Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
..-'-'--.. - - - - - - flEWYDBTON…
flEWYDBTON CYMRu. I —Yr oedd gweinidog ieuainc--un o wyr y B. D.—wedi cael benthyg ceffyl a char yn ddiwedar yn un o siroedd amaethyddol y Gogledd. A buan ffeind- iodd nad ai y ceffyl heb arfer iaith gref! Ac yn hytrach na dweyd gair na fyn'sai, gwaeddai "Jam" yn sarug. Ac ebai hen wag, pam na waedd'sai "Damson Jam." —Y dydd o'r blaen bu ynadon y Bermo yn ystyried apel yr Eglwysi Rhyddion am i'r tafarnau gael eu cau am naw o'r gloch y nos a'u hagor am ddeg y boreu. Pasiwyd peidio gweith- redu ar y mater, a sylwodd cadeirydd yr ynadon mai yn sir Feirionydd yr oedd lleiaf o gyhuddiadau o feddwdod o holl siroedd y Deyrnas Gyfunol. -Trafaeliodd Mr. a Mrs. Thomas, Ammanford, sir Benfro, bedwar mgain milldir un diwrnod i breswyl eu malb, gan y cewsant beilebyr y diwrnod cynt yn eu hysbysu ei fod wedi marw. Pan gyraeddasant yno cawsant fod eu mab yn fyw ac iach. Troes eu tristwch yn llawenydd, ond yr oedd y teulu yn ddig iawn am y tro gwael 6iC ynfyd wnaed gyda hwy. Nid oedd enw neb wrth y pellelbyr gawsant. —Yn mhlith yr enwooaf o'r Belgiaid a gartrefa'n Aberystwyth, weithian y mae dwy gantores ac un -cerddor sydd yn s.cna.byddus iawn yn nghyngerddau Brussels, sef Miss Somers (Soprano), a Miss Anna Buyl (Mezzo-Soprano), a Mr. Xicola Laoureux, awdurdod uchel ar y crwth. Dinystriwyd ty Mr. a Mrs. Nicola Laoureux yn ardal Brussels gan yr Hwniaid, a chollodd y gwr medrus ei lyfrau a'i ysigrifau llafurfawr. Ond y mae y fyddin Brydeinig yn parliau'n araidiffynfa i'r ty sydd gan y teulu 6.r lan y mor wrth gyffiniau Ffrainc. Ar hyn o bryd Iletya'r maib, Mr. Marcel Laoureux, yn nghyd a'i wraig a'u baban, gyda Dr. I^hards, is-gadeirydd y Ddir- prwyaeth Iechyd yn Xghaerdydd, ond bwriada symud i Aberystwyth yn fuan. Efe oedd berdonwr y llys breninol, ac athraw y berdoneg i blant y bream. Gc-rfu i'w wraig ac yntau ffoi o flae-n y gelyn pan nad oedd ei geneth fach ond rhyw dair wythno3 oed. Pan gynaliodd y pedwariaid athrylithgar yma eu cyngerdd yn Mhenygarn dro yn ol, gwnaethpw-yd a-'os i haner can punt o ei w. Syndod i'r cerddorion Belgiaidd yw chwaeth uchel y Cymry mewn cerddoriaeth. —Y bardd Gwylfa, o Lan-elii, ydyw'r diweddaraf i ddwyn teitl yn ol o'r Am- erica. Y mae Athrofa Washington wedi cyfiwyno y gradd o D. Litt. ar y pre- gethwr adnabyddus hwn, ac yn sicr y mae yn cyflawn baeddu poib dyrohafiad neu anrhydedd ellir osod arno. Gwydd- om ni yn Nghymru gymaint y mae "Gwylfa" wedi- ys,gi-i-,fenu-yn farddon- iaeth ac yn rhyddiaith—ac er mai gwaith araf fuasai i ni ddysgwyl i'n prifysgol ni ei anrhydeddu y mae'n ameuthyn cael lie fel Washington ddod i'r adwy yn awr pan y mae'r bardd yn anterth ei ddyddiau, a ph-an fydd yr ychwanegiad o Ddoctor yn wir werth iado. Yr unig wendid yn n'glyn a'r gradd ydyw'r ffaith mai gradd adde;" i lencr ydyw. ac mae gweled Athrofa Americanaidd yn ei anrhydeddu am ei lenyddiaeth pan yr oedd Gwylfa wedi myned drosodd i bregethu duwinydd- iaeth iddynt yn creu'r ymholiad ar un- waibh: ai nid ydsedd yn iacti yn ei dduwinyddiaeth? I fod yn berffaith deg tuag at G-wylfa mae genvf S synlad a weh am dano fel pregethwr nag fel lienor. Ond y mae'n amlwg fod y fbeirn- iaid Americanaidd yn barnu yn wahan- ol, ac felly hir oes iddo wisgcyr urdd newydd. —Yn sydyn iawn un boreu bu -far-,v Mrs. Margaret Twigge. Well Street. Nefyn, a hi yn 83 mlwydd oed. Cafwyd hi ar lawr ei hvsta.fe;ll wely yn farw. Yn y trengholiad a gynaiiwyd, ty&tiai Dr. Lewis ei bod wedi marw o y galon. Yr oedd ef wedi ceisio eipiher- swadio droion i gymer/d rhywun ati i fyw ond I ddim pvrrpas. Dywedodd Mr. O. Robvns Owen, y trengholydd, ei fod yn gwbl afresymol i -adael hen bobl i fyw ar eu penau eu huna'in, a chredai y dylid ra-io dediiif i'w .gorfodi i gymeryd rhywun i ofalu am da,nynt.
