Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
KHTFEL TN EWBOP
KHTFEL TN EWBOP Y RHUTHR FAWR AR Y GERMAN- lAID YN PARHAU.—Y RWSIAID HEFYD YN CURO Y GERMANIAID A'R AWSTRIAID YN OL. PRYDAIN A HEDDWCH; DIM CYN GORCHFYGIAD GERMANI. D. LLOYD GEORGE YN YSGRIFEN- YDD RHYFEL. Germani ac Awstria vn amlveni ar- wyddion ewanhad.—Enillion syl- weddol v Rwsiaid.—Lions: danforol Germani newydd erroesi. Y tebygolrwydd ar hyn o bryd yw na fydd rhyfel rhwng y Talaethau a Mexico. Ymddengys i'r arddangosiad wna yr Arlywydd Wilson o allu milwr- ol y wlad, a brysiad y catrodau i gyffin- iau Mexico, ac ymyriad y gweriniaeth- au Deheuol ddylanwadu ar Carranza roi ffordd i Washington, a dadgan ei ddymuniad am gyflafareddiad. Eto ymddengys fod y drafferth fewnol yn debyg o barhau, o herwydd y mae Villa a'i blaid yn aros ac yn benderfynol o wrthwynebu Carranza a'i lywodraeth. Feallai mai yr unig feddyginiaeth yn y diwedd fydd ymyriad y Talaethau i gymeryd llwyr feddiant o'r wlad. Yn ol yr adroddiadau o'r ffrynt, y mae y Prydeiniaid a'r Ffrancod yn cadw gafael yn y tir a gymerwyd gan- ddynt oddiar gychwyniad y rhuthr fawr dydd Sadwrn y cyntaf o'r mis. Yn ol yr adroddiad, ni welwyd y fath danbeleniad yn hanes y byd a'r hyn a ddyoddefodd y Germaniaid yn ystod yr ymosodiad ar eu gwarchffosydd; cyn- yrdh dwy flynedd o 'barotoi. Gymaint oedd yr annhrefn a'r diymadferthedd yn rhengau y Germaniaid fel y cymer- wyd nifer o'u lleoedd heb golli fawr milwyr. Er fod yr enillion yn fawr- ion, ceisia Berlin fychanu y fuddugol- iaeth yn ol ei harfer. Dengys y fuddu- goliaeth un ffaith bwysig, sef fod y gallu milwrol Germanaidd wedi ei ys- igo yn ddrwg, ac nad yw yn anorch- fygol. Ddydd lau, hysbysid parhad y rhuthr gyda llwyddiant ychwanegol i'r fyddin Ffrengig yr hon sydd wedi cymeryd ail linell .gaerog y German- iaid, islaw afon Somme am chwe mill- dir o led. 'Cyferfydd y fyddin Bry- deinig a phraffach gwrthwynebiad dan y dybiaeth y gallent wneyd yn well gyda llai yn erbyn y Ffrancod, ond peryglir eu safle yn fawr gan lwydd- iant y Ffrancod. Cyfrifir y carchar- orion erbyn ddydd lau yn 16,000, a cholledion y fyddin Germanaidd heb- law hyny yn 60,000. Erbyn nos Fer- cher yr oedd y fyddin Ffrancaidd mewn meddiant o ranbarth Estrees. Yr oeddynt 'hefyd wedi cyraedd o fewn dwy filldir i dref Peronne, cysylltiad rheilfforddol pwysig. Bydd y dref yn gaffaeliad gwerthfawr i'r Ffrancod. Yn y dwyrain hefyd y mae y Rws- iaid yn parhau i enill tir, a gyru yr Awstriaid yn eu hoi, ac ymddengys na fedd yr Awstriaid allu mwyach i'w gwrthsefyll. Meddianodd y Rwsiaid y rheilffordd rhwng Lemberg, prif ddinas Galicia a Delatyn, a darogenir y bydd i hyn orfodi yr Awstriaid i ym- adael o Lemberg. Ymddengys fod y gallu Germanaidd yn y gogledd oddi yno yn rhy wan i wneyd ymosodiad effeithiol ar y Rwsiaid. Yr unig new- ydd anffafriol ddaethai o Mesopotamia lie y rhwystrir y Rwsiaid yn ddirfawr gan y tywydd a'r llifogydd. Tawel yw Germani y dyddiau hyn yn nglyn a heddwch. Hyd yma cynyg heddwch yr oedd Germani, a dysgwyl- iai gael rhyw gynifer o'i thelerau ei hun. ond erbyn hyn, teimla fod ei go- beithion yn lleihau, a theimla mwy nas gall gynyg heddwch, eithr yn hytrach y bydd iddi ofyn am heddwch, p chymer yr hyn a ga, yr hyn sydd yn wrthwynebus iawn i'w balchder. Ni thorir ysbryd Germani hyd nes y'i llwyr ddarostyngir. Y dydd o'r blaen mewn ciniaw gan y Pilgrims yn Llun- dain. siaradodd yr Ardalvdd Bryce yn gryf yn erbyn pob math o heddwch a Germani ond a seilir ar ei Ilwyr orch fygiad. Dyna yr unig heddwch syl- weddol a pharhaol, ebe efe. "Byddai heddwch a foddlonai Germani yn