Y Clorianydd

.L- AMLWCH. liwyddiiajit Qerdclorol.—I>fw*enydd genym glywed foci Miss M. J. Jones, yr athrawes gerddorol, wedi myned yn ilwyddianus trwy yr arholiadau am "matriculation" &'r S.T.M.C. (School Teachers' Music OertificateJ, yn nghydag sarholiad mewn "his- tory and literature." -Rhestr go dda, onide?—Go- hebydd.

CAERNARFON. Dyrchafiad i Feistr y Carchar.—Y .mae Mr John Dillon, llywodraethwr Carchar Caernarfon, wedi ei ddyrchafu yn llywodraethwr Carchar Abertawe, a bydd iddo adael ei le yn Nghaeniarfon yn mhen oddeutu mis. Daeth Mr Dillon i Gaeniarfon o bedair i bum' mlynedd yn ol, a phrofodd ei him yn swyddog inedrus ac hoffus. Rhoddodd ei gefnogaeth i bob symudiad elusenol yn y dref a'r ardal tra bu yma, ao mewn modd neillduol taflodd fywyd newydd i Gymdeithas er Cynorthwyo Tros- eddwyr newydd eu gollwng o ga.rchar. Deallwn i'r ynadon ymweliadol, y Sadwrn o'r blaen, roddi ar lyfr y. cofnodion ddatganiad o'u huchel wertn- fawrogiad o effeithiolrwydd'ei wasanaeth tra .mewn I gofai o'r carchar.

LLANDDEUSANT. Oynhaliwyd cvfarfo^t y gymdeithas lenyddol nos Wener diweddal, diqci lywyddiaeth y Parch T. H. Roberts, pryd y daflen wyd papyrau gan Mrs Jones, 'Refail, ar "Ann Griffiths, yr emynyddes," a Miss Owen, Clwchdern^, ar "Nadolig olaf y ganrif." CaJwyd sylwadao.ax y papyrau gan H. Thomas, 0. Pany Jones, R/ Jones, J. R. Parry, G. J. Wil- liams, a J. HugBes. Rboddwyd pleialais o ddiolch- garwch i'r chwipr-ydd am eu papyrau galluog. Ffarwelio.—^nhaliwyd eyfarfod ymadawol ein parch us ysgol^istr a'n hysgolfeisrtres yr wythnos ddiweddaf, y fhai sydd wedi ein gadael am Lan- dinorwig. Y If oeddynt wedi enill iddynt eu hunain enw da yma. Siaradwyd gan amryw yn rstod y cyfarfod, a dyniunai pawb ar iddynt fod yr un anor hapus a llwyddianus yn eu lie newydd. Cyflwyn- wyd, ar ran trigolion y cyfch, gan Mr E. Williams, Tynybu awr hardd, gyda phlat arian ar- graphedig arfto, fel ai*wvdd o barch iddynt ar eu hymadawiad j'n plith. DioLchodd Mr Roberts ai ei ran ef a'i htiod ajn y teimladau da a ddangoswyd idldo tra bu vji eu piith. Llywyddwyd y cyfarfod gan Mr J. C. Jones, C.B., ClwchAdernoR.-Deusant. Cylchwyl IATavddol a Cherddorol.—Nos Fercher, Ionawr yr 2il, cynhaliodd y lie uchod eu cylchwyl lenyddol a cherddorol, o dan lywyddiaeth ddeheuig y Parch Robert ,Hughes. Llanfaethlu, ao arweinydd- laeth y ffraeth a'r doniol Mr R. R. Parry, Bryn- ala. Enillwyd y gwalianol wobrwyon yn y drefn a gamdyn Unawd. i Want dan 16 oed; l 1, Miss Williams, Ty'n-y-Buarth, Llanfflewyn 2, Miss Lizzie Williams, Ty'n-y-Buarth; 3, Miss Maggie Rowlands, Llynon Mill Traethawd, "Anhebgorion gwraig dda Miss Jones, Bryngoleu, Llanfaethlu. Englvn, "Bara." Pelican Mon, Bethel,- Bryndu. Yna caf- wyd can gan Tegfan, "O rhowch i mi bregeth Gym- Taeg," nes gwefreiddio y cyfarfod. Adrodd, "Yr ysgyfarnog a'r crwban 1, Mr Robert Williams, Bodfeirig 2, Mr Willie Jones, Howell-terrace; 3, Miss Kate Williams, Bodfeirig, a Miss Jane Ro- berts, Glanyrhyd. Unawd i soprano neu denor, 'Ta le mae'r Amen Miss Mary Williams, Ty'n-y- Buarth. Artieth, "Amser Mr John Jones, Howell- terrace. Unawd, "Y baban diwrnod oed:" Mri Lewis Jones, Howell-terrace, ac Owen John h Ù- liams, Cae Bach, yn gj'dfuddugol. Penillion, "Crist a'r wraig o Samaria:" Ap Huwco, Cemaes. Araeth i difyfyr Mri Samuel Venmore Williams, Llanrhydd- lad, a William Roberts, Bodedeyrn, yn gydfuddug-! 01. Unrhyw ddeuawd Miss Williams, Glanalaw, a j Mr R. Jones, Ty Capel. Adroddiad, "Yr Y.torml-1.1 (Hwfa Mon): Mr John Jones, Howell-terrace. Ped- 1 warawd, "Shawmut:" Mr E. Owen, Mount Alaw, 1 a'i barti. Traethawd, "Ailenedigaeth:" Mr W. J. Roberts, Elim. Yna icafwyd-can gan legfan, "Yr I isgol yn y wlad," a bu raid iddo.ail-ganu. Y gys- tadleuaeth gorawl: Llanddeu^ant Choral Union, dan anuiniad Mr Lewis Jones, Howell-terrace, enill- add y wobr o 21s, a medal aur i'r arweinydd (rhodd- j edig gan Miss Jones, Cae'rg^vrje). 1: "beirniaid oedd- 3 nt: Rhvddiaeth: Y Parchn. John Jones, Hebron, acR. Rr'Hughes, B.A., Caergybi. Bardd- oniaeth GIanalaw. Gerddoriaeth Tegfan. Yr auroddiadau a'r-'areithio Y Parch Robert Hughes, Llanfaethlu Mri Parry, Bryn Ala • a J. R. Pany. Tyddyn Blaw<J. Cyfeiliwyd yn fedrus gan Miss Annie Hughes, Llanddeusant., a chyflawnodd yr T i grifenyddion (Mri Jones, Howell- tierraoeH a Williams, Bodynolwyn Hir) eu gwaith i foddlonrwydd cvffiedinol. Diweddwyd un o'r cyfarfodydd goreu trwy i'r gynulleidfa luosog gydganu "Hen wlad fy rihadau,' a Tegfan yn arwain.—W.J.R.

PEN TR, AETH. I Y Bwrdd YsgoL-Cynhaliwyd cyfarfod misol y Bwrdd hwn nos Iau, dan lywyddiaeth Mr Lewis Morris. Yr unig fusnes o bwys oedd gwneud arcbeb ar y dosbarth am gyfraniad o 30 y bunt i ) gario yn mlaen waith yr yscolion, a chyfarwyddo yr ysgrifenydd i ofyn am ragor o aelodiau ar y Bwrdd yn yr etholiad nesaf, ar gyfrif fod Llw- bedrgoch wedi ei ychwanegni at y dosbarth. Uenyddol.-Dydd Calan cynhaliwyd y cyfarfod llenyddol hlynyddol. Enillwyd! y prif wobrwyon fel y canlyn :-Traethodau: Miss Grace Thomas, Ty Fry; Miss Williams, Penyfan. a Mr R Jones, Fferm Uchaf, LLansadwrn. Barddoniaeth Mr R H. Owen, Ysgoldy y Bwrdd, L'ansadwrn. Enillwyd gwobr am ganu gan Mr J. Pritcbard, Rhos Cefnhir; ac am adrodd gan Mr Richard1 Row- lands (ieu.), Beddwgan; Miss Jones, a Master J. Richard Jones, Talgwyn. Cynghor Plwyf. — Cynhaliwyd cyfarfod y Cvng- hor nos Iau, y Parch W. Pritcbard yn y gadair. Daeth y Mri David Davies a Thomas Ellis i'r cyfar- fod dros Gynghor Plwyf Llanddona i ofyn cyd- j weithrediad Cynghor Pentraeth er sicrhau ffordd; gycla glan Traeth Coca o L&nddsona i Bentraeth. j Gofynwyd i Mr Edward Jones, arolygydd ffjTdd y dosbarth, wneud amcangyfilf o'r ac hefyd am- cangyfrif o'r gost o wneud ffordd heibio Pemrchel- dTe", gan adael i ystyriaeth bellach pa un a fTAdai y fwy gwasanaethgar. Goiy^odd Mr G. H. Lambert, Y.H.. a oedd rbyw soil i ddisgwyl am gefnogaeth y rirfeddianwyr? Atelyvvyd fod un yn barod i roddi tir am ddim, ac hefyd fod lIe ffordd wedi ei gau allan gyda godreu Mynydd Llwydiarth. Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Fred! Harrison, rheolydd cyffredinol Cwmni Rheilffordd1 yr L. and N'W., yn hysbysui fod y parotoadau i ddechreu gweitiiio y Ilinell i'r Traeth Coch vn cael eu gwneud g3,der cyfiymder mwytLf, ond nad ydioedd- yn gal hi dweyd yn fanwl pa adeg y cychvrynidk y gwaita.