MARWOLAETHAU. I
MARWOLAETHAU. I y Goledd. Bangor.—Yn àdhveddar, Thomns Wil- Thomas Buildings', Ciaellepa. Dinas Mawddwy.—Tach. 14, Mrs. A. Breese, priod Thomas Breese. Dinnrwig.—Tach. 20, Jane, priod Hugh Morris, Cae'r Foel. D,olgellpy.-Tach. 14, William, mab hynaf Mrs. Pare, yn 32 oed. Ffe-t 'n'o-Yn ddiweddar, Mrs. Eliza- beth .Jnne9, Uwch'law'rffyn.nn, yn fi" oed.—'Wi'll'am Jame?. mab Mrs. T. Hughes. Glanrafcn Terr., Tanytgris- i?.u. yn 20 o?d. Llandegfan, Mon.—Tach. 20, Wm. Rich- ards, gynt prif glerc llythyrdy Ban- gor, yn 67 oed. i,erpwl.-Tach. 17, Laura, priod David R. Roberts, 476 Prescot Road, Old Swan.—Margaret Mary, mereh Mr. a Mrs. Thomas Griffiths, Westminster Road, Kirkdale. Nantlle.—Yn ddiweddar, Evan Jones, The Stores, yn 36 oed. PwllhelL-Yn ddiweddar, Mary, merch Mr. a Mrs. John Carroll, North St., yn 10 oed. Rhosgadfan.—Tach. 14, Thomas Owen, Min y Mynydd, yn 58 oed. Towyn.—Tach. 15, Mrs. Bowen, priod R. Bowen, station master, yn 60 oed. Tra wSlfynydd.TacD.: 15, Wm. Williams, Graig Ddu Isaf, yn 63 oed. o Y Deheudir. Aberaman.—Tachwedd 11, Cartref Ifor, Ann, priod Jacoib R. Jones. Caerdydd.—Tach. 17, Newport Road, Elizabeth, gweddw Evan Evans, yn >7 oed.—Tacn. iz, Despenser St. Ar- thur James, yn 46 oed.—Tach. 12, Murian, Roath Park, Henry Williams, yn 57 oed. Caerfyrddin.—Tach. 8, yn yr ysibyty, y Parch. James Morris. C,aw,brid),-e.-Tach. 14, Edmund Rees, Sanitary Inspector, The 'Darren, yn 36 oed. Llanilltyd.—^Yn Holybush, Edward, mab Elizabeth Williams. Llanilltyd Fawr.—Taoh. 15, Old White Hart Inn, Annie, priod W. G. Amos. 1--lansantffraid.-Tach. 13, yn y ficerdy, y Panch. Rees Lewis, yn 44 oed. Penarth.—Tach. 13, Hi'gh St., John Evans, yn 54 oed. Penydaren.—Tach. 13, Panty!bryn Shop, Mary, priod David Thomas. Pentre.—Tach. 14, Harold, mab A. M. Lloyd. Pontycymer.—Yn y Cynwyd House, Sarah Anne, priod John Hitchings. Pontypridd.—Tachwedd 14, Newbridge Arms. Coedpenmaen, Dd. Lewis. Trehafod.—Tach. 13, Coedcae Rd., yn 69 oed, Miriam Downing, gweddw Fral-cis Downing) Tre.herbert.—Tachwedd 13, Jac Peters, Icadyr, yn 52 oed. Tonypandy.—Tach. 13, Eleanor St., Tom Davies, Inspector Clydach Vale Branch. Troedyrhiw.—Tach. 18, D. J. Morris, grocer. Whitchurch.—Tach. 12, Foreland R{)ad. Edward Thos. Jones. yn 63 oed.
