweithiau haiarn a dur. Llostrir <> Iciaf dair tunell a banner o to i wnevd tunell o "pig- iron." Mwyaf felly o ddur a haiarn a wneir yn y wlad, goreu yd i'r glowr -all waith a chyflog. Pan yr ystyriwn ein hnd fel ywlad wedi cwytnpc tu ol i "wledydd diffyn-dollaidd ([notectionisl) yn ein cynyrchiad o ddur a ImI81'11-n dal yn aWJ" y tryd- ydd lie mewn sefyllfa—yn lie y blaenaf, fel y ;!vlasc-m, gwelwn fod v golled vn fawr. LLES'rn GLOWR. Tiwy hyn gwfiwn y bydd Diwygiad y Tollau yn gymaint <> les i'r glowr Prydeinig ag y bydd i un ninth o weithiwr alal1. N- all leihau ein imsnaeh allforol (er y bod yn rhaid i ddadblygiad gweith- feydd glo mewn gwlc<lydd ereill i gael pcth effaith yn y dyfodol) pan y hyddai ein masnach gartrefo1 yn bywhati, ac felly yn peri i'r galwad am 10 gyn. yddu yn fawr i gyfarfod ag anghemon ein masnach gartrefol. Pan y bydd ein gweithiau dur. ..ír melvnau cotwm a \la!1 yn gweirlno amser llawn c,.d%ir ein gIowyr yn ddi wyd i gyflenwi ein hanghen rheidiau, ac nid OP un dosharth o ddynion yn m ybod. yn well na fod evnnydd cynvrchiad yn me'ddwl gwell cyflog. ac felly nwch safon o fvwol- ■aeth. Felly mae glowyr ein gwlad i dd'od i'r un treddwl a llinell a'n gydweithwvr mewn galwedijr- aethan oreill. ac i ymuno i liawlio y dy'a.sai cweith- wyr Prvdeining cymevyd yr un safle vn marchnad tr j pi, gwlad asr y gii na gweithwyr yn yr Unod Daleithau, yn Germani, ac yn nhiriogaethau trosforol Prydain yn eu niarcliiiad gartrefol hwy.
NODION 0 ABERGWILI"
NODION 0 ABERGWILI" Derbyniwyd y newydd pruddaidd am farwolaeth y Brenhin Iorwerth VII. boreu dydd Sadwrn, y 7fed, a. pharodd hyn dristwch nid bychan «lrwy'r lie yn yifredinol, o herwydd. Collwyd Brenhin y bobloedd-ncdd lifai O i fynwes i nloedd, INQDION 0 ABERGWILl" Doeth deym. a traetha'r lluoedd Cyn myn'd i'w fedd, mai da oedd. ANFFAWD. Tra yr oedd Mr. Lloyd, Goitre, Llanfynydd, yn ayned yn ei gerbyd 1 Gaerfyrddin dydd Gwener, y ied cyusol, gyda boneddiges arall o Lanybytiier, ngwyudodd i'r cetfyi ddeciireu cicio ger Abergsvili a ,uyii.e<i yn wyiit, a derbyniodd y ddau gryn niwed. iusluriocid Mrs. Rees, Penybont, wrth y wiaig, a iiyiuerodd Mr. J. Griihths, G.S., Arawyn, Mr, jioyd i Giafdy Gaerfyrddin cr trin el glwytau, ac nionodd teddyg i fyny at y wraig, a chyn yr hwyr aaethant yn aiiuog i fyned adref, a bu Mr. Griffiths j'll eu hebrwng yn ei gerbyd ei hun. "Pwy yw fy ngnymydog" ftwn, oaide? CANTORION y lie sydd wedi bod ar eu goreu y dyddiau di- weddaf yn trwsio eu telynau, a galiem feddwl eu bod mewn cywair 4Wa -1 yr oeddynt yn swynol iawn i'r clyw. Yr oedd cor y plant, dan arweiniad Mr. W. Thomas, Glangwili, yn ardderchog; cor y gwyryfon dan arweiniad Mr. Evans, Bodarddu, y rhyfeduoi, a'r pedwarawd gan Miss Mag Jones, Rose Villa, yn dda, ac aothant dydd Iau, y 5ed, i EISTEDDFOD PENIEL. i ddangos eu gallu ar y llwyfan yn mysg cantorion creiil lawer, a pheth da yw cofio mai trwy ynidrech galed y gorchfygir yno, a dychwelasant adref i gyd yn iach. PRYDFERTHWCH ein hardal a'r plwyf gafodd ei osod allan gyda medrusrwydd hynod gan ryw un a fu ar daithfl trwyddo. Gwclsom hanes y daith yn y JorRXAL.H Dywed am bont Gwili ei bod yn hardd ac o dri bv. a, a pharodd hyn i lawer o drigolion y lie i ytnweledB a'r bont, gael gweled y cyfnewidiad mawr hwn; ond er ein syndod un bwa oedd yno; a chyfeirioddB hefyd at y llechi