POETHAETHWY. Ciniaw.—Cymerodd y ciniaw blynyddol yn nglyn a Chlwb Dirwestol GWTf Ieuainc Porthaethwy Ie y noswait.i c'r blaen yn Cocoa Club. Yn ddilyn- ol cafwyd cyfarfod imrvivi-,l el yn y Nev.add Faswn- aidd, o dan lywyddiaetli Mr D. H. Davies. CSmer- wyd rhan ynddo gan w Mri H. T. Jones, Bangor; — Bayne, J. W. Haiakm, Owen Tlionias, Bob! Hughes, a W. Gray Owen. IAys yr Ynadon.—Yn y Uys hwn, ddydd Llun, gerbron Mr H. Bulkeley rrice ac ynadon eraill, ar, gais Mr Huw Rowlana, trosglwyddwyd trwvdded y Garth Inn i Mrs Griffith a th.-wydded y Market Vanity, L/angefni, i William Thorpe.-—C^liuddodd William Jones, Hafodty Cottage, Llansadwrn, Hugh denes Roberts, Tyddyn Rhos, 0 ymosod arno. Am- Ùljffynid gan Mr Huw Rowland, a thvstioddi y Diff- ynydd mai yr erlynydd a ddechreuodd yr ymrafael. Tiaflwyd yr achos allan. Cyhuddwyd Willina Owen, Penybont; Owen Jones, xxugh Roberts, Clxapel-street John Owen, Talgwyn-terrace Richard Williams, 'Refail, P-emtraoetb, a Richard Roberts, Llandegfan, gan Robert Thomas, Plas- gwyn, o dresmasu ar èíir perthynol i'r Anrhydeddus Claude Vivian. Taflwyd yr achosion allan.- Oyhuddwyd John Hughes, Porthaethwy, o dres- masu ar Ystad Cadnant. Erlynwvd gan Mr H. C. Vincent, ar ran y Milwriad Bulkeley Price. ".i,I.w-vd yr achos hwn hefyd allan. — Cyhuddwyd Mary Evans, Vict-oria Vaults, Porthaethwy, o wsrthu whisci yn yr hwn yr oedd gormod o ddwr. Dywedodd y Ddiffynyddes mai gwneud camsyniad a wnaeth, gyda r gwirod yma, ond fod y gwirodydd eraill a werthai yn bur. Dirwywyd hi i 2s 6c a'r costau.

Llythyr Serch-" B uddugol yn Nghyfarfod Cystadieuol Rhosybol, Nos Galan, 1901. I At— Myfanwy Llvwellyu. Plas y Prydferth. Llanygerd-d- Oddiwrth— Owain Wyn, Yst-ryd y Rh-txlj n. Pectre'r Bardd. Nos Iau. Myfanwy dirion,—Wele fi yn ceisio darluziio fy nhcir.iladau i ti m.ew,\ ysgrifen; gwna.f fy ngoreu; gwyddost mai sych ydyw y Kythyr goreu. Dy- n.unaf i'r llythyr dy gael ar fronau tirionaf cynefinol icchyd, fel ag yr wyf finau ar yr adeg oeraidd yma Myfanwy dsg, meln yw fy mvfyrdod am dan ait., a melus i mi yv, govxid wrth eu iriiydd se-rch lmelbm. ac mae ysgrifenu dy enw "hoff yn pen hyfi vdwch yn fy nghalon. Dyma ti enaid fy nghalon ddryliiedig: mile caria.d wedi maJurio fy mynwes, nes yr wyf yn Uimlo fod rhan o honwyf yn rhywle tynerach, h:, yn nod nag ynof fi fy hùnan; a mynych y gofynaf i mi fy hun, pa. le y mcl y man hWDW Ond diolch, Myfanwy dirion, hawdd yw dweyd, caI yn swn v awelon ffeithian euraidd yn cael cii adrodd o'r gorphenol draw, a dyniaeuhiaith "Mae thgalon3m ddEogel ynngheli eytrillion melus Myfanwy;" dyna lecyn cvsegredig yn fy nghalon ydyw dy fynwes s^idanaidd, Myfanwy deg. Adgofion am y teitliiau melus trwy Iwybran y coed gynt, He teiorai adar man y wig odlaa o foli,tiit uwch ein penau; ond mae rhodio llwybrau yn drwm i'w wceud i mi yn awr. Owyd seinlau yr adar hiraeth ar fy nghalon; 'rwy'n tybio mai cydymdeimlad a mi ydyw testyn eu canig, a gwnaf ynof fy hun letty i bryijer yn ami, ond cofiwyf na| oes ond ychydig o fforda rhyngom, a beth yw pelldei* ffordd i gariad, Myfanwy nis gall cagendor fodoli rhwng cariad a chariad,-—mae fel y mor yn llanw y gwabaniad welir yn y trai. Nis gall mefthder amser chwaitb oeri dim ar gariad pur. Er i ti droi ymaith c-didiwrthyf, fel hyn, nid yw ond megis mor yn traio, a'r llanw yn sicr o fod yn ymyl. Myfanwy dlos, nis gullaf huno noson yn <iawel heb gael gair melus mewn meddwl o hedd am fy Myfan- wy hoff: ni chaiff pryder ddringo am foment i or- sedd fy nghalon, gan fy mod yn gwbl foddlon am dy galon ddidwyll. Gwn fod gormod, o dan serchog- lawn yn berwi yn dy galon > beri i mi ronyn o siomiant. Mae cyich efria^ o serch yn cadw fy meddwl fel nas gal laf gael hamdden i feddwl am neb ond tydi, Myfanwy wen, gan dy fed yn ym- rithio i fy ngolwg i o hyd, nes y dotiaf at dy bryd- ferthwcb. Mae rhith o honot, Myiaiiwy gu, yn wasanaethgar fel gwrthglawdd o breri rhwng fy llygaid a phob hudoliaeui. Mae adgofion am dy eiriau tyner, ac hiraeth am dy wenau hudolus, yn mynu dwvnrfy mryd i gjxL Wrth edrych ar fremn y dydd (yr haul) yn cusanu gruddiau met y blodau man mae ynof awydd i estyn fy ngwefusau, fel pe i gyfarfod a dy ruddiau tirion di, Myfanwy hoff. Er mai melus, Myfanwy, ydyw eofio rhodd; cusan ar dy rodd, ac mai hyfrydwch yw cofio am y oofleidio digymar fu yn ein hanes. eto i gyd, chw;th yw colli'r gruddiau, ac oer yw gwagder y breich Mi; ond, Myfanwy dinon. yn ml-ten mae fy unig fan i fwgno mel dy bresenoldeb. Nis gaidaf gael geiriau ddigon tyner i fYllegi i ti fy nheimkdau. hiraethus heno. Hawdd y gailai ddymuno fel y bardd, "I fy mron fod yn wyxtr goleu, hyny er mwyn i ti gael gweled fod fy nghaicn mewn caethiwed." Carwn i ti ei gweled; gwn nad oes angen dweyd wrthyt am ei sefyllfa; gwyddost nad oes "can ar ei gwael- od," ond yn hytrach, gwisgwyd oelloedd fy nghalon dyner, pan gollais dy wenan hudo a:dd, a galar du a thywyll, ac er ar fin bedd o anobeithion mae odlau serch yn mynegi yn eglur, "^n mlaen." Wele gyfarfyddiad hapus a dedwydd, a naturiol yw gofyn, onide, Mj-fanwy, "Pa le, a pba bryd;" a daw yr hyder mai yn mhenbref taw el Rhosybol y byddi tuatr gwyliau Nadolig a'r C&.lan? Hyderaf y cawn gymdeithas oefolaidd yn ngwmn; ein gilydd, Myfanwy dlos, fel y gallwn ganu, "Daeth plant y gaethglud gartref i garu fel o'r blaenac yn swyn yr alaw felodaidd byddwn yn gwew seiniau swynol serch yn gawodau o gusanau, nes y tn'dJ&nt mor ddylanwadol a gwlith y wawr ar ddolydd Mehefin, Edrych, dacw'r dydd yn y golwg, Mvfanwv wvn, a chysur yn ymdcri'a ddylif ar ei ben. Dai. i obeithio: niae gc-baith fel angor y llong i'r morwr, gall ddal calolau yn nghanol yr ystormydd gyd. fel na chwrdda.r.t ac na chyffwrdd eu hadfnydd chwim ag un o greigiau mileinig pryderonio hiraeth. Deued yn fuan, fuan. awr yr ymddatodiad o'r cad1- wynau tynion-colli ywenau Myfanwy fwyTi—ac y cawn gofieidio ein gilydd eto, nes y bydd yn un cylch eirias o serch pur a didwyll, a thnmlo nawti y gusan fel dil n:l1 yn gorphwys ar ein mn. Cysga'n ¿"wel 1: -1, treuddwydio, felly daw y daith i beii. Maddeu fy auerwch hawdd yw hyny, ored- wyf, Myfanwy, canys gwyddost ma.i ffrwyth calon ddryliiedig yw, a pbasia vr boll ffadedd-au bcb sylwi arnynt: gwyddost mai blodeu cariad ydy-nt yn tvfu (mewn He od) ar ddyffryn undgedd a galar. Tyred yn ol, a deuani yn M a gwin ar frynia-u gwyrdilion dedwyddwch a llawenydd. Anhawdd tewi, end rhaid gwneud, Myfanwy deg. Cjmer fi fel yr wyf i gyd yn mreichiaAi pa-eiffkm serch. Y df, dy gariad, OWAIN WYN. Set R. Jones, "Perorfryn," Blaenaa Ffestiniog.

J ANGHYDFOD CHWAHEL Y PENRHYN. CA-NLYNI&D Y PLIRDLEMO,- OWBTI" Y TELHRAH Cafodd y papyrau plcodleasio nmkmiryi i chwaxelwTT y Peiwhyn, ac yn cyDwys y telesrau y peadcrfy-nwyd araynt gan y gyroLadl-edd yn Llundain, eu cyfnf yn Bethesda ddydd Iau ddau gyfrifydd aimit-ynol. Ax y teifyn gmv. jd yr adroddiad camynml: — Yr ydym ni, sydd a'n henwau issod, y rhai benodwyd i gyfrif y papyrau pleidkisio (ballot papers) a redaeffiwyd yn mhlith. y frweithwyr, drwy hyn yn dat-gaii «a»lyniad y pleidkisio fel y gwclir isod. Yr ydym j-n da%an yn mhellach nad oedd neb yn f-reseT-ol, yn yptftd y eyfrif, ond Mr Clement Edwards (or "Daily News") a mnau, a'n bod, r derfyn y cyfrifiad. wedi llosgi y papyrau pleidleifno i — Yn erbyn y ieJ^rau 1707 OMaid 77 Pleidleisiau ddyiethwyd 89 Oyfanrif y pleidleisbu gofnodwyd 1373 Dyddiedig y 3vud 0 Ionawr, 1901. J. JOT; {< Morris, Cadeirydd Cynghxr Sired Arfon. Charles Jotits, Orfrestrydd a High.- Bailiff y Llys Sirol a Doabariih- Gofrestrydd Ucbel Dj-j? Cyfiawnder yn Nghaern arfon.