Advertising
DYDDfADURON A BLWYDDfADURON Dyddiadur y M. C. am 1915, 2&c. a Blwyddiadur yr M. C., 25c. Dydd iadur yr Annibyrcwyr, 25c. a 50c. I'w cael gan R. Morris Williams, Llyfr- werthwr. Bex 254;, Utica. N. Y.-Adv. TWO NEW OPERETTAS by W. PHYS-HEPSERT "In a Flower Garden" For Girls' Voices In Two Acts. Book by Edith M. Burrows. Vocal score with full dialogue 75c. For Adults "The Bo'sn's Bride" or "All Aboard the Barnacle" For Mixed Voices. iBook and Lyrics !by Maude Elizalbeth Inch. Vocal score with full dialogue.$1.00 All parties who have previously per- formed Dr. Rhys-Herbert's former efforts "Sylvia," "A Nautical Knot," and "Bulbul" are invited to also examine che &core of this very captivating new work of his. Score is due from press aibout 'Dec. 1st, 1914. File ycur order for a copy of the vocal score now. J. FISCHER & BRO., 7, 8 A 11 Bible House, New York. For high vcIce in A flat; medium in F; low in E na.t. Will be mailed, in •eif'ior kay, for 36c.
-I NODION 0 OSHKOSH, WIS.…
NODION 0 OSHKOSH, WIS. Gan Edno. Gan fod amser lied faith wedi myned h-Mibio er pan anfonwyd y nodion o'r blaen oddiyma, dichon y msddeuir i mi am ddweyd yehydig am yr amser y bum yn abs,enol o'r ddinas yn ymweled yn frysiog ag amryw fanau yn y dwyr- ain. Gwn mai pethau diflas i'w daxllr-n ydyw hanes teithiau, yn arbenig fceith- iau bodau bychain a dinod. Ni wnap gan hyny ond eryhwyll yn fyr am y lle- oedd y bum yn aros ychydig ynddynt, a'r prif bethau a welais tra yno. Cychwynais oddi yma foreu y 15fed o Fedi, a chefais. fy hun yn Utica, X. Y.. brydnawn dranOeth yn gynar. Er nad cedd yno ne'Q yn dysgwyl a:m danaf, nac yn gwybod fy mod yn dod, ni bum yn hir cyn cael derbyniad gwresog i dy un o feibion fy niweddar gefnder, Hugh G. Jones, Dolwyddelan, lie yr arosai ei briod ar y pryd, self gyda David ar Steuben St. A:' ol y cyfairchiadeu arzenol, a thaenu y gair fy mod yno, ni iu ball ar siarad, a threfnu sut i wneyd yr ymwelydd yn gysurus ac yn gydna. byddus a phawb yn y gymydegaeth, a gallwn feddwl fod heol Steulben yn llecyn Cymreig iawn. Oaed Richard, y stonecutter, yn arweinydd medrus a bywi.og. Galwyd yn lied fuan yn Swyddifa. y "DiTch," a,o.u y Golygyddion a'r perchenog a'i feibion, a iphawb yn hynod .gynes yn eu croesaw i'r gwr dy- eithr. Yr oeddwn wedi gweled T. J. Griffiths lawer gwaitlh, ac Index un- waith o'r blaen, ond y ddau Williams, o Ffestiniog, sydd yn y swyddfa, hwn cede y tro cyntaf i ni gyt'arfod a'n ,gil- ydd. a th eimlaf fy mod mewn dyied i'r ddau am eu sirioldeb tyner tuag ataf, tra bum yn y ddinas. Gafwyd un pryd- nawn dyddctn ac adfywici iawn gyda y brawd anwyl, y diweddar T. Solomon Griffiths, er y cwynai nad oedd yn gryf. Tybiai y byddai wedi cryfhau digon i fyned i Poultney i'r Gyinanfa. 'Cyfar- fyddasom amryw weithiau er pan adaw- som ardaloedd y lCl1 wareliyn 1873. Wedi cael y pleser o gyfarfod, a llu c hen- a newydd gyfeillion sydd yn rhy ni'ferus i'w henwi yma, treulio Satifcoth melus yn eu mysg, a igwrandaw dwy bregeth ragiorol y naill gan y 'Parch. D.' M. Ridhards, Moriah, a'r llall gan y Parch. Gwylfa Roberts, o Gymru, yn Bethes-da, bu raid ffarwelio, mae yn lied debyg am y tro olaf a'r caredigion yn Utica, a throi y wyneb i gyfeiriad Fair Haven, Vt., foreu Llun; cyraedd yr ten Hafen anwyl mewn amser a chael raerch henaf fy niweddar gyfaill haff, Ap Ifor, yn yr orsaf yn fy nysgwyl a'm harwain i dy ei mam. Mae Fa.ir Haven fel pab man arall ePbvn