oedd yn cael eu gwneuthur flyn- yddau yn ol ag oedd yn cyflenwi angen yr adeilad-B wy yn yr ardaloedd, ond fod y cyfan drosodd, vrw offer yn segur, a'r chwarelwyr yn dawcl gysgu yrHj hun olaf, a'r llech olaf wedi ei chloddio allan. NidB felly yn hollol hefyd; y mae genym chwareli etoB yn ein plwyf, fief ■ LLWYNPIOD, B lie ceir cyflawndcr o lechau a cherig ereill <> bobB math, ac adeiiedir tai prydferth a hwynt, o'r dechreu i'r diwedd, heb fyned aHan o'r plwyf. Gellir cae cafnau moch, ceryg llaeth, a cheryg beddau wedi eu I trwsio a'u gosod allan yn y modd goreu ac o amrywjB faintioli. Y mae yn cael ei weithio gan Mr. Evans, Dolgvvili, yn rheolaidd er ys amryw flynvddoedd, a rhydd hyn gynhaliaeth i lawer o deuluoedd drwy yr ardal. Cludir ci gynyrchion i ffwrdd, lawer iawn 0 honynt, gan longau, a'r ffordd haiarn i wahanol leoedd, ao os oes rhyvvun mewn aniheuaeth o hyn, "tyred a gwel." EBENEZER. Bu myfyrwyr Coleg Caerfyrdin yn cynal eu cyni- manfa bregethu flynyddol y Sabbath diweddaf, yr 8fed cyfisol, a chafwyd oedfaon ardderchog, yr "hen, hen hanes" yn cael ei draddodi gyda bias a hwyl neillduol, a theimlad llawer oedd "mai da oedd bod vno," ond yr oedd y myfyrwyr wedi crcdu mai bychan fyddai y casgliad o herwydd eu bod yn gweled fod OFFERYN CERDD newydd yno a'i olwg hardd yn dwevd ei fod yn un drudfawr, ac ei fod wedi gwaghau llogeliau liawer. yr ardal. Cludir ci gynyrchion i ffwrdd, lawer iawn o honynt, gan longau, a'r ffordd haiarn i wahanol leoedd, ao os oes rhyvvun mewn aniheuaeth o hyn, "tyred a gwel." EBENEZER. Bu myfyrwyr Coleg Caerfyrdin yn cynal eu cyni- manfa bregethu flynyddol y Sabbath diweddaf, yr 8fed cyfisol, a chafwyd oedfaon ardderchog, yr "hen. hen hanes" yn cael ei draddodi gyda bias a Itivy neillduol, a theimlad llawer oedd "mai da oedd bod yno," ond yr oedd y myfyrwyr wedi crcdu mai bychan fyddai y casgliad o herwydd eu bod yn gweled fod OFFERYN CERDD newydd yno aï olwg hardd yn dweyd ei fod yn un drudfawr, ac ei fod wedi gwaghau llogeliau liawer. Yr oedd yn cael ei chwareu gan Mr. Lewis, Gifre Gardens, gyda medrusrwydd. Y mac efe yn hen gyfarwydd a'r gwaith; hefyd y mae Miss Matthews, Dare Villa, wedi ei graddio yn ucbel yn v cyfeiriad hwn, hebiaw Mr. D. Thomas, Caxton House, a llawer o'r ieuenctvd hefyd sydd mewn ymarferiad; ond eto nis gellir gwneyd heb Mr. T. Thomas. Col- lege House, fel blaenor y gan. Barn rhai o'r pwyllgor am yr organ oedd y carent gael mwv o swn ganddo. Y CYNGHOR PLWYFOL. Y mae y Cynghor hwn wedi achosi eryn lawer o gynhwrf drwy y cylcb ac yn y wasg yr wythnos ddiweddaf. Yr vdyrn yn credu y dylai y Parch. A. I Fuller Mills, cadeirvdd Bwrdd y G warcheidwaid, Caerfyrddin, fod yn fwy gofalus cyn goihvng saeth unochrog allan o flaen y Bwrdd, rhag niweidio ei hun a thynu sarhad ar y Cynghor ac ar v plwyf hefyd, o herwydd fod yr hyn a ddywedodd vu enlli'b- a;dd, a dylai wneuthur ymddiheuriad ant hyny. Paham yr vmyra y Bwrdd ar v mater hwn eleni fwy na'r blvnyddau aeth hoi bio? "Ni ddywedwyd un gair pan osod wyd hen wraig yn 74 yn "overseer," a gwragedd ereill ar ei hoi heb'fod yn mhell o hvny? Synwn hefyd at un o aelodau v Cynghor yr hwn a warthruddodd ei hun ac a iselhaodd rai" o'i gyd- aelodau trwy arfer v geiriau—"Petty Spleen" am danvnt yn v "Western Mail." C'redwn v gelwir svJw at y mater uchod yn y cyfarfod nesaf. NANTGAREDIG. Yma