Y Clorianydd

.7' _J-II ¡"J" Aches y Patch 1tt.. 0. Jones, Lerpwl. Cynhaliwyd cyfarfod misol Lleym f. Mon- .1 vdd to. Nehapel y Garth, Porthmadog, ddydd I liua, dan lywyddiaeth y Parch William Jones, M A. Fourcrossvis. Yr oedd y cynuhiad yn llu- 1 oriog/a sibrydid fod cyfeiriad i gael ei wneud at SSs y Parch. W. 0. Jones, B.A., diweddar weinidog Chatham-street, Lerpwl. Nid oedd dim ar yr "agenda" yn amlygu hyn, ond bron ar ddiwedd v gweithrediadau daeth y mater i fyny yn iovu t'r cenadwria^ihau o wahanol eglwysi. Anfouai eglwys Pencoed genadwri yn -erfyn ar i'r cyfarfod misol geisio cael ail-wrandawiad o aoboe y Parch W. O. Jones. Amlwg ydoedd fod gwahaniaeth barn yn bodoli ar y priodoldeb o ddwyn v mater gerbron. Mr Griffith Jones, un o flaeno-uaid Pencoed, gyflwvnodd y pwnc i sylw. Dywedodd: Yr yd- ydh yn owybod fod cenadwri wedi mjbod eg- Iwvs Pencoed i gyfar fod misol Abere-rch, set (oe wyf yn oofio yn iawn.) fod y cyfarfod misol yn ymohebu a chyfarfod misol Lerpwl mewn perth- ynaa i ail-agor zah-OQ y Parch W. O. Jones. Y inaeiit hwy acw yn teimlo yn fa^r Lawn yn y mater liwn, am y rheswm mai sew y cychwyn- odd Mr Jones bregethu. YT ydym yn adnabod ei dad a'i fam ag yntau ers pan yn blentyn. Ganiatewch i mi ddweyd fy mod yn adnabou Mr JoBiee ers o 26 i 27 mlynedd ac er fy mod wedi ar&r dyfod i'r seiat fisol ers tua 40 mlynedd md ydfeyf wedi arfer dweyd llawer o'r blaen yma. G^ft hyny hyderaf y cani&tewch i mi ddweyd gair heddyw ar y mater pwysig hwn. Byddai W. O. Jonee pan yn blentyn yn arfer dweyd ei adnodau gyda'r plant yn yr eglwys, a chododd I fyny yn ddyn ieuoan" gobeithiol dros ben; ao y maa y cymeriad a roddir iddo yn awr wedi achosi y syndood a'r difrifweh mwyaf i ni acw. Ofnaf, oe nad ail-agorir y mater hwn gerbron y gym- deithasfa, na argyhoeddir byth mo'r bobl acw o wirionedri yr hyn y cyhuddir ef o bono. Y onae acw hefyd ddosbarth arall o frodyr a chwior- ydd aydd yn meddu y parch mwyaf at Mr Jones. Buom yn holi rhai o honynt yn nghylch ei gym- eriad, ao y maent oil wedi tystiolaqthu nas gall- ant hwy ddweyd dim yn ei erbyn ef eithr o'i odir. Yr wyf fi o du dirwest a phurdeb cyn son am y cwestiwn yn y cyfarfod misol, ac yr wyf yn teimlo i'r byw oherwydd yr hyn a ddywedir am yr aclios hwn. Gwyddoch ein bod ni wedi tal\j dyled y capel ers dwy neu dair blynedd, ao ydjydig cyn y cyfarfod diolchgarwch diweddaf ▼mgynghiorodd y brodyr yn nghylch yr arian a gesglid y diwrnod hwnw. Penderfynasant fod y oaaglad i fyned at gynal cyfarfod pregethu yn yr h&f, ac fed y Parch W. O. Jones i fod yno, pwy byna.g arall a wahoddid i'r cyfaifod, allan o herah ato of, a'i dad a'i fam, am eu teymgarwch a'u ffyddlondeb i'r achos. Felly, ohwi welwch fod genym ni barch mawr tuag ato, ac yr ydwyf yn mawr obeithio y gwelir rhyw flfordd i ddwyn y Idwy blaid yn nghyd. Y mae aow rai pobl yn ofni myned i'r bedd cyn yr argyhoeddir hwynt fod Mr Jones yn euog. Mr Robert Parry, Pencoed, blaenor arall, a (ld/wedodd fod y teimlad yn gryf iawn yn yr eg- lwys, ao yr oeddynt yn dymuno am ragor o ol- euni ar yr aohos, oblegid yn awr nid oeddid yn gwybod pa fodd i edrych ar Mr Jones, ac yr oedd arnynt eisiau i'r cyfarfod miaol eu helpu i ddy- fod a'r helynt i o-Imni dydd (cymeradwyaeth). Yr oedd arnynt eisiau prawf teg (cymeradwy- j aieth). Dywedodd Mr E. R. Davies, Pwllheli, fod gattddo benderrfyniad i'w gynyg i'r cyfarfod, a clymuiw wneud hyny gyda phob ymdeimlad o gyfrifoldeb a difrifwdh. Oredai fod yn y mater ddyledewydd axbenig yn gorphwys ar bawb oedd- ynt yn dal swyddi yn yr enwad, a dyna oedd y ddyledswydd, eu bod i wnood eu goreu tuagat y undb. Gwyddent fod y wlad wedi ei chyn- hyrfu drwyddi oil gan y mater hwn, ac yr oedd ttuaws o eglwysi wedi pasio cyffelyb bender- fyniad i eiddo eglwys Pencoed. Ofnai efe fod rhai o honynt yn rhoddi gormod o bwys ar ffuif- iau a rheolaiu, a dim digon ar urddas ac anrhyd- odd yr enwad. Nid cwestiwn yn perthyn i un dyn ydoedd, ond mater i'r holl gyfundeb. Gwneid sylwadau nad oedd a wnelont hwy fel cyferfod misol ddim byd a r mater; ond pan yr oedd anrhvdedd pregethwr yr Efengyl yn y g-or- ian, rhaid ydoedd ymdrifi a'r mater oddiar y safle uchaf, heb ymddibynu air -re;olau na. ffurf- iau. Yr oedd llythyrau wedi eu cyhoeddi yn dafcgan un fam ar y cwestiwn, ond nid oedd efe am drafod r mater mewn ffordd bersonol, eithr yn hyirach yn ei gysylltiadau uwchaf ac eangaf. Yr oedd efe yn v gymdeithasfa yn Mhwllheli, a hyny am y tro cvntaf enoed, pan y pasiwyd y penderfyniad yn diarddel Mr Jones. Synodd yn fawr at y gymdeithasfa yn pasio y fath ben- darfyriad a d.arddei pregethwr yr Efengyl heb I ddwyn yn miaen ivnrhyw resymau. dros hyny. Nid ydoedd yn gwybod am unrhyw lys arall, yn Tviadol neu yn grefyddol, a fursai yn gwneud y =,W fath befch. Yn3 cyfeixiodd Mr Davies at achos a apei « Foa, yr hwn a wrandawyd gan bwyll- gor yn y gymdeithasfa, yr hwn a bend erf ynodd i betdio ymyryd yn yr aohos hwnw. Dywedid fod perygl yn nglyn ag hanfod hawlisu y cyfundeb. Byddai efe yr ola-f i wneud y fath beth. Ond nid oedd y ffaitfo fod dyn yn gofyn am wrandaw- iad agsared cri achos ddim yn gwneud i ffwrdd a hawtiaa y cyfundeb. Os oedd gan yr enwad j hawiiaa n.3U hawlfraint, yr oedd y cyfryw yn pertiiyn i'r gymdeithasfa, fel llys agored, ac nid 1 unrhyw bwyllgar (achei gymeradwyaeth). Peth arall, aid oedd y Saith fod dyn yn gofyn am gael m«dion «vflaiwn o'r tystiolaethau yn gwneud i ffwrdd hawiiau a gwbl (cymeradwyaeth). Oriaino.id Mr Davies at reolau yr enwad yn 1311, ac y- dywedodd fod rhai ('h rheolau hyny wedi eu newid. yn 1898. A, oeddynt hwy am ddibynw ar reoiau ag oeddynt newydd ddyfod i weifiirediad pan yr oedd dyn yn ymladd am ei frwyd ? (oohei grmeiradwyaeth). Amhieuid y byddai iddo ef (Mr Davies) gymeryd golwg bri- odol ar y cwestiwn, ao y oymerai olwg dyn y byd air y petti, Yr oedd peth gwir yn hyny. Ond gadawer iddynt edrych out yr oedd cyfan- A soddiad eplwvsi cyffelyb yn nglyn a mater fel hunt. Cyf¿riodd At yr eg!wysi Presbyteraadd -94snig. Canfrddai nad oedd dim yn nghyfan- soddiad & rheolau y Presbrteriaid yn erbyn <aajiiatau TT hyn a ofynai Mr Jones. Yna deoh- reuodd Mr Davies fyned i ddarllen rhai o'r rhe- olau, pan y oododd Mr J. T- Jones, Parciau, Oriccaebb, i fyny i dclw-,d nad oedd a wnelo rheolau enwadau er- &Ui ddim a iheolau yr enwad hwn (cymeradwy- aeth). Mr Poobeft Williams, Henllan, a ddywedodd fod oate yn cael ei wneud i ddymchwel rheolau eubemwad. Mr IL R Davies a a yn mlaen, gan ych- waiiegn nad otoda yr hyn a wnaed yn aohoe Mr W. 0, Jence ddim yn unol a xheolau y cyfundeb -itid eedcl yno reol i ddweyd aoai mewn pwylI- goo" eai yr oedd mater dr fath hwn i gael ei draiod. Nid oedd dim rbeoi yn oaniatau ym- oo.wifiat) end it gymdarthaafa fel llys agored (ucoel gymeradwyaeth). Ei amican 6f oedd dangce trwy xeolau enwad ar&ll pa beth a wneir mewn a«jww fel hwn. Mr J. T. Jooee a gododd i ddweyd fod Mi* Y Iiywydd: yn syml at eioh pendcrfyn- iad. Blr Bwries- Nid ydym gyda mater rlveolaai enwad arall yn awr. Mr •ewies Yr wyf yn berffaith foddlawn. Nid ydwyf yn credu mewn pasio penderfyniad hek o resymau dros ei ddwyn yn mlaen. yma eyaygiodd: "Fod Cyfarfod Misol Llefyn ac Ei yn ngwrnob yr anfoddlonrwydd sydd ya boddB ya y wlad yn nglyn ag achos y, Parch W. a B.A, Iierpwl, yn dymuno ar y gyma drefnu ail wrandawiad ar yr acboe vn [ys y gymdeithasfa ao fod trefniant yn aael ei wneW i Nildi. i.dg fanylion ofr oy- neu I c^huddiaJau a ddygji yn ei: y gwrandsawiad; ao hefyd rod cof- nodioM wn o'r boil dystiolaethau yn cael en cymeryd ya yatod gwrandawiad yr aefhos. Fod. y aieo4, yn mi>ell?ch, o'r fam na ddvlid 4iogybft wnafcyw aelod beb yn gyntaf wneud dat- ganiad dir a phendajit o'r tro-sedd neu y troeedd- j am ofceirwyid pa rai y bwriedir dwyn owyn v-q j erbyn uarhyw T PWC* M.A., Oricejeth, a eil- lodd.. V* t#fei9nin dros wneud hvny ydoedd nad oedd efe wedi parotoi araetih. Yr oeddynt oil yn gwyfcod fod teim:ad oryf yn y wlad yn nglyn a'r mater ftwn, a ohsredai os y mygid yr adios, y in.-a" y leimlacl yn sicsr o gynyddu. Barnai ef y bydkiai pasio penderfyniad i'r perwyl hwn yn siot 11 ferf yn foddioo i ddwyn heddwdi i fedd- » J yliau iiawsr; ac hefyd yn f oddion i rwystro y cyfundeb i beidio myned yn destyn siarad i ddosbarth ne'Uduol o bobl fyddent yn eu her- byn bob amser, fel rheoL Mr J. T. Jones a ddywedodd fod y mater yn un gofidus, ac yr oedd yn berffaith sicr fod y rn Id neu y dull yr oedd y mater wedi ei godi wedi :1hoi teimlad gwrthryfelgar. Gwelenb pwy oedd yr oohr arall—dynion ieuainc—dyn- Úm yr Yoimg a geisient ddinys- tric rheolau y cyfundeb, pa rai a fabwysiadwyd. gan ddynion y tuihwnt i bawb oeddynt yn bres- enol y diwrnod hwnw, ac o ysbryd pur yr Efeci^yl. Nid oedd neb yn synu at Mr John Owen, MA, Oriocieth, yn ledlio y penderfyniad (cynhwrf). Y Parch John Owen, M.A. Pwnc, pwno. J Dr. O. Wynn Griffith, Pwllheli Nid yw hyn yn iawn. Y mae yn siarad yn bersonol, ac allan ■o drefn. Mr Davies Gadewch iddo ef. Mr J. T. Jones: Yr wyf mewn perfEaith drefn. Nid yw yn briodol i ni drafod y mater. 03 y gwna Mr W. O. Jones gais at y gymdeith- asfa nid ydwyf yn meddwl y gwna neb ddim i'w rwystro. Djmunaf iddo bc«b cyfiawnder, ao yr wyf yn ei adnabod yn iawn. Parchaf ef. Ond y mae genyf fwy o barch i'r oyfundeb. Onid gwell fuagai i ni basio penderfynia.d ar fod i Mr Jones gael gwrandawiad yn y gymdeithasfa nesaf ? G:>beithiaf na wnewch chwi ddim pleid- leisio dros gynygiad Mr Davies. T Mr Tudwal Davies a ddywedodd fod y ma.ter yn un o'r rhai pwysioaf a welwyd erioed yn eu hanes. Dylent ei drafod yn ddoeth ac heb deim- lad. Yr oedd yn gwestlwn mawr iddynt fel j cyfundeb sut i symud yn anrhydeddus. Yr oedd Mr W. O. Jones wedi troi teimlad y wlad oherwydd ei lythyrau. Nid oedd y wlad yn gwybod beth a ddywedid yn ei erbyn ef gan yr odir arall. Nid oedd y mater wedi cael ei dra- fod mor glir ag y dylasai. Oredai y dylai y cyfarfod misol gefnogi y rhan gynbaf o'r cynyg- iad, yn galw ar y gymdelthaafa i ail-ystyried y j cwestiwn. Datganaj ei ofid fod tueddiad i daflu y naill ddosbarth yn erbyn y JlaJl yn yr ym- drafodaeth. Bydded iddynt siarad y naill am 1 ILall fel Oorph (oymeradwyaetii). Ojnv^iodd y Parch J. R. "Williams, Rhydbach, fel gwellianrt: "Ein bod yn llaw>enychu fod cyf- arfod misol Lerpwl yn datgan parodrwydd ac awvdd i anog y gymdeithasfa i ail-agor achos Mr W. O. Jones, ao eu bod hefyd yn anog Mr W. O. Jones i ddal ar y cyfleusdra hwn i amddiffyn ei gymeriad." Eiliwyd gan Mr Robert Williams, Henllan. Gofynodd y Oadeirydd i Mr Davies a oedd efe yn foddlawn i dderbyn y gwelliant? Mr Davies a atebodd mai nid mater i gyfar- <fod misol Lerpwl ydoedd ond i'r cyfarfodydd misol i gyd yn awr. Byddai iddo ef adael allan y rhan olaf o'i benderfyniad. Y Parch J. J. Roberts (Iolo Caernarfon) a sylwodd fod yr achos wedi bod yn un poenuis iawn iddo ef. Yr oedd llawer o dywyllwch yn nglyn a'r mater, ond yr oedd Lerpwl yn barod ac yn qymhell y gymdeithasfa i ail-agor y mater, a dymunai ef i Mr W. O. Jones bob chwareu teg. Yr oedd yn sicr y byddai i'r gymdeithasfa gydnaibod y cais, ac y gwnai yr hyn oedd yn deg a chyfiawn, yn unol ag urddas y cyfundeb. Teim- lai fod rhai sylwadau wedi eu gwneud fel pe bunsai y gymdeithasfa yn cynwys nifer o blant bach. Yr oedd cynygiad Mr Williams yn fwy esmwyth. Rhoddodd y Parch Thomas Owen eglurhiad o'r achos o Fon a fu o flaen Sasiwn Pwllheli, ac y cyfeiriwyd ato gaci Mr Davies. Y Parch R. T. Priohard, Pwllheli, a ddywed- odd y dylent bleidleisio drwy y tugel. I A-ed yn mJaen i gyfrif y dwylaw a godwyd. Dywedodd yr Ysgrifenydd fod y mwyafrif dros y gwellianr. Ond hawliiodd Mr Davies ail- gyfrif. Yna oefnogodd y Pa-rah B. Myrddin Rees Mr Prichard fod iddynt bleidleisio drwy y tugeL Ond, yn raghanol cryn gyffro, dywedodd Mr O. Robins Owen Bydded i'r llywydd gyfrif ac i bawb godi ar eu iraed. Aeth y Llywydd i'r pwlpud, ac wedi cyfrif o homo y ddwy blaid, dywedodd fod 51 dros Mr Williams, a 43 dros Mr Davies. Derbyniwyd y canlyniad gyda chryn lawer o gymeradwyaeth. 1 Yr oedd yn dhwarter wedi diwech pan derfyn- wyd y gweithredi&dau.