ofer- edd. oblegid byddai ei hysbryd heb ei dori a chodai eilwaith i flino y byd." "Yr ydym yn ymladd." ebe efe, "dros heddwch y byd yn y dvfodol." Addaw- ai hefyd y gwneir hi yn annichonad- wy i Twrci gyfiawnu ei herchyllderau ar ol hyn. Dywedir nad yw y rhuthr fawr hon ar gyffiniau Ffrainc ond dygiad i weithrediad y cynllun a benderfynwyd arno yn y Gynadledd filwrol yn Paris dro yn ol, a gwelir hi yn ymddadblygu o ddydd i ddydd, a hysbysir fod y Pry- deinwyr a'r Ffrancod yn ail ymbaro- toi at barhad a hyrwyddiad y rhuthr. Y mae y newydd o Rwsia yn galonogol. Mae yr ymosodiad cyffredinol hwn yn cadw y Germaniaid yn brysur yn mhot) cyfeiriad fel nas gallant gymorthi eu gilydd. Cyfrifir colledion Awstria eis- oes yn haner miliwn o filwyr-eu haner yn garcharorion gan y Rwsiaid. At hyn, ychwanegir 250 o ynau mawr- ion a 700 o ynau peirianol. Hysbysdd hefyd 10,000, o'r rhai y mae 5,000, yn Germaniaid ddiwedd yr wythnos. Yn y wasg ddydd Sadwrn hysbysid fod y Prydeinwyr wedi ail ymosod ar y Germaniaid yn rhanbarth Somme, ac wedi cymeryd cyfran o 3,000 o latheni o led, 500 o ddyfnder gan symud yn mlaen i Oliviers. Yn Contalmaison taflwyd corff o'r gwarchodlu Prwsaidd, milwyr goreu y Kaiser, yn eu herbyn i'w hatal, eto cymerwyd y lie a 70'0: o'r Germaniaid yn garcharorion. Tawel oedd ar ochr y Ffrancod, ag eithrio yr ymosodiad ar Verdun sydd yn parhau o hyd. Daw newydd da am lwyddiant y Rwsiaid hyd ddiwedd yr wythnos, y Germaniaid yn encilio yn Volhynia. Ar y flrynt, yr holl ffordd o Riga i Baranochi, y mae y Germaniaid yn symud yn ol o flaen y Rwsiaid. Nod y Rwsiaid yn awr yw Kovel a Lemberg. Ymddengys yn arwyddocaol iawn fod y Germaniaid mor dawedog. Nid yd- ynt yn gwneyd dim yn un man, yr hyn a brawf eu bod yn colli yn mhob cyf- eiriad. Cydnebydd Berlin fod y Ger- maniaid yn cilio yn ol yn Volhynia. Ni sonir mwy am gampau Hindenburg a Mackensen, dau arwr mawr y Ger- maniaid. Mae y Rwsiaid yn parhau i gymeryd carcharorion oddiar yr Awstriaid. Gorphenaf 4 a 5, cymer- wyd 9,900 o wyr, a 270i o swyddogion. Ar gyffiniau Awstria, y mae yr EJidal- iaid yn symud yn mlaen, ac yn cymer- yd lie ar ol lie. Y mae achos Awstria o'r ddau du yn ymddangos yn an- obeithiol, ac nid yw yn fwy addawol ar Germani. Newydd a gyraeddodd hefyd ddi- wedd yr wythnos oedd fod D. Lloyd George wedi ei benodi yn Ysgrifenydd Rhyfel yn olynydd i'r diweddar Ar- glwydd Kitchener, gydag Arglwydd Derby yn Is-Ysgrifenydd. Sonid am hyn er's tro, ond ameuid y rhoddid i George swydd mor filwrol; ond ym- ddengys nad oes swydd o bwys nas gall efe ei chyflawnu. Mae yn debyg o wasgu ar wynt y Kaiser yn y swydd newydd hon. Y oedd y newyddion o gyffiniau Awstria a Pholand foreu Sul yn galon- ogol, y fyddin Rwsiaidd yn parhau i gymeryd trefi ar ei hymgyrch lwydd- ianus, a holl linell y Germaniaid a'r Awstriaid ar gyffiniau Poland yn cael ei bygwth gan y rhuthr Rwsiaidd; Kovel yn cael ei bygwth o dri chyfeir- iad. Pery y Rwsiaid i gymeryd car- charorion. Dechreua y wasg German- aidd gydnabod fod eu hachos mewn: cyflwr cyfyng a pheryglus, ond daliant i obeithio yn eu balchder. Hwn sydd y tu ol i'w milwroliaeth. Yn y Gor- llewin cymerodd y Prydeinwyr 6,000 yn garcharorion yn ystod yr wythnos, a'r Ffrancod 10,000. Ddiwedd yr wythnos yr oedd y Ffrancod o fewn ychvdig i'w nod, sef tref Peronne, canolbwynt rheilfforddol. Yn ol ad- roddiadau o gyfeiriad Germani, yr oedd y tanbeleniad yn ystod yr wyth- nos y mwya,f enbydus a-dinystriol a welodd y Germaniaid eto: ac yr oedd gwaith yr awyrlestri yn hynod ddin- ystriol ar ddarpariadau y Germaniaid o fewn eu rhengau. Yn ol y wasg ddydd Llun, y mae y Rwsiaid