Genedigaethau, Priodassu, a Marwolaethaa. GEN EDIG AETH A U. DaNi,-s.-P-hagfTi- 50. yn Cefnymeusyad Uch&" Ynyscynhaiarc. prKKl Mr John Davies, ar fah. Hughes.—Ionawr 71', yn Gors Rich, Cwmyglo, pnod J. Richard Owea %Solomon Hnphes. ,ir !r" a, Hughes.—Rhagfy: 28, priod Mr W Uiam Hughes, gof, Oolwyn, ar fab. Divid.—Ionawr 1, yt Spring B ulk, WorkingtojO, priod Mr Ijityd J. David, ar ferch—maar ajiedig. Edwards.—Rharfy:- yn 91, Countv-road. Ler- pwl, priod j&r I'dwai Edwards, ar lab. Gray.-Iona-wr 1, yn The Grange. Raglan, priod Mr C. Russell Ort-v. ar fab. j PR10DASAU. Hughes—Davits. Mmawr 4, yn -Swvddfa y CVf- restrydd, Banger, gjjji Mr Lewis Morris, Mr ham Hughes. Pen'rallt, Llanddona. u. Mim Mar- ga.ret Davies. Bryn Cogail, Llani«<yn. 1:' Jones—Williams.Ionawr 3, yn Nwyddfa y Cof restrydd. Ban! gan Mr Lewis Morris, Mr Henry Jones. LlanfafS, a, MaggJe> Williams. Cluunt-y House, Jk-a.u?n:n;s. Owen—Williaaos. Ioiawt 5, Tr. fc>n yddia T Cinf restrydd', Ban^y gan Mr 1>,s Ivtcrris, Mr Rbwlaud Owen, ^.ndlys Cottape, Tjiansadwrn, a Mrs Sarah Williams, Pare. iVmnon. Parry—Robetrs.—rtbogfvr 27, Nghapfl Reho both, Prestatyr.. gan y Pa.rch Ezra Joads, gweinidog, v Paxsfc Edward Parn-. Cefn Camej, a Miss Katie F 'bell-R. trv-dedd fvrch Mr John F. Roberts, The OruPi-estatyii. 2, yn N_" p;-l Engedi, Caernarfon, gar. y P(lrrh E. J. -Jr->r> M.A., yn cael ei gynon.tiwyo gan Pi-rcl: I). WilliaiHf, Cwmvglo. Mr Edward b- Cwmygfa, a Mrs Ellen KLas- gweddw div -d-iar CudoRi Elia.s, Caernarfon. "Wiibams;.—Staples,. -Ionawr 1, Ngb-r.«3 y Ww- leyaid, BeaianariK. sran y Parch Ph, ¡p Price, yn ei gynorrt'wo gan y Paivh H'tj-th IIn Abergele, a Mr ly-wis Morris Mr F-,?vr,vd Par•gr illiaais, 12..< ♦■w-vfcreet. a Mif-« Mary Eiiro wtapies, b4. Cirjrcl: rtrert—y <icf.su o iv'aonitirat Williams—Thcma*.—.Ionawr Z, jn &wyddf*'r Chl- restoydd, (JaeffKbcion, gavi Mr Thon^a#, Mr Griffith Williaaos, FsR-hosuyfra, 'a Mrs Margaret TLOKUW, C- i, Ca^rB&rioB. MARWOLAE11! All Hughfts—R-hagfjr d.; yn 24, Ler- pwl. yn 65 d oed. Kuchw?. Owen. — llhru-'yr 30, yn 10.. trecae, Crevre, yn 24 miwj'dd oeJ, Mr Owen, d'iwedawr bc^tfeistt <A.r.d hi«ua»r a r M?thodi>.t»aid CaTfu-ji-idd. Roberts—Khagfvr 50,-yn 11 -aiiwy'id r« br? gysnydd, 3fr" ferwa^ Rd t «(r• 3 Krrvjgfcfc Bach fwif), LI:3dir Hotel, Davies.—lonawi ? vn ei Li i V^rr- Vilas, Mounta.a A»». vacnra Bav; Ree*.—Ioi:r-wr > F.j-n. hc:fr^ i»; J. D chwt^uivyddw. ;:yd».dd f-cr.-l, .5. gynt GIolSo li u], Ab -<•. •. •< r,* S. li* f.n -i.- 1 yn 38 mlwydd ood, Mr d "<?< r" Jones.—'dha^lyr 29, yn 2. v;c-^ Ha.i-•; i. ail kw>b y diw^ddv- Y*"i;!iam ,Fat»^ arjT>ph~.vr a <iiy;rv-<ddvn\ Robrrts.—-Rhac^r 29. yr, 55 vrw\ r- r.& Jan--1 Robe^, pried! Ut Inumpliify L., 22, Ihorr.a.t1, Thomas. — RL;.i''yr 30, cx o. a. pacccus gystadd. Jaw, y rfiw»diar, WiiliRrr. niii-s, The s j.' Badcn-Pow-fH —Jofawr 2. ychair., B dec Benry B.1J. bmwi e*;w:}g Gadf:jd<'g Baden-PoweS, vn SB nknJfl oed.

1 Dalyd bd Hi fad yn dymuno Rlwyddyn Newydd Dda a dwmrif mowydd yn II awn o bob daioni a ben- ,&thion i ddarllenwjT ei golofn, 00 hefyd i ball I ddarllenwyr y "Clocrianydd." Mai iqyfarfod pur afreolaidd oedd hwmw gyn- haliwyd yn nos Galatn. Miaa grwarfbius oedd ymddygiad aedodau yr YsigalSul ar y nooson grybwyJedig. Piti, piti. Fod y ferch hono gollodd chwecheiniotg yn y cyfarfod yn bur ddiolchigar i Harri Jos aim ei godi a'i drosglwyddo iddi yn oL Fed beg y ferch ifano bono reiit gam ar ol gwaeddi, "0, 'rwyn cael ff ngwasgu." Ei fod yn teimlo tros y/hen wraig bono pan yn ei ohlywed yn gruddfan ar ol i rhyw km lafn sathru «d thraed. Mai y ferch ieuanc bono oedd yn fuddugol <ar y "taxf oedd yr barddaf fu ar y llwyfan y nosoai homo, Fod "Alaw Ffestin" wedi Qwyr ddenu seirch. ibai o'r raerehied ieuainc. Clywch, clywch. I Fod Kate yn edrych yn lied "shy" pan oedd < y bachgen yn caaiu, "'Rwtyn myxfcl am Paitasoniai." < Ei fod wedi derbyn y llythyr canlynol :— XV., Bryn Llygadog, ger Uanllwynog, Anglesey, N- W. Wel, gobeithio dy fod yn iach, Rhys, fel ag yr ydwyf fina yn weddol. Mi 'rydw wedi disgwyl llawar arnat ti i roi tro ffordd yma. Mae yrna le garw yn yr ardal yma. Mae yma. rhyw ddau las-lanc yn myned trwyeru pethau yn arw. Mi fa.swn i yn lecio i ti ddod yma, Rhys, ifwrw y Sul, gan mai dydd Sul ydyw eu prif ddiwrnod, Mi fuom mi yn eu cynghori hwynt, a, dim ond, ctawerthin ar fy mhen i a dweyd eu bod hwy ddigon hen o beth wmbreth o bethau felly- Fasa ti biytb yn eweilio, ac am fy ngolchi i a. pbob lwdi, fasa ti/byth yn cymeryd fel ag yr ydw i. Maen't yn myned i wylied rhyw ddwy j hogan bach y munud y cant eu to dydd Sul, ac j yn cythru iddynt fie" cath i g-, a maent yn dod j i'r capel tua haner y moddion, ao yn rhedeg i'w oyfarfod hwy wedyn, a chythru 'run fath iddynt cyn iddtvmt ddod trwy ddrws y capel. Mi ddiah, y farwy n yma iV lie y nos on o'r blaen, a dyma un o boriynt i ffenast y briws yma. yn ddu fel ( ,sweep, a dtna-r fDTwyn yn ei weled o ac yn dweyd ei fod yn rhy lfajic; iddi bi, nad oedd! gianddo rawst«s, a'r yn dweyd mai felly 'itoedd. y Ifaisiwn -'rwa-,n, fod pawb yn eu tori, a'r forwyn yn atdb nad oedd yno ddim erioed wedi bod. Felly, j terfynaf gan dy ddisgwyl yn fuan.—Tdwyf, dy f <^iwaer, MARRJ DAFYDD. Mai M hyn y nyddodd Glan Rhosvdd wrth | "wrandaw or gor RhosTbol yn canu nos GaUan: — Dyma, gar da rhagorol—cor enwog, j Ctw anwyd yn froniol; 'Rho-es i bawb drwy RhlÜsvbol- Hael ddoniau yr hil ddynoL "YR YSGOL NEWYDD," RHOSYBOL. Hawddammor i "Ysgoddy'r Bwrdd," Meitbrinfa pob llad; Bob dydd yn hon mae'r plant yn owrdd- I ddyegu'i gwersi mad r Qua bawn etdn blemtyn bach, Yn sugno maietbh o'i brOIl; Qwybodaeth hehetih od o iach Geir byth rhwrig muriau bon. Mae'r ysgol lion i'm golwg i Yn ad'ail prydfertli, hardd, Yn ad'ail prydfertli, hardd, orr boE ysgolion—dyma hi, Ron dynodd sylw'r bardd Mad 'i drysau oil lieb drwst yn cau, Poib peth yn lan mewn trefn, A dynes dwt yni ei glanhalI- ittic, Owen, o'r Lon Gefn. I'r ysgol hon o fwth dy fam, Dos, blentyn anwyl, dos, Ma&n fraiint i ti, a diolcli am Atbrofa plant (y1 Rhos: o t.yiswa arn", dyma waith A wnaed gan g-e-Ifydd law, Ia'ill gaboledig, dyna ffadth, I 'Mae In gyvrrain drwyddi draw. .I'r ysgolfaistr trt1 bo bvw, 'Yn nghy(ldi fenyw dlos, Boed iddynt nawdd, a gw e-n,,ziu Duw, Tra'n dysgu plant y Rhos: Mewin eglur iaitb, mae'n ffaiib heb frol, .Mai'r ys.gol bon fydd mwy,— I Yn addiirn penia Rhoisybol, A choleg plant y plwy.' Ei fod wedi uxli y llythiyr canlynol rntewn shop drapery yn Dear Gracie,-Li referanoe to your loving letter this monmig, and as it was prevtously ar- ranged tlia-t we should go to Pendref chapel, I think we bad Letter come to the conclusion and go to one of the two, this is the one I prefer. Perhaps you will come by that train leaves Biethesda at 6.40, which I 6hall meet if I don't hear something different. I can tell you that f there is- something missing, and that is your I I oompany. It is l'ke starting in a new place for me, but the is one (,onsolation, it is only for a fortnight. So dieer up, old girl, there are better days in store. Here endctih the first epistol. Rind regards to all.-I remain your loving, BOBS. Fed hedynt garw: wedi cymeryd lie rhwng —— :a. y nos Sul o'r blaen. Fed rh.ru wedi meddwl eu bod wedi gweled » bwgan yn dod i lawr y ond mai ymbar,ell, nr^erch iesuanc oedd ^vedi myned yn ddarnau, a 1 <x>es J11 a*os- „ arni ofn garw i'w mham feddwl ixia.i cael et rowndio yn armodol y darfu iddi gan ei char- iad-lano. Mai hwy: dda oedd wrth giat no t la it diweddiaf. Fod druan wedi methu cae-1 —— i ddod gydag ef am dro oddiwrtb yrlien Piti garw. Mai go ddig wrth eu gilydd ydvnt yn awr. S"elly'n wir. Fod y oarcharorion sydd yn. aros eti treial yn *"— wedi dianc yn Uecnwraidd. Ei fod yn credu mai trwy y drws mawr yr aeth,ont. M&i gwell fuasai i'r "detectives" fod yn fwy fiWyliadwrus o hyn allan. Pod llawer "jingo" ;;n y wlad o hyd. P,-d oynhwrf yn capel "Ni" yn parbau o hyd. v f'od wedi bod yn talu yinwienad a'r "wreck" o'r blaen, a dyna we!odd oedd y merohed w,edi medd\fi ar t lirandi a'r chwisgi oedd W\d,| i-r o'r 'Svrwk." ,j1 Piti garw na fuasai dijtvn o deimlad mam •^I1^ drofi y rhai oedd wt^di colli eu bywydau, ami wig nad oedd dim- Jii rod am chwiiio yn fwy saamvl pwy oeddjmt er mA\"yn ca>el rhoddi <r.r henwau yn y golofn hon y tro nesaf, trwy eu bod wedi codi gwarth ar y Ore ac m.ne ^ebyg y bydd en lluniau hefvd yti y goloffri hon. 5 ddan^os st;t poddxnt YJ1. actio w-rtli ddod adrti'. ° Fod poh un o honynt yn "s*'T^edd priod, ac fod gattddynt gariad bob rn y wm hnno. Bydd y Boatnylvon yn y gtxlofn hon y too nesaf.

