Y Clorianydd

Tail Einystriol yn Margor. Tua haner awr weai peawar o'r gloch pryanawn Iau torodd tan allan yn masnachdy Mr William Parry, ironmonger, High-stre-arfc, Bangor. Dar- ganfyddwyd ef gyntaf gan fab Mr Parry, yr hwn ar unwaith a gododd waedd. Anfonwyd am y tan-frigad, ac yr oedd unarddeg o'r aelod;ia, gyda'u celli, yn y lie yn mhen ychydig funudau. j Ymledodd y tan gyda chyflymdr i ncdedig, a buan yr r-edd y siop yn un pentwr o fflamau a mwg, y rhai a ymrolient allan trwy y drws i'r heol, gan faluric* gwydr cryf y ff-enestrl. Yn mhen amser liynod fyr cafodd yr on o'r siop a'r stoc eang, yn cynwys swm mawr o lestri ariar. gwerthfawr, oil dinystrio neu eu niweidio. Dachreuodd aelodaa v tan-frig-ad (tan lywyddiaeth Oadben Gill a'r Peirianydd J. C. Goodwin) weifchio y dwrr ar yr adeilad Iio=<redis: nid hir y buont cyn llwyddo i gael y tan drr<"»r1^ <rrfTn,gu i lawr isaf y ty. W.-th- gitTf,, yiri'yvirVs'7d fawT o bobl wrth y He, a rhaid oedd cael iuft:r c- heddgeidwaid i'w cadw yn glir a'r tan- Hyd yn hyn ni wyddys pa fodd y dechreuodd v tan. Yr 0.ødd yr adeiladau l wedi eu 11awn yswirio. eithr nid oedd ond rhan r o'r stoc wedi ei yswirio. a syrth. 11awer o'r .golled ar ifr Parry. Yr oedd un dirwyddiad difrIM mewn cysylltiad a'r amgylckiad hwn. Y ma? j merch i Mr Parry, yr hon y'u 19 mlwydd oed. yn bcrvglus o wael, ac map ei Indferiad yn bur amheus. Cysgai hi mewn yfeli wely uwchben y sior>, a rhag mor ddychiyrilyd yr ymddangosai rhwysg y tan, barnwyd yn ancrenrheidiol ei symud. FelTv Mr Parry a'i carodd i dy cymydog, lie raae vn gorwedd mewn cyflwr ansicr, a lie y gweinyddir ami sran Dr. Ijar;?f^rd Jones. Mawr yw y cydymdeimlad a ddang-^ir tuag at Mr Parry.

I Bwy 7 Perthyna. Ynrs Seiriol ? Dydd Llun cyniialiwyd llys rnadol Porthaeth. wy, o flaxen Oàdben Morgan ac ynadon eraill. Cvhuddwyd Alexander Rutherford, Birkenhead, o'arfer creulondeb at gi trwy -ei adael ar Ynys Seiriol rhwng Tachwedd Sofl ar 21ain. Oafodd yr achos ei ohirio o'r llys diwr'ddaf, gan fod cyf- reithiwr y difiynydd (Mr Lioyd, Lerpwl) yn codi cwec,t-;V-n cyfreithiol, pa un a oedd gan ynadon Mon hawl i eistedd ar yr aoh v^ ? Dadleuai Mr Tiloyd' mai cwastiwn o hynafiaeth ydoedd, yn hytrach nag o ddyddordeb ymarferol. Yr oedd efe wedi gwneud vmchwiliad a; mewn nyfr oedd efe wedi ei gael mewn llyfrgell yn Llundain oedd yn dwyn poerthyna8 a Chymru, dywedid fod Ynys Reiriol yn ffurfio rhan o sir Gaernarfon ganoedd o flynyddoedd yn ol, a bod v tir yn ymestyn o lanau sir Gaernarfon yn mlaen i Ynys Seiriol. Xid oedd un amheuaetb nad oedd yna fau bychan rhwng y ddau le. a'i fod. yn ystod canrifoedd. wedi ymeancru. Dyfynodd Mr Lloyd achos o ym- osodiad oedd wedi cael ei gyflawni ar yr ynys, a'r hwn oedd wedi mol ei brofi yn Mangor lawer o flynyddoedd yn ol.—Y Cadeirydd a sylwodd. yn 01 cofnodion sir Gaernarfon, fod Ynys Seiriol yn perthTn i sir Fon. Yr oedd yn cael ei threthu. hefyd. yn Mon ac yn adroddiad y Ddirprwyaeth Dirol G-rniret-g, yr oedd VI" vnya vn cael ei chyn- TVTS yn sir Fan.—Dywedorkl Mr Lloyd yn mhell- ('1-- :<1. p>eddmt hwv wedi ta-lu dim treth am y 12 ml-v-ncad diweddaf ei f-.xl ef wedi srwneud vm- holiad gyda goruchwyliwr Syr R. Williams Bul- keley (perchenog yr ynys). a dywedodd y bonedd- wr hwnw pad oedd ganddo ef yr un dystiolaeth mewn perthyn?.s i'r mater.-Oifodd Rutherford ei ddirwyo i 108 a'r costau.

Eisteddfod Hen GOiTTyn. Dydd Llun, yn y Neuadd Gyhoeddus, cynhal- iwyd yr tisteddfod flynyddol er cynorthwyo try- sorfa yr Annibynwyr Cymreig yn Hen Golwyn. Llywyddiid yn nghyfarfod y prydnawn gan Dr. Roger Edwards. Arweinid gan Mr 15. R. Wil- liams, RhyI. Y beirniad cerddorol oedd Mr Wil- frid Jones. Canwyd can yr eisteddfod ejan Miss Smith. Wedi hyny dyfarnwyd y wobr am y cerddediad cyflym i seindorf brea y Rhos, Gwrec- sani. Am yr unawd ar v cornet dyfarnwyd y wobr i Mr Robert Smith, Gwre-am. Darfu i dri tenor a bassgystadtu mewn unawd enillwyd y wobr gan Mr Ll. Jones, Colwyn., yr hwn a ganodd "Y goloraen wen." Ymgystadleuodd amryw mewn adroda, yr enillwyr oaddvnt Mr E. Jones Davies. Glan Conwy, a Miss M: Jones, Bettws, Abergele. Yn v gystadleuaefch bedwarawd, "Re- membrance," ymgeisiodd tri chwmni; dyfarn- wyd cmnni y Rhos yn oreu, Yn rghyfID-fod yr hwyr gwnaed yn hysbys yr hyn a ganlyn —Oy^tadleuaefch seindorf pres, "La Favorita gwobr, lOp a chwpin arian; goreu, seindorf arian y Rhos, o dan arweiniad Mr Rim- mer. Tr1ethawd, "Ar ddysgu y Beibl, a chad- wrneth y Sabboth:" goreu, Mr R. J. Evans, Eg- f hrysb?ch. "Gnnwd soprano, "The Heavenly Rest:" groml M'ss Roberts, Oülwyn Bay. Ad- rodd "Somebody's darling:" Missi Maggie Jones, Abergele. Unawd i denor: goreu, Mr Llewelyn Jores, Hen Golwyn. Y prif beth yn ystod y dydd rdoedd y feirniadaeth a.r destyn y gadair. Yr enillwr oedd Mr John Yaughan, Hen Golwyn, yr hwn a gafodd ei gadeirio yn ol y ddlefod arfer- ol. ac arwisgwyd ef a bathodyn aur grA Mrs Roger EdT-rards.