yn parhau i yru y Germaniaid a'r Awstriaid yn ol yn llwyddianus, y gelyn fel pe wedi colli ei afael ar beth- au. Yn ol pob arwydd yn bresenol, y mae y Germaniaid a'r Awstriaid yn llwyddianus, y gelyn fel pe wedi colli ei afael ar bethau. Yn 01 pob arwydd yn bresenol, y mae y Germaniaid a'r Awstriaid yn rhy analluog i ddal eu tir, ac ymddengys mai ar wanhad y maent. ac nid oes gobaith am adferiad eu gallu. Dywedir fod symudiad y Rwsiaid yn rhyfeddol ac yn weledig- aeth, y cyfan yn syrthio o'u blaen. Hysbysid cwymp Delatyn, canol-le rheilfforddol, ac agoriad ffordd i Kovel. Dadgana beirniaid milwrol Germani, a Major Moraht, yn enwedig eu syndod at lwyddiant anorchfygol Rwsia— Moraht yn un o'r Germaniaid mwyaf ffyddiog. Difvrwyd yr Americaniaid yn fawr ddechreu yr wythnos gan laniad Hong danforol yn Baltimore gyda llwyth o nwyddau, a chenid clodydd y capten a'r dwylaw fel pe wedicyfiawnu camp ddi- gyffelyb a gwyrthiol, ac ebe pawb Dyna ddiwedd ar reolaeth Prydain o'r mor Nid llawer o fasnach ellir gario yn mlaen gyda llongau o'r fath. Gall wasanaethu cywreinrwydd yr Ameri- caniaid a balchder Germani am dro, eto nis gellir porthi Germani newynog a llongau tanforol. Gwna dipyn o gyffro ar y pryd. Nid oes sicrwydd y cyraedda yn ol yn ddyogel. Llonlg fasnachol yn unig yw, a,c felly nis gellir dysgwyl niwed oddiwrthi. Dy- wedir fod ychwaneg i ddylyn. Symud yn mlaen y mae y Rwsiaid o hyd am eu nod nesaf, sef Kovel, ac y maent eisoes wedi croesi yr afon Stokhod, a ystyriai y Germaniaid yn Ilinell gaerog. Gymaint oedd y rhuthr fel o'r braid,d y cafodd y Ger- maniaid a'r Awstriaid amser i encilio. Delir o hyd i gymeryd carcharorion o rengau y gelyn yn ogystal ag o'u nwyddau rhyfel. Nid yw yr adrodd- iadau o Berlin yn hawlio dim da o blaid Germani ac Awstria. Y mae y Ffrancod hefyd. wed,i cymeryd medd- iant o Biaches, yn rhoi uwchafiaeth iddynt ar dref Peronne. a'r dyffrvn am filldiroedd. Mae Berlin wedi dechreu gyda'i c-hynllun o borthi y trigolion o gegin- au mawrion gydachro,chanBu anferth. Porthir tua 7,00,0 bob dydd yr wyth- nos hon, a dys'gwylir y bydd 30.0001 yr wythnos nesaf: ac y mae cynlluniau ar droed i borthi o 250,000 i 500,000 os y bydd eisieu.
Advertising
Ar ol dau fis o deithio yr wyf wedi cyraedd adref i Seattle. Diolchaf yn gynes iawn i bawb am eu cared- igrwydd dihafal yn mhob man. Pe ceisiwn byth dalu'r pwyth, byddwn cyn pen hir yn y tloty. Cymellaf fy nghyfeillion i ddal ar bethau goreu ein cenedl, ac i osod eu harian mewn Seattle MortgagB8 i enill 6 a 7 y Cant o Log clir. Joseph E. Thomas LLYWYDD Y Guardian Trns(& Savings Bank, 801 Firit Ave.. Seattle. Waik. 00:8 au 08:9 pÃla.A\tIÂp uS.
! ALLAN O'R PAPYRAU CYMREIG.…
ALLAN O'R PAPYRAU CYMREIG. Gwnaed yn hysbys yr wythnos o'r blaen fod y Cyrnol D. Davies, A. S., wedi rhoddi pum cant acer o dir, gwerth 15,000ip. yn sir Drefaldwyn, i'w ffermio gan rai wedi eu hanfon o'r fyddin. Wrth ateb pellebyr o longyfarchiad ar ei lwyddiant ar y mor, atebodd y Llyngesydd Jellicoe, "onibae i ni gyf- arfod yr anffawd o,gael ein cau mewn niwI. yr wyf yn credu y buasem wedi gorphen y busnes." Mae Germani PARCH. M. S. YOUNG. I I mewn mwy o niwl heddyw mewn can- lyniad i'r ysgydwad effeithiol gafodd ei Llynges gan Beatty. Wedi prawf milwrol yn Nublin, caf- wyd Capten E. C. Brown Colthurst, 3rd Royal Irish Rifles, yn euog o ladd Shecky Skeffiington; Thomas Dickson; a Patrick Intyre yn ngwersyll Porto- bello yn ystod y gwrthryfel diweddar; ond ychwanegwyd ei fod allan o'i bwyll pan gyflawnodd yr erchylldra. Onid oedd pawb drwy'r ynys allan o'u pwyll? Mae ffermwyr yn Lloegr yn gwrth- od cyflogi