y mae rhai o ddynion goreu yr oes yn trig- lanu, a gwelwyd un o honynt vn rhoddi "challenge" aidd, a dylai wneuthur ymddiheuriad ant hyny. Paham yr vmyra y Bwrdd ar v mater hwn eleni fwy na'r blvnyddau aeth hoi bio? "Ni ddywedwyd un -air pan osodwyd hen wraig yn 74 yn "overseer," a gwragedd ereill ar ei hoi heb fod yn mhell o hvny? Synwn hefyd at un o aelodau y Cynghor yr hwn a warthruddodd ei hun ac a iselhaodd rai o'i gyd- aelodau trwy arfer y geiriau—"Petty Spleen" am danynt yn v "Western Mail." C'redwn v gelwir "ylw at y mater uchod yn y cyfarfod nesaf. NANTGAREDIG. Yma y mae rhai o ddynion goreu yr oes vn trig- lanu, a gwelwyd un o honynt vn rhoddi "challenge" 1 arall yn y JOURXAL am Ebril'l 29ain, dan v penawd canlynol:— "ABERGWILI PARISH MEETING," sef Mr. A. M. Evans, Bod Hyfryd. Dvmunwn ei hysbysu rhag iddo ljthro eto yn y dyfodol ar ad- roddiad "Dyffrvnog," na neb arall a lierio yn y modd y gwnaeth, iddo fod yn fwy gofalus a gvvyliad- wrus, ao hawdd vdyw ei herio ef na roddodd "Dyffrynog" yr un adroddiad o'r fath dan v penawd uchod. MR. H. JONES-DA VIES, Y.H., GLYNEIDDAN. Llongyfarchwn ef ar ei ddyrchafiad i'r swydd fel Prwyadur dan nawdd v Development Bill. Derbyn- iodd wifreb oddiwrth Canghellydd y Trvsorlys yehydig amser yn aI, yn cynwys 72 o eiriau yn gofyn am ganiatad i ddefnyddio ei enw yn Nhy v Cvffredin, ac yr oedd hon yn ei logell pan oedd y Pwyllgor y I Man Dvddvnod yn penderfynu ei gyflog a'i dynged. Dioddefai yntau yn dawel gyda gwen ar ei wyneb gan wvbod mai agor north oeddynt iddo i sedd yn fwy anrhydeddtts o lawer. Y mae yn anrhydedd i uni"hyw un pan mae y sir yn ei ddyrchafu. ond llawer mwy pan mae Tv y Cvffredin yn ei addurno. Gwelwn ei fod yn araf esgyn i lanw lie ei frawd-vn- nghyfraith. set Mr. Tom Ellis, a dymunwn hir oes iddo ef a'i brioil a'i rai bychain, ac i fvnv vr elo yw ein dymuniad. 0 sedd i sedd a'r ynad—yn ddiogel Gwychydd o'i ddyrchafiad Gorall un, glan ei genad rf raie, anhawsder mwy ni ad. DYFFRY\O<
BRIWSION
BRIWSION [GAN TYWI."] ADA AC EFA. Canodd rhywun benill fel hyn i Adda ac Efa:— 'Roedd Adda cyn cael Efa lan () hyd dan gystudd diwahan; Yn wr oedd foddlon iawn i'w fyd Ar ol rhoi iddo hono o hyd." Newidiodd rhywun v Uinellau, fel as i'w darllen fel •'Roedd Adda cyn cael Efa.lan \n wr oedd foddlon iawn i'w fyd; GweJwn ei fod yn araf esgyn i lanw lie ei frawd-vn- nghyfraith. set Mr. Tom Ellis, a dymunwn hir oes iddo ef a'i brioil a'i rai bychain, ac i fvnv vr elo yw ein dymuniad. 0 sedd i sedd a'r ynad—yn ddiogel Gwychydd o'i ddyrchafiad Gorall un, glan ei genad rf raie, anhawsder mwy ni ad. DYFFnyxou. BRIWSION [GAN TYWI."] ADA AC EFA. Canodd rhywun benill fel hyn i Adda ac Efa:— 'Roedd Adda cyn cael Efa lan o hyd dan gystudd diwahan; Yn wr oedd foddlon iawn i'w fyd Ar ol rhoi iddo hono o hyd." Newidiodd rhywun y Uinellau, fel as i'w darllen fel h, n "Hoedd Adda cyn cael Efa Jan Yn wr oedd foddlon iawn i'w fyd; () hyd dan gystudd diwahan Ar ol rhoi iddo hono o hyd." Y GOG. Eleni eto yr ydyrti wedi cael y i>leser a r mwvnhad o gJvwed v gog yn seinio^ei nodau, a hwyrach fod trigoliou y wlad wedi ei gwe!ed. Estrones vdyw. a datgan ei fod yn teimlo mai "un dyeithr ydwyf ynia; draw mae ngenedigol whd." Treulia naw mis o r flwyddyn mewn hinsawdd gynhosach yn Affrzca. India, ac Awstralia, a daw i'r wlad hon tua gai^ol Ei amser i ganu vdyw Ebrill a Mai, Ebrill, ac fei y canodd yr awenydd— A phart o Fehefin, ffarwel i bob rai. Declireua ganu ar ei dyfodiad i'r wlad, os hvddfl yr hin vn tTafriol; ond nid oes ganildi gan soni.iru.ss o gwbl, am nad oes ond dau nodyn ynddi. tebyg 0 ran sain i fah a doh vn D. Erbyn et hymadawiad, ymddengvs r»e bai wedi canu ei hun aHan-ryw sain cruglwyd. B VICTORIA 0 WAEDOLIAETH CYMREIG. 