Gwralg i Fferaiwr yn Tori ei Gwddf. Dydd Mercher cynhaliodd Mr Wynn Evans, crwner rhan ddwyreiniol sir Ddinbych, raith- chwiliad yn Glynceiriog, ger y Waun, i amgylch- iadau marwolaeth Elizabeth Evans, gwraig ffenri- wr o'r >enw John Evans, yn byw yn Fferm Tai- ygarth.—\ Gwr a ddywedodd ei fod. boieu Llun diweddaf, wedi gadiael ei wraig yn v ty wrthi ei T>¡Ll him tra yr elai et 1 <iy cymyuog. wrthi na fvddai vn absenol ond ihyw ddeng munud. Hithau 'a atebodd "O'r goreu mi a hwyliaf g'wpanaid o de erbyn y dowch yn ol. Pan ddycliwelodd yn mhen deng munud cafodd y ddau d'drws wedi eu bolltio oddimewn. Gwth- iodd un o honynt pi agored, a chafodd ei wraig yn gorwedd ar la\\T y gcgin wedi tori ei gwddf. Yn°ei Haw yr oedd cyllell garfio, ac yr oedd yn hollol f arw. Hi a arferai, yn achlysurol, ym- boeni llawer yn nghylch pethau bycha,in. Tua thair blynedd Yll ol yr oedd wedi bod yn Ngwaii- gofdy Dinbych am bedwar neu bum' mis tan drin- faeth, gan ei bod yn gwrthod bwyta dim ac yn llwgu ei hun. Y boreu hwnw nid oedd dim neillduol i aflonyddu ei meddwl oddieithr y gwynt cryf a chwythai, yr hwn a ymddangosai yn effeithio arni. Ni fyddent yn arfer a'i gadael wrthi ei hun, ond y diwrnod hwnw yr oedd y for- wyn wedi myned ymai.th.-Dychwelwyd rheith- farn o "Hunanladdiad tan ddylanwad munud o

Ymddygiad Gvvarth-us Clerc o Lerpwl. Yn y Court of Passage, Lerpwl, dydd Mawrtu, o flaeri y Barnwr Baylis a rheithwyr, gwrandawyd achos Dixon yn erbyn Ronald. Yr achwynyddea ydoedd Mrs Marion Dixon, yr hon s/n cario yn mlaen fusnes fel ironmonger yn Park-road, Ler- pwl; a dygid y cynghaws yn mlaen er codi swm o iawn oddiar y diffynydd—Angus Ronald, clerc, yn byw yn Rosslyn-street, St. Michael's—am ddar- ostwng ei mrch, a'r golled o'i gwasanaeth mewn canlyniad. Ymddangosodd Mr Tobin dros yr achwynyddes, a Mr Rigby Smith droa y diffynydd. Yr oedd Mrs Dixon wedi bod yn weddw ers dwy flynedd, ac yn enill ei bywoliaeth trwy gjadw siop yn Park-road. Yr cedd ganddi wyth o blant yn byw gyda hi uwchben y siop. Ei merch hynaf oedd Marlon Lucy, yr hon oedd yn 27 mlwydd, ac wedi arfer helpu ei mam trwy gadw lJvfrau y bus- nes. Yr oedd1 y diffynydd wedi bod yn glerc am ddwy flynedd ar bymtheg yn swvddfa y Water- ford Steamship Company, Water-street-, a'i oed oddeutu deugain mlwydd. Tua'r Pasg, 1897, cyfarfu y diffynydd a damwain ar y rheilffordd, ac aeth mab yr achwynyddes i dy ei chwaer yn Rosslyn-street i edrych am, dano, canys yno yr oedd efe yn llettva. Ar ol yr adeg yma daeth y diffynydd i fod yn ymwelydd gwastadol a thy Mrs Dixon, a magodd eyfeillgarwch rhjaigddo a'i merch hynaf. Derbynid ef yn y teulu fel ymofyn- ydd anrhydeddus am law a chalon yr C rIeth, Am- ryw weithisu y cafodd v ddau eu gadael wrthynt eu hunain yn yr eistedd-ystafell yn y llofft; ac yn mis Chwefror, 1898, darfu iddo, ebai Mrs Dixon, gymeryd mantais ar vr eneth y cymerai arno fod yn ei charu. Ganwyd pTentyn ar y laf o'r mis diweddaf, a honid mai y diffynydd oedd ei dad. Marion Lucy Dixon a roddodd dystiolaeth i attegu yr achos. Hi a addefodd nad oedd amod priodas wedi ei wneud, ond darfu iddo yn Mehefin diweddaf ofyn iddi aros wrtho. Ni fu iddi erioed gadw cwmpeini gyda'r un dyn arall. Dywedodd Mrs Marion Dixon (y fam) ei bod, wedi dwyn ei merch i fyny yn barchus a phriodol, I a chafodd y diffynydd ei ollwng I r teulu ar y dealltwriaeth ei fod yn caru ei merch yn anrhyd- eddus. Wedi gwrandaw rhagor o dystiola-ethau, cauwyd yr achos dros yr achwynyddes. Yr amddiffyniad oedd gwadu y darostyngiad yn bendant. Y diffynydd a addefodd iddo gael ei gau mewn ystafell gyda'r enetli amryw weithiau, ond nad oedd erioed wedi cam-ymddwyn ttiag ati., ac nid oedd yn hoff o honi o gwbl. Bu yn gyd- nabyddus a'r teulu am ddeng mlynedd, ac yr oedd wedi eu parchu un ac oil. Yr oedd wedi cael Marion Lucy bob amser yn foneddiges ieuanj weddaidd, barchus, a geirwir. Wrth ei groesholi gan Mr Tobin, dywedodd y diffynydd na ddarfu iddo erioed ofyn am gael bod wrtho'i hun gyda Miss Dixon. Nid oedd ef yn hidio dim am dani, gan ei fod yn rhwymedig i ferch ieuanc arall. A ddywedasoch chwi wrth Mrs Dixon a'r teulu I eich bod yn rhwymedig?—-Yr oeddynt oil yn gwy- bod. Beth ydyw enw y ferch ieuanc—ysgrifenwch ef i lawr.—Waeth gen i ddweyd na pheidio: ei lier.w I yw Miss Gardener, o Glasgow. A ydych chwi wedi ymrwymo iddi?—Nac yd- wyf. 'Does dim ymrwymiad wedi ei wneud, ynte? Yna paham y dywedasoch wrth Mrs Dixon eich bod yn rhwymedig i'r ferch ieuanc hon?—Nid oedd ymrwymiad priodol yn bodoli. A ydyw y ferch ieuanc hon, Miss Gardener, enw yr hon roddasoch mewn llys cyhoeddus, yn bodoli o gwbl-beth yw i chyfeiriad, os oes ganddi yfiriad 1-Ibrox, Glasgow. Deallais chwi yn dweyd ar y cyntaf eich bod yn "engaged" i'r foneddiges hon o Glasgow?—Na, nid oeddwn wedi ymrwymo yn ffurfiol, ond yr oeddwn yn cadw cwmpeini gycla hi. Y Barnwr: Darfu i chwi ddweyd eich bod yn rhwymedig iddi. Mr Tobin A ddywedasoch chwi wrth fam Miss Dixon eich bod wedi ymrwymo gyda boneddiges arall?—Naddo camgymeriad yw hynyna. A roddasoch chwi enw y foneddiges ieuanc iddi ? —Nid wyf yn meddwl i mi wneud. Pa bryd y dywedtasoch chwi hyn wrth y fam 1- Uwchlaw deuddeng mis yn ol—o ftaen Ionawr, 1898. Beth ydyw enw bedydd yr eneth hon?—Isa- bella. ) Dywedwch wrthyf rif ei thy yn Ibrox. Yr wyf fi yn awgrymu nad ydyw hi yn bodoli. I Mr Swift: Nid oes genych hawl i awgrymu. I Diffynydd Yr wyf yn gwrthod rhoddi ei chyf- eiriad. Apeliodd Mr Tobin at y Barnwr i'w orfodi i roddi y cyfeiriad. Ei Arglwyddiaeth a reolodd mai nid teg ydoedd r enwi person pan na feddai gyfle i amddiffyn ei hun. Yd Wrth ei groesholi yn mhellach, y diffynydd a I ddywedodd iddo ddyfod yn gydnabyddus a bonedd- iges ieuarc Glasgow yn Mehefin, 1897, a'n bod I wedi ymohebu a'u gilydd. Ni welodd efe erioed mo Miss Dixon yn cadw cwmpeini gydag unrhyw ddyn arall: ni welodd yr un dyn arall erioed yn y ty. Daliodd ef i ymweled a'r ty hyd o fewn pump ncn chwech wythnos i enedigaeth y plentyn, ac nid cyn i'w brawd hi siarad ag ef y darfu iddo stopio myned yno ati. Yr oedd yn gweled fod ganddi obaith magu. Ar ol yniohirio i gael t.amairl o fwyd, ail alwyd y diffynydd yn mlaen a'r pryd hyn rhoddes mewn yszrifen gyfeiriad Miss Gardener, vn Glasgow. Dyfarnodd y rheithwyr o blaid Mrs Dixon, gyda 50p o iawn, yr hyn a gadarnhawyd gan y Barn- WI.