Gwyddelod ieuainc i dori gwair, ar y tir eu bod yn gwrthod ym- uno a'r fyddin. Er cof am ei fab, yr Is-Gadben W. H. Seager, South Wales Borderers, a lad dwy d yn Ffrainc, rhoddodd ei dad y swm o 2,500p. at helaethu Ysbyty Caerdydd. Yn Nghaerdydd, yr wythnos o'r blaen, anfonwyd saith o'wrthwyneb- wyr cydwybodol i garchar am ddeufis am wrthod ymuno a'r fyddin. Yn rhanau rhyfedd ac annghysyllt- iol y cawn hanes y frwydr fawr ar y North Sea. Yr oedd un o longau Pry- dain, y Defence wrth ei henw, wedi ei hanalluogi ac yn suddo; yr oedd- mwyafrif y dwylaw yn ymladd am eu bywyd ar y tonau. Gwelsant y War- spite yn mynd heibio iddynt i wneyd ymosodiad ar y gelyn. Curasant eu dwylaw gan lawenydd o ganol y dyfr- oedd. Fe brofodd bono yn Warspite mewn gwirionedd i Germani, drwy suddo tair o'i llongau. Collodd o leiaf bump o gaplaniaid perthynol i Eglwys Loegr, a phedwar yn perthyn i'r Pahyddion eu bywydau yn y frwydr fawr yn Mor y De. Yn eu plith yr oedd y Tad Phelan, gynt o Golwyn Bay. Nos Fercher o'r blaen, cymerodd ffrwydriad le yn Mharc Kinmel. Mae'n ymddangos fod milwyr yn y prydnawn yn cael eu hymarfer gyda "hand grenades," a ffrwydrodd rhai o honynt. Lladdwyd a chlwyfwyd nifer o swydd- ogion a dynion perthynol i Dde Cymru. Erbyn hyn ni fradychir eyfrinach wrth ddweyd fod yr aelodau Cymreig ac eraill yn ceisio cael gan y Swyddfa Ryfel i ffurfio byddin Gymreig, dan arweiniad Cymro. Un anhawsder ar ffordd hyn yw gwaith Eglwyswyr yn codi bwganod ac yn gosod enwadaeth o flaen gwlad a chenedl. A hyny yn unig am mai Ymneillduwr ydyw y Cymro mewn golwg i fod yn gadfridog ar y Fyddin Gymreig! Dywed gohebydd Toulon y "Petit Journal," Paris, y stori ganlynol am Arglwydd Kitchener: Pan ddaeth dros- odd i Ffrainc tua tri mis yn ol i ym- weled a'r ffrynt Prydeinig, cyfarfydd- odd a chadfridog o Dunkirk, sef Der Valancourt, a dywedodd wrtho fod "Jack Johnson" wedi disgyn yn ei ymyl. "Ni ddarfu i mi ddychryn, oblegid gwn y byddaf farw ar y mor," meddai. Anfonwyd y nodyn canlynol i'r Swyddfa Ryfel gan egwyddorwas o Bristol: "Anwyl Syr. A fyddwch gar- ediced a ohaniatau i mi ymuno a'r fyddin. Yr wyf yn egwyddorwas ag sydd wedi ymrestru o dan gynllun Arglwydd Derby, ond y mae fy meistr am gael fy rhyddhad. Yr wyf eisieu ymladd. Dywed fy nhad ei fod yn foddlawn. Syr, byddwch cystal a ehaniatau y ffafr fechan hon i mi." Aeth prudd-der dros 'holl ar- dal Criccieth pan .gyraeddodd y newydd fod Capten Hugh Powell Williams, mab Mr. a Mrs. G. P. Williams, yr Eifion, wedi ei ladd yn Ffrainc. Cyr- aeddodd y newydd mewn llythyr oddi- wrth y Milwriad David Davies. Yr oeddid wedi dywed o'r blaen fod Capten Williams ar goll, a cheir y manylion yn llythyr Mr. Davies. Ar ol brwydr ffyrni,g, collwyd Mr. Williams, ac am ddiwrnodau chwiliwyd yn mhob man am dano. Aeth Lieut. Venmore evda cnwmni bychan yn mlaen hyd yn mron i ffosydd y gelynion: ond meth- wvd ei gael. Yna vsgrifenwyd ar fwrdd i ofyn i'r Germaniaid a wyddr ent hwv rywbeth o'i hanes. Atebas- ant ei fod wedi marw. Collodd ei fvwvd pan yn chwilio am swyddog. irall oedd ar goll. Cydymdeimlir yn fawr a'i briod a'i rieni. Nid oedd ond mlwvdd oed, ac ychydig oedd er pan y priododd.
Advertising
CERprOROL. Ar ddvmuniad neillduol amryw Gymry hwriada E. D. LLOYD Orp-anvdd ac Arweinvdd Corawl. South Bend. Ind. ymweled a'r Dwyrairf yn Awst, a threfnu Gwersi mewn Lleisiadaeth, Organ. Piano, Cynganedd, Cyfansodd- iant, &c. Anfoner enwau i'r cyfeiriad uchod. EGLWYS BETHESDA (A.) UTICA. N. Y. Pob gohebiaeth yn nglyn a llenwi pwlpud yr eglwys uchod yn ystod y misoedd nesaf i'w hanfon i JOHN M. MORGAN, 1522 West St., Utica, N. Y.