ABEBFFRAW. Talu Clybiau.—Ar yr un diwmod dosbartbodd y Rheithor docynau clybiau dillad y plwyf i 85 o bersonau, i ba rai y rhoddodd swm bardd yn bonuB. Mae ei garedigrwydd yn ddihafal. Te Parti.—Prydnawn CaJan gwahoddiodd y Parch J. Richards, rheithor, holl ddeiliaid yr eglwys i gyfranogi owledd ddanteithiolyn v Rheithordy. Daeth tua chant yn nghyd, a mwynhaodd pawb eu hunain yn rhagorol. Gwa«anaethwyd wrth y byrddiw "gan y ooneddigesau canlynol — Miss Roberts, Miss Owen, Mrs Hughes, Miss J. E. Da,vies,Misa M. Jones,Mral Hughes, Tyddyn Uchaf Miss Williams, ac eraill. Ar ol y te, cafwyd rhedeg- feydd, rhanu afalau, etc., gan y rheithor. Oyfarfod Gystadleuol.—Yn yr hwyr cynhaliwyd cyfarfed cystadieuol mewn cysylitiad ag Ysgol oul yr Eglwys yn y lie. Cymerwyd y gadair gan y Parch J. Richards, a'r anreinyddia<th gan y Pari" O. Hughes, curadi y .plwyf. Cafwyd cynulliad rhagorol a chystadleuaethau brwd.. Wele resir o'r rhai a wobrwywyd :—Adrodd "Fy nyledswydd tuag at fy nghymydog 1, Tudor O. Hughes; 2, Blodwen Hughes. Canu y don "Dedwyddwch" (i rai dan 15 oed) 1, Juliannie Williams; 2, Maggie Hughes. Adrodd "Dysg ft, fy Nuw" (i rai dan naw oed): 1, M. J. Jones 2, L. M. Williams; 3, Alfred Hughes. Canu "Quam Dilecta" (i rai dan ddeg oed): 1, Blodwen Hughes; 2, Maggie Owens; 3, O. Owens. Adrodd "Bobi a'i Feisiel" (i rai dan 15eg oed) 1, Maggie Hughes 2, L. M. Williams; 3, Juliannie Williams. Canu unrhyw garol: Cyfartal oreu, Mr O. Owen a Mr W. Parry. Enwi gqiriau yn dechreu gyda'r un lythyren.: R. Williams. Areithio ar "Y ganrif newydd:" R. Jones. Darllen darn heb ei atalnodi: Richard Hughes, j "Pencil-drawing" o'r eglwys: 1, E. J. Williams; 2, R. Hughes. Ganui unrhyw garol (i ddau): O. Owens ao R. Roberts. Adrodd "I fyny R. Jones. Penillion i'r "Hen Flwyddyn:" O. Roberts, hedd- geidwaid. Araeth ddifyfyr: R. Jones. GW8:B- anaethwyd fel beirniadd gan y Paxchn. E. H. Grif- fith, Llangtadwtaladr; H. Williams, Talsarruwi, Meirionvdd; Mr E. G. Thomas, Llangadwaladr, a Mr H. Jones, Ty Mawr. Gwasanaethwyd yn y cyfarfodvdd gan Mists L. Hughes, Mr O. Owens, Mr E. J. Williams, a Mr Caradog Hugbes.—Ab Erff.

BANGOR- Owmini y Rheilffordd.—-Gyda Mr W. Dawson fel y peirianvdd dros y dosbarth hwn o gyfundrefn rheil- ffyrdd Cwmni Llundain a'r Gogledd,prllewin, y mae Bangor yn debyg o ymddadblygu i fod yn Crewe yr ail. Nid yn unig mae y gweithfeydd wedi eu inawr helaethu a gwaith yn caei ei roddi drwy hyny i nifer mawr o ddynion, ond y mae tua. 150 o dai wedi eu hiideiladn i ddynion y rheilffordd drigo ynddynt, ao ie fwriedir adeiladu o leiaf rant yn riiagor atynt. Yr Hen Ganrif a'r Newydd.—Cynhaliwyd gwas- anaeth arbenig yn yr Eglwys Gadeiriol, nos Lun diweddaf, fel coffadwTiaeth am derfyniad y ganrif, a daeth cynulliad lluoeog yn nghyd. Yr oedd trefn y gwasanaethyn gyffelyb i'r un wyd yn Eg- lwys Gadeiriol St. Paul (Llundam). Yr oedd y gerddoriaeth) tan ofal Mr Westlake Morgan, a thra- ddodwyd anerchiad gan y Parch Ganon Thomas. Dartiwam gyda Thegan-Bistol. — Y mae bachgen o'r enw Alfred Ourrie, yr hwn oedd ar ymweliad a Bangor, yn awr yn yr yspytty yn dioddef oddiwrth effeithiau dam wain gyda phistol. Yr oedd y bach- gen, gyda nifer o gyfoedion, wrthi yn treio y gwn, ond ni vmai fyned allan. Darfu iddo ei agor er gweled beth oedd y diffyg, pan yn ry-dyn y bu i'r ergydj ffrwydjro ao aetii y belen i uchaf ei ardd- WID.. Marw mewn Train. — Ar gyrhaeddiad y tren i Fangor sy'n gadael Lerpwl am ugain munud i ddau y prydnawn, ddydd Mawrth, canfyddwyd hen fon- eddiges yn un o'r cerbydresi gyda chorph marw ei merch briod, tua 25 mlwydd oed, yn gorwedd ar ei bron. Korbell ag y gellir caeglu, yr oedd y drancedig wedi bod yn sal am amser yn Lerpwl, ac aeth ei mam yno i'w nhol gartref i Lord-street, Pont Menai; ond hi a fu farw yn mreichiau ei mam yn fuan wedi gadael Llanfairfechan, ac nid oedd neb yn digwydd bod yn y cerbyd gyda'r hen fon- eddiges a'i merch farw am toa saith milldir. Wedi cyrhaedd Bangor darfu i swyddogion yr orsafsymud y corph i un o'r eiatedd-ystafelloedd i aros trenghol- iad Enw y ddynes fu farw, ydyw Mrs Peall, Jacob- street, Park-road, Lerpwl. DeaQwn na fu i dreng- hGliad gael ei gynal.