Miss Fraser Eto. Dygwyd Catherine Louisa Fraser eilwaith c flaen yr ynad yn Bow-street, Llundain, dydd Sadwrn. Dywedir nad ydyw ond 23 mlwydd oed, ei bod heb un cartref sefydlog, ac heb ddim galwedigaeth. Honir i'r garchares godi canoedd o bunau trwy dwyll-oaod ei hun allan fel nith i Arglwydd Lovat a dweyd ei bod wedi priodi un o deulu y Rothscliilds. John Fraser, rheolwr chwarel Gymreig, a ddy- wedodd fod y garcliares yn gyfnither iddo ef ei bod yn ferch i'r diweddar Barch Simon Fraser, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Cym- reig yn' sir Fon, Cymru, yr hwn fu farw yn y flwyddyn 1895. Yr oedd y garchares wedi ei dis- gyblu fel gweinyddes (nurse), ond yn awr yr oedd heb yr un alwediga-eth. Ar farwolaeth ei mham yr oedd hi wedi derbvn cymunrodd fechan —oddeutu l&s yr wythno?, fel v meddyliai'r tyst. Nid oedd hi yrt nith i Arglwydd Lovat. Nid oedd un cysvlltiad Thwn eu teulu hwy ag Arglwydd Lovat, ac ni fu Miss Fraser erioed yn aros yn Beaufort Castle, sedd Arglwydd Lovat. Croesholwyd: A ydyw eich tad chwi yn hawl- ydd am Bendefitraeth Lovt ?-Ydvw. I" Ac nid yw wedi rhoddi yr hawliad i fyny ? a ydyw. I" Ar ol gwrandaw tvstiol^ethau eTaill, trfddod- wyd Miss Fraser i sefyll ei phrawf, ond cadwodd hi ei hamduiffyniad.

Yn MiLlith. Gvynsutliiirwyr Menyg. Mae Ffatris Menyg Yeovil yn rhoddi gwaith i Iz- ddilm llai na 4000 o ddwylaw. Yn ystod y chwar- ter caniif diweddaf niae y fwrcielsdrof wedi cyn- yddu yn rhyfeddol, ac anhawdd fyddai canfod lie mTi*y iiwyddiaiius neu anturiaetlius. Mae tai a heolydd newvddion w<- tyfu i fyny mewn lie hyd ddoe, fel pe tae, oedd yn reusydd gwyrddion, ac y mae un o ranau hyfrydaf y dref, Pen Mill, bron yn ho'Jol newydd. Ddeng mlynedd yn ol prin y gellid g'vv-elei ty yn o, eithr yn awr y mae yn ddinss fechan. Victoria-street sydd un o'r ychwanegiadau diwedcraraf. Ym3 y trig Mr Ken- nard Russell, yr hwn sydd tua deg-ar-liugiin mlwydd oed, saer wrth ei alwedigaeth, ac aelod blaenllaw o Wirfoddolwyr Yeovil, ac yn bcrson o nod, fel y mae newyddiadur lleol yn ddiweddar wedi ei interviewio. "Gan i mi glywed fod ganddo vstori ddyddorol i'w dweyd," ysgrifena newyddiadurwr, "gelwais arno. Mae gan Rhif 2, Victoria-street, lain "Dlwg o ardd-dir, a phan v gelwais yr oedd ilr Russell yn brysur yn ei phalu. Ychydig wythnosau yn 01 buasai y fath orchwyl, iddo ef, yn anmhosibl, oblegid yr oedd y pryd hwnw yn dioddef dan ym- osodiad ffvrnig o'r glunwst (sciatica), ond yr oedd yn awr wedi hollol wella, fel y dangosai edrych- iad ar ei gorpli talsyth." "Do, bum yn wael, yn wael iawn," dywedodd mewn atabiad i'r gofyniad cyntaf. "Yn gyntaf teimlais fy nghoes chwith yn dechreu myned yn stiff, yn enwdig adeg myned i'r gwely, a phan yn gweithio. Aeth yn waetli, a phrin y gallwn wneud unrhyw beth." Yn y fan yma daeth ei wraig yn mlaen ae hys- bysodd y gohebydd fod pethau wedi myned mor ddifrifol, "nis gallai Kennard eistedd i lawr i'w brydau, oherwydd poenai ef i blygu ei goes. Ac," hi a ychwanegodd, "yr oedd yn rhaid i minau ddi- oddef yni ogystal ag yntau, canys yr oedd y boen yn ei wneud mor ddrwg ei dymher, g*wyddoch." Achosodd y sylw yma wen1, yn mha un yr ymun- odd y gohebydd. Ond i barhau ystori y diioddefydd. "Un diwr- nod," meddai, "darllenais mewn llyfr bychan a adawyd yn nhy cyfaill i mi, un Mr Cruse, yr hwn a arferai fod yn blisman yma, ond sydd yn awr yn heddlu Llundain. Cafodd ef y glunwst, ac yr oedd wedi ei wella drwy gymeryd Dr. Wil- liams' Pink Pills for Pale People, a thybiais y gallent wneud lies i minau, ac, fel y digwyddodd, prynodd fy ngwraig foes o'r pelenau yn ddiar- wybod i mi a dygodd hwynt gartref. Dywedodd i wrthyf gan ei bod hi wedi eu prynu y byddai raid d i minau roddi prawf arnynt: felly y gwnaethum, ac yr wyf yn bur ddiolchgar fy mod wedi gwneud. Arferwn gymeryd dwy o'r pelenau gyda mi at fy ngwaith bob boreu, a phob dydd deuwn yn well 1, sfwell, hyd nes y darfyddodd y poenau yn gyfan- gwbl." "Debyg genyf eich bod wedi cymeryd mwy nag un bocs?" gofynai yr ysgriblwr. "N addo; ni chefais eithr un boes, ond y mae y glunwst wedi diflanu, ac yr oeddwn yn falch iawn o hyny gallaf ddweyd wrthych." "Debyg genyf fod eich cyfoodion wedi synu dipyn 1" gofynai y newyddiadurwr. Wei, atebai Mr Russell, "chwarddent am fy mhen pan arferwn gymeryd y pelenau bob boreu, ond nid oeddwn i vn hidio, oblegid gwvddwn eu bod yn gwneud lies i mi." 0 "Yr ydych yn edrych yn aithaf da yn awr," sylwodd y gohebydd. "Ydwyf ac nid oes arnaf ofn ymosod'ad arall. Hyd vn nod pe y deuai, gwyddwn beth i gym- eryd." = Camgymeriad cyffredin ydyw ysfyried y glun- wst a chrydcymalau fel anhwylderau ellir 'eu° trin a meddyglvnau allanol megis enaint ac irad. Mae y pethau hyn weit.hiau yn ddefnyddiol i liniaru poen ond! rhaid i'r gwellhad ddyfod drwy y gwaed a'r nerfau. Fel ag yn yr achos a dde«- gnhr uchod, felly hefyd yn mhob achos arall v rn^nt wedi ei wella. Mae Dr. Williams' Pink Pills yn myned i wraidd yr anhwyldeb, yn cyfoeth- ogiac yn puro y gwaed oddiwrth faterion anahvm- wys, a thrwv hyn vn gwneud i ffwrdd a'r duedd i acholl enymad a phoen bryd byna y cyfnewidia y dywydd. Dnyy effaith gyffelyb ar y gwaed (ond yn unig pan yni bur, cofier; n-i wella sub- stitutes unrhyw beth) gwelJant glwy'r brenin semfv CUriaJai1l criniad anam- 1 \H yn 3 Phob math ° anhwylderau y bonedd,gesau. Nid ydyn,t ATI putative. Drwr e!ch cryfhau v ^reliant chwi. Os nad vdyntiV TV^ ■nri?a' ?3r- ~yd^'r ™ seif.h-air' I lawn, Dr^ Williams Pink Pills for Pale People) anfon- wen am danvnt yn unfonsrvrchol at v Dr Wil liams Medicine Co.. 46. TTolh T chweS.0' P"S 2s 9° 3m Un bocs' neu 138 9c am