OYFAJIFOD YN MHWLLHELI. Oynhalhrfyd cyfarfod oyhoeddus yn y Neuadd Drefol, Pwllheli, nos Fercher, dan lywyddiaebh y IMaer (Dr. O. Wynne Griffith). Yr oedd yr ystafell yn orlawn a methodd 11aweir oedd a ohael mynediad i mewn. Dywedodd y Mater ei fod yn gobeithio fod pawb wedi ystyried ei bresenoldeb yno y nos- waith hono a'u bod wedi eu bendlthio a chyfrif- oldeb gweddua o'r amgylchiad. Yr oedd a wnelo tri doebarth a'r oymudiad hwn, sef y pwfcrllgwr ag oedd erbyn hyD wedi dyfod yn boblogaidd yn mysg pwyllgorau y wlad, y Parch W. O. Jones, an aelodau y cyfundeb. Darllenwyd llytihyrau a brys-negesau yn dat- gan gofid oherwydd anallu i fod yn bresenol, 00 yn eu plith y canlynol: —"6, Eversley-street, Princes Arnue, Liverpool, Ionawr, 1901. An- wyl Syr,—Mlaefn wir ofidus jgen/yf mad allaf, orherwydd amgyicliiadau, anorrod fod gyda chwi yn eicl1 cyfarfod yn 'achos y Parch W. 0. Jones, B.A.' Teimlaf yn angerddol yn yr achos, a pha ryfedd, gan y gwn fod cam-gyhuddiadau wedi eu rhoddi yn erbyn y Parch W. O. Jones, ao y gwn hefyd, fcrw^y brafiad, pa. mar drahaus a' gortbrymus, yr ymddygwyd fcuag ato ef a thuagat yr eglwys yn Chatham-street, y credaf yn gyd- wybodol mai adhos yr holl helynt oedd fod mwy- afrif swyddogion CSiatham-street wedi pender- fynu et gael i ffwrdd, ao na fuasid yn meddwl am wneud abhwyniadau (yn ei erbyn ond fod dyfais arall o'r eiddynt i gyrhaedd yr amcan hwnw wedi troi alia* yn fethiant holliQl. Os gadewir i'r Oorph gael ei reoii gan ymddygiadau o'r faith yme, nid yw cymeriad un aelod yn ddio- gel, yn enwedig os meiddia amlygu y fath beth a barn bersonol; ao yn sicr nid yw cymeriad na safle y gweinidogion sydd (yn fugeiliaid yn ddy- ogel 08 bydd blaenoriaid eu heglwysi wedi pan- derfynu eu hymlid ymaitfa. Fe ddywedir fod cyfarfodydd cyffelyb i'r un a gynhelir genych chwi, ac a ^ynhaliwyd genym ninau yn y ddinas hon, yn groee i arferiad y cyfundeb; wel, oni chrea smgenrheidiau anghyilredin, foddion ang- hyffredin i'w diwaD-u, ao yn sior, ni ddylai y rhai fuont yn achos o'r am,gylohiadau anghvff- redin hyn, gwyno os defnyddir moddion ang- hyffredin er cael ymwared o honynt. Nis cred- af y bydd hyn o unrhyw niwed Fr Oorph, ond yn hytrach tybiaf fy mod yn canfod yn hyn olew i iroiddio ei gymalau fel y gallo symud yn gyf- lym«*C!h yda. r amserau. Moe cyfangorph y genedl-dioloh i'r Nefoedd am hyny—wedi dys- gn cyfiawnder, yn oacra rhyddid, mo yn sylwedd- oli en nerth i fynu tqgvrch yn ngwyneb pawb a phobpetib, dood a ddeL Llwyddiant i ohwi.- Yr eicldoch yn. ffyddlawn, R. D. GLYN RO- BERTS." T na amerefcodd y Parch W. O. Jones y cyfa.r- fod »m yn agas i awr, gajsi fyned drwy yr am- gyldhiadau fet (y traetliwyd hwy ganddo mewn cyfoeaoiyn ar ffurf d lytihyTau. Gifodd dder- byniad brwdfTydig, sc yr oedd yn amlwg fod cydymdeamlad mawr ag tt. Hffaith ei araeth ydoedd ei fod wedi ei demnio n ei glywed a hiaiwliai ail-wrandawiad mewn llys agored o'r gymdeithasfa ac nid mewn pwyUgcw ouddiedig. Diweddai trwy ddweyd ei fod yn sicr o orchfygu. Nid oedd amsoi ofn dim o'r tystiolaethaiu a di- oldhai iV Nefoedd zav hyny (cytaeradwyaeth udhel). Mr R. W. Jones, Gam, Doibenmaen, a ddy- wedodd ar ol dywed Mr W. Or Jones, ei fod yn teimlo ei fod, yn ngwyneb y <3yhuddia3au, yn' ddyn pur neu yn gythmul (qymeradwV?ieth). Bydded iddo gael cftWareu feg i amddiffyfl ei ^cymeradwyaeth). Yna cynyglodd y Saxadydd: ^FoS y eyfarfo# hwn o Fethodistiaid Pwlibeli a'r oylch ya datgan eu hargyhoeddiad llwyraf o'r angentlreidnrydd am ail-ymchvf cyflawn i aohios y Paarcb W. O. JoneS, B.At., trwy brawf agored, go y Hylid Wn\J too inan- ylion gr cyhuddiadim .8;'r vøtiau yn cael &U rhoddi 1,Mr J<>r> fes rn SMMfR llaw ym nghyda thrafnsmt i gJløryd 4r holl dystiol- aetihaiu ar wftuadawiad yr acfeos. Bilivjfd c-+n Mr "Knibert Pa,rrv, a waradwyd yn mJ>bllach gan Mr EvQn. R. Davies (clero tref- ol). Mr W. A. Lewisi aeJJod 6 eglwys ChAtho-m- c.fcreet), Mr Amity Jione,,v (aelod o eglwys David- street. Lerpwl), a Glan Peris. Gafodd y penderfyniad er gorio yn unfrydbl ac yn frwdfrydig.