8 Hwyrach mai dyeithr vdvw i Gyinro wvhod fod v diweddar pVenhines Victoria o litiaeh Cymreig. i gadartihau hyn, sylvvn ar y canlynol o Gywydd rha-B gorol yr anfarwol Eben Fardd, ar esgyniad y Fren-B hinesÏr Orsedd, ac a g.ol'om,'y(] Mehefin 2sairt, 1833 "Er maint ei hurddas ynom ni tavddodd, B libera fyd o'th wir fodd—ei geni hy: B Wele. ar hyny o Walia yr hunodd. H "Ewvhr iawn haniai o ein brenhinoedd, A tharddai Banon wrth wraidd ein bonedd, Merch haeddianol i Marchudd o Wvnedd, CÓp) Godebog mae'n rhanog o'i rinwedd Rhed tnvy ei gwvtbi uaed Beli heb waeledd, Arddelent arni. wir ddehv ein Teyvnedd; Ynddi caed ein gwaed a'n gwedd—Cytnraes Joyw, Fe ddug i'n sylw ail Fuddug o'n sylwedd. Ffrainc vmgTYll1odd, arosodd hen Rwsia, A'i mawrioti i weled Morwvn o Walia H Yn llywio rhatulir a gallu yr India Ein Bun wen iesyn yn Banon Asia, Drwv ei hyny^oedd hi a derynasa I ytnyl awyr vr Himalaya! Tlindwaid! list! tjwrandawa—clvw hwy'n salw Yn fywiog eu twrw, "Ryw fo Victoria!"
Advertising
"IT only costs one guinea to have a I Two-Speed Gear fitted on H old Bicycle, and this invention ■ Af4lN|iAis, perhaps, the most important H Bicycle improvement of recent H years."—Vicle JOHN BOLL, Match H Tlie Villiers Gear Co.. ftlaken- H is, perhaps, the most important H Bicycle improvement of recent H years."—Vicle JOHN BOLL, Match H 26, 19]0. Tlie Villiers Gear Co.. ftlaken- H hull. \\cuverhanipton, SWHI their H 5;CH'IJliti(' li > ii,i .c OJJ fepeed Ciiars tree 0:' applieaiiiju in vnunt; -ineniioji uaiue 01 yutjuc H local Cycie rcpaner. H
NODION 0 DDYFFRYN COTHI
NODION 0 DDYFFRYN COTHI [GAN H BBYTHON. ''] Achwyaiad cyffredinal glywir ar hyd a lied yr ardal brydferth hon fod yr hin yn eithriadol o oer, yr hyn arafu tyfiant ymborth. dyn ao anifail. Anaml y gwelir eira Mai yn gwynu copaon y bryniau cylchynol, a dioddefa yr egin ieuainc yn erwin oddi- wrth oerder y tywydd. Cawn nad yw amaethydd- iaeth bob amser yn wynfyd i gyd, er cymaint o son sydd am yr alwedigaeth o ddechreu y byd hyd yn bresenol, ac er fod llinynau amaethwyr DyffrynB CotTii wedi svrthio mewn llocdd hyfryd, nid ydyn heb wybod beth yw trai a llanw amgylchiadau raia gweithiau. Dywedir mai tua glanau y Cothi ymaS y deuir o hyd i rai o brif amaethwyr y sir, er nadB yw hyny yn sicrwydd nad oes yn eu "mysg rai yni perthyn i'r dosbarth arall. Mae eithriad i bob rheolfi gyda hyn, fel pobpeth arall. Wn i ddim pa un a yw y teulu amaethyddol yn perthyn i'r Israeliaid gyn ai peidio, ond medrant duchan, ac achwyn llawn ystal, beth bynag. Ond os digwvdd i fferm dd'od yn rhydd, bydd yn agos pedwar ugain yn cystadlu am dani. er hyny achwynir fod y rhent yn uchel a'r trethu yn feichiau anhawdd i'w dwyn; ond nid o du y tirfeddianwr y gorphwys y camwri. BRECHFA. Mae Mr. H. J. Jones, prif oruchwyliwr y "gwaith olew," wedi ymadael a'r lie yr wythnos ddiweddaf, er mwra ei iechyd, a disgwylir goruchwyliwr new- ydd l gymeryd yr awenau eto er hyrwyddo'r gwaith ymlaen