WIL LEWIS YN ANERCH WTI, HAN Anwyl gyfaill. 'iwy'n dy gollr 'N hchgvn. bychan Iloi dy -veit lErbyn hyn j n filwr cadarn, Cario'r wyt y a'r cledd • Er amdiiffyn gwlad y biyniau Rh l gelynioi, gwaetha'u bri Duw a'th gadwo i ddychwelyd fr h u fwthyn prer y TIi. llau mewn gobaith mae'r ama^Uiwr, Er cael cynyrch llawn rhyw ddydd; Crelli dithau, gyfaill anwyl, Rodio brvniau CjTnru rydd Wedi'r efc'r brwydrau heibio A phob gelyn fed vn g,teth; lhiw a'tb gadwo i ddychwelyd I'r hen fwthyn per y Traeth. Pan y bvddwyf yn barddcni 'Rwyf f.l rIong ar gefn y Hi, 11 Wedi com'r llyw a'r cwmpawd 'N ffaelu srwybod ffordd'raf fi; Er y cyfa"1 'rwy'n dy garu, Derbvll f" anerch.rrvfaill lion, Buan eto bod i'n (-wrddyd Yn w;n fwthyn Tanyfron. Gwelais ddraenen gref yn tyfu Ger fr ravrth ar crlawdd yr ar<?d, Yn ei hymy' 'roedd Uysieuyn Eiddil egwan, eto'n hardd; Er mor arw oedd y ddraenen, Amjn lch >dd hwn ei cheinciau i gy d Ei flodru sydd yn perarogli Drwy'r g mydogaeth hon o hyd. Gan fod drain ar hd ein daear Braidd i'w (anfod yn mhob gwlad. Cyinerwn afael ar v ceinciau, Gan -ochelyi twyll a krad; Dyna'r ffordd i ddringo i fyny— Dechreu'n isel wrth y lYawr, A'r llwybr sicraf i'n dyrchafu Er ein gwneud yn ddynion mawr. "Trwyn coch y derwydd olaf' welir Yn grogedig ar fy mur, Craig yw er cofio cyfaill cywir, A'i gyfeillach hoff a nhur Gan fod adeg post vn agos Ar y mwdwl rhaid rhoi pen, Gyr ateb im' yn mhen pythefnos Bendith arnat bvth. Amen. Mynydd. WIL LEWIS.

> Y mae un wenol yn llyncu ar y Ueiaf 6000 o wybed bob ctvcld.