ADREF YN OL! Y PRIF FAESLYWYDD ARGLWYDD ROBERTS, T.G. GYDA'I BRIOD A'! DDWY FERCH.

Y TRANSVAAL. YR ANFFAWD YN HELVETIA. UNARDDEG WEDI ETC LLADD, A DEG AR HUGAIN WEDI EU OLWYFO. Mewn ail frysneges a ddarbyniwyd o Pretouria ri,ydd Arglwydd Kitchener hysbysrwydd pell- acli mewn perthvnas i'r trychineb yn Helvetia, am yr hon y dywedai mewn brysnegea flaenorol yr oedd yn gofyn. Yr oedd yr ymosodiad a wnaed gan y Bweriaid ar y safle gadarn iawn a feddi.anid gan ein oorphluoedd th debyg iawn i'r un a wnaed ar wersyll y Oadfridog Clements yn Nooigedsaoht ar 11 13eg o Ragfyr. Y mae yn amlwg eu bod wedi disgyn ar warthaf y gwarch- odlu yn hollol ddisymwth. Gwnaed yr ymosod- iad am 2.30 yn y boreu; ac wedi iddi dori yn wawr, "rhuthrwyd" y gwn 4.7. Anfonodd y 1 swyddog oedd yn Hywyddu y safle yn Zwart Ko»pjite» nawddlu allan, a thanibelenwyd y Bwer- i-aid o Helvetia, abu raid iddynt, am yabaid, adaed y gwn- Ffuafiwyd y gwarohodlu a ddal- iwyd, modd bynajg, o'i amgylch, a chymerwyd ef ARGLWYDiD KITQHHNER. ymaith wedi hyny gan y Bwwiaid. Dywed y frysn gyntaf fod tua 50 wedi eu lladd a'u t olwlyfo, a 200 wedi oael eu cymeryd yn garchar- j. orion- Yn yr ail frysn/eges, dywedai mai y oolledion ydoedd unarddieg wedi eu lladd, a pfaedwar o swyddogptan a dau ar hugain o filwyr wedi eu clwyfo, ac Bi ddywedir dim am y rhai sydd ar goll. Ym ychwianegol at y gallu a anfon- wyd o Zwart Kopjies, anfonwyd oolofn o Miacllvadodtorp and yn ngwyneb fod y ffyrdd mar ddrwg, nis gallent fyned i fyny mewn pryd. ¡ Mewn bryaneges a anfonwyd o Pretoria yn foreu ddoe, adrodda y Penoadlywydd fod un o'r cyrph 1/ycihain i ba un y dywedid fod y golofn ddwyreiniol o Fweriaid wedi tori i fyny,' gan fyned i'r cyfeiriad deheu-orllewin, wedi croesi y ffordd haiarn rhwnj Bangor a Sherborne, Gwnaetbiant rhyw gymaint o ddiniystr ar y llinelL Y male Sherborne a Bangor ar y llinell i'r deiheu o Naauwpoort. Fat yr oeddynt yn symud i'r deheu, ar ol crdesi y llinell, ymddengys fod y gaUu bychan hwn a Fweriaid yn gwneud am y wlad fynyddig o amgylch Graaf Rienet.

II ) Meddianu Cyflenwadau Pryd- t einig. j OYMHRYB OAD-DDARPARIAETH^TT ODM-1 AH im TOT, I r-vry--■ 1 l^oreu Mawrth aiifoiitfdd Argiwydd Kitdheii^ | rrysnegea for, ytr yr hon y dywedai dda)*fod 11 Oadfridog (Mrles Kmxx, yr hwn sydd jm ymlid De _>Vet, gymeryd 6000 a rounds o gad-ddarpar- iaetiflil, pump o wagens, a rhai ceffylau oddi- arn6. Darfu iddo, h^fyd, iyddlhaav a okaniatau i 76 o Fweriaid ddydiwo\yd i'w ffermydd, y rhai oedd wedi cael eu ud yn garcharorion gan De Wet gyda'i atft&ain oru gorfodi i ymladd. Hysbyui y Peticadiywydd yn mhellach fod y 0?dfridog French, yn ddiweddar, wedi cymeryd meddiant o drcliau ao amafeiliaid oddiar y Bwer- iaid, a deudcieg a garcharorKin, yn nghyd ag un j oeddi yn esurio denkadwri •ddiwrth Beyers, ac I yn <?acl 'ett bwriadw i Smuts. Dywed gwefrefoau answyddogol fod y Bwer- iaid a oa-esunagiant Oa/pe Town wedi dal tren rlrwng Shterbanie a Rosmead, dydd Limn. fodd y tren, yr hwn, fe ddywedir, oedd yn cynwys tryciau nrwydctaiu wedi eu gwaghau, ei ddinystrio trwy dam. Gwnaed trigain o feirch- filwyr Trafedigaethol yn garchajorion ond caw- sant eu thyddihau ar ol hyny. Anfonwyd merch- ed a phlajit Rosmieiad ymaith, a darfu i swydd- cgion y ffordd haiarni symud y corbydau, etc., i le o ddiogelwdh. Rlwxidir manylion pelladk yn nglyn a dal gwertih 50,000p oddiar nawddlu g^n y Bwesriaid yn ogos i Kuruman, ar y 23ain o Ragfyr. Ym- ddengys i'r giosgorddlu syrthio i fagl, ao na wnaethant unrhyw ymgals i wrtihsefyll hyny. Y mae y Llywodraeth wedi galw ar drigolion beymgarol Cape Town i ffurfio gallu amddififynol trefedigjaethol, gyda'r amcan o wrbhweithia y goresgyniad. Y mae oamoedd lawer eisoes yn oynyg eu hunain at y gwaitih.

Ymladd ger Middelburg. Mawn brysneges o Pretoria, wedi ei ddyddio am ddydd Mercher, oddiwrth Arglwydd Kitchener, dywed ei fod wedi oad ei hysbysu gan y Oadfridog 0. Knox fod oorphluoedd De Wet wedi gwneud ceia--ni ddywedir ar ba ddyddiad- i dori trwy y llinell Brydeinig yn ngjhyfeiriad Bethlehem. Llwyddodd y Milwriad Pilcher, modd bynag, i yru y Bweriaid ymaith, ac encil- iasant yn nghyfeiriad Lindley neu Reitz. Y mae gallu o dan y Milwriad Munro yn symud o Kroonstad, a hyny, y mae yn diebygol, er ymos- od ar De Wet o'r gorllewin. I Ymddengys fod y oatrodau Bweraidd yn Cape I Town yn myned yn mlaen yn gyflym wa'¡- deheu. Adr.')ddir fod y golofn orllewinol yn go-rymdeithio yn nghyfeiriad Fraseburg a Beau- fort West. Adroddir fod y oorphluoedd a ddiangodd oddiar ffordd y Milwriad Grenfell yn Zuberg, ac a groesodd y ffordd h,siama i'r deheUl ó Naauwport, ihwng gorsafoedd Bangor a Sher- torne,wedi cyrhaeddGlenharry—gorsaf ar y ffordd haiarn, o fewn rhyw yohydig « filldiroedd i'r gogledd o Graal Reinet. Y mae y Milwriad Williams, yr hwn øydd yn .eu dilyn gyda gallu GORESGYNIAD CAPE COLONY. Y plta wedi p-redev y wlad, oryf o wyt melÎroh1 ..ed:i bod mewn ytngyrdi a hwy orr deheu-orllewin o Middelburg ond gyda pha ganlyniad nid ydyw Arglwydd Kitchener yn dweyd. Y mae ein oorphluoedd ni wedi cymeryjl meddiMili o Graaf ReineL Tctrodd y Bweriaid linell y pelleDlt rhwng Oaarnarfon a Somerset West; M hefyd ihwng Steynsburg a Maraisburg. Dengya gwefpebau anSwyddogol o Pretoria fed y Bweraid yn y Aanbarfchau calonog o'r Trans- vaal yn hynod d fywiog. Ton-yd y ffordd haiarn mewn amrjw leoedd dydd Llun, a gwel- wyd nifer o Fwwiadd yn nghymydogaatrt Yil- joen's Drift.