yn llwyddianus. SILOAM. Parotoi sydd yma ar gyfer y gymmanfa flynyddol, a deallwn fod y tair chwaer eglwys, sef yr uchod, Felingwm, a Horeb, mewn perffaith gvdgordiad, a fod argoehon am gymmanfa ganu flodeuog. NANTGAREDIG. Dywcd hen ddiharcb mai "Cas yw'r gwr na char y wlad aï macco." ond nid felly yw hi vn hanes v boneddwr a r foneddiges barchus sydd ar eu hvm- wehad a dyffryn Cothi yn bresenol. Dvmunwn i Mr. a Mrs. Roberts haf o fwynhad yn hen'wlad v tadau, a nharhaed ffawd i wenu arnynt eto ar 01 dychwelyd 1 w cylchoedd masnachol pwysig. > YN MHOB GWLAD Y MEGIR GLEW." Llüngyfarchwn Mr. H. Jones-Davjes, o'r Glvn- eiddan, ar cz ddyrchafiad diweddar. Dewiswvd pfyn un or wyth i'r swydd anrhydeddus o "Commis- sioner mewn perthynas a'r "Development Act." a gallwn benderfvnu am dano ei fod yn un fydd yn sicr o gyfiawnhau y penodiad mewn gweithgarweh Hawddamor idcia. LLANEGWAD. Dydd LIun, cvnhaliwyd cyfarfod lluosog o'r Dlwyfohon mewn perthynas ag edrych i fewn i'r angenrneidrwydd o gael magwres (nurse) i'r ardal pa un fyddai yn ddiamheu yn gaffaeliad canmolaclwy ar lawor. o achlysuron. Llywyddwyd y cyfarfod gan y boneddwr Col Gwynne-Hughesr, a deallwn fod y boneddige-sau Mrs. Gwynne-Hughes a Mrs Bath mewn perffaith gydgordiad a'r mudiad teilwng. TEITHWYR 0 bob galwedigaeth, os pnodol ei galw felly,»diam- heu mat bod yn deithiwr yw y tlotaf a'r mwyaf dlgyur o Ixibpeth yn mhlith dvnolryw, ac i veh- wanegu ar eu hanawsderau teithiol, cawn y modur- gerbydau yma yn chwyrnellu fel ysprvdion gwaJjgof -7 teithiwr blinderus druan vn 7, 'd boddloni ynghanol y peryglon a'r cymylan llw-ch sy n ei orchuddio, a bod yn barod bob amser l;L,remo„ h""ae* »«»
CASTELLNEWYDD-EMLYN
CASTELLNEWYDD-EMLYN MABCHNAD,Mai y 6ed. Yr oedd y prisiau fel y canJynPyre, yn fyw, 8s 6c yr ugain pwy-s perchyH, o 8 I 10 wythnos oed, o 19s. i 22s. y pen' defaid, yn fyw, o 3c i 3 £ c y pwys; blwyddiaid, o 4c 2'- ] f,wys; wyn' y(ll irv' bc.y lJW-vs> fy*' y pwys; ffowls ieuainc o 4s 6c i 5s 6c v cwpwl; ieir o 2s 6c I 3s 6c y cwpwl; hwyaid o 5s i os y cwpwl; wyau, 18 am swlit; ymenyn ffres yn rnvn'™-? \Cr y eto' mewn Uestri, Is y IJWVS BWRDD Y G WARCHEIDWAID.-Ar yr un dydd cynhahwyd cyfarfod pythefnosol y Bwrdd mewn ystafell yn y Tlotty. Yr oedd yn bresenol: Mr. J LeWIS, Melros Hall (cadeirydd); Mr. W. J. Wallis- Jones a Mr. T. Bowen, Llandre (is-gadeirwyr) ynghyd a r aelodau canlynol: Mrs. Evans, Esgair, lenbryn; Mn. D Jones, Penyrallt; H. Davzes! 1 antyrhebog; J. Davies, Pontgareg; T. Davies, Carne; J JOUes, Dcrw Mills; Dr. Jenkins, Bron- iago; T. Morris, Cefnmasinawr; D. Lewis, Fron- àeg; H. Davies, Sychnant; J. O. James, Llandy- urn- ™VlerS' Llandyssul; E. Jones, Mock; T. Williams, Morfa, Blaenffos; N. Davies, Penybanc; J. Clarke Dangribyn; J. Thomas, Hendrewilym; D. Jones. Blaemlan; T. LI. Davies, Blaenafon- J. D Uwen, VYaunfawr; J. Morgans, Hendy; J. Davies, <jelly; D. Jones, Nantygragen; B. Rees, Alltywalis; R. Evans, Cross Hands; Dr. Powell a Mr. D. T. George, ysgrifenydd. Adrodctiadau y Rheidw«inyddion.—Darllenodd y rheidwemyddion eu riies'.Vau cynorthwyol. ♦' Yr oedd MJ". J. Thomas wedi talu yn y bythefnos J380 9s. 9c. i 243 o dlodron, a Mr. E. Rees wedi talu yn vr un amser £74 18s. 9c. i 210 o dlodion. Yn Llaw y Trysorydd.—Yr oedd y swm o £1,525 15s. yn llaw y trysorydd, yn dwvn llog ar y swm uwchlaw £500. Tlodion yn y Tlotty.