hyn wedi myn- ed i edrvch yn wahanol iawn i'r fel yr ymddangosai i mi yn yr hen amser; Uawer o anedd-dai rhagorol wedi eu hadeiladu yno. fel yn wiir yr ymddengys eu (bod yn ardaloedd erai!l y chwareli, yn arbenig yn Granville, Poultney, Ban- gor a Wind Gap, Pa. Tan fantell y cyfnos aethym i lawt i'r pentraf fy hunan y noson gyntatf yn Fair Haven, a bu agos i mi gael troi yn olhsb i nefo fy adwaen,ond pan oed'd- ■vn ar y gongl ar fedr myne-d heb weled neb oeddwn inau yn adwaen, galwyd fi f'1"byn fy enw gan Benjamin Lewis, ac vn wir er nad ydyw yr hen gyfaill wedi newid llawer, methais yn deg a'i ad- waen er ein bod yn llewyrch y lamp drydan. Yehydig iawn o'r hen drigolion sydd yn fyw yno, dim ond y naeibion a'r crertched. Mae W. J. Jones a'i briod; William W. Parry a'i briod; E, D. Hum- phreys a'i briod. Drw.g iawn oedd gen- vf weled y ibrawd Humphreys a'i olwg wedi pallu, ei law yn ddolu-rus. a'i nerth i raddau ipell wedi ei adael. Da oed d genyf welect cyniier o'r mercfaed a'r meibion yn llanw lleoedd y tadau a'r mamau yn yr eglwysi; golwg dda ar Y I rhan luosocaf o honynt. Wedi aros yeh- ydig yn yr hen bentref aethym i Poult- ney i weled perthynasau fy niweddar: briod. Gan y troant yn benaf yn mystg yr Americanaidd, ni chefais gyfle i wel- ed ond yehydig o'r hen gyfeillion Gym- reig yn eu tai, ond cafwyd prydnawn ha;pus yn South Poultney trwy garedig- rwydd Ben Jones a Mr. Thomas, ei bartner, a dychwelyd fin hwyr gyda'r hen gyfaill tewddoniol, W. H. Hughes, i dreulio y noson gyda fy nith. Oddi yno aethym i Granville, N. Y. Mae Granville wedi cyfnewid llawer iawn er pan fum yno ddiweddaf yn 19-09; ystrydoedd cyfain o dai gwychion wedi eu codi a'r oil yn ymddangos mewn cadwraeth lan a threfnus. Yn igyntaf man yno gelwais yn stor ■ Mr. R. O. Jones, a chan ei bod agos yn haner dydd Sadwrn, gcrohymynodd i mi eistedd am yehydig gan ei fod yn brysur. Gyda hyny arafodd auto ger y drws, a dodwyd" Edno yn dwt yn hwnw wrth ochr merch i ohwaer R. 0., ac ymaith a ni ar draws y dref nes y safwyd wrth ddrws ty hen j gyfaill oedd gyd a'i ibiriod ieuanc yn cyd- groesi y Werydd a mi a'm teulu yn 18S1, sef Rich. W. Jones. Yr oedd yn dda genyf weled y tad a'r holl blant a'r brodyr gyda'u gilydd mdr garuaidd yn cydysgafnhau y galar trwm ar ol y fam fu mor weithgar ar hyd ei hoes i d'dwyn i fyny ei phlant yn ngwaith ac awyr crefydd. Bu yr hen gyfaill a minau gyda'n gilydd bdb mynyd nes iddo fyn- ed at ei waith i'r chwarel boreu Llun. Gredaf i mi weled mwy o'm cyfoedion yn Granville na*r un man arall o'r ar- daloedd; ond byr iawn fu yr ymgom rhyngom heblaw rhyw ychydig iawn o nifer. Gelw-ais am fynyd neu ddau i weled Foulk Owen a'i ibriod, sef merch yn hen gyfaill doniol, John Williams, Vignant. Deallwyf na fii byw yn hir ar ol hyny. Fy nghydymdeimlad a'i phriod a'i chwiorydd. Gadawyd Granville, ac aed yn ol i Poultney a Fair H-aven, a. theimlem fod cerbydau trydanol yn hy- law iawn at alwad y tri'golion rhwng Poultney a Rutland. Gyda Ben Lewis a'i briod y cartrefais tra n Fair Haven yr ail dro, a chefais ynddo arweinydd rhagorol. Bum hefyd dan arweiniad Miss. Hannah Ellis, merch ieuenraf ein hen gvmydog ar Fourth St.. ran oedd Hannah yn blen- tyn, drwy Cedar Grove -Cemet?iy. a dlll-" 11 rnais ^r y meini yno en?.