Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

6 erthygl ar y dudalen hon

Advertising

[No title]

'-----_.'--_-.;:;;:;;.;;;;.;;"';.;;.;;.'--'…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

DYDD MAWRTH, MAI 18, 1909. Y GYLLlDEB A DADGVSYLLTIAD Y ma.e'r Mesuij Dadgysylltiadi wedi: ei daflu i'r cysglod gan y dladleuon ar y GylM- deb. Y Gyjlljdeb ydyw testyn riarad y Sen- odd am dri neu bedwar dLwitnod o bob wyth- noe, ac y mae'n dra thebyg mai, dyroa fydd y rheol am rai misoedd eto. 0 safbwynt Dadgysyllflad, nis geUlir dweyd fod y rha.g- dlwg yn dywyH', nao ychwaiith ei fod yn rhyw ddisglaer iawn. Cyferfydidi y BJaifd Giymreag o dro i dro i ystyrled y sefyllfa. ac yr yd!ym yn mawr hyderu y gavaut ar- gyhofeddli'r Wetimyddi:aieith fod pasio'r Mesur Dad^gysylltiadi drwy Dy y Cyiffredin o bwys awhaetbol, nid i Gymru yn unig. ond i'r WeJnyddiiaeth hefyd. Y rhwystr mawr yw'r GyHideb, and nid ydym yn cwyno oherwydd hyn, oblegdd credtwn nad' oes neb ohonom yn barod i werthu y breinti-an a rydd y Gyllideb i bedair oenedl o bob! er mwyn cael Dad- gysylltiiad i un ohanynt. Gobeitlhio y giall Mr. Lloydi George basio ei Gylllidteb mewn Ja: o amser nag a ddisgwylid iddo gymeryd ar y doohroo, er y mae'n rhaid addef fod gandidio orchwyi tra anhawdd i'w gyfiawni. Ond nid y GyUlideb ydyw'r umig rwystr rhyngom a Dadgy £ (yirtiad, ac nid' mater o d dew's rhwng DadgysySltaadl a;'r GylfilJdeb ydyw. Y mae aanryw fesurau ereill ar Tag- leu y Weinyddiaeth. Mesurau Gwyddelig yw rhai ohooiynt, wrth reswm. Y mae'n rhaid i'r Gwyddel wrth e: fesur arbemig ei hun yn mhob Senedd-dymhor, eled y Gylli- deb a phoib peth arall lie y mytnont, a gwyr y Gwyddlel o'r goreu pa. fodd i sicrhau y Isameidiau mwyaf bfasus odd^ar fwrdd y W^inyddtaefh. Diagwylia cleni gael Mesur Sfe snyMlio wmftsUwacQ <. Gyllideb, gwrthwyneba na adran ohoni a'i hioll egrni, gan hydseru y ca ei Fesur Tir yn dia/I am addaw bod yn ddiistaw yn nglyn a'r iGylliideb. Dyna fel y mae wed., bod ar hyd y blynyddoedd. Y mae'r We nyxldi aeth wedi. rhoi Ilawer mwy i'r Gwidde.1 gwrthryfelgar nag i'r Cymro ufuùdl, ac ni syaiem dd m pe cymerai y Gwyddei' yr ened-'gaatii fraint odd!iarnom unwaith yn rhagor. Am y GyK'deib, y mae'D amlwg e? bod yn cael mwy o ffafr bob dyd'd yn ngolwg y cyhoodd. Un o'i plieryglon mwyaf, fe ddichon, yw'r ffaith fod tafarnwyr yn dal ar y cyfle i godi pr:8 cwrw pan nad oes reswm o gwbl dras wneyd hyny. Y mae'r codiad yn mhris gwÙrodydd: yn unrg yn fwy na d' igon i dalu am y doll a'r swm ychwanegol a ofynir am y drwydded. GtJ.yga d.meu o god; ad yai mhris pob peinto gwrw 18,000,000p o broffit i'r darfilawyr a'r tafarnwyr, a golyga dlimeu o godiad yn mhris pob gwydraii- dyna gynnyg'r gan y fasnacihj—36,000,000p o broffit yn y flwyddjyai! H-eblaw hyn, dyi-d cofio yr ychwanegir chwarter galwyn o ddwfr at 'bob gajAvyn o wirod cyn ei werthu, a theSlr am hwn gan y pr)-nwr} er na thqUir ef o gwbl. Felly, emt'lir 2s He o broffit ychwanegol gan y Warnwr am bob gailwyn o wirodydd a weithiir ganddo. Ond dy- weder na. fydd y proffit pehwanegoj. ond hanner ooron rumoob galwyn: golyga. cyn Bei<ed a hyn gyiEanswm o 3,6l5,000p, ac os tynir aLan ohono v 2,600,OOQp ychwanegol a ofynir am y trwyddediau bydd gan y gwerthwr l,015,000p yn weddilli-proffit ych- ,wanegol at yr hyn oedd ganddo o'r blaen, oofier. Mewn gwdribnedd y mae'r tafarn- wyr yn trosjgjlwyddo'r ba.:ch a fwriedid idd- ynt ei. ddwyn ar ysgwyddiau'r prynwyr drwy ofyn ganddynt dalu 40,000..000p yn rhagor am eu cwrw a'u gwirodydd Dyna'r modd y moo'r fasnaoh yn cynHlwyno i god-i geiyn- iaeth at y Gyljideb vn mysg y bdbl. Anhawdd gwybod beth fydd tynged y GyJ'kdfeb yn Nihy yr Arglwyddi., CÚr ar- gnaphu ar fuddw!l y wiad na wnthodnir hi ganddynt, ond niid ydym eto wedi anghofio ystryw y Toriala yn mglyn a'r Mesur Trywddedod y ilynedd. Dywedwyd gan y Blad Doer Afield y pryd hwnw na felddiai yr Arglrwyddi daflu ailian y Mesur, a'r oanjyndad fu i'r frwydir ymdawelu, a pibian ddinystr- iwyd y Mesur gan yr Arglwyddi, cafwyd y Bla:.d Ryddfrydiilg yn anmharod L godymu a Jvwynt. Ty Oed a. at' adsroddlix yr banes hwnw eleni? Os grwxlthyd yr Airgiwyddi y oawn weled brwydr na hu ei bath yn ain gwlad am gyfnod mai ith. Anhawdd genym gred'u y dychwelir y Tor-aid c swydd, er yraddef wn yn rhiwydd eu bod yn hynod fedrus i godi bwganod a dychrynu y wer n. Ondi, a chanaatau v dychweliiir Mr. Balfour a'i bla'd, pa fodd y cesglir yr un fitwn ar bymtheg o buanau i'r drysorfa? Ai gweil gan yr ethlOlwyr da(Iu mwy am eu bara beunydcW na. gorfodr y cyfoethogiom i g)4f- ranu ychydig o'u cyflawnder?

TRWY'R FFENESTR¡

PERSONAU A PHETHAU

[No title]