IY PARCH. M. S. YOUNG. SLATINGTON.…
Y PARCH. M. S. YOUNG. SLATING- TON. PA. Pleser i ni yw gallu cyflwyno i ddar- llenwyr y "Drych" idarIun y Parch. M. S. Young, gweinidog eglwys y Bed- yddwyr yn Slatington, Pa. Ar hyn o bryd y mae (Mr. Young ar daith yn nhalaeth New York, ac yn ymweled a chyfeillion yn Utica a Rome. Nos Fawrth (neithiwr) yr oedd yn pre- gethu yn eglwys M. C. Rome, a bydd yn Remsen nos Iau, ac yn Bethesda (A.), Utica, ddydd Sul, Gorph. 16eg. Yn ystod yr wythnos bydd iddo ym- weled a Buffalo a Niagara Falls. Gwr ieuanc yw Mr. Young, a chy- frifir ef yn bregethwr coeth a diwyll- iedig, a saif yn uchel ei barch yn yr ardal lie y gweinidogaetha, ac yn ei eglwys. Cyn dod drosodd i'r wlad hon, bu yn gweinidogaethu ar eglwys Fed- yddiedig y Fochriw, ger Merthyr, am yn agos i bedair blynedd, ac yno y cafodd ei gydmar bywyd, sef. merch James Williams, y Fochriw. Pan allan ar daith yn y wlad hon oddeutu ped- air blynedd yn ol, derbyniodd alwadau oddiwrth eglwysi iSt. Clair, Plymouth a Slatington, a derbyniodd yr olaf, lie y mae wedi gwneyd gwaith da. Pen- derfynodd yr eglwys roddi iddo seibiant o ddau fis yr haf hwn, a bwriada yn- tau dreuJio misoedd Awst a Medi yn Nghymru yn ymweled a'i dad a'i fam yn sir Benfro, a theulu ei briod yn y Fochriw. Y mae Mrs. Young wedi cyraedd i Gymru er's pythefnos; aeth drbsodd ar y Finland, a bydd yntau yn gadael ar y Baltic, Gorph. 26. Y mae taith bregethwrol wedi ei threfnu iddo yno gan y Parch. J. Roberts, Aber- tysswg, D. C.
IDIWRNOD Y CYMRY. I
DIWRNOD Y CYMRY. I'w Gvnal Gorphenaf 29.-Trefniadau I Helaeth. Yn y pwyllgor a alwyd i drefnu ar gyfer Diwrnod y Cymry, darllenwyd llythyr oddiwrth yr Anrh. Charles Evans Hughes, yr ymgeisydd am ar- lywydd. yn cydnabod derbyniad y llythyr yn ei wahodd i Utica ar y Ddiwrnod y Cymry. Hysbysai nad oedd wedi trefnu unrhyw daith eto, ond y deuai gair pellach oddiwrtho wedi cael mwy o amser i drefnu. Mae y pwyllgor yn hvderus y bydd iddo allu trefnu i ddod i Utica ar y dyddiad hwn. Derbyniwyd gair oddiwrth gor meib- ion yr Haydns, y Philharmonics a'r Haydn Auxiliary Band yn add*aw eu gwasanaeth am y diwrnod. Yn ol ad- roddiad y Sports Committee ceir cyfres o fabolgampau gyda gwobrwyon da i'r enillwyr; hefyd base-ball a foot- ball games, cyntaf rhwng yr Haydns a'r Philharmonics, a'r olaf rhwng yr Ysgotland a Chymru. Estynwyd gwahoddiad hefyd i'r Anrh. Samuel A. Jones, Norwich, £ T. Y., i draddodi anerchiad yn un o'r cyfarfodydd. Bydd ypwyllgor yn cyfarfod eto heno (nos Fercher) yn ystafelloedd T. H. Williams, yn y Shubert Bldg.
! YMGEISIAETH WARD B. EDWARDS…
YMGEISIAETH WARD B. EDWARDS I AM CONTROLER SIR ONEIDA. Gwr o Farn Dda am Swydd BwvsiLr. I O'r holl swyddi politicaidd perthyn- ol i sir Oneida ag y mae gan yr ethol- wyr i bleidleisio arnynt yn yr etholiad nesaf, mae y swydd o Controler y bwysicaf, a dylid ystyried yn fanwl gymwysderau yr ymgeiswyr sydd ar y maes. Y mae tri wedi hysbysu drwy y new- yddiaduron eu bad yn allan i ymgeisio am y penodiad ar docyn y Gwerinwyr, ac yn eu iplith, y mae'r Cymro Ward B. Edwards. Hyd yn ddiweddar, yr oedd Mr. Edwards yn un o'r Commissioners of Elections, a gwyr unrhyw un ag sydd yn gyfarwydd ag amgylchiadau a gweinyddiad y swyddfa hono, mai arno ef y disgynai y pen trymaf o faich y swyddfa, a gwnaeth yn rhagorol yno. Y mae Mr. Edwards wedi bod yn gys- ylltiol a gwleidyddiaeth yn sir Oneida am dymor o ugain mlynedd, ac nid oes ond ychydig o wyr yn fwy hyddysg nag ef yn amgylchiadau y sir. I gyf- lawni y swydd o Gontroler yn deil- wng, mae'n ofynol cael gwr o farn dda, gwelediad clir, gones-trwydd. diameuol, ac y mae Mr. Edwards yn dod i fyny a'r safon hono. Y mae hefyd yn bobl- ogaidd yn mhlith Gwerinwyr y sir, ac yn siaradwr gwych fel y gellir dybynu arno i wneyd gwaith mawr i ddwyn y tocyn Gwerinol drwodd i fuddugol- iaeth. Bydded i Gymry sir Oneida gadw mewn cof am ymgeisiaeth Mr. Ed- wards, a phan ddaw yr adeg briodol i weitthio d-rosto a phleidleisio iddo. <» » »
[No title]