Dychweliad Arglwydd Roberts. ( M YMWUAD A!R -FP-ENIUNM. Dydd Mercher cyrhaeddodd Arglwydd Roberts i Cowes ar fwrdd y "Canada," a derbyniwyd ef yn y prydn&wn gan y Frenhines. Pan lanioddyn y Trinity Pier cyfarfyddwvd ef gan y Dywysoges Henry o Battenberg, yn ei swydd fel un oedd yn llywodraethu Ynys Gwyth. Yr oedd heolydd y dref vn orlawn o ymwelwyr, ac wedi eu haddurno yn brydferth. Ar y ffordd i Osborne House an- rhe^wvd Arglwydd RobertB ag anerchiadau gan gyrph cvhoeddus lleol, ac yn Dghwrs atbbiiid byr dysvedodd y buasai yn dda ganddo pe gallgsid cymeryd ei ddyfodiad adxef fel arwydd o hed<afcrcb dioed vn Nehevtdir Affrica.. Ofnai, modd bylag, fod yn rhaifl i'r bobl fod yn barod igael eu gwahanu oddiwrth eu cyfeillion oedd yn cymeryd rhan yn y ihyfel am ychydig o amser yn mhellach. Dywedai mai gydd, gofid; mawr yr oedd efe yn gadael Deheu- dir Affrica, ac nid oedd yn meddwl y rhoddasai efe i ei lywvddiaeth i fyny oni bae fod ganddo lwyr ym- ddiriedaeth yn Arglwydd Kitchener. Wrth ddi- weddu, amlygoddi ei falchder o gael llywyddu y fath. fyddin fawreddog. Derbyniwyd Arglwydd Koberts gan y Frenhines tua phump o'r gloch, a. bu gyda hi am -tv.a chwarter- awr.

) Br&wdlysoetlH Ghvjffii terol, Hon- Cynhialiwyd Brawdlys Clrvvarterol Mon yn Llangefni ddydd Mercher, Syr R H Willmns Bulkeleiy, Bar. (Arglwydd-RaglaW), yn llywyddu, ao yr oedd yr ynadon canlynol yn bresenol: ) Mr Harry degg, yn Anrh. Claud Vivian, Mr Thomas Owen, Mr Samuel Hughes, Mr D. Rees, Dr. Williams, Llangefni; Mr O. H. Foulkes, Mr H. Gardner, Mr J. H. Burton, a Mr S. T. Ghadwick. Yr Uchel-reitliwyr oeddynt:—Mri William Bamett, Llangefni (blaenor); J. R. Lewis, Bulkeley, Llandyfrydog Hugh Chambers, Llan- dyfrydog; Thos. Evan&, Gaerwen; John Jones Gray, Llangefni; Owen Griffith, Trogaian; W. R. Hughes, Plaa Bach, Oerrigoeinwen; John Wm. Jones, Llangefni; Owen Jones, Ootedana; Owen Lewis Jones, Bodafon Wynn; Richard Jones, Llangefni; William Knight, Amlwch; John Mostyn, Amlwch John Owen, Llangefni: John R. Parry, Llangwyllog; Robert Prydderch, Rhodogeidio; E. M. Roberts, Llangefni; Ro- bert Roberts, Llandrygarn; WiLiam Roberts, Gwredog Isaf; Evan Williams, Bodwrog; Owen Williams, Penyrarsedd, a Thomas Wil- liams, Bodafon Plas, Penrhoslligwy. Y Oadeirydd a draddododd anerohiad maifcli yn ymwneud a gwellianitau yr hen ganriI a; rhagolygon y inewydd. ■ Gan nad oedd yr un carcharor i'w brofi, j oyflwpiodd Mr J. S. Laurie, yr is-sirydd, fenyg gwynion i Syr Richard, yr hwn, wrth dalu diolch, a ddywedodd y rihoddai hwy mewn ffram | (chwerthin). J Mr Harry <31 egg, fel yr ymad hynaf yn bresenol, a ddywedodd y oredai y dylent ddioloh i'r oadeirydd am ei anerchiad gwerthfawr. iDymunai efe, ar ram y Faino, wneud hyny. Syr Richard, wrth gydnabod, a ddywedodd na ystyriai y byddai iddynt wneud dim yn groes i briodiol, wrth gofio fod y Frenhinesi new- groes i briodiol, wrth gofio fod y Frenhinesi new- ydd fod drwy y sir, eu bod yn anfon iddi eu liongyfarchiadaiu ar ddechreu y ganrif. Pas- iwfyd yn unfiydol. iwtyd yn unfiydol. Ail-benodwyd y boneddigion oanlynol yn Bwyllgor Ymweliadol a charchar Giernarfon: — Milwriad T. F. J. Lloyd, Mri G. J. Roberta Thomas Owen, a Harry Clegg.