Pigion o'r 11 Drych." I DDYNION EWYLLYS DA. Pery William McKiriev i biofi ei hun yn un o'r dynion evmwysaf ailasai y Tataetiiau ei ddewis i lanw y swvdd Arlywyddoi, yn enwedig yn y eyfwng prostnoi. in kji anexciiiad yn Atlanta, r, Ga, y dydd o'r b-aen liefarodd mor ddoeth a Llyfr y i>t:trobion. Rhoddodd foddlonrwydd mawr i'r bobl. Yr c/edd ei gyfeiriad at (jor: Mawr y Talaethau L nedig yn canu anthem fawr brawdoliaetli rhyddid yn y dull cynulleidfaoi, gyda'n tiriogaetluiu y tu yma a thu draw i'r mor- oedd, yn feudiged_y o ieddiiaol. Mor gofus, onide, o'r ynysoedd f-ydd. newydd gynyg am ael- odaeth yn nghyfeiilacli y T Gallern. ddycliymyga clyweu Yi Philip—fel cor o bianib, o ran prohad eto—yn dyblu y gan fel Cy- manfa gaixu Gymraig! Bydd ccaiediaethau ao oasau yn bendit.hio yf adog yr ufuddhaodd Amer- ica i drwy gyhoeddi rhyfsi ag Ysbaen ac yn erbY-I1 od gorthrwia a'i haerllugrwydd. TALU HEN DDYLED. Ychydig dros bedwar can' mlynedd yn 01 ym- we:odd Christopher Columbus ag Amierica yn enw eu Mawrhydi aruthrol Ferdinan ac Isabella, i freninedd mwyaf Oatiiolicaidd y rhai y rhoes ei Saiicteiddnvydd y Pab, Ficer y OrÐawdwr, hawl- fraint i gym,ervd lUvvr feddiant o r rhanbarth hwn o'r greadigaeth, anhysbys hj-d yr adeg^bono. Yn olvnol i'w gwas Columbus anfonodd Ysbaen weision eraill dihafal eu gorthrwm a'u creulon- deb i oso<l y wlad eang a'i thrigolion diamddiffyn dan'wvstl. "Aeth oes ar ol oes heibio, a pharha- odd olwyn fawr rhagluniaet.h i droi yn raddol hyd nes i Air-ierica gasglu digon o fodidion i godi y wystl, a gorfu i'r Ysbaion yn Ninas Paris y dydd o'r bb-en Toi clierbyneb c,,I-iirv-cli,olwyT y Byd N ewydd fod yr hen ddyled wedi ei thalu a r hen gyfrifon wedi eu gwast-a-dhau. Y GALIJU GWiBODOL. Y dydd o'r blaen eyf-,Ir"la cynadleda o ddarlla- wrr yn Washington gyda'r allical-i o ddylanwadu ar y Llywodraeth i ddilldyinu y dreth a osodwyd ar y cwrw yn adeg cyohwyniad y diflasdod ag Ys- baen. Y mddengys i'r dylanwad ballu, acnafycld i'r Llywodraeth dialu sylw o gwbl i'r gwrthdystiad. Hysbysir ni hefyd fod y gwirodwyr a'r darllawyr yn colli eu dylanwad fel gallu -rwloldyddol. Ym- ddengys i nd yn haeTllug yn y fath ddosbarbh o ddynTocn i uchelgeisio bod yn allu mewn gwleid- yddiaeth; ac yn sicr ni ddylai eyni.de.thaa Gnst- ionogol oddef y fath allu i godi ei ben. Bu am- per, yn ddiau, pan y llefarai y blaid hon fel un ag awdurdod ganddi; ond ei lie yn bresenol yw mwynhau y breintiau sydd yn ei meddiant yn foddlon a ohydag ofn gweddua wrth, ddiSgNvyl "taledigaeth ei gwobrwy" yn y dyfodol. BYD Y TEGANAU. Onid oes llawer o fuddioldeb yn y niodd y parotoir anrhegion N adolig i blant yn y wlad hon? Mae yn fyd byolian ynddo ei hun, yn nghyda holl beirianau ac offerynau bywyd wedi eu "wneud yn deganau i ddyddori y rhai byeham a'u hecfwvddori i amgyifred trafedaethau a dyled- swyddau'y fuchocld sydd yn eu haros. Ceffylau a gwageni, longau, agerboirianau a cherbydresi, peirian.au tan-dditfod-dol gyda cheffylau ar uar- laia diylliau ac arfau cyf addas i giyfarfod a gorch- fyorii yr Ysbaenwyr; dodxefn ac offer cadw tv 1 r ferch, a thegarvbiana i'r feohan i ymgydnabyddu a ffurf a llun allanol cerddouaetb? pob peth yn cydweitliio er daioni i ddwyn J rhai bychain i gy- ffyrddiad a'r byd cyn y delo y byd i gy- dylid priodoli y ffaith fod yr AmeTicaniaid yn cy- ffyrddiad a hwv. Ai i ddisgyblaeth y teganau y farfod ag anhawsdierau bywyi mor wrol ac mor ddeheuig ? Y OYMERIAD CYMREIG. Pwnc y parheir i dalu sylw iddo y dyddiau hyn yw pwnc diffygion y cymeriad Cymreig. Aw- rrrymia-iol ac addawol iawn yiv liyn hefyd am Y rheswm y dengys fod yna adfywiad ac ymddeff- road yn ein cenedl Hen arfei y Cymry ar hyd yr oesau fu ebargofi eu ffaeleddau gan ymfoddloni yn 11 ymffroatgar ar -y goel mai y cymeriad Cyrxireig oedd yr uchaf a'r rhagoraf yn fyw. Ni fu diffyg synied rn ucliel am danom ein hunain ynorn erioed; feallai mai i lyny y dylid priodoli ein hanalluo grwydd i ganfod ein ffqeleddau a diwygio vn gynaraoh. Gyda dyfodiad a dadblygiad cyfleus- derau adiysg yr ydym yn dech-eu edrych arnom ein hunain mewn goleu gwell; "vc yn gymharol a chenedloe dd eraill yn dyfod i fe idiant o olygiad- au perffeithiach am y byd ai b?thau. Er bain def a chw-ir, hanfodol yw gwybwlaeth Yn y "Traethodydd" yngana y Parch J. Myfen- ydd Morgai, Llandudoch^ gvryn hen hx-n s;ef ein bod yn ddiffygiol iawn 01 tots y ryfeiriasom ato mewn erthy# flaenorol J o'- ysbrvd undebol a cl enedlaethoL, a piii'oilvdd "vn amlach i ynxafaelio nag 1 deiiwn ,'1 Wele un o gyhuddiadau danteithfwyd blasusaf 3 ? e-n diffyg cariad ffilydd." Cyfeiria hefyda.t ,em dlfÏyg d brawdol. diffvc, hwrn yebwa'th. Gydag tuag at wellhaM v da .feiir^ch gweddus, go- ymagoTiad m^Vlwl < Phariseaidd beithiwn yr y Sae.on a chen- O ddiokih 1 Ddn^ publican pan ddy- gan^ boT. omedl ta«r o le V "RTL3SWM AM HYNY. trv-hoeddwyd yn ddiwerldar, sef Mewn cyfrol a Jewett Tucker, cyfres o ddar^ithiau y dadwnrud pre- D D., ar y dytan^dau Ur yn ddiftg y £ £ ?$1 rLr/yw fod dylanwadau xsraddol eraill yn dyfodi r mewn i hudo a rheoli plant dynion. Yn ein plith ni y Cymry, lie y mae pnygethuyncael parch mor uchel, dylanwadir ar fechgyn diddawn a diddysg yn ami i ymgymeryd a'r gwaith nid o argyhoeddiad, eithr er mwyn ymddangosiad. Na ddylid pregothu er mwyn bywoliaeth na pharch- ddylid pregothu er mwyn bywoliaeth na pharch- edigaeth, eithr i'w amcan ysbrydol gwreiddiol. Dywedai Alexander Knox am Bgbvys Loegr ei bod yn rhagorol iawn ar gyfrif ei hegwyddorion a'i rhyddfrydigrwydd, ond, feallai, ebe fe, nad oes yr un sefydliad o chanddo gan lleied dylanwad ymarferol. Y rheswm am hyn, yn ddiau, yw fod ei gweinidogion ar hyd yr oesau vn dra amddifad o argyhoeddiad ysbrydol, ao o aiddgarweh i gy- flawni gwaith ymarferol crefydd. Ychydig wnaethant dros Gymru yn yr amser aeth heibio. ihdaro ydynt am nad oes yn eu calonau namyn digon o ras i'w gwneud yn offeiriado'—nid oes Tno wa«gfa o argyhoeddiad digonol i ysgo^i y peir- lanfc achubol Nis gwyddom am ddim tebycach i offeiriad neu weinidog heb ar- gyhoeddiad, neu was Duw heb ras Duw.

Masnach id yr Wythros. nJhrSf v7flCy^?1Wad ° r3Wn K^ddl ar law yn nechreu v flwyddyn newydd yn fwv na^ arfer ddrdd 7^ ,? heb k W^thu ddydd y Calan ers llawer o flynyddoedd. Dy- wedir fod yr un peth ffaith am Ffrainc. RwS ar Unol Dahetbau. Yn yr Almaen Aw,Hia Hungary, yr Eid^l, Roumania, Yspaen, a Po^ tugai, vn gystal, er nad i'>n un graddau. Cafwyd marchnadoedd tra sefydlog ar ol y Nad- olig. Methwyd cadiw y prÏsiau i dueddu ar i fyny. Diweddodd y flwvdidyn Is 5c y chwarter yn uwch na y dechreuodd. Sefydlog, ond araf. oodd y fasnach inewn haidd yr wythnos ddiweddaf. Am geirch ychydig o alw oedd. Am haner can- mf bu Rwsia ar y blaen mewn gyru ceirch dTos- odd i'r wlad hon ond erbyn hyn y mae yr Unol Dalaethau wedi myned a He y wlad hono. Yn yr hoH nwydidau eraill ni bu cyfnewidiad yn ystod yr wythnos. Wrth gwrs, dibyna y prisiaii i gryn fesur ar yr hin a geir o hyn hyd ddiwedd mis Mawrth,

YD. LLUNDAIN, Dydd Llun (Ionawr 9fed).— Tawel oedd y fasnach mewn gwcuiith, ond heb un IN1 cyfnewidiad yn mhrisiau y caiti-efol na'r tramor. J Blawd yn araf yr iron dukes, 22/6 y saoh. Taw- 01 oood haidd. Mor Du, 18/6 y chwarter heb ai ddaoforio. Tawel oedd ceirch, ac weithiau yn is. Yr Americanaidd cyiuysgedig, 16/9 y chwar- ter Liban du, 15/4. Indrawn yn rhatach yr Americanaidd cymysgedig, 19/6 y cliwarier heb ei ddadforio Odessa, 19/9 ex-quay. LERPWL, Dydd Mawrth (Ionawr lOfed).— Tawel oedd gwenith yn Lerpwl heddyw ar ddech- rou y fai'ohnad, heb gyfnevvidiad ar brisiau dydd Gwener. Ddangoswyd dim gwenith CaliffomaidcL Galw cymedrol am flawd, prisiau yr livrn oedd yn yefydlog. ,Ceirch a blawd ceirch yn farwaidd. Indrawn—yr Americanaidd oymysgedig goreu,. o 3/11 i 3|/llg:; eto, newydd, 3/10Jj Odessa, o 4/2 i 4/2J, Cinquantina, o 4/5 i ,4/6 a phys, o 5/11 i 2 2 5/112 v canpwys. Ffa Saidaidd, o 28/9 i 29/- y chwarter.