BEAUMARIS. Rhodd gan y Maer.—Rhanodd Maer r>oblogaidd'y dref uchod dros ddau gant o bwysan o biff i'r doe- bartb gweithiol—chwe' phwys i bob un. Yn sicr, dyina rodd ardderchog, ao ni wnaeli ddim ffafr gyda golwg ar blaid nac enwad, hen nac ieuanc. Derbynied ei anrhydedd ddjblchgorwch cynes y derbynwyr. Cyfarfodydd1 Pregethu.-—Nos Sul cyn y Nadolig ao ar hyd y Nadolig cynhaliwyd cyfarfod pregethu gan yr Annibynwyr, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchn. Mr diaries, Dinych, a W. J. Nicholson, Porthmadog. Hefyd, y Calan, cymerodd cyfarfod y Bedyddwyr Ie. Pregethwyd gan y Parchn. Peter Williams (Pedr Hir), Lerpwl, a John Williams, Caergybi. Cafwyd pregethau ardderehog. t Watchnight." — Nos GaJan cynhaliwyd "waiteh- night" yn y Neuadd Drefol, pryd y perfformiwyd cantawd, "Fighting for the Queen," gan gor o haner- oant o leisiau, daii arweiniad Mr J. E. Hughes, "gas manager," a chafwyd araeth gampus gan y cen- hadwr Wesleyaidd adnabyddus, y Parch Hugh Hughes. Y Flwyddyn Newydd.—Yr oedd yma ddisgwyl mawr am ddyfodiad y flwyddyn newydd i mewn, ac yn y dref hon yr arwydd o'r dyfoaiad ydyw i'r clychau henafol olrwareu wedi i'r cloc daro haner- nos. Yn wir, mae yma ddyddordeb neillduol yn cael ei gymeryd vn yr ben glychau.—Trefwr. Newydd Toroalonus. Oddeutu saith o'r gloch nos Iau diweddaf derbyniodd Mrs Evans, Margaret- street, y newydd pruddaidd fod ei phriod hoff wedi marw ar fwTdd yr agerlong "Sagara" tra ar ei siwrnai i Affrica. Pan daenwyd y newydd' yn y dref brawychwyd yr oil o'r trigolion, am fod Mr Evans yn un o'r dynion ieuainc mwyaf hoff, a rhad- lon. Ail fab ydoedd yr ymadJawedig i Mr a. Mrs John Evans, George and Dragon Hotel, ac yn wir mae y cydymdeimlad a ddaagosir gan bawb tuag atynt yn arwydd o'r parch a'r edmygedd o honynt. Gwasanaethodd Mr Evans fel egwyddorwas (ap- pren'tibe) gyda ffirm adnabyddus De Winton, "engineers," Caernarfon, ac yr oedd wedi dringo yn uchel iawn yn ei alwedigaeth. Gadawodd ar ei ol brloŒ hoff a phedwar o bLant i alaru ar ol tad! hoffus a charedig. Yn wir, mae marwolaeth o'r natur yma, yn enwedig dyn ieuanc wedi cyrhaedd roBe mor anrhydeddus ar uchod, yn ddifrifol iawn, ac yn marw heb na pharthynas, car, na chyfaill i weinydidu arno yn ei oriau olaf. Da. genyf weled1 y cydynidieimlad cywir eydd gydia'r wraig a.'r plant, ac hefyd ei dad a'i faan, yn y brofedigaeth lem a chwervv sydd wedi eu cyfarfod.—Trefwr. Bwrdd Ysgol. Cynhaliwyd cyfarfod. misol y Bwrdd hwn yn y Neuadd Drefol ddydd Llun, yr wythnos ddiweddaf. Yr oedd yn bresenol:—Mr Wm. Griifith (cadeiiydd), Parch T. Lloyd Kyffin, M.A., Parch W. G- Owen., y Cjnighorydd Hugh Thomas, ieu., Mr Wm. Hughes (clerc), a Mr J. T. Williams (swyddog gorfodol).—Yn ol adroddiad yr athrawon a'r swyddog vr oedd y presenoldeb yn ddrwg, a gorchymynwy^ gwysio amryw riaint.— Fenodwyd y Oynghorydd Hugh Thomas, ieu., yn yniwelydd am y mis dyfodol.—Adroddodd y pwyll- gor br;n(Kiwyd yn y cyfarfod diweddaf i ymweled p.. Mr E. Madoc Jonee, M.A,, prifathraw yr Ysgol SiroJ, parthed iddo drefDn i roddi addysgiaeth i ddi8gyhi:thrawon yn hytrach nag iddynt fyned i'r dosbyjtiiiadiau canolog yn Mangor, eu bod wedi galw gy.da Mi Madoo Jones, yr hwn a'u dn-byniodd yn ^;ared:g iawn, a dywedodd ei fod yn awyddus i gyu- ortliwvo y Bwrdd yn mhob ffordd posibl, ond ofnai fod y cjcliun yn ei ataJ i-hag gwneud hyny yn ystod criau yr ysgol. Ar ol peth ymdrafodaeth, cvnygiodd I Hugh Thomas, a phasiwyd yn unfrydol, i'r clerc ysgrifenu at Mr Madoc Jones, yn gofyn iddo osod y mater gerbron y EywochueihwyT (os yn angenrheid- iol gyda golwg ar Hurlh Beaumaris yn gauolfan i'r cymydogaethau cylch,ol. — Darllenwyd liythyrau oddiwrth Mr J. Roberts, prifathraw, yn gofyp, am godiad yn ei gyflog, ac oddiwrth Miss M. A. Wil- liams, prifathrawee ndran y plant, yn gofyn i'r Bwrdd benodi cynorthwyes o dan erthygi 50, a gohiriwjrd v ddau gais. Y Bel Droed.—Cynhaliwyd eystadleuaeth y bel droed, cyfyngeddg i glybiou ieuainc yn Mon. ddydd Gwyl y Banciau, yn Nghae y Castell. Daeth chwe' ciwb yn mlaen, a mwynhawyd piydna-wn difyr iawn gan y bechgyn a'r cdryKhwyr. Enillwyd y wobr gyntaf gan yr "United Swifts" (E. R. Owen, cadben), n'r ail "ran y "Wexham Rovers'' (Ov/cn Williams). Bbanwyd! y -gwobraa gan Miss Williams (y faeres), v rhai blaonaf yn cael bathodyn an an bob un; a rhoddwj-d) pel droed i'r ail. Ar ddiwedd y seremoni rboddw\-d biinllefau calonog i Miss Williams, ac hefyd i'r Maer (y Oj-nghorydd W. T. Williams), yr hwn oedd gy<» hi. Cnhtvr y Oychwyr.—Y noswaitb o r blaen rhodd- odd y Parch T- Lloyd Kyffin giniaw campus i "gan- wyr y olychau" yn y Liverpool Arms Hotel, yr hwn a arlwvwyd yn y inodd goreu gam Mrs Jones. Cy- merwyd y gadaar gan Mr KyfSn, a'r is-gadair gan Mr'Wsliiam GriSth, Itywydd y clychwyr. Yfwyd y Ilwncdestynau gwladgarol arferol ar gynygiad y Cadeirydd, yr hwn hefyd a. gynvgiodd iechydi da. Mr J. Bennett Von der Heyde, yr hwn oedd yn bres- i enol yn y cinia.w, a'r hwn foneddwr a gymer y dyddordeb mwyai yn yr eglwys, ac yn enwedig yn y clyohau. Wedi i Mr Von der Heyde gydnabod, cvnygioddMr GriflEith "Y Cadedrydd," Mr Von der iteyde yn ategu, ac yfwyd y Uwncdestyn gyda'r brwdfrydedd mwyai. Wrth gydnabod cyfeiriodd y Cadeirydd at y dull caredig yn mha un y derbyuiwyd ef gan bob dosbarth yn y dref er ei benod- iad, ac at y gefnogaeth fawr a, roddwydi iddo mewn gwahanol ffyrdd yn mherfformiad ei ddyledswydd- au, dylediswyddau, fe ddywedai, nad allai byth obeithio eu cario allan yn Uwyddianus os na dder- byniai gynorthwy a chefnogaeth ei blwyfolion. Ni fyddai yr un ymdrech yn eisieu ar ei ran ef i gario yn mlaen y mawr oedd wedi eiroddi iddo, a gobeithiai y byddai i Dduw roddi Ei fendith iddo, a bendithio ei holl symudiadauy y rhai a gerid yn mlaen er ei ogoniant.

1 I BODBDERN. Gwledd Ddirwestol-Nos Fawitth, Ionawr liaf, yn Nghapel Gilgal (M.C.), perfformiwyd y gantawd "Byddin Gobaith" (o Mr J. T. Rees, Mus. Bac., a'r Parch Thos. Levi) gan Gor y Gobeithlu, yn rhifo dros 70 o leisiau, dan arweiniad Mr Owen 'Williams, "Stores." Llywyddwyd y cyfarfod gan Dr. E. P. Edwards, Y.H., ao arweiniwyd guii Mr Hugh Jones, Einion Chwith. Cymerwydl rhan yn y perffoimiad gan y rhai canlynol: —• Yr unawdau, Misses Kate Parry, Lily Parry, Minnie Parry, Laura Parry, a Nellie Hughes; y ddeuawd gan Misses Maggie E. Hughes a Sarah Jones; y cydganau gan y cor; yr adroddiadau, Miss Ellen Roberts, Masters James H. Rogers, Wm. Williams, a Robt. ° Roberts a'r dadleuon gan Miss, Jane Edwards, Masters John Williams, George W. Rogers, John I'.Titv, ac Edwardj P. Jones. Cyfeiliwyd gan Miss Gwcn Hjchards. Yr oedd y perfformiad trwyddo yn llwyddiant hollol, ac yn dangosol llafur mawr. —Yr Ysg.