Sir Graernarfon. Dydd I?.u y cynhaliwyd Brawdlys Onwarteroi sir Gaiea narfon yn Neuiadd y Sir, Oaernarfon, 80 yr oedd yr ymadon danlynol yn brwenol: Mr J. E. Greaves (Arglwydd-Raglaw) yn y gadair; is-gadeirydd, Mr J. Bryn Roberta, .A.S. Milwriild Henry Platt, C.B., Milwriad Wynne Finch, Oadben Stewart, Mr John Menziea, Mr J. Evan Roberts, Mr D. P. Wil- liams, Mr Issard Davies, Mr Tievor Hughes, Parch J. Gower, Mr Bunnell, Mr Ephraim Wood, I Mr W. J. Williams, Mr Hugh Hughes, Mr John Davies, Mr John Hughes, Mr Harry Clegg, Mr J. Jones-Morris, Mr W. Lester Smith, Mr J. Morris Williams. Tyngwyd i mewn ddau ynad newydd, sef Mr W. Oorbett Yale Jones-Parry a Mr Louis Wil- liam Jelf Petit. Ar gynygiad y Milwriad Platt ail-benodwyd y rhai canlynol yn (ynadon i ymweled a chaicbar Caernarfon: —Y Oadeirydd, Miwriad Lloyd Evans, Mr Allanson Picton, a Mr D. P. Wil- liams. TRWYDDEDOL. Oyflwynodd y Oadeirydd gopi o benderfyniad- au baeiwyd gan Frawdlys Ohwarterol Hirgaar yn anog y Senedd i ddeddfwrlaethu ar linellau ar- gymollion unfrydol Dirprwyaeth y Trwyddedau, a ohynygvodd y penderfyniad oanlynol:—"Fod y llys hwn yn anog ar y Llywodrneih y dymunol- deb o ddwyn i mown ddeddfwriaeth ar drwydd- edu ar fyrder, ao yn mhellach yn penderfynu ethol pwyllgow byohan i ffurfio mynegiad o'n golygiadau neillduol ni ein hunain." Amheuai Mr John Hughes a fyddai y llys, wrth ohirio y mater, yn peidio a bod yn rhy hwyr gyda'u hargymellion as ewyllysie<nt i'r Llywodr- aeth ddwyn i mewn ddeddfwriaetih y tymor nesaf. Awgrymai efe fod i'r llys basio penderfy-niad yn oymeradwyo adroddiad unfrydol y Ddirprwyaeth. Y Milwriad Wynne Finch a gredai fod llawer o'r penderfyniadau o Lancashire yn hynod o ymarferol a defnyddiol. Awgrymai efe fod y llys yn derbyn yr all fel yr oeddynit. Mr Issard Davies a sylwodd fod un neu ddau o faiterion ag yr oedd eisieu diwygiad ci-yf arnynt. Cyfeiriai at dai rhwym a "grocers' licences." Ni chrybwyllid am danynt gan y Ddirprwyaeth, ond ni chredai efe y byddai i un- rhyw ddeddfwraetfh nad oedd yn ymwneud a'r ddau bwynt yma gael effaith ddyladwy. Mr Harry Clegg a ddywedodd ei fod yn d-I weled ag amcan cynygiad y oadeirydd, sel, dangos fod rhyw gyfnewidiad yn angenrheidiol yn nghyfundrefn y trwyddedu. Y Milwriad Platt, a gydolygai a Mr Oleigg yn ei sylwadau, ac y byddai y llys drwy basio egwyddor y pendeorfJyniadaM. hyn yn nesrthu dwy- law y Llywodraeifch yn eu hymwneud a deddfau y trwyddedau, ac ni thybiai efe y byddai y llys nesaf yn rhy hwyr i dderbyn adroddiad y pwyllgor. j Newidiodd y Oadeirydd ei benderfyniad fel ag 1 anog y Llywodraeth i ddeddfwriaethu nid yn unig or argymellion y Ddirprwyaeth Frenhinol. ond hefyd i ymwneud yn gyffedinol a'r deddfnu trwyddediol. Ina cynygiwyd y penderfyniad yn ffurfiol gan Mr John Hughes, eiliwyd gan Mr Harry Clegg, a mabwysiadwyd ef. Btholwyd y aaith oanlynol yn bv.'yllg^r i'r perwyl a nodwyd :—Y Oadeirydd, y Milwriad Wynnw Finch, Mr D. P. Williams, Mr Issard Davies, Mr Harry Olegg, Mr John Hughes, a Mr aienmee. APEL O FANGOB. Mr Huw Rowland a apeliodd am i'r ddedfryd basiwyd ar John Francis Williams, Bangor, am ymosod ar ei wraig, gael ei goetwrsg, ao eglurodd fod Williacma, pSi y gwnaed yr ymosodiad, yn dioddef oddiwrth "chronio inebriety," a chredai yr ynadon y byddai yn lies ei anfon i garchar am fis. Yr oedd yr un ynad'on wedi ei awdurdodi ef i ddweyd yn y Frawdlys iGhwaterol y buasent yn foddlawn i Williams gaet ei ddirwyo i lp yn lie hyny as y cydsynai i fyned i gortref arbenig am dri mis. Yn gireitihredu ar yr awgrymiad hwnw yr oedd y dyn wedi myraed i gartref o'r faith, a giofynai efe i'r llys gydsynio a'r cwrs gymerwyd, yn neillduol gan fod y dyn wedi addaw aros yn y tJl^ yr oedd am grfrtod hwy nag a ofynai yr ynadon. Mr Thornton Jones, ar ran gwraig y diffyny dd, a ddywedodd ttad oftdd gan y wradg unrhyw deimlad diadgar yn y mater. Ganistaodd y llys yr apel, gan oatvrng y dded- fryd i ddirwy d 1,p., a gordhymyn i'r diffynydd dalvi ▼ ciostau. APHTj ARALL. Yr oedd ooIros y Royal Hotal, South Beach, Pwllheli, i ddod gerbrcn y Uys, sef apel Sarah Ann Thomas yn erbyn gwaith yr yiiadon p. gwrbhod trwtydded iddi. Mr William Goorgo a hysbysodd y llys fod I rhybudd nerwydd ei roddi i mewn yn tynu yr achios yn ol, a gjcrfynai am gostau. Oydsyniodd Mr S. It Dew, ar ran y* wefcr oraffl, i i'r costau gael 811 treithu; a hyn orchymynwvd i gan y Ilys. PRAWF OAROHARORION. Griffith Roberts (34), asiedydd, Bangor, a. an- ranwyd i garchax am chwech wythnos am ladratta dau blaen, edddo Watkin Jones, Bangor, ar v 19eg o Dachwedd. Hugh Jomes (17), Ilafurwr, am dori i lythyT-dy TiaJybont, Bangor, ar nason y 14eg o Dachwedd, a 1 ladratta oddiyxno "postal ordera" gwerth 5p 158 6c, a garcharwyd am. ddam fis. Morris Jones (23), llasfurwr, a brawd y car- aharor blaenorol, a gyhuddwyd o dderbyn un o'r "postall orders" tra yn gwybod iddynt gael eu lladratta. Anfonwyd ef i garchar am fis. APEL GAN GYNGHOR D0C3BARTH LLEYN. Apaliai y Qynghorr hwn yn erbyn gwrthodiad ynadon Pwllheli iddynt gael trwydded i godi ceryg o chwarel Brynffowc, eiddo Mr J. Roberts (Plas-yn-Rhiw), at y ffyrdd. Ymddangosai Mr Eliaa Jones Griffith. A.S. (yn cael ei gyfai-wyddo gan Mr Ifor Parry) dros yr apelwyr, Mr Moss, A.S. (yn oael ei jgyfar- wyddo an Mr Arthur Owen) dros yr aoobWyr. Ar y cychwyn cododd Mr Moss amryw wrthr- wyruebiadaai oeddynt, meddai ef, yn Uadd yr apel, ond barnai y llys nad oeddynt. Mr Griffith a ddywedodd y gallai arolygydd y ffyrdd, yn ol deddf 1835, gael ceryg o unrhyw dir fyddai wedi ei gau i mewn. Yn yr achoe hwn yr oedd ar y Oynghor eisieu ceryg i drwsio y ffordd yn Penffordd Neig^^l, yn ages i Chwarel Bryn- ffowc. T g-are^ hon oedd yr oreu o ddigon. Y occd amryw ohv^irelau eraill yn y gymydog- aebh yn cael eu hawgrymu gan yr atebve", ond y gwrthwynebiad iddynt ydoedd eu bod yn LLawer drutach i'w gweithio, ae hebdaw hi-ny- yr oedd y Oynghor wedi cael ceryg o Barynffrowo am haner can' mlynedd. Cialwyd llawier iawn o dystion noobtm, a dadleuai Mr Mess mai achos o erledigaefch oedd hwn, ac mai y bwriad oedd cymeryd rhydd- ddaliad y dyn tlawd yma oddiarno. Dadleuai hefyd fod ceryg eraill yn y gymydogaeth bar- haent deirgwaith gymaint. Taflwyd allan yr apel

Meirion. Cynhialiwyd yr uohod yn y Neuiadd Sirol, Do4- gellau, ddydd Mawtih diweddaf, tan lywydd- iaeth Mr W. R. Wynne, arglwydd-r-aglaw. Y Prif-Gwnstabl (Major Best) a gyflwynodd ei adroddiad chwarterol. Dywedai nad oedd dim caroharorion wedi eu traddodi i sefyll eu pmwf yn y brawdlys chwarterol; ond yr oed4l pump o bersonau, yn oael eu cythuddo o herwhela yn y nos ac ymosod air geidwaid helwriaeth, yn aros eu prawf yn y Brawdlys. Nifer y tla.wd- grw'ydriaid a gynorthwywyd yn y "casual wards" yn ystod y chwarter oedd 554, o'i gydmaru a 683 y chwarter eyferbyniol y llynedd. Aethpwyd yn erbyn tri a thrigain o bersonau am feddwdod, o'i gydmairu a phedwar a thrigain y flwyddyn ddi- weddaf. Yr oedd tri o dafamwyr wedi eu heuog- farnu am droseddu Deddfau Tnvyddedu, yn erbyn tri yr un amsar y llynedd. Y Oadeirydd, wrth anerch yr udhel reithwyr, a ddywedodd fod yn bleser mawr ganddo en hys- bysu nad oedd dim on i gael eu profi. Yr oedd yn ofidus ganddo iddynt gaiel ou dwyn yno, and yr oedd hyny i foddkmi gofynion y gyfraith.. Dylent oil deimlo yn falch o'r sefvll- fa foddhaol yr oedd y sir ynddi. Adroddiad rhagorol ydoedd eiddo y Prif-Gwnstabl. Mr Carpenter (dros yr hwn yr ymddangosodd Mr J. E. Fox-Oroydon) a apeliodd yn erbyn penderfyniad vnulo-n y Penrhyn yn gwTthod trwydded y Buil Inn, Trawsfynydd. Ymddang- osodd Mr William George (Meistri Lloyd George a George, Criccdeth) dros yr ynadon. Y Faino, trwy fwyafrif, a ganiataodd yr apel, pol. plaid i dalu eu oostau en hunain.