ANIFEILIAID. LLUNDAIN (Snoitliiieid), Dydd Llun (lomuwr 9fed).—Dangoswyd mwy o wariheg, yn enwedig o'r dosbarth cyntaf a'r ail ond gan nad oedd y galw mor fywiog, tueddai y prisiau i ostwng. iiiff Ysgotaidd goreu, o 4/6 i 4/8 yr wythpwys- Gan fod y cyflenwad o ddefaid yn fwy na digon i gyfarfod y galw, yr oedd y fasnach yn araf iawn, I a'r prisiau yn,ffafrio y prynwyr am fyllt a mam- mogau. Auuywient o 3/2 i 5/8 yr wythpwys. Anifciliaid yn y farcluiad —Gv»*artheg 1540, defaid 10,620, lloi 5. LERPWL, Dydd Llun (Ionawr 9fed).—Yr oedd oyfleinwad mwy o wartheg yn y farchnad ddydd LIun, a galw da am danynt; prisiau uchaf yr wythnos ddiweddaf yn cael eu talu gyda'r parod- rwydd mwyaf am y gwartlieg goreu. Y defaid, lrelfyd, yn lluosocaf piin yr oedd y galw am y rhai'n cystal, ond cyrhaeddent y prisiau diwedd- ar. Biff, o 4c i 6|c y pwys; defaid, 4c .i 8c y 2 4 2 pwtrs. Yr oiedd yn y faj-chjiad:—<rwa.rtheg 1353, a defaid 3802. BIRMINGHAM,Dydd Mawrth (Ionawr 10fed). -Y cyflenwad o ystoc yn weddol helaeth heddyw, ond araf oedd y fasnach. Gwartheg Herefords goreu, 6-i?, y pwys mat ha u eraill, o 4o i 6c mut- I ton, o 4c i 8-c y pwys. Moc'h bacwn, o 7/9 i 2 7/10 yr ugain pwys pyre, o 9/3 i 9/9 a hyohod, 6/2 yr ugain pwys. SALFODD, Dydd MawTth (Ionawr lOfed).— Yr oedd cynydd o bedwar cant yn nifer y gwartheg ac yn agos i 2700 chwaneg o ddefaid yn y farchnad, o'u cymharu a'r wythnos ddiweddaf. Nifer yr anifeiliaid :—Gwartheg 2516, defaid 9390, lloi 96, a moch 50. Y prisiau: -Biff. o 4ic i 6lc y pwys defaid, o 5û i 8c lloi, o 52-c i 8c y pwys. Moch, o 7/6 i 8/- yr ugain pwys.

DINBYCH, Dydd Mawrth (Ionawr lOfed).— Un o ffeiriau lleiaf y flwyddyn oedd hon. Gwerthai gwartfheg godro am 20/- i 30/- y pen yn is na'r ffair ddiweddaf. Cauolig oedd y pris a gynyg id am wartheg yst,or; ond yr oedd y biff ychydig yn uwch—ddimai y pwys, o k-iaf, yn well na'r ffair ddiweddaf. Ychydig iawn o ddofaid a ddangosid. Gwerthai mylit tewion am oddeutu 3 £ c y pwys yn fyw, a defaid tewion haner brid am tua 7c ar y cambran.

MENYN. CORK, Dydd Mawrth (Ionawr lOfed).—Firsts, 1 98/- y 112 pwys seconds, 92V-: thirds, 86/ J fourths, 74/- fine mild, 101/ Yr oedd 49 o firkins yn y farchnad. 1

GWAIR A GWBLLT. LERPWL, Dydd Sadwrn (Ionawr 7fed).—Hen wair, o 2/10 i 4/- y canpwys (112 pwys) gwellt gwenith, 1/3 i 1/6; gwellt haidd, 1/4; gwellt ceirch, o 1/3 i 1/6.

TA.TWS, MAIP, etc. LERPWL, Dydd Sadwrn (Ionawr 7fed).- Maip, o 21/- i 22/- y dunell. Tatws—Giants, 0 2/- i 2/4; main crops, o 2/8 i 3/2; Bruce, o 2/3 i Sy9 y 112 .pwys. Maip, o 6c i 10c y 12eg bwns. Sweds, o 1/3 i 1/6 y 112 pwys; carrots, o 3/- i 3/9 y 112 pwys wynwyn cartrefol, o 5/- i 6/ etc, tramor, o 3/9 i 4/6 y 112 pwys. LLUNDAIN, Dydd -Sadwrn (Ionawr 7fed).— Dangoswyd cvflenwadau cymedrol o datws, a bu masnach helaeth yndvnt, yn ol prisiau sefydlog. Abundance, o 65/- i 70/- y duMll; hebrons gwyn- ion, 65/- imperators, 60/- i 65/- Reading giants, o 60/- i 65/- blacldands, o 55/- i 60/ Dunbar bruce, o 65/- i 79/- maincrops, rod soil, o 70/- .1 75/ eto, grey soil, o 65/- i 70/ a perman, 55/- y dunell.

GWLAN. ( BRADFORD, Dydd Llun (Ionawr 9fed).-Y mae agwedd fwy gobeithiol yn nodweddu y farch- nad wlam Er nad ydyw y prisiau wedi codi, y mae y prynwyr yn barotach i'w talu, a mwy o fus- nes yn cael ei wneud.