*a'i llnwer mwy o'm hen gydnabod Dag a welais yn yr arC, yn fyw yn.awr; celofrtau, a tueliii vsblenydd ar lawer iawn o'r lo,t- i?.u. end gcfiflus oedd fy mron wrth wsl- ed ;bedd yr hen gyfaill awenol, Ioncrcn Glan Dwyryd. heb ddim math o cofnoa arno. Hwn oedd y tro cyntaf i mi fod yn y fynwent hon sydd bron wedi ei llanw. Daeth gair at Ben Lewis oddi- wrth ei berthynas Ben Williams, Proctor, yn dymuno fy ngweled; felly cychwynwyd tuag yno un boreu brxf; ond erbyn ein bod yn Rutland yr oedd wedi oeri a'r awyr yn fygythiol. Der- r .;yniwyd ni yn Proctor gan Ben, ac wedi ciniaw yn ei gartref cysurus ac ymgom yn ei swyddfa, daeth auto at ddrws y swyddfa a dodwyd dwy overcoat oedd ynddo am Ben Lewis a minau ac ymaith a ni i gyfeiiriad Rutland. Wedi holi yno mewn lie neillduol am Mrs. Agnes. Roberts, ateibwyd ei bod allan, a thybid mai i dy ei chwaer Sydney, yn West Rut1 and, yr aethai. Gyrwyd tuag yno a chaed y ddwy chwaer gyda'u 'gilydd. Mae igolwg ragcrol ar y ddwy, a da genyf hyny am eu ibod yn ferched i Mr. a Mrs. R. W. Jones (y :gof), Middle Granville, gynt o Fair Haven cyn hyny. Gwibdaith i'w chofio yn hir oedd hono i Ben a minau. Ntos Lun, iHydref laf, pre- gethal y Parch. Owen Jones, o Gymru, ,v-,i Fair Haven, a chaifodd gynulliad -led dda a igwrandawiad siriol. Foreu tranceth gadewais yr hen fro dymunol a'i thrigolion ce.redilg a'm calon heb fod mewn teimlad ysgafn. Yn gynar yn y prydnawn, yr oedd fy nith yn fy nerbyn yn ngorsaf IVilkes-Barre, !Pa., ac yn anedcl ei brawd, R. E. Owen, 26 South Meade St., yn nghanol peirthynasau a c-hyfeilHon y treuliais agos i chwech wythnos. (I'w Barhau).
Advertising
CLEVELAND, OHIO. Mae Eglwys Anniibynol JIrol Jones mewn angen am Weinidog. Rhaid iddo fod yn siaradwr da yn Gymraeg a Saes- neg ac yn feddianol ar gymeriad dilych- v/in. Tueddir at ddyn ieuanc neu ganol oed. Edward Blythin, Ysgrifenydd, 4095 East 72nd Street.
COLUMBUS, O. I
COLUMBUS, O. I Gan Thos. Roderick. I Bu farw y bra.wd ieuanc, John Howard Harris, yn mehartref ei rieni, Mr. a Mrs. Evan Harris, 104 N. Grant Ave., Tach. 14, ar ol tair wythnos o gystudd trwm. Pei'ianydd oedd wrth ei alwed- igasth. Gadawodd i alaru ar ei ol ei rieni, un brawd, Edwin, a dwy chwaer, Emma a Mrs. McCoy. Daeth y rhieni i'r wlad hon o ardal Llanfair Caereinion, G. C. Cynaliwyd y gwasianaeth angladd- 01 yn y cartref, TaCh. 17, y Parch. E. Edwin Jones yn gweinyddu. Siarad'odd yn hynod o dda am 'fywyd y maib ieu- anc, a dyma ddau o'i ddewis ddarnau, "Beautiful Isle of somewhere," a "Near- er my God to thee," a chanodd y quar- tette yn ychwanegol atynt, "There is a rardc-n full and sweet;" Mr. a Mrs. D. o. jenVins a Mrg. E. J. Jones a Mr. T. r, Willisms. Yr oedd yno lawer o flodau fel arwydd o barch i'r gwr ieu- anc. Fe giladdwyd yr hyn oedd farwol o hono yn mynwent y Green Lawn. Cymerodd priodas Dr. William H. Morgan a Miss Anne. Richards le, Tach. 12, yn nghartref Mrs. Mary Richards, mam y briodasferdh, Granville Road, gerllaw Newark, 0.; y Parch. D. Tullis' yn gweinyddu. Mrs. L. D. Thomas, chwaer y priodifab, a Mrs. J. H. Rich- ards, chwaer y briodasferch oedd ei gweinyddion; Mr. Edward J. Hughesi oedd dyn goreu y priod'fab, Esther; Morgans yn chwareu yr ymdaith briod- asol. Yr oedd yn bresenol fel gwes- teion, Mr. a Mrs. John E. Morgan, rhieni y priodfaib; Lena a Esther Morgans, Mr. a Mrs. John Walters, Dr. a Mrs. Ohas. E. Turner, Mrs. David Walters, a John L. Morgan, yr oil o Columbus; Dr. a Mrs. R. J. Mortgan, Dr. a Mrs. H. D. Morgan, a'u merch o Van Wert, 0.; Mrs. W. B. Evans a Miss Morgan o Venedocia, 0.; Mrs. Joseph Reynolds, Lima, 0.; Evan