Mae gweithwyr glofa Bromfield, y Wyddgruig, wedi cael pedwar diiwrnod ar ddeg o rybudd, gan fod y lofa am gael ei chau i fyny ar hyn o bryd beth bynag. Ar uh adeg, gweithiai tua mil o ddynion yn y He hwn. Cred y mas- nachwyr 11001 y caiff hyn effaith difrfrlif- 01 ar fasnach y dref a'r gymydogaeth. I
NEW YORK A VERMONT. I
NEW YORK A VERMONT. I UTICA, N. Y., Mehefin 12, 1916.— Bydd y Parch. J. Isaac Hughes yn gwasanaethu eglwys A. Court St., Rome, ddydd Sul nesaf. —Yr oedd Hugh C. Prytherch, Bing- hamton, N. Y., yn treulio y Sul gyda'i frawd, Wm. C. Prytherch, a'r teulu, 601 Eagle St. —Y cyfaill Ellis H. Williams, a'i deulu, o West Pawlet, sydd wedi de- chreu cartrefu ar 134 Louisa St., yn y ddinas hon. -John P. Williams, Addington Place, sydd yn treulio yr wythnos hon yn Buffalo, N. Y., fel cynrychiolydd i gynadledd fawr y Shriners, a gynelir yn y ddinas hono. -Bydd Cymdeithas y Ladies' Aid Moriah, yn cynal eu picnic blynyddol yn Summit Park brydnawn Gwener nesaf. Gwahoddiad cynes i'r aelodau a'u cyfeillion. -Griffith Williams, o Providence, Scranton, Pa., sydd wedi dechreu gweithio yn y ddinas yma, ac mae efe a'i deulu ar hyn o bryd yn aros gyda'i frawd, Roland R. Williams, ar Arthur Street. —Daeth Owen Gwilym ac Ivor Jones, 1018 Brinckerhoff Ave., yn ol o Richfield Springs, ddydd Sadwrn di- weddaf, wedi treulio dwy wythnos yn ngwersyll y Y. M. C. A. yno. —Y Sul nesaf, bydd pwlpud eglwys Bethesda yn cael ei lanw gan y Parch. M. S. Young, Slatington, Pa. Gwein- idog eglwys y Bedyddwyr yn Slating- ton yw Mr. Young, ac y mae yn bre- gethwr cryf. Bydd yn bleser gan am- ryw o Gymry Utica ei gyfarfod a'i glywed yn traddOdi y Gair. —Mrs. R. Morris Williams, 139 Grove Place, sydd wedi gadael am Scranton, Pa., am dymor i adgyfnerthu ar ol y llawfeddyginiaeth yr aeth drwyddi. Gyda hi yr oedd ei mab John, yn nghyd a'i brawd, John G. Price a'i briod. —Ellen Jones a'i chwaer Elsie a welwyd ar y ffordd i'r orsaf i fyned ar ymweliad a Waterville, N. Y., am bythefnos, ac arosant yno gyda theulu John S. Jones. Dymunir arnynt beid^io eu cadw yno o hyd gan y bydd yn od hebddynt. Plant Mrs. Jane Jones, 500, Square St., ydynt. —Y Cymro ieuanc, David D. Roberts, 100 Grove Place, sydd wedi gadael ein dinas am Detroit, Mich., lie y mae wedi sicrhau gwaith fel saer coed. Yr oedd Dave yn gyfaill dyddor- ol, ac yn barod i weithio yn y cylch Cymreig, fel aelod o Gyfrinfa yr Ifor- iaid, o gor meibion yr Haydns, ac o eg- lwys Bethesda (A.). —Dymunir hysbysu. y bydd Dr. Shelton, o New York, ysgrifenydd y New York State Congregational Asso- ciation yn traddodi anerchiad ar "Y Genadaeth Gartrefol" yn nghapel Bethesda (A.), nos Wener nesaf. Mae Dr. Shelton yn un o hoelion wyth cyf- undeb yr Annibynwyr Seisnig, a bydd yn werth gwneyd ymdcech i fod yn bresenol i'w wrando. -Y Sadwrn nesaf, bydd Miss Jennie Morris, diweddar o Swyddfa'r "Drych," yn nghyd a'i thad. Elias Morris, 217 Spring St., yn gadael porthladd New York am Gymru. Bwriadant gartrefu o hyn allan yn Mhwllheli. Mae'n ddrwg iawn genym golli Jennie o Swyddfa'r "Drych." Deallwn hefyd fod Miss Blodwen Jones, o swyddfa y New York Telephone Co., yn hwylio gyda hwy ar yr un llong, hyhi yn gwynebu am ei chartref yn Penrhyn- deudraeth. Jones-Pickerd. Brydnawn Mercher diweddaf, gan y Parch. D. Morgan Richards, yn ei lety, unwyd mewn glan briodas Wm. T. Jones a Miss Mattie Pickerd, y ddau o'r ddinas hon. Yn sefyll i fyny fel tystion o'r briodas yr oedd Miss Mary C. Olsen a John Pugh Thomas. Wedi y seremoni, ymadawodd y par ieuanc am Rochester. lie y treuliant eu mis mel. Wedi hyny bvddant gartref i'w cyfeillion yn 1530 West St. Y mae Mr. Jones yn aelod o eglwys Seion (M. C.). New Hartford, ac yn frawd ieuanc gweithgar gyda'r eglwys yno. Y briodasferch yn aelod o eglwys Olivet. Bydded gwenau Rhagluniaeth ar y fodrwy iddynt. Parry-Owens. Nos Fercher. Meh. 2S. 1916, gan y Parch. D. Morgan Richards, gweinidog eglwys Moriah, priodwyd John Lewis Parry, o Ilion, X.Y., a Miss Anna Owens. 