—Yr oedd 21 o dlodion yn y ty yn yr wythnos gyntaf o'r bythefnos, a 20 yn yr ail wythnos, ar gyfer 20 a 18 yn yr amser cyfer- byniol y flwyddyn ddiwedda.f. O'r nifer yr oedd 3 yn egwari eu meddyliau, a thri yn mynychu yr ysgol ddyddiol. Crwydriaid.—Yr oedd 157 o grwydriaid wedi bod yn y Tlotty am y bythefnos, ar gyfer 110 yn yr amser cyferbyniol ddeuddeng mis yn ol. Plant yn Byrddio Allan.—Darllenwyd atebiad oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth lyeol mewn cyssyllt- iad a'r rheolau newyddion ynglyn a'r dosbarth hwn o blant, a elwir "boarding-cut children," yn myncgu nad ocddynt yn gallu caniatau y cais o ym- ryddhau oddiwrth y rheol a basiwyd yn 1909, ac sr yr angenrheidrwydd i'r gwarcheidwaid I gydym- ffurfio a r rheol, feily cymerwyd yw achos o dan ystyr- iaeth, a chytunwyd nad oedd y tal uwchaf tuag at gynhaliaeth y cyfryw i fod dros 3s. vn yr wythnos Cynygiodd Mr. B. Rees, Alltywalis, nad ydyw tal at ddillad y eyfryw i fod dros bunt yn y flwyddyn. Cafodd ei eilio, a chytunwyd yn unfrydol (deaJler nad ocs dim yn bresenol fel rheol yn cael ei roddi tuag at ddillad). Cytunwyd eto ar y raddfa iselaf, sef ceiniog yr un yn wythnosol i'r ysgolfeistri am lanw cardiau mynychiad y plant, pan nad ydynt yn cael dim yn bresenol, er yn gwneyd y gwaith. Gwasanaeth yn y Tlotty.—Pasiwyd "diolchgarwch v Bwrdd i'r Mri. Griffiths a Thomas, efrydwvr yn Ysgol Ramedegol Emlyn, am gynhal gwasan.tr.h duwinyddol yn y Tlotty. CYNGHOR DOSBARTH GWLEDIG CASTE J NEWYDD EMLYN. Ar yr un dydd cynhalnvyd cyfarfod rnisol y Cynghor hwn mewn ystafcil yn v' Tlotty. Yr oedd yn bresenol; Mr. H. Davies, Syciinant "(cadeirydd), ynghyd a'r aelodau canlynol; Mri. J. Lewis, Mdiros Hall; W. J. Wallis-Jones, Pencader; B. Rees, Allty- walis; D. Jones, Nantygragen; R. Eva.ns, Cross Hands; J. Jones, Derw Mills; D. Jones, Penyrallt: J. Morgans, Ilendy; J. Davies, Gelly; D. Lewis, Frondeg; H. Davies, Pantyrhebog: J. Davies, Pont- gareg; T. Davies, Carne: T. Williams, arolvgwr y flyrdd: J. Bowen. arolvgwr iechjxlol a thai new yddion, a Mr. D. T. George, ysgrifenvdd. Ethol Cadeirvdd.-Cvnvr2"jodd Mr. Wallis-Jones fod Mr. B. Rees, Ffactri Alltywalis, sef yr is-gadeir- ydd, i fod yn gadeirydd jum y flwyddyn." Cafodd ei eilio gan Mr. D. Jones, Penrallt, a chytunwyd yn unfrydol. Diolchodd Mr. Rees am yr anrhydedd, gan obeithio y byddai yn alluog gario allan y gwaith yn uuol dymuniadau ac yn hollol di- duedd. Ethol Is-gadcirydd.—Cynvgioild Mr. WaUis-Jones fod Mr. D. Lewis, Ffactri, Frondeg, i fod yn is- gadeirydd y Cynghor.—Cafodd ei eilio. a chytunwyd yn unfrydol. Diolchodd Mr. Lewis am yr an- rhydedd, er ei fod wedi ei gwrthod droion yn flaenorol. Ffordd yn Mhlwyf Llangeler.—'Yr oedd Mr. Thomas, Penwern, wedi rhoddi y byddai yn eyng i gvmeryd y ffordd drosodd gan y Cynghor ag sydd o Trwlrnangwyn i Brvnduon, ac i'r ffordd sydd yn arwain o Landyssul i Lanpump-aint. Cynygiodd Mr. J. Lewis, Meiros Hall, fod Mr. Thomas. Pen- wern, fel perchenog rhan o'r tir i orfodi ei gyd- berchenogion yn unol a'r hyn a elwir yn "Award pan yn rhanu y Cwmins i adgvweirio y ffordd hon. —Cafodd ei eilio, a chytunwyd. (Yn ddiddadl mae y ffordd hon vn orbwysig. ac n ddylai ar hoh e:-fr;f cael ei adgyweirio a'i chymeryd drosodd gan y Cynghor). Ffordd yn Cymh'iaet'i.