T. Jones o Richwood, 0., a Howell Walters, Columbus. Calf- odd y par ieuanc lawer o roddion gwerthfawr. Mae Dr. Morgan er yn ieuanc wedi cyraedd siefyllfa irchel fel meddyg ieuanc yn mhlith meddygon y ddinas. Mae Mrs. James H. Lloyd wedi dy- chwelyd ar ol bod ar ymweliad a'i mab, ArthuT, yn Buffalo, New York. Mae hi yn awr wedi myned am -dro i Cincin- nati, 0., ac y mae Mrs. Lloyd wedi bod am dro yn swydd Jackson, 0., yn ym- weled a pherthynasau a ffryndiau, a, thra yr oedd yno; daeth ar draws y Testament a g&riai yn ei boced trwy y rhyfel er ei gysur. Yr oedd wedi ei golli am flynyddoedd. Mae yn ei werthfawrogi yn fawr. Mae yn dda genym hysibysu fod y chwaer, Mrs. Mary Hughes, 212 N. Wash. Ave., gwella yn bur dda ar ol y codwm a gaifodd wrth ddod i lawr o'r heolgerfoyd. Bu am wythnosau yn an- alluog i adael ei ystafell. Young woman wanted with Welsh home training (No American Notions) for a family of three in Iowa. A good home and reasonable wages offered. References exchanged.—Apply, "Drych" Office, Utica, N. Y.
Advertising
Geilw Canada Chwi I'w :Weusydd Gwenith Toreitbiog ?'? V- Rhydd wahoddiad cynes i Americaniaid i setlo /??? ei Trefad RHAD o 160 o aceri, neu i sierhau rhai ??-??M? ???J??L? ? ) o'r tiroedd iscl-bris yn Manitoba, Saskatchewan ac /.<B? J ?m ]n tr ????N???\ Y fiwyddyn hon mae gwenith yn uwch ei bris, w/[*a M</????B& ? otid y ? yn Canada yr un mor isel, yr hyn wna y ?y????BE?IHy cyfleusderau yn fwy deniadol nag erioed. Mae ar Canada eich angen i gynorthwyo bwyao rrigolion y byd 3NH??(M?<???? Sv drwy wrteithio rhan o'i thir—tir cvffelyb i'r hwn qyod er's rhai blynyddoedd wedi dwyn ar gyfartaledd II ?t?tf'y???B??? i 20 i 45 bwsiel i'r acer. Meddylier beth ellwch J??Vv?E??t!?K) vnevd gyda gwenith oddeutu ?1.00 y bwsiel a'r tir yn -V?d ei gael. Cynyrch rhagorol hefyd o geirch, *J III 11 WwfDpTfpA i "'?? a ??' Ffermio Cymysg yr un mor broffidiol. *|J J AjpjK' A -ofvn y Llywndraeth a?eni ar i'r ffermwvr rot mwy o aceri ??? rMiI A £ 'n •i'- ??" wenith. Nid yw gwasamaeth r?itwrol y- ofyr,l ??J) ?)? j | l) ?t?vn??h&n?da ?n?ceir ffvQ mwr weision ffermydd In ?? i A?????? {in -n ?? v nifer ?ruthrot sydd wadi vmuno a'r tyddin Mae'r -nsawd I n ?dv'iunot. vs)foHon rbazoro], addoldai vn M Ia -a'rcvHeusd"raute?thin1??reu Anf,?neramlenydd- CAN- eth, mapir.u, tollau y rheilffyrdd, &c at 1 kl 1 J.S.CRAWFORD. t???????t?,???Bs!?A.?S?<? ?? g0? ? Genesee St., Syracuse, N. Y., neu Supt. of Immigration, Ottawa, Canada. Mae Ar Eich Bachgen Angen Hwn C aiff canoedd o fecbgyn y fiwyddyn hon eto Anrhegion Nadolig o gyfrif ilogawi yn Y CITIZENTRUST. Bydd- w6h eicr o roddi un i'ch bachgen chwi. Cofiwch fod pob doleT roddir mewn cyfrif liogawl yn y CITIZEN'S Trust yn enill 3i y cant. Paham na cheisi wch y llofj ? Anfonwch neu deuwch {l'C 11 arian yma er agor Cyfrif- on Arianol fel Anrhegion Arianol. CITIZEN'S Trust Company Cyfeiriad Dros Dymor: Adeilad Bwrdd Mamoch, Utica, New York. Cylchgronau a Llyfrau Gellir archebu. y cylchgronau canlyn- ol yn America, drwy anfon i Box 256. Y Flwyddyn. British Weekly$2.75 Beirniad$1.25 Carnarvon & Denibigh .Herald.