279 South St. Gwasanaethid fel tystion o'r briodas gan John Robert Parry, o Ilion, a Miss Mary Owen, chwaer y briodasferch. Yn union wedi y seremoni, aeth y cwmni i Hotel Martin, lie yr oedd arlwy ardderchog wedi ei pharotoi ar eu cyfer. Y mae'r pricdfab yn aelod o eglwys Bethesda, ac yn gweithio yn y Remington Arms, Ilion, a'r briodferch yn aelod o eglwys Moriah. Cartrefant yn 146 West North St., Ilion. Cyduna llu i ddy- muno yn dda i Mr. a Mrs. Parry. Priodasau. Brydnawn Mercher, Mehefin 28, gan y Parch. Richard Hughes, Holland Patent, yn ei dy ei hun, priodwyd Pierce Knapp, o Utica, a Miss Mabel Roberts, o New York Mills. Yr oedd yn sefyli i fyny gyda hwy Mr. a Mrs. George Fountain, yr olaf yn chwaer i'r briodferch. Merch ydyw Mrs. Knapp i Mrs. David J. Roberts, New York Mills-yr ail o'r merched i briodi er's mis. Priodwyd Miss Clara gyda Lion Wilson yn mis Mai gan Mr. Hughes yn ei dy ei hun yn Holland Patent. Maent oil yn cartrefu yn New York Mills. Am wyth o'r gloch nos Sadwrn, Gorph. 1, yn eu ty eu hunain, yn New York Mills, gan eu gweinidog, y ParCh. Richard Hughes. Holland Patent, priodwyd Edward E. Ellis, o Ilion, a Miss Mary Davies, o New York Mills, yn ngwvdd lluaws o berthynasau a chyfeillion. Chwareuwyd y "wedding march" gan Miss Nellie Birdsall. Yr oedd yn sefyll i fyny gyda hwy, Evan R. Jones, Yorkville, a Miss Anna Jones, Utica, brawd-yn-nghyfraith a chyfnither i'r briodasferch, a dau o'i neiaint bach, hefyd, Evan R. a John D. Jones, yn cario'r fodrwy. Yr oedd y ty wedi ei addurno yn brydferth, a chafwyd swper rhagorol, darparedig gan Miss Mary Price Jones. Derbyn- iodd y par ieuanc amryw anrhegion gwerthfawr. Bu y priodfab yn byw yn Granville; mae yn ddyn ieuanc dymun- ol. Merch ydyw Mrs. Ellis i'r diwedd- ar Mr. a Mrs. Robert Davies, gynt o Ashley, Pa., ac y mae yn gantores swynol; gelwir am ei gwasanaeth yn ami. Yr oedd amryw yn bresenol o Middle Granville, Holland Patent, Utica, a Yorkville. New Hartford. N. Y. I Cafwyd pregeth dda iawn gan ein parchus weinidog y Sabboth. Y peth pwysig i ni ydyw derbyn yr addysg- iadau da ydym yn gael bob Sabboth. Nos Sabboth diweddaf, darllenodd Thomas O. Jones, bapyr rhagorol ar y testyn "Gweithgarwch." Drwg gen- ym nad oedd rhagor yn bresenol i glywed y papyr ardderchog. Nos Wener nesaf, cynelir Band Con- cert ar y Sanger Park gan y New Hart- ford Citizens Band, ac fe fydd ein Cymdeithas Ymdrechol yn gwerthu hufen rhew ar y Pare er budd ei thrysorfa. Deuwch yn llu, gyfeillion. Drwg genym hysbysu fod llywydd ein Cymdeithas Ymdrechol, sef Edward A. Jones, yn wael. Dymunwn iddo wellhad buan.—E. W. M. Frankfort Hill. I Cynaliwyd Cyfarfod Ysgolion Dos- barth Utica a'r cylch yn y lie uchod y Sabboth diweddaf, y llywydd, W. J. Roberts, Peniel, yn y gadair. Yn nghyfarfod y boreu, cafwyd adroddiad o'r Salm 4S gan eneth fechan, ac yna arweiniwyd mewn gweddi. Wedi an- erchiad byr gan y llywydd, galwyd ar Hugh J. Jones, Moriah, yn mlaen i agor y mater, sef "Hawliau Duw ar oreu dyn." Yr oedd yn agoriad gwir dda. Diweddwyd y cyfarfod gan Owen Hughes, Moriah. Yn nghyfarfod y cynrychiolwyr cafwyd adroddiadau o'r gwahanol ysgolion am y ddau fis di- weddaf. Drwg yw dweyd fod y rhai hyn yn dangos lleihad mewn rhif ac mewn llafur yn ein plith fel Ysgolion Sul. Da fyddai i arolygwyr yr ysgolion alw sylw at hyn, a cheisio cael rhyw gynllun er gwell yn y cyf- eiriad hwn. I ddechreu cyfarfod y prydnawn, cafwyd adroddiad o ddwy Salm gan ddwy eneth ieuanc, ac arweiniwyd mewn gweddi gan J. S. Jones, Rome. Yna holwyd y plant yn "Rhodd Mam," Penod I. a II., gan Miss Morris, New Hartford, y chwaer hon wedi cael ei dwyn i fyny yn eglwys Frankfort Hill, merch ydyw i David Morris, New Hartford. Wedi hyn, cyflwynwyd rhodd o Destament i ddeuddeg o blant am eu gwaith yn dysgu y Rhodd Mam ar gyfer y Cyfarfod Ysgol. Yna siar- adwyd yn mhellach ar y mater gan J. S. Jones, Rome; Edward Ellis, D. Morris, New Hartford, a W. G. Thom- as, Peniel. Holwyd y rhai mewn oed gan y llywydd oddiar loan, Penod I. Cafwyd holi da ac atebion rliagorol, a chyffredinol. Hawdd canfod fod yma lawer o ymdrech wedi bod, yn neill- duol gyda'r plant. Diweddwyd gan David Morris. Cyfarfod Ysgol nesaf i'w gynal yn Floyd yr ail Sabboth yn Medi; y mater i siarad arno, "Nico- demus, y dysgawdwr yn Israel," seil- iedig ar loan, penod III., i'w agor gan Miss Mary Roberts, Floyd. Holir y dosbarth mewn oed yn loan, penod I., gan ddechreu yn y chweched adnod.