nadoodd Cymreig, &c. BANGOR, Friday, 12 o'clock. MEAT, BUTTER, and EGGS.—Fresh butter, 1/4 to 1/5 per lb. eggs, 12 for 1/ Irish, Danish, and Canadian butter, lOd to 1/- per lb. beef and mutton, 6d to lOd per lb. veal, 7d to lOd per lb. pork, 6d to 9d per lb. ham and bacon, 5d to 8d per lb. fat pigs, 3 £ d to 3^d per lb. FISH, POULTRY, and GAME.—Chickens, 3/- to 4/6 per couple; fowls, 3/- to 3/6 each goslings, 5/- to 10/- each; ducklings, 216 to 3/6 each; hares. 3/- to 4/6 each; rabbits, 2/- per couple pigeons, 1/4 per brace; pheasants, 5/6 per brace; partridges, 3/6 per brace; wild ducks, &1- per brace; ducks, 2/6 to 3/6 each geese, 5/- to 10/- each turkeys^ 4/- to 18/- each soles, 1/4 to 1/8 per lb. turbot, 6d to 1/2 per lb. brill, 6d to lOd per lb. halibut, 6d to 10d each; lemon soles, 8d to lOd por lb. plaice, 4d to 5d per lb. whiting, 4d to 6d per lb. dabs and hake, 4d per lb. gurnets, 3d Per lb. skate, 4d per lb. cod, 3d to 6d per lb. haddocks, 4d per lb. lobsters, 2/- each shrimps, 5d per pint. FRUIT and VEGETABLES.—Potatoes (new), ,r,d per lb. carrots, -lId per lb. turnips, Id per bunch parsnips, Id per lb. cabbages, 2d each cauliflowers, 4d each; celery, 2d to 4d per stick leeks, Id per liunch; grapes (English), 2/- to 4/- per lb.; do. (foreign), 6d to 8d per lb. tomatoes, 8d to 1/- per lio. apples, 3d to 4d per lb. pears, 4d to 6d per Ik AMLWCH, Saturday.—Fresh butter, 1/2 per lb. fresh eggs, 12 for 1/ beef, 6d to 9d per lb. mutton, 7d to lOd per lb. foreign beef, 6d to 7d per lb. potatoes (new), Ad per lb., 28 Ibs. for 1/ 5/- a sack carrots and turnips, Id per bunch cab- bages, Id each onions, Ild per lb. foreign grapes, 10d per lb. apples, 3d per lb. Welsh honey, 1/3 per lb. chickens, 3/6 per couple fowls, 1/6 each; ducklings, 2/6 each hares, 3/- each rabbits, lOd to 1/- each; ducks. 2/6 each; geese, 5cl to 6d a lb. 5/- to 7/- each; turkeys, 7/- to 9/- each. CARNARVON, Saturday.—Fresh butter, 1/2 to 1/3 per lb. fresh eggs, 9 to 10 for 1 beef. 6d to 8d per lb. mutton, 7d to 8d per lb. lamb, 7d to 8d: per lb. veal, 4d to 7d per lb. pork. 6d to 8d per lb. ham, 8d, 10d. and 1/- per lb. bacon, 4d to 8d per lb. potatoes (new), d per lb. car- rots, Id to 11d per lb. cabbages, ld to 2d each cauliflowers, 2d to 3d each; cucumbers, 4d to 6d each; grapes (English), 1/6 to 1/8 per lb. mellons, 4d to 8d each tomatoes, 8d to lOd per lb. apples, 2i,d to 3d per lb. pears, 2d to 3d each fowls. 1/9 to 2/- each; hares, 3/- to 3/6 each; rabbits, 1/- to 1/2 each; pigeons, 6d to 8d each; pheasants, 6/- to 6/6 per brace; partridges, 2/5 to 2/9 per brace turkeys, 1/- per lb. soles, 1/4 to 1/6 per lb. turbot, lOd to 1/- per fix brill, 8d to rOd per lb. whiting, 6d per lb. dabs, gurnets, and skate, 3d to 4d per lb. cod. 4d to 5d per lb. haddocks, 4d, 5d, and 6d per lb. DENBIGH, Wednesday. Wheat. 9/- barley, 8/- to 9/3; oats, 5/- to 5/9 per hobbet; beans, 10/- fowls, 4/- to 4/9 per couple; ducks, 4/- to 5/6; tur- keys, from 8!d to 9d per lb. geese, from 7d to 8d per lb. fresh butter, 1/3 to 1/4 per lb. do.. small pots, l/0i to 1/1;. do. large pots, lid to 114d per lb. eggs, 9 to 10 for 1/ potatoes, 5/- to 6/- per hobbet; oatmeal, 2d per lb. HOLYHEAD, Saturday.—Fresh butter, 1/3 per lb. fresh eggs, 8 for 1/- Irish, Danish, and Cana- dian butters, 7d to lOd per lb. beef, 7d to 9d per lb lamb, 8d to 9d perlb. veal, 9d per lb. pork, 8d per lb ham, 1/- per lb. bacon, 8d per lb. tat pigs 5^d per lb. porkets, 12/- to 18/- each • stores, 16/- to 22/- each; potatoes, 5a per 224 lbs. carrots, 9d per dozen bundles turnips, 6/- per load parsnips, Id per lb. cabbages and cauliflowers, 2d each; vegetable marrows, 2d to 5d each; grapes (foreign), 6d to 7d per lb. mellons, 5d each toma- toes, 2d to 3d per lb. peaches, 4d to 6d per lb. apples, 2d to 3d per lb. pears. 3d' per lb. oranges, 50 for 1/- chickens, 3/- to 316 per couple; fowls, 3/- each; gosling, 4/6 to 7/- each ducklings, 3/- to 3/6 each hares, 2/6 each • wmting, 2d each; dabs, Id oer lb. crabs, 2d to 4d each; black oats, 13/9 to 14/6 ;whita oats, 131- to 14/ hay, 50/- per ton. LL \NGEFNI, Thursday.—Fresh butter, 1/3 per lb. fresh eggs, 14 for 1/ beef, 6d to 8d per Ob. mutton, 7d to 9d per lb. veal, 7d to 8d per lb. pork, 6d to 7d per lb. ham, 8d to 1/- per lb. baron. 5d to 8d per lb. fat pigs, 3d to 34d per lb. porkets. 12/- to 16/- each; potatoes, 5/- to. 6/- per sack: oats, 14/- to 14/6 per quarter. PWLLHELI, Wednesda,y.-Frest butter, lid to 1/- per lb. fresh eggs, 9 for 1/ beef, 4d to 9d per lb. mutton, d to 8d' per lb. park, 6d to 8d per lb. fat pigs, 3d per lb. porkets, 12/- to 16/- each; potatoes (new), d per Mh. carrots and turnips. Id per lb. paisnips, 10 per lb. cab- bages, 1d to 2d each; celery, 2d and 3d per stick; tomatoes, 8d to 9d per lb. apples. 2d to 3d per lb. pears, 4d per lb. fowls, 3/- and 3/6 per couple hares, 2/6 and 2/9 each; rabbits, lOd and 1/1 each pheasants, 2/9 per brece; partridges, 4/6 per brace wild ducks. 3/6 per brace ducks, 2/- and 2/3 each geese, 6d and 7d per lb.

Principal Welsh Fairs. CARNARVONSHIRE. Bethesda January 14. DENBIGHSHIRE. Abergele Januarv 18. Cerrig-y-Druidion Januaiy 16. Wrexham January 2, 9, 16, 23, and 30. Llangollen January 24.. FLINTSHIRE. Caerwys January 31. MERIONETHSHIRE. Januajy 14. Corwen J anuary 17. MONTGOMERYSHIRE. LlanfyEin January 26. Llanidloes January 28. Melfod January 27. Welshpool January 2 and 16. Newtown January 61. NOTE.—We have carefully compiled the above dates,, but we are in no way responsible for any inac- curacies which may happen.

Local Tide Table. JANUARY. Morn. Height. Even. h. m. ft. in. h. aL 12 Thursday 11 28 11 55 19 4 13 Friday -1 0 20 20 7 14 Saturday 0 44 1 7 20 9 15 Sunday 1 29 1 52 20 0 16 Monday 2 13 2 35 19 6 17 Tuesday 2 54 3 16 18 4 18 Wednesday 3 35 3 58 16 2 19 Thursday 4 25 4 57 14 3. 20 Friday 5 32 6 14 13 0 21 Saturday 6 55 7 35 12 4 22 Sunday 8 14 8 47 12 9 23 Monday 9 17 9 43 16 7 24 Tuesday 10 5 10 25 14 6 25 Wednesday 10 45 11 4 1A 7" 26 Thursday 11 20 11 37 16 3 27 Friday 11 54 2 Saturday 0 12 0 27 17 1 29 Sunday 0 41 0 58 17 S 30 Monday 1 13 1 27 17 3. 31 Tuesday 1 42 1 58 17 2 N.B.—The above Tide Table is computed for the Portof Liverpool; for Bangor the time of High Water is twenty-five minutes earlier; for Beaumaris twenty-seven minutes earlier; for Carnarvon two, hours and five minutes earlier for Llandudno twenty minutes earlier for Rhyl twenty minutes earlier.

Shippirg. PORTMADOC. Arrivals. —N eptune, Williams, Drogheda. Cor- delia, Da vies, Dublin Rebecca (s.s.), Roberts, Liverpool. Isabell, James, Aber aero n. Eliza Bond, Jones, Goodick. Sailings.—Walter Ulric, Williams. Shoreliam and London. Excel, Morris, London. William Keith, Jones, London.Rebecca (s.s.), Roberts, Liverpool.

The Chase. THE ANGLESEY HARRIERS will meet on Saturday, January 14th Trescawen at 11.30 a.m.