CAEIiGYBI. Bwrdd Ysgol. — Cynhaliwyd cyfarfod1 misol y Bwrdd hwn ddydd Merch er, o dan lywydidiaeth Mr T. Williams.—Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr J. N. Thomas, yr hwn, tra yn gofidio dros ei anallu i ymbresenoli yn y cyfarfod, a ddywedai ei fod wedi gweled Mr Henry Jones, Ty'n'rardd, Kingsland, yr h'vvn oodd yn Joddlon i wert-hu i'r Bwrdd ddarn o dir yn ymyl Kingsland-road i'r pwrpas o adeiladu ysgol newyddl arno. Pris y gwerthwr ydoedd 350p am y tir a thy Ty'n'rardd a'r adeiladau, ond os caniateid iddo gario ymajth y "materials" a berthyn- ent i'r ty a'r adeiladau y gwerthai am 300p, ar y dealitwriaetn y caniateid Bwybr dwv droedfedd' a haner o led, ac hefyd fod y ffordd yn y ffrynt i gael ei lledu ddwy droedfedd. Penderfynwyd cael ground plan" cyn symud yn mhellach yn v mater. jNos Galan.—Cynhaliwyd gwasanaeth arbenig yn hen eglwys y plwyf, yr hon a, lanwyd a chyuulleiafa I fawr a difrifoL Dechreuodd y gwasanaeth gyda charolau, pa. rai a ddadganwyd yn ardderchog gan y cor yn eu gwenwisgoedd. Yna dilynodd rhan o'r gwasanaeth; hwyroi, pryd y cymerwyd y Salmau I xc a ciii. (Felton) a'r "grand chant." Darllenwyd gweddiau o edifeirweh, diolchgarwch ac eiriolaeth, gweddus i ddiwedd y ganrif. Wedi canu "0 God, I our help in ages past," caIwyd anercbiad cymwys gan y Parch R. Price, yn mha. un y cyfeiriodd yn I deimladwy at y nifer fawr o gyrph morwyr oedd I yn aros claddedigaeth yn nghapel y gladdfa. Can- wyd yr "Hen Ganfed" gyda theinikd dwys. Ym- ddangosai pawb dan argraph o ddifrifwch mawr ar yr amgyichiad, ac aeth y weddi arbenig a'i bendith- ion or ein gwiadi a'n teyrnas i galon pawb. Ym- Jbresentdodd llawer yn y Cymun boreuol Ddydd Calan. Yr oedd y Canon Walter Thomas yn absen- ol (ac yn anocheladwy felly), gan ei fod yn gwasan- aethu mewn rhanj gyffelyb yn y Brif Eglwys. Cymdeithas Ddirwestol y Merched.—Cynhaliwyd cyfarfod o'r gymdeithas .uchod prydnawn Mercher, yn Nghxtpel London-roadi. Llywyddwyd gan Yn Jones, Noddfa. Dechreuwyd gan Miss Hughes, Thomas-street. Cymerwyd rhan yn mhellach gan Mrs Williams, Edmund-street; Mrs Davies, Green Bank; Miss Williams, Stanley-crescent; a chaf- wyd caneuon gan Master Willie Jones, Noddfa. Trengholiad ar Gyrph Criw y "Primrose Hill." —Cynhaliwyd trengholiad brydnawn dydd Llun, o flaen'Dr. T. W. Clay (is-grwner Sir Fon), ar, gorph Cadben Wilson, meistr y llong "Primrose Hill," yr hon a suddodd ar Penrhosfeiiw dvdd Gwener, yr! 28ain o Rogfyr yn gj'stal ag ar gyrphrHugh Hughes (prif swyddog y IXestr) a Joseph Harwood,saer y llong. Ymddangosai Mr Lightbound, krpwl, ar ran per-! chenogicn y llong, un o ba rai (Mr John Price) oedd yn bresenol.—Dywedai Joseph James Finch, prif gychwr y coast-guards, ddarfod iddynt gael brysneges fod llestr fawr mewn perygl. llnodd'wyd gviir rhag bJqen am y bywydifad ager (steam life- boat), yr hwn oedd ar y pryd yn achub criw yr ysgwner "Ebeneaer," o Borthxiiadeg. Wed'yn rboddwyd gorchymyn i "coxswain, y bywydfad ddweyd wrth gadben y llusg-long "William JolifIe" fod llestr mewn perygl ger South Stack. (jrchwynodd y bywydfad yn mlien chwarter awr, ond methodd a myned hefyd anfonwyd am geffyluu er myned a'r "life-saving apparatus" i'r fan. Mor gyuted ag y darfu iddynt gyrhajedd gwadod yr uJIt sydd yn ai wain i South Stack, gwelsant hwyibrenau y llong yn drifftio at y llaw cliwith, lie y tarawodd yn y gilfach a adwaenir Porth y Gwartheg. Ciu'iw^-d y ger i fyny, ond gwelwyd fod yr hwylbrenau wedi syrthio; gan hyfty yr oedd yn hollol anmhosibl i achub yr un o'r criw. Rhoddwyd rhaff am gpnol un o'r "coaat-guards," a gollyngwyd ef i lawr er p:go i fyny rai o'r criw; pryd hyny tarawyd ef gan forjn, ac anafwyd ef. Pigwyd yr unig un a achub- wyi o'r criwgan bobl oedd ar y lie. Pe buasai iddynt fyned yno yn gynt ni allesid cyflawni yr un cynorthwy. Adnabyddwyd corph Cadben Wilson g'J.I1 Mr John Price, 20, Seymour-street, Birkenhead, yr hwn a ddywedodd fod y trailcedig wedi bod yn ar y llestr hon am oddeutu. deuddeng mlynedd, vr oedd gan y ewmni berffaith hyder ynddo. Gadawodd y 1'iestr afon Lerpwl ddydd cyn y Nadolig, a chawsant air ei' bod wedi angori £ ef Moel- fra; wed'yn yn pisio Pwj-nt Lynas a Suuth Stack. Yr oedd yn cael ei thcuo aJlan. gan y llusglüng "Wil- I liam Joliffe," yr hon a'i gadawodd tua. caw o'r guoch iios Iau, y 27ain o Ragf\"r. Cafodd y meisfcr gryn drafferth i gael criw. Rhoddwydl tystielaetliau,! pellach ga.n Cadben .cl!J", meistr yr agerlong bernia," a Mr Evan Edwxird Hughes.-—Dychwelwyd rheithfarn fod y dynion wedi cyfarfod ¡t diwedd trwy foddJi yn ddamweinioL, a bod y gweddill wedi eu. cael wedi boddi.—Prydna-wu dydd Mercher cymer- odd angladd gyhoeddus lo yn mynwent Mae^hyfiyd, p?^d yr ymgyniillodd rhai miloedd o drigoiion Ciier- gybi i dalu y gymwynas oJaf i ddcuddleg o'r truein- iaid. Yn yr eglwys cynhahwyd gwasanaeth gan Cai cn Thomas a'r Parchn. R. "Price, B.A., James1 Jones, a Morgan, a chludwyd pob arch ar ysgwyddau dynion o'r rhyfel-iong "Colossus i'r bedd, ac yr oedd nifer 0 honynt yn cylchynu y beddau. Ar y diwedd cynhaliwyd cyfarfod vn yr ysgoldy i'r dyben o nodi pwyllgor, ac felly yn y blaen, er rhoi i fyny feddfaen dros y beddau. Nodwyd Mr John N. Thomas yn gad-eirydd; Mr T. Slater, ysgrifenydd; a Cadben Clay, yn drvsorvdd. Addawyd 20p at y gronfa, lOp o'r hyn a. rod dir" gan berchenogion y llestr.

CEMAESi Y Village Hall.—Nos V\ener, dart lywyddiaeth .2lt" W. Hughes-Jones, Bryn Gwyn, traddododd y Parch J. S. Evans anerchiad ar "Ddyn a'i gof." Cafwyd gair yn mhellach gan y Parchn. O. Pany, — Bowen, a'r Llywydd. Cafwyd ant^chiad rbagor- ol a chynull;ad| (to, iawn.—J. Marwolaeth.—Rhagfyr 28ain, yn 95 mlwydd oed, yr iiybarch Mr John Thomas, Penlon, C«maes, Mon. Yr oedd Mr Thomas yn un o gymeriadau rhagoraf y sir, a'i ddylanwad fel crefyddwr a chvmydog yn anmhrisiadTfry, a cholled anadlferadwy yw ei symud- iad o'n plith. Yr oedd yn un o Amiibynwyr blaenaf y sir, ao yn ei gartref d, yn Pentr&eth. y dechreu- odd achos yr enwad yn y lie hwnw. N'd oedd aelod mwy dichlynaidd a dog yn Cemaes nag ef, acyr oedd c-i farwolaeth yn un dedwydd ac hHHydlOl. fel y ga'lesid disgwyi wedi ei fywyd pur. Gwasan- aeth-s\-yd yn ei gladded';Gaeth gan y Parch T. P. Evans (A.), Parch J. Parry (M.C.), a'r Parch Mr Roberts, rheithor Llanfeehell. ,Gadawa ddau fab a. thair inerch yn ei:, gpJar ar ol un o'r tadau mwyaf caredig a, charuidd a fu mewn teulu eriocd.

LLANDY F RT DOG. Ovnrrherdd.—Yn addoldy y Pa.rc (M.C.). ar nos Lun, Rha.gfyr 31ain, cynlwiJiwyd cyngherdd, o dan nawdd Cymdeithas y Gwvr Ieuainc yn y lie. Llyw- wyddwyd gan y PaivU J. O-.ven, a Mr Hughes, Ynys Fawr, yn arwain. Yr oedd y rhagten yn un chwaethus, dyddorol, a da. Gwasanaethwyd fel dadgeiniaid gan Miss Mattie Lloyd, Oolwyn Bay; I Miss Susannah Edwards, Pengraigwen; Mr John I Hugh Penrliosllugwy, a'r Mri W. Williams a W. E. Hughes, Ysgol Genedlaethol. Hefyd, caf- wyd dadl gan Misses Annie Williams a Kate Edwards a Mr W. Roberts, Hebron, ac adrodufwyd gaxl Wri H. Williams a William H. Williams, Ty'ny- giat, ao eraill. Gwnaeth y plant ^ea gwaith yn rhagorol, fel arfer, mewn canu "liad o donau o daflen ganu y cymanfaoedd plt. Cyfeiliwyd ar yr offeryn yn fedrns gan Mr 'Rowlands, Penrhos- llugwy, a Master W. E. Hughes, Pare. Cafwyd anerchiad da a chynghorion buddiol hefyd gan v Cadieirydd.—G. Griffiths..