—Cynygi<idd. Mr. D. Lewis. Frondeg, fod y ffordd hon i gael ci chymeryd droj-odd gati y Cvnsrhor fel au: "JHt" yn bresenol. Cafodd ei eilio gan Mr. J. Davies, Gelly. a chariwvd, er fod Mr. J. Morgans. Hendy. o'r farn v dylai v ffordd hon, yn unol a'r arferuul iran y Cvnsrhor, ei up"od yn gyntaf mewn adcyweiriad pricdol cyn ("OJ chymeryd drosodd. Beth bynag dvma. un achop eithriadol gan y Cynghor, ac nid oedd av y rliaglenH yeh%vaith er ys clau fis. CYXGHOR PLWYFOL r-EXARTPL Darllenwyd cais oddiwrth y Cynghor hwn am wneVfl gwelliantau ar ociir y ffordd cerllaw Hill, ac hefyd i ddiogelu IK n o ddw fr ag sy<!d ar oelir V fforvld. Yr oeddent o'r farn mni nid gwaith y Cynghor oedd ei wnevd. ac y yn agor drws i bethau yn fwy. Cafodd ffordd gerllaw Br:. n- seion sylw. a phenderfynwv i'r arolvgwr i wnevd yr hvn ydoedd yn Arolvgwr b-chydol.—Darllenodd Mr. J. Bowen ei nd)"{)ddí;J. Y1' oedd wedi bod yn ymweled a Cape) Iwan, Cwmoengraig, Drefach, a Fe!imbe <lroion. ac hefvd 11 Llangeler, Brynsaron". Pentr<=cwrt Pont- welly, Pencader, ac amryw o le<K'dd ereill. Fel nrol- lyerwr tai newyddion. mvnecodd ei fod wedi dcrlivn adluniau (copies or tracings) o gynlluniau tai. Yr opdd un yn ddiffygiol :\11 J nad oedd :"11 tropi cywir n'r cynjhin, na e!1\I;ith yn duniros vn efp)u;- y ,wr llaith (damp course) ar y muriau sylfaeru.l. ac o dan y Horiau acr oedd vn wir an^enrli't'idiol mewn "buniralow" am fod yr ydafelloedd cysgu ar v lloriiiu isaf. Yr oedd cynlluniau dan annwld-dy i Sveithiwr ar dir fferm Gellygatti gan larll Cawdor
Advertising
needs pare soap; its m name r"8fitrJtaIJ is Siia,,¡ n si /f? iJJSU Olive Oil Soap, 8 h tigxtfore carnot harm I THOMAS. BrUtol. ™
LLAINDDEUSANT
LLAINDDEUSANT MARWOLAETH.—Ychvdig ddyddiau yn ol, collodtl Llanddeusant un o gymeriadau goreu'r aidal yn mherson John Thomas.. Tirpaun. Ehedodd ei enaid ymaith pan yn 54 oed. Cafodd ei gladdu yn myn- went Cefnarthen dydd Iau, Mawrth 31ain, sef beddrod y teulu. Bu yn weithgar iawn yn ystod ei fywyd. Uymuna pawb fendith y nefoedd i'w gyfeill- ion sydd yn eu galar. Heddwch i'w lweh. Mae angeu'n wir heddyw a'i gleddyf yn I!ym, Gwna i'r ffyddloniaid i groesi y glyn; Yn mhlith y gwroniaid a aethant ymlaen, Y mae yr lien gyfaill, John Thomas, Tirpaun. Gwr a fu'n ddiwyd yng ngwinllan yr Arglwydd, Gweithiai yn galed mewn ymdrech ac awydd, Edrychai yn mlaen am goron gyfiawnder, Yn siwr fe'i cadd, yn herwydd ei ddewrder. Gweithiai'n e-g-niol a chaled yn wir Er mwyn gwneyd ei grcfydd yn gadarn a phur; Ma„o hyny yn talu'n ddauddyblyg, 'does b'le, 'Nol croesi yr afon a myn'd tua thre'. Mae heddyw'n canu'n iach a diboen Yr anthem dragwyddol mewn heddwch i'r Oen; Pan gyfyd y meirw i fyny o'u bedd, Fe seinia'r pryd hwnw yn 11awen ei wedd. Ni hoffai ef ragrith a gweniaith, yn wir, Ond dywedai ei feddwl yn gywir a chlir; Ei ail am fanylrwydd, gwaith anhawdd ei gael, Ar weddi y pwysodd, gwnaeth hono yn sail. Ein gwron oedd wirion yng ngwyneb pob croes, A daliai yn gadarn i gario y groes; Ymladdai yn ddewrdros Iesu mad, A sathrai bob pcchod yn ganddryll dan dra'd. I'r galarwyr yn wir dymunaf fi oil Wir fendith y nefoedd yn bur a digoil; Boed ini i ddilyn esiampl 'rhen frawd, Fel glaniwn mewn nefoedd yn hapus ein ffawd. 0 dyro dy nodded, 0 Arghvydd ein Duw, I I'r weddw amddifad tra byddo hi byw; A phan, trwy yr angeu, yn croesi y glyn, Dy wenau, 0 Arglwy<ld, rho iddi'r pryd hyn. —"Aeron."