$2.25 Cerddor -75 Christian World Pulpit$1.76 Cymru$2.00 Cymru'r Plant .50, Deonglwr 90 Drysorfa$1.00 Drysorfa'r Plant :50 Dysgedydd$1.10 Dysgedydd y Plant .50 Eico "$1.10 Efengylydd .60 Eurgrawn iWesleyaidd$1.25 Espositor$3.00 G enedl Gymraeg$2.25 Geninen$1.75 Goleuad$2.00 C'ymro$2.00 Gvmraes .50 Herald Gymraeg$2.25 Lladmerydd .75 Llusern .50 Monthly Democrat 75 M-usical Herald$1.00 Rhedegydd$1.25 Traethodydd$1.75 Welsh Gazette$2.25 Ymofynydd 75 Ymwelydd M'isol 50 Cylchgrawn Newydd. "The Welsh Outlook"$1.20 Ysgrifau rhagorol gan 'brif lenorion Cymru. Anfoner am sample copy i Box 256, unig ddosbarthwr yn yr Unol Dal- aethau a Chanada. Llyfrau Newydd. Rhyddiaith Ben Bowen,$1.15; Llaw- lyfr i Athrawon ar Ddamegion Crist (D. M. Phillips, Tylorstown), 50c. ac 85c. CTistionogaeth a Chymdeithus (J. H. Howard), $85c.; Llestri Trysor, 75c.; Efrydiau Dwyreiniol, 35c.; Y Beibl Gwreiddiol, 35c. Songs of Wales $2.00 a $1.00. i CANOEDD 0 LYFRAU CYMRAEG AR LAW. Y prisiau mwyaf rhesymol; dewisla.d rha'gorol. Anfonwch eich archeibion yma, a sicrheir boddlonrwydd. HYSBYSIAD NEILLDUOL.—Caneuo n SWLLT i'w cael am 30c.; Cfinenon Chwe Cheiniog. 20c. POB LLYFR jCym raeg newydd mewn stoc. Os nad yw ar law. yma. anfc-ier cerdyn i ymho!i, ac a tebir gyda thread y post, '"RWY'N DOD FY IESU GWYN.C an Newydd Syml, gan Wm. R. Thomas, Ctica (I.lanberi-s gynt). Solfla a H. N. ar yr un copi. Pris 2-5c. R. Morris Williams, Box 256, Utica, N. Y. I'r Gweithiwr Cymreig OS • AM DREULIO GAUAF OER HEB DEIMLO EI CHWERWDER ANFON- WCH Aty FLWCH 0 HAIARNOL IIPILLSI PARATOWCH EICH CORFF A'CH GWAED ERBYN CrWAITH OER Y GAUAF. At Adgyfnerthu Cyflwr y CorfF Drwy Helaethu a Phuro y Gwaed Nid Oes Eu Bath. A Hundred Testimonials Prove This Statement! Eu Pris yw 50c. a $1.00 y Blwch. Bangor Agent: E. KEISENHART, Ph.G. Write in English or Welsh. I. GRIFFITHS, P. D., Box 3018, FairbSl Station, Phil.delphia. Pa. GWALIA IIOUSE 2909 Wilcox Street, CHICAGO, ILL. Gwesty Cymreig, Ystarelloedd cysurus. Prisiau rhesyiiiol. Crtftrea' dymunol i fechgya Cymru. Ychydig gamrau 0 gapel Hebron R. T. WILLI A MS, Fcrehenog I (Cedzie 17X3. ARIAN AT Y NADOLIG. Mae pob mab a merch ieuanc yn awyddus i enill yehydig arian ar gyfer y Nadolig. Ffordd dda i wneyd hyny yw bod yn ddoslbarthwyr (Agents) i'r "CAMBRIAN." Ysgrifener am fanylion at T. J. GRIFFITHS, "The Cambrian," Utica, N. Y. Ready Christmas, 1914. Cantata "The Commandments By Peter Edwards, Mus. Bac. Welsh & English Words. Price 75c. nett. Conductors of Choral Societies send- ing names of Choirs and addresses on orre Christmas, will receivea tree copy. Postage, 10c. Selling Agents: U. S. A., R. Morris Williams, Box 256, Utica, N. Y. Wales: Stanley Jones, Arcade, Newport, Mon. First Annnal Eisteddfod the Bsthania Welsh C. M. Church Bible Class TO BE HELD AT Bethania Welsh C. M. Church CORNER SOUTH MAIN AVENUE AND LANDIS STREET, SCRANTON, PA. Christmas, December 25th, 1914. MORNING, AFTERNOON AND EVENING. MUSICAL NUMBERS 1. Mixed Voices-"I am Alpha and Omega," 'by John Stainer (Not under 16 or over 20 voices). Prize, $30.00 2. Trail Hitters—1st, "The Wayside Cross" (accompanied), page 173, Revival; 2nd, "My Guiding Star" (unaccompanied), page 171, Hymn No. 2 (Not less than 35 voices) ..Prize, 40.00 3. First sight reading (musical) for men Prize, 2.00 4. Duet, Bass and Tenor—"Martial Spirit," by Dr. Parry Prize, 6.00 5. Pianoforte Solo—"La Fontaine," by Bahn. Prize, 4.00 (Boys or Girls not over 16 years). C. Soprano Sol@-"Lead, Kindly Light," Key C, by Ciro Pinsuti Prize 5.00 7. Alto Solo-"He Was Despised," by Handel Prize 5 00 8. Tenor Solo—"O That Summer Smile for Aye," Wm. Davies Prize 5.00 9. Bass Solo-"The Bugler," any key, Ciro Pinsuti Prize 5.00 10. Solo for Old Men-Tune "Hyfrydol" (Yn y Dyfroedd). Prize 1.50 (Men not under 50 years of age). 