liLANDDONA. I Mr Gol.Ar llii o g.rfeillion ac ar arch- I iad fy hen gyfaill didwyl] "Gwilym," mentraf I etc i'r Wasg i barhau yr olygfa a.welais am y fangre ddinod ueliod. Dinod a ddywedais. Nis gwn beth a ddaeth troswyf i ysgrifenu y gair, ond os dinod ydhw, ran« yn cael y lie cysegredic- af oddifewn i'r galon hon. Onid ydyw Awdwr Natur a'i bvvT-ritil cywrain wedi gwneud gwaith ardderchog ar hen fynyddoodd cribog, creigiau daneddog-, a dyffiynoedd tawed a rhaman.tus Dona, fad? Ddarllenydd mwyn, os byddi vn gweled gwallau yn ngwaith yr aw en, inaddeua i mi. Cariad at fy hen ardal sydd yn ei chyn- hyrfu, ac efallai trwy iiyny y bydd yn tueddn I at y pleaitynaidd: — Dy enw pruddglwyfus, hen Nant y Dilienydd, Arweinia fy meddwl ganrifoedd yn ol, Nid oedd y pryd hyny ond djxrhryn marwol- aeth, Trwy ereh erledugaeth yn llechu n dv gol: 'Nawr 'liod fy nychymyg tirwy gaddug yr oesau, A 'yaif ar dy fynwes mewn dytviryn a brow, Islaw mae rhuadau y tonau tTochionog Fel llewod newynog o hyd yn ddidaw. 0 lanercb odidog, fe sathrwyd dy feillion, Dan wadnau eriidwj"r dirmygwyr yr iawn 0 na baet yn gallu rhoi imi ddarnodiad fYr erch greulondeaaoi a welaiet yn llawn: "Roedd Natur yn gwrido yn ngwydd yr olygfa, Tra'r huan'n ymguddio o olwg yr aeth, A'r tonau gyd-redant oil cU am y cyntaf, I dderbvn y meirwon yn ngwaelod y traetii. Ond oe bu dy lethrnu yn fan.gre marwolaeth, Mae heddyw'n arddangoe prydferthweh diail, 'Mhlith blodau rnf) defaid yn pori dy laswelh. A'r oetnig^chwajv-nigar yn sathni dy ddail; Efengyl y Nefoedd ymlidiodd dywyllwch, Fel gwawrddydd y boreu yn ymlid y nos, Oei ditha-u lonyddwch, hen N anrt y Dihenydd, Yn famaeth brydweddol i iriaiil a rhos. Mae fy nghyfail; wedi veled 'blodionos teg a plieraidd yn ym-aodi yn LI and dona. Ni anwy- byddaf hwynt, end rhwydd hynt iddynt. Ond pa le mae yr hen lengarwyr ? Mentraf ddweyd, os na ddeuwcli i'r rn^ues ilxirthi j cvfryw, fe fydd aruthredd ei chreigiau daneddcg a barddoniaeth ei nentydd soniarus, yn nghyda rhamantusrwydd y lie yn eynhal gwyl er eich cfrwilyddio. Hyn tail y tro nesaf.—John; Wifliamq, Llangoad.

LLANGEFNI. Cymdeithas Lenyddol Moriah.t-N,os W-ener, dan lywyddiaeth Mr A. J. Williams, Bee Hive, cynhal- iwyd cyfarfod amrywiaethol. a chymerwyd rhan gar* y Misses Maggie a Josephine Williams, Miss -ms, Williams, High-street; Miss M. J. Jones, Bridge- street; Mri Evan Roberts, W. 0. Williams, R. Powell, a Fred Jones. Cafwyd ga-ir gan Mr R. Davies, Ysgol v Bwrdd. Cvfeiliwvd gan Miss K. Hughes, Pen'rallt, a Miss? Jones, Caradog Villa. Dirwe-st.—Nos Lun, aai wyth o'r gloch. yn Ysgol- dy Moriah (M.C.), cynhaliodd y chwiorydd eu cyfar- fod dirwestol pythefnosol. Dechreuwyd gan Mrs Gwynfryn 'Jones, a darllenwyd papyr rhagorol aj "Fantais y fam i sobri y hyd" gan Mrs Williams, Ty Capel Moriah. Cafwyd caneuon gan Mrs Price r, Miss Barnett yn rhagorol. Cyfeiliwyd gan Miss Hughes, Pen'rallt. Cawsom gyfarfod dyddorol, ac mae rhagolygon disglaer y bydd i'r cyfarfodydd llyn i wr.eud mawr let? yn y dvfodcl.—E. Rowlands, | Yse. Ta.n. Ychydig wcdi chwech o'r gloch nos S-Ltl sylwyd fod masnachdy Mr William 'Williams, eiHiwr, High-street, ar dan. Yr oedd Mr Williams ar y pryd yn yr oedfa yn Nghapel Penuel. Nis gwyddis beth achosodd y tan, ond gwelwyd, gan gvnted. -ag y'i darganfyddwyd, .fod yr elfen ddinystriol wedi cael gafael dynn ar y siop a'i I chynwys. Cj-rba-eddodd ,y Mri Robert Anderson, "pas manager," a John Owen, "survoyor," v lie vn ddioed, a rhoddasant yr "lirse" newydd i chwareu ?r yr oddaith, gyda'r, can'yniad" iddo gael ei ddiffodd yn m'lusn ychydig amser. Fel y bu, ¡ gwnaeth lawer o ddinystr, ac y mac eydymdeimlad cyffredinol a Mr Williams yn ei Irofedigaeth. Y Nyrs.—Fel y gwyddis mite symudiad a.r droed. ers ychydig amser be'lacb, i sicrhau nyrs i Langefni 9 a'r gymydogatth. :Nf,v/r mater wedi cael ei gy- rr-eryd i fyny o ddifrif, ac nid oes amheuaeth na fyddai cael nyrs yn gaffaeliad mawr i'r lie. Mae rhai pobl yn methu g^vylxxi pa les wnai nyrs, ond pe buas-ent wedi byw mewn trefydd lie y mae am- ryw n'r boneddigesau lira yn gweithredu—ac yn trwneud gwaith ardd>prchog—fe welent yn fuan y !!<.« dirfawr a ddeilliai o ga^l un yn ein plith. Pan j eawn nyrs fe a. o gwmpas, o dy i dy, a charia allan gyfarvryddiadau y on yn mhob ac-hos o wael- •:dd. Yn mhellach na hyny fe gynorthwya i wnead r cld yn drefmis a- glnnwaith. a bydd ( wasiinaeth mawr i drwsio briwiau ac arehcllion, ac i gj north- wyo y meddygon yn gyffredinol. Ce'r ei* gwasan- neth i'r cleifion tlcdion yn rhnd ac am ddim, ac yn tier mae hyny yn fendith anmhrisiadwy. Deallwn f¡.d rhi casglyddion wedi bnd o amgvlch, ac \wedi cael derbyniad croesawns. Hyderwn y bydd i'r dref a r amgylchoedd gefnogi y symudiad gwerthfawr hwn mewn modd teilwng.

LLANGRISTIuLUS. Cyfarfod Llenyddol, Etc. ■Cynhaliwyd cyfarfod I llenyddol a cherddorol yn y Capei Mawr, yn y lie uchod, ddydd Calan. Cymerwyd y gadair, yn ab- senoideb Mr S. Evans, prifathraw Ysgol Ganol- raddol Llangefni, gan Mr W. Hughes (Gwilym Einion), Llangristiolus, gan yr hwn y cafwydl anerchiad rhagorol. Arweiniwyd gan Mr O. T. I Williams, milfeddyg, Llangefni, yn ol ei arfer, yn ddoniol a medrus. Aw-d trwy raglen ddyddoroL I Enillwyd gwobrwyon gan W. Griffith, Llan- gristiolus;Miss Jones, Ty'n'Ran, Llangwyllog; Miss j Josephine Williams, Mona. House. Llangefni; Miss Humphreys, Penybryn, Bodffordd; R. Perorfryn Jones, Blaenaa Ffestiniog Richard Williams (Croesfryn), Penygroes; G. 0. Pierce, Ty Newydd, Llangristiolus; Miss Blodwen Roberts, Llangefni Mr Parry (Pelican Mon), Bethel; E. R. Owen. J ]Velan; Cor Plant Gwaichmai (dan arweiniad Mr W Jones, Blue Bell); Parti Bodffordd Mri W. Tho- mas a D. Lloyd Jones, Bodffordd (deuawd) Cor St. Cyngar (Llangefni) W. Pritcbard (Owain Mon), Pydew; J. Hughes, Sainygog. Diweddwjd trwy ganu "Hen wlad fy nhadau" gan Mr J. E. Jones, London House, Llangefni. Mr W. G. Williams (Gwily*t Alaw) oedd beirniad v canu. — Un Oedd YllO.

MOELFRE. (-'yfcgherdd.—Cynhaliwyd cyngherdd Uwyddianus yn y lie uchod nos Galan. Llywyddwyd yn hynod o duehei.ig gan Mr H. Williams, Moeifre, a'r Parch T G. Owen, y gweinidog, yn arwain. Cyfeiliwyd Y:I fedrus gan y brawd ieuanc, Mr Thos. Parry, Shop y Rhos, Penrhos. Canwyd amryw weithiau } M ystod y cyfarfod gan y cor, dan arweiniad Mr Thos. Roberts, Ty Mawr, yr hwn a deilynga gan- raoliaeth arbenig am ei gynorthwy gwerthfawr gyda'r canu, ac yr oedd yr oil o'r cerddorion a'r ad- roddwyr yn eu hwyliau goreu. Diolchwyd yn gynes i ba.wb a gymerasant ran, yn neillduol i'r chwiorydd (Mrs Jones, Miss Roberts, a Miss Lewis) am eu gwasanaeth gwerthfawr gyda'r te yn y prydnawn. Cafwyd cylarfod hynod lwyddianus yn mhob ystyr. lerfynwyd trwy ganu "Hen wlad fy nhadau."—-Un oedd yno.