Advertising
));)' ( ) II "THE SECRET." bf success m ■ "V" baking I is to use t iQRwicrs J BAKING POWDER. | It is i THE GREATEST of ALL | I RAISING AGENTS, | I being unequalled for making | ■ the lightest, most digestible 1 I and most delicious Cakes, S Pastry, Tarts, Puddings J Wk. and Pies. I
CILRHEDYN
CILRHEDYN PRIODAS.—Yn blygeiniol dydd Sadwrn djwtildaf, y 7fed cvlisol, yn fuan wedi i mi ymddadebru o gweg y nos, a, threuiio ychydig amser tu ailan, clywn swn taranau fel o bell, er nad oedd y ffurfafen yn dadblygu hyny. Cefais ar ddeall mai swn cyflograu oeddynt, ao wedi troi fy ngwyneb i gyteuiad Capel lwarij gwelais atnryw wrth y gorchwyi digrifus, aes oedd y cymoedd yn adseinio a'r gymvdogaeth yn cael ei bntho gan drigolion y pentref ac ereill, ac mai yr aehlysur oedd uno par ieuainc urddasol mewn glan briodas sydd a'u teuluoedd yn boblogaidd it pjiarchus iawn drwy ran helaeth o'r wlad, sef Miss Alice James, merch Mr. T. James, Pleasant View, Capel Iwan, a Mr. George Rees, mab Mr. a Mrs. Rees, Adpar a Cilfallen. Cafodd gwahoddedigion y briodas, ynghyd a'r par ieuainc, eu cludo mewn cerbydau modur i Gastellnewydd-Emlyn, ac yn Swyddfa y Cofrestrydd, o flaen Mr. Gibbon, cyfiawn- wyd y seremoni briodasol. Wedi cael boreufwvd o'r fath oreu, yinadawodd y par ieuainc gyda dymun- iadau goreu ltu 't.iawr o gvfeillion gyda y ge,-bydres i dreulio eu dyddiau mel yn Aberdar a lleoedd ereill. Yn mysg y gwahoddedigion y briodas yr oedd y rhai canlynol:—O ochr y briodasferch: Mr. T. James (tad): Mr. S. James (brawd); Mr. J. Davies, Frondeg (brawd-yng-nghvfraith), a Miss Charles, o Aberdar (cvfnithder). 0 ochr y priodfab: Mr. T. Rees (tad); Misses Rees (chwiorydd): Mr. E. Davies, Blaensulltyn (ewvthr), a Mr. J. Williams, Carriers* Arms (cyfranogwr). Yr oedd yr amrvwiol fanerftu prydferth a phethau llongyfarchiadol ereill yn ddan- goseg eglur o'r parch mawr oedd i'r par ieuainc ac i'w teuluoedd parchus. Yn sicr bu gaa,trziff mawr ar reis, er hvny, y mae adar v perthi yn canu eu clodydd am y dydd gwyu i ymborthi mewn llawen- ydd. Mae yn ddrwg genyf nad ydyw rhe^tr hir- faith o'r rhoddion priodasol yn fy meddiant. Mi glymwyd dau ynghyd Ar seithfed dydd o Fai, A boed eu bywyd fod yn glyd A dedwydd yn ddidrai, Reb gwmwl byth fod ar eu byd Ond disglaer heulwen fo o hyd. Boed iddynt fod yn un, Heb deirnlo unrhyw Joes, Trwy 'stormvdd bywyd yn gytun Wynebu pob rhyw groes, A bocd eu by wyd yn ddidrai Yn iywyd dedwydd pur difai. Boed iddynt i gael plant Fo'n addurn yn yr oes, A meithrin vnd<lynt egniol chwant I gyrchu dysg a moes, Yn ddisglaer bo'nt fel ser v nen Yn addurniadau Gwaiia Wen. 'Nol treulio'r oes i ben Boed iddynt gael mwynhad 0 gyrhaedd fry i'r Wynfa wen, Ac oesi gydå'u Tad,' Ac iddo bvth i ganu inawl Yn nghwnmi'r seintiau yn ddidawl. GK.VEPIGAETH.— Dydd Llun, yr 2il cyfi-sol. rhodd- ockl Mrs. Jones, prkid Mr. J. Jones, Pen rheol, Capel Iwan, enedigaeth i|ferch, ac y mae yn dda ireuyni ddeall fod y faitt a'r baban yn dyfod yn y blaen c-ystal ag a ellir disgwyl. Mae Letitia'n blcntvn hardd, Fel y rhosyn yn yr ardd, Boed iddi fywyd pur disen Fel Venus ddisglaer yn y nen. J.B., LL
Advertising
1i£¿:;4 |hHrARCHER*C^J§ G0L9E1SET11HS III RECISTEBED^ p# j E rac-sLnitc of Otic-Ounce Packct. Archer's Golden Returns The Porfecllon of Pipe Tobacco, Coot., Sweet AI) f'«/<cnAi«T.