11. Solo for Old Women—Tune "Nazareth," Words 678, Tune Book, "Dros bechadur buost farw Prize 1.50 (Women not under 50 years of age). 12. Children's Chorus (2 parts)—"Swing Song," Revival Book 2, Ackley Prize 20.00 (Not under 35 in number and not over 16 years of age). 13. Girl's Solo-" Confldene page 71, Revival Book 2 1st Prize 1.50 2d Prize .50 (Not under 10 or over 16 years of age). 14. Girl's Solo—"Low in a Manger," page 153, Revival Book st Prize 1.50 ) d Prize .50 (Girls under 10 years of age) 15. Boy's Solo-"The School Bell," first and last verses, page 151 Revival Book Ist Prize 1.50 (Doys under 14 years oi age ) 2d Prize .50 (Boys under 14 yealrs of age). .5D 16. Mixed Quartette "Savior, Thy Children Keep," by Sullivan Prize 8.00 LITERARY NUMBERS 1. Es^ay "The Life of Joshua." Not over 3,000 words. In order to encourage beginners, experts are requested not to compete. 2. A Short Descriptive Sketch—"The Effects of War Upon Com- Prize $ 4.00 merce" Prize 2.00 3. Recitation-Young ladies under 20 years of age, "Only an Out- cast," Standard Recitations, No. 16, pages 40-41 Prize 3.00 4. Recitation—Men over 20 years of age, "Sincerity the Soul of Elo- quence" (Goethe), Standard Recitations, No. 16, page 12 Prize 3.00 5. Recitation-Children from 8 and not over 14 years of age, "Trials of Childhood—Hair Combing Time" ist Prize, Medal 2d Prize .75 (Write Secretary for copy of this recitation). 6. Recitation—Children under 8 years of age, Psalm 100 1st Prize 1.00 2d F?ilze .50 7. Oration on "Moral Courage" (5 minutes) S? 2 00 8. Impromptu Debate (5 m i n u t e  8. Impromptu Debate (5 minutes) [prize ti Mn0 9. bnpunctuated reading pri7P>  10. Englyn-"Phyddid" (Freedom) !Prize 1.00 11. Poem-"Trail Hitters" (not over 200 lines), Welsh or English. Prize 5.00 12. Memorial Poem-In memory of the late Mrs. John Bowen (40 lines in 5 stanzas, 8 lines each). Prize 3.00 13. Six Questions-Young people under 25 years of age (three ques- tions on the life of Paul the Apostle and three questions on the life of David Lloyd George).Prize 1 00 14. Memorial Poem (Welsh)—In memory of the late Iran Jones (10 stanzas, 8 lines each). Donated by the Literary and Biblicai Society of D-elA'evue Prize 10.00 CONDITIONS 1. Preliminaries will be held if necessary; will be published in the daily papers. 2. All literary compositions must be in the hands of the Corresponding Sec- retary on or before December 1st (Each to bbe accompanied by an assumed name) 3. The names of all the competitors, both music and recitation, must be in the hands of the Secretary on or before December 21st. 4. The Trail Hitter Competition-for Trail Hitters' Society. 5. Names of Adjudicators will be published in the daily papers as soon as possible. 6. Price of admission of session will be deducted from successful. literary competitor if not present. SECRETARY, MENDIE DAVIES, 73 ARCHBALD STREET, SCRANTON, PA- War News and War Pictures! C THE "CAMBRIAN" The Illustrated Welsh-American Magazine. Exclusive Welsh News of the War not to be found in other Mag- azines or Periodicals. Pictures from the Firing Line; the Best published in America. What is going on in Wales during the War. Write today for a sample copy. ISSUED EVERY TWO WEEKS. Price 5 cents a copy, or $1.00 a year. To Readers of the "Drych," 50 cents. Thos. J. Griffiths, I "Drych" and "Cambrian" 1 UTICA, N. Y.