Sir Ddinbych. CynhaJiwyd y brawdlys uchod yn Rhuthyn ddydd Gwener, Cadben Griffith-Bosoawen yn llywyddru; ac yn ei gyfarchiad i'r xiohel reithwyr,. cyfeiriodd y Cadeirydd yn fyr at y perwar achos oedd ar y rhaglen i'w profi: llongyfarchai y sir ar leihadi trosedd, yr hwn, ebai ef, oedd ialaw y cyfartaledd. Trng^ryd v boneddigjton cajilynol i mewn fel yna- don:—Dr. J. Med'wyn Hughes, Rhuthyn (maer); Mr kSiunpson Mitchell, Plaa Dina, Minera; Mr Wil- liam Charles Fennant, Rhiwabon a Dr. John Charles Davies, Plas yn Rhos, Rhiwabon. Jane Davison, dynes rhwng 60 a 70 mlwydd iwd. a blediodd yn euog o ladrata dwy fodrwy aur, eiddo Richard Morris Wilkes, Gwrecsair ar y 18fed o Dajchwedd. Ymddengys ei bod yn hen "dderya carchar:" a phan gyhoeddwyd dedfryd o dair blyn- edd o benyd-wasanaeth ar y g arch ares, syrthiodd i lewyg a bu raid ei chario allan o'r llys. Henry Trainer, 88 mlwydd oed, labrwr, a blediodd yn euog o dori i siop B. W. Williams, Gwrecsam, a lladrata dwy a deugain o fodrwyau aur, chwech o oriaduron, tdeuddeg o gadwyni arian, tairarddeg o brooches a.ur, yn nghyda nwyddau eraill. Ded- frydwyd y carcharor i naw mis o garchar gyda llafur caled a rhoddodd y llys burnt i ddyn ieuano o'r enw Thomas Edward Humphreys am y rhan .bywiog a gymerodd ef mewn dai y carcharor. William Dean, 30 oed, laibrwr, a gyhuddwyd • ladrata arian-flwch (cashbox) yn cynwys 8p 10s, yn nghydag amryw trinkets, eiddo Rose Ann Gotterill, Esclusham.—Cafwyd y carcharor yn euog, a ded- frydwyd ef i ddeuddeng mis o lafur caled. Albert Evans, 20 oed, billiard marker, Colwyn Bay, a blediodd yn ddieuog o ladrata olwynur, eiddo ¡ Walter Roberts, coed faun achy dd, Bootle, yn Nghol- wyn Bay.—Dvgodd y rheithwyr ddyfarniad o di- euog, a dywedodd y Blaenor eu <bod yn dymuno i'r bach gen gael ei geryddu am gymeryd yr olwynur.— g Y Cadeirydd Th-byg genyf iriti ystyr hyny ydyw I "flicuog, ond paid a'i wneud eto.Y. Blaenor: Ie (chwerthin)..

SYR JOHN TENNIHL. t Oddiwrth .phoitograiph trwir ganiatad arb-erug perchenogion y "Punch."

MYFYRDOD UWCH BEDDROD Y PARCH OWEN THOMAS, D. D., Yn Nghladdfa Arifield Park, Iierpwl. Tywysog pveinidogion-ein "Hen WUd Anwyl" oedd y gwron Ymwyrai at y ra/firwon > I fwynhau hedd y fan hon. Yn ei ddydd hwn oedd weddus,—a thrwyadl Mewn "aithrawiaeth iaclnis Gwirionedd1—y grawn gruonus, Fycai ef—nid ysgafn us. Trwy ei fvwyd tyrfaoedd-a. lonid A'i oletaii eyhoedd; Ki goeth, ddull, a'i bregeth, oedd Yn fyw mewn flynianfaoedd. Ef oedd hytuti ddllwinydd-ci ellwad, Anwyl Efengylydd; Gwr o ddawn goreu at ddydd, Ar ei ol, p'le cei:' eilydd? Colled drom, a siom symud-i w«yd, ) Prif wron y pwlpud; lu ddwyn i fedd, Owt yn f-dl Siom yw hafiea y isannd I Gwylio'i arredcl wruÙ' gclynen--vii JoiTI, Byth yn werdd ei deilen; Och! mwyaeh, yma, Owen, Oes y byd. «i-phwysa'i ben! GWILYM MATHAFARN. *AmJoa celyneu m feddiod.

i Mr a Mifi Barnotd, Castell Brya BTWK u Llanrng, y flwyddyn hou eto fel arfer estyn i holl bobl anghentus plwyf Lknrug roddion sylweddo! mwvn aritixi a *wydda«, y rbai a fawr werthfawT- •gid gafl y derbynwyr.

MarcLnadoedd Diweddaraf YD. LLUNDAIN, Dydd Llun (lonawr 7 £ ed).—Y» oedd nifer gweddol yn Mark-lane dydd Uun, a gofynid Is 30 o godiad yn mhrisiau gwenith Americanaidd, a 9o y chwarter mewn mabhau eraill. Gofynid o 3c i 6c y sach yn rhagor am. flawd. Iron Dukes, 198 60 y sach- Ha.id4 Persiaidd, 18s y chwarter yn y porthladd haidd Odessa, 18s 6c yn y llong. Ceirch yn ddrutach yr Amencanaddd cymysg, 158 60 y chwarter yn y porthladd. Indrawn yn gadarn. Yr American- aidd cymysgedig, 20s 3c y chwarter yn y llOillgl; bywhan, orwn, 22s 9o. LERPWL, Dydd Mawrth (Ionawr gfed).- Ni wnaied Ilawer o fusnes mewn gwenith heddyw yn Lerpwl; rnd yr oedd y gwerthwyr yn dal go y canpwys or godiad ar brisiau dydd Gwener. Gwenith OaJiffoniaidd, 6s 4c y oanpwys. Prisiau blawd yn bur gadarn, a mwy o bryna arno. Oeirch a blawd oeirch yn dawet, yn ol prisiau sef dtog. Prisiau —Indrawn American- aidd cymv-^edig, hen, 4s 2c y canpwysi; etc-, newydd, A O-^o; Afon Plate, 4s 3o i 4s 6c; Galatz, 4s ll i 5s dim grawn Odessa yn y farchnad Oinqmantina melyn, 5s 6c i 5s 6 £ c; PYfI Canad«idd, 5s 6-,1.c i 5s 7c tr canpwya. Ffa Saidaidd, o 29s y chwarter. ANIFEILIAID. LLUNDAIN (Smithfield), Dydd Llun (Ionawr 7fed:).-0y11enwad da o biffiau ond araf y gwertk- ent. Gwartheg Hereford a Devon, o 4s 6c i 4e 9e; eto, Ysgotaidd, o 4s 8c i 4s 10c yr wytå pwys. Y defaid yn weddol lawn. Galw ^af oedd am fy a mammogau. Myllt Downs goreu, o 58 10c i C. yr wyth pwys. Y fasnach mewn moch yn sefydloc. Pyre, o 49 4c i 49 60 vr wyth pwys, a singciwr offal. Dim Hoi yn y farchnad. Gwartheg godro, o 15p i 22p y pen. DINBYCH, Dydd Mawrth (lonaiv-r 8fed|.—Ffaar fechan oedd hon, fel ag y gallesid disgwyl ar ol y gwyliau. Ychydig iawn o fusnes a wnaed. Yr oedd gwartheg 11 aeth yn is, ae yn gwerthu o lOp i 15p y pen. Cafwyd mwy na'r pris hwn am ychydig o wartheg-. Nid oodd masnach o gwbl mewn gwartheg ystor. ,Biff, o 6c i 6je; cig defaid. c 7 i 8c y pwys. BIRMINGHAM, Dydd Mawrth (Ionawr Bfed). Masnach dawel a wnaed mewn anifeiliaid ya marchnad Birmingham heddyw, a bychan oedd y cyflenwad. Heffrod Hereford goreu yn gwerthu o 6g0 i 7c y pwysi; gwartheg byrgorn, o 6c i 6Ao; teirw a buchod tewion, o 5c i 6c; lloi, o 6c i 8c myllt, o 8c i 81c; mamogaw, o 6e i 7c; y pwys. Moch bacwn, o bs 10c i 10s yr ugain pwys; pyre, o lOa i lis hychod, 8s 60 yr ugal. pwys. '0 SALFORD, Dydd Mawrth (Rhagfyr 8fed). —- Dangosai y cyflenwad o ystoc oedd yn marchnad Salford heddyw gynydd o 216 yn y gwartheg. a. 1699 yn y defaid. Y nifer ydoedd: -Gwartheg, 2831; defaid, 8129; lloi, 104; a mocu, 48. Y prisim a reolent y farchnad fel y canlyn :—•Gwartheg, e 5c i 6|c y pwys; defaid, o 6c i 8;\ a lloi, o i 9c y pwys. Moch, o 9s 9c i 9s 10c yr ugain pwys. Gwnaed busnes Iled dda yn mhob rhan o'r farchnad, gan fod y galw o nodwedd gweddol fywiog.