— Aelod. Nodion o New York Mills. I Gorphenaf 10, 1916.-Dydd Sadwrn nesaf, bydd picnic Ysgol Sabbothol Salem yn cael ei gynal yn Clynnog Farm, Marcy, ac mi fydd y. cerbydau yn cychwyn o Burrstone Mill am 1.30 P. M., ac un o No. 1 am 2 o'r gloch. Sicrheir amser da i bawb fel bob am- ser. Bydd yno ddigonedd o sports o bob math, a the heb ei fath. Maent yn dweyd mai Te y Brenin fydd yno y tro yma. Cafodd Hugh X. a Robert, ei frawd, a'i chwaer, Miss Mary E. Jones, yn I nghyd a Ruth Jones amser dymunol pan ar ymweliad a'u brawd. Lewis Jones a'r teulu yn Barre, Vermont. 1 Auto trip ,oedd y daith, a daeth Mrs. j Lewis Jones a'r ferch, Florence, yn ol gyda hwynt.  Miss Margaret 0. Jones sydd wedi j| bod ar ymweliad a Miss Katie May Gittings yn Holland Patent, a chafodd |; amser dvmunol yno. meddai hi. J Heddyw, yr oedd Miss Nell Wil- ] liams, Hart's Hill, yn cychwyn am 1 Wind Gap, Pa., i edrych am ei thad a'i pberthynasau. Mae hi yma er's tua i tair blynedd bellach. Bwriada aros ■ tua tair wythnos. I Bu yma ddwy briodas yn ddiweddar,' (I'w barhau ar tudalen 8).
Advertising
SALE FAWR WICKS & GREENMAN.! Edrycher ar tudalen S am y bargein- ion neillduol a geir yn Sale Fawr i Wicks & Greenman, 56-57 Franklin! Square, Utica. Gofynwch am y Cymro; Thomas L. Hughes. mm Sylvan Beach$1.75 Round Trip. Sundays July J6 and July 30. Tickets good re- turning same day. Trenton Falls$0.65 Round Trip. Daily to Sep- tember 30th, inclusive. Return limit day following date of sale. Sylvan Beach 10 day Round Trip $1.35 1 1.15 10 day excursion tickets limited to 10 days including date of sale. On day tickets good going and returning same day. Albany $2.10 Round Trip. Every Sunday and holiday tct September 4th, inclusive. Return limit same day. Sacandaga ..$1.25 Round Trip. Every Sunday and Holiday to September 4th, Returning same day. Clayton • ..$3.75 Thousand Island Park 4.25 Alexandria Bay 4.25 Round Trip. Fridays (afternoon trains only) and Saturdays tQ September 23rd inclusive. Tic- kets good returning until fol- < lowing Monday except tickets i sold September 1st and 2nd good returning until Sept. 5th. Alexandria Bay $2.50 (Including Tour of Islands) Round Trip. Every Satur- day, Sunday and Holiday from June 24th to September 9th. Also Wednesdays, from June 28th to August 30th, returning same day. 4th Lake ..$2.00 Fulton Chain 1.50 Old Forge 2.25 3rd Lake 2.00 Round Trip. Sundays only until Sept. JO inclusive. Re- turning on same day. (Excur- sion trains only.) Raquette Lake .$3.55 Round Trip. Fridays and Sat- urdays only until Sept. 9 inclu- sive. Return limit Monday fol- lowing date of sale. Kingston Point $2.00 Round Trip. Good going Saturday, July 22, August 5, and Wednesday, August 16. Returning same day. Boston .$10.15 Round Trip. Good going August 4th. Returning until August 18th, inclusive. Cor>1A local ticket agents for time of trains and other information. IOBWYSTGLEIFION 1 I f j Gwella Dynion a Merched Drwy'r I Moddion Diweddaraf. i j « + Defnyddia Dr. W. A. FANNING y moddion diweddaraf a- 1 mwyaf gwyddonol mewn gweini ar ddynion a merched claf. Yn I ei Swyddfa ceir y cyffyriau a'r offerynau diweddaraf i drin I + afiechydion, a rhydd ei sylw personol i bob achos, yn nghyd a'r I | fantais o'i brofiad helaetb. CyfryDgau Trydanol 'a ChyfPyriau t ? Priodol. Defnyddia yr un dull a moddion ag a geir yn mhrif I feddygdai Ewrop ac America. ? Os yn wael, galwch ac ymgyngorwch a Dr. Fanning. Cewch ef vn wr profiadol, ac yn deilwng o'ch ymddiriedaeth. + DR. W. A. FANNING j UGAIN MLYNEDD 0 BROFIAD FEL MEDDYG. SPECIALIST MEWN ANHWYLDERAU AROSOL AR DDYNION J A MERCHED. } SWYDDFA YN UTICA: i MAHER BUILDING, CongI Lafayette a Seneca Sts. t Yr Ail Lawr, UTICA, N. Y. YMGYNGORIAD A CHYNGOR YN RHAD. Swyddfa yn Agored yn unig ar Ddyddiau Mercher, Iau, Gwener a Sadwrn o 9 y boreu hyd 8 yr hwyr. JL