I Genedigaethau, Priodasau, I Marwolaethau. GENEDIGAETHAU. -Tones. -Rha,-fyr 27, yn 30, Snowdon-street, Caer- narfon, priod Cadben Thomas Joneis, ar fab. Jone,s.-Rhagfyr 27, yn Gwendraeth, Ffynongroew, priod Mr Thomas Jones, ysgolfeistr, ar ferch. Richards.-Ionawr 3, yn y Castell, Dinbych, priod j Mr Thomas Richards, ar fab. Tait.-Ionawr 5, yn AvondaJe, Albany-road, Caer- .dydd, priod Cadben Thomas A. Tait, ar fab. Williams,-Rhagfyr 16, priod Mr Charles Williams, fY- Shop Newydd, Llangaff u, ar fab. PRIODASAU. Edwards—'Williams.—Rhagfyr 27, trwy drwvdxled, I yn Eglwys St. Peris, Llanberis, gan y Parch J. J. Davies, cm-ad, John Glyn; Edwards. 14, Tithe- barn-street, Caernarfon, a. Kate Williams, ail ferch M1' John Williams, Ty Newydd, Nant UchaI, Llanberis. Hughes—W illiams.—Rhagfyr 31, yn Nghapel y Methodistiaid Calfinaidd,Penmaclino, gan y Parch T. M. Jones, gweinidog, Mr Cadwaladr Hugnes, .Melinau Uchaf, a Miss Jane Ellen Williams, High- street-y ddau o Benmachno. Jones-Williams.-Rhagfyr 27, yn Nghaoel v Methodistiaid Calfinaidd, Waenfawr, gan y Parch Lewis Williams, Mr J. H. Jones, crysodydd, Shirehall-street, Caernarfon, a Miss Ellen Wil- liams, Llwyncelyn, Waenfawr. Owen—Morris.—Rhagfyr 28, trwy drwydded, yn Nghapel Beulah, Caernarfon, gan y Parch Richard Humphreys, Bontnewydd, a Mr T. G. Jones, Owen Owens, Cae rhos, Llanfaglan, a Margaret Morris, 9, Beulah-square, Caernarfon. Owen—Griffiths.—Ionawr 6, yn Swyddfa y Cof- restrydd, Llanerchymedd, gan y Parch Robert Thomas, Mr William Owen, Ty'nrhos, Rhosybol, ac Ann Griffiths, Wesley-terrace, Llangefni. Swingler—Stacey.—Rhagfyr 27, yn Eglwys St. Mair., Ashfieid-cum-Thorpe, Sir Suffolk, gan y Parch G. Allan, ticer, Thomas Swingler, Stanion, Sir Northampton, ag Amy L. Stacey, merch ieu- engaf John Stacey, diweddar o Fangor. MAR W OLAETJEAF. Bulkdey.— Ionawr 2, yn Mountain-square, Bangor wedi maith gystudd, William Bulkeley, peirian- ydd argraphyddol. Fairclough.—Ionawr 2, yn 20, York-road, Edgbas- ton, Binmngham, Nellie, anwyl briod John Fair- clou¡h. Griffith.Rhagfyr 26, wedi maith gystudd, vn 18 qJSS ItJSS"1 fMC"" it. Gi-iffith, Roberts.-IonawJ: 1, ya ei breswylfod, Gorphwysfa, Roberts Rhagfyr 23, yn ei breswylfod, 27, Mather- road, Llaughton. Alfred Charles, anwyl "briod Lucy Augusta Roberts. a Rowlands—Ionawr 1. yn mhreswylfod ei ferch, Biyiiteg, ger Amlwch, Mr Rowlands, gynt o Gaer- narfon, yn 88 mlwydd oed. WUW^i If>r 4> 5^ dra sydyn, Frederick Westall, anwyl faban, Mr a Mrs J. D. William* confectioner, Ogwen-terrace, Bethesda, yn 6 wyth- nos oed Williams.—Ton awr 3, yn 39a, Cburch-road. Higher Traiuaere, yn 7 mlwydd oedj, Gertrude May, merch hynaf Richard Henry a Hannah Williams. Argraphwyd a Chyhoeddwyd dros y NortlTWalee Chronicle Company, Limited, gan David Williams, yn y "North Wales Chronicle" a'r "GwaBa" Priat- ing Works, Caxton House, High-street^ Btmg*r, yii Mhlwyf Bangor, yn Sir Gaernarfon ac yn Swydd- fa y "Clorianydd," Bridge-street, Llangefni," y* Mhlwyf Llangefni, Sir Fon, gan Jolm Willi Dydd Iau, Ionawr 12, 1899.

r Tyatab Syrygiedig i'r Sagob Lloyd. fe-n eyfarfod rhagbarotoawl a gynhaliwyd yn y Glwvs^or, Eglwys Gadeuriol Bangor, yr V.Tthiio: ddiweddaf, tan lywyddiaeth y Deon, cychwvnwvd niudiad gyda'r nmenn o gyflwyno tysteb i'r Gwir Baxchedig Esgob Lloyd ar ei ym- ji-cindund. Bwriedir i'r dysteb hon* gynwys liar- ian o'r EsgolJ fel cofarwydd cyhoeddus o'i esgob- yidiaeth. Der,)vr,;wvd lipwer o lybhyrau oddi- wrth levgwyr a chleriqwyr blaenllaw yn yr esg'>b- aeth Tit addaw cefnogaeth wresog.

Mr Bryn Roberts, A.S., ar Arweinydd-1 iaeth Radicalaidd. La y boncddwr uchod yn auerch ei etliolwyr yn VaIlfug nos Wener, pryd y cyrnorwyd y gadair aan V Paich. Robert Parry, sc yr ijerld oynuIliad da 711 bresenol. Wedi gwnew-thur o Mr Roberts gyfeiriad it sefyllfa drefniadol y Blaid Rydd- fryui? yn Ngh vmru a Lloegr, o., sylwodd ar y cyfwriit a achlysurwyd trwy ymddiswyddiad Syr Wra. Karcourt. Honai fo'd gar. y blaid liswl i drafod yr arwednydjliaeth, gan dditgan iiai Syr ,Ym. Hareourt feddai fwvaf o hawl i'r snydd. Belrniadodd yn Hym y cwrs a gyir.erai Arglwydd Rosebery a Syr E-dward Grey o bert.hynas i farer- ion tramor ac ymherodrol, gan briodoli iddynt gyfathrnch a'r jingoaid. H&tyd yr oedd yicdd:- swyddiad Arglwydd Rosebery, gan ada-el ei biaid yn y ffo3, yn adlewyrcliu'n anffifrlol arno. 0 ysiyried cymeriad, galluoedd, a gwasanaeth Syr FTarcourt, credai mai efe oedd y cyra- hwysaf o lawer i axwain y blaid, ac y dylai dder- byn ei chefnoglaeth. Sylwodd hefyd fod dadgy- sylitiad, ot nad mor amlwg ag y bu, yn cael ei Jrrrwyddo lawer gan ddefcdae' L yn vrEiglwys Sefydledig,

Yr Ysgelerwaith. iMewn Pobty. DIENYDDIAI) Y LTLOFRUDD. Diameu ei fod yn newydd yn nghof ein darllen- "wyr y modd y bu i'r Gerrnaniad Schneider wneuthur ymosodiad llofruddiog ar bobydd o'r enw Berrndt mewn ty pobty, ac iddo, ar ol rhoddi dyrnod iddo yn ei ben a bwyali nes ei wneud yn aiiyrawylxHloi, ei daflu i booty eiriasboeth cyn iddo farw. Bu agos iddo ladd y meistr hefyd pan ddaeth. hwnw i'r pobty i holi ar- Berndt. Dien- yddi11i-yd Schneider yn Nqharchar Xewgate,Llun- dairv. anx wyth o'r gloch foreu Ma^-rth diweddaf. Talodd ei wraig ei hymwelia4 olaf ag ef ddydd Llun. ac wedi iddi ymadael gwrtliododd y carchar- or gyir.eryd yr un tamaid o fwvci: na myned allan o'i geil am dro. Treuliodd noso-n ane^flHwyth, ac ni chysgodd o gwbL Codccdd am saith forefu Mavvxth, a bu gweinidog perthynol i'r Eglwys Lntheraidd yn gweddio gydag e- yn ei gell. Nis gallai gerddod ei hunani i'r crogbren. a bu raid i'r ceidwaid haner ei gario. Pan osodwyd ef i sefyll ar y llwyfan nis gallai sefyll, a bu raid i rai ei gynal hyd lies yr agorwyd y trap-door. Bu farw ar umraith. Ei eiriau olaf oeddynt, "Arglwydd Iesu, maddeu i mi fy holl ddrygioni a'm pechod- au."