Marclmadoedd Cymrejg BANGOR, Friday, 11.45-a.m. MEAT, BUTTER, AND ECICS.-Fresh butter. Is 2d per lb. fresh eggs, 12 for a shilling Irish, Danish, and Canadian butters, Is to Is 3d per lb. beef, 7d to 9d per lb. mutton, 8d to lOd per lb. lamb, 8d to lOd per lb.; Veal, 7d to 9d per lb. pork, 7d to lOd per lb. ham, 6 £ d to 9d per lb. bacon, 7d to 9d per lb.; FISH, POULTRY, AND GAME. Chickens, 3s 6d per couple; fowls, Is 6d each; goslings, 5s 6d each; ducklings, 3s each hares, 3s 6d eaoL rabbits, Is each pigeons, Is 4d per brace pheasants, 5s per brace; partridges, 3s 6d per brace; wild ducks. 4s 6d per brace; ducks, 3s to 4s each; geese, 7d to 8d per lb. turkeys, 9d per lb. soles, Is 6d to Is 8d per lb. red mullet, 2s 6d ]>er lb. turbot, Is 4d per lb. brill, Is per lb. halibut, 9d per lb. lemon soles, 9d per lb. piaice. 5i to 6d per lb. whiting, 6d per lb. dabs, 4d per lb. gurneta, 3d per lb. hake, 5d per lb. mackerel, 4d per lb. skate, 4d per lb. cod, 4d to 6d pw lb. haddocks, 4d per lb. lobsters, 2s 61 per ID. white bate, 6d per lb. prawns, 3d per Jb. shrimps, lOd per quart. AMLWCH, Saturday.-Fresh butter, Is 5d per lb. fresh eggs, 10 for Is Irish, Danish, and Cana- dian butters, Is per lb. beef, 7d to lOd per lb. mutton, 7d to lOd; pork, 6d to 8d potatoes, £ d per lb. carrots, Id per lb. cabbages, Id each; grapes (foreign), 7d to IW per fb. tomatoes, 8d to lOd; apples, 3d; chickens, 3s 9d per couple; ducklings, 2s 6d each; rabbits, lOd; turkeys, 7s to lis plaice, 4d per 1.. cod, 4d; foreign beef, 6d to 8d; foreign mutton, 5d to 6d. CARNARVON, Saturday.—Fresh butter, pack- ing price, Is 5d to Is 6d per lb. pot butter, Is; oggs, 10 to 12 for Is: fowls, 3s 6d to 48 per couple; ducks, 38 to 4s each; geese, 5s 6d to 7s each; beef, 24d to 9d per lb. mutton, 7d to 9d; Teal, 5d to 9d pork, 5d to 9d potatoes, 9s per sack. DENBIGH, Wednesday.—Fresh: butter, Is 4d to Is 6d; small- pots, Is lid per lb. eggs, 10 to 12 for Is; potatoes, qd per measure, and 9s to 10a per hobbet; apples, Is lOd to 3s-per cwt. (126); fowls, o 3s 6d to 4s 6d per couple; ducks, 58 per couple; geese, 7d to 8d per lb. turkeys, 9,6; oat- meal, 21d per lb. beef, 7d to lOd per lb. mutton, 8d to lOd; veal, 6d to 9d lamb, 8d to lOd per lb. LLANGEFNI, Thursday.—Fresh outter, Is Id per lb. fresh eggs, 12 for Is; beef, 6d to 8d per lb. mutton, 7d to 9d; veal, 7d to 8d; pork, 6d to 8d; ham, 8d to Is; bacon, 5d to 8d; fat pigs, 4d; porkets, 14s to 18s; potatoes, 7s to 8s per sack oats 15to to 18s 6d per quarter; fowls Is 6d to Is 9d each; ducks, 2s to 2s 6d. PWLLHELI, Wednesday.—Fresh butter, Is 2d per lb. fresh eggs, 16 for Is; Canadian bmtter, Is 2d per lb. beef, 6d to 9d mutton, 7d to lOd pork, od to 8d; fat pigs, 3|d porkets, 14« to 17B each; potatoes, 6d per 91bs, 4s 6d per cwt. car- rots, id per lb., 3s 6d per cwt. turnips, ld per lb. parsnips, Id per lb. cabbages, lid to 2d each; celery, 2d and, 3d per stick; leeks, Id per bunoh; cucumbers, 6d to 8d each; tomatoes, 8d per lb. apples, 2d to 3d; pears, 3d. to 4d; chickens, 2s and 29 f d per couple fowls, 3s 6d and 311 9d; hares, 2s 'id and 3s each rabbits, lid and Is Id each pheasants, 3s 6d and 4s per brace; partridges, 2s and 2s 6d; ducks, 2a and 2s 3d; geese, 7d per lb. RUTHIN, Monday.—Wheat 9s to 9s 6d per hob- bet ;• barley, 7s 6d to 9s 6d; oats, 5s 3d to 6a per hobbet; fresh butter, Is Id to Is 3d per lb. fowls, 5a to 4. per couple; ducks, 4s to 58 per couple; eggs, 10 to 12 for h.

SYR HIRAM S. MAXIM Marchog Newydd. =========--==:=--==-=-=--=- -=- Argraphwyd a Chyhoeddwyd dros y North W" Chronicle Company, Limited, gan David Willians, yn y "North \V ales Chronicle" a'r "Qwalia" Print- ing Works, Carton High-street, Bangor, ym Mhlwyf Bangor, y* Sir Gacrnarfon ae yn liwydd fa y Clorianydd," Bridge-sireet, Llwigefni. ya Mhlwyf Llangefni, Sir For. ton -John WiUiame.— Dydd Iau, Ionawr 10, 1901. I