PENGARNISIOG. Cyngherdd Blvnyddol y Wesleyaid.—Nos Fawrth, y laf cyfisol, cynhaliwyd cyngherdd hynod lwydd- ianus yn Nghapel y Wesleyaid yn y lie uchod, o dan arweiniad medrus Mr W. S. Owen, Caergybi. Llanwyd y gadair gan Mr T. L. Griffiths, Y.H., Henllysfawr, gan yr hwn y cafwyd anerchiad hynod bwrpasol ac addysgiadol. Awd trwy raglen cliwaethus, yn mha un y cymerwyd rhan, yn bur ganmoladwy, gian y rhai camlvnol:Oor Merched Caergybi, dan arweiniad meistrolgar Mr W. S. Owen; Mr R. H. Jones, Aliss, Maggie Jones; Mr David Jones, Miss Sally Jones-. J.Lii Pollie Evans, I Mr R. J. Ilughes, Miss Lily Roberts, Miss Minnie Hughes. Hynodid yr <^11 o'r canu gan gywirdeb neillduol, ac yr oedd derbyni.ad y cor yn hynod j gynes, a hawdid gallesid canfc>d ol yr arweinydd enwog ar y cor Cyfeiliwyd yn bur fedrus gan Miss L. Roberts, The Pines, Caergybi. Yr oedd y } cynulliad yn lluosog a'r gwrandawiad yn astud, ac J ymddygiad pawb yn foneddigaidd, a'r cynghardd yn im gwir dda yn anbob ystyr Deallwn fod yr elw oddeutu 13p.

BHOSYBOL. Try dydd Oj-faxfod Llenyddol a Cherddorol.— Cynhaliwyd lvr uchod yn ysgoldy newydd y Bwrdd, nos Galan, dan lywyddiaeth y Parch J. Smith, yn absenoldeb y Cadben Lewis Thomae, ac arweiniwyd gan Mr William Owen, Pen'r- orsedd. I ddechreu cafwyd can gan Mr Hugh Jones (Geufronydd), yn dda ia.wn. Anercbiad gan y Llywydd yna galwyd ar Alaw Ffestin i roddi can, a chaf odd dderhymad brwdfrydig. Cystadleuaeth adrodd "Y gerbydres ar dan:" gore>u, M. A. Owen, Caergybi. Y pencil sketch o "E-glw*ys Rhosylxd:" goreu, Henry Parry, Peaigraig'weri; ail, J. A. Smith. Cystadleuaeth "I godi'r hen wlad yn ei hoi:" David Owen, Zdaes Meredydd. Y D'arhebion Cymreig: O. Jones, Garrcgwen, a J. A. Smith yn gyd-fuddug- ül. Pedwarawd, "Y dolyn aur:" Mr R Jones, Gwynfryn., a'i iharti. Y Son, ddrnenen. ddu: Hugh Parry, Dinam. Y menyg: Miss Jones, Ty Newydd. Handkerchief caee: Miss Jones, Ty Newydd. Y tie crochet: Miss M A. Hos- kins, Glanyigors. Unawd i feibion, "Morfa Phnddlan:" Hugh Parry, Dinam. Pedolau i getffyl: Owen Hughes, Llanfechell. Traethawd, "Y gallu o wrth-edrychiad Hugh Jones, Geu- fron. Cyfansoddi ton (M. (1); J. Williams, MyrL'dd Parvus, ac R. J. Williams, Llanerchy- medd. yn gyd-fuddugol. Darn heb ei atalnodi: Ww H. William=., Tv'nyeoe'dv EnIYllion i'r "Ysgol Newrdd:" Mr R. Owen (Myfyrian), Llardudno Junction; a Rhydfab, Cemaes, a orfu ar y prdwar p-eqiill i "Enwogrwydd." Y tea cosy Mis-s Thomas. Bryn Hyfryd. Yr hicsaami rroren, Jane Roberts, Tanygraig. Am- hveh: ail, Fanny Parry, Dinam. Y parti meib- ion. dedwydd:" Parti Rhn-bol. Yr inkpt^rd: HtKrh PaIr:, Dinam. Y llytihyrau serob: goreu. Mr Jonas (Perorfryn), Bla-m-tu F^e^'iniog. Yna dfuwvd at brif atdyniad y cyfarfod sef y brif rvstfldleucieth: gorawl "Teym- osa Ie^u M^wr." Xi ddaeth yn mlaen ond Cor Undebol Rhxysybol, a gwir deilyngodd y wobr. OvfranTryd caneron vn ystod y ciyfarfod can Ala, FfirMin 3 Geufronydd. yn rhagorol. Yna Modd y Parch W. Dnv;eq (A). ddiolclwrarwch i bawb s 2^-meras%nt r^n yn v cvfarfod. Y boim- iad cerdd^rr.] ydoodd Mr 0. T. Jones, G.T.R.C. (A:aw Fftjn). Y beirniaid eraill oeddynt: y Parchn. J. Smith, W. Roberts, W. Davies. E. E. Jones (Ieuan Padarn), Mri Griffiths, Gars- ten Hugh Jones, Cre-ufron; H. H. Williams, y.sgolfeistr; R. Roberts. Penbonc; J. Williams, A.C., Mynydd Parys; Evan Thomas, Tynlon; Mrs Smith, Ficerdy a Mrs Davies, Pylla. Oai- wyd cyfarfod da yn mliob ystyr.—Joim Parry, Ysgrifenydd.

Hanes Llanfechell a'r Amgylchcedd. [Oan Ap MechelL] Mr Golygydd,—Chwi jraniatewdi le bvchan yn eich newyddiadur, mi goeliaf, i roddi ychydig, yn wythnosol" o hanes y lie ucbod, yn nghyda hanes rhai o'r cymeriadau sydd yn byw ynddo. Mae i'r gymydogaeth hon fel pob lIe arall ei bases, a hwiaw, yn ami yn ddyddorol iawn. Amcanwn ei wneud yn ddarllenod^vy a dyddorol, fel y bydd pawb yn awyddus am ei weled a'i ddarllen, a diwvgio, oes diwygio i fod. GaUasem ysgrifenu llawer o hanes gorphenol y lie a'i drigolion--dynion fu yn byw yma am flynyddan, a dynion dreuhasant eu hoes yn y lie i wneud daioni, a gwa.sanaethn eu cyd- ddynion—heb i nemawr neb tuallan i'r lie wvbod dim am danynt. Buasai rhoddi hanes y rhai hyn, mi gredaf, yn ddyddorol ac adeiladol, ac efallai y gwnawn; ond, rywfodd, mae yr oes bresenol mor amheus, direidus, a drwgdybus, fel yr wyf yn ofni mai difudd fyddai y cyfan. Gwyddom mai ychvdig iawn o ddilyn a rhodio yn nghamrau dynion da a gweithgar gorphenol y gymydogaeth sydd yn cael ei wneud, "ond pawb am ei ffordd ei hun," a. rhodio fel y myn ef ei hun, heb falio mewn na dyn na Duw. Dyna gychwyn yr oes bresenol. Ond "ni obeithiwn y goreu, beth byna^ dan fendith ysbryd Duw. Gall Duw fendithio ysgrif yn y papyr wythnosol, os y bydd yr amean yn iawn. Pe y, rhoddem ychydig o hanes y da a'r drwg sydd yn fyw yn y gymydogaeth yn bresenol, y gwna.i hyny les, ac y teimlai rhywun awydd dilyn a bod yn debyg i'r da, a chilio oddiwrth ac ofni a chas- han y drwg. Mae i'r gymydogaeth hoc ddynion a merched da, cymeriadau ardderchog; ac, or ochr arall, y mae iddi ei chymeriadau salw ac aanheus: d'ont hwythao 4,1-r glorian"' yn eu tro. Mae amryw o honynt, yn feibion a merched, hen ac ieuainc, ag y dylid dwyn sylw y gymydogaeth aitynt a'u dangos yn eu haerwydd, er mwyn i eraill weled y perygl o ddilyn yr un llwybrau. Nid cuddio cymeriadau am be us a gwenwynig v byddai Dew bob ameer. Beth yw y degau sydd yn cael eu dangos yn Ei Air, fel rhai fu dan Ei farn u&iongyrchol Ef am eu pechod, ond er mwyn eu dangos i'r hyd,fel rhai aethant ar hyd llwybrau nad oedd ond uffern a dinystr yn y pen draw. Dyna Cain y llofrudd, a Pharaoh gnlongaled, a Nebuchodonosor annuwiol, a'j Jereboam ddrwg hwnw yr hwn a wnaeth i Israel bechu, Corah. Dathan, ac Abiram uchelgeisiol a lyncwyd i'r ddaeor yn fyw, ac Uzaiah hyf, a lluaws o r cyffelyb sydd yn cael eu dangos gan Ysbrydol- iaeth, fel y gaJlom ni heddrw ga/fw draw rhag cerdded yr un llwybrau. Yn awr, conwch chwi, j se4 y cymeriadau drwg ac isel sydd yn y gymydog- aetli hon, y chwi ag sydd yn ddolur llygaid a/ chalon i rieni a phlant ac ami i Gristion, y bydd svlw ar bob un o honoch, maes o law, yn y golofn hon, pa un bynag ai meddwon ai cymedrolwyr. Mae rhai yn y dafam nos Sadwrn, ac yn y seiat ac wrth fwrdd yr Arglwydd nos Sul. Cwynír llawer yn eich e-jieli. Yr ydych yn faen ti-amgwydd- ac yn graig ibw^-str mewn and i eglwys gyda phob eriAvad yn y lle.meibion a merched. Bobl anwyl, nit sut na ddvehrynech? Dyma ryfyg ofnadwy. Beth pe ba'i Duw yn myned i farn a chwi yn y ty tafarn yna yn Llanfechell, nen Gemaes, neu Amlwch, neu Gaergybi? Beth pe ba'i llawr y piriwr bach yn agor, arblaenor yno, neui yr aelod. a thithau yn disgyn i uffern yn fyw? Be 'wnaet' ti Be' ddeuda' ti? OLiff Sir Fon wybodi pwy yn Llanfechell fydd yn dianrhydeddu dydd Duw trwy grwydro ar y Sul a rhodiana o'r naill le i'r llall, a cherdded y caeau, a stelcian ar y Han ac yn y conglau, a Ilygadrythu yn gwmanfiyd a diog, fel pe bai y darfodedigaeth wedi dectireu ymgripio i'ch cyfansoddiad. yn rhy wan i ddal each dwylaw heb drowsus neu gob a dwy boced ynddynt: chwithau bob un o .dan sylw. Chwithau y merohaid yna sydd yn hel straeon mae yna diaiif neu bedair o honoch, os nad mwy. Delir chwithau: a chwithaa fydd yn golchi lloriaa ar y Sul—am eich bywy«t, rwan. (I barbau.)